Thai Kings Directories - Khamkoo

ในรัชกาลของพระองค์นี้โปรดการเสด็จประพาสตามหัวเมืองต่าง ๆ เช่น สมุทรสาคร อ่างทอง เพชรบุรี
สระบุรี เป็นต้น จึงปรากฏตำนานสำคัญเรื่องพันท้ายนรสิงห์และเรื่องเสด็จออกไปชกมวยกับชาวบ้านที่
แขวงเมืองวิเศษไชยชาญ
สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ ๘ มีพระราชโอรส ๒ พระองค์ คือเจ้าฟ้าเพชรและเจ้าฟ้าพร เมื่อขึ้น
ครองราชย์แล้วโปรดให้สถาปนาเจ้าฟ้าเพชรขึ้นเป็นกรมพระราชวังบวรสถานมงคล ส่วนเจ้าฟ้าพรโปรด
ให้เรียกว่าพระบัณฑูรน้อย ทั้งสองพระองค์ได้ช่วยราชการในแผ่นดินมาโดยลำดับ ในจุลศักราช ๑๐๖๔
(พ.ศ. ๒๒๔๕) ปีมะเมีย จัตวาศก พระเจ้าแผ่นดินจะเสด็จล้อมช้างเถื่อนแถบเมืองนครสวรรค์ ระหว่าง
ทางโปรดให้ตั้งค่ายหลวงที่ตำบลบ้านหูกวาง ในบริเวณนั้นมีบึงน้ำขนาดใหญ่ มีพระบรมราชโองการ
ให้กรมพระราชวังบวรและพระบัณฑูรน้อยปรับถมบึงน้ำให้ราบเป็นทางเสด็จ เพื่อจะได้ไม่ต้องอ้อม
ไปไกล ทั้งสองพระองค์เกณฑ์ไพร่พลถมคูเสร็จภายในวันหนึ่ง แต่เมื่อพระเจ้าแผ่นดินเสด็จไปบนคูนั้น
ช้างพระที่นั่งเหยียบหล่มถลำลงไปหน่อยหนึ่ง สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ ๘ พิโรธมากคิดว่าพระราชโอรส
ทั้ง ๒ คิดการกบฏ โปรดให้จับลงอาญาทั้ง ๒ พระองค์จนกว่าจะเสด็จคืนพระนคร พระราชโอรสทั้ง ๒
พระองค์ให้ข้าหลวงรีบไปเฝ้ากรมพระเทพามาตย์ ให้ขึ้นมาทูลขอพระราชทานอภัยโทษ
ในรัชกาลของพระองค์ปรากฏหลักฐานต่างประเทศเช่นหลักฐานฝรั่งเศสว่ามีความพยายามใน
การรื้อฟื้นพระราชไมตรีให้ดีคงเดิมอีก ขณะเดียวกันพระองค์ก็ทรงอำนวยความสะดวกให้พ่อค้าวาณิช
ต่างชาติ เช่น อังกฤษ ฮอลันดา เข้ามาตั้งห้างร้านสินค้าในอยุธยามากขึ้นด้วย
ในปลายรัชกาลนั้น หลังจากเสด็จกลับจากทรงสักการะรอยพระพุทธบาทเมืองสระบุรีแล้ว
ก็ทรงพระประชวร ทรงเวนราชสมบัติให้กรมพระราชวังบวรสถานมงคล จากนั้นก็เสด็จสวรรคต ณ
พระที่นั่งสุริยาศน์อมรินทร์เมื่อ พ.ศ. ๒๒๕๒ มีพระชนมายุรวม ๔๖ พรรษา
ปรีดี พิศภูมิวิถี
เอกสารอ้างอิง
กรมศิลปากร. พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา เล่ม ๒. กรุงเทพฯ: คลังวิทยา, ๒๕๑๖.
ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา. ชุมนุมพระนิพนธ์. กรุงเทพฯ: บรรณกิจ, ๒๕๔๓.
163