27.10.2013 Views

Roman Taberski (1927–1999)

Roman Taberski (1927–1999)

Roman Taberski (1927–1999)

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ROCZNIKIPOLSKIEGOTOWARZYSTWAMATEMATYCZNEGO<br />

SeriaII:WIADOMO´SCIMATEMATYCZNEXXXVIII(2002)<br />

JulianMusielak(Poznań)<br />

PaulinaPych-Taberska(Poznań)<br />

<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>(<strong>1927–1999</strong>)<br />

Popolachbiałych,pustych,wiatrszaleje,<br />

Bryłyzamieciodrywaiciska;<br />

Leczmorześniegów,wzdęte,nieczernieje,<br />

Wyzwanewichrem,powstajezłożyska,<br />

Iznowu,jakbynagleskamieniałe,<br />

Padaogromne,jednostajne,białe.<br />

AdamMickiewicz,DrogadoRossji<br />

Ktobyłwtamtejkrainie,niesiezesobądo<br />

końcatrwałeznamię.<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>byłwowej<br />

krainie.Jegorodzice,LudwikaiStanisław,urodzilisięiwychowaliwWielkopolsce.Ojciecbrał<br />

udział w Powstaniu Wielkopolskim, a potem<br />

wstąpiłdowojskaisłużyłw56PułkuPiechoty<br />

wPoznaniu.Wroku1925zostałprzeniesionyna<br />

WileńszczyznęiwcielonydoKorpusuOchrony<br />

Pogranicza.Pełniłfunkcjędowódcystrażnicnad<br />

Dźwiną(Słobódka,Czuryłowo,Uźmiony,Dzisna).<br />

WCzuryłowie,wpowieciebrasławskim,urodził<br />

się16lutego1927roku<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>.Wroku<br />

1939ukończyłszóstąklasęszkołypowszechnej<br />

izdałegzaminwstępnydoGimnazjumim.ks.<br />

G.PiramowiczawDziśnie.Losypotoczyłysięjednakinaczej.Wybuchła<br />

drugawojnaświatowa,a17września1939rokuArmiaCzerwonawkroczyła<br />

doPolski.Rodzina<strong>Taberski</strong>chzostałarozdzielona.Ojciecprzedostałsięna<br />

Łotwę,amatkazcórkąBronisławąurodzonąjeszczewPoznaniuisynem<strong>Roman</strong>em,pozostaławDziśnie.Ojciecpoprzezobózinternowanychżołnierzy<br />

wLibawie,apotemobózjeńcówwojennychwGriazowcuwZSRRdostałsię<br />

doarmiigen.Andersaiodroku1942walczyłwWielkiejBrytaniiwpolskiej<br />

jednostcelotniczej,bywrócićdoPolskiwroku1948.Matkazdziećmizostała


198 J. Musielak, P. Pych-Taberska<br />

deportowanadoKazachstanuwkwietniu1940roku.ŻylipoczątkowowkołchoziekazachskimKiedej-Tałapwobwodziepawłodarskim.Wkońcuroku<br />

1940przeniesionoichdorejonuSemijarskwtymżeobwodzie.Tam<strong>Roman</strong><br />

<strong>Taberski</strong>uczęszczałdorosyjskiej,niepełnejszkołyśredniej,ajegomatka<br />

isiostrabyłyzatrudnionewartelu„Bolszewik”.Wroku1943przenieślisię<br />

doSemipałatyńska,gdzie<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>uczęszczałdo10-letniejPolskiej<br />

SzkołyŚredniej,wktórejwkwietniu1946rokuzdałmaturę.WtymsamymrokuLudwika,Bronisławai<strong>Roman</strong>TaberscywrócilitransportemrepatriantówdoPolski,zatrzymującsięwPoznaniu.Wpaździerniku1946roku<br />

<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>podjąłstudiamatematykinaWydzialeMatematyczno-<br />

PrzyrodniczymUniwersytetuPoznańskiego.KierownikSekcjiMatematyki,<br />

profesorWładysławOrlicz,rychłozorientowałsięwjegowybitnychzdolnościachinaczwartymrokustudiówzatrudniłgood1listopadaroku1949jako<br />

zastępcęasystenta.Wroku1951<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>uzyskujetytułmagistra<br />

filozofiiwzakresiematematyki.Wdniu13czerwca1959rokuRadaWydziałuMatematyki,FizykiiChemiiUniwersytetuim.AdamaMickiewicza<br />

wPoznaniunadałamustopieńnaukowydoktoranaukmatematycznychza<br />

rozprawędoktorskąpt.„Aproksymacjacałkamiosobliwymifunkcjilipschitzowskichizagadnieniapokrewne”,którejpromotorembyłprofesorWładysławOrlicz,awdniu24czerwca1966rokutasamaRadanadałamustopieńnaukowydoktorahabilitowanegonaukmatematycznychzarozprawęhabilitacyjnąpt.„WłasnościszeregówFouriera–Bessela”.Kolejnetytułynaukowe<br />

