You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
mëdha, në kohën e sotme ato po realizohen në rrugë paqësore. Në<br />
rastin e konfliktit të armatosur, fuqitë e mëdha rrinë në rolin e<br />
arbitrit, ndonëse luftën e bëjnë me shtytjen e tyre shtetet që ato kanë<br />
nën influencë.<br />
Ballkani i viteve 1990-1995 është prova e qartë e vërtetësisë së këtij<br />
konkluzioni. Por le të vijojmë më tej. Jugosllavia, sa kohë që ishte<br />
shtet federativ, më tepër se nën influencën e njërit apo tjetrit grupim,<br />
ishte e përkëdhelura e Perëndimit. Shpërbërja e saj dhe lindja e<br />
shteteve të rinj nxori në skenë, veç të tjerash, teorinë e zonave të<br />
influencës. Ishte në fillim Gjermania që përkrahu dhe mbrojti<br />
pavarësinë e Sllovenisë dhe Kroacisë. Marka gjermane, në vend të<br />
ushtrive perandorake, e ripushtoi këtë zonë të vjetër influence të<br />
bllokut austro-gjerman. Franca, Rusia dhe Anglia mbrojtën dhe<br />
përkrahën federatën serbo-malazeze, pikërisht zonën e vjetër të<br />
influencës së këtyre shteteve. Ndërsa një shtet i ri që u krijua,<br />
Maqedonia, u fut që në fillim nën influencën amerikane. Sesa i<br />
vërtetë është ky fakt, këtë e tregon më së miri lufta që u zhvillua në<br />
Bosnjë e Hercegovinë. Për tre vjet rresht, Rusia, Franca dhe Anglia,<br />
në formë të hapur apo të fshehur, mbrojtën dhe justifikuan qendrimin<br />
e Serbisë. Blloku austro-gjerman mbrojti dhe përkrahu interesat e<br />
Kroacisë. Ndërsa në rolin e arbitrit qendruan Shtetet e Bashkuara të<br />
Amerikës, të cilave u duhej të krijonin hapësirën e tyre të ndikimit<br />
politik, por dhe të arrinin pajtimin e interesave të aleatëve të tyre, për<br />
t'i dhënë një zgjidhje masakrës së Bosnjës, e cila, me përmasat e saj<br />
tragjike, rrezikoi shumë rëndë predikimet e tyre për klimën e re të<br />
marrëdhënieve ndërkombëtare pas përmbysjes së sociaaizmit.<br />
Një provë tjetër në favor të këtij përfundimi është përkrahja e sulmit<br />
kroat për rifitimin e Krajinës. Jehona e ofensivës kroate në shtypin<br />
dhe televizionin gjerman e austriak ishte e pakrahasueshme me<br />
jehonën që iu bë kësaj ngjarjeje nga shtypi dhe televizioni i Francës,<br />
Anglisë dhe Rusisë.<br />
Ekzistencën e zonave të influencës dhe të rirregullimit të këtyre<br />
zonave mund ta shikojmë qartë po të studiojmë realitetin e<br />
30
Change language