pełna wersja do pobrania
pełna wersja do pobrania
pełna wersja do pobrania
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Czas. Stomatol., 2007, LX, 11, 735-743<br />
© 2007 Polish Dental Society<br />
http://www.czas.stomat.net<br />
Postacie wad zgryzu u pacjentów z amelogenesis<br />
imperfecta – obserwacje własne<br />
Types of malocclusions in patients with amelogenesis imperfecta<br />
– own observations<br />
Małgorzata Zadurska¹, Barbara Siemińska-Piekarczyk¹, Dorota Maciejak¹,<br />
Anna Grzybowska², Aleksander Remiszewski², Maria Wacińska-Drabińska²,<br />
Anna Gor<strong>do</strong>n²<br />
Z Zakładu Orto<strong>do</strong>ncji IS AM w Warszawie¹<br />
p.o. Kierownika: dr n. med. B. Siemińska-Piekarczyk<br />
Z Zakładu Stomatologii Dziecięcej IS AM w Warszawie²<br />
p.o. Kierownika: dr n. med. A. Remiszewski<br />
Summary<br />
Aim of the study: To analyse the types of malocclusion<br />
in patients with AI.<br />
Material and methods: The study material consisted<br />
of 21 patients with AI, aged between 5 – 44 years,<br />
treated in the Department of Ortho<strong>do</strong>ntics, Warsaw<br />
Medical University between 1995 – 2006. Standard<br />
clinical examination and ortho<strong>do</strong>ntic diagnosis as<br />
well as a cephalometric analysis of the radiographs<br />
in lateral projection were conducted.<br />
Results: All patients with AI were diagnosed with<br />
different types of malocclusion in relation to three<br />
dimentional planes, and with other dental anomalies.<br />
Open bites pre<strong>do</strong>minated. Cephalometric analysis<br />
in 13 patients showed vertical high-angle relation<br />
of their bases and increased maxillary-mandibular<br />
angle, irrespective of malocclusion under study.<br />
Conclusion: Based on research results, the<br />
coexistence of AI with the skeletal open bite was<br />
noted. The characteristic features of the long face<br />
syndrome were observed irrespective of the type of<br />
malocclusion revealed by the clinical examination.<br />
Streszczenie<br />
Cel pracy: oceniono wady zgryzu u pacjentów z<br />
amelogenesis imperfecta (AI).<br />
Materiał i metody: materiał stanowiło 21 pacjentów<br />
z wrodzonym nie<strong>do</strong>rozwojem szkliwa, w wieku od 5<br />
<strong>do</strong> 44 lat, leczonych w Zakładzie Orto<strong>do</strong>ncji IS AM<br />
w Warszawie, w latach 1995–2006. U pacjentów<br />
wykonano rutynowe badania podmiotowe i przedmiotowe<br />
oraz czynnościowe. Wykonano także analizę<br />
cefalometryczną zdjęć telerentgenograficznych w<br />
projekcji bocznej.<br />
Wyniki: u wszystkich pacjentów z amelogenesis<br />
imperfecta obserwowano wady zgryzu w odniesieniu<br />
<strong>do</strong> trzech płaszczyzn przestrzennych i nieprawidłowości<br />
zębowe. Dominującą wadą były zgryzy<br />
otwarte. Niezależnie od obserwowanej wady zgryzu<br />
