Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kastriot dervishi<br />
Në kohën kur Kina komuniste kishte<br />
ndërprerë prej disa vitesh të gjitha marrëdhëniet<br />
ekonomike me Shqipërinë<br />
dhe kur kjo e fundit kishte hyrë në një<br />
krizë vërtetë të rëndë ekonomike, një<br />
rreze shprese u afrua në vendin më<br />
stalinist të Europës. Do të vinte në<br />
Shqipëri politikani i njohur gjerman<br />
Franz Jozef Shtraus.<br />
Udhëheqësi komunist Enver<br />
Hoxha ndodhej në një gjendje të rëndë<br />
shëndetësore, ndërsa vendi drejtohej<br />
nga një dyshe vërtet dyshuese se Nexhmije<br />
Hoxha e Ramiz Alia. Çfarë ishte<br />
në të vërtetë ofrimi i ndihmës nga Republika<br />
Federale Gjermane, pikërisht<br />
në kohën kur midis të dy vendeve nuk<br />
kishte as marrëdhënie diplomatike dhe<br />
kur në Shqipëri një jehonë të madhe<br />
kishin akoma (siç kanë ngelur ende<br />
edhe sot) ngjarjet e Luftës së Dytë<br />
Botërore.<br />
Në prag të zhvillimeve të papritura<br />
në lidhje me vizitën e Shtrausit,<br />
Shqipëria komuniste tregonte kokëfortësinë<br />
e saj për lidhje me vende apo<br />
qeveri nga të cilat vendi nuk kishte<br />
asnjë përfitim. Kështu më 8 gusht 1983<br />
u vendosen marrëdhënie diplomatike<br />
me Bahreinit në nivel ambasadorësh<br />
ndërsa pak muaj më vonë më 4 tetor<br />
1983, Qeveria Shqiptare njohu Qeverinë<br />
e Kamboxhias. Në Shqipëri mbërriti<br />
më 22 nëntor 1983 një delegacion<br />
qeveritar i Voltës së Sipërme i kryesuar<br />
nga ministri i Informacionit,<br />
Adame Turs. Vendi shkoi drejt një<br />
mbylljeje gjithnjë e më të thellë,<br />
ndërsa u vu re një dëshirë hapjeje me<br />
fqinjin e jugut.<br />
Vizita<br />
“private”<br />
e Shtrausit<br />
I njohur si politikan model në vendin<br />
e tij, por edhe si një nga negociatorët<br />
më brilantë e më të spikatur në çështje<br />
ndërkombëtare, me një nisëm gjysëm<br />
zyrtare, do të vinte në vitin 1984 në<br />
Shqipëri kryeministri i Bavarisë,<br />
Franz Josef Shtraus.<br />
Udhëheqja komuniste e<br />
Shqipërisë e ka pritur Shtrausin me<br />
dëshirën sabotuese dhe me një shpërfillje<br />
e cila i kalonte të gjitha normat<br />
diplotatike.<br />
Në takimin me zëvendëskryeministrin<br />
Manush Myftiu është shtruar fillimisht<br />
çështja e vendosjes së marrëdhënieve<br />
diplomatike midis dy<br />
vendeve, ndërsa pala shqiptare ka<br />
këmbëngulur në pagimin e reparacioneve<br />
(dëmshpërblimeve) të luftës,<br />
çështje e cila ishte mbyllur për të<br />
gjitha vendet më 1953 me marrëveshjen<br />
e Londrës. Pala shqiptare kërkonte<br />
që Republika Federale Gjermane<br />
(RFGJ), në kundërshtim me kushtetutën<br />
e saj, t’i paguante Shqipërisë një<br />
shumë të caktuar, që do të shkaktonte<br />
kundërveprimin e të gjitha vendeve që<br />
kishin qenë dikur në luftë me Gjer-<br />
maninë, për të kërkuar edhe ata para.<br />
RFGJ kishte kërkuar të vendoste<br />
marrëdhënie diplomatike me<br />
Shqipërinë edhe pas vitit 1973, kohë<br />
kur kishte vendosur të tilla marrëdhënie<br />
me të gjitha vendet që kishte<br />
qenë në luftë. Qeveria Shqiptare kishte<br />
HISTORI<br />
Si kundërshtoi udhëheqja<br />
komuniste ndihmën gjermane?<br />
