SHËNDETËSIA KRAH PËR KRAHË - Bkk-bv-gesundheit.de

Albanisch
SISTEMI SHËNDETËSOR GJERMAN
NJË DORACAK PËR EMIGRUES DHE EMIGRANTË
SHËNDETËSIA KRAH PËR KRAHË

Impressum
Das deutsche Gesundheitssystem
Ein Wegweiser für Migrantinnen und Migranten
Gesundheit Hand in Hand
Herausgeber:
BKK Bundesverband
Kronprinzenstraße 6, 45128 Essen
Internet: www.bkk.de
Konzeption, Inhalt und Erstellung:
Ethno-Medizinisches Zentrum e.V. (EMZ)
Königstr. 6, 30175 Hannover
E-Mail: ethno@onlinehome.de
Internet: www.bkk-promig.de
Koordination: Ramazan Salman und Björn Menkhaus (EMZ)
Redaktion: Ramazan Salman, Björn Menkhaus, Stephanie Knostmann
Lektorat: Stephanie Knostmann
Übersetzung: Dolmetscherdienst - Ethno-Medizinisches Zentrum e.V.
Gestaltung, Satz & Fotografie: Mike Brockschmidt (www.mike-brockschmidt.de)
Druck: Horstmann-Druck (www.horstmanndruck.de)
Das Ethno-Medizinische Zentrum e.V. wird durch das Niedersächsische
Ministerium für Soziales, Frauen, Familie und Gesundheit sowie durch die Stadt
und Region Hannover institutionell gefördert.
Wenn in diesem Wegweiser Personengruppen benannt sind, wird im folgenden
die männliche Schreibweise verwendet. Es sind aber weibliche und männliche
Personen gleichermaßen gemeint. Dies geschieht aus Gründen des besseren
Leseflusses und ist nicht als diskriminierend zu verstehen.
Alle Rechte vorbehalten. Das Werk ist urheberrechtlich geschützt. Jede
Verwertung in anderen als den gesetzlich zugelassenen Fällen bedarf deshalb
der vorherigen schriftlichen Genehmigung des Herausgebers.
„BKK“ und das BKK Logo sind registrierte Schutzmarken des BKK
Bundesverbandes.
Stand: Dezember 2006

Fjalë përshëndetëse
„Shëndeti krah për krah“- Ky lajtmotiv i udhërrëfyesit në sistemin shëndetësor
gjerman është i menduar seriozisht. Në Gjermani askush nuk lihet pa ndihmë
në rast sëmundjeje dhe kur është i mvarur nga ajo. Në këtë kuptim kjo
broshurë u jep migranteve e migrantëve sqarime se si ata shpejt të orientohen
në sistemin shëndetësor gjerman, të gjejnë rrugë dhe persona kontaktues të
duhur.
„Shëndeti krah për krah“ gjithashtu do të thotë që në rast sëmundjeje
vetëpërgjegjësia dhe ndihma solidare t`a plotësojnë njëra tjetrën. Vetëpergjegjësi
do të thotë marrja e vetëpergjegjësisë për vetëshëndetin për sa është e mundur.
Mënyra e jetës duke qenë i vetëdijshëm për shëndetin, realizimi i parakohshëm
i masave preventive shëndetësore, ndihma në trajtimin e sëmundjes dhe
rehabilitimi kontribujnë në evitimin e paraqitjes së sëmundjes, gjymtimit dhe
mposhtjen e pasojave të tyre. Kjo broshurë poashtu iu rrëfen rrugët e sistemi
shëndetësor të cilat mund t’iu dhënë ndihmë dhe sugjerime.
Më shpresë për qytetaret e reja dhe qytetarët e ri që së shpejti të ndihen si në
shtëpinë e tyre iu dëshiroj një fillim të mbarë në ardhmëri.
Ulla Schmidt
Ministre federale për shëndetsi

