Udhëzime didaktike UNE DHE TE TJERET 1 - Ministria e Arsimit
Udhëzime didaktike UNE DHE TE TJERET 1 - Ministria e Arsimit
Udhëzime didaktike UNE DHE TE TJERET 1 - Ministria e Arsimit
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
MINISTRIA E ARSIMIT, E SHKENCËS <strong>DHE</strong> E <strong>TE</strong>KNOLOGJISË E KOSOVES<br />
U N Ë D H E T Ë T J E R Ë T<br />
(<strong>Udhëzime</strong> të përgjithshme )<br />
DORACAK PËR MËSUESEN/IN<br />
1
PRISHTINE, 2010<br />
MINISTRIA E ARSIMIT, E SHKENCËS <strong>DHE</strong> E <strong>TE</strong>KNOLOGJISË E KOSOVËS<br />
<strong>TE</strong>KS<strong>TE</strong> MËSIMORE PËR SHKOLLËN SHQIPE TË MËSIMIT PLOTËSUES NË<br />
DIASPORË<br />
Autorë/e:<br />
Besa Lezha, Hazir Mehmeti, Lush Culaj, Muhamet Rahmeti, Nexhat Maloku, Nexhmije<br />
Mehmetaj-Thaqi, Rifat Hamiti, Rizah Sheqiri, Shefkije Islamaj, Xhevat Syla.<br />
Hartuese e këtij doracaku:<br />
Nexhat Maloku<br />
Koordinatorë:<br />
Arif Demolli, Basil Schader, Nuhi Gashi<br />
Projekti është mbështetur nga Shkolla e Lartë Pedagogjike e Cyrihut (Instituti IPE -<br />
Internacional Project in Education) dhe Fondi i Llotarisë i Cyrihut (Lotteriefonds des<br />
Kantons Zürich) në Zvicër.<br />
2
FLETORJA <strong>TE</strong>MATIKE “UNË <strong>DHE</strong> TË TJERËT”<br />
Doracaku për mësuesen/mësuesin<br />
Fletorja tematike „Unë dhe të tjerët” është punuar në bazë të kurrikulës së shkollës shqipe<br />
të mësimit plotësues. Kjo fletore është menduar që të punohet me nxënësit e nivelit të<br />
parë (rëndom klasa e parë, e dytë dhe e tretë). Natyrisht mendohet që nxënësit kur të<br />
fillojnë me nëntemat veç të kenë përfunduar me alfabetizimin në gjuhën shqipe, pra me<br />
njohjen dhe mësimin e atyre shkronjave të cilat janë ndryshe nga shkolla vendore në të<br />
cilën nxënësit vijojnë mësimin.<br />
Duke qenë të vetëdijshëm që një pjesë e nxënësve nuk do t’i fitojnë shpejt aftësitë e të<br />
lexuarit dhe të shkruarit kemi shkuar në drejtimin që të bëjmë tekste të shkurta e të<br />
kuptueshme për këtë nivel. Por nuk janë të gjitha tekstet të një niveli. Disa prej tyre janë<br />
me kërkesa më të larta dhe kërkojnë njohuri pak me të përparuara gjuhësore dhe<br />
shkathtësi leximi. Në aspektin e përmbajtjes janë trajtuar ngjarje të cilat janë të njohura<br />
për jetën e fëmijëve të kësaj grupmoshe. Mbarështrimi i nëntemave është bërë në bazë të<br />
kërkesave <strong>didaktike</strong> të mësimit plotësues në mërgatë. Këto nëntema mund të klasifikohen<br />
në pesë nëngrupe, si: nxënësi dhe prezantimi i tij, nxënësi dhe familja, nxënësi dhe<br />
Atdheu, nxënësi dhe ambienti dhe nxënësi dhe të tjerët.<br />
Tek këto nëntema nuk janë përfshirë në mënyrë të gjerë elemente gjuhësore dhe letrare,<br />
ngase këto do të jenë të përfshira në fletoret tjera tematike. Natyrisht se mbrenda këtyre<br />
nëntemave ka mjaft elemente gramatikore të cilat nuk paraqiten të veçanta si gramatikë,<br />
por janë të inkorporuara në përmbajtje të këtyre nëntemave si dhe në pjesën e fletëve të<br />
punës.<br />
Përmes këtyre nëntemave është trajtuar jeta e nxënësit të kësaj moshe në një ambient ku<br />
ndeshen kultura të ndryshme, ku fëmija njihet me ato kultura dhe njëkohësisht dallon<br />
kulturën dhe identitetin e vet, duke mos e përjashtuar askë dhe në të njëjtën kohë duke e<br />
formuar identitetin e vet si një qytetar modern me kulturë të përgjithshme, por edhe me<br />
veçoritë e të qenit shqiptarë, veçori këto që pasurojnë shpirtin e fëmijës shqiptar në<br />
rrethanat e bashkëdyzimeve të kulturave të ndryshme.<br />
Përmes këtyre nëntemave synohet të arrihen këto objektiva:<br />
1. Leximi i teksteve dhe kuptimi i tyre. Nxënësit e përjetojnë të lexuarit në gjuhën<br />
shqipe si një pasuri dhe përmes kuptimit të asaj që lexojnë janë në gjendje që në<br />
jetën e përditshme të marrin pjesë aktive në biseda të ndryshme si dhe të ndjekin<br />
emisione nga televizioni apo radioja.<br />
2. Zgjerim i aftësive në të folurit duke u nisur nga përmbajtja e nëntemave për të<br />
dalë tek nxënësi dhe raporti i tij me përmbajtjen. Nxënësit janë në gjendje të<br />
shprehin ndjenjat e tyre si dhe të tregojnë (në bazë të moshës së tyre) për ngjarje<br />
të ndryshme, apo të paraqesin tekste mbi tema të caktuara.<br />
3. Zhvillimi i të shkruarit, duke përdorur fjalë të reja, duke shkruar fjali nga ato më<br />
të thjeshtat e deri tek ato me kërkesa më të zgjeruara. Ata ia lexojnë njëri-tjetrit<br />
tekstet që shkruajnë, duke dhënë edhe vlerësimet për to. Ata përkthejnë fjalë të<br />
3
ëndësishme në gjuhën e vendit ku jetojnë dhe shohin se edhe përmes gjuhës<br />
shqipe mund të shprehin mendime nga më të ndryshmet me shkrim.<br />
Duke qenë se në shumicën e vendeve ku jeton një numër i madh i fëmijëve tanë u<br />
kushtohet kujdes i veçantë katër komponentëve gjuhësorë: të lexuarit, të shkruarit, të<br />
folurit dhe të kuptuarit e asaj që dëgjohet (shiko edhe portofolin evropian të gjuhëve),<br />
teksti është bërë ashtu që këto kompetenca gjuhësore të ushtrohen vazhdimisht në situata<br />
nga më të ndryshmet. Këtu është me rëndësi që mësimdhënësit të përdorin forma të<br />
ndryshme mësimore, duke filluar nga puna individuale, puna me ortak, puna në grupe,<br />
puna në punishte etj., forma mësimore këto të cilat e bëjnë mësimnxënien më atraktive<br />
për nxënësit. Natyrisht edhe forma frontale mund të aplikohet në situata të ndryshme<br />
