DPT-2-1966-Icki-Sanayii-Ozel-Ihtisas-Komisyonu-Raporu

Üzümün ihtiva ettiği İnvert şekeri ve rakının derecesine tabi ol¬
mak üzere genel olarak 1,5 kg. kuru üzümden bir litre rakı elde edil¬
mektedir. Rakı naklinde ise sevkedilen hamule kendi ağırlığının çok
üstündedir.
Bu duruma göre ham madde nakli ikinci plânda kalmaktadır. Ha¬
len fabrikalarımızda memleketin bir çok bölgelerine ait kuru üzümler
kullanılması münasebetile ham madde nakli büyük bir problem olma¬
makla beraber, yeni kurulacak fabrikaların yerinin tesbitine ham
madde ve tüketim merkezleri arasında ham madde ve mamûlün nak¬
liye ücretlerinde tesbit edilecek aleyte ve lehte faktörlere göre merkezî
bir mahal seçilmesi uygun olur.
Rakının ikinci ham maddesi de anasondur. Anason genel olarak
Güney Batı illerinden temin edilmektedir.
Ham madde :
Rakmm esas ham, maddesi kuru üzüm sonra anason olup her ikisi
de hemen işlenmeyi icabettirmez. Kuru üzümler uygun şartlarla bir
sene muhafaza edilebilir.
Ancak suma imalâtında yaş üzüm kullanıldığı takdirde hemen iş¬
lenmesi lâzımdır.
Pazar:
Her içkide olduğu gibi rakı ve votkada da kuruluş yeri tesbitinde
pazar en önemli faktördür. Memleketimizde bu mamûllerin en önemli
tüketimi büyük merkezlerde olmaktadır.
Örnek olarak İstanbul ve İzmir Başmüdürlükleri alınacak olursa,
Türkiye’de üretilen rakının ortalama (% 40) ı İstanbul (% 10) u İzmir
Başmüdürlüklerinde tüketilmektedir.
Ham madde bölümünde belirtilen rakı naklindeki külfetler de gözönüne
alınırsa rakı fabrikası kurulacak mahallin seçiminde pazarın en
mühim faktör olduğu kendiliğinden ortaya çıkmaktadır.
Ancak, bu iki faktöre göre suma fabrikalarının üzüm bölgelerinde
kurularak sumanm tüketim merkezlerindeki rakı fabrikalarına sevke-
dilmesi veya rakının üzüm bölgelerinde imâl edilerek tüketim merkez¬
lerindeki imlâhanelere yüksek dereceli olarak şevki gibi alternatiflerin
de gözönünde tutulması icabetmektedir.
Yukarıda belirtilen hususata göre; rakı fabrikalarının kurulacağı
mahallin seçiminde bütün faktörlerin müessiriyet derecelerini tesbit
etmek suretile bir sonuca varılması en isabetli hal şeklidir.
.30