analiza cefalometryczna wykonana u 13 pacjentów<br />
wykazała wertykalną relację podstaw wysokokątową<br />
oraz zwiększony kąt międzyszczękowy.<br />
Wnioski: na podstawie wykonanych badań stwierdzono<br />
współistnienie AI ze zgryzem otwartym. Cechy<br />
zespołu długiej twarzy u pacjentów z AI występowały<br />
niezależnie od postaci wady zgryzu obserwowanej<br />
w badaniu klinicznym.<br />
KEYWORDS:<br />
amelogenesis imperfecta (AI), open bite, high angle,<br />
long face syndrome<br />
HASŁA INDEKSOWE:<br />
wrodzony nie<strong>do</strong>rozwój szkliwa, amelogenesis<br />
imperfecta (AI), zgryz otwarty, wysokokątowość,<br />
zespół długiej twarzy<br />
735
M. Zadurska i in. Czas. Stomatol.,<br />
Wstęp<br />
Amelogenesis imperfecta (AI – niecałkowity<br />
rozwój szkliwa) jest ektodermalną nieprawidłowością<br />
szkliwa. Może <strong>do</strong>tyczyć zębów<br />
mlecznych lub/i stałych. Występować jako samodzielna<br />
jednostka chorobowa lub współistnieć<br />
ze zmianami w obrębie innych tkanek<br />
pochodzących z zewnętrznego listka zarodkowego<br />
[3].<br />
Pierwszym, który zauważył współistnienie<br />
zgryzu otwartego z nie<strong>do</strong>rozwojem szkliwa<br />
był Weinmann w 1945 roku [11]. W 1982<br />
roku Persson i Sundell [5] oraz<br />
Rowley, Hill i<br />
Winter<br />
[7] wykonali analizę cefalometryczną<br />
u pacjentów z amelogenesis imperfecta, która<br />
wykazała kostną postać zgryzu otwartego.<br />
Zdaniem Rowleya [7] oraz Backmana i Holma<br />
[1] u pacjentów z amelogenesis imperfecta<br />
obserwuje się brak kontaktu między zębami<br />
siecznymi (ujemny nagryz pionowy). Witkop i<br />
Sauk<br />
[13] są zdania, że zgryz otwarty u pacjentów<br />
z AI jest skutkiem zaburzeń mechanizmu<br />
wyrzynania zębów. Natomiast Rowley i wsp.<br />
stwierdzili związek AI z nieprawidłowościami<br />
genetycznymi w rozwoju części twarzowej<br />
czaszki [2, 7, 10]. Dunin -Wilczyńska i wsp.<br />
[2] na podstawie badania klinicznego, radiologicznego<br />
i analizy cefalometrycznej trzech<br />
pacjentów z AI stwierdziła, że wadzie tej towarzyszy<br />
kostny zgryz otwarty ze zwiększeniem<br />
przedniej wysokości twarzy, stromym ustawieniem<br />
żuchwy i cofnięciem obu szczęk [2].<br />
Cel pracy<br />
Celem pracy była ocena wad zgryzu u pacjentów<br />
z amelogenesis imperfecta leczonych<br />
w Zakładzie Orto<strong>do</strong>ncji i w Zakładzie<br />
Stomatologii Dziecięcej IS AM w Warszawie<br />
w latach 1995-2006.<br />
Materiał i metody<br />
Materiał stanowiło 21 pacjentów z wrodzonym<br />
nie<strong>do</strong>rozwojem szkliwa, w tym 12 płci<br />
żeńskiej oraz 9 płci męskiej, w wieku od 5 <strong>do</strong><br />
44 lat.<br />
U wszystkich pacjentów wykonano rutynowe<br />
badania podmiotowe i przedmiotowe oraz<br />
czynnościowe. Wykonano także badania radiologiczne<br />
(zdjęcia pantomograficzne, zdjęcia<br />