mësimore. Por, duke njohur specifikat e mësimit plotësues, kemi shkuar qëllimisht në atë<br />
drejtim që nxënësit të kenë materiale në të cilat do të mund të punojnë në mënyrë të<br />
pavarur. Kjo sepse mësimdhënësi është gjithnjë në aktivitet me nivele të ndryshme<br />
mbrenda një klase, pra nuk është gjithnjë në dispozicion të nxënësve. Në këtë drejtim<br />
është menduar që një mësimdhënës do të ketë tri nivele mbrenda një klase, e në raste<br />
krejt të veçanta edhe ndonjë nxënës që kërkon trajtim të veçantë.<br />
Është me shumë rëndësi që në këtë drejtim të bashkëpunohet edhe me prindër, në<br />
mënyrë që ata t’i përkrahin fëmijët në shtëpi si dhe të flasin me ta duke ua mundësuar<br />
atyre që të njohin realitetin ku jetojnë dhe të marrin informacione mbi jetën e prindërve<br />
në Atdheun e origjinës së tyre.<br />
Duke bashkëpunuar do të arrihet që nxënësit të zgjerojnë njohuritë e tyre në gjuhën<br />
shqipe si dhe të edukohen në një frymë demokratike e të tolerancës, duke ruajtur veçoritë<br />
kombëtare shqiptare dhe duke marrë elementet më të përparuara të kulturës botërore.<br />
Forcimi i identitetit kombëtar dhe pasurimi i tij me elemente të kulturës përparimtare<br />
botërore forcojnë tek nxënësit pavarësinë e tyre dhe i përgatitin ata për sfidat që i pret e<br />
ardhmja.<br />
<strong>Udhëzime</strong> praktike për realizimin e nëntemve<br />
Tek realizimi i nëntemave duhet pasur parasysh kohën të cilën e kemi në shfrytëzim.<br />
Shfrytëzimi me sukses i kohës është me rëndësi primare në mësimin plotësues. Në<br />
planifikimin e mësimit nisemi nga situata që ne kemi tri nivele mbrenda një klase.<br />
Në fillim të orës mësimore për 7-10 minuta do të jepen udhëzime nga mësimdhënësi për<br />
të tri nivelet se çfarë duhet të punojnë nxënësit. Kështu mbeten 30 min. kohë për punë të<br />
drejtpërdrejtë me tri nivele, para nga 10 minuta për secilin nivel. Po themi kushtimisht<br />
kështu sepse mund të jetë edhe që një nivel kërkon më shumë shfrytëzim të drejtpërdrejtë<br />
të mësimdhënësit dhe e kundërta. Pesë deri dhjetë minutat e fundit të orës së parë do të<br />
shfrytëzohen për të bërë kontrollin e të mësuarit të të tri niveleve. Pas pushimit në orën e<br />
dytë gjithashtu secili nivel do ta ketë në shfrytëzim të drejtpërdrejtë mësimdhënësin 10-<br />
12 minuta, ngase 15 minutat e fundit të orës së dytë do të përdoren për kontrollin e<br />
arritjeve gjatë dy orëve mësimore, dhënien e feedback-ut nxënësve si dhe udhëzimet për<br />
detyrat e shtëpisë.<br />
Fletores tematike i bashkangjiten edhe udhëzimet <strong>didaktike</strong> të cilat e ndihmojnë<br />
mësimdhënësin që të bëj një përgatitje të suksesshme të orës mësimore. Por këto<br />
udhëzime janë vetëm në vija të përgjithshme të vlefshme, sepse klasat e mësimit<br />
plotësues ndryshojnë shumë nga njëra-tjetra dhe është detyrë e secilit mësimdhënës që të<br />
4
ëj një përgatitje në vija të imta për klasën e tij/ e saj. Në kohën e sotme gati është jo e<br />
rëndomtë të mos kesh çasje në internet. Duke pasur parasysh këtë fakt, mbetet detyrë e<br />
secilit mësimdhënës që të hulumtojë edhe materiale plotësuese për nëntemat e caktuara.<br />
5
1. KUSH JAM UNË (faqe 5)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
* Përmbajtësore: Nx. mësohen të prezantohen dhe të shprehin dëshirat, aftësitë<br />
dhe hobin që kanë.<br />
prezantimit.<br />
* Gjuhësore: Nx. aftësohen të shprehen rrjedhshëm me gojë e me shkrim gjatë<br />
* Pedagogjike-sociale: Nx. aftësohen të kuptojnë dhe çmojnë dallimet që<br />
ekzistojnë në mes të shokëve në dukjen fizike dhe në fushën e dëshirave.<br />
Përgatitja e mësuesit: Mësuesi/ja shfrytëzon ilustrimet në faqen 1 të FT për të zhvilluar<br />
bisedën dhe motivuar nx. Që më parë i ka porositur që secili nx. të marrë me vete nga një<br />
pasqyrë.<br />
Realizimi:<br />
* Hapi i parë: ( 8 - 10 min.) M. kërkon nga nx. individualisht të prezantohen.<br />
(emri, mbiemri, klasa dhe vendi nga vjen);<br />
* Hapi i dytë: ( 20 - 25 min.) Çdo nx. lexon një fjali nga teksti faqe 5 e pastaj i<br />
përgjigjen me shkrim pyetjeve të det. fq.7.<br />
* Hapi i tretë ( 15 - 20 min.) Nx. lexojnë përgjigjet e tyre e pastaj angazhohen që<br />
ta portretojnë veten, duke u shikuar në pasqyrë.<br />
* Hapi i katërt: ( 15 – 20 min.) Diskutim në rreth: Përshkrim i portretit: Ku<br />
ndryshoj unë nga shoku im/ shoqja ime.<br />
* Hapi i pestë ( 10-15) Kryerja e det. 3. Nëse diskutimi zgjat më shumë, atëherë<br />
kjo detyrë u ipet nx.për ta kryer në shtëpi.<br />
2. DITA E PARË E SHKOLLËS (faqe 8)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
* Përmbajtësore: Të kuptuarit dhe të interpretuarit e ngjarjes. Njohja me dy<br />
zakonet shumë të njohura popullit tonë( mikpritjen dhe besën).<br />
* Gjuhësore: Pasurimi dhe zgjerimi i fjalorit të nx. me fjalë e shprehje të reja nga<br />
tregimi e poezia dhe të aftësuarit e tyre për të shprehurit me shkrim.<br />
* Pedagogjike-sociale: Zhvillimi i ndjenjës së dashurisë për mësimin e gjuhës<br />
amtare, dhe ndjenjës së shoqërimit.<br />
Përgatitja e mësuesit: M. përgatitë folien në të cilën duket ilustrimi nga faqja 3 e tekstit,<br />
6
ose edhe ndonjë pamje që i përgjigjet përmbajtjes së mësimit.<br />
Realizimi:<br />
* Hapi i parë: ( 8 - 10 min.) M. kontrollon detyrat e shtëpisë. Përmes pyetjeve dhe<br />