profesoranadzwyczajnegoiprofesorazwyczajnegonaukmatematycznych<br />

nadałamuRadaPaństwawdniach4kwietnia1974rokui30marca1984<br />

roku.Osiągająckolejneszczebleawansowe,<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>przeszedłna<br />

emeryturęwroku1997jakoprofesorzwyczajny,anastępniekontynuował<br />

pracęnatymstanowiskuwpołowieetatu.Byłżonaty,związekmałżeński<br />

zPaulinąPychzawarłwewrześniu1974roku.<br />

WokresiezatrudnieniawUniwersytecieim.AdamaMickiewiczapełniłróżnefunkcje.Wlatach1969–1980byłkierownikiemZakładuRachunku<br />

Prawdopodobieństwa,awlatach1980–1997kierownikiemZakładuTeorii<br />

AproksymacjiwInstytucieMatematyki,nakońcunaWydzialeMatematyki<br />

iInformatykiUAM.Pełniłtakżefunkcjękierownikawieczorowychizaocznychstudiówmatematyki(1969–1978)orazkierownikaStudiumDoktoranckiegoMatematykiUAM(1973–1984i1992–1997).Wlatach1977–1979oraz1989–1991byłczłonkiemSenatuUAM.Odroku1972,tj.odmomentuzałożeniaczasopisma„FunctionesetApproximatio”,wydawanegoprzezUAM,<br />

wchodziłwskładjegokomiteturedakcyjnego.Odpoczątkuswojejkariery<br />

naukowejbyłczłonkiemPolskiegoTowarzystwaMatematycznego.<br />

Wtrakcieswejpracyzawodowejbyłwyróżnianynagrodamiorazodznaczeniami.Wszczególnościwroku1971otrzymałNagrodęGłównąim.<br />

StanisławaZarembyPolskiegoTowarzystwaMatematycznego.Wielokrotnie


<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>(<strong>1927–1999</strong>) 199<br />

wyróżnianybyłnagrodamiMinistra(1967,1976,1980,1988)inagrodami<br />

RektoraUAM.ZostałodznaczonyZłotymKrzyżemZasługi(1974),KrzyżemKawalerskim,anastępnieOficerskimOrderuOdrodzeniaPolski(1976,1998).OtrzymałMedalKomisjiEdukacjiNarodowej(1981),MedalPamiątkowyTrzydziestoleciaOlimpiadyMatematycznej(1979)orazOdznakęHonorowąMiastaPoznania(1987).<br />

Wdniu8września1999roku<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>zmarłnaskutekzawału<br />

serca.JegogróbznajdujesięnacmentarzukomunalnymwJunikowie(Poznań),przyAleiZasłużonych.<br />

<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>wpisałsięwlinięwielkichanalityków,zapoczątkowaną<br />

przezJ.B.FourieraksiążkąThéorieanalytiquedelachaleur,wydanąwroku<br />

1822.SzeregiFourierabyłyźródłemwieluimpulsówiodkryćwmatematyce,<br />

zktórymiwiążąsięnazwiskatakichmatematyków,jakG.Cantor,H.Lebesgue,A.ZygmundiJ.Marcinkiewicz.Inspiracjedla<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>ego<br />

stanowilitakżematematycyrosyjscy,jakN.I.Achiezer,S.B.Steczkinoraz<br />

A.F.iM.F.Timanowie.Doktoratukończył<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>podkierunkiemWładysławaOrlicza,wybitnegospecjalistym.in.zdziedzinyogólnejteoriiszeregówortogonalnych.Jednakgłównympatronemnaukowym<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>egobyłJózefMarcinkiewicz.Taksamojak<strong>Taberski</strong>,przyszedłdoPoznaniazZiemiWileńskiej.ZostałprofesoremmatematykiwUniwersyteciePoznańskimwroku1939.Nieobjąłjednakkatedry.Wybuchła<br />

wojna,aMarcinkiewiczzostałzamordowanywKatyniu.Wtymsamym<br />

czasie,gdyoprawcastrzelałMarcinkiewiczowiwpotylicę,<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>,takżena„nieludzkiejziemi”,łowiłrybywIrtyszu,wygnanywrazze<br />

swojąrodziną.Cidwajnigdyniespotkalisię.Tymniemniej<strong>Taberski</strong>ego<br />

możnauznaćzaduchowegouczniaikontynuatoraideiMarcinkiewicza.Sam<br />

zresztąniejednokrotnietaksięokreślał.<strong>Taberski</strong>odziedziczyłpoMarcinkiewiczunietylkoproblematykę,aletakżemetodęnaukową.Polegałaonanie<br />

