20.07.2013 Views

NOMINA ACTIONIS im Deutschen. Versuch einer kontrastiven ...

NOMINA ACTIONIS im Deutschen. Versuch einer kontrastiven ...

NOMINA ACTIONIS im Deutschen. Versuch einer kontrastiven ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

MACIEJ PŁAWSKI<br />

<strong>NOMINA</strong> <strong>ACTIONIS</strong> <strong>im</strong> <strong>Deutschen</strong>. <strong>Versuch</strong> <strong>einer</strong> <strong>kontrastiven</strong> Studie<br />

Niniejsza praca zajmuje si jednym z przejawów działalno ci słowotwórczej, a mianowicie<br />

formacjami słowotwórczymi nal cymi do grupy okre lanej jako <strong>NOMINA</strong> <strong>ACTIONIS</strong> (NA). S<br />

to konstrukcje słowotwórcze b d ce wynikiem nominalizacji predykatów werbalnych. Celem<br />

dysertacji jest analiza typów strukturalnych tej grupy jednostek słowotwórczych.<br />

Uwzgl dnione zostały jedynie takie NA, które wyst puj jako potencjalnie samodzielne<br />

człony zdania. Grupa tworów słowotwórczych analizowana w niniejszej pracy wyst puje w<br />

literaturze przedmiotu pod ró nymi nazwami (Verbalsubstantive, Satzwörter,<br />

Verbalabstrakta), poniewa jednak termin NA jest najbardziej rozpowszechniony w<br />

niemieckoj zycznych publikacjach dotycz cych słowotworstwa, został on tak e u yty w tej e<br />

dysertacji.<br />

Powodem powstania niniejszej pracy była niewatpliwa luka w badaniach naukowych<br />

dotycz cych przedstawionej kategorii, bowiem w pracach niemieckoj zycznych brakowało<br />

dot d cało ciowego opisu NA za pomoc reguł generatywnych, oraz nie powstała dot d praca<br />

konfrontuj ca typy słowotwórcze NA w j zyku niemieck<strong>im</strong> z ich polsk<strong>im</strong>i ekwiwalentami<br />

tłumaczeniowymi wykorzystuj ca do opisu w.w. reguły. Zaklasyfikowane jako NA<br />

konstrukcje słowotwórcze analizowane s w ich aspekcie synchronicznym, dane<br />

diachroniczne s uwzgl dniane jedynie w przypadku w tpliwo ci.<br />

Niniejsza rozprawa ma charakter deskryptywno-konfrontatywny, w konfrontacji<br />

została zastosowana metoda unilateralna. Po cz ci opisowej, w której przedstawiono analiz<br />

strukturaln typów słowotwórczych NA w j zyku niemieck<strong>im</strong> nast puje cz , gdzie<br />

poszczególne grupy niemieckich typów derywacyjnych zostaj zestawione z ich polsk<strong>im</strong>i<br />

ekwiwalentami tłumaczeniowymi - celem konfrontacji jest przedstawienie ekwiwalentnych<br />

struktur w obu j zykach.<br />

Materiał egzemplifikacyjny w j zyku niemieck<strong>im</strong> został zebrany w oparciu o tygodnik<br />

„Die Zeit” roczniki 1993-1994. W pracy zostało opisane i skonfrontowane z polsk<strong>im</strong>i<br />

ekwiwalentami tłumaczeniowymi około 2200 niemieckich formacji słowotwórczych.<br />

W rozprawie zostały wykorzystane przede wszystk<strong>im</strong> dwie strukturalne metody opisu<br />

tworów słowotwórczych:<br />

1. Transformacyjna analiza konstrukcji słowotwórczych<br />

2. Analiza morfematyczna


2<br />

Niniejsza praca opiera si na binarnej metodzie opisu formacji słowotwórczych<br />

sformułowanej przez Bzd g . W tym uj ciu reguły słowotwórcze traktowane s w ramach<br />

modelu gramatyki generatywnej. Poszczególne morfemy i konstrukcje słowotwórcze zostaj<br />

wyodr bnione – podobnie jak w przypadku tradycyjnej analizy składników bezpo rednich<br />