përgjigjeve komentohet ilustrimi që është i vendosur në diaprojektor. M. kërkon nga nx.<br />
që të përgjigjen me fjali të plota.<br />
* Hapi i dytë: ( 20 - 25 min.) M. e lexon tekstin në tërësi, kurse nx. përcjellin<br />
leximin e tij. Pastaj sqaron fjalët e panjohura, i shkruan në tabelë duke i përkthyer e<br />
shkruar edhe në gjuhën e vendit. Në vazhdim lexojnë nx. tekstin dhe poezinë, duke e<br />
ndarë njësinë në tri tërësi logjike. Pastaj lexohen edhe vargjet e poezisë nga disa nx.<br />
* Hapi i tretë: ( 20 - 25 min) Nx. angazhohen t'u përgjigjen pyetjeve me shkrim të<br />
det. 2. fq. 4. Pasi t'i kenë shkruar nx. përgjigjen i lexojnë ato një nga një.<br />
* Hapi i katërt: ( 10 - 15 min.) Nx. i thellojnë njohuritë duke iu përgjigjur<br />
pyetjeve të det. 3, fq.4. Këtu kërkohet angazhimi i M. duke zhvilluar bashkëbisedim dhe<br />
duke i shkruar pushimet në tabelë( P. Verore, P. e Vjeshtës, P e Krishtlindjes, dhe P. e<br />
Pashkëve.)<br />
* Hapi i pestë ( 10 - 15 min. )Angazhohen nx. që të shkruajnë disa fjali për ditën e<br />
tyre të parë në shkollë. Pastaj disa nx. i lexojnë përshtypjet e tyre. Për detyrë shtëpie nx. u<br />
jepet t'i mësojnë vargjet e vjershës përmendësh.<br />
3. NË PUSHIMET VERORE (faqe 10)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
* Përmbajtësore: Nx. mësojnë vendet ku mund t’i kalojnë pushimet dhe çka ofron<br />
çdo vendpushim.<br />
* Gjuhësore: Nx. mësojnë teknikën e të lexuarit sipas roleve, t’i shprehin<br />
mendimet e përjetimet e tyre të me gojë dhe shkrim. Pasurojnë fjalorin me fjalë dhe<br />
shprehje të reja.<br />
* Pedagogjike/sociale: Tek nx. kultivohet ndjenja dhe dëshira për t’i kaluar<br />
pushimet në Atdhe, dhe për t’i njohur e dashur të afërmit e tyre.<br />
Përgatitja e mësuesit: Mësuesi përzgjedh foto, dhe pamje të detit, liqenit, fshatit, pyllit<br />
etj Të njëjtat mund edhe t'i tregojë në diaprojektor.<br />
Realizimi:<br />
7
* Hapi i parë: (8 – 10 min.) Mësuesi paraqet pamjet e lartpërmendura, i komenton<br />
ato dhe pastaj zhvillon një bashkëbisedim me nxënës kush, ku dhe si i ka kaluar pushimet<br />
verore.<br />
* Hapi i dytë: ( 20 - 25 min) Nx. lexojnë tekstin sipas roleve, duke e përsëritur<br />
leximin e tekstit 2 herë. Pastaj M sqaron fjalët që konsideron se nx. nuk i kuptojnë dhe<br />
shpjegon ku gjenden Durrësi, Brezovica, Struga dhe si duket qeni i Sharrit.<br />
* Hapi i tretë:( 20 - 25 min.) Nx. kryejnë detyrën 2, faqe 6 e pastaj i lexojnë<br />
tekstet e shkruara.<br />
* Hapi i katërt ( 10 - 15 min.) Nx. shkruajnë disa fjali për pushimet e veta, detyra<br />
3, fq. 6 e pastaj edhe disa prej tyre i lexojnë ato para shokëve.<br />
* Faza e katërt:( 10 - 15 min.) Nx. vizatojnë diçka nga pushimet e veta verore.<br />
4. AT<strong>DHE</strong>U IM (faqe 12)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Realizimi:<br />
Përmbajtësore: Nx. mësojnë të njohin dhe të duan atdheun e tyre, mësojnë<br />
dialogun.<br />
Gjuhësore: Nx. mësojnë fjalë të reja, bëjnë krahasime gjuhësore me gjuhën e<br />
vendit ku jetojnë.<br />
Pedagogjike/sociale: Nx. zhvillojnë ndjenjën e dashurisë për atdheun, respektojnë<br />
përkatësinë nacionale të të tjerëve.<br />
Përgatitja e mësuesit/mësueses: M. Përgatit hartën e atdheut si dhe hartën e<br />
vendit ku jetojnë nx.fletë vizatimi, disa fotografi me pamje të vendeve të<br />
rëndësishme ose DVD me pamje nga atdheu. Përgatit disa fletë pune shtesë për<br />
disa nivele.<br />
• Hapi i parë: (4-6 min.): Nx. ulen në rreth, prezantohen, tregojnë prej nga vijnë<br />
familjet e tyre dhe në hartën e cila vendoset në mes vënë nga një shenjë tek fshati<br />
a qyteti prej nga janë.<br />
8
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Hapi i dytë (10-15 min.): Mësuesi lexon tekstin Atdheu im, ngadalë qartë e<br />
rrjedhshëm. Pastaj nx. lexojnë tekstin. M. u ndihmon atyre ne kuptimin e fjalëve<br />
të paqarta.<br />
Hapi i tretë(20-25 min) Nx. punojnë sipas udhëzimeve për punë thelluese që jep<br />
m. në detyrat në faqen 8.<br />
Hapi i katërt(10-15 min) Nx. në bashkëpunim me m. shikojnë se a i kanë bërë<br />
detyrat si duhet, ata përmirësojnë përgjigjet aty ku është e nevojshme.<br />
Hapi i pestë((15-20 min) Nx. bëjnë punë të pavarur individuale, shkruajnë një<br />
tekst për vendin ku tash jetojnë.<br />
Hapi i gjashtë( 6-10 min) Nx. paraqesin punimet e tyre me shkrim para klasës.<br />
Hapi i shtatë(5-10 min) M. i lavdëron nx. për punën e tyre. Vlerëson rezultatet e<br />
treguara. Jep udhëzime për detyrat e shtëpisë.<br />
5. UNË <strong>DHE</strong> TË TJERËT (faqe 14)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Realizimi:<br />
•<br />
Përmbajtësore: Nx. njohin vetveten dhe të tjerët. Mësojnë të respektojnë të tjerët<br />
dhe veten e tyre e shohin si një pjesë të botës.<br />
Gjuhësore: Nx. ushtrohen të përdorin drejt foljet e ndryshme, pasurojnë fjalorin e<br />
tyre shprehës, bëjnë krahasime gjuhësore<br />
Pedagogjike/sociale: Nx. mësojnë të jenë tolerant, të respektojnë mënyrat e<br />
ndryshme të jetesës.<br />
Përgatitja e mësuesit/mësueses: Hata e botës, disa fotografi me pamje të njerëzve<br />
me ngjyrë të ndryshme, tekst plotësues (p.sh., libri i A. Devës: Duart tona), fletë<br />
pune shtesë për disa nivele (sipas përbërjes së klasës)<br />
Hapi i parë: (3-5 min): Nx. flasin për vete dhe për klasën e rregullt në të cilën<br />
