Przewodnik Jakości Pierwszy Urząd Skarbowy w Toruniu
Przewodnik Jakości Pierwszy Urząd Skarbowy w Toruniu
Przewodnik Jakości Pierwszy Urząd Skarbowy w Toruniu
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Pierwszy</strong> <strong>Urząd</strong> <strong>Skarbowy</strong> w <strong>Toruniu</strong>, ul. Szosa Chełmińska 34/36, 87-100 Toruń.<br />
us0416<br />
PRZEWODNIK JAKOŚCI<br />
INSTRUKCJA<br />
PJ-001/2<br />
obowiązuje od 28-12-2011 r.<br />
ORYGINAŁ<br />
Opracował: Sprawdził: Zaakceptował: Zatwierdził:<br />
Przewodniczący Zespołu<br />
ds. SZJ<br />
Pełnomocnik ds. SZJ<br />
Naczelnik Urzędu<br />
Justyna Kowalska<br />
Dariusz Kullak<br />
Justyna Kowalska<br />
Jacek Kwiatkowski<br />
…………………………………….<br />
data, podpis<br />
…………………………………….<br />
data, podpis<br />
…………………………………<br />
….<br />
data, podpis<br />
………………………………<br />
data, podpis<br />
SPIS TREŚCI:<br />
Część I Wprowadzenie ........................................................................................................................ 2<br />
1. Polityka <strong>Jakości</strong> .................................................................................................................................. 2<br />
2. Ogólna prezentacja Urzędu ............................................................................................................... 3<br />
3. Odpowiedzialność i uprawnienia w Systemie Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą ................................................. 4<br />
4. Struktura organizacyjna Urzędu ......................................................................................................... 6<br />
Część II Wymagania Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą ............................................................................ 6<br />
1. Wstęp ................................................................................................................................................. 6<br />
2. Terminy i definicje ............................................................................................................................... 7<br />
3. System Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą ........................................................................................................... 8<br />
4.Odpowiedzialność kierownictwa ........................................................................................................ 23<br />
5. Zarządzanie zasobami ...................................................................................................................... 25<br />
6. Realizacja usługi ............................................................................................................................... 29<br />
7. Pomiar, analiza i doskonalenie ......................................................................................................... 30<br />
Część III Informacje uzupełniające ...................................................................................................... 33<br />
1. Wykaz obowiązujących instrukcji Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą ................................................... 33<br />
2. Wykaz kart informacyjnych dostępnych dla klientów Urzędu ........................................................... 33<br />
3. Wykaz załączników do Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą ................................................................... 34<br />
4. Rejestr zmian ................................................................................................................................... 34<br />
ROZDZIELNIK:<br />
Lp. Egzemplarz Adresat<br />
1. Oryginał Pełnomocnik ds. Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą.<br />
2. Egzemplarz użytkowy Pracownicy , Klienci Urzędu
2<br />
Część I Wprowadzenie<br />
<strong>Przewodnik</strong> jakości określa jasny, strategiczny kierunek, wyzwania,<br />
działania i zobowiązania kierownictwa i pracowników Pierwszego Urzędu<br />
Skarbowego w <strong>Toruniu</strong><br />
1. Polityka jakości Pierwszego Urzędu Skarbowego w <strong>Toruniu</strong><br />
Mając na uwadze chęć dostarczenia Podatnikom i innym Klientom usług najwyższej jakości,<br />
<strong>Pierwszy</strong> <strong>Urząd</strong> <strong>Skarbowy</strong> w <strong>Toruniu</strong> postanowił wprowadzić System Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą<br />
zgodny z wymaganiami opracowania „System Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą w administracji<br />
podatkowej”, który traktowany jako narzędzie zarządcze zapewnia wzrost poziomu jakości<br />
obsługi i równocześnie daje możliwość uporządkowania procesu organizacyjnego<br />
w Urzędzie. Szerokie zmiany w strukturze organizacyjnej Urzędu spowodowały konieczność<br />
wstrzymania prac nad Systemem Zarządzania <strong>Jakości</strong>, jednocześnie starając się, aby działania<br />
związane z reorganizacją w przyszłości zaowocowały jeszcze lepszą jakością usług<br />
świadczonych przez <strong>Urząd</strong>.<br />
Zarówno kierownictwo jak i pracownicy Urzędu wiedzą i zdają sobie sprawę z roli Urzędu<br />
Skarbowego jako jednostki administracji rządowej, dlatego wypełniając swoją misję<br />
zobowiązaliśmy się realizować politykę jakości poprzez:<br />
1) zapewnienie rzetelnej, sprawnej i przyjaznej obsługi Podatników, prowadzącej<br />
do kształtowania pozytywnego wizerunku Pierwszego Urzędu Skarbowego w <strong>Toruniu</strong>,<br />
administracji podatkowej oraz pogłębiania zaufania obywateli;<br />
2) podwyższenie świadomości prawnopodatkowej podatników, w celu zwiększenia<br />
dobrowolności wypełniania przez nich obowiązków podatkowych;<br />
3) rozwijanie relacji partnerskich ze stronami zainteresowanymi mając na celu<br />
zwiększenie efektywności i skuteczności realizacji zadań statutowych;<br />
4) wykonywanie założonych dochodów budżetowych, umożliwiające realizowanie celów<br />
ekonomicznych, społecznych i administracyjnych Państwa;<br />
5) celowe, rzetelne, gospodarne i legalne prowadzenie gospodarki finansowej urzędu;
3<br />
6) doskonalenie organizacji pracy urzędu poprzez realizację zadań w terminie i trybach<br />
określonych przepisami prawa i wytycznymi, zapewniając tym samym wysoką jakość<br />
stosowanych praw oraz właściwą realizację polityki podatkowej państwa;<br />
7) ciągłe podnoszenie kwalifikacji pracowników urzędu, pozwalające na realizację zadań<br />
określonych przepisami prawa oraz spełnienie oczekiwań zainteresowanych stron;<br />
8) nieustanne modernizowanie stanowisk pracy poprzez wdrażanie nowoczesnych<br />
rozwiązań technicznych adekwatnych do potrzeb oraz możliwości finansowych;<br />
9) systematyczne badanie oczekiwań Klientów co do poziomu obsługi w urzędzie;<br />
10) stałe monitorowanie Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą wdrożonego w <strong>Pierwszy</strong>m Urzędzie<br />
<strong>Skarbowy</strong>m w <strong>Toruniu</strong>.<br />
Kierownictwo i pracownicy Urzędu znają i rozumieją deklarację polityki jakości i mając<br />
świadomość, iż interes publiczny wymaga działań skutecznych i realizowanych w sposób<br />
zdecydowany, wykonuje swoje zadania w sposób rozważny, praworządny, na wysokim<br />
poziomie kompetencji zawodowej, z poszanowaniem godności innych i z poczuciem<br />
godności własnej.<br />
2. Ogólna prezentacja Urzędu<br />
<strong>Pierwszy</strong> <strong>Urząd</strong> <strong>Skarbowy</strong> w <strong>Toruniu</strong> został utworzony w dniu 30 grudnia 1993 roku.<br />
Jednostką nadrzędną Pierwszego Urzędu Skarbowego w <strong>Toruniu</strong> jest Izba Skarbowa<br />
w Bydgoszczy.<br />
Siedziba Urzędu mieści się przy ulicy Szosa Chełmińska 34/36. Granica terytorialna<br />
pomiędzy dwoma toruńskimi urzędami skarbowymi wyznaczona jest przez ulicę<br />
Grudziądzką, Warneńczyka, Przy Kaszowniku, Plac Pokoju Toruńskiego, wzdłuż torów<br />
kolejowych do mostu kolejowego oraz nurtem rzeki Wisły do południowej granicy miasta.<br />
Zakresem swojej właściwości miejscowej <strong>Urząd</strong> obejmuje część zachodnią miasta pod<br />
nazwami Bydgoskie, Chełmińskie, Czerniewice, Podgórz, Rudak, Staromiejskie oraz Wrzosy.<br />
W Urzędzie funkcjonują ułatwienia w zakresie obsługi osób niepełnosprawnych, do budynku<br />
prowadzi podjazd dla wózków, przystosowana toaleta, windy. Dodatkowo wprowadzono<br />
udogodnienia dla osób odwiedzających <strong>Urząd</strong> z dziećmi. Na sali obsługi podatnika został<br />
utworzony kącik zabaw dla dzieci, z którego jak zaobserwowano często korzystają przyszli<br />
podatnicy, a także wyodrębniono specjalny pokój dla matki z małym dzieckiem.