(IC) – na drodze redukcji syntaktycznej. Formacje słowotwórcze s analizowane binarnie, o<br />

przynale no ci do danego typu słowotwórczego decyduje pierwsza reguła słowotwórcza<br />

zwana reguł inicjaln . Reguła ta jest, w przeciwie stwie do symbolu S w składni, który<br />

wymaga podziału na fraz nominaln i werbaln , ró na przy ka dym typie słowotwórczym.<br />

Tego typu analiza umo liwia ukazanie wewn trznych relacji mi dzy poszczególnymi<br />

składnikami za pomoc reguł generatywnych. W tym uj ciu wszelkie leksemy za wyj tkiem<br />

formacji prefiksalno-sufiksalnych (FESTE ZUSAMMENBILDUNG), wykazuj cych struktur<br />

ternarn , definiowane s jako konstrukcje binarne. Dotyczy to tak e wyrazów ujmowanych w<br />

tradycyjnym modelu IC jako słowotwórczo niepodzielne (S<strong>im</strong>plizia).<br />

Grupa formacji słowotwórczych b d ca przedmiotem niniejszej pracy jest<br />

definiowana w fachowej literaturze przedmiotu w sposób niejednorodny. Dominuje<br />

stwierdzenie, e s to rzeczowniki okre laj ce nazwy czynno ci, zdarze , w wielu pracach<br />

zalicza si do tej grupy jedynie formacje odczasownikowe (Schippan, Szadrowsky). Przy tego<br />

typu definicjach nie uwzgl dnia si jednak całej grupy jednostek leksykalnych, b d cych<br />

derywatami o bazie innej ni czasownikowa (Dieberei, Dummheiten), lub te nie b d cych<br />

nazwami czynno ci (Leben, Erkrankung), które w innych opracowaniach dotycz cych tego<br />

tematu s uznawane za przedstawicieli tej e grupy. Inn nieudan prób uj cia NA jest<br />

definicja opieraj ca si na podziale na konkreta i abstrakta. Kategoria rzeczowników<br />

b d cych tematem niniejszej pracy jest ujmowana jako abstrakty odczasownikowe,<br />

okre laj ce czynno ci wyra ane zazwyczaj za pomoc czasowników. Definicja ta opiera si<br />

jednak na tradycyjnym i niedokładnym podziale na konkreta i abstrakta, musi wi c zosta<br />

odrzucona ze wzgl du na jej nieprecyzyjno . Niniejsza praca opiera si na transformacyjnej<br />

definicji NA, dzi ki czemu mo na było odrzuci tak niejasne okre lenia jak czynno , stan,<br />

zmiana stanu, abstrakta, konkreta, zdarzenia. W tym uj ciu formacje słowotwórcze b d ce<br />

tematem niniejszej pracy musz spełnia nast puj ce kryteria:<br />

1. Wyst puj jako rdze frazy nominalnej i w zwi zku z tym musz dysponowa<br />

przynajmniej cz ci cech morfologiczno-składniowych charakterystycznych dla<br />

elementów nominalnych.


3<br />

2. Składaj si si z leksemu Li i reprezentanta morfemu słowotwórczego (do tej<br />

grupy nale y zaliczy oprócz tradycyjnych morfemów słowotwórczych tak e<br />

morfem zerowy, minusowy i alternacyjny).<br />

3. Rzeczownik jest synchronicznie motywowany<br />

4. Rzeczownik jest produktem transformacji, wyst puje pi typów tych e<br />

transformacji o wspólnej strukturze gł bokiej. S to:<br />

1) Pronominale Satzkonjunktion/konstrukcja składaj ca si z dwóch<br />

niezale nych zda : NT1 Otto sang laut. Das hörte ich.<br />

2) Daß-Satz-Komplex/konstrukcja zdaniowa z elementem spójnikowym<br />

daß: NT2 Ich hörte, daß Otto laut sang.<br />

3) Faktiver Wie-Satz-Komplex/konstrukcja zdaniowa z elementem<br />

spójnikowym wie: NT3 Ich hörte, wie Otto laut sang.<br />

4) Infinitivkomplex/konstrukcja bezokolicznikowa: NT4 Ich hörte Otto laut<br />

singen.<br />

5) Verbalsubstantivkomplex/konstrukcja z NA: NT5 Ich hörte Ottos lautes<br />

Singen.<br />

W przypadku ostatniej konstrukcji jako rdze frazy nominalnej w pozycji dopełnienia<br />