Fjalë përshëndetëse
Me udhërëfyesin „Shëndeti krahë për krahë “ – Sistemi Shëndetësor gjerman
Organizata Federale e Arkës së Sigurimit Shëndetësor (BKK) dhe Qendra
Etno-mjekësore Hanovër, botojnë tashmë në tirazhin e tretë një udhëzues, i cili
deritashmë kërkon një të llojit të vet në Gjermani. Prandaj si e ngarkuara për
çështjet e integrimit të Qeverisë Federale gëzohem veçanërisht për këtë gur
ndërtimi shtesë në rrugën për më shumë integrim në Gjermani.
Vetëm n.q.s ka qënë vetë njëherë sëmurë seriozisht jashtë vendit dhe ka pasur
nevojë për ndihmë mjekësore, mund të vlerësojë, se para çfarë pengesash
të mëdha qëndrojnë emigrantët dhe emigrantet, që jetojnë në Gjermani, kur
duhet të orientohen në sistemin shëndetësor gjerman. Brenda projektit „Me
emigrantët për emigrantët“, në kuadrin e të cilit ka lindur edhe udhërëfyesi për
shëndetin, u shkelën rrugë të reja dhe që premtojnë sukses në përkrahjen e
shëndetit të emigranteve dhe emigrantëve. Vënia e „Takimit sy më sy“ duket
një nga faktorët më të rëndësishëm të tërë projektit. Nëpërmjet arsimimit dhe
kualifikimit të njerëzve me sfond emigrimi ka krijuar një grup të madh prej
medituesish, të cilët mund të transportojnë dijen e tyre në mënyrë të angazhuar
dhe jo të komplikuar tek bashkëkombësit e tyre. Prandaj është edhe më e
gëzueshme të shikosh, që nga vendndodhjet e miniprojekteve në fillim në zona
ndërkohë është bërë një lëvizje pothuajse në tërë vendin për përmirësimin e
shanceve shëndetësore të emigranteve dhe emigrantëve.
Mijëra prej të prekurve kanë mundur gjatë këtij projekti të përfitojnë nga iniciativa
për vete dhe të afërmit e tyre. Me një zgjerim të mëtejshëm të projektit si edhe
një zgjerim të udhëzuesit shëndetësor numri i tyre mund të shumëfishohet.
Gëzohem që mund të kontribuoj këtu me patronazhin tim.
Prof. Dr. Maria Böhmer
E ngarkuara e Qeverisë Federale për emigrim, refugjatët dhe integrim

PËRMBAJTJA
Shëndetin tuaj e kemi për zemër! 6
Arka e Sigurimit Shëndetësor ju informon… 7
1. Siguracioni shëndetësor. 8
• Siguracioni shëndetësor shtetëror. • Kush është i siguruar shtetëror? • Zgjedhja e lirë e Arkës
për Siguracion Shëndetësor. • Shërbimet e Arkave për Siguracionin Shëndetësor shtetëror.
• Pagesat plus/ pjesët vetjake. • Çlirimi nga pagesat shtesë. • Siguracionet shëndetësore private.
• Shërbime sipas ligjit për punën e azilantëve. • Shërbimet sipas kodit për siguracionet XII
(ndihma sociale)
2. Tek mjeku 18
• Cili mjek është i duhuri për mua? • Përgatitja për vizitën mjekësore. • Çfarë duhet të merrni
me vete tek mjeku? • Biseda me mjekun. • Për çfarë problemesh duhet t’ju informojë mjeku i juaj. •
Detyrimi për ruajtjen e sekretit. • Kontrollet e rregullta mjekësore për njohjet e hershme
të sëmundjeve. • Vaksinat mbrojtëse.
3. Në farmaci 24
4. Beim Zahnarzt 26
• Vorsorge und Bonusheft
• Zahnersatz • Heil- und Kostenplan • Eigenanteil • Private
Krankenversicherungen • Zahnbehandlung im Ausland?
5. Tek dentisti 30
• Cili spital është i duhuri për mua? Rekomandimi për kurimin në spital (Dërgimi). • Çfarë
duhet të marr me vete në spital? • Kontrata me spitalin. • Anamneza. • Kontrollet e shpeshta.
• Sqarimi para operimeve. • Detyrat e mjekut. • E përditshmja në spital. • Lirimi
6. Shërbimi publik shëndetësor 39
7. çfarë të bëjmë në rast nevoje? 41
Lista e adresave 43
Krah për krah për shëndetin tuaj 48
Shenime 49