natworzeniudrabinypojęćiżonglowaniuniminacorazwyższymstopniu<br />

abstrakcji,alenatzw.„twardejanalizie”,wktórejtradycyjneproblemymatematykipoddanezostajądziałaniubardzonowoczesnychiniekiedybardzo<br />

trudnychizaskakującychtechnikanalitycznych.<br />

Wpoczątkowychswoichpracach<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>badałpewnemetody<br />

sumowalnościszeregówliczbowychizwiązkimiędzynimi.Wszczególnościwpracy[5]zajmowałsięmetodamiKorowkinaiCesàro,aw[7]i[8]<br />

omawiał,wprowadzoneprzezsiebie,uogólnionemetodyKorowkina.Jego<br />

rozprawadoktorska,atakżeprace[1]–[3],[9]–[14],[54],byłypoświęconebadaniomcałekosobliwychpostacisplotuJ(·;ξ,f)=f∗K(·;ξ)dlafunkcji<br />

f∈C2πlubf∈L p<br />

2π ,p1,gdzieξ∈E⊂R,ξ→ξ0(ξ0jestpunktemskupieniazbioruE),arodzina{K(·;ξ):ξ∈E},zwanajądremcałkiJ,spełnia<br />

odpowiedniewarunki.Badałcałkiosobliwezwiązanezróżnymimetodami<br />

sumowaniaszeregówFourieraiszeregówznimisprzężonych,m.in.całki


200 J. Musielak, P. Pych-Taberska<br />

osobliweCesàro(C,α)rzęduα>−1,delaValléePoussina,Weierstrassa,<br />

Abela–Poissona,Riemanna,Rieszaitp.Podałtwierdzeniadotyczącerzę-<br />

dówzbieżnościtychcałekwedługnormprzestrzeniC2πlubL p<br />

2π ,atakże<br />

ichzbieżnościpunktowej.Wyprowadziłwzoryasymptotycznedlamiary<br />

aproksymacjitymicałkamiwklasachLipschitzazwykładnikiemα∈(0,1]<br />

lubZygmundazwykładnikiemα∈(0,2].Problematykatakabyławówczasszerokorozwijanaprzezmatematykówrosyjskich(szkołamoskiewska)<br />

iniemieckich(główniezAkwizgranu).Niektóreprace<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>ego<br />

ztegookresusącytowanemiędzyinnymiwmonografiachP.L.Butzera<br />

iR.J.Nessela[BN]orazL.W.Żiżiaszwilego[Ż],wpublikacjachirozprawie<br />

habilitacyjnejE.Starka[S],atakżewksiążceD.S.Mitrinowicza[M].Ztej<br />

problematykiwykonanezostałypodkierunkiemR.<strong>Taberski</strong>egorozprawy<br />

doktorskieL.RempulskiejiB.Rydzewskiej.Wwymienionychwyżejpracachomawianajesttakżeogólnateoriacałekosobliwychzparametrem.Na<br />

przykładw[13]udowodnionesątwierdzeniaozbieżnościcałekJ(x;ξ;f),<br />

gdy(x,ξ)→(x0,ξ0)popewnychpłaskichzbiorachpunktów(x,ξ),stanowiąceuogólnieniaklasycznychtwierdzeń<strong>Roman</strong>owskiegoiFaddiejewa.<br />

W[18]podanesątegotyputwierdzeniadlaodpowiednichcałekosobliwych<br />

funkcjidwóchzmiennych,całkowalnychwsensieTitchmarsha,aw[9]badanajestzbieżnośćniektórychcałekosobliwychdlafunkcjifnależącychdo<br />

przestrzeniOrlicza.ProblematykętęrozwinąłpóźniejS.Siudutwswojej<br />

rozprawiedoktorskiej.<br />

Innycyklprac<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>ego([16],[17],[20],[22],[23],[26],[43],<br />

[44],[76])poświęconyjestrozwinięciomfunkcjiwszeregiwedługukładu<br />

funkcjiϕν(jnx),n=1,2,...,gdzieϕν(t)=t 1/2 Jν(t),JνjestfunkcjąBesselarzęduν>−1,zaś(jn)oznaczarosnącyciągdodatnichmiejsczerowychtejfunkcjiBessela.Częśćztychpracstanowiłajegorozprawęhabilitacyjną.Pokazałwnichnajpierw,żezteoriitrygonometrycznychszeregówFourieraprzenosząsięrezultatydotyczącezwiązkumiędzyrzędemmaleniawspółczynnikówrozwinięciaaklasąrozwijanejfunkcji.Międzyinnymi<br />

