29.07.2013 Views

IU SHERBEJNE SHQIPTAREVE - Gazeta Express

IU SHERBEJNE SHQIPTAREVE - Gazeta Express

IU SHERBEJNE SHQIPTAREVE - Gazeta Express

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

20 ARTE<br />

Elton John, një këngë për Liz Taylor<br />

Kantautori Elton John i ka<br />

kushtuar një këngë mikeshës<br />

së tij, legjendës së Hollivudit<br />

Elisabeth Taylor, e cila vdiq më<br />

23 mars.<br />

Elton John e këndoi këngën<br />

«Don’t let the sun go down<br />

on me», «Mos e le diellin të<br />

Naile Demiri<br />

Kësaj radhe do të ndalem<br />

te monografi a “Katarina<br />

Josipi – Kati”, që Frrok Kristaj<br />

e botoi në vitin 2004.<br />

E zgjodha këtë libër pasi<br />

që sivjet bëhen plot 88<br />

vjet që kur në fshatin Zym të Hasit<br />

të Thatë u lind aktorja e madhe<br />

Katarina Josipi, kurse sivjet bëhen<br />

plotë 42 vjet kur ajo kaloi në amshim.<br />

Pra, 42 vjet pa Katin zymjane,<br />

pa Katin artiste, por 88 vjet me Katin<br />

dhe emrin e saj. Në fakt, emri i<br />

Katit është dërrasa e parë e binës<br />

së teatrit në gjuhën shqipe jashtë<br />

Shqipërisë administrative.<br />

Katarina Josipi si aktore hapëroi<br />

në dërrasat e Teatrit Amator në<br />

Ferizaj, kurse në pranverë të vitit<br />

1948 hyri si femra e parë shqiptare<br />

në Teatrin Popullor të Prishtinës.<br />

Në Prishtinë kishte shkuar së bashku<br />

me Shaban Gashin e Matej<br />

Serreqin, që të dy nga Ferizaj. Në<br />

Prishtinë, Kati plot 21 vjet aktroi<br />

dhe kulmoi në skenën profesionale.<br />

Dhe, po aty, në Prishtinë, vdiq<br />

më 29 prill 1969, kurse u varros atje<br />

edhe nga erdhi - në Shëngjergj, afër<br />

Zymit të Hasit, pranë meshtarit e<br />

patriotit Atë Luigj Palaj dhe të madhit<br />

Atë Shtjefën Gjeçovit.<br />

Autori i monografi së “Katarina<br />

Josipi – Kati”, Frrok Kristaj, thotë<br />

se Katarina Josipin e kemi parë në<br />

skenën e teatrit profesional, e kemi<br />

dëgjuar në radio me radiodrama,<br />

por e kemi parë edhe në një fi lm<br />

(Uka i Bjeshkëve të Nemuna).<br />

Megjithatë, ajo jetoi në skenën<br />

teatrore, aty ku e fillonte jetën<br />

magjepsëse që e sheh, e ndien, ku<br />

perëndojë» në fillim të një<br />

koncerti që dha në Pitsburg<br />

të Pensilvanisë.<br />

Para se të fi llonte interpretimin<br />

e tij në piano, John foli<br />

para audiencës: «Unë, tha<br />

ai, kam humbur një mike, ju<br />

keni humbur një heroinë. Eli-<br />

i zbulonte karakteret e njerëzve,<br />

rolet e të cilëve i interpretonte. Jeta<br />

e Katit ka filluar kur janë ndezur<br />

dritat e skenës. Aty la djersën e vet.<br />

Por, në skenë ajo jeton edhe sot në<br />

kujtimet e artistëve, por edhe të shikuesve<br />

e të dashamirëve të teatrit.<br />

Njëzet e një vjet me radhë,<br />

aq sa jetoi në skenën e Teatrit të<br />

Prishtinës, Kati ishte kampione,<br />

bartëse e roleve më komplekse të<br />

repertorit më të shumëllojshëm të<br />

teatrit tonë. Bukuria e brendshme<br />

e Katit shpërthente vetëm atëherë<br />

kur fi keshin dritat në sallë e ndizeshin<br />

