Roman Taberski (1927–1999)
Roman Taberski (1927–1999)
Roman Taberski (1927–1999)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ROCZNIKIPOLSKIEGOTOWARZYSTWAMATEMATYCZNEGO<br />
SeriaII:WIADOMO´SCIMATEMATYCZNEXXXVIII(2002)<br />
JulianMusielak(Poznań)<br />
PaulinaPych-Taberska(Poznań)<br />
<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>(<strong>1927–1999</strong>)<br />
Popolachbiałych,pustych,wiatrszaleje,<br />
Bryłyzamieciodrywaiciska;<br />
Leczmorześniegów,wzdęte,nieczernieje,<br />
Wyzwanewichrem,powstajezłożyska,<br />
Iznowu,jakbynagleskamieniałe,<br />
Padaogromne,jednostajne,białe.<br />
AdamMickiewicz,DrogadoRossji<br />
Ktobyłwtamtejkrainie,niesiezesobądo<br />
końcatrwałeznamię.<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>byłwowej<br />
krainie.Jegorodzice,LudwikaiStanisław,urodzilisięiwychowaliwWielkopolsce.Ojciecbrał<br />
udział w Powstaniu Wielkopolskim, a potem<br />
wstąpiłdowojskaisłużyłw56PułkuPiechoty<br />
wPoznaniu.Wroku1925zostałprzeniesionyna<br />
WileńszczyznęiwcielonydoKorpusuOchrony<br />
Pogranicza.Pełniłfunkcjędowódcystrażnicnad<br />
Dźwiną(Słobódka,Czuryłowo,Uźmiony,Dzisna).<br />
WCzuryłowie,wpowieciebrasławskim,urodził<br />
się16lutego1927roku<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>.Wroku<br />
1939ukończyłszóstąklasęszkołypowszechnej<br />
izdałegzaminwstępnydoGimnazjumim.ks.<br />
G.PiramowiczawDziśnie.Losypotoczyłysięjednakinaczej.Wybuchła<br />
drugawojnaświatowa,a17września1939rokuArmiaCzerwonawkroczyła<br />
doPolski.Rodzina<strong>Taberski</strong>chzostałarozdzielona.Ojciecprzedostałsięna<br />
Łotwę,amatkazcórkąBronisławąurodzonąjeszczewPoznaniuisynem<strong>Roman</strong>em,pozostaławDziśnie.Ojciecpoprzezobózinternowanychżołnierzy<br />
wLibawie,apotemobózjeńcówwojennychwGriazowcuwZSRRdostałsię<br />
doarmiigen.Andersaiodroku1942walczyłwWielkiejBrytaniiwpolskiej<br />
jednostcelotniczej,bywrócićdoPolskiwroku1948.Matkazdziećmizostała
198 J. Musielak, P. Pych-Taberska<br />
deportowanadoKazachstanuwkwietniu1940roku.ŻylipoczątkowowkołchoziekazachskimKiedej-Tałapwobwodziepawłodarskim.Wkońcuroku<br />
1940przeniesionoichdorejonuSemijarskwtymżeobwodzie.Tam<strong>Roman</strong><br />
<strong>Taberski</strong>uczęszczałdorosyjskiej,niepełnejszkołyśredniej,ajegomatka<br />
isiostrabyłyzatrudnionewartelu„Bolszewik”.Wroku1943przenieślisię<br />
doSemipałatyńska,gdzie<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>uczęszczałdo10-letniejPolskiej<br />
SzkołyŚredniej,wktórejwkwietniu1946rokuzdałmaturę.WtymsamymrokuLudwika,Bronisławai<strong>Roman</strong>TaberscywrócilitransportemrepatriantówdoPolski,zatrzymującsięwPoznaniu.Wpaździerniku1946roku<br />
<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>podjąłstudiamatematykinaWydzialeMatematyczno-<br />
PrzyrodniczymUniwersytetuPoznańskiego.KierownikSekcjiMatematyki,<br />
profesorWładysławOrlicz,rychłozorientowałsięwjegowybitnychzdolnościachinaczwartymrokustudiówzatrudniłgood1listopadaroku1949jako<br />
zastępcęasystenta.Wroku1951<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>uzyskujetytułmagistra<br />
filozofiiwzakresiematematyki.Wdniu13czerwca1959rokuRadaWydziałuMatematyki,FizykiiChemiiUniwersytetuim.AdamaMickiewicza<br />
wPoznaniunadałamustopieńnaukowydoktoranaukmatematycznychza<br />
rozprawędoktorskąpt.„Aproksymacjacałkamiosobliwymifunkcjilipschitzowskichizagadnieniapokrewne”,którejpromotorembyłprofesorWładysławOrlicz,awdniu24czerwca1966rokutasamaRadanadałamustopieńnaukowydoktorahabilitowanegonaukmatematycznychzarozprawęhabilitacyjnąpt.„WłasnościszeregówFouriera–Bessela”.Kolejnetytułynaukowe<br />