telerentgenograficzne boczne głowy, zdjęcia<br />
wewnątrzustne), analizę cefalometryczną<br />
i analizę modeli diagnostycznych łuków zębowych.<br />
Wyniki<br />
U 15 pacjentów rozpoznano postać amelogenesis<br />
z hipoplazją, a u 6 – z hipomineralizacją<br />
szkliwa (ryc. 1 i 2). U pacjenta z postacią AI<br />
z nie<strong>do</strong>rozwojem szkliwa zaobserwowano także<br />
objawy nie<strong>do</strong>wapnienia i cechy tauro<strong>do</strong>ntyzmu.<br />
U pacjentów z postacią nie<strong>do</strong>rozwojową<br />
szkliwa z powodu zmniejszonej szerokości zębów<br />
obserwowano szparowatość, zaś z postacią<br />
z nie<strong>do</strong>wapnieniem – patologiczne starcie<br />
szkliwa i przebarwienia spowo<strong>do</strong>wane impregnacją<br />
barwnikami z pożywienia.<br />
Na podstawie badania klinicznego postawiono<br />
następujące rozpoznania wiodącej wady<br />
zgryzu wg diagnostyki Orlik-Grzybowskiej:<br />
zgryz otwarty całkowity u 11, wady z grupy<br />
tyłozgryzów u 8, boczne przemieszczenie żuchwy<br />
czynnościowe u 2 pacjentów (tab. 1).<br />
U 11 pacjentów ze zgryzem otwartym całkowitym,<br />
oprócz nieprawidłowości zębowych<br />
(szparowatość, stłoczenia, obroty) stwierdzono:<br />
u 2 przo<strong>do</strong>żuchwie morfologiczne, u 1 tyłożuchwie<br />
morfologiczne, u 1 boczne przemieszczenie<br />
żuchwy morfologiczne, a zgryz<br />
krzyżowy częściowy boczny obustronny u 2<br />
pacjentów. Wśród 8 pacjentów z wadami z<br />
736
2007, LX, 11 Postacie wad zgryzu u pacjentów z amelogenesis imperfecta<br />
Ryc. 1. Pacjent lat 17. AI – postać z hipoplazją szkliwa, zgryz otwarty całkowity: a – rysy twarzy, b – warunki<br />
zgryzowe, c – zdjęcie telerentgenograficzne boczne.<br />
Ryc. 2. Pacjentka lat 16. AI – postać z hipomineralizacją szkliwa, zgryz otwarty całkowity: a – profil twarzy,<br />
b – warunki zgryzowe.<br />
grupy tyłozgryzów u 2 osób występowała retruzja<br />
górnych zębów siecznych, a u 6 protruzja<br />
w połączeniu ze zgryzem otwartym częściowym<br />
przednim (ryc. 3). U 2 pacjentów z<br />
bocznym przemieszczeniem żuchwy czynnościowym<br />
wewnątrzustnie stwierdzono zgryz<br />
krzyżowy częściowy boczny oraz nieprawidłowości<br />
zębowe (ryc. 4). Ujemny nagryz pionowy<br />
występował u 17 spośród 21 pacjentów.<br />
U 2 osób stwierdzono objawy dysfunkcji stawów<br />
skroniowo-żuchwowych: chwiejny tor<br />
odwodzenia, niesymetryczną i niesynchro-<br />
737
M. Zadurska i in. Czas. Stomatol.,<br />
T a b e l a 1. Rozpoznane wady zgryzu wg diagnostyki Orlik-Grzybowskiej<br />
u 21 pacjentów z AI<br />
Wada <strong>do</strong>minująca<br />
Liczba<br />
pacjentów<br />
Wada towarzysząca<br />
Liczba<br />
pacjentów<br />
Zgryz otwarty całkowity 11 przo<strong>do</strong>żuchwie morfologiczne 2<br />
tyłożuchwie morfologiczne 1<br />
boczne przemieszczenie żuchwy morfologiczne 1<br />