wykazał,żejeżelifunkcjafnależydoklasyLipschitza <br />

α naprzedziale<br />

[0,1],gdzie0 < α < 1,towspółczynnikidnrozwinięciatejfunkcjisą<br />

rzęduO(n −α ).Naodwrót,jeżelif(x)= ∞<br />

n=1 dnϕν(jnx)dlax∈[0,1]<br />

oraz ∞ k=n |dk|=O(n −α ),tofunkcjafnależydo <br />

αna[0,1],gdy0< α


<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>(<strong>1927–1999</strong>) 201<br />

niejzbieżnybezwzględnieijednostajnie.Podałtwierdzeniadotyczącerzędu<br />

zbieżnościwedługnormprzestrzeniCiL p ,p1,różnychśrednichszeregów<br />

Fouriera–Bessela.MiędzyinnymibadałśrednieFejéraorazśrednieRiesza<br />

S r n [f](r∈N)iw[22]wykazał,żejeżelif∈C([0,1]),f(0)=f(1)=0,<br />

rν+3/2,ν>−1/2,todlawszystkichn∈Nprawdziwajestnierówność<br />

typuJacksonaS r n [f]−fcω 1<br />

n ;f ;wspecjalnymprzypadkuν=−1/2,<br />

r>2iprzypewnychdodatkowychzałożeniachofunkcjif,woszacowaniu<br />

tymmodułciągłościtejfunkcjimożnazastąpićjejmodułemgładkości.Podobnetwierdzeniatypujacksonowskiegoudowodniłtakżedlaodpowiednich<br />

średnichszeregówFouriera–Diniego([24]i[25]).Badającsumyczęściowe<br />

szereguFouriera–Bessela,w[43]podałkryteriaDiniegoiJordanapunktowejzbieżnościtychszeregów.Problematykętęrozwinąłw[76]uzyskującogólniejszekryteriumYounga,któreprzedstawiłwnowszej,aproksymacyjnejwersji,pozwalającejnietylkownioskowaćozbieżnościszeregu,aletakże<br />

szacowaćrządtejzbieżności.<br />

Wlatach1969–1974<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>zajmowałsięzbieżnościąilimesowalnościątrygonometrycznychwielomianówinterpolacyjnychdla2π-okresowychfunkcjif<br />

całkowalnychwsensieRiemannana[−π,π].Rozważał<br />

wielomianytrygonometrycznestopnian,którewwęzłachinterpolacjixj=<br />

2πj/(2n+1)przyjmująwartościf(xj),j=0,±1,±2,...Wpracy[30]wykazał,międzyinnymi,żejeżelif∈BVp,p1(fjestokresowaookresie2π<br />

imaskończonąwariacjępotęgowąna[−π,π]),towspółczynnikiFouriera–<br />

Lagrange’aa (n)<br />

k (f),b(n)<br />

k (f)(k=1,2,...,n)wielomianówinterpolacyjnych<br />

funkcjifsąrzęduO(k −1/p′<br />

)dlakażdegop ′ >plubrzęduO(k −1/p ln(n+1)).<br />

W[33],[34],[36],[41]zbadałmetodylimesowalnościFejéra,Rieszaoraz<br />

Cesàrorzęduα>−1,atakżeodpowiednieśrednieznimisprzężone.W[39]<br />

uzyskałodpowiednikitwierdzeniaRiemanna–Lebesgue’a,atakżeudowodnił<br />

kryteriatypuDiniego,YoungaidelaValléePoussinadotyczącezbieżności<br />

wyżejwspomnianychwielomianówinterpolacyjnych.Dotegotematupowróciłwroku1987podającw[75]bardziejogólnekryteriazbieżnościprocesów<br />

interpolacyjnychistosującwnichtzw.modułwariacjifunkcji.Uzyskałwten<br />

sposóbtakżekryteriumzbieżnościjednostajnej,analogicznedoodpowiedniegokryteriumCzanturii[C]z1976roku,dotyczącegotrygonometrycznych<br />

szeregówFouriera.<br />

Opróczomówionychwyżejzagadnieńpunktowejinormowejzbieżności<br />

isumowalności<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>rozważałrównieżaproksymacjęwmocnym<br />

sensie.Wkilkupublikacjachztegozakresunawiązałdobadańmatematykówwęgierskich,azwłaszczaL.LeindleraiV.Totika.MiędzyinnymibadałmocneśrednieHardy’ego,AbelaorazdelaValléePoussinaszeregówFourierafunkcjiokresowych([28],[45],[49],[79],[97]).Podałoszacowaniatypu<br />

LeindleraiSteczkinatychmocnychdewiacjistosującwnichstałeEn(f)


202 J. Musielak, P. Pych-Taberska<br />

najlepszegoprzybliżeniafunkcjifwielomianamitrygonometrycznymistopnian.Niektóretegotyputwierdzeniasformułowałtakżedlamocnych<br />

