STRATEGJIA E ENVERIT - Gazeta Express

2
Pressing
Fjalët tona
Ka dyshime se kemi
të bëjmë me një vepër
me motive islamike.
MOTI PRISHTINË
Sot
Nesër
Gazeta Express është botim i MediaWorks, LLC
Adresa: Dardania 1/1
Prishtinë, 10000, Kosovë
E-Mail: info@gazetaexpress.com
Tel. +381 (0)38 76 76 76; fax: 038 76 76 78
www.gazetaexpress.com
Monika Harms,
Prokurore e Përgjithshme
e Gjermanisë, në një
njoftim të prokurorisë,
një ditë pasi që Arid Uka,
nga Kosova, me banim
në Frankfurt, ka vrarë dy
ushtarë amerikanë dhe ka
plagosur dy të tjerë.
Takimi i parë
më 8 mars.
Bajram Rexhepi,
Ministër i Punëve të
Brendshme, ka konfirmuar
kështu datën e fillimit
të bisedimeve mes
delegacioneve të Kosovës
dhe Serbisë.
Ushtari amerikan
sublimon, paraqet
edhe vlerat e popullit tim.
Hashim Thaçi,
Kryeministër i Kosovës,
në librin e ngushëllimeve
në Ambasadën e ShBA-ve
në Prishtinë, me rastin e
vrasjes së dy ushtarëve
amerikanë në Gjermani.
Max: 7 °C
Min: -1 °C
Max: 10 °C
Min: 0 °C
Mund edhe ta
kem gabim,
por derisa ne
vazhdojmë
të merremi
me analizat
se a duhet të
bisedohet me
Serbinë apo
jo, shpeshtimi
i vizitave të
diplomatit
evropian,
Robert
Cooper, në
Prishtinë,
tregon se
Brukseli ka
nisur njëlloj
ndërmjetësimi.
E premte, 4 mars 2011
Kryeredaktor: Leonard Kerquki leonard.kerquki@gazetaexpress.com
Politikë: Bekim Greiçevci bekim.greicevci@gazetaexpress.com Nacionale dhe siguri: Jeton Musliu jeton.musliu@gazetaexpress.com
Ekonomi: Arben Hyseni arben.hyseni@gazetaexpress.com Bota: Arsim Buxhovi arsim.buxhovi@gazetaexpress.com
Arte: Faton Raçi faton.raci@gazetaexpress.com Editorialet dhe Shkurt e Shqip: Arben Idrizi arben.idrizi@gazetaexpress.com
Sport: Valdet Hasani valdet.hasani@gazetaexpress.com Fotografia: Atdhe Mulla atdhe.mulla@gazetaexpress.com,
Drejtore e marketingut: Vjollca Musa, marketing@gazetaexpress.com redaksia: info@gazetaexpress.com tel: 038 76 76 76, ; fax: 038 76 76 78;
Shtypi: Lindi Printing Center: MediaWorks.
Faton.Raçi
@gazetaexpress.com
Tërheqja s’është zgjidhje
Në Ballkan debatet politike për çështje të ndjeshme,
qofshin ato teknike apo politike, kryesisht
imponohen nga ndonjë palë e tretë, si BE ose SHBA.
Kjo nga shkaku se bashkëbiseduesit zakonisht
gjejnë arsyetime të llojllojshme për të mos qenë
pjesë e tyre. Ardhja dy herë radhazi në Prishtinë e
diplomatit Robert Cooper, të cilin BE e ka emëruar
për ‘lehtësues’ të dialogut të ardhshëm Kosovë-Serbi,
e dëshmon këtë gjë. Kjo, pra, i bie se, deshëm
ne apo s’deshëm, BE’ja tashmë i ka hyrë procesit,
dhe se çështja e raporteve Kosovë-Serbi në njëfarë
mënyre u është imponuar palëve. Njësoj, siç i bie
se kundërshtimi i opozitës kosovare është i vonuar
dhe vetëm shkakton huti shtesë brenda opinionit
kosovar.
Në fakt, arsyetimi i opozitës është se Kosova nga
ky dialog s’do të përfi tojë asgjë, për dallim nga Serbia,
së cilës i hapet rruga për integrime të mëtejme
drejt Unionit. Prandaj, sipas opozitarëve, Kosova
edhe s’duhet të marrë pjesë në bisedime. Mbajmë
mend se mendime të ngjashme ka pasur edhe para
bisedimeve të Vjenës, të cilat megjithatë rezultuan
me shpalljen e pavarësisë së vendit. Edhe atëherë
thuhej se po bëhej pazar për ndarjen e Kosovës, se
ne do të humbnim e Serbia do të fi tonte, etj.
As deklarimet e tanishme nuk tingëllojnë më të
pjekura politikisht.
Sepse, pohimi se Kosova s’fi ton asgjë nga pjesëmarrja
në bisedimet e sponsuara nga BE – pjesë e të
cilave sigurisht që do të jenë edhe SHBA’të – është
vetëm gjysma e së vërtetës. Gjysma tjetër nënkupton
përgjigjen në pyetjen: Cila është alternativa,
ose, çka fi tohet konkretisht me mospjesëmarrjen
tonë në to?
Po ta marrim për bazë imazhin aktual të Kosovës
në botë, të rrënuar nga raportet e çfarëdollojshme
negative ndërkombëtare, argumenti se refuzimi i
bisedimeve do të përmirësonte diçka në këtë aspekt
nuk tingëllon fare bindës. Madje, mospjesëmarrja
e jonë eventuale në dialog s’do të ndalte as rrugëtimin
e Serbisë drejt BE’së. Përkundrazi. Serbia do të
përfi tonte edhe një atu shtesë, duke u promovuar
si përkrahëse e integrimeve rajonale. Ne ndërkaq
do të përfi tonim vetëm edhe një telashe shtesë,
respektivisht një raport tjetër ndërkombëtar, i cili
për ne do të fl iste si për një shtet që tani po e pengon
edhe integrimin e rajonit.