zgryz krzyżowy częściowy boczny obustronny 2<br />
nieprawidłowości zębowe 5<br />
Tyłozgryz 8 retruzja zębów siecznych górnych 2<br />
protruzja zębów siecznych górnych 6<br />
Boczne przemieszczenie<br />
żuchwy czynnościowe<br />
2 zgryz krzyżowy częściowy boczny 2<br />
Ryc. 3. Pacjent lat 11. AI – postać z hipoplazją szkliwa, tyłozgryz całkowity z retruzją górnych siekaczy;<br />
a – profil twarzy, b – warunki zgryzowe, c – zdjęcie telerentgenograficzne boczne.<br />
niczną pracę głów żuchwy przy ruchach odwodzenia<br />
i wysuwania oraz przejściowe objawy<br />
bólowe.<br />
U 13 pacjentów wykonano zdjęcia telerentgenograficzne<br />
głowy w projekcji bocznej i<br />
analizę cefalometryczną z użyciem programu<br />
Orto<strong>do</strong>ncja, firmy ORTO-BAJT. Wykorzystano<br />
pomiary z cefalometrii Segnera i Hasunda,<br />
Steinera wg Kaminka oraz Schwarza [9, 12,<br />
14]. W tabeli 2 zawarto wyniki analizy wg<br />
Segnera i Hasunda. Oceniono kąty SNA, SNB,<br />
ANB, SNPg, SNBa, GntgoAr, NL-NSL, ML-<br />
NSL, ML-NL, 1+:1– oraz Indeks.<br />
U 10 pacjentów kąt SNA [82,0+/-3] był<br />
738
2007, LX, 11 Postacie wad zgryzu u pacjentów z amelogenesis imperfecta<br />
Ryc. 4. Pacjentka lat 11. AI – postać z hipoplazją szkliwa, boczne przemieszczenie żuchwy czynnościowe lewostronne,<br />
zgryz krzyżowy częściowy boczny lewostronny; a – rysy twarzy, b – warunki zgryzowe, c – zdjęcie<br />
telerentgenograficzne boczne.<br />
mniejszy od wartości wzorcowej. Zmniejszenie<br />
wartości tego kąta świadczy o <strong>do</strong>tylnej pozycji<br />
szczęki (retrognacji). Kąt SNB [80,0+/– 3] był<br />
mniejszy od wartości wzorcowej u 11, a kąt<br />
SNPg [81,0+/-3] u 10 pacjentów. Zmniejszenie<br />
ich wartości świadczy o retrognatycznym położeniu<br />
żuchwy.<br />
Kąt podstawy czaszki NSBa [132,0+/-4] u 7<br />
pacjentów mieścił się w granicach odchylenia<br />
standar<strong>do</strong>wego, u 3 był powyżej, zaś u 4 poniżej<br />
wartości wzorcowej.<br />
Kąt żuchwy GntgoAr [122,0+/-7], określający<br />
relację trzonu żuchwy <strong>do</strong> jej gałęzi u 9<br />
pacjentów był powyżej odchylenia standar<strong>do</strong>wego.<br />
Duże wartości tego kąta mogą świadczyć<br />
o <strong>do</strong>tylnym kierunku wzrostu wyrostka<br />
kłykciowego, wzroście pionowym i tendencji<br />
<strong>do</strong> posteriorotacji żuchwy [9].<br />
Stopień nachylenia szczęki <strong>do</strong> przedniego<br />
<strong>do</strong>łu czaszki NL-NSL [8,0+/-4] u 10 pacjentów<br />
miał wartości w granicach odchylenia standar<strong>do</strong>wego,<br />
a u 3 nieznacznie je przekraczał.<br />
Stopień nachylenia żuchwy <strong>do</strong> przedniego <strong>do</strong>łu<br />
czaszki wyrażony kątem ML-NSL [28,0+/-5] u<br />
12 pacjentów był powyżej odchylenia standar<strong>do</strong>wego.<br />
Świadczy to o <strong>do</strong>tylnej inklinacji żuchwy.<br />