średnichszeregówFouriera–Bessela[15]orazszeregówFouriera–Czebyszewa<br />

[98].Skonstruowałteżodpowiedniemocneśredniedlaprocesówinterpolacjitrygonometrycznejizbadałjewpracach[47],[52],[91].ProblematykęaproksymacjiwmocnymsensierozwinąłdalejjegouczeńWłodzimierzŁenski,któryztegozakresuprzygotowałrozprawędoktorską,apóźniejrozprawę<br />

habilitacyjną.Wynikizawartew[45]i[49]orazkilkupracachW.Łenskiego<br />

zostaływłączonedomonografiiL.Leindlera[L].<br />

Tematykaczęściprac<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>egodotyczyłaaproksymacjifunkcjiposiadającychpochodnerzędówdodatnich,niekoniecznienaturalnych.<br />

Pochodnetakiemożnadefiniowaćnaróżnesposoby(np.[BN],rozdz.11).<br />

<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>rozważałmiędzyinnymifunkcjef∈L p<br />

2π ,p1,różniczkowalnewsensieWeyla([48],[50],[51],[55]).Oznaczającprzezf<br />

(α) taką<br />

pochodnąrzęduα>0funkcjif,aprzezEn(g)pstałenajlepszegoprzy-<br />

bliżeniafunkcjig∈L p<br />

2π wielomianamitrygonometrycznymistopnian,<br />

wykazałnierównościtypu:En(f)pc(α)n −α En(f (α) )pdlan∈N.Zbadał<br />

własnościcałkowychmodułówgładkościωα(δ;f)pniecałkowitychrzędów<br />

α>0iuzyskałprostejacksonowskietwierdzeniaaproksymacyjnepostaci<br />

<br />

1 En(f)pc(α)ωα n ;f<br />

p .NastępnieudowodniłnierównościtypuBernsteina<br />

iSteczkinadlapochodnychrzęduα>0wielomianówtrygonometrycznych<br />

orazodwrotnetwierdzeniaaproksymacyjnetypuTimanawtychprzestrzeniach.PodobnąproblematykązajmowałasięwswojejrozprawiedoktorskiejHelenaMusielak,któraprzedstawiłaodpowiedniewynikidlafunkcjif<br />

zprzestrzeniOrliczaiMarcinkiewicza–Orlicza.<br />

Kilkaswoichprac(np.[57],[60],[61],[70])R.<strong>Taberski</strong>poświęciłzagad-<br />

nieniomaproksymacjifunkcjizprzestrzeniFréchetaL p<br />

2π ,0


<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>(<strong>1927–1999</strong>) 203<br />

poświęciłtakżedziedziniepokrewnej,czyliaproksymacjieksponencjalnej.<br />

Wprzypadkunieokresowychfunkcjif,określonychnacałejosirzeczywistejR,naturalnymaparatemprzybliżaniasąfunkcjecałkowiteprzestępne<br />

typuwykładniczegozklasyEσ,czylifunkcjecałkowiteG(z)= ∞<br />

n=0 anz n ,<br />

dlaktórychwykładnikwzrastaniaρ=limn→∞ n n!|an|σ.Dlafunkcji<br />

f ∈L p (R), 0


204 J. Musielak, P. Pych-Taberska<br />

niezwykleodpowiedzialnym,wktóregopracachnieznajdowałosiębłędów<br />

aniusterek.Używanyprzezniegojęzyknaukowybyłprecyzyjnyikompletny.<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>byłbardzosystematycznywswoichbadaniach,<br />

ajegowarsztatnaukowybyłzarównogłębokijakiszeroki.Byłznakomitym<br />

uczonymiprawymczłowiekiem.<br />

A.Oryginalnepracebadawcze<br />

Spisprac<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>ego<br />

[1]Onsingularintegrals,Ann.Polon.Math.4(1958),249–268.<br />

[2]Opewnychklasachfunkcji,Rocz.Pol.Tow.Mat.Ser.IPraceMat.3(1959),113–121.<br />

[3]Ontheconvergenceofsingularintegrals,Zesz.Nauk.Uniw.Im.A.MickiewiczaMat.<br />

Fiz.Chem.2(1960),33–51.<br />

[4]AtheoremofToeplitztypefortheclassofM-summablesequences,Bull.Acad.Polon.<br />

Sci.Sér.Sci.Math.8(1960),453–458.<br />

[5]SummabilitywithKorovkin’sfactors,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.9(1961),<br />

385–388.<br />

[6]Onclasses α M andλ α M<br />

of 2π-periodicfunctions,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.<br />

Math.9(1961),441–444.<br />

[7]Somepropertiesof(K,ϕ)-summability,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.9<br />