shkojnë. M. u shtron pyetje të ndryshme lidhur me prejardhjen e nx. Nx.<br />
shkruajnë në çfarë elementesh janë ndryshe nga fëmijët e nacionaliteteve e<br />
religjioneve të tjera<br />
9
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Hapi i dytë (5-10 min):Nx. punojnë në grup: Detyra mund të jetë që ata të lexojnë<br />
tekstin dhe në fletore një grup të shkruaj për Gëzimin dhe dëshirat e tij, grupi<br />
tjetër të shkruaj se si duken dhe çka bëjnë fëmijët e tjerë.<br />
Hapi i tretë( 5-7 min) Grupet bëjnë prezantimin e punës së tyre. M. vlerëson<br />
suksesin e grupeve.<br />
Hapi i katërt (10-15 min): Nx. lexojnë tekstin. M. u ndihmon për të lexuar sa më<br />
qartë e rrjedhshëm<br />
Hapi i pestë (15-20 min): Nx. punojnë në faqen 10 në detyrat e ndryshme për të<br />
cilat m. jep udhëzime paraprakisht.<br />
Hapi i gjashtë (5-10 min) M. kontrollon punën e nx. jep udhëzime për<br />
përmirësime.<br />
Hapi i shtatë (8-10 min) Nx. ngjyrosin globin<br />
Hapi i tetë (5-7 min) M. kontrollon punën e bërë të nx. jep vlerësime dhe udhëzon<br />
nx. për detyrat e shtëpisë.<br />
6. FAMILJA E ALBANËS (faqe 16)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Realizimi:<br />
Përmbajtësore: Nx. mësojnë të tregojnë se ku jeton familja e tyre, mësojnë të<br />
duan familjen dhe të tjerët, mësojnë të dinë se çfarë është mërgimi<br />
Gjuhësore: Nx. zgjerojnë leksikun, mësojnë të dallojnë emrat e përveçëm<br />
Pedagogjike/sociale: Nx. mësojnë të njohin identitetin e tyre, të duan<br />
bashkatdhetarët e tyre dhe të tjerët, të kuptojnë jetën në shoqëri<br />
Përgatitja e mësuesit/mësueses: M. siguron fotografi të familjeve në kohë të<br />
ndryshme, pamje të jetës së familjeve ne atdhe, përgatit detyra shtesë për nivele të<br />
ndryshme brenda një niveli<br />
• Hapi i parë: (3-5 min):Nx. diskutojnë në rreth. Ata tregojnë për familjet e tyre.<br />
Bëjnë dallimin e familjeve më herët dhe tash (sipas fotografive)<br />
10
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Hapi i dytë (8-10 min): M. lexon tekstin, ngadalë dhe me ndërprerje, nx. e thonë<br />
të gjithë pas çdo ndërprerjeje. Pastaj nx. lexojnë. M. kontrollon leximin, ndërhyn<br />
ku është e nevojshme. Jep sqarime për fjalët e vështira.<br />
Hapi i tretë(15-20 min): Nx. bëjnë punë individuale, secili prej tyre vizaton<br />
familjen e vet. M. udhëzon, ndihmon, këshillon.<br />
Hapi i katërt (10-15 min) Secili nx. paraqet para nx. të tjerë familjen e vet duke u<br />
munduar të japë sa më shumë informacione për familjen.<br />
Hapi i pestë( 15-20 min) Nx. kalojnë tek f. 12 punojnë sipas udhëzimeve që jep<br />
m.<br />
Hapi i gjashtë (5-8 min): M. kontrollon punën e bërë, jep udhëzime për<br />
përmirësime, ndihmon nx. e dobët<br />
Hapi i shtatë (8-10 min): Nx. e aftë punojnë në detyrën nr. 6<br />
Hapi i tetë (5-7 min): M. kontrollon punën e nx. jep lavdërime për punën e bërë,<br />
jep udhëzime për punë të mëtejshme si dhe për detyra të shtëpisë.<br />
7. FAMILJA <strong>DHE</strong> FAREFISI (faqe 18)<br />
Objektivat e njësisë mësimore :<br />
* Përmbajtësore: Njohja dhe emërtimi i afërsisë dhe raporteve familjare dhe<br />
farefisnore.<br />
* Gjuhësore: Nx. zgjerojnë fjalorin e tyre aktiv dhe mësohen të zhvillojnë dialog<br />
dhe të përgjigjen drejt e rrjedhshëm..<br />
* Pedagogjike-sociale – Të zhvilluarit e ndjenjës së dashurisë dhe respektit ndaj<br />
të afërmve dhe farefisit.<br />
Përgatitja e mësuesit: M. përgatit në shtëpi fletë pune, ku paraqiten persona të moshave<br />
dhe gjinive të ndryshme, trungun familjar( nga një edhe në folie për diaprojektor).<br />
Realizimi:<br />
* Hapi i parë:( 8 – 10 min.) M. vendos folien në diaprojektor dhe e komenton me<br />
nx. Në vazhdim zhvillohet një bashkëbisedim me nx. përmes pyetjeve e përgjigjeve,<br />
lidhur me anëtarët e familjes që jetojnë këtu, në Atdhe apo diku tjetër.<br />
11
* Hapi i dytë:( 20 – 25 min.) M. lexon tekstin e nx. e përcjellin dhe nënvizojnë<br />
fjalët që nuk i kuptojnë. Në vazhdim sqaron fjalët dhe i shkruan në tabelë në të dy gjuhët.<br />
Kërkon nga nx. t'i shkruajnë edhe ata. Pastaj teksti lexohet edhe nga ana e nx. sipas<br />
roleve.<br />
* Hapi i tretë:( 20-25 min.) M. thellon njohuritë tek nx. duke u sqaruar se kush<br />
përbënë familjen e ngushtë, kush familjen e gjerë dhe kush farefisin. Pastaj nx.<br />
plotësojnë fjalitë e detyrës 1, fq. 15.<br />
* Hapi i katërt:( 20 - 25 min.) M. kontrollon saktësinë e përgjigjeve të det. 1, duke<br />
i lexuar nx. nga një zgjidhje-fjali, e pastaj nx. lexojnë ( një nx. dy vargje) të<br />
poezisë”Mysafirët”<br />
Në vazhdim nx. angazhohen të kryejnë det.3, fq. 15<br />
Materialet plotësuese: Fleta e punës: F+F-7. Nx. rrumbullaksojnë përgjigjen e saktë.<br />
Prejnë pjesët e ilustrimit dhe numrin e zgjidhjes e ngjesin në katrorin e parë, e kështu me<br />
radhë. Në vazhdim nx. edhe e ngjyrosin ilustrimin në tërësi<br />
8. NJË DITË NË SHTËPINË TONË (faqe 20)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
* Përmbajtësore: Nx. mësojnë për punët që kryejnë anëtarët e e familjes, pra edhe<br />
fëmijët dhe për vizitën që ua bëjnë të afërmit.<br />
* Gjuhësore: Nx. mësojnë që veprimet që bëjnë anëtaret e familjes quhen folje.<br />
Ata mësojnë rendin e foljes në strukturën e fjalisë në gjuhën shqipe.<br />
* Pedagogjike-sociale: Tek nx. zhvillohet ndjenja për të kryer punë të caktuara në<br />