Shëndetin tuaj e kemi për
zemër
Sistemi shëndetësor gjerman llogaritet ende në më të mirët në
botë, por jo në më të thjeshtit. Jo vetëm njerëzit, të cilët sapo
kanë ardhur në Gjermani apo që nuk jetojnë këtu për një kohë të
gjatë, e kanë shpesh të vështirë për të kuptuar se si funksionon
ky sistem. Shpesh është vështirë t’i përgjigjesh pyetjes,nëse dhe
si mund të siguroheni në rast sëmundjeje. Apo kur pyesni veten
se tek kush mund të drejtoheni, kur jeni i sëmurë apo njëri prej
anëtarëve të familjes është i sëmurë. Shkoni tek një mjek apo
direkt në spital? Dhe nëse shkoni tek mjeku, tek cili?
Përgjigjet për këto pyetje dhe të ngjashme me këto i jep
Doracaku për Sistemin Shëndetësor Gjerman që po paraqesim,
të cilin Organizata Federale e Arkave për Sigurimin Shëndetësor
e ka konceptuar së bashku me Qendrën etno-mjekësore dhe
e ka botuar në shumë gjuhë. Edhe pse nuk mund të futemi në
mënyrë të hollësishme në brendësi, ky doracak është një ndihmë
e tërësishme orietuese. Përveç kësaj në fund të librit gjeni
adresat e zyrave, institucioneve, organizatave dhe shoqërive, të
cilat do t’ju ndihmonin me tej, atje ku doracaku lë hapur trajtimin
në detaj të pyetjeve.
Doracaku është një pjesë e iniciativës së Arkës së Sigurimeve
Shëndetësore “ Më shumë shëndet për të gjithë”, në kuadrin e
të cilës realizohen projekte dhe merren masa, të cilat japin një
ndihmesë aktive në përmirësimin e shëndetësisë. Këto duhet t’u
vlejnë sidomos njerëzve, të cilët kanë nevojë veçanërisht për një
përkrahje, sepse janë të ngarkuar më shumë nga ana shëndetësore
apo që kanë shfrytëzuar më pak mundësitë e deritanishme
për përkrahjen e shëndetit të tyre.
Ne do të gëzoheshim nëse ky doracak do të ndihmonte në atë
që krahë për krahë dhe së bashku me ju të ruajmë dhe të përmirësojmë
shëndetin tuaj.
6

Arka e Sigurimit Shëndetësor ju
informon…
... për shëndetësinë dhe integrimin në Gjermani
Arkat e Sigurimit Shëndetësor të ndërmarrjeve (BKK) janë forma më e vjetër dhe e
treta në madhësi e Arkës për Sigurimin Shëndetësor në Gjermani:
Në fillim të shekullit XIX punëtorët dhe sipërmarrësit morën sëbashku iniciativën dhe
themeluan sipas principit të solidaritetit për bashkëpunëtorët dhe familjet e tyre “Arkat
e para për Sigurimin Shëndetësor”. Këto ishin edhe fillimi i Bankave Federale për Sigurim
Shëndetësor. Ato u bënë shembull për tërë siguracionin shëndetësor shtetëror
(GKV) në Gjermani.
Deri në mesin e viteve 90 të shekullit XX ekzistonte një lidhje tradicionale midis
arkave të veçanta federale për siguracionin shëndetësor dhe atyre “ndërmarrjeve
mbajtëse”. Me futjen e konkurrimit të arkave u zhvilluan më pas arkat e sotme pothuajse
200 të siguracionit shëndetësor për ndërmarrjet. Në fillim të vitit 2006 ishin
pothuajse14 milionë njerëz të siguruar tek Arka Federale për Sigurim Shëndetësor.
Krahas masave për përkrahjen individuale për shëndetësinë, Banka Federale për
Sigurim Shëndetësor angazhohet tradicionalisht veçanërisht edhe në përkrahjen e
shëndetësisë në ndërmarrje dhe kujdeset kështu, së bashku me punëdhënësit dhe
punëmarrësit, për kushte të shëndetshme të punës dhe të jetesës.
Arkat e Sigurimit Shëndetësor të ndërmarrjeve do t’i shfrytëzojnë edhe në të ardhmen
të gjitha këto mundësi, me qëllim që të mundësojnë për të gjithë një shërbim të mirë
shëndetësor.
Për këtë gjë duhet të jeni të plotësisht të sigurt.
7

