2012-10-31 rpf final draft srp

8
• U sadašnjem Zakonu o eksproprijaciji ne postoji odredba kojom se određuje
naknada licu čija je imovina predmet eksproprijacije, a koje ne ostvaruje pravo
svojine;
• Pored toga, ratifikacijom Zakona o planiranju i izgradnji (donet 2009. i izmenjen
2011. godine), krivičnim delom smatra se izgradnja objekata bez građevinske
dozvole na zemljištu u državnoj ili društvenoj svojini; i
• U slučaju lica čija se imovina ekspropriše, a koji su nosioci prava, koja su
izgradila trajni objekat bez zvanične građevinske dozvole, naknada može biti
utvrđena odlukom suda, i prema Zakonu o osnovama svojinsko-pravnih odnosa
(1980, primenljiv od 1. septembra 1980, dopunjen 1990., 1996. i 2005. godine) u
smislu uloženih sredstava – na osnovu procene veštaka ovlašćenog za procenu
vrednosti utrošenog materijala.
Važne odredbe
18. U skladu sa članom 1. Zakona o eksproprijaciji, nepokretnosti 3 se mogu eksproprisati
ili se svojina na njima može ograničiti samo uz pravičnu naknadu koja ne može biti niža od
tržišne cene takve nepokretnosti (u daljem tekstu: naknada), ako to zahteva javni interes 4
utvrđen na osnovu zakona. Pravičnu vrednost poljoprivrednog ili građevinskog zemljišta
koje je predmet određenog plana ili projekta određuje Poreska uprava, u skladu sa članom
42. Zakona o eksproprijaciji. Vrednost se procenjuje na osnovu kupoprodajnih transakcija
ekvivalentnih vrednosti u istom mestu i u neposrednoj prošlosti. Prilikom procene pravične
naknade u obzir se uzimaju vrednost zemlje, troškovi izgradnje objekata i instalacija,
usevi, šume, stabla, stabla koja daju plodove, starost useva, vinogradi i vreme potrebno
za njihovu reprodukciju. Uticaj ovog programa na vrednost zemljišta neće biti razmatran
prilikom procene pravične naknade za nepokretnu imovinu. Zakon o eksproprijaciji
zahteva od Korisnika eksproprijacije da opravda potrebu za eksproprijacijom i da obezbedi
dokaze da se ovaj program ne može sprovesti bez pomenute eksproprijacije. Objava
javnog interesa/upotrebe predstavlja posebnu proceduru, koja prethodi eksproprijaciji i
omogućava istu. Nepokretnosti se, kao što je utvrđeno, mogu eksproprisati ukoliko postoji
potreba za izgradnjom građevinskih objekata ili za izvođenjem radova od „javnog
interesa/upotrebe“. Ključna pretpostavka je da se ovaj program ne može ostvariti bez
eksproprijacije nepokretnosti. Kada program stekne status javnog interesa, Korisnik
eksproprijacije izrađuje konkretan predlog za eksproprijaciju i zatim ga dostavlja
relevantnoj opštini čiji su stanovnici zahvaćeni ovim projektom. Konkretni predlog za
eksproprijaciju izrađuje se pojedinačno za sva lica čija se imovina ekspropriše i sadrži
količinu neophodnog zemljišta, procenu pravične naknade za sve nepokretnosti,
opravdanost sprovođenja određene eksproprijacije, kao i potvrdu da je program uključen u
relevantni regionalni i/ili prostorni plan. Konkretni predlog za eksproprijaciju uključuje i to
da Korisnik eksproprijacije mora podneti garanciju jedne od poslovnih banaka na iznos
procenjene pravične naknade. Ova procena izrađuje se na osnovu podataka dobijenih iz
katastarskog registra, koji obuhvataju naznačenje nosioca prava, nepokretne imovine,
vrste zemljišta i oblasti u kojoj se nalazi zemlja koja će biti eksproprisana. Konkretni
3 Nepokretnostima, u smislu ovog Zakona, smatraju se zemljišta, zgrade i drugi građevinski objekti.
4 Vlada Republike Srbije može utvrditi javni interes za eksproprijaciju ako je eksproprijacija nepokretnosti
neophodna za izgradnju objekata u oblasti: obrazovanja, zdravstva, socijalne zaštite, kulture, vodoprivrede,
sporta, saobraćajne, energetske i komunalne infrastrukture, objekata za potrebe državnih organa i organa
teritorijalne autonomije i lokalne samouprave, objekata za potrebe odbrane zemlje, obezbeđenja zaštite
životne sredine i zaštite od elementarnih nepogoda, za eksploataciju rudnog blaga, kao i za izgradnju stanova
kojima se rešavaju stambene potrebe socijalno ugroženih lica.
Projekat rehabilitacije saobraćaja i bezbednosti na putevima – Okvirna politika raseljavanja – finalni nacrt