profesoranadzwyczajnegoiprofesorazwyczajnegonaukmatematycznych<br />
nadałamuRadaPaństwawdniach4kwietnia1974rokui30marca1984<br />
roku.Osiągająckolejneszczebleawansowe,<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>przeszedłna<br />
emeryturęwroku1997jakoprofesorzwyczajny,anastępniekontynuował<br />
pracęnatymstanowiskuwpołowieetatu.Byłżonaty,związekmałżeński<br />
zPaulinąPychzawarłwewrześniu1974roku.<br />
WokresiezatrudnieniawUniwersytecieim.AdamaMickiewiczapełniłróżnefunkcje.Wlatach1969–1980byłkierownikiemZakładuRachunku<br />
Prawdopodobieństwa,awlatach1980–1997kierownikiemZakładuTeorii<br />
AproksymacjiwInstytucieMatematyki,nakońcunaWydzialeMatematyki<br />
iInformatykiUAM.Pełniłtakżefunkcjękierownikawieczorowychizaocznychstudiówmatematyki(1969–1978)orazkierownikaStudiumDoktoranckiegoMatematykiUAM(1973–1984i1992–1997).Wlatach1977–1979oraz1989–1991byłczłonkiemSenatuUAM.Odroku1972,tj.odmomentuzałożeniaczasopisma„FunctionesetApproximatio”,wydawanegoprzezUAM,<br />
wchodziłwskładjegokomiteturedakcyjnego.Odpoczątkuswojejkariery<br />
naukowejbyłczłonkiemPolskiegoTowarzystwaMatematycznego.<br />
Wtrakcieswejpracyzawodowejbyłwyróżnianynagrodamiorazodznaczeniami.Wszczególnościwroku1971otrzymałNagrodęGłównąim.<br />
StanisławaZarembyPolskiegoTowarzystwaMatematycznego.Wielokrotnie
<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>(<strong>1927–1999</strong>) 199<br />
wyróżnianybyłnagrodamiMinistra(1967,1976,1980,1988)inagrodami<br />
RektoraUAM.ZostałodznaczonyZłotymKrzyżemZasługi(1974),KrzyżemKawalerskim,anastępnieOficerskimOrderuOdrodzeniaPolski(1976,1998).OtrzymałMedalKomisjiEdukacjiNarodowej(1981),MedalPamiątkowyTrzydziestoleciaOlimpiadyMatematycznej(1979)orazOdznakęHonorowąMiastaPoznania(1987).<br />
Wdniu8września1999roku<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>zmarłnaskutekzawału<br />
serca.JegogróbznajdujesięnacmentarzukomunalnymwJunikowie(Poznań),przyAleiZasłużonych.<br />
<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>wpisałsięwlinięwielkichanalityków,zapoczątkowaną<br />
przezJ.B.FourieraksiążkąThéorieanalytiquedelachaleur,wydanąwroku<br />
1822.SzeregiFourierabyłyźródłemwieluimpulsówiodkryćwmatematyce,<br />
zktórymiwiążąsięnazwiskatakichmatematyków,jakG.Cantor,H.Lebesgue,A.ZygmundiJ.Marcinkiewicz.Inspiracjedla<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>ego<br />
stanowilitakżematematycyrosyjscy,jakN.I.Achiezer,S.B.Steczkinoraz<br />
A.F.iM.F.Timanowie.Doktoratukończył<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>podkierunkiemWładysławaOrlicza,wybitnegospecjalistym.in.zdziedzinyogólnejteoriiszeregówortogonalnych.Jednakgłównympatronemnaukowym<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>egobyłJózefMarcinkiewicz.Taksamojak<strong>Taberski</strong>,przyszedłdoPoznaniazZiemiWileńskiej.ZostałprofesoremmatematykiwUniwersyteciePoznańskimwroku1939.Nieobjąłjednakkatedry.Wybuchła<br />
wojna,aMarcinkiewiczzostałzamordowanywKatyniu.Wtymsamym<br />
czasie,gdyoprawcastrzelałMarcinkiewiczowiwpotylicę,<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>,takżena„nieludzkiejziemi”,łowiłrybywIrtyszu,wygnanywrazze<br />
swojąrodziną.Cidwajnigdyniespotkalisię.Tymniemniej<strong>Taberski</strong>ego<br />
możnauznaćzaduchowegouczniaikontynuatoraideiMarcinkiewicza.Sam<br />
zresztąniejednokrotnietaksięokreślał.<strong>Taberski</strong>odziedziczyłpoMarcinkiewiczunietylkoproblematykę,aletakżemetodęnaukową.Polegałaonanie<br />
natworzeniudrabinypojęćiżonglowaniuniminacorazwyższymstopniu<br />
abstrakcji,alenatzw.„twardejanalizie”,wktórejtradycyjneproblemymatematykipoddanezostajądziałaniubardzonowoczesnychiniekiedybardzo<br />