4<br />
W Urzędzie funkcjonują Sale Obsługi Klientów, gdzie Podatnicy mogą załatwić większość<br />
spraw. Rozkład komórek organizacyjnych na poszczególnych piętrach jest podany do<br />
wiadomości Podatników poprzez tablicę informacyjną znajdującą się blisko wejścia.<br />
Na każdym piętrze znajdują się dodatkowe informacje o komórkach i sprawach dla nich<br />
właściwych. W załatwieniu sprawy przez Podatnika pomaga również pracownik ochrony,<br />
który informuje wchodzących Podatników do jakiego pokoju mają się udać.<br />
W Urzędzie zawsze dbano o wysoką jakość obsługi podatników. Czuliśmy się wyróżnieni,<br />
gdy Businness Centre Club trzykrotnie przyznał nam Certyfikat Urzędu Skarbowego<br />
Przyjaznego Przedsiębiorcy. Przyniosło nam to wiele satysfakcji i zarazem utwierdziło<br />
w przekonaniu, że nowoczesna administracja nie może spocząć na laurach, lecz nieustannie<br />
winna usprawniać swoją działalność. W związku z tym podjęto decyzję o wdrażaniu Systemu<br />
Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą.<br />
W grudniu 2008 roku Naczelnik Urzędu powołał Pełnomocnika ds. Wdrożenia Systemu<br />
Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą, któremu powierzono nadzorowanie i koordynowanie działań<br />
związanych z wdrożeniem, utrzymaniem i doskonaleniem systemu zarządzania jakością.<br />
W marcu 2009 na dobre rozpoczęły się prace związane z wdrażaniem systemu zarządzania<br />
jakością w naszej jednostce. Został powołany zespół do działań w tym zakresie, a wszyscy<br />
pracownicy zostali zobowiązani do czynnego udziału w pracach mających na celu tworzenie,<br />
wdrożenie i doskonalenie Systemu zarządzania jakością zgodnie z wymaganiami zawartymi<br />
w opracowaniu „System Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą w administracji podatkowej”. Doskonale<br />
zdajemy sobie sprawę z tego, że jakość nie jest dziełem przypadku, lecz zaplanowanym<br />
procesem wdrażanym przez wytężoną pracę całej załogi.<br />
Na czas przeprowadzonej reorganizacji zostały zawieszone prace nad Systemem Zarządzania<br />
<strong>Jakości</strong>ą, jednak wszystkie podejmowane w tym czasie decyzje miały na uwadze jakość<br />
świadczonych usług i zwiększenie standardu obsługi klienta.<br />
Czerwiec 2011 roku to czas, który wydawał się idealny do wszczęcia prac nad Systemem<br />
Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą w Urzędzie. Odbyło się pierwsze zebranie nowopowołanego zespołu ds.<br />
wdrażania Systemu. Większość członków brało udział we wcześniejszych pracach, jednak<br />
biorąc pod uwagę nową strukturę organizacyjną i rotację pracowników w poszczególnych<br />
komórkach organizacyjnych, skład zespołu został „odświeżony”.
5<br />
3. Odpowiedzialność i uprawnienia w Systemie Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą<br />
w <strong>Pierwszy</strong>m Urzędzie <strong>Skarbowy</strong>m w <strong>Toruniu</strong><br />
Uczestnik<br />
Naczelnik Urzędu<br />
Skarbowego<br />
Pełnomocnik ds.<br />
Systemu Zarządzania<br />
<strong>Jakości</strong>ą<br />
Funkcje<br />
• jest odpowiedzialny za procesy realizowane w Urzędzie<br />
• zabezpiecza środki niezbędne dla funkcjonowania i<br />
doskonalenia Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą,<br />
• ustanawia i dokonuje przeglądu polityki jakości,<br />
• zatwierdza dokumenty SZJ<br />
• dokonuje przeglądu SZJ w celu zapewnienia jego<br />
przydatności, adekwatności i skuteczności<br />
• ustanawia i monitoruje cele SZJ<br />
• Odpowiada za wdrożenie, utrzymanie i doskonalenie SZJ,<br />
• koordynuje prace przy opracowywaniu i weryfikowaniu<br />
dokumentacji SZJ,<br />
• nadzoruje dokumentację SZJ,<br />
• koordynuje przygotowanie i nadzorowanie przebiegu<br />
audytów wewnętrznych SZJ i przeglądu SZJ<br />
• inicjuje działania doskonalące (korygujące i zapobiegawcze)<br />
• przedstawia Naczelnikowi Urzędu sprawozdania dotyczące<br />
funkcjonowania SZJ<br />
• upowszechnia w całej organizacji świadomość dotyczącą<br />
wymagań Klienta<br />
• odpowiada za szkolenia personelu w zakresie SZJ<br />
• przypisuje odpowiedzialności, rozdziela zadania, ustala daty<br />
realizacji<br />
• weryfikuje mierniki procesów<br />
• zbiera propozycje usprawnień<br />
Zespół wdrożeniowy • Wspomaga wdrożenie, utrzymanie<br />
i doskonalenie SZJ<br />
• uczestniczy w pracach przy opracowywaniu i weryfikowaniu<br />
dokumentacji SZJ<br />
• upowszechnia w całej organizacji świadomość dotyczącą<br />
wymagań Klienta<br />
• przedkłada propozycje usprawnień<br />
Właściciel procesów • Właściwe zaplanowanie procesu<br />
• opracowanie, aktualizacja i nadzorowanie dokumentacji<br />
procesu<br />
• nadzorowanie zapisów oraz podejmowanie działań<br />
doskonalących<br />
• monitorowanie, pomiar i analiza procesu<br />
• zapewnienie dostępności zasobów i informacji niezbędnych<br />
do wspomagania przebiegu i monitorowania procesu.
Uczestnik<br />
Użytkownik<br />
(pracownik Urzędu<br />
Skarbowego)<br />
6<br />
Funkcje<br />
• Odpowiada za realizację postanowień (procedur) SZJ<br />
• opracowuje dokumentację SZJ w ramach pełnionych<br />
funkcji<br />
• uczestniczy w przebiegu auditów wewnętrznych SZJ<br />
• dostarcza materiały w ramach pełnionych funkcji na<br />
posiedzenie kierownictwa lub zespołu wdrożeniowego w<br />
celu przeprowadzenia przeglądu SZJ<br />
• inicjuje działania doskonalące (korygujące i<br />
zapobiegawcze) w zakresie realizowanych funkcji<br />
Audytor wewnętrzny • przygotowanie audytów wewnętrznych w ramach systemu<br />
zarządzania jakością;<br />
• przeprowadzenie audytu wewnętrznego;<br />
• zbieranie propozycji usprawnień w ramach systemu<br />
zarządzania jakością;<br />
• inicjowanie działań doskonalących (korygujących i<br />
zapobiegawczych) w ramach systemu zarządzania jakością;<br />
• sporządzanie raportów o wynikach audytów wewnętrznych<br />
systemu zarządzania jakością<br />
4. Struktura organizacyjna Urzędu<br />
Organizację Urzędu określa Regulamin Organizacyjny. Wzajemne zależności komórek<br />
organizacyjnych Urzędu obrazuje schemat, który stanowi załącznik do niniejszego<br />
Podręczniku <strong>Jakości</strong>. Struktura organizacyjna Urzędu jest stale monitorowana przez<br />
najwyższe kierownictwo Urzędu i dostosowywana do aktualnych potrzeb, aby w jak<br />
najefektywniejszy sposób <strong>Urząd</strong> był w stanie zrealizować wytyczone zadania statutowe.<br />
Część II –<br />
Wymagania Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą<br />
1. Wstęp<br />
Niniejszy Podręcznik <strong>Jakości</strong> jest opisem Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą wdrożonego<br />
w <strong>Pierwszy</strong>m Urzędzie <strong>Skarbowy</strong>m w <strong>Toruniu</strong>, który został oparty na Systemie Zarządzania<br />
<strong>Jakości</strong>ą w Administracji Podatkowej opracowanym w ramach projektu „Podnoszenie<br />
poziomu jakości funkcjonowania jednostek administracji podatkowej”.<br />
Warunkiem koniecznym do prawidłowego funkcjonowania państwa oraz realizacji jego celów<br />
ekonomicznych, społecznych i administracyjnych jest rzetelne, bezstronne i sprawne<br />
funkcjonowanie administracji podatkowej, której podstawową rolą jest zapewnienie
7<br />
zapisanego w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej wypełniania obowiązku podatkowego (art.<br />
84 „Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym<br />
podatków, określonych w ustawie”). W ciągu ostatnich kilku lat znacząco wzrosły<br />
wymagania i oczekiwania obywateli w stosunku do pracowników administracji rządowej.<br />
Takie nastawienie wynika ze wzrostu jakości usług świadczonych w innych sektorach, jak<br />
również z rosnącej świadomości obywateli, co do roli, jaką sami odgrywają w państwie.<br />
Podnoszenie jakości w sektorze prywatnym nie mogło pozostać bez wpływu na jakość<br />
funkcjonowania sektora publicznego, który zaczął przejmować i adaptować z innych<br />
sektorów rozwiązania z zakresu zarządzania jakością.<br />
Mając na uwadze tę sytuację, a także misję administracji podatkowej, Minister Finansów<br />
postanowił wdrożyć w urzędach i izbach skarbowych jednolity system zarządzania jakością.<br />
Opracowanie „System Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą w Administracji Podatkowej” powstało<br />
w wyniku współpracy przedstawicieli francuskiej administracji rządowej i polskiej<br />
administracji podatkowej w ramach projektu „Podnoszenie poziomu jakości funkcjonowania<br />
jednostek administracji podatkowej” współfinansowanego ze środków Transition Facility<br />
2005. Efektem realizacji projektu jest przygotowanie i wdrożenie we wszystkich jednostkach<br />
administracji podatkowej jednolitego systemu zarządzania jakością opartego<br />