wyst puje NA. W tym uj ciu do tej e kategorii nale wszelkie konstrukcje<br />

słowotwórcze derywowane za pomoc transformacji NT5, o ile jedna z reprezentacji<br />

struktury powierzchniowej NT1 do NT4 mo e zosta sformułowana jako parafraza<br />

składniowa frazy nominalnej z NA jako rdzeniem.<br />

Z analizy zostały wykluczone nast puj ce leksemy:<br />

wyrazy proste<br />

komposita<br />

wyrazy obce<br />

tak zwany urzeczownikowiony bezokolicznik (substantivierter<br />

Infinitiv)<br />

Analizie zostało poddanych 2188 niemieckich formacji słowotwórczych, które<br />

zaklasyfikowano zgodnie z wypracowan definicj jako NA. Stwierdzono wyst powanie w j.<br />

niemieck<strong>im</strong> nast puj cych typów słowotwórczych (poszczególne typy s uszeregowane<br />

zgodnie z ich stwierdzon produktywno ci ):<br />

1. Derywaty sufiksalne (explizite Ableitung De)<br />

2. Derywaty zerowe (Nullableitung D∅)


4<br />

3. Konstrukcje zło eniowo-derywacyjne b d ce wynikiem kombinacji derywacji prefiksalnej<br />

z derywacj zerow (feste Zusammenbildung in <strong>im</strong>pliziter Variante ZB∅)<br />

4. Konstrukcje zło eniowo-derywacyjne b d ce wynikiem kombinacji derywacji prefiksalnej<br />

z derywacj sufiksaln (feste Zusammenbildung in <strong>im</strong>pliziter Variante ZBe)<br />

5. Sufiksalne desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne (unfeste<br />

Zusammenbildung in expliziter Variante ZRBe)<br />

6. Derywaty wsteczne bez transpozycji (Rückbildung ohne Transposition D-e)<br />

7. Zerowe desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne (Zusammenrückung/<br />

unfeste Zusammenbildung in <strong>im</strong>pliziter Variante ZRBi)<br />

Derywaty sufiksalne<br />

Derywaty sufiksalne stanowi najwi ksz grup w ród zbadanych formacji. Ten typ<br />

obejmuje 1734 leksemy (79,25%). Jako odpowiednie bazy NA wyst puj wyrazy proste,<br />

konstrukcje prefiksalne, derywaty sufiksalne, derywaty alternacyjne i zerowe, konstrukcje<br />

zło eniowo-derywacyjne oraz zerowe desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-<br />

derywacyjne. Najwi ksz grup w tym typie słowotwórczym tworz derywaty z sufiksem -<br />

ung.<br />

Derywaty zerowe<br />

Derywaty zerowe stanowi z 262 przykładami (11,97%) drug pod wzgl dem ilo ci<br />

podgrup w ród badanych NA. Czasowniki bazowe dla formacji tej grupy mo na<br />

zinterpretowa jako wyrazy proste, derywaty prefiksalne, sufiksalne i alternacyjne, lub jako<br />

konstrukcje zło eniowo-derywacyjne.<br />

Konstrukcje zło eniowo-derywacyjne b d ce wynikiem kombinacji derywacji<br />

prefiksalnej z derywacj zerow<br />

Konstrukcje zło eniowo-derywacyjne b d ce wynikiem kombinacji derywacji<br />

prefiksalnej z derywacj zerow stanowi pod wzgl dem liczebno ci trzeci typ słowotwórczy<br />

(106-4,84%). Jako odpowiednie bazy stwierdzono wyrazy proste, derywaty sufiksalne i<br />

zerowe.<br />

Konstrukcje zło eniowo-derywacyjne b d ce wynikiem kombinacji derywacji<br />

prefiksalnej z derywacj sufiksaln<br />

Konstrukcje zło eniowo-derywacyjne b d ce wynikiem kombinacji derywacji<br />

prefiksalnej z derywacj sufiksaln z 49 przykładami (2,24%) tworz czwart grup w ród