trudnychizaskakującychtechnikanalitycznych.<br />
Wpoczątkowychswoichpracach<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>badałpewnemetody<br />
sumowalnościszeregówliczbowychizwiązkimiędzynimi.Wszczególnościwpracy[5]zajmowałsięmetodamiKorowkinaiCesàro,aw[7]i[8]<br />
omawiał,wprowadzoneprzezsiebie,uogólnionemetodyKorowkina.Jego<br />
rozprawadoktorska,atakżeprace[1]–[3],[9]–[14],[54],byłypoświęconebadaniomcałekosobliwychpostacisplotuJ(·;ξ,f)=f∗K(·;ξ)dlafunkcji<br />
f∈C2πlubf∈L p<br />
2π ,p1,gdzieξ∈E⊂R,ξ→ξ0(ξ0jestpunktemskupieniazbioruE),arodzina{K(·;ξ):ξ∈E},zwanajądremcałkiJ,spełnia<br />
odpowiedniewarunki.Badałcałkiosobliwezwiązanezróżnymimetodami<br />
sumowaniaszeregówFourieraiszeregówznimisprzężonych,m.in.całki
200 J. Musielak, P. Pych-Taberska<br />
osobliweCesàro(C,α)rzęduα>−1,delaValléePoussina,Weierstrassa,<br />
Abela–Poissona,Riemanna,Rieszaitp.Podałtwierdzeniadotyczącerzę-<br />
dówzbieżnościtychcałekwedługnormprzestrzeniC2πlubL p<br />
2π ,atakże<br />
ichzbieżnościpunktowej.Wyprowadziłwzoryasymptotycznedlamiary<br />
aproksymacjitymicałkamiwklasachLipschitzazwykładnikiemα∈(0,1]<br />
lubZygmundazwykładnikiemα∈(0,2].Problematykatakabyławówczasszerokorozwijanaprzezmatematykówrosyjskich(szkołamoskiewska)<br />
iniemieckich(główniezAkwizgranu).Niektóreprace<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>ego<br />
ztegookresusącytowanemiędzyinnymiwmonografiachP.L.Butzera<br />
iR.J.Nessela[BN]orazL.W.Żiżiaszwilego[Ż],wpublikacjachirozprawie<br />
habilitacyjnejE.Starka[S],atakżewksiążceD.S.Mitrinowicza[M].Ztej<br />
problematykiwykonanezostałypodkierunkiemR.<strong>Taberski</strong>egorozprawy<br />
doktorskieL.RempulskiejiB.Rydzewskiej.Wwymienionychwyżejpracachomawianajesttakżeogólnateoriacałekosobliwychzparametrem.Na<br />
przykładw[13]udowodnionesątwierdzeniaozbieżnościcałekJ(x;ξ;f),<br />
gdy(x,ξ)→(x0,ξ0)popewnychpłaskichzbiorachpunktów(x,ξ),stanowiąceuogólnieniaklasycznychtwierdzeń<strong>Roman</strong>owskiegoiFaddiejewa.<br />
W[18]podanesątegotyputwierdzeniadlaodpowiednichcałekosobliwych<br />
funkcjidwóchzmiennych,całkowalnychwsensieTitchmarsha,aw[9]badanajestzbieżnośćniektórychcałekosobliwychdlafunkcjifnależącychdo<br />
przestrzeniOrlicza.ProblematykętęrozwinąłpóźniejS.Siudutwswojej<br />
rozprawiedoktorskiej.<br />
Innycyklprac<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>ego([16],[17],[20],[22],[23],[26],[43],<br />
[44],[76])poświęconyjestrozwinięciomfunkcjiwszeregiwedługukładu<br />
funkcjiϕν(jnx),n=1,2,...,gdzieϕν(t)=t 1/2 Jν(t),JνjestfunkcjąBesselarzęduν>−1,zaś(jn)oznaczarosnącyciągdodatnichmiejsczerowychtejfunkcjiBessela.Częśćztychpracstanowiłajegorozprawęhabilitacyjną.Pokazałwnichnajpierw,żezteoriitrygonometrycznychszeregówFourieraprzenosząsięrezultatydotyczącezwiązkumiędzyrzędemmaleniawspółczynnikówrozwinięciaaklasąrozwijanejfunkcji.Międzyinnymi<br />
wykazał,żejeżelifunkcjafnależydoklasyLipschitza <br />
α naprzedziale<br />
[0,1],gdzie0 < α < 1,towspółczynnikidnrozwinięciatejfunkcjisą<br />
rzęduO(n −α ).Naodwrót,jeżelif(x)= ∞<br />
n=1 dnϕν(jnx)dlax∈[0,1]<br />
oraz ∞ k=n |dk|=O(n −α ),tofunkcjafnależydo <br />
αna[0,1],gdy0< α
<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>(<strong>1927–1999</strong>) 201<br />
niejzbieżnybezwzględnieijednostajnie.Podałtwierdzeniadotyczącerzędu<br />
zbieżnościwedługnormprzestrzeniCiL p ,p1,różnychśrednichszeregów<br />
Fouriera–Bessela.MiędzyinnymibadałśrednieFejéraorazśrednieRiesza<br />
S r n [f](r∈N)iw[22]wykazał,żejeżelif∈C([0,1]),f(0)=f(1)=0,<br />
rν+3/2,ν>−1/2,todlawszystkichn∈Nprawdziwajestnierówność<br />
typuJacksonaS r n [f]−fcω 1<br />
