Agjendë për zhvillimin e ekonomisë lokale të Mitrovicës

Hulumtimet kryesore dhe rekomandimet e grupeve punues për ndërmarrjet e
vogla dhe të mesme në Mitrovicë:
Qëllimi i studimit ishte sistematizimi dhe analizimi i informatave në dispozicion që
kanë të bëjnë me kushtet e tanishme, problemet, kapacitetet, nevojat dhe potencialet
për mikro-ndërmarrjet e themeluara në Mitrovicë me qëllim të identifikimit të biznesit
dhe mundësive për punësim.
Rezultatet kryesore të studimit ishin me sa vijon:
• 57% të ndërmarrësve e kanë filluar biznesin e tyre duke i shfrytëzuar burimet vetanake
dhe 27% prej tyre kanë pasur qasje në kredi.
• 53% të ndërmarrësve i kanë blerë pajisjet e tyre dhe lëndën e parë në rajonet e tjera,
duke sugjeruar vështirësi të tjera operacionale.
• Niveli i arsimimit të ndërmarrësve është shkolla e mesme (70%). Lëmitë kryesore lidhur
me nevojat e trajnimit janë teknikat e shitjes, trajnimi për kompjuterë dhe biznes.
• Pjesëmarrja e grave në mikro-ndërmarrje është shumë e vogël.
• Një numër i madh i firmave bazohet në familje.
• Ekziston përdorim i kufizuar i pajisjeve, që gjithashtu janë të cilësisë shumë të dobët.
• Telefoni është mënyra e vetme e komunikimit. Faksat dhe email-i praktikisht nuk përdoren.
• Shumica e mikro-ndërmarrjeve janë në fazën e “ekzistencës”;
• Në pyetjen “Si ndikon legjislacioni ekzistues në bizneset e tyre?” 65% e tyre janë përgjigjur
negativisht, 25% pozitivisht dhe 10% janë përgjegjur se ajo nuk ka asnjë ndikim.
• Në pyetjen “Si ndikojnë taksat në biznesin e tyre?” 34% janë përgjigjur se ndikimi nuk
është aq i madh, 56% thanë se ndikimi është shumë i madh dhe 10% thanë se kjo
nuk ka ndikim aq të madh.
• Në pyetjen “Si ndikon konkurrenca në biznesin e tyre?” Secili prej tyre e ka pranuar
konkurrencën reale, por janë ankuar në konkurrencën e tregut të zi.
• Në pyetjen “Çka ju nevojitet atyre për ta zhvilluar biznesin e vet?” Ata u përgjigjën:
kredi me kushte të favorshme, pajisje dhe hapërisë të punës.
Problemet e lidhura me themelimin, punën dhe zhvillimin e ndërmarrjeve të vogla
dhe të mesme:
• Infrastruktura (shih faqen 34)
• Tregu për pajisje, lëndë të parë dhe materiale të tjera
Mundësitë për të siguruar pajisje, lëndë të parë dhe materiale të tjera të domosdoshme
për punë janë të kufizuara në tregun vendor ose çmimet janë shumë të larta.
Shpenzimet e trasnportit dhe çmimi i blerjes nga rajonet e tjera e ngrit çmimin e prodhimeve
finale.
• Burimet njerëzore (shih faqen 14)
• Financat
Shumë pak banka komerciale janë duke vepruar në Mitrovicë dhe kushtet e tyre pë
kredi nuk janë të favorshme (shkalla e lartë e kamatës, numri i kufizuar i kredive,
huadhënia afatshkurtër). Përkundër këtyre kushteve të këqija kreditore, njerëzit janë
të detyruar të konkurrojnë, sepse kjo është mënyra e vetme për të pasur qasje në financa.
• Hapësira për biznes (shih faqen 36)
• Rregulloret juridike
Taksat dhe politika doganore janë të pafavorshme për ndërmarrjet e vogla dhe të
mesme dhe mungon transparenca në punën e doganave dhe zyrave fiskale. Disa
nga problemet lidhen me regjistrimin e firmave dhe me pamundësinë për t’i mbyllur
ato. Të tjerat përfshijnë: mbledhjen retroaktive të taksave (për 2 vjetët e mëparshme)
plus kamata për obligimet e papaguara; mënyrat e ndryshme të llogaritjes së taksave
doganore (shumat e ndryshme për të njëjtat mallra); pagesat e tatimeve të dyfishta
në kufijtë administrativë; dhe pagesat e dyfishta për sigurimin e të punësuarve.
13
Struktura ekonomike