5<br />

zanalizowanych typów słowotwórczych. S to konstrukcje, wykazuj ce na drug<strong>im</strong> poziomie<br />

derywacyjnym wyrazy proste i derywaty alternacyjne.<br />

Sufiksalne desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne<br />

Sufiksalne desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne stanowi mał<br />

podgrup (22 - 1%). S to konstrukcje derywowane od werbalnych grup wyrazowych. W<br />

grupie tej wyst puj derywaty z sufiksem -e i -ung, przy czym przewa a pierwsza klasa.<br />

Derywaty wsteczne bez transpozycji<br />

Derywaty wsteczne bez transpozycji to mała grupa odrzeczownikowych konstrukcji<br />

(12-0,55%) derywowanych od baz b d cych derywatami sufiksalnymi.<br />

Zerowe desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne<br />

Zerowe desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne tworz z 4<br />

przykładami (0,18%) najmniejsz grup w ród analizowanych typów słowotwórczych. S to<br />

prymarne formacje desyntagmatyczne.<br />

Wi kszo derywatów w ród formacji zaklasyfikowanych jako NA wykazuje jako<br />

odpowiednie bazy derywaty prefiksalne. NA z tej grupy wyst puj w ród derywatów<br />

sufiksalnych i zerowych. Drug grup pod wzgl dem liczebno ci stanowi konstrukcje<br />

wykazuj ce na drug<strong>im</strong> poziomie derywacji konstrukcje zło eniowo-derywacyjne b d ce<br />

wynikiem kombinacji derywacji prefiksalnej z derywacj zerow - wyst puj one w ród<br />

derywatów sufiksalnych i zerowych. Formacje motywowane przez wyrazy proste tworz<br />

trzeci pod wzgl dem liczebno ci grup i s to derywaty sufiksalne, zerowe, konstrukcje<br />

zło eniowo-derywacyjne b d ce wynikiem kombinacji derywacji prefiksalnej z derywacj<br />

zerow i sufiksaln . Formacje sufiksalne s baz dla derywatów sufiksalnych i derywatów<br />

wstecznych. Jako bazy derywacyjne wyst puj tak e konstrukcje z zerem sufiksalnym, od<br />

których derywowane s konstrukcje sufiksalne i konstrukcje zło eniowo-derywacyjne b d ce<br />

wynikiem kombinacji derywacji prefiksalnej z derywacj zerow . Mał grup tworz<br />

derywaty sufiksalne, wykazuj ce na drug<strong>im</strong> poziomie derywacyjnym konstrukcje<br />

zło eniowo-derywacyjne b d ce wynikiem kombinacji derywacji prefiksalnej z derywacj<br />

sufiksaln . Bazy b d ce grupami wyrazowymi wyst puj w przypadku zerowych<br />

desyntagmatycznych konstrukcji zło eniowo-derywacyjnych i sufiksalnych<br />

desyntagmatycznych konstrukcji zło eniowo-derywacyjnych. Mniejsze grupy stanowi tak e<br />

zerowe desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne i derywaty alternacyjne<br />

stanowi ce bazy dla derywatów sufiksalnych.


6<br />

Konfrontacyjne zestawienie struktury NA w j zyku niemieck<strong>im</strong> i ich ekwiwalentów<br />

tłumaczeniowych w j zyku polsk<strong>im</strong><br />

Celem konfrontacji jest zestawienie zanalizowanych w j zyku niemieck<strong>im</strong> grup<br />

strukturalnych w ramach poszczególnych typów słowotwórczych i odpowiadaj cych <strong>im</strong> w<br />

j zyku polsk<strong>im</strong> struktur ekwiwalentów tłumaczeniowych. Z tego wzgl du zrezygnowano z<br />

przytaczania całych list polskich ekwiwalentów tłumaczeniowych, a jedynie podano<br />

przykłady ilustruj ce poszczególne typy strukturalne. Ze wzgl dów technicznych<br />

uwzgl dniono przy tym dwa pierwsze poziomy derywacyjne. Poniewa cz niemieckich<br />

