Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

Güneşten gelen paralel ışınlar
Gölge \ 7 2°
Şekil 1: Eratosthenes, İskenderiye’de toprağa dik tuttuğu bir çubuğun
gölgesini kullanarak Dünya’nın çevresini buldu. Deneyini 21
Haziran Yaz dönümünde, Yengeç Dönencesinin Güneş ışınlarını dik
aldığı zamanda yaptı. Daha iyi anlaşılsın ve görülebilsin diye çizim
ve açılar ölçekli değildir.
Syene’den yola çıkarak İskenderiye’ye doğru yolculuk
eden ve Dünya’nın çevresinde tam bir tur atarak Syene’e
geri dönen biri olduğunu hayal edin. Bu kişi Dünya’nın
çevresinde bir çember çizecek ve 360 derecelik bir açıyı tamamlayacaktır.
Yani Syene ile İskenderiye arasındaki açı
7.2 derece ise, Syene ile İskenderiye arasındaki mesafe
Dünya’nın çevresinin 7.2/360’ını ya da 1/50’sini oluşturmaktadır.
Hesaplamanın kalanı çok basit. Eratosthenes,
iki şehir arasındaki mesafeyi 5000 stad olarak ölçtü. Bu
mesafe Dünya’nın çevresinin 1/50’si ise dünyanın çevresi
250,000 stad demektir.
Acaba 250,000 stad ne kadar? Bir stad yarışların yapıldığı
Standard bir uzunluktu, ve Olimpik stad 185 metreydi.
Yani Dünya’nın çevresinin uzunluğunu 46,250 km
olarak buldu; bu rakam Dünya’nın çevresinin gerçek
uzunluğu olan 40,100 km’den %15 kadar sapmıştır. Fakat
Eratosthenes sonuca düşündüğümüzden daha da yaklaşmış
olabilir. Mısır’da kullanılan stad, Olimpik staddan
farklıydı ve 157 metreydi; bu şekilde hesaplarsak Eratosthenes
Dünya’nın çevresinin uzunluğunu 39,250 km olarak
19