Agjendë për zhvillimin e ekonomisë lokale të Mitrovicës
Agjendë për zhvillimin e ekonomisë lokale të Mitrovicës
Agjendë për zhvillimin e ekonomisë lokale të Mitrovicës
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Agjendë</strong> <strong>për</strong> <strong>zhvillimin</strong> e <strong>ekonomisë</strong> <strong>lokale</strong> <strong>të</strong> <strong>Mitrovicës</strong><br />
32<br />
Nevoja <strong>për</strong> një qasje gjithë<strong>për</strong>fshirëse<br />
Zhvillimi ekonomik vendor nuk varet ve<strong>të</strong>m nga <strong>për</strong>krahja adekuate <strong>për</strong> ndërmarrje<br />
dhe stimulimi <strong>për</strong> ndërmarrje private. Kjo ësh<strong>të</strong> e lidhur ngusht me mundësi<strong>të</strong> e<br />
komunës; <strong>për</strong> sigurim efikas <strong>të</strong> zhvillimit urban, <strong>për</strong> sigurim <strong>të</strong> kornizës së qëndrueshme<br />
<strong>për</strong> biznes privat, <strong>për</strong> promovimin e cilësisë së si<strong>për</strong>faqes publike si dhe<br />
<strong>për</strong> <strong>për</strong>mirësimin e kushteve ditore <strong>të</strong> je<strong>të</strong>s së qytetarëve. Andaj ky program i<br />
zhvillimit <strong>për</strong>qendrohet poashtu në <strong>zhvillimin</strong> dhe menaxhimin urban. Problemet<br />
krqe me <strong>të</strong> cilat duhet marrë në kë<strong>të</strong> fushë janë:<br />
• Mungesa aktuale e rregullores <strong>për</strong> zhvillim urban.<br />
• Degradimi i shumë patundshmërive dhe zonave <strong>të</strong> banimit<br />
• Infrastruktura e dobët fizike në vendet urbane<br />
• Mungesa e infrastrukturës (ose infrastruktura e pamjaftueshme) në zonat<br />
periferike<br />
• Mungesa e si<strong>për</strong>faqes në dispozicion <strong>për</strong> aktivitete ekonomike (që kanë <strong>të</strong><br />
bëjnë me tregtinë, prodhimin dhe shërbimet)<br />
• Ndotja e ambientit dhe nevoja <strong>për</strong> <strong>të</strong> ristrukturuar vendet e vjetra industriale<br />
• Mungesa e rregullores <strong>për</strong> aktivitete tregtare posaçërisht <strong>për</strong> tregje dhe<br />
kiosqe<br />
• Degradimi i si<strong>për</strong>faqeve publike dhe si<strong>për</strong>faqeve <strong>të</strong> gjelbërta<br />
Një numër i udhëzimeve <strong>për</strong> zhvillim urban dhe i lokaliteteve <strong>të</strong> propozuara në <strong>të</strong><br />
cilat duhet fokusuar janë <strong>të</strong> elaboruara në fund <strong>të</strong> paragrafit <strong>për</strong> strukturë hapësinore<br />
dhe urbane.<br />
Banimi<br />
Fondi i banesave në qytetin e <strong>Mitrovicës</strong> ësh<strong>të</strong> rritur paralel me rritjen e popullsisë nga<br />
4,672 njësi banimi në vitin 1961 në 8,463 njësi në vitin 1971 dhe 11,328 në vitin 198924. Ve<strong>të</strong>m 29 % <strong>të</strong> fondit <strong>të</strong> banimit në vitin 1971 kanë qenë pronë shoqërore, kryesisht<br />
apartamente në blloqet banesore me deri në 11 kate. Numri i <strong>për</strong>gjithshëm i njësive banesore<br />
që ekzistojnë sot nuk ësh<strong>të</strong> i njohur dhe nuk mund <strong>të</strong> llogaritet. Për politikën e<br />
sotme banesore dy çështje janë vendimtare: a ka nevojë <strong>për</strong> edhe më vendbanime dhe<br />
cilat janë nevojat <strong>për</strong> mirëmbajtjen e blloqeve banesore ekzistuese në <strong>të</strong> ardhmen?<br />
Nevoja <strong>për</strong> objekte <strong>të</strong> tjera banimi varet nga dy faktorë: rritja e popullsisë dhe rritja e<br />
si<strong>për</strong>faqes banuese <strong>për</strong> kokë <strong>të</strong> banorit. Të dhënat aktuale <strong>për</strong> këta dy tregues në<br />
Mitrovicë janë <strong>të</strong> pasigurta. Presioni i ardhshëm në tregun e ndërtimit <strong>të</strong> sh<strong>të</strong>pive<br />
mund <strong>të</strong> krijohet në Mitrovicë në dy mënyra, edhe pa rritje <strong>të</strong> numrit <strong>të</strong> populla<strong>të</strong>s<br />
ekzistuese. Faktori i parë mund <strong>të</strong> je<strong>të</strong> numri i madh i banorëve <strong>të</strong> grupmoshës 14<br />
deri në 30 vite. Tani ky ësh<strong>të</strong> grupi më i madh i populla<strong>të</strong>s, dhe ata mëtojnë <strong>të</strong> krijojnë<br />
familjet e e tyre – si rrjedhojë krijehot nevoja <strong>për</strong> apartamente. Faktori i dy<strong>të</strong><br />
ësh<strong>të</strong> çështja e si<strong>për</strong>faqes banuese <strong>për</strong> kokë <strong>të</strong> banorit; e cila në vitin 1989 në<br />
Mitrovicë ishte rreth 13 m2 , por ka gjasa <strong>të</strong> rritet sikurse në vendet e tjera <strong>të</strong> tranzicionit.<br />
Në mënyrë që këta faktorë ta paraqesin kërkesën <strong>për</strong> banim, megjithate<br />
duhet <strong>të</strong> shoqërohen nga një rritje e <strong>për</strong>gjithshme e <strong>të</strong> ardhurave.<br />
22) Të dhënat a marra nga Drejtoria e Inspeksionit, Komuna e <strong>Mitrovicës</strong> 2004.<br />
23) Të dhënat a marra nga Qasim Lleshi “Populacijski i teritorijalni rast grada: Primeri kosovskih centara” (Popullata dhe<br />
zgjërimi territorial i qytetit: Shembujt nga qendrat e Kosovës). Dokumenti i diskutimit <strong>të</strong> simpoziumit <strong>të</strong> parë jugosllav lidhur<br />
me popullsinë, Ohër, 1973. I cituar në hulumtimin e ESI-t, 2003.<br />
24) Zyra statistikore e RFJ-së, 1989
Change language