1. Siguracioni shëndetësor
Siguracioni shëndetësor shtetëror (GKV)
Kush jeton dhe punon në Gjermani, normalisht është i siguruar
me ligj për shëndetin. 90% të popullsisë janë të siguruar me ligj
për shëndetin dhe paguajnë çdo muaj një shumë të caktuar për
siguracionin shëndetësor. Kjo shumë përcaktohet sipas shumës
së të ardhurave mujore. Një pjesë e paguani ju dhe pjesën
tjetër punëdhënësit tuaj. Kur ju sëmureni apo keni një aksident
dhe mund t’i nështroheni kontrollit tek mjeku apo në spital,
siguracioni shëndetësor, përveç pagesave shtesë ligjore, merr
përsipër shpenzimet e kurimit. Kjo do të thotë që në Gjermani
asnjë i siguruar nuk duhet të ndodhet ngushtë nga sëmundja.
Kështu siguracioni shëndetësor paguan jo vetëm kurimin por
edhe ilaçet, të cilat jua lëshon mjeku. Nëse ju, për shkak të
një sëmundjeje, nuk mund të punoni, punëdhënësi ju paguan
edhe për gjashtë javë të tjera rrogën. Më pas merrni për një
kohë të caktuar para për sëmundjen nga Arka e Siguracionit
Shëndetësor. Siguraconi shëndetësor ligjor është një sigurim
në rast sëmundjeje. Kush e trajton sëmundjen e tij tek mjekët
popullorë, duhet si rregull t’i marrë vetë përsipër shpenzimet.
Detyrat e siguracionit shëndetësor ligjor rishikohen kohë pas
kohe. Përcaktimet për shërbimet, kuotat, dërgesat tek mjekët
e tjerë mund të ndryshohen. Arka e Siguracionit Shëndetësor,
tek e cila sigurohesh, jep informacione për zhvillimet aktuale.
Rregulla të veçanta ka për sëmundjet apo aksidentet, të cilat u
vunë në lëvizje në kuadrin e një punësimi.
8

Një rast tjetër i veçantë mund të jetë trajtimi i sëmundjeve tek të punësuarit. Nëse
është e rrezikuar një veprimtari profesionale në vazhdimësi, mund të merren masat e
nevojshme edhe prej zyrave të tjera.
Në siguracionin shëndetësor shtetëror vlen si parim bazë solidariteti. Kuotat varen
nga shuma e të ardhurave në punë dhe përcaktohen sipas asaj nëse dikush ka
familje, është femër apo mashkull, i moshuar apo ndoshta shpesh i sëmurë. Pra
paguan ai, i cili fiton më shumë tek siguracioni shëndetësor sesa ai që fiton më pak.
Në këtë sistem angazhohen të rinjtë për të moshuarit, ata që rrisin vetëm një fëmijë
për familjet, dhe ata që janë të shëndetshëm, për të sëmurët. Megjithatë të gjithë
pretendojnë për shërbime të njëjta.
Kush është i siguruar me ligj për shëndetin?
Këtu bëhet dallimi midis atyre që janë të detyruar për t’u siguruar dhe atyre që
sigurohen vullnetarisht. Ata që janë të detyruar për t’u siguruar, janë normalisht
punëmarrësit, ata që po mësojnë një zanat, të papunët, studentët, pensionistët,
artistët dhe publicistët. Pjesëtarët e familjeve të tyre mund të bashkësigurohen falas,
nëse nuk keni apo keni vetëm të ardhura vetjake shumë të vogla (350 apo me një
punë të pakët 400 euro në muaj, gjendja e 2006-s). Fëmijët janë të siguruar deri në
një moshë të caktuar të bashkësiguruar. Kufiri i moshës varet edhe nga ajo nëse
ata janë ende në shkollë. Fëmijët me një të metë janë të bashkësiguruar pa kufizim
moshe, në rastin kur ata nuk mund të mbajnë veten për shkak të gjymtimit të tyre.
Punëmarrësit, të cilët fitojnë bruto më shumë se 47.250 euro në vit (gjendja 2006) dhe
ata që jetojnë të pavarur, mund të sigurohen vullnetarisht në siguracionet shtetërore
apo private. Se çfarë është një siguracion shëndetësor privat, do të sqarohet në
kapitullin “Siguracioni shëndetësor privat”.
9