Stopień nachylenia żuchwy w stosunku<br />
<strong>do</strong> podstawy szczęki ML-NL [20,0+/-7], tzw.<br />
kąt międzyszczękowy, u wszystkich pacjentów<br />
był wyższy od górnej granicy odchylenia standar<strong>do</strong>wego.<br />
Kąt międzysieczny 1+:1[133,0+/<br />
-8,0] przybierał wartości od 123,6 <strong>do</strong> 164,8<br />
(w zależności od pozycji górnych i <strong>do</strong>lnych<br />
zębów siecznych). Indeks [80,0+/-7], procentowy<br />
wskaźnik określający zależność między<br />
przednią środkową a <strong>do</strong>lną wysokością twarzy,<br />
wykazywał wartości od 59,8 <strong>do</strong> 92,7. Jego<br />
wartość u 6 pacjentów (poniżej odchylenia<br />
739
M. Zadurska i in. Czas. Stomatol.,<br />
T a b e l a 2 . Wyniki analizy cefalometrycznej 13 pacjentów z AI – pomiary wg Segnera i Hasunda<br />
Pacjent<br />
18<br />
Pacjent<br />
17<br />
Pacjent<br />
16<br />
Pacjent<br />
15<br />
Pacjent<br />
14<br />
Pacjent<br />
13<br />
Pacjent<br />
12<br />
Pacjent<br />
11<br />
Pacjent<br />
8<br />
Pacjent<br />
7<br />
Pacjent<br />
6<br />
Pacjent<br />
4<br />
Pacjent<br />
3<br />
Pomiar<br />
SNA 78,6 71,5 78,6 81,3 76,3 78,0 77,3 79,4 79,6 74,4 75,8 69,7 73,1<br />
SNB 69,6 66,4 73,4 74,4 73,1 74,0 75,4 79,5 76,1 73,2 80,2 70,2 69,5<br />
ANB 9,0 5,1 5,1 6,9 3,2 4,0 1,9 -0,1 3,5 1,2 -4,4 -0,5 3,7<br />
SNPg 70,6 67,3 75,0 74,8 74,5 77,0 74,4 80,7 78,1 75,0 84,1 72,9 74,6<br />
NSBa 135,7 141,6 132,0 132,0 139,8 131,0 127,2 124,2 130,7 136,2 127,3 123,7 135,4<br />
GntgoAr 123,7 129,1 129,3 139,8 141,9 137,9 144,5 131,3 126,9 143,0 123,4 130,9 126,7<br />
NL-NSL 8,8 12,3 5,0 7,9 7,4 9,7 12,3 1,3 6,6 8,1 5,8 12,6 8,4<br />
ML-NSL 41,1 47,3 37,0 41,5 44,5 39,6 50,7 40,6 36,3 43,0 32,4 50,4 39,9<br />
ML-NL 32,3 35,0 32,1 33,7 37,1 29,9 38,4 39,3 29,8 34,9 27,1 37,8 31,5<br />
1+:1- 140,9 126,0 144,7 123,6 164,8 130,8 131,5 137,3 133,7 134,5 139,6 152,7 148,8<br />
Indeks 78,8 68,4 92,7 84,6 80,8 76,2 72,7 59,8 85,6 68,8 75,7 71,4 65,9<br />
standar<strong>do</strong>wego) świadczy o relatywnie dużej<br />
przedniej <strong>do</strong>lnej wysokości twarzy [9].<br />
W tabeli 3 zestawiono wyniki analizy cefalometrycznej<br />
wg Steinera i Kaminka: Wits, 1+:<br />
SN, 1-:ML, SGo:NMe. Pomiar Wits [0,0+/-2]<br />
wykazywał dużą rozpiętość: od -9,8 mm w<br />
przypadku pacjentki ze zgryzem otwartym całkowitym<br />
i przo<strong>do</strong>żuchwiem morfologicznym,<br />
<strong>do</strong> 12,6 mm u pacjentki ze zgryzem otwartym<br />
całkowitym i tyłożuchwiem morfologicznym.<br />
Kąt 1+:SN [104,0+/– 6,5] między długą osią<br />
przyśrodkowego górnego zęba siecznego, a<br />
linią SN wynosił od 83,9 <strong>do</strong> 107,5. Kąt 1-:<br />
ML [94,0+/– 7,0] między długą osią przyśrodkowego<br />
<strong>do</strong>lnego zęba siecznego, a linią ML<br />
(styczną <strong>do</strong> <strong>do</strong>lnego brzegu żuchwy) wahał<br />