na międzynarodowych standardach, takich jak: rodzina norm ISO 9000, Wspólna Metoda<br />
Oceny CAF czy Model Doskonałości Europejskiej Fundacji Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą EFQM.<br />
Nowe standardy i procesy mają na celu nie tylko pomóc w unowocześnieniu podejścia<br />
do zarządzania jakością, zgodnie z przyjętą przez Ministra Finansów „Strategią<br />
kompleksowego zarządzania jakością w polskiej administracji podatkowej”, ale także<br />
przynieść znaczący wpływ na inne dyscypliny zarządzania kosztami, ryzykiem czy<br />
bezpieczeństwem pracy.<br />
2. Terminy i definicje<br />
Ilekroć w <strong>Przewodnik</strong>u <strong>Jakości</strong> jest mowa o:<br />
1)<br />
audycie jakości – rozumie się przez to systematyczny, niezależny i udokumentowany<br />
proces uzyskiwania dowodu z audytu oraz jego obiektywnej oceny w celu określenia<br />
stopnia spełnienia kryteriów audytu;<br />
2)<br />
dokumencie – rozumie się przez to informację i jej nośnik;<br />
3)<br />
doskonaleniu jakości – rozumie się przez to część zarządzania jakością<br />
ukierunkowaną na zapewnienie, iż wymagania dotyczące jakości będą spełnione;
8<br />
4)<br />
działaniach korygujących – rozumie się przez to działania eliminujące przyczyny<br />
niezgodności w celu zapobiegania ich powtórnemu wystąpieniu, dostosowane<br />
do skutków, jakie powodują napotkane niezgodności;<br />
5)<br />
działaniach zapobiegawczych – rozumie się przez to działania eliminujące przyczyny<br />
potencjalnych niezgodności w celu zapobiegania ich wystąpieniu, dostosowane<br />
do skutków potencjalnych problemów;<br />
6)<br />
jakości – rozumie się przez to stopień, w jakim zbiór właściwości spełnia wymagania;<br />
7)<br />
Kliencie – rozumie się przez to podatników, płatników i inkasentów, następców<br />
prawnych, osoby trzecie, zobowiązanych, wierzycieli, Radę Ministrów, inne organy<br />
administracji publicznej, społeczność lokalną oraz wszystkich obywateli;<br />
8)<br />
<strong>Przewodnik</strong>u <strong>Jakości</strong> – rozumie się przez to dokument, w którym określono system<br />
zarządzania jakością w <strong>Pierwszy</strong>m Urzędzie <strong>Skarbowy</strong>m w <strong>Toruniu</strong>;<br />
9)<br />
kierownictwie urzędu – rozumie się przez to Naczelnika Pierwszego Urzędu<br />
Skarbowego w <strong>Toruniu</strong>, jego Zastępców oraz Głównego Księgowego;<br />
10)<br />
niezgodności – rozumie się przez to niespełnienie wymagania;<br />
11)<br />
polityce jakości – rozumie się przez to ogół zamierzeń i ukierunkowanie<br />
organizacji dotyczące jakości, formalnie wyrażone przez kierownictwo urzędu;<br />
12)<br />
procesie – rozumie się przez to zbiór działań wzajemnie powiązanych lub<br />
wzajemnie oddziałujących, które przekształcają wejścia w wyjścia;<br />
13)<br />
strukturze organizacyjnej – rozumie się przez to przypisanie<br />
odpowiedzialności, uprawnień i powiązań między ludźmi;<br />
14)<br />
systemie zarządzania jakością – rozumie się przez to system kierowania<br />
organizacją i jej nadzorowania w odniesieniu do jakości, przy pomocy ustanowionej<br />
polityki<br />
i celów oraz osiągania tych celów;<br />
15)<br />
wymaganiu – rozumie się przez to potrzebę lub oczekiwanie, które zostało<br />
ustalone, przyjęte zwyczajowo lub jest obowiązkowe.<br />
3. System Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą<br />
W skład dokumentacji Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą Pierwszego Urzędu Skarbowego<br />
w <strong>Toruniu</strong> wchodzą:
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
9<br />
Polityka <strong>Jakości</strong> przedstawiona w <strong>Przewodnik</strong>u <strong>Jakości</strong><br />
<strong>Przewodnik</strong> <strong>Jakości</strong>,<br />
Księga zidentyfikowanych procesów w <strong>Pierwszy</strong>m Urzędzie <strong>Skarbowy</strong>m w <strong>Toruniu</strong>,<br />
instrukcje postępowania wraz z dokumentami w nich przywołanymi,<br />
wewnętrzne akty normatywne np. regulamin organizacyjny Pierwszego Urzędu<br />
Skarbowego w <strong>Toruniu</strong>, standardy obsługi Klienta.<br />
Procesy wyspecyfikowane w ramach Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą podzielone zostały<br />
na dwa obszary:<br />
• procesy główne – związane z realizacją usług, tj. działalnością statutową urzędu<br />
skarbowego,<br />
• procesy pomocnicze – procesy zarządzania urzędem skarbowym, zapewniające<br />
sprawność i skuteczność działań w obszarze działalności podstawowej.<br />
Wyodrębniony ze względu na przedmiot działania obszar/zbiór procesów określony został<br />
mianem makroprocesu.<br />
W celu dokonania oceny prawidłowości działania procesów, przyporządkowane zostały tam<br />
gdzie mają zastosowanie wskaźniki, za pomocą których możliwe będzie wykazanie zdolności<br />
procesów do osiągnięcia zaplanowanych wyników.<br />
Każdy proces został przedstawiony na karcie i mapie procesu. Pod pojęciem wejścia<br />
rozumieć należy to, co jest powodem, dla którego proces zaczyna funkcjonować (zdarzenie<br />
wyzwalające) np. otrzymanie, wpłynięcie wniosku. Pod pojęciem wyjścia rozumieć należy<br />
wynik procesu (efekt oczekiwany przez zarządzającego procesem). Określając wejście<br />
i wyjście procesu ustalamy granice procesu (czyli początek i koniec działań obejmujących<br />
uporządkowany logicznie ciąg zdarzeń). Przy każdym makroprocesie na schemacie zostały<br />
zobrazowane wejścia i wyjścia procesów składających się na dany makroproces.<br />
PROCESY GŁÓWNE<br />
a) Makroproces REJESTROWANIE PODATNIKÓW I PŁATNIKÓW<br />
Celem makroprocesu jest realizacja zadań statutowych urzędu skarbowego dotyczących<br />
identyfikacji podatników oraz ich rejestracji na podstawie ustawy o NIP oraz ustawy<br />
o podatku od towarów i usług. Działania Naczelnika Urzędu polegają przede wszystkim<br />
na prowadzeniu ewidencji podatników i płatników, gromadzeniu i przechowywaniu danych
10<br />
rejestracyjnych. W tym celu organ ewidencjonuje obowiązki podatkowe podatników<br />
i płatników, prowadzi postępowania w sprawie nadania numerów NIP, wprowadza dane<br />
do Centralnego Rejestru Podatników - Krajowej Ewidencji Podatników (CRP KEP),<br />
przyjmuje zgłoszenia rejestracyjne i aktualizacyjne VAT. Ponadto organ podatkowy wydaje<br />
zaświadczenia o nadaniu NIP podmiotowi, który się nim posługuje, potwierdzenia<br />
zarejestrowania podmiotu jako podatnika VAT-UE, potwierdzenie zarejestrowania podatnika<br />
VAT czynnego/ podatnika VAT zwolnionego.<br />
W ramach makroprocesu wyróżnia się procesy:<br />
−<br />
−<br />
−<br />
prowadzenie rejestru podatników i płatników,<br />
prowadzenie rejestru podatników podatku od towarów i usług,<br />
prowadzenie rejestru podatników VAT UE.<br />
b) Makroproces WYMIAR PODATKU<br />
Celem makroprocesu jest realizacja zadań statutowych dotyczących wymiaru podatków oraz<br />
innych należności, dla których właściwy rzeczowo jest naczelnik urzędu skarbowego.<br />
Przyjęta w systemie prawa podatkowego zasada samoobliczania podatku zobowiązuje organy<br />
podatkowe do przyjmowania składanych przez podatników deklaracji podatkowych.<br />
Wysokość podatku zadeklarowanego przez podatnika jest weryfikowana w ściśle określonych<br />
ustawowo trybach. Ustalone kryteria pozwalają na wytypowanie deklaracji, co do których<br />
istnieje zasadność skonfrontowania zawartych w nich danych z przedkładanymi przez<br />
podatnika dokumentami źródłowymi w drodze prowadzenia czynności sprawdzających. Brak<br />
ze strony podatnika zgody na dokonanie korekty deklaracji lub wystąpienie przesłanek<br />
ustawowych w wyniku analizy posiadanych dokumentów, oświadczeń i dowodów prowadzi<br />
do konieczności wszczęcia postępowania podatkowego w sprawie ustalenia lub określenia<br />
wysokości zobowiązania podatkowego. W postępowaniu może dojść do ustalenia przestanek<br />
dotyczących rygoru natychmiastowej wykonalności lub zobowiązania podatkowego poprzez<br />
konfrontację z sytuacja finansową podatnika. Poprzez precyzyjne ustalenie stanu faktycznego<br />
sprawy w drodze prowadzenia postępowania dowodowego dochodzi do wydania decyzji w<br />
przedmiocie ustalenia lub określenia wysokości zobowiązania podatkowego. Indywidualna<br />
sytuacja ekonomiczna podatnika może stanowić podstawę do rozłożenia na raty zobowiązania<br />
podatkowego lub jego umorzenia. Jednocześnie brak realizacji tego zobowiązania prowadzi<br />
do podjęcia postępowania egzekucyjnego oraz orzeczenia o odpowiedzialności podatkowej<br />
osób trzecich. W celu osiągnięcia wysokiego poziomu i jakości wypełniania przez
11<br />
podatników obowiązków podatkowych wynikających z systemu podatkowego zarządza się<br />