bashkësinë familjare.<br />
Përgatitja e mësuesit: M. përgatit folien ku gjendet ilustrimi i fq. 15 të FT dhe materialin<br />
plotësues ( fletë pune ) për foljet.<br />
Realizimi:<br />
* Hapi i parë:( 8 - 10 min) M. pasi kontrollon detyrat e shtëpisë zhvillon një<br />
bashkëbisedim me nx. lidhur me punët e çdo anëtari të familjes, e pastaj komenton edhe<br />
ilustrimin të përgatitur më parë në folie dhe të vendosur në diaprojektor.<br />
* Hapi i dytë: ( 20 - 25 min.) Nx. lexojnë tekstin e shkurtër e pastaj i përgjigjen<br />
pyetjeve në fq. 16.<br />
12
* Hapi i tretë:( 15 – 20 min.) Nx. i lexojnë përgjigjet e dhëna dhe përmirësojnë<br />
gabimet eventuale në strukturen e fjakive e pastaj kryejnë edhe det.2, fq. 21.<br />
* Hapi i katërt:( 10 – 15 min.) Nx. kryejnë detyrën në fletën e punës ( MP)<br />
“Foljet” duke i plotësuar fjalitë me foljen përkatëse.<br />
* Hapi i pestë ( 8 – 10 min.) Nx. lexojnë fjalitë e shkruara dhe në fund M. ua<br />
shpërndan nx. fletën e punës “ Të gjithë punojnë diçka” për detyrë shtëpie dhe jep<br />
udhëzime se si duhet të kryhet kjo detyrë.<br />
9. BANESA JONË (faqe 22)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Realizimi:<br />
Përmajtësore: Nx. mësojnë të japin informacione mbi vendbanimin e tyre, dinë të<br />
përshkruajnë ambientin që i rrethon<br />
Gjuhësore. Nx. mësojnë fjalë të reja, mësojnë të përdorin fjalitë pyetëse, mësojnë<br />
intonacionin e fjalive pyetëse, shenjat e pikësimit bëjnë krahasime gjuhësore<br />
Pedagogjike/sociale: Nx. zhvillojnë ndjenjën e forcimit të miqësisë me<br />
shokët/shoqet, mësojnë të kultivojnë miqësinë me të tjerët.<br />
Përgatitja e mësuesit/mësueses: Fotokopjohet një pamje e një ndërtese banimi, e një<br />
shtëpie, përgatiten fletë pune shtesë për nivele të ndryshme, fjalori shqip – gjuha e vendit<br />
ku jetojnë nx.<br />
Hapi i parë: (3-5 min) Nx. ulen në rreth, m. vendos fotografi të ndryshme në mes. Nx.<br />
kanë për detyrë të dallojnë mënyrat e ndryshme të banimit, si dhe tregojnë shkurtimisht<br />
se ku banojnë ata.<br />
Hapi i dytë (8-10 min) Nx. lexojnë në role tekstin. M. përcjell mënyrën e të lexuarit të nx.<br />
ndihmon ku është e nevojshme.<br />
Hapi i tretë (15-20 min) Nx. kalojnë në faqen 18 ku pasi m. ka dhënë udhëzimet mbi<br />
mënyrën e realizimit të punëve punojnë në dyshe.<br />
Hapi i katërt (5-10 min.) kontrollim i punës së bërë, udhëzime plotësuese, përkrahje sipas<br />
nevojës.<br />
13
Hapi i pestë (15-20 min.) punë individuale, vizatim i banesës, emërtimi i dhomave të<br />
ndryshme<br />
Hapi i gjashtë(5-10 min) prezantim i punës së bërë para klasës, nx. paraqesin banesën e<br />
tyre<br />
Hapi i shtatë (8-10 min) detyra me nivele të ndryshme, përforcim i nëntemës<br />
Hapi i tetë( 5-7 min) kontrollim i punës, dhënie e udhëzimeve për detyrë shtëpie,<br />
10. SHKOLLA JONË (faqe 24)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
* Përmbajtësore: Nx. mësohen t’i emërtojnë në gjuhën amtare kthinat dhe lokalet<br />
përcjellëse të një objekti shkollor dhe personelit që punon në shkollë;<br />
* Gjuhësore: Nx. pasurojnë dhe zgjerojnë fjalorin e tyre duke lexuar fjalë dhe shprehje të<br />
reja.<br />
* Pedagogjike-sociale: Te nx. kultivohet ndjenja për të respektuar dhe ndihmuar<br />
personelin shkollor.<br />
Përgatitja e mësuesit: Përgatitet në folie ilustrimi ku shihen personat që punojnë në<br />
shkollë<br />
Realizimi:<br />
* Hapi i parë:( 8 - 10 min.) M. kontrollon detyrat e shtëpisë pastaj përmes pyetjeve e<br />
përgjigjeve nx. përshkruajnë si duket shkolla e tyre, ku mësojnë e pastaj u përgjigjen edhe<br />
pyetjeve të mësuesit/es për personelin që punon në shkollën e tyre dhe punët që kryejnë<br />
ata;<br />
* Hapi i dytë:( 20 – 25 min.) M. lexon tekstin ngadalë dhe udhëzon nx. të nënvizojnë<br />
fjalët e panjohura, të cilat pastaj i sqaron, duke i shkruar në tabelë në të dy gjuhët e të<br />
cilat i shkruajnë edhe nx. Pastaj nx. ( sa më shumë) lexojnë tekstin duke e ndarë në dy<br />
tërësi logjike dhe poezinë” Shkolla ime”.<br />
* Hapi i tretë:( 20 - 25 min.) Nx. plotësojnë me shkrim detyrat 2, 3 e pastaj kontrollohen<br />
nga mësuesi duke i angazhuar nx. që së pari t'i lexojnë fjalitë e det. 3 e pastaj edhe t'i<br />
përshkruajnë në fletoret e tyre.<br />
14
* Hapi i katërt:( 10 - 15 min.) Nx. angazhohen të kryejnë det.4, ku duhet t'i lidhin me<br />
shigjetë emrin e personelit shkollor me punën që bëjnë ata. Në vazhdim shkruajnë kush<br />
tjetër punon në shkollën e nx.që janë në klasë ( mjeku, punëtori social, gjellëbërësja etj)<br />
* Hapi i pestë ( 10 – 15 min.) Nx. angazhohen ta mbarojnë det. 5 , për t'u lënë mundësi që<br />
ta vazhdojnë me prindër në shtëpi.<br />
11. NË KLASËN E SHKOLLËS SHQIPE (faqe 26)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Përmbajtësore: Nx. mësojnë të dallojnë klasën e shkollës shqipe nga klasat e<br />
tjera, mësojnë përbërjen e një klase të tillë, mësojnë të vlerësojnë gjuhën e tyre<br />
amtare<br />
Gjuhësore: Nx. mësojnë fjalë të reja, dinë t’i përdorin ato në vendin e duhur,<br />
mësojnë të dallojnë emrat e përveçëm prej atyre të përgjithshëm<br />
• Përgatitja e mësueses/mësuesit: M. sjell me vete një film të shkurtër me pamje<br />
Realizimi:<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Pedagogjike/sociale: Nx. kultivojnë dashurinë për gjuhën e tyre amtare, e shohin<br />