się od 64,0 <strong>do</strong> 90,8. Jego wartość u 9 pacjentów<br />
była poniżej <strong>do</strong>lnej granicy odchylenia<br />
standar<strong>do</strong>wego. Świadczy to o przechyleniu<br />
<strong>do</strong>lnych zębów siecznych. Wartość kąta międzysiecznego<br />
zależała więc głównie od pozycji<br />
górnych zębów siecznych.<br />
Procentowy stosunek tylnej <strong>do</strong> przedniej<br />
wysokości twarzy SGo:NMe [ 60,5+/-2,5] wynosił<br />
od 54,9% <strong>do</strong> 65,7%. U 2 pacjentów występowała<br />
posteriorotacja, u 7 wzrost neutralny,<br />
a u 4 – anteriorotacja żuchwy.<br />
W tabeli 4 zestawiono wynik pomiaru długości<br />
gałęzi żuchwy wg Schwarza. Długość<br />
gałęzi żuchwy RH [53,6+/-4] przybierała wartości<br />
od 47,4 <strong>do</strong> 83,6mm. U 7 pacjentów była<br />
ona wydłużona. Dane <strong>do</strong>tyczące klasy szkieletowej,<br />
typu twarzy oraz wertykalnej relacji<br />
podstaw zobrazowano w tab. 5. Spośród<br />
13 pacjentów 6 miało I, 4 – II, a 3 – III klasę<br />
szkieletową, co było związane z postacią<br />
wady zgryzu. Wszyscy pacjenci charakteryzowali<br />
się wertykalną relacją podstaw wysokokątową<br />
(RIB < -8,5). U 10 z 13 pacjentów<br />
występował retrognatyczny, zaś u 3 – ortognatyczny<br />
typ twarzy.<br />
740
2007, LX, 11 Postacie wad zgryzu u pacjentów z amelogenesis imperfecta<br />
T a b e l a 3. Wyniki analizy cefalometrycznej 13 pacjentów z AI – pomiary wg Steinera i Kaminka<br />
Pomiar<br />
Pacjent<br />
3<br />
Pacjent<br />
4<br />
Pacjent<br />
6<br />
Pacjent<br />
7<br />
Pacjent<br />
8<br />
Pacjent<br />
11<br />
Pacjent<br />
12<br />
Pacjent<br />
13<br />
Pacjent<br />
14<br />
Pacjent<br />
15<br />
Pacjent<br />
16<br />
Pacjent<br />
17<br />
Wits 12,6 3,9 5,2 3,0 1,5 -1,4 -6,6 -7,5 2,0 -3,9 -9,8 -9,5 6,2<br />
1+:SN 97,7 102,9 87,4 105,1 83,9 104,3 96,2 104,3 99,5 100,5 107,5 92,9 88,8<br />
1-:ML 80,3 83,8 90,8 89,7 66,8 85,2 81,6 77,8 90,5 82,1 80,5 64,0 82,5<br />
SGo:<br />
NMe<br />
62,6 58,9 61,9 61,6 54,9 63,2 57,0 62,9 63,1 63,4 65,7 62,5 61,6<br />
Pacjent<br />
18<br />
T a b e l a 4. Wyniki analizy cefalometrycznej 13 pacjentów z AI – pomiar wg Schwarza<br />
Pomiar<br />
Długość<br />
gałęzi<br />
żuchwy<br />
Pacjent<br />
3<br />
Pacjent<br />
4<br />
Pacjent<br />
6<br />
Pacjent<br />
7<br />
Pacjent<br />
8<br />
Pacjent<br />
11<br />
Pacjent<br />
12<br />
Pacjent<br />
13<br />
Pacjent<br />
14<br />
Pacjent<br />
15<br />
Pacjent<br />
16<br />
Pacjent<br />
17<br />
54,9 59,8 52,5 52,9 47,4 58,0 63,2 69,6 55,7 66,8 63,3 83,6 55,2<br />
Pacjent<br />
18<br />
T a b e l a 5. Wyniki analizy cefalometrycznej 13 pacjentów z AI – klasa szkieletowa, typ twarzy i wertykalna relacja podstaw<br />
Wynik<br />
Klasa<br />
szkieletowa<br />
Pacjent<br />
3<br />
Pacjent<br />
4<br />
Pacjent<br />
6<br />
