Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

olan Philolaus, Dünya’nın Güneş’in etrafında döndüğünü
savundu. Sonraki yüzyılda Pontuslu Herakleides, arkadaşlarının
onun delirdiğini düşünüp ona “paradoksolog”
(paradokslar üreten) lakabını takmasına rağmen Philolaus’un
düşüncelerini devam ettirdi. Evrenin bu modeline
son rötuşları Herakleides’in öldüğü yıl doğan Aristarkus
yaptı.
Her ne kadar Aristarkus, Dünya’nm Güneş’e olan
uzaklığını bulduysa da evren modeli gözlemiyle kıyaslandığı
zaman bu ufak bir başarı sayılır. Şekil 6(a)’da gösterildiği
gibi Dünya’nın merkezde kabul edildiği (yanlış olarak)
evren modelini değiştirmeye çalışıyordu. Şekil 6(b)’de
ise Aristarkus’un, Güneş’in etrafında dönen Dünya modeli
bulunmaktadır. Aristarkus, Dünya’nm her 24 saatte
kendi ekseni etrafında döndüğünü, böylece gece ve gündüzün
yaşandığını söylediği zaman yine haklıydı.
Aristarkus son derece saygıdeğer bir filozoftu ve astronomi
üzerine fikirleri gayet iyi biliniyordu. Hatta Güneş
merkezli evren modeli Arşimet tarafından şöyle anlatılıyordu:
“Güneşin ve yıldızların sabit ve yerlerinden hareket
etmediğini düşünüyordu; Dünya da Güneş’in etrafında
bir dairenin üstünde yer alıyordu.” Yine de filozoflar
Güneş sisteminin bu doğru modelini görmezlikten geldiler,
ve Güneş merkezli Dünya modeli sonraki on beş yüzyıl
boyunca gözden kayboldu. Antik Yunanlılar zeki insanlardı,
ama neden Aristarkus’un doğru Güneş sistemi modelini
kabul etmediler de Dünya merkezli evren modelini
benimsediler?
Dünya merkezli evren modelinin benimsenmesinde
egosantrik tavırlar rol oynamış olabilir, fakat Aristarkus’un
modeli yerine Dünya merkezli evren modelini kabul
etmek için başka sebepler de vardı. Güneş merkezli
evren modelinin en büyük sorunu ilk bakışta saçma gelmesiydi.
Güneş’in sabit olan Dünya’nın etrafında döndüğü
çok aşikârdı. Kısaca, Güneş merkezli evren modeli insanların
sağduyusuna karşı geliyordu. Ancak iyi bilim adamları
sağduyudan çok etkilenmemelidir, çünkü meselenin
29