n ;f ;wspecjalnymprzypadkuν=−1/2,<br />
r>2iprzypewnychdodatkowychzałożeniachofunkcjif,woszacowaniu<br />
tymmodułciągłościtejfunkcjimożnazastąpićjejmodułemgładkości.Podobnetwierdzeniatypujacksonowskiegoudowodniłtakżedlaodpowiednich<br />
średnichszeregówFouriera–Diniego([24]i[25]).Badającsumyczęściowe<br />
szereguFouriera–Bessela,w[43]podałkryteriaDiniegoiJordanapunktowejzbieżnościtychszeregów.Problematykętęrozwinąłw[76]uzyskującogólniejszekryteriumYounga,któreprzedstawiłwnowszej,aproksymacyjnejwersji,pozwalającejnietylkownioskowaćozbieżnościszeregu,aletakże<br />
szacowaćrządtejzbieżności.<br />
Wlatach1969–1974<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>zajmowałsięzbieżnościąilimesowalnościątrygonometrycznychwielomianówinterpolacyjnychdla2π-okresowychfunkcjif<br />
całkowalnychwsensieRiemannana[−π,π].Rozważał<br />
wielomianytrygonometrycznestopnian,którewwęzłachinterpolacjixj=<br />
2πj/(2n+1)przyjmująwartościf(xj),j=0,±1,±2,...Wpracy[30]wykazał,międzyinnymi,żejeżelif∈BVp,p1(fjestokresowaookresie2π<br />
imaskończonąwariacjępotęgowąna[−π,π]),towspółczynnikiFouriera–<br />
Lagrange’aa (n)<br />
k (f),b(n)<br />
k (f)(k=1,2,...,n)wielomianówinterpolacyjnych<br />
funkcjifsąrzęduO(k −1/p′<br />
)dlakażdegop ′ >plubrzęduO(k −1/p ln(n+1)).<br />
W[33],[34],[36],[41]zbadałmetodylimesowalnościFejéra,Rieszaoraz<br />
Cesàrorzęduα>−1,atakżeodpowiednieśrednieznimisprzężone.W[39]<br />
uzyskałodpowiednikitwierdzeniaRiemanna–Lebesgue’a,atakżeudowodnił<br />
kryteriatypuDiniego,YoungaidelaValléePoussinadotyczącezbieżności<br />
wyżejwspomnianychwielomianówinterpolacyjnych.Dotegotematupowróciłwroku1987podającw[75]bardziejogólnekryteriazbieżnościprocesów<br />
interpolacyjnychistosującwnichtzw.modułwariacjifunkcji.Uzyskałwten<br />
sposóbtakżekryteriumzbieżnościjednostajnej,analogicznedoodpowiedniegokryteriumCzanturii[C]z1976roku,dotyczącegotrygonometrycznych<br />
szeregówFouriera.<br />
Opróczomówionychwyżejzagadnieńpunktowejinormowejzbieżności<br />
isumowalności<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>rozważałrównieżaproksymacjęwmocnym<br />
sensie.Wkilkupublikacjachztegozakresunawiązałdobadańmatematykówwęgierskich,azwłaszczaL.LeindleraiV.Totika.MiędzyinnymibadałmocneśrednieHardy’ego,AbelaorazdelaValléePoussinaszeregówFourierafunkcjiokresowych([28],[45],[49],[79],[97]).Podałoszacowaniatypu<br />
LeindleraiSteczkinatychmocnychdewiacjistosującwnichstałeEn(f)
202 J. Musielak, P. Pych-Taberska<br />
najlepszegoprzybliżeniafunkcjifwielomianamitrygonometrycznymistopnian.Niektóretegotyputwierdzeniasformułowałtakżedlamocnych<br />
średnichszeregówFouriera–Bessela[15]orazszeregówFouriera–Czebyszewa<br />
[98].Skonstruowałteżodpowiedniemocneśredniedlaprocesówinterpolacjitrygonometrycznejizbadałjewpracach[47],[52],[91].ProblematykęaproksymacjiwmocnymsensierozwinąłdalejjegouczeńWłodzimierzŁenski,któryztegozakresuprzygotowałrozprawędoktorską,apóźniejrozprawę<br />
habilitacyjną.Wynikizawartew[45]i[49]orazkilkupracachW.Łenskiego<br />
zostaływłączonedomonografiiL.Leindlera[L].<br />
Tematykaczęściprac<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>egodotyczyłaaproksymacjifunkcjiposiadającychpochodnerzędówdodatnich,niekoniecznienaturalnych.<br />
Pochodnetakiemożnadefiniowaćnaróżnesposoby(np.[BN],rozdz.11).<br />
<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>rozważałmiędzyinnymifunkcjef∈L p<br />
2π ,p1,różniczkowalnewsensieWeyla([48],[50],[51],[55]).Oznaczającprzezf<br />
(α) taką<br />
pochodnąrzęduα>0funkcjif,aprzezEn(g)pstałenajlepszegoprzy-<br />
bliżeniafunkcjig∈L p<br />
2π wielomianamitrygonometrycznymistopnian,<br />