ryzykiem zewnętrznym.<br />
W ramach makroprocesu wyróżnia się procesy:<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
przetwarzanie danych zawartych w deklaracjach podatkowych,<br />
przeprowadzanie czynności sprawdzających,<br />
postępowanie w sprawie ustalania lub określania zobowiązań podatkowych i innych<br />
niepodatkowych należności budżetowych,<br />
postępowanie w sprawie odwołań i zażaleń,<br />
prowadzenie rejestru kas rejestrujących,<br />
przyznanie ulg w spłacie zobowiązań podatkowych,<br />
orzekanie o odpowiedzialności osób trzecich,<br />
orzekanie o odpowiedzialności podatkowej spadkobierców,<br />
ustalenie wysokości zobowiązania podatkowego lub nadpłaty spadkodawcy, który był<br />
podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych<br />
nadanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności,<br />
zabezpieczenie zobowiązań podatkowych.<br />
c) Makroproces POBÓR PODATKÓW I DYSTRYBUCJA<br />
Realizując zadania statutowe dotyczące gromadzenia wpływów budżetowych i ich dystrybucji<br />
do budżetu państwa, budżetów jednostek samorządów terytorialnych i innych uprawnionych<br />
podmiotów, podejmowane są wszelkie, niezbędne działania zapewniające prawidłowy<br />
przebieg tego makroprocesu. Działania te związane są z prowadzeniem ewidencji należności<br />
budżetowych, dokonywaniem czynności sprawdzających dotyczących wpłat, zwrotu<br />
podatków oraz nadpłat jak również wydawaniem postanowień o dokonanych wpłatach czy<br />
przeksięgowaniach. Prowadzone są czynności mające na celu prawidłowe przekazywanie<br />
wpływów budżetowych uprawnionym organom, w terminach i kwotach ustalonych<br />
odpowiednimi przepisami. Aby zapewnić prawidłową i terminową realizację tego<br />
makroprocesu, systematycznie, na podstawie ewidencji, sporządzanych sprawozdań,<br />
prowadzona jest analiza zobowiązań podatkowych. Na tej podstawie wystawiane<br />
są upomnienia, tytuły wykonawcze oraz podejmowane są wszelkie niezbędne czynności<br />
zapobiegające przedawnieniu zobowiązań podatkowych.<br />
W ramach makroprocesu wyróżnia się procesy:
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
12<br />
ewidencjonowanie zobowiązań podatkowych i niepodatkowych należności budżetowych,<br />
ewidencjonowanie wpływów budżetowych,<br />
dystrybucja dochodów budżetowych,<br />
monitorowanie realizacji zobowiązań podatkowych i niepodatkowych należności<br />
budżetowych.<br />
d) Makroproces KONTROLA PODATKOWA<br />
Kontrola podatkowa jest jednym z podstawowych makroprocesów realizowanych w urzędzie<br />
skarbowym, a głównym jej celem jest sprawdzenie czy kontrolowani – którymi mogą być:<br />
podatnicy, płatnicy, inkasenci, następcy prawni – w sposób prawidłowy wywiązują się<br />
z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego. Wszczęcie kontroli jest<br />
następstwem weryfikacji i analizy informacji, które wpływają do urzędu i są gromadzone<br />
w bazach danych. Informacjami takimi są m.in. deklaracje i zeznania podatkowe, doniesienia,<br />
informacje o zakupie nieruchomości, informacje o przeprowadzonych transakcjach.<br />
Wynikiem kontroli jest protokół kontroli zawierający ocenę prawną sprawy.<br />
W przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów prawa nastąpić może złożenie przez<br />
podatnika deklaracji korygującej, wszczęcie postępowania podatkowego przez organ<br />
podatkowy lub sporządzenie przez pracownika organu podatkowego zawiadomienia<br />
o popełnieniu czynu zabronionego.<br />
W ramach makroprocesu wyróżnia się procesy:<br />
− planowanie kontroli podatkowej,<br />
− przeprowadzenie kontroli podatkowej.<br />
e) Makroproces EGZEKUCJA ADMINISTRACYJNA<br />
Makroproces mający na celu realizację zadań statutowych związanych z egzekucją<br />
administracyjną należności pieniężnych. Naczelnicy urzędów skarbowych, jako<br />
administracyjne organy egzekucyjne są uprawnieni na mocy przepisów ustawowych<br />
do prowadzenia egzekucji w celu doprowadzenia do wykonania przez zobowiązanych ich<br />
obowiązków o charakterze pieniężnym (uiszczania należności pieniężnej). Celem<br />
postępowania egzekucyjnego jest doprowadzenie do wykonania przez zobowiązanego jego<br />
obowiązków poprzez stosowanie środków egzekucyjnych oraz prowadzenie postępowań<br />
zabezpieczających. Celem wdrożenia postępowania zabezpieczającego lub środków<br />
egzekucyjnych jest także doprowadzenie do przerwania biegu terminu przedawnienia
13<br />
zobowiązań podatkowych. Do zadań statutowych wykonywanych przez naczelników urzędów<br />
skarbowych należy również likwidacja mienia przechodzącego na własność Skarbu Państwa,<br />
w szczególności poprzez jego sprzedaż i odprowadzenie środków na rachunek budżetu<br />
państwa. Organ egzekucyjny podejmuje szereg czynności zarówno procesowych<br />
rozstrzygających kwestie proceduralne wynikłe w toku postępowania, jak i czynności<br />
egzekucyjnych będących czynnościami faktycznymi.<br />
W ramach makroprocesu wyróżnia się procesy:<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
zabezpieczanie należności pieniężnych,<br />
postępowanie likwidacyjne,<br />
prowadzenie postępowania egzekucyjnego lub czynności egzekucyjnych,<br />
postępowanie w sprawie zażaleń.<br />
f) Makroproces SPRAWY KARNE SKARBOWE<br />
Makroproces obejmuje realizację zadań statutowych urzędu w zakresie prowadzenia<br />
postępowań w sprawach o przestępstwa i wykroczenia skarbowe. Głównym celem<br />
makroprocesu jest ujawnianie i ściganie sprawców przestępstw i wykroczeń skarbowych<br />
poprzez wszczynanie postępowań karnych skarbowych i karanie sprawców przestępstw<br />
i wykroczeń skarbowych.<br />
W ramach makroprocesu wyróżnia się procesy:<br />
−<br />
−<br />
−<br />
postępowanie w sprawach o przestępstwa i wykroczenia skarbowe,<br />
stosowanie instytucji „czynnego żalu”,<br />
postępowanie odwoławcze w sprawach karnych skarbowych.<br />
g) Makroproces UDZIELANIE INFORMACJI<br />
Celem makroprocesu jest realizacja zadań statutowych dotyczących udzielania<br />
i udostępniania właściwym podmiotom informacji gromadzonych w urzędzie na skutek<br />
realizacji przez organ jego zadań statutowych. Udostępniane zasoby stanowią istotny element<br />
dla funkcjonowania wnioskodawców. W obrocie prawnym zawarty został bardzo szeroki krąg<br />
podmiotów uprawnionych do uzyskania sprawozdań, zaświadczeń, potwierdzeń i innych<br />
informacji. Informacje te są udostępniane zarówno na wniosek jak i z urzędu. Istotnym<br />
zadaniem realizowanym przez urząd skarbowy jest prowadzenie kampanii informacyjnych<br />
w celu podniesienia świadomości prawnopodatkowej obywateli, a tym samym dążenie<br />
do całkowitego wyeliminowania błędów popełnianych przez podatników w trakcie procesu
14<br />
samoobliczania podatku. Szkolenie podatników, aktywne uczestnictwo we wszelkich<br />
przedsięwzięciach edukacyjnych, publikacje zamieszczane w prasie o zasięgu ogólnopolskim<br />
i lokalnym, uczestnictwo w audycjach telewizyjnych i radiowych, systematyczne<br />
aktualizowanie strony internetowej, informowanie podatników o najważniejszych zmianach,<br />
informacja udostępniania w siedzibie organu podatkowego to tylko niektóre elementy<br />
aktywnej polityki informacyjnej.<br />
W ramach makroprocesu wyróżnia się procesy:<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
wydawanie zaświadczeń i potwierdzeń,<br />
udzielanie informacji organom uprawnionym,<br />
udostępnianie informacji publicznej,<br />
przeprowadzanie kampanii informacyjnych,<br />
analiza oświadczeń majątkowych.<br />
PROCESY POMOCNICZE<br />
a) Makroproces ZARZĄDZANIE DZIAŁANIAMI I POMIARY<br />
Celem makroprocesu jest zapewnienie sprawnego działania urzędu skarbowego oraz<br />
kierowania jednostką w zakresie realizacji zadań dotyczących zarządzania poprzez określenie<br />
zasad organizacji pracy, ustalenie zakresu sprawowanej kontroli funkcjonalnej, wyznaczanie<br />
celów operacyjnych służących zapewnieniu realizacji przyjętej polityki, zapewnienie<br />
planowego, systematycznego i niezależnego badania efektywności zarządzania oraz jego<br />
doskonalenie, a także monitorowanie informacji dotyczących percepcji klienta, co do tego,<br />
czy spełniane są jego oczekiwania.<br />
W ramach makroprocesu wyróżnia się procesy:<br />
− przeprowadzanie przeglądu zarządzania i ustalanie celów operacyjnych,<br />
− nadzorowanie dokumentacji prawnej,<br />
− opisywanie stanowiska pracy,<br />
− wartościowanie stanowiska pracy,<br />
− nadzór nad usługą niezgodną,<br />
− przeprowadzanie badań ankietowych,<br />
− załatwianie skarg i wniosków,<br />
− przeprowadzanie wewnętrznego audytu jakości,<br />
− przeprowadzanie działań zapobiegawczych/korekcyjnych, korygujących.