të tjerat në skenë. Atëherë temperamenti<br />

i saj artistik i magjepste<br />

shikuesit. Për Katin ishte njësoj me<br />

rëndësi roli kryesor, i mesëm apo<br />

episodik. Të gjitha i interpretonte<br />

me pasionin më të madh, me<br />

përkushtim, duke e shkrirë vetën<br />

në role, duke përjetuar dhe duke<br />

krijuar fytyra dhe karaktere të reja.<br />

Për Katin, po ashtu, ishte njësoj të<br />

interpretonte role nga drama origjinale<br />

apo ajo e përkthyer, drama<br />

klasike apo bashkëkohëse. Pra, Kati<br />

ishte në gjendje të krijonte fytyra<br />

komplekse, madje edhe atëherë<br />

kur nuk ishin të kompletuara nga<br />

autori apo regjisori.<br />

Kati me invencion të rrallë kishte<br />

interpretuar bareshën dhe ministreshën.<br />

Kishte aftësi transformimi.<br />

Mishërohej thellësisht me<br />

personazhet që i interpretonte.<br />

Identifikohej me fatet e tyre dhe<br />

ua zbulonte karakteret. Ajo me talentin<br />

e saj të një artisteje, por edhe<br />

të një primadone të madhe, ngriti<br />

një galeri të tërë tipash që e ndien<br />

sabeth Taylor nuk ishte vetëm<br />

një yll kinemaje dhe ndoshta<br />

gruaja më e bukur e botës,<br />

por ajo ishte një nga njerëzit<br />

më të mëdhenj që kam<br />

njohur. Ajo i doli në mbrojtje<br />

para të gjithëve të prekurve<br />

nga SIDA. Ajo ishte një grua<br />

Primadona Kati<br />

Frrok Kristaj<br />

“Katarina<br />

Josipi – Kati”<br />

(monografi ),<br />

Shtëpia Botuese<br />

“Anton<br />

Pashku”,<br />

Prishtinë,<br />

2004.<br />

jetën pa kufi , kohë e hapësirë. Dhe,<br />

vërtetë është vështirë tash të bëjmë<br />

ndonjë shëtitje nëpër ato 71 e sa<br />

role që i interpretoi gjatë jetës së saj.<br />

Katarina Josipi - Kati për kontributin<br />

e saj, por edhe për rezultatet<br />

e arritura, mori shumë shpërblime<br />

e mirënjohje, që i jepnin atëbotë<br />

institucionet profesioniste. Në<br />

veçanti po përmendim se ajo ishte<br />

laureate e Shpërblimit të Dhjetorit<br />

(1958) të Kuvendit të Kosovës.<br />

Po ashtu, Kati para se të vinte në<br />

Teatrin Popullor të Prishtinës, në<br />

shkurt të vitit 1947, nga pushteti<br />

okupator serb, u mor në hetime<br />

dhe u nxor para gjyqit bashkë me<br />

vëllanë, Lazrin, si anëtarë të Organizatës<br />

Nacional - Demokratike<br />

Shqiptare me akuzën armike e<br />

popullit. Ndër 38 anëtarët e “Grupit<br />

të Hamdi Berishës”, që të gjithë<br />

nga Ferizaji e rrethina, në procesin<br />

makabër të Gjilanit, mbajtur prej 1<br />

deri më 7 shkurt të vitit 1947, Katarina<br />

Josipi ishte e vetmja femër<br />

ndër 37 meshkuj.<br />

Të themi edhe këtë se me emrin<br />

e Katit është pagëzuar Konkursi për<br />

Dramë Origjinale i Teatrit Kombëtar<br />

të Prishtinës, ShKA në Zym,<br />

që është themeluar në njëvjetorin<br />

e vdekjes së Katit, pastaj me emrin<br />

e Katit është pagëzuar edhe çmimi<br />

për rolin më të suksesshëm<br />

të femrës aktore për komedi (në<br />

Preshevë të Kosovës Lindore).<br />

Njëherësh, në vendlindjen e saj<br />