wykazałnierównościtypu:En(f)pc(α)n −α En(f (α) )pdlan∈N.Zbadał<br />
własnościcałkowychmodułówgładkościωα(δ;f)pniecałkowitychrzędów<br />
α>0iuzyskałprostejacksonowskietwierdzeniaaproksymacyjnepostaci<br />
<br />
1 En(f)pc(α)ωα n ;f<br />
p .NastępnieudowodniłnierównościtypuBernsteina<br />
iSteczkinadlapochodnychrzęduα>0wielomianówtrygonometrycznych<br />
orazodwrotnetwierdzeniaaproksymacyjnetypuTimanawtychprzestrzeniach.PodobnąproblematykązajmowałasięwswojejrozprawiedoktorskiejHelenaMusielak,któraprzedstawiłaodpowiedniewynikidlafunkcjif<br />
zprzestrzeniOrliczaiMarcinkiewicza–Orlicza.<br />
Kilkaswoichprac(np.[57],[60],[61],[70])R.<strong>Taberski</strong>poświęciłzagad-<br />
nieniomaproksymacjifunkcjizprzestrzeniFréchetaL p<br />
2π ,0
<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>(<strong>1927–1999</strong>) 203<br />
poświęciłtakżedziedziniepokrewnej,czyliaproksymacjieksponencjalnej.<br />
Wprzypadkunieokresowychfunkcjif,określonychnacałejosirzeczywistejR,naturalnymaparatemprzybliżaniasąfunkcjecałkowiteprzestępne<br />
typuwykładniczegozklasyEσ,czylifunkcjecałkowiteG(z)= ∞<br />
n=0 anz n ,<br />
dlaktórychwykładnikwzrastaniaρ=limn→∞ n n!|an|σ.Dlafunkcji<br />
f ∈L p (R), 0
204 J. Musielak, P. Pych-Taberska<br />
niezwykleodpowiedzialnym,wktóregopracachnieznajdowałosiębłędów<br />
aniusterek.Używanyprzezniegojęzyknaukowybyłprecyzyjnyikompletny.<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>byłbardzosystematycznywswoichbadaniach,<br />
ajegowarsztatnaukowybyłzarównogłębokijakiszeroki.Byłznakomitym<br />
uczonymiprawymczłowiekiem.<br />
A.Oryginalnepracebadawcze<br />
Spisprac<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>ego<br />
[1]Onsingularintegrals,Ann.Polon.Math.4(1958),249–268.<br />
[2]Opewnychklasachfunkcji,Rocz.Pol.Tow.Mat.Ser.IPraceMat.3(1959),113–121.<br />
[3]Ontheconvergenceofsingularintegrals,Zesz.Nauk.Uniw.Im.A.MickiewiczaMat.<br />
Fiz.Chem.2(1960),33–51.<br />
[4]AtheoremofToeplitztypefortheclassofM-summablesequences,Bull.Acad.Polon.<br />
Sci.Sér.Sci.Math.8(1960),453–458.<br />
[5]SummabilitywithKorovkin’sfactors,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.9(1961),<br />
385–388.<br />
[6]Onclasses α M andλ α M<br />
of 2π-periodicfunctions,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.<br />
Math.9(1961),441–444.<br />
[7]Somepropertiesof(K,ϕ)-summability,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.9<br />
(1961),659–666.<br />
[8]Moreabout (K,ϕ)-summability,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.9(1961),<br />
769–774.<br />
[9]OzbieżnościcałekosobliwychwpunktachLebesgue’a–Orliczapewnychfunkcji,Rocz.<br />
Pol.Tow.Mat.Ser.IPraceMat.5(1961),33–42.<br />
[10]Sometheoremsondoubleintegralsoverrectangles,Ann.Polon.Math.11(1962),<br />
209–216.<br />
[11]Approximationtoconjugate function,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.10<br />
(1962),255–260.<br />
[12]AsymptoticformulaeforCesàrosingularintegrals,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.<br />
Math.10(1962),637–640.<br />
[13]Singularintegralsdependingontwoparameters,Rocz.Pol.Tow.Mat.Ser.IPrace<br />
Mat.7(1962),173–179.<br />
[14]Remarksonsingularintegrals,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.11(1963),<br />
577–582.<br />
[15]OnthesummabilityofFourierandBesselseriesofHölderfunctions,Bull.Acad.<br />
Polon.Sci.Sér.Sci.Math.11(1963),643–647.<br />
[16]SomepropertiesofFourier–Besselseries.I,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.<br />
12(1964),151–156.<br />
[17]SomepropertiesofFourier–Besselseries.II,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.<br />