15<br />
b) Makroproces ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM LUDZKIM<br />
Celem makroprocesu jest efektywne zarządzanie kadrą pracowniczą dla uzyskania<br />
pożądanego poziomu jej aktywności zawodowej i zaangażowania. Realizacja zadań w tym<br />
procesie odbywa się poprzez nabór kandydatów do pracy zgodnie z potrzebami kadrowymi<br />
Urzędu, przyjęcie zasad według których będzie przebiegać kontrola dyscypliny czasu pracy<br />
oraz zapoznanie z nimi pracowników w celu zwiększania motywacji do przestrzegania<br />
ustalonych zasad określających organizację pracy. Stosowanie systemu ocen pracowniczych,<br />
który umożliwi prowadzenie własnej polityki personalnej oraz podniesienie jakości<br />
i efektywności pracy poprzez zwiększenie motywacji pracownika, podejmowanie przez<br />
przełożonego decyzji personalnych i kadrowych oraz ustalanie planu szkoleń.<br />
W skład makroprocesu wchodzi:<br />
− ewidencjonowanie czasu pracy pracowników,<br />
− udzielanie urlopów pracowniczych,<br />
− przyznawanie świadczeń w ramach ZFŚS,<br />
− nabór kandydatów do pracy,<br />
− przeprowadzanie służby przygotowawczej,<br />
− ustalanie wynagrodzeń, przyznawanie nagród i premii,<br />
− szkolenia pracowników,<br />
− oceny pracowników/urzędników SC,<br />
− awansowanie pracowników.<br />
c) Makroproces ZARZĄDZANIE BUDŻETEM I MAJĄTKIEM<br />
Celem makroprocesu jest określenie zasad gospodarki finansowej i majątkowej izb i urzędów<br />
skarbowych. Podstawą gospodarki finansowej jest budżet czyli roczny plan gromadzenia<br />
i wydatkowania środków pieniężnych przeznaczonych na finansowanie zadań określonych<br />
w statucie dla izb i urzędów skarbowych. Ustalanie, pobieranie i odprowadzanie dochodów<br />
budżetu państwa wykonywane jest zgodnie z harmonogramem realizacji budżetu<br />
opracowanym przez Ministra Finansów. Wydatkowanie środków publicznych ustalane jest<br />
w limitach kwotowych uwzględnionych w planie finansowym zgodnie z przeznaczeniem<br />
i z zachowaniem zasad celowości, oszczędności oraz racjonalności z uwzględnieniem ustawy
16<br />
Prawo zamówień publicznych. Prowadzenie działalności zabezpieczone jest przekazaniem<br />
do dyspozycji jednostki budżetowej majątku trwałego i majątku obrotowego, dla którego<br />
określone są zasady wyceny majątku, urządzenia do ewidencji oraz kontrola składników<br />
majątku umożliwiająca jego weryfikację, ocenę gospodarczej przydatności oraz<br />
przeciwdziałanie nieprawidłowościom w gospodarowaniu. Potwierdzeniem gospodarności<br />
majątkiem jest przeprowadzenie inwentaryzacji, której celem jest ustalanie rzeczywistego<br />
stanu składników aktywów i pasywów jednostki poprzez weryfikację zgodności danych<br />
księgowych ze stanem rzeczywistym:<br />
W ramach makroprocesu wyróżnia się procesy:<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
planowanie dochodów i wydatków budżetowych,<br />
gromadzenie dochodów budżetowych i ich dystrybucja,<br />
wydatkowanie środków budżetowych,<br />
realizacja zakupów,<br />
przyjęcie mienia do użytkowania,<br />
likwidacja mienia,<br />
inwentaryzacja aktywów i pasywów.<br />
d) Makroproces ZARZĄDZANIE TECHNOLOGIAMI INFORMATYCZNYMI<br />
I OCHRONĄ DANYCH<br />
Podstawowym aktywem w urzędzie jest informacja, w większości stanowiąca prawnie<br />
chronioną własność klienta (podatnika). Informacja ta przetwarzana jest w celu realizacji<br />
statutowych zadań organu administracji podatkowej. Skala na jaką przetwarzane są dane<br />
o podatnikach wymaga zastosowania w urzędzie nowoczesnych technologii informatycznych.<br />
Powyższy makroproces ma na celu zapewnienie poufności, integralności oraz ciągłości<br />
dostępu do informacji przetwarzanej w urzędzie. Ogół działań realizowanych w tym obszarze<br />
koncentruje się na zarządzaniu zasobami takimi jak: informacja (bazy danych, dokumentacja<br />
systemowa, podręczniki użytkownika, materiały szkoleniowe, plany działania awaryjnego),<br />
zbiory oprogramowania (oprogramowanie systemowe i użytkowe), sprzęt techniczny (sprzęt<br />
komputerowy, urządzenia komunikacyjne, nośniki cyfrowe, instalacje teledacyjne i zasilające,<br />
klimatyzacja).<br />
W ramach makroprocesu wyróżnia się procesy:<br />
− zarządzanie uprawnieniami w systemie informatycznym,
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
17<br />
przygotowanie stanowiska komputerowego do pracy,<br />
przegląd systemu informatycznego,<br />
obsługa zgłoszeń awarii elementów systemu informatycznego,<br />
tworzenie kopii bezpieczeństwa,<br />
postępowanie w przypadku naruszenia ochrony informacji,<br />
dopuszczanie osób do przetwarzania danych osobowych,<br />
przetwarzanie dokumentów niejawnych wpływających do urzędu,<br />
przetwarzanie dokumentów niejawnych wytworzonych w urzędzie,<br />
dostęp do informacji niejawnych,<br />
kontrola stanu zabezpieczeń informacji.<br />
e) Makroproces ZARZĄDZANIE DOKUMENTAMI I WEWNĘTRZNĄ WYMIANĄ<br />
INFORMACJI<br />
Makroproces ma na celu zapewnienie bezpiecznego gromadzenia dokumentów w urzędzie<br />
oraz sprawną wymianę informacji pomiędzy komórkami organizacyjnymi urzędu służącą<br />
efektywnej realizacji zadań statutowych. Realizacji makroprocesu służą działania związane<br />
z jednoznaczną identyfikacją dokumentów w urzędzie na każdym etapie ich przetwarzania<br />
oraz działania zapewniające efektywne wewnętrzne kanały komunikacyjne.<br />
W ramach makroprocesu wyróżnia się procesy:<br />
− obieg dokumentów w urzędzie,<br />
− archiwizacja dokumentów.<br />
f) Makroproces ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM PRACY<br />
Proces ma na celu zapewnienie realizacji zadań związanych z organizacją i utrzymaniem<br />
właściwych warunków pracy w urzędzie. Realizacja procesu polega na przeprowadzaniu<br />
okresowych przeglądów infrastruktury technicznej oraz ocenie ryzyka zawodowego<br />
na poszczególnych stanowiskach pracy. Służą temu również działania związane<br />
z prowadzeniem szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy i ochrony<br />
przeciwpożarowej oraz przestrzeganiem przepisów prawa w tym zakresie. Makroproces<br />
obejmuje również prowadzenie okresowych badań pracowników związanych z profilaktyką<br />
ochrony zdrowia oraz prowadzenie postępowań w zakresie wypadków przy pracy.<br />
W ramach makroprocesu wyróżnia się procesy:
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
18<br />
profilaktyka zdrowotna,<br />
szkolenia bhp i p.poż<br />
postępowanie podczas wypadku przy pracy,<br />
przeprowadzanie okresowych przeglądów infrastruktury technicznej,<br />
ocena ryzyka zawodowego.<br />
4)Odpowiedzialność kierownictwa<br />
Zaangażowanie kierownictwa<br />
Kierownictwo Urzędu działa w oparciu i zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, jest<br />
zaangażowane we wdrażanie, utrzymywanie i doskonalenie Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą.<br />
Kierownictwo Urzędu stawia na zaangażowanie wszystkich pracowników niezależnie<br />
od zajmowanego stanowiska w prace związane z Systemem Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą.<br />
Nieprzypadkowy był wybór członków Zespołu ds. Wdrożenia ds. Systemu Zarządzania<br />
<strong>Jakości</strong>ą. W składzie znaleźli się pracownicy różnych komórek organizacyjnych oraz<br />