NA okazała si konstrukcjami polisemicznymi, w niektórych wypadkach przyporz dkowano<br />

niemieck<strong>im</strong> formacjom kilka polskich odpowiedników. Do zilustrowania danego typu<br />

strukturalnego mo e jednak by u yta tylko jedna z formacji.<br />

Jako ekwiwalentne w stosunku do niemieckich NA okazały si nast puj ce struktury<br />

w j zyku polsk<strong>im</strong>:<br />

1. Niemieck<strong>im</strong> zerowym desyntagmatycznym konstrukcjom zło eniowo-<br />

derywacyjnym odpowiadaj w j zyku polsk<strong>im</strong> derywaty sufiksalne, motywowane<br />

przez czasownikowe konstrukcje prefiksalne.<br />

2. Niemieck<strong>im</strong> NA, zinterpretowanym jako formacje sufiksalne odpowiadaj poni sze<br />

polskie typy słowotwórcze:<br />

a) Jako ekwiwalenty tłumaczeniowe niemieckich derywatów, których bazy<br />

stanowi wyrazy proste, wyst puj derywaty sufiksalne i zerowe.<br />

Konstrukcje te s motywowane przez wyrazy proste, formacje prefiksalne,<br />

derywaty sufiksalne i alternacyjne, oraz przez konstrukcje zło eniowo-<br />

derywacyjne..<br />

b) W grupie polskich NA, b d cych ekwiwalentami niemieckich formacji<br />

sufiksalnych i wykazuj cych na drug<strong>im</strong> poziomie derywacyjnym<br />

konstrukcje prefiksalne, stwierdzono derywaty prefiksalne, sufiksalne oraz<br />

zerowe, a tak e sufiksalne desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-<br />

derywacyjne. Na drug<strong>im</strong> poziomie derywacyjnym wykazuj one<br />

odpowiednio wyrazy proste, formacje prefiksalne, zło enia, derywaty<br />

sufiksalne, alternacyjne lub zerowe, oraz konstrukcje zło eniowo-<br />

derywacyjne.


7<br />

c) Podgrupa polskich odpowiedników dla niemieckich formacji, wykazuj cych<br />

na pierwszych dwóch poziomach derywacji konstrukcje sufiksalne, zawiera<br />

derywaty sufiksalne i zerowe. Jako odpowiednie bazy wyst puj wyrazy<br />

proste, formacje prefiksalne, derywaty zerowe. i konstrukcje zło eniowo-<br />

derywacyjne.<br />

d) Polskie ekwiwalenty tłumaczeniowe niemieckich formacji sufiksalnych,<br />

przy których z pomoc drugiej reguły derywowane s konstrukcje<br />

alternacyjne, tworz grup derywatów sufiksalnych. S one motywowane<br />

przez czasowniki proste i formacje sufiksalne, oraz prefiksalne.<br />

e) Niemieck<strong>im</strong> formacjom tworzonym od derywatów zerowych odpowiadaj<br />

w j zyku polsk<strong>im</strong> konstrukcje sufiksalne i zerowe. S one derywowane od<br />

wyrazów prostych, formacji prefiksalnych, konstrukcji sufiksalnych,<br />

zerowych oraz od konstrukcji zło eniowo-derywacyjnych.<br />

f) Ekwiwalentami tłumaczeniowymi niemieckich derywatów sufiksalnych z<br />

konstrukcjami zło eniowo-derywacyjnymi na drug<strong>im</strong> poziomie<br />

derywacyjnym s w j zyku polsk<strong>im</strong> derywaty sufiksalne i zerowe.<br />