12(1964),377–383.<br />
[18]OndoubleintegralsandFourierseries,Ann.Polon.Math.15(1964),97–115.<br />
[19]TheoremsofHardyandLittlewoodtype,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.12<br />
(1964),697–702.<br />
[20]SomepropertiesofFourier–Besselseries.III,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.<br />
13(1965),787–791.<br />
[21]OnFourierserieswithrespecttotheBesselpolynomialsystem,Colloq.Math.15<br />
(1966),105–110.
<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>(<strong>1927–1999</strong>) 205<br />
[22]SomepropertiesofFourier–Besselseries.IV,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.<br />
14(1966),673–680.<br />
[23]SomepropertiesofFourier–Besselseries.V,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.<br />
15(1967),253–259.<br />
[24]OnDiniseries.I,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.15(1967),95–102.<br />
[25]OnDiniseries.II,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.15(1967),703–710.<br />
[26]OndoubleBesselseries,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.16(1968),37–45.<br />
[27]ConvergencecriteriaforHankel’srepeatedintegrals,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.<br />
Math.17(1969),1–10.<br />
[28]StrongsummabilityofdoubleFourierseries,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.<br />
17(1969),719–726.<br />
[29]ExtensionofJuneja’sresults,Rocz.Pol.Tow.Mat.Ser.IPraceMat.13(1969),<br />
125–128.<br />
[30]Trigonometricinterpolation.I,Colloq.Math.20(1969),287–294.<br />
[31]Trigonometricinterpolation.II,Colloq.Math.21(1970),111-126.<br />
[32]AbelsummabilityofdoubleFourierseries,Bull.Acad.Polon.Sci.Sér.Sci.Math.18<br />
(1970),307–314.<br />
[33]Summabilityofdifferentiatedinterpolatingpolynomials,Rocz.Pol.Tow.Mat.Ser.I<br />
PraceMat.13(1970),197–213.<br />
[34]Omocnejlimesowalnościpewnychwielomianówtrygonometrycznych,Fasc.Math.5<br />
(1970),39–48.<br />
[35]OmocnejsumowalnościAbela–Poissona,Fasc.Math.5(1970),49–53.<br />
[36]Trigonometricinterpolation.III,Colloq.Math.23(1971),145–156.<br />
[37]SomepropertiesofM-variations,Rocz.Pol.Tow.Mat.Ser.IPraceMat.15(1971),<br />
141–146.<br />
[38]Approximationofrealfunctionsbydoubletrigonometricpolynomials,Rocz.Pol.Tow.<br />
Mat.Ser.IPraceMat.16(1972),113–123.<br />
[39]Trigonometricinterpolation.IV,Colloq.Math.26(1972),353–366.<br />
[40]Convergenceofsometrigonometricsums,DemonstratioMath.5(1973),101–117.<br />
[41]Trigonometricinterpolation.V,Colloq.Math.29(1974),267–278.<br />
[42]OngeneralDirichlet’sintegrals,Ann.Soc.Math.Pol.Ser.IComment.Math.17<br />
(1974),499–512.<br />
[43]ConvergenceofFourier–Besselsums,Funct.Approx.Comment.Math.1(1974),139–<br />
148.<br />
[44]OntheRieszmeansofFourier–Besselseries,w:ApproximationTheory,Z.Ciesielski,<br />
J.Musielak(red.),PWN,Warszawa,1975,243–258.<br />
[45]AtheoremoftheStečkinandLeindlertypeconnectedwithAbelsummabilityofFourier<br />
series,DemonstratioMath.8(1975),215–225.<br />
[46]Ondoublesingularintegrals,Ann.Soc.Math.Pol.Ser.IComment.Math.19(1976),<br />
155–160.<br />
[47]Twoapproximationtheoremsconnectedwithstrongsummabilityoftrigonometricin-<br />
terpolatingpolynomials,Funct.Approx.Comment.Math.2(1976),243–261.<br />
[48]Twoindirectapproximationtheorems,DemonstratioMath.9(1976),243–255.<br />
[49]OnthespeedofsummabilityofdoubleFourierseries,Funct.Approx.Comment.<br />
Math.3(1976),243–258.<br />
[50]Approximationoffunctionspossessingderivativesofpositiveorders,Ann.Polon.<br />
Math.34(1977),13–23.<br />
[51]Differences,moduliandderivativesoffractionalorders,Ann.Soc.Math.Pol.Ser.I<br />
Comment.Math.19(1977),389–400.
