Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

Poincare’in dediği gibi: “Nasıl bir ev taşların bir araya gelmesi
ile oluşuyorsa bilim de hakikatlerin bir araya gelmesi
ile oluşturulur. Ancak bir yığın taşa ev diyemediğimiz
gibi bir yığın hakikate de bilim diyemeyiz.”
Eğer Babilliler ilk bilim adamları değilse, peki ya Mısırlılar?
Büyük Keops piramidi, Partenon’dan iki bin yıl
daha yaşlıdır ve Mısırlılar kesinlikle terazi, kozmetik, mürekkep,
tahta kilitler, mum ve diğer birçok icatla Yunanlıların
çok çok önündeydi. Ancak bunlar bilimin değil teknolojinin
örnekleridir. Teknoloji, Mısırlı örneklerinde görülebildiği
gibi pratik amaçlı bir aktivitedir ve ticaret, güzellik,
yazı, korunma ve aydınlanma gibi sorunlara çözümler
sağlar. Kısaca teknoloji hayatı kolaylaştırmak için vardır,
ancak bilim dünyayı anlamaya çalışma çabasıdır. Bilim
adamları, rahatlamak veya kullanışlı şeyler bulmak için
değil, merak ederek harekete geçerler.
Her ne kadar bilim adamları ve teknologlar çok farklı
amaçlara sahip olsalar da genellikle ikisinin aynı şey olduğu
sanılır; bunun muhtemel sebebi bilimsel keşiflerin
teknolojik açılımlara yol açması olabilir. Örneğin, bilim
adamları uzun yıllar boyu elektrik hakkında keşifler
yaptı; bunun üzerine teknologlar ise ampul ve benzeri
aletleri geliştirdiler. Ancak antik çağlarda teknoloji bilimin
yardımı olmadan da gelişebiliyordu, bu yüzden Mısırlılar
bilimden bihaber olmalarına rağmen başarılı teknolog
olabiliyorlardı. Birayı fermente ettikleri zaman kullandıkları
teknolojik yöntem ve sonuçları ile ilgileniyorlardı,
ama bir maddenin başka bir şeye nasıl ve neden dönüştüğü
ile ilgilenmiyorlardı. Fermantasyon işleminin arkasında
yatan kimyasal ve biokimyasal mekanizmalardan
haberleri yoktu.
Bu yüzden Mısırlılar, bilim adamı değil teknologdu;
Eratosthenes ve meslektaşları ise teknolog değil bilim
adamıydı. Yunanlı bilim adamlarının amaçları, kendilerinden
iki bin yıl sonra Henri Poincare’in dediği gibi:
“Bilim adamı doğayı işine yaradığı için incelemez; doğayı
bundan zevk aldığı için inceler, ve zevk almasının se­
25