Zgjedhja e lirë e arkave për siguracion shëndetësor
Ju lejoheni të zgjidhni vetë arkën e siguracionit shëndetësor. Sigurisht mund të jetë
praktike, nëse ajo gjendet afër vendbanimit tuaj apo vendit ku punoni. Gjatë zgjedhjes
duhet të keni parasysh se çfarë mase kuote përcakton siguracioni shëndetësor që ju
dëshironi. Kuotat, të cilat ju paguani, përcaktohen sipas të ardhurave tuaja. Nëse do të
zgjidhni një siguracion shëndetësor me një masë të ulët kuote, mund të kurseni para.
Duhet të informoheni për shërbimet e arkave përkatëse për siguracion shëndetësor.
Informacionet i merrni p.sh tek qendrat e konsumatorëve apo në internet. Shërbimet
më të rëndësishme janë njësoj tek të gjitha arkat e siguracionit shëndetësor,
megjithatë ka edhe oferta të veçanta shtesë. Me reformën shëndetësore që prej vitit
2004, u fut edhe një bonus për të siguruarit: Arkat e siguracionit shëndetësor që prej
kësaj kohe mund të shpërblejnë të siguruarit e tyre, kur ata ndërhyjnë veçanërisht
për shëndetin e tyre, psh kur ata pranojnë të bëjnë rregullisht kontrollet për dallimin e
sëmundjeve në stadin e tyre fillestar. Edhe kur ata, në rastin kur janë sëmurë, shkojnë
të vizitohen sëpari tek mjeku i shtëpisë, arka e tyre e siguracionit shëndetësor mund
ta mbulojë këtë financiarisht.
Çdo siguracion vendos vetë për sistemin e bonusit. Ka të ngjarë që gjeni një
siguracion shëndetësor, që ofron lehtësime në pagesat plus, apo ndoshta një që u
premton pacientëve të vetëdijshëm për shëndetin lehtësime të kuotave.
Nëse nuk jeni të kënaqur deri tani me arkën tuaj të siguracionit shëndetësor, mund
ta përfundoni lidhjen e siguracionit shëndetësor pas një afati prishjeje dymujore dhe
të kërkoni një arkë tjetër. Sigurisht duhet të qëndroni të paktën 18 muaj tek i njëjti
siguracion shëndetësor, vetëm në rast se, kjo gjë rrit kuotën tuaj. Atëherë që brenda
dy muajsh pas ngritjes edhe para skadimit të 18 muajve, mund të ndërroni arkën për
siguracionin tuaj shëndetësor.
10