Franz Jozef<br />
Shtrausi dhe<br />
misionet e tij<br />
në Shqipëri<br />
kërkuar sërish pagimin e reparacioneve<br />
që në vitin 1975 kishin pasur sipas saj<br />
vlerën e rreth 4 miliardë dollarëve,<br />
ndërkohë që BS kishte mëtuar nga ana<br />
e tij kohë më parë, një shumë prej 420<br />
milionë dollarësh.<br />
ramiz Alia<br />
kundër lidhjes<br />
me rFgJ-në<br />
Pas vdekjes së Enver Hoxhës më 11<br />
prill 1985, politika e Shqipërisë nuk do<br />
të kishte asnjë ndryshim nën drejtimin<br />
e ri. Kjo dukej qysh në hapat e parë të<br />
tij publikë. Ramiz Alia në gusht 1985<br />
bëri vizitat e para si sekretar i parë i<br />
PPSH-së. Për Korçën ai tha ishte<br />
“qyteti i dytë” i Enver Hoxhës dhe për<br />
këtë qëllim atje ishte vendosur të ngrihej<br />
përmendorja e tij. Alia pasi përmendi<br />
palëvizshmërinë në rrugën e<br />
Enver Hoxhës dhe sulmoi superfuqitë,<br />
u ndal në marrëdhëniet e posaçme me<br />
Greqinë duke i kushtuar një rëndësi të<br />
posaçme librit të Enver Hoxhës “Dy<br />
popuj miq”, duke nënvizuar se politika<br />
e Shqipërisë ndaj Greqisë kishte qenë<br />
gjithnjë e fqinjësisë së mirë. Politika e<br />
jashtme e Shqipërisë e përpunuar sipas<br />
Alisë nga Enver Hoxha mbetej “e<br />
palëvizshme”.<br />
Bisedimet e<br />
Vjenës midis<br />
delegacioneve<br />
gjermane dhe<br />
shqiptare<br />
Në vijim të përpjekjeve për normalimin<br />
e marrëdhënieve midis dy<br />
shteteve, në mars 1986, në Vjenë u<br />
zhvilluan bisedime midis dy delegacioneve<br />
të kryesuara nga drejtori politik<br />
i Ministrisë së Punëve të Jashtme të<br />
1 TETOR FAQE 16<br />
RFGJ-së, Braunmyler, dhe drejtori i<br />
Institutit të Marrëdhënieve<br />
Ndërkomëtare, Sofokli Lazri. Pala<br />
shqiptare ka mbajtur qëndrimin e parë<br />
në lidhje me reparacionet dhe takimi<br />
është mbyllur pa përfundim pasi sërish<br />
janë përmendur kushtetutat e të dy<br />
vendeve, ndërsa jepet përshtypja sikur<br />
pala gjermane lutet dhe ajo shqiptare<br />
ka interes të mos lidhë marrëdhënie me<br />
çdo mënyrë që t’i vijë.<br />
Takimi i<br />
Tiranës. Komunistët<br />
refuzojnë<br />
çdo ndihmë<br />
Dy muaj më vonë, më 19 maj 1986<br />
vjen në Tiranë, sërish Franz Josef<br />
Shtraus, së bashku me Edmund<br />
Stoiberin. Këtë herë ata u pritën nga<br />
kryeministri Adil Çarçani. Gjermanët<br />
kanë propozuar kreditim në shuma të<br />
mëdha për Shqipërinë, duke e thënë<br />
hapur se ato nuk do të kërkoheshin më,<br />
pasi gjë gjë të tillë, RFGJ e kishte bërë<br />
edhe me vende të tjera. Kjo sepse<br />
forma e pagimit të reparacioneve e<br />
vinte në pozitë shtetin gjerman si me<br />
kushtetutën e tij, ashtu edhe me mëtimet<br />
që mund të vinin menjëherë nga<br />
shtete të tjera. Pala shqiptare e cila<br />
ishte në një krizë të vërtetë ekonomike,<br />
nxirrte vazhdimisht preteksion se e<br />
ndalonte kushtetuta marrjen e kredive,<br />
gjë e cila po të kishte vullnet politik,<br />
zgjidhej brenda dy javëve me anë të<br />
një sesioni të jashtëzakonshëm të Kuvendit<br />
Popullor, me një riformulim të<br />
përgjithshëm të nenit përkatës. Shtraus<br />
ka propozuar edhe projekte të vërteta<br />
ekonomike afatshkurtra e afatgjata, të