atë si një pasuri plotësuese në vendin ku jetojnë<br />
nga atdheu, fotografi të vendeve të rëndësishme të atdheut, hartën e trojeve<br />
shqiptare, përgatit detyra plotësuese për nivele të ndryshme.<br />
Hapi i parë (5-8 min) Nx. flasin se pse vijnë në shkollën shqipe, si ndjehen ata në<br />
mësim, m. orienton bisedën<br />
Hapi i dytë (8-10 min) M. lexon tekstin, nx.e përcjellin atë. Pastaj secili nx. lexon<br />
një pjesë të tekstit.<br />
Hapi i tretë (10-15 min.) Nx. punojnë punë individuale në faqen 22 m.<br />
paraprakisht i udhëzon për punë<br />
Hapi i tretë (5-7 min) M. kontrollon punën e nx. ndihmon, sqaron jep udhëzime të<br />
mëtejme për punë<br />
15
•<br />
•<br />
•<br />
Hapi i katërt (15-20 min) M. paraqet para tërë nx. një film me pamje të ndryshme<br />
nga atdheu, tregon hartën e trojeve shqiptare<br />
Hapi i pestë(5-10 min) Nx. ndahen në grupe. Secili grup flet për një vend ku<br />
jetojnë shqiptarët autoktonë, pra një grup flet çfarë ka parë në video mbi<br />
Shqipërinë, grupi tjetër mbi Kosovën, grupi i tretë mbi Maqedoninë etj.<br />
Hapi i gjashtë(5-8 min) Nx. bëjnë detyrën numër 4 nga faqja 27<br />
• Hapi i shtatë (3-5 mni) M. kontrollon punën e bërë të nx. i lavdëron ata, u jep<br />
udhëzime për detyrat e shtëpisë<br />
12. SHTATË MOTRAT (faqe 28)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
* Përmbajtësore: Nx. mësojnë ditët e javës të fliten e të shkruhen drejt. Mësojnë<br />
disa gjëegjëzat dhe zgjidhjen e tyre.<br />
* Gjuhësore: Nx. mësojnë çka janë gjëegjëzat.<br />
* Pedagogjike-sociale: Nx. aftësohen që t'i përdorin ato në të folurit e përditshëm<br />
dhe t'i zgjidhin ato.<br />
Përgatitja e mësuesit: M. përgatit edhe fletë pune me gjëegjëza tjera të lehta për fëmijë,<br />
zgjidhjet e të cilave janë në fund të fletës, por jo sipas renditjes së gjëegjëzave.<br />
Realizimi:<br />
* Hapi i parë:( 8-10 min.) M. kontrollon detyrat e shtëpisë e pastaj bisedon për<br />
gjyshërit dhe rolin e tyre në familje, për dashurinë e fëmijëve ndaj tyre dhe për atë se çka<br />
u mësojnë ata nipave e mbesave. Përmes bashkëbisedimit arrihet gjer ke nocioni ”<br />
gjëegjëza”, pas së cilës mësuesi mund t’i thotë dy apo tri gjëegjëza të lehta, të cilat nx.<br />
mund t’i zgjidhin nga përvoja.<br />
* Hapi i dytë:( 15 – 20 min.) Dy nx. lexojnë tekstin dhe mundohen t’ zgjidhin<br />
gjëegjëzat ( shkronjat e alfabetit dhe ditët e javës ). Pastaj lexohen edhe katër gjëegjëzat<br />
tjera. Në bazë të fotografisë nx. do të mundohen t’i zgjidhin; ( Atdheu, yjet, bleta, libri)<br />
* Hapi i tretë:( 20 – 25 min.) Nx. shtojnë njohuritë duke i lexuar katër fjalitë dhe<br />
duke biseduar me mësuesin/en e pastaj plotësojnë me shkrim pyetjet të det.1 dhe në fund<br />
16
i lexojnë ato, për të parë se a janë përgjigjur drejtë.<br />
* Hapi i katërt:( 15 – 20 min. ) M.së pari lexon poezinë” Ditët e javës” vet e<br />
pastaj angazhon nx. të lexojnë nga një strofë së pari në heshtje 2-3 herë e pastaj edhe me<br />
zë.Në vazhdim edhe ushtron me nxënës ta thonë si shfaqje teatrale.<br />
Për detyrë shtëpie u jepet nx. ta mësojnë përmendësh nga një strofë të kësaj vjershe dhe<br />
një deri në dy gjëegjëza.<br />
13. UNË U NDIHMOJ PRINDËRVE (faqe 30)<br />
Objektivat e njësisë mësimore :<br />
* Përmbajtësore: Nx. mësohen t’i dallojnë dhe emërtojnë llojet e shitoreve,<br />
artikujt ushqimorë në gjuhën shqipe.<br />
* Gjuhërore: Nx. mësohen të komunikojnë shqip në situata të ngjajshme ( në<br />
shitore )<br />
* Pedagogjike-sociale: Nx. edukohen t'i ndihmojnë prindërve në kryerjen e<br />
punëve të shtëpisë dhe raporteve të mira në familje dhe rrethin shoqëror.<br />
Përgatitja e mësuesit: M. përgatitet për njësinë mësimore duke e shikuar udhëzimin<br />
didaktik për ecurinë e orës dhe punon edhe ndonjë fletë pune në mbështetje të<br />
përmbajtjes së njësisë dhe të kreativitetit të vet.<br />
Realizimi:<br />
* Hapi i parë:( 8 – 10 min. ) M. kontrollon detyrat e shtëpisë e pastaj paraqet në<br />
projektor një pamje rruge me shumë shitore me mbishkrime për llojin e tyre. Në vazhdim<br />
zhvillon një bashkëbisedim rreth asaj, kush e çka u ndihmon prindërve në shtëpi.<br />
* Hapi i dytë:( 15 – 20 min.) M. lexon tekstin dhe udhëzon nx. t'i nënvizojnë fjalët<br />
e panjohura. I shenon ato në tabelë dhe i sqaron duke i shkruar edhe në gjuhën e vendit.<br />
Pastaj edhe nx. e lexojnë tekstin duke e ndarë në dy tërësi logjike. Leximi përsëritet dy<br />
deri tri herë.<br />
* Hapi i tretë:( 20 - 25 min.) Nx. angazhohen t'i përgjigjen pyetjeve me gojë,<br />
det.1, fq.31 dhe të shtojnë njohuritë e pastaj ( në çifte ose në grupe ) t’i shkruajnë gjërat<br />
ushqimore sipas llojit të shitoreve, det. 2, fq.31. Kontrollohet saktësia e klasifikimit të<br />
gjërave ushqimore, duke i angazhuar nx. t’i lexojnë zgjidhjet.<br />
17
* Hapi i katërt:( 15 – 20 ) Nx. angazhohen të kryejnë det. 3, fq. 31. e pastaj edhe e<br />
lexojnë nga dy nx. ( blerësi dhe shitësi) Luhen edhe role nga nx. ( blerësi dhe shitësi),<br />
duke i lënë të zgjedhin llojin e shitores.<br />
* Hapi i pestë: ( 10 – 15 min.) Nx. angazhohen të kryejnë det. 4, fq.26-<br />
përkthimet.<br />
Detyra 4. mund kryhet në klasë një pjesë dhe pjesa tjetër të jepet për detyrë shtëpie.<br />
14. FESTAT E FUNDVITIT (faqe 32)<br />
Objektivat e njësisë mësimore<br />
Përmbajtësore:Nx. mësojnë të njohin festat e ndryshme, mësojnë të përshkruajnë se si<br />