Pochodz one od formacji sufiksalnych i prefiksalnych, oraz od konstrukcji<br />

zło eniowo-derywacyjnych, a w odniesieniu do formacji zerowych przez<br />

wyrazy proste i derywaty prefiksalne.<br />

g) Grup polskich ekwiwalentów niemieckich derywatów sufiksalnych,<br />

podchodz cych od konstrukcji zło eniowo-derywacyjnych tworz formacje<br />

odczasownikowe. S to derywaty sufiksalne i zerowe, przy których na<br />

drug<strong>im</strong> poziomie derywacyjnym wyst puj wyrazy proste i konstrukcje<br />

prefiksalne, oraz derywaty sufiksalne, a tak e konstrukcje zło eniowo-<br />

derywacyjne.<br />

h) Typy słowotwórcze, odpowiadaj ce w polsk<strong>im</strong> niemieck<strong>im</strong> formacjom<br />

sufiksalnym derywowanym od zerowych desyntagmatycznych konstrukcji<br />

zło eniowo-derywacyjnych, mo na zinterpretowa jako derywaty<br />

sufiksalne lub zerowe. S to formacje motywowane przez derywaty<br />

prefiksalne, konstrukcje zło eniowo-derywacyjne lub przez zerowe<br />

desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne.<br />

Podsumowuj c mo na stwierdzi , e w grupie polskich odpowiedników dla<br />

niemieckich NA b d cych derywatami sufiksalnymi wyst puj : derywaty


8<br />

prefiksalne, sufiksalne, zerowe i zerowe desyntagmatyczne konstrukcje<br />

zło eniowo-derywacyjne. Wi kszo konstrukcji w tej grupie to formacje<br />

odczasownikowe, w kilku przypadkach stwierdzono tak e bazy<br />

rzeczownikowe i przymiotnikowe. Najwi ksz grup stanowi derywaty<br />

sufiksalne, drug pod wzgl dem liczebno ci klas derywaty zerowe.<br />

3. W grupie opisuj cej struktury ekwiwalentne w stosunku do niemieckich derywatów<br />

zerowych stwierdzono nast puj ce typy słowotwórcze:<br />

a) Ekwiwalentami niemieckich prymarnych derywatów zerowych s w j zyku<br />

polsk<strong>im</strong> derywaty sufiksalne i zerowe. Obie grupy wykazuj jako bazy<br />

wyrazy proste lub derywaty prefiksalne.<br />

b) Niemieck<strong>im</strong> derywatom zerowym motywowanym przez konstrukcje<br />

prefiksalne odpowiadaj odrzeczownikowe prymarne formacje prefiksalne,<br />

odczasownikowe derywaty sufiksalne jak i zerowe, oraz prymarne<br />

sufiksalne desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne i<br />

konstrukcje zło eniowo-derywacyjne. Wykazuj one jako bazy wyrazy<br />

proste, formacje prefiksalne i sufiksalne, a tak e konstrukcje zło eniowo-<br />

derywacyjne.<br />

c) Jako ekwiwalenty niemieckich konstrukcji zerowych motywowanych przez<br />

derywaty sufiksalne wyst puj odczasownikowe i odrzeczownikowe<br />

formacje sufiksalne oraz derywaty zerowe. Odpowiedni baz stanowi<br />

wyrazy proste, konstrukcje prefiksalne lub sufiksalne.<br />

d) Mał grup stanowi typy słowotwórcze opisuj ce polskie ekwiwalenty<br />

niemieckich derywatów zerowych z formacjami alternacyjnymi na drug<strong>im</strong><br />

poziomie derywacyjnym. S to jedynie odczasownikowe derywaty zerowe<br />

pochodz ce od konstrukcji prefiksalnych.<br />

e) Ta grupa obejmuje ekwiwalenty niemieckich formacji zerowych<br />

derywowanych od konstrukcji zło eniowo-derywacyjnych. W j zyku<br />

polsk<strong>im</strong> s to odrzeczownikowe prymarne derywaty prefiksalne i<br />

odczasownikowe derywaty sufiksalne, pochodz ce od konstrukcji<br />

zło eniowo-derywacyjnych.<br />

Reasumuj c w grupie polskich ekwiwalentów niemieckich NA, b d cych<br />

derywatami zerowymi stwierdzono: derywaty prefiksalne, sufiksalne i zerowe,<br />