kierownictwo średniego szczebla. Prace zespołu były na bieżąco monitorowane przez<br />
Naczelnika Urzędu, a w razie potrzeby wspierane przez pozostałe Kierownictwo.<br />
Orientacja na klienta<br />
Kierownictwo Urzędu zapewnia, że dąży do spełnienia potrzeb i oczekiwań Klienta w celu<br />
zwiększenia jego zadowolenia. Naczelnik Urzędu chcąc świadczyć usługi na najwyższym<br />
poziomie zobowiązał wszystkich pracowników do realizacji polityki jakości. Kierownictwo<br />
zmierzając do ciągłego zwiększania świadomości prawnej Klienta pogłębia wiedzę dotyczącą<br />
jego praw i obowiązków poprzez świadczenie usług, które zrealizują ten cel.<br />
Wdrożenie polityki jakości<br />
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w <strong>Toruniu</strong> określił Politykę <strong>Jakości</strong> Urzędu.<br />
Opracowana Polityka <strong>Jakości</strong> jest odpowiednia do celu istnienia organizacji i stanowi<br />
podstawę do ustanowienia celów jakości Urzędu. Postanowienia Polityki <strong>Jakości</strong> zostały<br />
zawarte w części I niniejszego Podręcznika <strong>Jakości</strong>.
19<br />
Planowanie jakości<br />
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w <strong>Toruniu</strong> ustanowił cele dotyczące jakości, które<br />
są spójne z Polityką <strong>Jakości</strong> Urzędu. Za główne cele uznano:<br />
− stałe sprawdzanie badań satysfakcji Klientów,<br />
− ciągłe doskonalenie systemu obsługi bezpośredniej Klientów w celu maksymalnego<br />
skrócenia czasu załatwiania sprawy,<br />
− rozwijanie działalności edukacyjno – informacyjnej skierowanej do Klientów.<br />
Cele jakości będą weryfikowane i zmieniane w stosunku do potrzeb. Wpływ na nie będzie<br />
miał przegląd Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą, wyniki audytów oraz zadania stawiane<br />
przed Urzędem.<br />
Odpowiedzialność, uprawnienia i komunikacja<br />
Każdy z pracowników Urzędu został zapoznany z Regulaminem Organizacyjnym Urzędu,<br />
w którym określono odpowiedzialność i zakres zadań obowiązujący w poszczególnych<br />
komórkach organizacyjnych. Szczegółowy zakres zadań, odpowiedzialności i uprawnień<br />
zawarty jest w zakresie zadań i odpowiedzialności każdego pracownika. Pracownik<br />
własnoręcznym podpisem potwierdza, iż zapoznał się z treścią zakresu czynności. Ponadto<br />
zostały sporządzone opisy stanowisk pracy określające rodzaje zadań przypisanych<br />
do wykonania na danym stanowisku, z którymi również zapoznano pracowników Urzędu.<br />
Odpowiedzialność i uprawnienia regulują także obowiązujące przepisy prawa zwłaszcza<br />
ustawa o służbie cywilnej oraz ordynacja podatkowa.<br />
Kierownictwo Urzędu ustaliło właściwe procesy komunikacji wewnętrznej, polegające<br />
na przekazywaniu odpowiednich dokumentów zgodnie z obowiązującą instrukcją<br />
kancelaryjną i kompetencjami komórek organizacyjnych.<br />
Elementami systemu komunikacji wewnętrznej są m.in.<br />
− narady Kierownictwa Urzędu z osobami kierującymi komórkami organizacyjnymi,<br />
− prowadzenie indywidualnych rozmów z Pracownikami i Klientami Urzędu,<br />
− dostęp do informacji poprzez przesyłanie komunikatów za pomocą poczty elektronicznej,<br />
a także poprzez wykorzystanie programu Ewidencje, w którym dostępne są akty prawa<br />
wewnętrznego, dokumentacja związana z Systemem Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą, a także<br />
komunikaty skierowane do Pracowników.
20<br />
Przegląd zarządzania<br />
W Urzędzie przynajmniej raz do roku System Zarządzania <strong>Jakości</strong> podlega przeglądowi pod<br />
kątem skuteczności jego funkcjonowania. Z przeprowadzonego przeglądu Pełnomocnik<br />
ds. Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą przedkłada Naczelnikowi raport. Danymi wejściowymi do przeglądu<br />
mogą być wyniki audytów, informacje zwrotne od Klientów, działania podjęte w następstwie<br />
wcześniejszych przeglądów zarządzania, zalecenia dotyczące doskonalenia.<br />
Wnioski z przeglądu systemu opracowane są w formie protokołu, który zawiera dane<br />
dotyczące niezbędnych działań w celu doskonalenia skuteczności systemu organizacyjnego<br />
w Urzędzie, ustalenia dotyczące zmian w procesach usługowych, świadczonych przez<br />
poszczególne komórki organizacyjne Urzędu, w związku z dokonaną oceną satysfakcji<br />
Klientów Urzędu, wnioski dotyczące zasobów ludzkich.<br />
5) Zarządzanie zasobami<br />
Zapewnienie zasobów<br />
W Urzędzie planuje się i zapewnia niezbędne zasoby dla:<br />
− wdrożenia i utrzymania Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą oraz ciągłego doskonalenia jego<br />
efektywności.<br />
− Zwiększenia satysfakcji Klienta poprzez spełnienie jego wymagań.<br />
Poprzez niezbędne zasoby rozumie się wszystko co jest potrzebne do realizacji procesów,<br />
projektów i zadań podejmowanych przez <strong>Urząd</strong>.<br />
Identyfikacja i zabezpieczenie zasobów niezbędnych do funkcjonowania i doskonalenia<br />
systemu zarządzania jakością obejmuje w szczególności:<br />
− zasoby ludzkie: wykształceni, kompetentni oraz podnoszący kwalifikacje pracownicy,<br />
− infrastrukturę: zasoby materialne - wyposażenie, materiały biurowe, sprzęt komputerowy,<br />
oprogramowanie; telekomunikacyjne - internet, poczta elektroniczna,<br />
− środowisko pracy.<br />
Zasoby ludzkie
21<br />
Wszyscy pracownicy Pierwszego Urzędu Skarbowego w <strong>Toruniu</strong> uczestniczą w doskonaleniu<br />
Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>. Widzą potrzebę i celowość zmian w Urzędzie oraz są świadomi<br />
tego, jak ważną rolę każdy z nich odgrywa w organizacji.<br />
Najwyższe kierownictwo dąży poprzez swoje działania, by pracownicy Urzędu byli dobrze<br />
wykształconymi i kompetentnymi fachowcami w wielu dziedzinach związanych<br />
z działalnością Urzędu, posiadającymi wysokie umiejętności praktyczne i doświadczenie<br />
w kontaktach z Klientami. Duży nacisk kładzie się na wysoką kulturę osobistą przy<br />
załatwieniu spraw Podatników. Każdy ma świadomość swojej służebnej funkcji wobec<br />
Podatnika, przy jednoczesnym zachowaniu swojej godności i misji swojej pracy.<br />
Naczelnik Urzędu wydał zarządzenie w sprawie wprowadzania do stosowania kart opisów<br />
stanowisk pracy, które wykorzystuje się m.in. w:<br />
−<br />
−<br />
procesie naboru nowego pracownika do pracy,<br />
procesie sporządzania okresowej oceny pracownika.<br />
Służba przygotowawcza<br />
Korpus służby cywilnej zapewnia zawodowy, rzetelny, bezstronny i politycznie neutralny<br />
sposób wykonywania zadań państwa przez administrację rządową. Służba przygotowawcza,<br />
przygotowująca do pracy w służbie cywilnej, jest instytucją, która funkcjonuje na podstawie<br />
ustawy o służbie cywilnej i ma podstawowe znaczenie dla kształtowania oblicz profesjonalnej<br />
służby cywilnej. Jej celem jest nie tylko przygotowanie do pracy w konkretnym urzędzie, na<br />
konkretnym stanowisku, ale przede wszystkim budowa jednolitego korpusu służby cywilnej.<br />
Powinna być realizowana w taki sposób i w takich warunkach, aby z jednej strony zachęcać<br />
do pracy w służbie cywilnej, z drugiej- eliminować osoby niekompetentne, które nie powinny<br />