206 J. Musielak, P. Pych-Taberska<br />
[52]Estimatesforthedeviationsofsometrigonometricpolynomials,Funct.Approx.Comment.Math.5(1977),69–84.<br />
[53]Someestimatesforfunctionsoftwovariables,DemonstratioMath.10(1977),211–<br />
239.<br />
[54]OnCesàromeansofFourierseries,Funct.Approx.Comment.Math.6(1978),97–<br />
108.<br />
[55]Indirectapproximationtheoremsin L p -metrics (1
<strong>Roman</strong><strong>Taberski</strong>(<strong>1927–1999</strong>) 207<br />
[77]Onapproximationofsomeperiodicfunctions,w:FunctionSpaces,J.Musielak(red.),<br />
TeubnerTexteMath.103,Teubner,Leipzig,1988,132–139.<br />
[78]Exponentialapproximationontherealline,w:ApproximationandFunctionSpaces,<br />
Z.Ciesielski(red.),BanachCenterPubl.22,PWN,Warszawa,1989,449–464.<br />
[79]Ontherateofpointwise(H,q)-summabilityofFourierseries,Funct.Approx.Com-<br />
ment.Math.18(1989),153–168(współautorW.Łenski).<br />
[80]Approximationofreal-valuedfunctionsonthetwo-dimensionalCartesianproducts,<br />
Funct.Approx.Comment.Math.19(1990),53–63.<br />
[81]Onpartial powervariations andaveraged moduliofcontinuity,Fasc.Math.19<br />
(1990),239–249.<br />
[82]Aproksymacjajednostronna,MateriałyzIIŚrodowiskowejKonferencjiMatematy-<br />
ków(Red.D.Jach),Uniw.Szczeciński1990,15–26.<br />
[83]Partialexponentialapproximation,DemonstratioMath.23(1990),659–676.<br />
[84]Exponentialapproximationinthenormsandsemi-norms,PLISKAStud.Math.<br />
Bulg.11(1991),94–101(współautorP.Pych-Taberska).<br />
[85]Semi-trigonometricapproximationonagivenrectangle,Fasc.Math.22(1991),27–<br />
41.<br />
[86]ModifiedWeylspacesandexponentialapproximation,w:FunctionSpaces,J.Musielak<br />
etal.(red.),TeubnerTexteMath.120,Teubner,Stuttgart–Leipzig,1991,197–205.<br />
[87]ExponentialapproximationofdifferentiablefunctionsinmetricsofthemodifiedWeyl<br />
spaces,Funct.Approx.Comment.Math.20(1992),153–169.<br />
[88]ApproximationpropertiesoftheintegralBernsteinoperatorsandtheirderivatives<br />
insomeclassesoflocallyintegrablefunctions,Funct.Approx.Comment.Math.21<br />
(1992),85–96.<br />
[89]Onexponentialapproximationoflocallyintegrablefunctions,Ann.Soc.Math.Pol.<br />
Ser.IComment.Math.32(1992),159–174.<br />
[90]OntheintegralBersnteinoperatorsinsomeclassesofmeasurablebivariatefunc-<br />
tions,Proc.Georg.Acad.Sci.Math.1(1993),239–254.<br />
[91]Onthestrongapproximationbytrigonometricinterpolatingpolynomials,Funct.Ap-<br />
prox.Comment.Math.22(1993),149–158(współautorK.Nowakowski).<br />
[92]Ontheweightedexponentialapproximation,Funct.Approx.Comment.Math.22<br />
(1993),159–170.<br />
[93]Strongapproximationofnon-periodicfunctions,Funct.Approx.Comment.Math.<br />
23(1994),21–34.<br />
[94]Approximationpropertiesofsomediscretelinearoperators,Ann.Soc.Math.Pol.<br />
Ser.IComment.Math.35(1995),221–233.<br />
[95]AnintegralanalogueofatheoremofLeindler,DemonstratioMath.28(1995),1005–<br />
1014.<br />
[96]ApproximationpropertiesoftheRogosinskiintegralsdefinedontherealline,Funct.<br />
Approx.Comment.Math.24(1996),69–82.<br />
[97]EstimatesforthestrongdelaValléePoussinmeansincaseofperiodiccontinu-<br />
ousfunctionsoftwovariables,Funct.Approx.Comment.Math.24(1996),83–101<br />
(współautorK.Nowakowski).<br />
[98]OnthestrongdelaValléePoussinmeansforFourier–Chebyshevseries,Ann.Soc.<br />
Math.Pol.Ser.IComment.Math.36(1996),235–245.<br />
[99]Onthestrongexponentialapproximation,DemonstratioMath.30(1997),775–782.<br />
[100]IntegralanalogueofatheoremofLeindlerandMeir,Ann.Soc.Math.Pol.Ser.I<br />
Comment.Math.37(1997),261–273.<br />
[101]ApproximationpropertiesofsomemeansofFourierseries,Funct.Approx.Com-<br />
ment.Math.26(1998),275–286.
