Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

KONFERENCA VJETORE E SHKENCËS ‘JAVA E SHKENCËS 2012
Mirëpo, përkundër progresit të shënuar kohën e fundit në fushën e hulumtimeve dhe
inovacionit, nuk mund të thuhet se është arritur përmirësim substancial sa i përket integrimit
të Kosovës në ZEH.
Përputhshmëria e prioriteteve të Kosovës me prioritetet e vendeve tjera të rajonit
Një nga qëllimet e punimit në fjalë ka qenë edhe vlerësimi i përputhshmërisë së prioriteteve
të Kosovës me prioritetet e vendeve tjera të Ballkanit Perëndimor si dhe vlerësimi i
mundësive të pjesëmarrjes në projekte të përbashkëta hulumtuese në fushën e Energjisë. Në
dy takimet e përfaqësuesve të gjitha vendeve të Ballkanit Perëndimor pjesëmarrëse në
projektin WEB-INCO.NET që u mbajtën në margjina të Konferencës së dytë Evropiane për
Energjinë (E2C) në Maastricht më 17 dhe 18 Prill të vitit 2012, u identifikuan prioritetet e
përbashkëta që do të mund të përkraheshin nga BE-ja në kudër të FP7. Prioritetet e tilla të
cilat përputhen mjaft mirë me prioritetet e Kosovës janë:
Menaxhimi i integruar i rrjedhave të lumenjve
Prodhimi i biogasit nga mbeturinat
Gjenerata e dytë e bio-karburanteve
Lidhja e hidrocentraleve të vogla në rrjet, integrimi në sistem, operimi dhe kontrolli
Pompat gjeotermale në ndërtesat energji-efiçiente
Ndërtesat me neto zero-konsum të energjisë
Përfundimet
Analiza aktuale e aktiviteteve hulumtuese dhe zhvillimore në fushën e Energjisë në Kosovë,
dëshmon që përkundër një progresi të kufizuar që është shënuar viteve të fundit, ndërtimi i
një sistemi të qëndrueshëm hulumtues kërkon një përkushtim të vazhdueshëm dhe shumë të
koordinuar të institucioneve vendimmarrëse. Në rend të parë kërkohet një qasje strategjike
që tejkalon politikat ditore dhe që garanton një vazhdimësi të ndërtimit të infrastrukturës së
nevojshme hulumtuese dhe zhvillimore. Nga SWOT analiza e prezantuar mund të
përfundohet që si pikënisje e ndërtimit të sistemit modern hulumtues, nevojitet fillimi i
implementimit të PKSH nëpërmjet planifikimeve përkatëse buxhetore. Në punim është
treguar gjithashtu që përkundër kompetencave të caktuara të institucioneve vendore për
hulumtime në fushën e energjisë, mungesa e projekteve të përbashkëta rajonale dhe
evropiane paraqet një pengesë serioze për integrimin e mirëfilltë të Kosovës në zonën
evropiane të hulumtimeve. Prandaj, një rëndësi e veçantë kërkohet ti kushtohet përmbajtjes
së aplikacioneve për përkrahje në FP7 sidomos në aspektin e cilësisë së tyre. Përvoja e
vendeve të rajonit dëshmon që përkrahja financiare simbolike e aplikacioneve të tilla do të
mund të ishte vendimtare për arritjen e qëllimit të dëshiruar.
~ 377 ~
Recensentë:
Prof. dr. Xhemajl Fejzullahu
Prof. dr. Januz Bunjaku