(1961),659–666.<br />

[8]Moreabout (K,ϕ)-summability,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.9(1961),<br />

769–774.<br />

[9]OzbieżnościcałekosobliwychwpunktachLebesgue’a–Orliczapewnychfunkcji,Rocz.<br />

Pol.Tow.Mat.Ser.IPraceMat.5(1961),33–42.<br />

[10]Sometheoremsondoubleintegralsoverrectangles,Ann.Polon.Math.11(1962),<br />

209–216.<br />

[11]Approximationtoconjugate function,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.10<br />

(1962),255–260.<br />

[12]AsymptoticformulaeforCesàrosingularintegrals,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.<br />

Math.10(1962),637–640.<br />

[13]Singularintegralsdependingontwoparameters,Rocz.Pol.Tow.Mat.Ser.IPrace<br />

Mat.7(1962),173–179.<br />

[14]Remarksonsingularintegrals,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.11(1963),<br />

577–582.<br />

[15]OnthesummabilityofFourierandBesselseriesofHölderfunctions,Bull.Acad.<br />

Polon.Sci.Sér.Sci.Math.11(1963),643–647.<br />

[16]SomepropertiesofFourier–Besselseries.I,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.<br />

12(1964),151–156.<br />

[17]SomepropertiesofFourier–Besselseries.II,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.<br />

12(1964),377–383.<br />

[18]OndoubleintegralsandFourierseries,Ann.Polon.Math.15(1964),97–115.<br />

[19]TheoremsofHardyandLittlewoodtype,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.12<br />

(1964),697–702.<br />

[20]SomepropertiesofFourier–Besselseries.III,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.<br />

13(1965),787–791.<br />

[21]OnFourierserieswithrespecttotheBesselpolynomialsystem,Colloq.Math.15<br />

(1966),105–110.


<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>(<strong>1927–1999</strong>) 205<br />

[22]SomepropertiesofFourier–Besselseries.IV,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.<br />

14(1966),673–680.<br />

[23]SomepropertiesofFourier–Besselseries.V,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.<br />

15(1967),253–259.<br />

[24]OnDiniseries.I,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.15(1967),95–102.<br />

[25]OnDiniseries.II,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.15(1967),703–710.<br />

[26]OndoubleBesselseries,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.16(1968),37–45.<br />

[27]ConvergencecriteriaforHankel’srepeatedintegrals,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.<br />

Math.17(1969),1–10.<br />

[28]StrongsummabilityofdoubleFourierseries,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.<br />

17(1969),719–726.<br />

[29]ExtensionofJuneja’sresults,Rocz.Pol.Tow.Mat.Ser.IPraceMat.13(1969),<br />

125–128.<br />

[30]Trigonometricinterpolation.I,Colloq.Math.20(1969),287–294.<br />

[31]Trigonometricinterpolation.II,Colloq.Math.21(1970),111-126.<br />

[32]AbelsummabilityofdoubleFourierseries,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.18<br />

(1970),307–314.<br />

[33]Summabilityofdifferentiatedinterpolatingpolynomials,Rocz.Pol.Tow.Mat.Ser.I<br />

PraceMat.13(1970),197–213.<br />

[34]Omocnejlimesowalnościpewnychwielomianówtrygonometrycznych,Fasc.Math.5<br />

(1970),39–48.<br />

[35]OmocnejsumowalnościAbela–Poissona,Fasc.Math.5(1970),49–53.<br />

[36]Trigonometricinterpolation.III,Colloq.Math.23(1971),145–156.<br />

[37]SomepropertiesofM-variations,Rocz.Pol.Tow.Mat.Ser.IPraceMat.15(1971),<br />

141–146.<br />

[38]Approximationofrealfunctionsbydoubletrigonometricpolynomials,Rocz.Pol.Tow.<br />

Mat.Ser.IPraceMat.16(1972),113–123.<br />

[39]Trigonometricinterpolation.IV,Colloq.Math.26(1972),353–366.<br />

[40]Convergenceofsometrigonometricsums,DemonstratioMath.5(1973),101–117.<br />

[41]Trigonometricinterpolation.V,Colloq.Math.29(1974),267–278.<br />

[42]OngeneralDirichlet’sintegrals,Ann.Soc.Math.Pol.Ser.IComment.Math.17<br />

(1974),499–512.<br />

[43]ConvergenceofFourier–Besselsums,Funct.Approx.Comment.Math.1(1974),139–<br />

148.<br />

[44]OntheRieszmeansofFourier–Besselseries,w:ApproximationTheory,Z.Ciesielski,<br />