sufiksalne desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne, oraz


9<br />

konstrukcje zło eniowo-derywacyjne. Szczególn produktywno ci wykazuj<br />

si derywaty sufiksalne.<br />

4. Jako ekwiwalenty niemieckich derywatów wstecznych bez transpozycji<br />

stwierdzono w j zyku polsk<strong>im</strong> odczasownikowe formacje sufiksalne. Na drug<strong>im</strong><br />

poziomie derywacyjnym wykazuj one derywaty prefiksalne lub zerowe<br />

desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne.<br />

5. Niemieck<strong>im</strong> sufiksalnym desyntagmatycznym konstrukcjom zło eniowo-<br />

derywacyjnym odpowiadaj w j zyku polsk<strong>im</strong> konstrukcje sufiksalne i zerowe<br />

odnosz ce si do derywatów prefiksalnych.<br />

6. Niemieckie sufiksalne desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne<br />

odpowiadaj w j zyku polsk<strong>im</strong> nast puj cym typom słowotwórczym:<br />

a) Jako ekwiwalenty niemieckich konstrukcji pochodz cych od wyrazów<br />

prostych wyst puj w j zyku polsk<strong>im</strong> derywaty sufiksalne i zerowe. S to<br />

konstrukcje pochodz ce od wyrazów prostych, derywatów prefiksalnych<br />

lub sufiksalnych.<br />

b) Niemieck<strong>im</strong> sufiksalnym desyntagmatycznym konstrukcjom zło eniowo-<br />

derywacyjnym, wykazuj cym na drug<strong>im</strong> poziomie derywacyjnym<br />

konstrukcje alternacyjne, odpowiadaj w j zyku polsk<strong>im</strong> jedynie formacje<br />

sufiksalne derywowane od konstrukcji zerowych.<br />

Podsumowuj c: niemieck<strong>im</strong> sufiksalnym desyntagmatycznym konstrukcjom<br />

zło eniowo-derywacyjnym odpowiadaj w j zyku polsk<strong>im</strong> jedynie konstrukcje<br />

odczasownikowe, s to: derywaty sufiksalne i zerowe.<br />

7. Niemieckie zerowe desyntagmatyczne konstrukcje zło eniowo-derywacyjne<br />

koresponduj w j zyku polsk<strong>im</strong> z nast puj cym typami słowotwórczymi:<br />

a) Niemieck<strong>im</strong> konstrukcjom prymarnym odpowiadaj w j zyku polsk<strong>im</strong><br />

formacje sufiksalne i zerowe, pochodz ce od wyrazów prostych, derywatów<br />

prefiksalnych, sufiksalnych lub zerowych desyntagmatycznych konstrukcji<br />

zło eniowo-derywacyjnych.<br />

b) Derywaty sufiksalne i zerowe stanowi grup polskich ekwiwalentów dla<br />

niemieckich zerowych desyntagmatycznych konstrukcji zło eniowo-<br />

derywacyjnych, derywowanych od formacji sufiksalnych. Jako odpowiednie<br />

bazy stwierdzono w tej grupie wyrazy proste, derywaty prefiksalne,


10<br />

sufiksalne i zerowe, oraz zerowe desyntagmatyczne konstrukcje<br />

zło eniowo-derywacyjne.<br />

c) W ród polskich ekwiwalentów dla niemieckich konstrukcji<br />

desyntagmatycznych stwierdzono jedynie odczasownikowe derywaty<br />

sufiksalne pochodz ce od wyrazów prostych, derywatów sufiksalnych, lub<br />

zerowych.<br />

Podsumowuj c mo na stwierdzi , e niemieck<strong>im</strong> zerowym<br />

desyntagmatycznym konstrukcjom zło eniowo-derywacyjnym odpowiadaj<br />

konstrukcje odczasownikowe, zinterpretowane jako derywaty sufiksalne i<br />

zerowe.<br />

W ród polskich ekwiwalentów niemieckich NA stwierdzono nast puj ce typy słowotwórcze:<br />

derywaty sufiksalne, zerowe, prefiksalne, sufiksalne desyntagmatyczne konstrukcje<br />

zło eniowo-derywacyjne, oraz konstrukcje zło eniowo-derywacyjne b d ce wynikiem<br />

kombinacji derywacji prefiksalnej z derywacj zerow .

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!