festojnë familjet festat e fundvitit<br />
Gjuhësore: Nx. zgjerojnë leksikun e tyre shprehës, mësojnë shenjat e ndryshme të<br />
pikësimit<br />
Pedagogjike/sociale: Nx. mësojnë të respektojnë festat e religjioneve të ndryshme,<br />
mësojnë të duan farefisin si dhe njerëzit e nacionaliteteve të tjera<br />
Përgatitja e mësuesit/mësueses: M. sjell CD me këngë për festat e fundvitit, përgatit<br />
fletë pune me detyra të niveleve të ndryshme<br />
Realizimi:<br />
Hapi i parë: (3-5 min) M. i ul nx. në rreth. Nx. flasin se çfarë festash i festojnë ata në<br />
familjet e tyre<br />
Hapi i dytë: (10-15 min) Nx. lexojnë në heshtje tekstin, nënvizojnë fjalët e vështira për ti<br />
kuptuar, pastaj lexojnë me radhë me zë nën përkujdesjen e m. M. u sqaron atyre për fjalët<br />
e paqarta<br />
Hapi i tretë((10-15 min) Nx. punojnë individualisht në detyrat e faqes 33, pasi që m. veç<br />
u ka dhënë sqarimet e nevojshme.<br />
Hapi i katërt (5-10 min) M. kontrollon detyrat e realizuara, jep udhëzime për ata nx. që<br />
kanë vështirësi në punë<br />
Hapi i pestë(10-15 min) M. bashkë me nx. këndojnë këngën “Mirë se vjen o Vit i Ri”<br />
Hapi i gjashtë (10-12 min) Nx. shkruajnë një kartolinë (shih detyrën nr. 5)<br />
18
Hapi i shtatë (10-12 min) Nx. vizatojnë një bredh<br />
Hapi i tetë (3-5 min) M. kontrollon punën e bërë, jep udhëzime për punë plotësuese, si<br />
dhe jep detyrat e shtëpisë.<br />
15. DITËLINDJA (faqe 34)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
* Përmbajtësore: Nx. mësojnë si dhe me kë mund ta festojnë ditëlindjen. Mësojnë<br />
edhe festat tjera familjare.<br />
* Gjuhësore: Nx. mësojnë të shkruajnë ftesa dhe urime për ditëlindje. Mësojnë<br />
edhe të urojnë dikë me rastin e ditëlindjes.<br />
* Pedagogjike-sociale: Tek nx. kultivohet ndjenja e socializimit, e festimit e jetës<br />
së përbashkët dhe integrimit të plotë në shoqërinë e vendit;<br />
Përgatitja e mësuesit: M. përgatit një ilustrim feste të ditëlindjes në folie dhe ndonjë fletë<br />
pune në përputhje me përmbajtjen e njësisë.<br />
Realizimi:<br />
* Hapi i parë:( 8 – 10 min.) M. kontrollon detyrat e pastaj bisedohet për festat e<br />
ndryshme ( kombëtare, fetare, familjare ), ku në mesin e festave familjare përmendet<br />
edhe ditëlindja. M. pyet nx. kur e kanë ditëlindjen dhe si e festojnë atë.<br />
* Hapi i dytë: ( 15 – 20 min. ) M. lexon tekstin kurse nx. e përcjellin me<br />
vëmendje. Pastaj tekstin e lexojnë edhe disa nx. Kështu veprohet edhe me tekstin e<br />
vjershës.<br />
* Hapi i tretë: ( 20 - 25 min.) M. lexon pyetjet një nga një të det. 1, fq. 35, kurse<br />
nx. i përgjigjen me gojë e pastaj edhe me shkrim. Në vazhdim një nx. lexon pyetjen tjetri<br />
lexon përgjigjen e shkruar dhe kështu bëhet edhe kontrollimi i detyrave.<br />
* Hapi i katërt: ( 15 - 20 min.) Nx. angazhohen të kryejnë det. 2, fq. 35 e pastaj<br />
disa edhe i lexojnë përgjigjet. Pastaj nx. kryejnë edhe det. 3, fq. 35 ( vizatimi )<br />
M. shfrytëzon edhe materialet mësimore për ditëlindjen nga Fletoret tjera Tematike,ku<br />
paraqitet ndarja në festa Kombëtare: 28 Nëntori, 17 Shkurti, 7 Marsi; Fetare: Fitër<br />
Bajrami e Kurban Bajrami, Pashkët dhe Krishtlindja; Familjare: Ditëlindja, Fejesa,<br />
Martesa etj)<br />
19
16. KËRKIMI I FALJES (faqe 36)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
Përmbajtësore: Nx. mësojnë të njohin sjelljet e ndryshme të bashkëmoshatarëve, mësojnë<br />
të gjejnë rrugë për të gjetur mundësi të pajtimit<br />
Gjuhësore:Nx. zgjerojnë leksikun e tyre<br />
Pedagogjike/sociale: Nx. mësojnë të zgjidhin konfliktet në mënyrë paqësore, zhvillojnë<br />
kompetencat e tyre personale<br />
Përgatitja e mësimdhënësit: M. sjell disa pamje me konflikte të ndryshme në shkollë,<br />
përgatit fletë plotësuese pune për nivele të ndryshme<br />
Realizimi:<br />
Hapi i parë (3-5 min) M. i ul nx. në rreth dhe diskuton me ta rreth bashkëjetesës në klasë<br />
dhe në shoqëri. Nx. flasin për përjetimet e tyre.<br />
Hapi i dytë (8-10 min): M. lexon tekstin duke u shprehur sa më bukur tek dialogjet. Pastaj<br />
nx. e lexojnë tekstin duke e ndarë atë sipas roleve.<br />
Hapi i tretë (10-15 min) Nx. bëjnë punë individuale në faqen 32. (detyrat 1-4)<br />
Hapi i katërt(5-8 min) M. kontrollon punën e bërë të nx. jep udhëzime shtesë për ata që<br />
kanë vështirësi<br />
Hapi i pestë(10-15 min) Punë me partner: Detyra numër 5<br />
Hapi i gjashtë (5-7 min) Prezantim i punës së bërë me partner,vlerësim nga ana e m. dhe<br />
e nx.<br />
Hapi i shtatë (8-10 min) Punë në detyrën nr. 6.<br />
Hapi i tetë (3-5 min) M. lavdëron nx. për punën e bërë, jep udhëzime për punë të<br />
mëtejshme dhe për detyrat e shtëpisë.<br />
20
17. VAJZAT LUAJNË FUTBOLL (faqe 38)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Përmajtësore: Nx. mësojnë se si djemtë ashtu edhe vajzat mund të marrin pjesë<br />
në aktivitete të ndryshme, mësojnë të respektojnë gjininë e kundërt, mësojnë të<br />
jenë tolerant.<br />
Gjuhësore: Nx. pasurojnë leksikun e tyre, mësohen të përdorin shprehje të<br />
përshtatshme në situata të caktuara jetësore.<br />
Pedagogjike/sociale: Nx. zhvillojnë vetëdijen e tyre për gjininë tjetër, zhvillojnë<br />
kompetencën e respektit të ndërsjellë<br />
• Përgatitja e mësuesit/mësueses: M. sjell në klasë fotografi me pamje të sporteve të<br />
ndryshme, përgatit fleta pune me nivele të ndryshme<br />