Si rezultat i këtij lloji të të menduarit, tek ne pastaj
do të thellohej edhe më tej bindja, plotësisht e gabuar,
sipas cilës të gjithë sikur janë kundër nesh.
Edhe pse, sikurse edhe deri më tani, do të ishim ne
ata që punojmë kundër vetvetes.
Është e vërtetë se, siç tha ditë më parë Sabri Hamiti,
me Serbinë qoftë edhe një debat për kanalizime
fshatrash konsiderohet çështje politike. Por, është
po aq e vërtetë edhe ajo se, çdo tërheqje jona nga
dialogu me Serbinë, qoftë ai teknik apo politik,
paraqet njëlloj pajtimi të heshtur me situatën në
të cilën ndodhemi. Pra, me pamundësinë e gjetjes
së trupave të kosovarëve të zhdukur tash 11
vjet, për shkak të mosbashkëpunimit të Serbisë;
me pamundësinë e lëvizjes së lirë të qytetarëve
të Kosovës që në Serbi kanë farefi se, për shkak të
mosnjohjes së dokumenteve tona të udhëtimit;
me pamundësinë e defi nimit të saktë të mezhdave
e pronave në Kosovë, për shkak se shumica e
regjistrave kadastralë ende ndodhen diku në Serbi;
me pamundësinë që pensionistëve t’iu kthehen
mjetet e deponuara në fondin e dikurshëm pensional,
të cilat ende mbeten padrejtësisht në Serbi;
me pamundësinë që për prodhimet kosovare të
sigurohet një rrugë më e shkurtër për plasman në
vendet e rajonit, ngase targat tona nuk njihen në
Serbi; me pamundësinë që, përmes arritjes së një
marrëveshjeje me Serbinë, të vihen nën kontroll
vendkalimet kufi tare 1 dhe 31, prej nga vazhdon
të dëmtohet buxheti i Kosovës; me pamundësinë
që, si pasojë e një poroziteti të tillë të kufi rit tonë
verior, Kosova të mund ta luftojë efektshëm krimin
e organizuar ndërkombëtar; e shumë e shumë probleme
të ngjashme.
Po ashtu, është e pakontestueshme se Unioni Evropian
ka kohë që, me meritë a pa të, po e tërheqë
me këmbëngulje Serbinë drejt anëtarësimit. Si pasojë,
Serbia, shpesh edhe kundër vullnetit të saj, ka
arritur të përmbushë ose është në rrugë e sipër të
përmbushjes së disa kushteve të rëndësishme për
anëtarësim. Lëshimi i dokumenteve biometrike të
udhëtimit për qytetarët e saj, fi llimi i reformimit dhe
i dakordimit të sistemit të saj juridik me atë të BE’së,
sigurimi dhe monitorimi i kufi jve, janë vetëm disa
nga to. Si rezultat i këtyre arritjeve, Serbia fi llimisht
ka marrë, e pastaj edhe e ka dorëzuar në Bruksel
Pyetësorin për përfi timin e statusit të vendit kandidat
për BE.
Megjithatë, Serbisë i duhet përmbushur edhe një
kusht, tejet i dhimbshëm dhe problematik për të.
Ajo duhet të konfirmojë se nuk ka pretendime
territoriale ndaj shteteve fqinje, gjegjësisht se me
to ka marrëdhënie të mira ndërfqinjësore. Në të
kundërtën rrugëtimi i saj do të mbetet aty ku është
sot.
Nga ana tjetër, është e natyrshme frika që edhe veriu
i vendit do të mund të shndërrohet në temë ‘të
nxehtë’ të këtij dialogu. Mirëpo, meqë mosndryshimi
i kufi jve të jashtëm të Kosovës është garantuar
shumë herë deri më tani nga SHBA’të dhe BE’ja, nuk
është e natyrshme frika se nga kush tjetër presim
që të na e rikonfi rmojë këtë gjë. Serbia sigurisht
që s’do ta bëjë një gjë të tillë vullnetarisht, dhe pa
u detyruar. Tek e fundit, as frika e as detyrimi nuk
mënjanohen pa përballje me to. Së këndejmi, kërkesa
për një reciprocitet në trajtimin e çështjes së
veriut me atë të Luginës së Preshevës sigurisht që
s’do të mohohej as nga BE, e as nga SHBA. Këtu
assesi nuk mendoj në shkëmbim territoresh e as në
ndarje, por në parimin e njëjtë të trajtimit të brendshëm
të veriut nga Kosova me atë që tash e tutje
do të duhej ta aplikonte edhe Serbia ndaj Luginës
së Preshevës. Pra, përmes futjes ‘në lojë’ të njëlloj
shantazhimi politik.
Kjo do të duhej të ishte karta e duhur e Kosovës
në raport me veriun, me qëllim të kanalizimit të
dialogut drejt gjetjes së zgjidhjes së çështjeve të
numëruara më lartë, e jo tërheqja nga përballja nën
pretekstin se s’është koha për dialogim.
Vizitat e shpeshtuara të Cooper në Prishtinë sugjerojnë
se nuk është më çështje nëse bisedimet duhen
mbajtur apo jo. Rrjedhimisht, nuk është as çështje
që partitë politike kosovare të garojnë se cila është
më patriotike se tjetra. Çështje e kohës është arritja e
një konsensusi të plotë politik dhe shtetëror, lidhur
me formën e përfaqësimit në bisedime, temat që
duhen trajtuar, dhe për mënyrën e vendimmarrjes.