J.Musielak(red.),PWN,Warszawa,1975,243–258.<br />

[45]AtheoremoftheStečkinandLeindlertypeconnectedwithAbelsummabilityofFourier<br />

series,DemonstratioMath.8(1975),215–225.<br />

[46]Ondoublesingularintegrals,Ann.Soc.Math.Pol.Ser.IComment.Math.19(1976),<br />

155–160.<br />

[47]Twoapproximationtheoremsconnectedwithstrongsummabilityoftrigonometricin-<br />

terpolatingpolynomials,Funct.Approx.Comment.Math.2(1976),243–261.<br />

[48]Twoindirectapproximationtheorems,DemonstratioMath.9(1976),243–255.<br />

[49]OnthespeedofsummabilityofdoubleFourierseries,Funct.Approx.Comment.<br />

Math.3(1976),243–258.<br />

[50]Approximationoffunctionspossessingderivativesofpositiveorders,Ann.Polon.<br />

Math.34(1977),13–23.<br />

[51]Differences,moduliandderivativesoffractionalorders,Ann.Soc.Math.Pol.Ser.I<br />

Comment.Math.19(1977),389–400.


206 J. Musielak, P. Pych-Taberska<br />

[52]Estimatesforthedeviationsofsometrigonometricpolynomials,Funct.Approx.Comment.Math.5(1977),69–84.<br />

[53]Someestimatesforfunctionsoftwovariables,DemonstratioMath.10(1977),211–<br />

239.<br />

[54]OnCesàromeansofFourierseries,Funct.Approx.Comment.Math.6(1978),97–<br />

108.<br />

[55]Indirectapproximationtheoremsin L p -metrics (1


<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>(<strong>1927–1999</strong>) 207<br />

[77]Onapproximationofsomeperiodicfunctions,w:FunctionSpaces,J.Musielak(red.),<br />

TeubnerTexteMath.103,Teubner,Leipzig,1988,132–139.<br />

[78]Exponentialapproximationontherealline,w:ApproximationandFunctionSpaces,<br />

Z.Ciesielski(red.),BanachCenterPubl.22,PWN,Warszawa,1989,449–464.<br />

[79]Ontherateofpointwise(H,q)-summabilityofFourierseries,Funct.Approx.Com-<br />

ment.Math.18(1989),153–168(współautorW.Łenski).<br />

[80]Approximationofreal-valuedfunctionsonthetwo-dimensionalCartesianproducts,<br />

Funct.Approx.Comment.Math.19(1990),53–63.<br />

[81]Onpartial powervariations andaveraged moduliofcontinuity,Fasc.Math.19<br />

(1990),239–249.<br />

[82]Aproksymacjajednostronna,MateriałyzIIŚrodowiskowejKonferencjiMatematy-<br />

ków(Red.D.Jach),Uniw.Szczeciński1990,15–26.<br />

[83]Partialexponentialapproximation,DemonstratioMath.23(1990),659–676.<br />

[84]Exponentialapproximationinthenormsandsemi-norms,PLISKAStud.Math.<br />

Bulg.11(1991),94–101(współautorP.Pych-Taberska).<br />

[85]Semi-trigonometricapproximationonagivenrectangle,Fasc.Math.22(1991),27–<br />

41.<br />

[86]ModifiedWeylspacesandexponentialapproximation,w:FunctionSpaces,J.Musielak<br />

etal.(red.),TeubnerTexteMath.120,Teubner,Stuttgart–Leipzig,1991,197–205.<br />

[87]ExponentialapproximationofdifferentiablefunctionsinmetricsofthemodifiedWeyl<br />

spaces,Funct.Approx.Comment.Math.20(1992),153–169.<br />

[88]ApproximationpropertiesoftheintegralBernsteinoperatorsandtheirderivatives<br />

insomeclassesoflocallyintegrablefunctions,Funct.Approx.Comment.Math.21<br />

(1992),85–96.<br />

[89]Onexponentialapproximationoflocallyintegrablefunctions,Ann.Soc.Math.Pol.<br />

Ser.IComment.Math.32(1992),159–174.<br />

[90]OntheintegralBersnteinoperatorsinsomeclassesofmeasurablebivariatefunc-<br />

tions,Proc.Georg.Acad.Sci.Math.1(1993),239–254.<br />

[91]Onthestrongapproximationbytrigonometricinterpolatingpolynomials,Funct.Ap-<br />

prox.Comment.Math.22(1993),149–158(współautorK.Nowakowski).<br />

[92]Ontheweightedexponentialapproximation,Funct.Approx.Comment.Math.22<br />

(1993),159–170.<br />

[93]Strongapproximationofnon-periodicfunctions,Funct.Approx.Comment.Math.<br />

23(1994),21–34.<br />

[94]Approximationpropertiesofsomediscretelinearoperators,Ann.Soc.Math.Pol.<br />

Ser.IComment.Math.35(1995),221–233.<br />

[95]AnintegralanalogueofatheoremofLeindler,DemonstratioMath.28(1995),1005–<br />

1014.<br />

[96]ApproximationpropertiesoftheRogosinskiintegralsdefinedontherealline,Funct.<br />

