KYPIAKH 22 MAΪOY 1994 - H KAΘHMEPINH 25
Hλικιωμένι άνδρε<strong>ς</strong>, «μυημένι», αναλαμάνυν τ ψήσιμ των σαγίων πυ διαρκεί λη τη νύτα (παραμνή Δεκαπενταύγυστυ), μέσα σε αλκωματένια λεέτια. Tπθετύνται πάνω σε λάκκυ<strong>ς</strong> πυ ανίγνται στ καλντερίμι, έω απ την εκκλησία. (ωτ. Σπύρ<strong>ς</strong> Mελετή<strong>ς</strong>) H θυσία των ταύρων (Kυρμπάνι) την παραμνή τυ Δεκαπενταύγυστυ, στ’ Aγρίδια. Tην τέλεση τυ εθίμυ αναλαμάνει ένα είδ<strong>ς</strong> «ιερατείυ». T τυπικ περιλαμάνει ευλγηση των ώων απ τν ιερέα στ πραύλι τη<strong>ς</strong> εκκλησία<strong>ς</strong>, σαγή, μαγείρεμα τυ κρέατ<strong>ς</strong> <strong>και</strong> τη<strong>ς</strong> Kυρκύτα<strong>ς</strong> σε λνυτία <strong>και</strong> μίρασμά τυ<strong>ς</strong> (ανήμερα) στυ<strong>ς</strong> πιστύ<strong>ς</strong>. 26 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 22 MAΪOY 1994 Συνέεια απ την 25η σελίδα τυ «δαίμν<strong>ς</strong>» ηρωπιείται, ταυτίεται με τι<strong>ς</strong> θνιε<strong>ς</strong> θετητε<strong>ς</strong> <strong>και</strong> τά<strong>ς</strong> γίνεται ωμ<strong>ς</strong> τυ. Eτσι η συλλγική πρσρά έει <strong>και</strong> την έννια των «απαρών», δηλαδή των πρώτων ώριμων καρπών πυ θυσιάνται στ θεί πριν τι<strong>ς</strong> δκιμάσει άνθρωπ<strong>ς</strong>, για λγυ<strong>ς</strong> ευετηρικύ<strong>ς</strong> <strong>και</strong> γνιμικύ<strong>ς</strong>. Στ’ Aγρίδια, τ νεκρδειπν τυ Δεκαπενταύγυστυ απτελεί τη μναδική με πάνδημ αρακτήρα τέτια εκδήλωση στ νησί. Tην ευλγηση των πρσρών, η πία λγω τη<strong>ς</strong> ειδική<strong>ς</strong> συγκυρία<strong>ς</strong> πρσέλαε <strong>και</strong> εθνική διάσταση, έκανε επίσκπ<strong>ς</strong> στ νεκρταεί. Aκλύθησαν μεμνωμένα τρισάγια <strong>και</strong> συνεστίαση στα μνήματα. Kάειρι Tα δύ αυτά πρριστιανικά λατρευτικά έθιμα πυ συνδένται στενά μεταύ τυ<strong>ς</strong> αλλά <strong>και</strong> με τι<strong>ς</strong> αγρτκτηντρικέ<strong>ς</strong> ασλίε<strong>ς</strong> των κατίκων, θεωρύμε τι διαιωνίυν μια παμπάλαια τπική παράδση πίστη<strong>ς</strong> σε θνιε<strong>ς</strong> θετητε<strong>ς</strong>, <strong>και</strong> μάλιστα γυναικείε<strong>ς</strong>. Mια τέτι- υ είδυ<strong>ς</strong> μυστηριακή, πρελληνική θρησκεία, αυτή των Kαείρων, τ πάνθεν τη<strong>ς</strong> πία<strong>ς</strong> περιελάμ- ανε τριάδα θνιων θετήτων (μάνα – κρη – Aδη<strong>ς</strong>) αντίστιη με αυτή των Eλευσίνιων Mυστηρίων άνθησε στα σετικά απμνωμένα θρακικά νησιά. H Iμρ<strong>ς</strong> πυ είε αμιγή πρελληνικ πληθυσμ μέρι τα ρνια τη<strong>ς</strong> κλασική<strong>ς</strong> αραιτητα<strong>ς</strong>, εκριστιανίστηκε μλι<strong>ς</strong> τν 5 μ.X. αιώνα. Tα παγανιστικά αυτά έθιμα πρέπει ν’ απτελύσαν εκδηλώσει<strong>ς</strong> τη<strong>ς</strong> παραπάνω λατρευτική<strong>ς</strong> παράδση<strong>ς</strong> <strong>και</strong> να ενσωματώθηκαν <strong>στην</strong> ιδιαίτερα έντνη λατρεία τη<strong>ς</strong> Παναγία<strong>ς</strong> στ νησί <strong>και</strong> μάλιστα στη μνήμη τη<strong>ς</strong> Kίμηση<strong>ς</strong>, δηλαδή τυ θανάτυ τη<strong>ς</strong>, πί<strong>ς</strong>, μεταύ άλλων τη<strong>ς</strong> πρσδίδει θνιε<strong>ς</strong> ιδιτητε<strong>ς</strong>. H συμμετή τη<strong>ς</strong> Eκκλησία<strong>ς</strong> στα έθιμα (ιδιαίτερα τη<strong>ς</strong> θυσία<strong>ς</strong>, την πία αλλύ διώκει) <strong>και</strong> μάλιστα σε επίπεδ επισκπυ, δηλώνει σεασμ σε καθιερωμένε<strong>ς</strong> λατρευτικέ<strong>ς</strong> εκδηλώσει<strong>ς</strong>, τι<strong>ς</strong> πίε<strong>ς</strong> δεν μπρεσε ν’ απαλείψει. Συνέεια Oπω<strong>ς</strong> λέει Γάλλ<strong>ς</strong> ιστρικ<strong>ς</strong> G. Braudel, «o πλιτισμ<strong>ς</strong> είναι μια συνέεια πυ ταν αλλάει, ακμα <strong>και</strong> σε τσ άθ<strong>ς</strong>, σ συνεπάγεται μια νέα θρησκεία, ενσωματώνει παλιέ<strong>ς</strong> αίε<strong>ς</strong> πυ επιύν μέσα σ’ αυτν <strong>και</strong> παραμένυν η υσία τυ... Στην πραγματικτητα, κάθε παλι<strong>ς</strong>, καθιερωμέν<strong>ς</strong> πλιτισμ<strong>ς</strong> υπτάσσεται μν αινμενικά <strong>και</strong> ττε συνειδητπιείται περισστερ, αγανακτεί <strong>και</strong> αναπτύσσει έναν αδιάλλακτ πλιτισμικ εθνικισμ...». Στην Iμρ, πυ, κατά παράαση διεθνών συνθηκών σήμερα «λα τα σκιάει η έρα <strong>και</strong> τα πλακώνει η σκλαιά», πρκαλώντα<strong>ς</strong> την αιμρραγία τυ ελληνικύ πληθυσμύ, τα παραπάνω ρίσκυν την πλήρη δικαίωσή τυ<strong>ς</strong>.
Change language