208 J. Musielak, P. Pych-Taberska<br />
[102]OnsomemeansofdoubleFourierseries,Ann.Soc.Math.Pol.Ser.IComment.<br />
Math.38(1998),139–148.<br />
[103]OnintegralmeansoftheMarcinkiewicztype,Ann.Soc.Math.Pol.Ser.IComment.<br />
Math.39(1999),181–196.<br />
[104]Onthe λ-meansofsometrigonometricseries,Approx.TheoryAppl.15(1999),<br />
38–49.<br />
[105]Strongapproximationbybivariateentirefunctions,w:FunctionSpaces,H.Hudzik,<br />
L.Skrzypczak(red.),MarcelDekker,2000,413–426(współautorK.Nowakowski).<br />
B.Skrypty<br />
1.Geometriaztrygonometrią,Zeszyt2,StudiumZaoczneFizykiUAM,Poznań,1956<br />
(współautorW.Klonecki).<br />
2.Geometriaztrygonometrią,Zeszyt3,StudiumZaoczneFizykiUAM,Poznań,1957<br />
(współautorW.Klonecki).<br />
3.Aproksymacjafunkcjiwielomianamitrygonometrycznymi,Wyd.Nauk.UAM,Poznań,<br />
1979.<br />
Pracedoktorskie<br />
napisanepodkierunkiem<strong>Roman</strong>a<strong>Taberski</strong>ego<br />
1.L.Rempulska,Kosntruktywnewłasnościniektórychmetodsumowalnościszeregów<br />
ortogonalnych,1972.<br />
2.H. Musielak, Zagadnieniaaproksymacyjnewokreślonychprzestrzeniachfunkcyjnych,1974.<br />
3.M. Leśniewicz, Uogólnionewahaniafunkcjiirozwinięciaortogonalne,1976.<br />
4.B. Rydzewska, Aproksymacjafunkcjicałkamiosobliwymi,1976.<br />
5.W. Łenski, Aproksymacjafunkcjiprzypewnychcharakterystykachdewiacji,1977.<br />
6.T. Markiewicz, Własnościwspółczynnikówiniektórychśrednichszeregówortogonalnych,1978.<br />
7.R. Gajewski, Orzędachsumowalnościniektórychrozwinięćortogonalnych,1984.<br />
8.S. Siudut, Własnościzbieżnościoweiaproksymacyjnepewnychcałekosobliwych,<br />
1986.<br />
9.K. Nowakowski, Aproksymacja wielomianowaieksponencjalnafunkcjijednej<br />
idwóchzmiennychrzeczywistych,1996.<br />
Książkiipracecytowaneinnychautorów<br />
[BN]P.L. Butzer, R.J. Nessel, FourierAnalysisandApproximation,tomI,<br />
AcademicPress,NewYork–London,1971.<br />
[C] Z.A. Čanturija,OravnomernojschodimostirjadovFur’e,Mat.Sb.100(1976),<br />
535–554.<br />
[I] I.I. Ibragimow, TeorijaPribliżenijaCelymiFunkcijami,Baku,1979.<br />
[L] L. Leindler, StrongApproximationbyFourierSeries,AkadémiaiKiadó,Budapest,1985.<br />
[M] D.S. Mitrinović, AnalyticInequalities,Springer-Verlag,Berlin–Heidelberg–<br />
NewYork,1970.<br />
[S] E.L. Stark, Nikolskii–KonstantenundApproximationsmasseimHilbert-Raum,<br />
RWTHAachen,1978.<br />
[Ż] L.V. Żiżiaˇsvili, SoprjażennyeFunkciiiTrigonometričeskijeRjady,Tbilisi,<br />
1969.