Pacjent<br />
7<br />
Pacjent<br />
8<br />
Pacjent<br />
11<br />
Pacjent<br />
12<br />
Pacjent<br />
13<br />
Pacjent<br />
14<br />
Pacjent<br />
15<br />
Pacjent<br />
16<br />
Pacjent<br />
17<br />
II II II II I I I III I I III III I<br />
Typ twarzy R R R O R R R O O R R R R<br />
Wertykalna<br />
relacja podstaw<br />
W W W W W W W W W W W W W<br />
Pacjent<br />
18<br />
Typ twarzy: O – ortognatyczny, R – retrognatyczny. Wertykalna relacja podstaw: W – wysokokątowa.<br />
741
M. Zadurska i in. Czas. Stomatol.,<br />
Omówienie wyników i dyskusja<br />
Wstępne rozpoznanie orto<strong>do</strong>ntyczne u 21<br />
pacjentów z AI zostało postawione na podstawie<br />
badania klinicznego zewnątrzustnego, wewnątrzustnego<br />
i czynnościowego wg diagnostyki<br />
Orlik-Grzybowskiej. Dominowały wady<br />
z grupy zgryzów otwartych, co jest zgodne z<br />
danymi z piśmiennictwa [2, 4, 6, 8].<br />
Zdjęcia telerentgenograficzne boczne głowy<br />
wykonano u 13 pacjentów (powyżej 10 roku<br />
życia). Analiza cefalometryczna wykazała cechy<br />
kostnego zgryzu otwartego: wertykalną<br />
relację podstaw wysokokątową, <strong>do</strong>tylną inklinację<br />
żuchwy i wydłużenie <strong>do</strong>lnego odcinka<br />
twarzy (Sp – Gn).<br />
Po<strong>do</strong>bne wyniki, świadczące o współistnieniu<br />
AI z zespołem długiej twarzy (ang. long<br />
face syndrome) opisują inni autorzy [2, 4, 6,<br />
8]. Cofnięcie szczęki i żuchwy, obserwowane<br />
u większości badanych, także wydaje się typowe<br />
dla bu<strong>do</strong>wy twarzy pacjentów z AI, po<strong>do</strong>bnie<br />
jak stwierdzone w analizie zębowej przechylenie<br />
<strong>do</strong>lnych zębów siecznych [2].<br />
Podsumowanie<br />
U wszystkich pacjentów z amelogenesis imperfecta<br />
obserwowano wady zgryzu w odniesieniu<br />
<strong>do</strong> trzech płaszczyzn przestrzennych<br />
oraz nieprawidłowości zębowe. Dominującą<br />
wadą były zgryzy otwarte. Niezależnie od obserwowanej<br />
wady zgryzu analiza cefalometryczna<br />
wykonana u 13 pacjentów wykazała,<br />
wertykalną relację podstaw wysokokątową i<br />
zwiększony kąt międzyszczękowy.<br />
U większości pacjentów na podstawie analizy<br />
cefalometrycznej stwierdzono: retrognację<br />
szczęki i retrognatyczne położenie żuchwy,<br />
zwiększoną wartość kąta żuchwy i długość gałęzi<br />
żuchwy, relatywnie dużą przednią <strong>do</strong>lną<br />
wysokość i retrognatyczny typ twarzy, <strong>do</strong>tylną<br />
inklinację żuchwy oraz przechylenie <strong>do</strong>lnych<br />
zębów siecznych.<br />
Piśmiennictwo<br />
1. Backman B, Holm A K: Amelogenesis imperfecta:<br />
prevalence and incidence in a northern<br />
Swedish country. Community Dent Oral<br />
Epidemiol 1986, 14: 43-47.<br />
2. Dunin-Wilczyńska I, Milart J M, Komorowska<br />
A: Cechy zębowe i bu<strong>do</strong>wa twarzy w amelogenesis<br />