Realizimi:<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Hapi i parë: (5-7 min. ) Nx. pasi i shikojnë fotografitë e sjella nga m. diskutojnë<br />
për to. Theksojnë cilat janë sportet tipike të djemve dhe vajzave, në cilat sporte<br />
janë të dy gjinitë të përfaqësuara etj.<br />
Hapi i dytë(8-10 min. ) M. lexon tekstin, sqaron fjalët e vështira, pastaj nx.<br />
lexojnë secili një pjesë të tekstit.<br />
Hapi i tretë (10-15 min.) Nx. punojnë individualisht pasi kanë marrë udhëzimet<br />
për punë nga m.<br />
Hapi i katërt (5-7 min.) M. kontrollon punën e nx. jep udhëzime plotësuese,<br />
sqaron, ndihmon aty ku është e nevojshme<br />
Hapi i pestë (10-15 min) punë në grupe. Nx. luajnë rolet e tekstit përmes<br />
paraqitjes teatrore. Ata ushtrojnë gjatë kësaj kohe. Për të mos penguar mësimin<br />
me nx. e tjerë ata mund të dalin në korridor të përgatiten për rolet e tyre.<br />
Hapi i gjashtë (5-7 min) prezantim para klasës i pjesës teatrore sipas përmbajtjes<br />
së tekstit. M. vlerëson paraqitjen skenike të tyre.<br />
21
•<br />
•<br />
•<br />
Hapi i shtatë (10 – 15 min.) Punë individuale. Secili nx. paraqet mënyrën se si<br />
luhet një lojë (detyra thelluese nr. 7.) pastaj gjen pamje të asaj loje dhe i ngjet në<br />
fletore ose mundohet të vizatojë ndonjë element të asaj loje.<br />
Hapi i tetë (5-10 min.) M. kontrollon punën e nx. vlerëson, jep udhëzime për<br />
përmirësime.<br />
Hapi i nëntë (3-5 min.) M. lavdëron nx. për punën e bërë jep udhëzime për detyra<br />
shtesë dhe detyra të shtëpisë.<br />
18. QETËSI ( PJESË <strong>TE</strong>ATRALE, faqe 40)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
* Përmbajtësore: Nx. të mësohen për të punuar në mënyrë të pavarur dhe për të<br />
kërkuar ndihmë nga të tjerët në kohë dhe moment të caktuar.<br />
* Gjuhësore: Nx të mësohen të lexojnë e luajnë një rol në një pjesë teatrale.<br />
* Pedagogjike-sociale: Nx.të mësohen të sillen si duhet me të tjerët; të zhvillohet<br />
tek ata ndjenja e autokritikës dhe të aftësohen për t’i kaluar situatat e këtilla gjatë jetës:<br />
Përgatitja e mësuesit: M. përgatitet për realizimin e njësisë mësimore duke u bazuar në<br />
udhëzimet <strong>didaktike</strong>. Ai mund të zgjedh edhe prezantimin e ndonjë pjese teatrale të<br />
përshtatshme për fëmijët.<br />
Realizimi:<br />
* Hapi i parë:( 8 - 10 min.) M. bashkëbisedon me nx. rreth marrëdhënieve në mes<br />
vëllezërve e motrave, për respektin ndaj njëri tjetrit, për ndihmën reciproke e për<br />
zënkat eventuale.<br />
* Hapi i dytë:( 15 – 20 min.) Kalohet në punën me tekst, ku M. mund ta lexojë<br />
vetë tërë tekstin ( pra të dy rolet ) por mund ta marrë një nx. më të mirë për njërin rol.<br />
Pastaj lexojnë edhe nx. tjerë. ( me që teksti është paksa i gjatë 3 nx. lexojnë rolin e<br />
Benit tri nx. lexojnë rolin e Zanës)<br />
* Hapi i tretë: ( 10 – 15 min.) Fjalët dhe shprehjet e dhëna në fq.44 përkthehen në<br />
gjuhën e vendit dhe shkruhen nga nx. me ndihmën e M. Në vazhdim nx. bisedojnë mes<br />
veti e pastaj edhe me M. për të përcaktuar “fajin” e Benit e Zanës.<br />
* Hapi i katërt:( 15 – 20 min.) Nx. angazhohen t'i kryejnë det. 1. dhe 3. fq. 44 e<br />
22
pastaj edhe të lexojnë atë që kanë shkruar. M. për detyrë shtëpie u jep nx. të mësojnë<br />
përmendësh një pjesë apo edhe në tërësi njërin nga rolet.<br />
19. SHOQJA IME S<strong>TE</strong>LA (faqe 42)<br />
Objektivat e njësisë mësimore:<br />
* Përmbajtësore: Nx. mësojnë çka i ka ndodhur Stelës, si ka vepruar shoqja e saj<br />
shqiptare dhe si i informoi Stela prindërit se ku gjendet. Mësojnë edhe për dy zakone<br />
shumë të njohura tek shqiptarët. ( mikpritjen dhe besën )<br />
* Gjuhësore: Nx. pasurojnë fjalorin me fjalë e shprehje të reja që përmban letra e<br />
Steles dhe thënja e nënës së saj.<br />
* Pedagogjike-sociale: Te nx. të zhvillohet ndjenja për t'i ndihmuar të tjerët kur<br />
kanë nevojë, si dhe të kultivohet ndjenja e mikpritjes, kur dikush vjen në shtëpi;<br />
Përgatitja e mësuesit. M. përgatitet për njësinë mësimore duke zbatuar udhëzimet<br />
<strong>didaktike</strong>. Përgatitë edhe ndonjë fletë pune ku shihet mikpritja shqiptare dhe fjala e urtë<br />
“Bukë e kripë e zemër”<br />
Realizimi:<br />
* Hapi i parë:( 8 – 10 min. ) M. zhvillon një bashkëbisedim për shokët/ shoqet më<br />
të mirë/mira . Kush quhet shok i mirë/ shoqe e mirë. Pas kësaj bisedohet për ndonjë rast<br />
kur nx. i kanë ndihmuar dikujt ose kanë pasur nevojë t’u ndihmojnë të tjerët këtyre.<br />
* Hapi i dytë:( 20 – 25 min.) M. lexon pari tekstin, kurse nx. nënvizojnë fjalët e<br />
panjohura, i sqaron ato dhe i shkruan në tabelë në të dy gjuhët të cilat i shkruajnë edhe<br />
nx. në fletoret e tyre. Në vazhdim lexojnë edhe nx.duke e ndarë tekstin në katër tërësi<br />
logjike. Leximi përsëritet dy-tri herë.<br />
* Hapi i tretë:( 15 – 20 min.) M. lexon pyetjet kurse nx. përgjigjen me gojë. Në<br />
vazhdim nx. i përgjigjen pyetjeve edhe me shkrim e pastaj një nx. lexon pyetjen e nx.<br />
tjetër lexon përgjigjen e shkruar. Në këtë mënyrë kryhet edhe kontrollimi i detyrës.<br />
• Hapi i katërt:( 15 – 20 min.) M. angazhon nx. t'i kryejnë det. 2 dhe 5, në fq. 43 e<br />
pastaj edhe i kontrollon detyrat duke i lexuar nx. ato. Në fund dikush nga nx. rrëfen gjithë<br />
tregimin. Për detyrë shtëpie nx. u jepet të kryejnë det. 3 dhe 4, fq.43.<br />
23