być w niej zatrudnione.<br />
Odbycie tej służby powinno stanowić podwaliny pracy w służbie cywilnej. Urzędy<br />
administracji rządowej ma charakteryzować otwartość, dostępność, szacunek dla prawa oraz<br />
życzliwość wobec obywatela, a to mogą zapewnić obywatelom jedynie profesjonalni<br />
członkowie służby cywilnej.<br />
Kompetencje, świadomość, szkolenia<br />
Wobec zmian zachodzących w środowisku pracy wszyscy pracownicy muszą rozwijać swoje<br />
umiejętności i kompetencje. Szkolenia są nieodzowne, ponieważ nie tylko spełniają funkcję<br />
motywacyjną (zaspokojenie potrzeby samorealizacji), ale powodują przede wszystkim<br />
zachowanie wysokiego poziomu pracy Urzędu. <strong>Urząd</strong> utrzymuje zapisy dotyczące
22<br />
wykształcenia i doświadczenia pracowników oraz przebytych szkoleń i kwalifikacji<br />
pracowników. Informacje gromadzone są i archiwizowane w aktach osobowych<br />
prowadzonych oddzielnie dla każdego zatrudnionego.<br />
Infrastruktura<br />
<strong>Pierwszy</strong> <strong>Urząd</strong> <strong>Skarbowy</strong> w <strong>Toruniu</strong> ma swoją siedzibę w 11-kondygnacyjnym budynku,<br />
zlokalizowanym w centrum miasta. Cały obiekt wyposażony jest w instalację sygnalizacji<br />
pożaru i oddymiania, instalację antywłamaniową oraz dźwiękowy system ostrzegawczy,<br />
zainstalowany na wypadek konieczności przeprowadzenia ewakuacji oraz w trosce<br />
o bezpieczeństwo pracowników i klientów Urzędu. W niektórych pomieszczeniach<br />
zainstalowana jest klimatyzacja (sale obsługi klienta, serwerownia). <strong>Urząd</strong> przystosowany jest<br />
do obsługi osób niepełnosprawnych: podjazd, toaleta, dźwig osobowy.<br />
Dostępność informacji, obsługa w Urzędzie<br />
Przy głównym wejściu do urzędu, na tablicy informacyjnej, umiejscowionej po lewej stronie<br />
na ścianie widnieje informacja o rozmieszczeniu poszczególnych komórek organizacyjnych<br />
w Urzędzie.<br />
Na parterze i pierwszym piętrze zlokalizowane są Sale Obsługi Podatnika. Są to przestronne<br />
i funkcjonalne pomieszczenia przeznaczone do bezpośredniej obsługi klienta. W związku<br />
z tym, że obsługa na sali jest rozwiązaniem sprawdzonym i docenianym przez Podatników<br />
Sale A i D zostały zmodernizowane w taki sposób, aby uzyskać jak największą ilość<br />
stanowisk.<br />
Na każdej sali dostępny jest stolik z krzesłami, przy których Klienci Urzędu mogą spokojnie<br />
wypełniać formularze.<br />
Dodatkowymi rozwiązaniami dla Klientów odwiedzających <strong>Urząd</strong> z dziećmi jest kącik<br />
zlokalizowany na najbardziej uczęszczanej sali, w którym dzieci mogą się pobawić w czasie,<br />
gdy ich rodzice załatwiają swoje sprawy oraz pokój dla matki z dzieckiem utworzony<br />
na parterze Urzędu.<br />
Wszystkie pomieszczenia w Urzędzie są oznaczone poprzez wskazanie komórki<br />
organizacyjnej oraz imion i nazwisk osób w nich urzędujących. Nad bezpieczeństwem<br />
Klientów i pracowników czuwa profesjonalna ochrona.
23<br />
Informatyka<br />
<strong>Pierwszy</strong> <strong>Urząd</strong> <strong>Skarbowy</strong> w <strong>Toruniu</strong> posiada infrastrukturę informatyczną, która zapewnia<br />
elektroniczną komunikację wewnętrzną i zewnętrzną.<br />
− <strong>Urząd</strong> jest skomputeryzowany,<br />
− wszystkie pomieszczenia biurowe łącznie z Salami Obsługi Klienta wyposażone<br />
są w gniazda ZPK, umożliwiające podłączanie komputerów oraz terminali do sieci,<br />
− <strong>Urząd</strong> posiada dostęp do internetu za pośrednictwem wewnętrznej sieci Resortu Finansów<br />
(WAN), co zapewnia bezpieczne korzystanie, gdyż sieć ta jest profesjonalnie<br />
zabezpieczona i stale monitorowana,<br />
− pracownicy korzystają z licencjonowanego oprogramowania komputerowego,<br />
W Urzędzie wyodrębniono komórkę organizacyjną – Wieloosobowe Stanowisko<br />
Informatyki, w której zatrudnieni są informatycy, odpowiedzialni za prawidłowość działania i<br />
bezpieczeństwo sieci informatycznej, sprzętu i oprogramowania komputerowego.<br />
Środki kopiujące, łączności i transportu<br />
W Urzędzie dostępne są:<br />
− sieć telefoniczna: centrala, łącza, wewnętrzna sieć telefoniczna, telefony i faks,<br />
− kserokopiarki,<br />
− samochód służbowy.<br />
Referat Organizacji i Logistyki I jest odpowiedzialny za zapewnienie bezpieczeństwa,<br />
konserwacje i naprawy ww. wyposażenia oraz jego dostateczną ilość.<br />
Środowisko pracy<br />
Najwyższe Kierownictwo Urzędu planuje i zarządza środowiskiem pracy dla uzyskania<br />
zgodności świadczonych usług z wymaganiami Klienta. Zapewnia również właściwe stosunki<br />
pracy z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.<br />
Kierujący komórkami organizacyjnymi są odpowiedzialni za przestrzeganie: właściwego<br />
porządku w swoim otoczeniu oraz obowiązujących zasad i przepisów BHP. W razie
24<br />
stwierdzenia zagrożeń bądź nieprawidłowego działania urządzeń czy instalacji są obowiązani<br />
poinformować o tym fakcie Referat Organizacji i Logistyki I.<br />
5) Realizacja usługi<br />
Planowanie realizacji usługi<br />
Planując realizację świadczonych usług <strong>Urząd</strong> opiera się na obowiązujących przepisach<br />
zewnętrznych i wewnętrznych.<br />
W Urzędzie każdy pracownik ma dostęp do bieżących aktów prawa zewnętrznego poprzez<br />
systemy informacji prawnej Lex <strong>Skarbowy</strong> oraz do aktów prawa wewnętrznego poprzez<br />
program informatyczny Ewidencje. Wszyscy pracownicy zobowiązani zostali do bieżącego<br />
zapoznawania się ze zmianami w obowiązujących przepisach prawnych.<br />
Przepisy aktów normatywnych zewnętrznych (ustawy, rozporządzenia, obwieszczenia i inne)<br />
określają zasady postępowania. W powiązaniu z aktami wewnętrznymi (zarządzanie i decyzje<br />
Naczelnika Urzędu) oraz zakresami obowiązków i uprawnień poszczególnych pracowników<br />
zapewniają właściwą realizację usług.<br />
Procesy związane z klientem<br />
Celem działalności Urzędu Skarbowego jest świadczenie usług dla Klientów zewnętrznych.<br />
Klientem zewnętrznym jest przede wszystkim podatnik, płatnik oraz inkasent, który swoje<br />
wymagania może wyrazić w formie pisemnej lub ustnej (kontakt indywidualny, rozmowa<br />
telefoniczna). Ponadto klientami zewnętrznymi są inne jednostki administracji rządowej,<br />
samorządowej, kontrahenci Urzędu, a także stażyści i praktykanci zdobywający<br />
doświadczenie zawodowe w Urzędzie.<br />
<strong>Urząd</strong> jako jednostka organizacyjna świadczy również usługi dla Klientów wewnętrznych,<br />
którymi są wszyscy pracownicy poszczególnych komórek organizacyjnych. Właściwa<br />
komunikacja wewnętrzna przekłada się na świadczenie usług zewnętrznych.<br />
Sposób realizacji usług został unormowany przepisami prawa zewnętrznego, natomiast<br />
zarządzeniami Naczelnika uregulowano własne wymagania, mające na celu podniesienie<br />
jakości świadczonych usług.<br />
Dostarczanie usługi<br />
W Urzędzie funkcjonują dwa podstawowe kanały dostarczania usług:<br />
−<br />
bezpośredni,
25<br />
− korespondencyjny, za pośrednictwem poczty, kurierów, osobistego doręczania przez<br />
pracowników.<br />
Klienci Urzędu mają możliwość osobistego załatwiania swoich spraw w Urzędzie,<br />