imperfecta. Ortod Współcz 2002, 4,<br />
4: 93-98.<br />
3. Grzybowska A, Gor<strong>do</strong>n A, Zadurska M,<br />
Wacińska -Drabińska M, Gajdzik-Plutecka<br />
D, Wal A, Sobczak M, Sosnowska-Boroszko<br />
A, Remiszewski A: Amelogenesis imperfecta<br />
– problem wielospecjalistyczny. Dent Med<br />
Probl 2003, 40, 2: 439-444.<br />
4. Keles A, Pamukcu B, Isik F, Gemalmaz D,<br />
Guzel M Z: Improving quality of life with<br />
a team approach: a case report. Int J Adult<br />
Ortho<strong>do</strong>n Orthognath Surg 2001, 16, 4: 293-<br />
299.<br />
5. Persson M, Sundell S: Facial morphology in<br />
open bite deformity in amelogenesis imperfecta;<br />
a reoentgenocephalometric study. Acta<br />
O<strong>do</strong>nton Scand 1982, 40: 135-144.<br />
6. Pulgar Encinas R, Garcia-Espona I, Rodriges<br />
De Mondelo J M: Amelogenesis imperfecta:<br />
Diagnosis and resolution of a case with hypoplasia<br />
and hypocalcification of enamel dental<br />
agenesis, and skeletal open bite. Quintessence<br />
Int 2001, 32, 3:183-189.<br />
7. Rowley R, Hill F J, Winter G B: An investigation<br />
of the association between anterior<br />
open bite and amelogenesis imperfecta. Am J<br />
Orthod 1982, 81: 229-235.<br />
8. Schendel S A, Eisenfeld J, Bell W H, Epker B<br />
N, Mishelevich D J: The long face syndrome<br />
vertical maxillary excess. Am J Orthod 1976,<br />
70, 4: 398-408.<br />
9. Segner D, Hasund A: Indywidualna kefalometria.<br />
Med Tour Press Int. Wydawnictwo<br />
Medyczne, Warszawa 1996.<br />
742
2007, LX, 11 Postacie wad zgryzu u pacjentów z amelogenesis imperfecta<br />
10. Toksavul S, Ulusoy M, Tü<br />
rkü<br />
n M,<br />
Kü<br />
mbüloğlu Ö: Nie<strong>do</strong>rozwój wrodzony szkliwa:<br />
leczenie wielospecjalistyczne. Opis przypadku.<br />
Quintessence 2004, XII, 1: 43-48.<br />
11. Weinmann I P, Svoboda I F, Woods R W:<br />
Hereditary disturbances of enamel formation<br />
and calcification. J Am Dent 1945, 32: 397-<br />
-418.<br />
12. Wę<br />
drychowska-Szulc B: Analiza cefalometryczna<br />
wg Steinera. Red. I. Karłowska<br />
w:<br />
Zarys Współczesnej Orto<strong>do</strong>ncji. Wydawnictwo<br />
Lekarskie PZWL, Warszawa 2001, str. 164-<br />
-171.<br />
13. Witkop C I, Sauk J J: Heritable defects of ena-<br />
mel. In Stewart RE, Prescott GH (eds). Oral<br />
Facial Genetics. St Louis Mosby 1976, str. 156-<br />
-193.<br />
14. Ziemba Z: Analiza cefalometryczna wg Schwarza.<br />
Red. I. Karłowska<br />
w: Zarys Współczesnej<br />
Orto<strong>do</strong>ncji. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,<br />
Warszawa 2001, str. 157-163.<br />
Otrzymano: dnia 2.I.2007 r.<br />
Adres autorów: 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59,<br />
pawilon XI D-1<br />
Tel.: 022 5021032<br />
Fax: 022 5022146<br />
e-mail: orto@amwaw.edu.pl<br />
743
Change language