tash e disa vjet jepet çmimi ”Unaza<br />

e Katit”, si dhe në Pejë me emrin e<br />

saj është pagëzuar një shkollë për<br />

gjuhë të huaja.<br />

e jashtëzakonshme dhe unë<br />

kam patur privilegjin që e<br />

kam njohur», tha John.<br />

Ai e bën këtë dedikim të dytë<br />

në radhë pas këngës që i bëri<br />

Lady Dianës që humbi jetën<br />

në një aksident automobilistik.<br />

Të dielën, në<br />

Ditën ndërkombëtare<br />

të Teatrit,<br />

u dhanë<br />

çmimet për<br />

dramë kombëtare“Katarina<br />

Josipi”,<br />

u promovua<br />

monografi a<br />

kushtuar aktores<br />

Safete<br />

Rogova, ndërsa<br />

aktorit Bislim<br />

Muqaj iu dha<br />

çmimi vjetor<br />

për aktorin<br />

më të mirë.<br />

Alfred Beka<br />

alfred.beka@gazetaexpress.com<br />

Prishtinë, 27 mars —<br />

Prej tash e tutje aktorët<br />

e Teatrit Kombëtar nuk<br />

kanë nevojë më të ankohen<br />

për pozitën e<br />

tyre jo të mirë. Nëse<br />

realizohen premtimet<br />

e ministrit të kulturës, Memli<br />

Krasniqi, i cili u tha atyre se do<br />

të trajtohen më mirë se sa janë<br />

trajtuar deri më tani, atëherë ata<br />

kanë arsye të jenë të gëzuar.<br />

Në Ditën Ndërkombëtare të<br />

Teatrit, e cila u shënua të dielën<br />

në holin e Teatrit Kombëtar,<br />

Ministria e Kulturës, në bashkëpunim<br />

me Teatrin Kombëtar, e<br />

dha shpërblimin vjetor për teatër<br />

dhe shpërblimet për dramën<br />

shqipe “Katarina Josipi”.<br />

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe<br />

Sporteve, Memli Krasniqi, u<br />

shpreh më këtë rast se shënimi i<br />

kësaj dite në vende të ndryshme<br />

të botës bëhet për të vlerësuar<br />

të arriturat ndërmjet dy manifestimeve.<br />

“Rëndom në raste të tilla festive<br />

në vende të ndryshme të<br />

botës shfrytëzohet rasti për të<br />

bërë një bilanc të sukseseve si<br />

dhe të arriturave ndërmjet dy<br />

manifestimeve. Padyshim se<br />

në Kosovë edhe ne kemi arsye<br />

për të bërë një bilanc dhe për të<br />

nxjerrë një rezultat të të arriturave<br />

teatrore gjatë vitit që lamë<br />

pas, por pa dyshim që ne në<br />

E hënë, 28 mars 2011<br />

FESTE<br />

Kosovë duhet që në momente<br />

të tilla të rikujtojmë dhe të ritheksojmë<br />

edhe sfi dat e mëdha<br />

edhe problemet me të cilat<br />

ballafaqohen njerëzit e artit,<br />

konkretisht njerëzit e teatrit”,<br />

tha Krasniqi.<br />

Ai shtoi se më në fund, ashtu<br />

siç e parasheh ligji, shumë<br />

shpejt Teatri Kombëtar do të<br />

ketë edhe trupën, apo ansamblin<br />

rezident. Dhe kjo, sipas<br />

tij, do të ndodhë në javët e ardhshme.<br />

“E dyta, e cila besoj ka qenë<br />

ndër kërkesat më të rëndësishme<br />

të gjithë njerëzve të<br />

teatrit, të skenës kulturore dhe<br />

artistike në vendin tonë, të gjithë<br />

artistëve, krijuesve në vend,<br />

ka qenë rregullimi i statutit juridik<br />

dhe legal por edhe fi nanciar<br />

i të gjithë krijuesve dhe<br />

performuesve artistikë, është

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!