w większości przypadków odbywa się to na Salach Obsługi Klienta. Podatnicy mają<br />
możliwość w godzinach funkcjonowania Urzędu osobistego kontaktu z każdym<br />
pracownikiem w zakresie załatwienia swojej sprawy. Klient Urzędu ma również prawo<br />
osobistego kontaktu z Naczelnikiem Urzędu, dniem do tego przeznaczonym jest wtorek.<br />
Do bezpośredniego kanału dostarczania usług zalicza się także rozmowy telefoniczne<br />
z Klientami. W Urzędzie funkcjonuje centrala telefoniczna obsługiwana w godzinach pracy<br />
Urzędu przez profesjonalną osobę, która w zależności od sprawy w której telefonuje Klient<br />
łączy z odpowiednim pracownikiem Urzędu.<br />
Dostarczanie korespondencji Klientom Urzędu odbywa się za pośrednictwem poczty lub<br />
bezpośrednio przez pracowników Urzędu. Korespondencja Urzędu wysyłana jest w każdym<br />
dniu roboczym do godziny 10 przez pracownika kancelarii, za pośrednictwem Poczty<br />
Polskiej.<br />
7) Pomiar, analiza i doskonalenie<br />
Zadowolenie klienta<br />
W Urzędzie wykorzystywane są badania ankietowe, jako środek umożliwiający uzyskanie<br />
informacji w zakresie:<br />
− zadowolenia Klientów z obsługi,<br />
− opinii pracowników dotyczących klimatu pracy,<br />
− innym, wynikającym z aktualnego zapotrzebowania.<br />
Informacje uzyskane tą drogą są wykorzystywane do skutecznego działania w zakresie<br />
poprawy efektywności w stosownych zakresach, dostosowania się do zmiennych potrzeb<br />
Klientów zewnętrznych i wewnętrznych Urzędu oraz podnoszenia satysfakcji zarówno<br />
Klientów jak i pracowników Urzędu.<br />
Audyty wewnętrzne<br />
Dla zapewnienia stałej przydatności i zgodności wdrożonego w Urzędzie Systemu<br />
Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą oraz efektywności w osiąganiu zamierzonych celów – planowane
26<br />
i przeprowadzane są audyty wewnętrzne. Zapisy związane z wynikami audytów<br />
przekazywane są Pełnomocnikowi ds. Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą. Działania korygujące<br />
i zapobiegawcze wprowadzane w wyniku audytów wewnętrznych umożliwiają utrzymanie<br />
stałego poziomu jakości realizowanych usług oraz jego doskonalenie.<br />
Monitorowanie i pomiary procesów<br />
Podczas świadczenia usług administracyjnych prowadzący daną sprawę monitoruje przebieg<br />
załatwienia sprawy w stosunku do przepisów prawa mających zastosowanie w danej sprawie<br />
(m.in. właściwość, tryb załatwienia, terminowość). W przypadku stwierdzenia błędów<br />
dokonuje się ich usunięcia, wykonując właściwe adnotacje w aktach sprawy.<br />
Odpowiednie przepisy prawa regulują tryb i zasady przeprowadzania kontroli zewnętrznych<br />
w <strong>Pierwszy</strong>m Urzędzie <strong>Skarbowy</strong>m w <strong>Toruniu</strong>. Kontrole te mają na celu sprawdzenie<br />
funkcjonowania Urzędu pod kątem obowiązujących w administracji rządowej przepisów<br />
prawnych. Protokoły z kontroli są przez Kierownictwo Urzędu analizowane,<br />
a w uzasadnionych przypadkach podejmowane są działania wyjaśniające i naprawcze.<br />
W celu dokonania oceny prawidłowości działania makroprocesów przyporządkowane zostały<br />
im wskaźniki, za pomocą których możliwe będzie wykazanie zdolności procesów<br />
do osiągnięcia zaplanowanych wyników. Wskaźniki zostały określone Decyzją Naczelnika<br />
Urzędu. Właściciele procesów, których zgodnie z kartą procesu dany wskaźnik dotyczy mają<br />
obowiązek dostarczenia danych z zakresu komórki organizacyjnej Pełnomocnikowi<br />
ds. Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą po zakończeniu badanego okresu. W Urzędzie przyjęto dwa okresy<br />
sprawozdawcze od 1 stycznia do 30 czerwca oraz od 1 lipca do 31 grudnia. Naczelnik Urzędu<br />
określa cel, jaki dany makroproces ma osiągnąć w następnym okresie sprawozdawczym.<br />
Analiza danych<br />
W celu oceny możliwości doskonalenia Systemu Kierownictwo Urzędu przeprowadza<br />
przeglądy systemu określając, zbierając i analizując odpowiednie dane.<br />
Źródłem danych umożliwiających dokonanie analizy są:<br />
− wyniki działań korygujących i zapobiegawczych podjętych w następstwie wyników<br />
w poprzednich przeglądów,<br />
− wyniki audytów wewnętrznych,
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
27<br />
sygnały zwrotne w postaci skarg, wniosków, odwołań i zażaleń,<br />
monitorowanie zadowolenia Klientów,<br />
realizacja wdrożonych instrukcji,<br />
dane dotyczące przestrzegania prawa w Urzędzie, zawarte w protokołach pokontrolnych.<br />
Nadzór nad usługą niezgodną<br />
Wszystkie procesy w urzędzie muszą być nadzorowane poprzez samokontrolę i kontrolę<br />
funkcjonalną. Przez kontrolę funkcjonalną rozumie się ogół działań zapewniających<br />
przestrzeganie zewnętrznych i wewnętrznych dokumentów prawa. Celem kontroli<br />
funkcjonalnej jest zapewnienie zgodności między stanem prawidłowym, a stanem istniejącym<br />
kontrolowanych zagadnień. Czynności kontrolne polegają na badaniu każdego elementu stanu<br />
faktycznego i porównaniu go z obowiązującą dla niego normą prawną oraz ustaleniem<br />
odchyleń od tej normy. Kontrola funkcjonalna wykonywana jest w celach zapobiegania lub<br />
wykrywania nieprawidłowości w funkcjonowaniu komórek organizacyjnych Urzędu<br />
w każdym aspekcie ich działania. Konieczne jest zapewnienie, że poprzez efektywną<br />
i skuteczną samokontrolę pracowników oraz kontrolę sprawowaną przez przełożonych,<br />
usługa na wszystkich etapach procesu będzie nadzorowana, a w przypadku stwierdzenia<br />
w trakcie postępowania w Urzędzie niezgodności, usługa zostanie objęta dalszym<br />
postępowaniem lub dostarczona klientowi Urzędu dopiero po usunięciu stwierdzonych<br />
niezgodności.<br />
W celu dostarczania Klientowi usług o najwyższej jakości w Urzędzie funkcjonuje instrukcja<br />
wdrożona w ramach Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą - Nadzór nad usługą niezgodną.<br />
Ciągłe doskonalenie<br />
Kadra kierownicza Urzędu w sposób systematyczny doskonali System Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą<br />
poprzez ciągłe monitorowanie, nadzorowanie oraz realizację Polityki <strong>Jakości</strong>, analizę danych<br />
oraz prowadzenie działań korygujących i zapobiegawczych. Każdy pracownik Urzędu może<br />
zgłaszać propozycje zmian mających na celu doskonalenie organizacji pracy.<br />
Część III - Informacje uzupełniające
28<br />
1. Wykaz obowiązujących instrukcji Systemu Zarządzania <strong>Jakości</strong>ą<br />
• Identyfikowanie i mapowanie procesów,<br />
• Opracowanie i nadzór nad dokumentacją prawa wewnętrznego,<br />
• Opracowywanie i nadzór nad dokumentami w sprawie,<br />
• System kart informacyjnych,<br />
• Działania zapobiegawcze, korekcyjne i korygujące,<br />
• Nadzór nad usługą niezgodną.<br />
• Wewnętrzny audyt jakości<br />
2. Wykaz załączników do Podręcznika <strong>Jakości</strong>:<br />
• załącznik nr 1 – schemat organizacyjny Pierwszego Urzędu Skarbowego w <strong>Toruniu</strong><br />
• załącznik nr 2 – otrzymane Certyfikaty Urzędu Skarbowego Przyjaznego<br />
Przedsiębiorcy<br />
3. Rejestr zmian w Podręczniku <strong>Jakości</strong><br />
1<br />
Numer<br />
zmiany<br />
Treść zmiany<br />
Obowiązuje od<br />
dnia<br />
Zmianę<br />
wprowadził<br />
Podpis i data