Approx.Comment.Math.24(1996),69–82.<br />

[97]EstimatesforthestrongdelaValléePoussinmeansincaseofperiodiccontinu-<br />

ousfunctionsoftwovariables,Funct.Approx.Comment.Math.24(1996),83–101<br />

(współautorK.Nowakowski).<br />

[98]OnthestrongdelaValléePoussinmeansforFourier–Chebyshevseries,Ann.Soc.<br />

Math.Pol.Ser.IComment.Math.36(1996),235–245.<br />

[99]Onthestrongexponentialapproximation,DemonstratioMath.30(1997),775–782.<br />

[100]IntegralanalogueofatheoremofLeindlerandMeir,Ann.Soc.Math.Pol.Ser.I<br />

Comment.Math.37(1997),261–273.<br />

[101]ApproximationpropertiesofsomemeansofFourierseries,Funct.Approx.Com-<br />

ment.Math.26(1998),275–286.


208 J. Musielak, P. Pych-Taberska<br />

[102]OnsomemeansofdoubleFourierseries,Ann.Soc.Math.Pol.Ser.IComment.<br />

Math.38(1998),139–148.<br />

[103]OnintegralmeansoftheMarcinkiewicztype,Ann.Soc.Math.Pol.Ser.IComment.<br />

Math.39(1999),181–196.<br />

[104]Onthe λ-meansofsometrigonometricseries,Approx.TheoryAppl.15(1999),<br />

38–49.<br />

[105]Strongapproximationbybivariateentirefunctions,w:FunctionSpaces,H.Hudzik,<br />

L.Skrzypczak(red.),MarcelDekker,2000,413–426(współautorK.Nowakowski).<br />

B.Skrypty<br />

1.Geometriaztrygonometrią,Zeszyt2,StudiumZaoczneFizykiUAM,Poznań,1956<br />

(współautorW.Klonecki).<br />

2.Geometriaztrygonometrią,Zeszyt3,StudiumZaoczneFizykiUAM,Poznań,1957<br />

(współautorW.Klonecki).<br />

3.Aproksymacjafunkcjiwielomianamitrygonometrycznymi,Wyd.Nauk.UAM,Poznań,<br />

1979.<br />

Pracedoktorskie<br />

napisanepodkierunkiem<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>ego<br />

1.L.Rempulska,Kosntruktywnewłasnościniektórychmetodsumowalnościszeregów<br />

ortogonalnych,1972.<br />

2.H. Musielak, Zagadnieniaaproksymacyjnewokreślonychprzestrzeniachfunkcyjnych,1974.<br />

3.M. Leśniewicz, Uogólnionewahaniafunkcjiirozwinięciaortogonalne,1976.<br />

4.B. Rydzewska, Aproksymacjafunkcjicałkamiosobliwymi,1976.<br />

5.W. Łenski, Aproksymacjafunkcjiprzypewnychcharakterystykachdewiacji,1977.<br />

6.T. Markiewicz, Własnościwspółczynnikówiniektórychśrednichszeregówortogonalnych,1978.<br />

7.R. Gajewski, Orzędachsumowalnościniektórychrozwinięćortogonalnych,1984.<br />

8.S. Siudut, Własnościzbieżnościoweiaproksymacyjnepewnychcałekosobliwych,<br />

1986.<br />

9.K. Nowakowski, Aproksymacja wielomianowaieksponencjalnafunkcjijednej<br />

idwóchzmiennychrzeczywistych,1996.<br />

Książkiipracecytowaneinnychautorów<br />

[BN]P.L. Butzer, R.J. Nessel, FourierAnalysisandApproximation,tomI,<br />

AcademicPress,NewYork–London,1971.<br />

[C] Z.A. Čanturija,OravnomernojschodimostirjadovFur’e,Mat.Sb.100(1976),<br />

535–554.<br />

[I] I.I. Ibragimow, TeorijaPribliżenijaCelymiFunkcijami,Baku,1979.<br />

[L] L. Leindler, StrongApproximationbyFourierSeries,AkadémiaiKiadó,Budapest,1985.<br />

[M] D.S. Mitrinović, AnalyticInequalities,Springer-Verlag,Berlin–Heidelberg–<br />

NewYork,1970.<br />

[S] E.L. Stark, Nikolskii–KonstantenundApproximationsmasseimHilbert-Raum,<br />

RWTHAachen,1978.<br />

[Ż] L.V. Żiżiaˇsvili, SoprjażennyeFunkciiiTrigonometričeskijeRjady,Tbilisi,<br />

1969.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!