Shërbimet e arkave të siguraconit shëndetësor shtetëror
Të gjitha shërbimet e siguracioneve shëndetësore duhet të jenë
të mjaftueshme dhe t’u përgjigjen qëllimit dhe anës ekonomike.
Çfarë i kalon kufijtë e saj, Arka e Siguracionit Shëndetësor nuk
mund të paguajë. Kjo do të thotë psh që gjatë zëvendësimit
të dhëmbit dhe mbushjes së dhëmbit, dëshira të veçanta të
pacientit duhet të paguhen nga ai vetë (p.sh mbushje me flori
e dhëmbit). E njëjta gjë vlen edhe për kurimin në spital. Arka e
Siguracionit Shëndetësor shtetëror nuk paguan për strehimin në
dhomë me një krevat apo kurim nga kryemjeku.
Shërbime të Arkës së Sigurimit Shëndetësor shtetëror
■ Trajtimi mjekësor
■ Ilaçet që duhet të lëshohen vetëm me recetë mjeku (përjashtime janë p.sh ilaçet për
potencë, ilaçe që presin oreksin)
■ Qëndrimi në spital
■ Mbikëqyrja mjekësore gjatë shtazënisë dhe lindjes, ndihma e mamive, paratë që merr
nëna pas lindjes.
■ Kontrollet për dallimin në stadin fi llestar të sëmundjeve për fëmijët (U1 deri U9 dhe J1)
■ Vaksinat mbrojtëse (jo vaksinat që bëhen për udhëtime jashtë vendit)
■ Profilaksia e dhëmbit, kurimi nga ana e dentistit, zëvendësimi i dhëmbit vetëm pjesërisht
■ Pagesë siguracioni (edhe për punëmarrësit, të cilët kujdesen për fëmijët e tyre të sëmurë)
■ Psyshoterapi
■ Profi laksi dhe reabilitacion, kurat
■ Në raste të veçanta shpenzimet e trasportit të të sëmurëve
■ Përkujdesja në shtëpi e të sëmurit, kur nëpërmjet tij shkurtohet apo pengohet një
qëndrim në spital dhe kur asnjë pjesëtar i familjes nuk mund të kujdeset për të sëmurin
■ Në kushte të caktuara një punëtore shërbimi, kur i siguruari gjendet në një spital,
masa reabilitimi apo profi laksie.
■ Ilaçe dhe të tjera (p.sh gjimnastika për të sëmurin, terapi për të folur, masazhet)
■ Mjete ndihmëse (p.sh karrige me rrota, aparate dëgjimi në përgjithwsi për fëmijë dhe
të rinj nën moshën 18 vjeçare, si edhe për të rriturit që kanë vështirësi në shkim).
11

Nëse dëshironi që të përdorni shpesh shërbimet, të cilat kapërcejnë ofertën e
arkës së siguracioneve shëndetësore, mund që të mbyllni plus sigurimit tuaj
shëndetësor shtetëror edhe një sigurim plus privat. Sigurimet shtesë private mund të
ndërmjetësohen edhe nëpërmjet arkave të sigurimeve shëndetësore shtetërore. Si rregull
ato kanë në këtë rast kushte më të mira.
Shumë shërbime sigurohen vetëm në Gjermani. Arkat për sigurimet shëndetësore
marrin përsipër vetëm një pjesë të shpenzimeve të trajtimeve ambulante jashtë
shtetit në Evropë. Në radhë të parë ky rregull përfshin të gjitha shtetet anëtare të
Bashkimit Evropian, përveç këtyre edhe Islandën, Norvegjinë, Zvicrën, Maqedoninë
dhe Lishtënshtajnin. Edhe me Turqinë, Kroacinë, Tunizinë dhe disa shtete të tjera u
bënë marrëveshje. Emigrantët të cilët janë të siguruar në sguracionin shëndetësor
shtetëror, por që një pjesë të vitit e kalojnë jashtë vendit apo bëjnë shpesh atje lejen,
duhet të informojnë Arkën e tyre për Sigurim Shëndetësor, rregulloret e së cilës vlejnë për
landin përkatës.
Bëhet fjalë për një qëndrim stacionar në një spital jashtë shtetit, i siguruari ka nevojë
para kurimit për miratimin përkatës të siguracionit të tij.
Pagesat shtesë/Pjesa vetjake
Tek shumë shërbime të siguracioneve shëndetësore shtetërore të siguruarit madhorë
(që prej moshës 18 vjeç) duhet të marrin pjesë tek shpenzimet me një pagesë plus apo
me një pjesë vetjake.
Ata duhet që të gjitha pagesat plus t’i faturojnë dhe t’i mbledhin së bashku me
faturat e tarifave të paguara për klinikën. Sepse kur ju apo pjesëtarët e familjes
suaj kapërcejnë me këto pagesa shtesë një kufi të caktuar ngarkese, atëherë ju
çliroheni deri në fund të vitit kalendarik nga pagesat e tjera shtesë. Përveç kësaj
arka e sigurimit shëndetësor ju kthen shumën e madhe tashmë të paguar. Shumë
arka të sigurimit shëndetësor ju ofrojnë falas blloqe faturash, ku ju mund të regjistroni
pagesat tuaja shtesë.
12

Pagesat shtesë/Pjesa vetjake
■ Vizita mjekësore: Tarifa për klinikë 10 euro për çerek viti. Kush brenda një çerek viti
dërgohet nga një mjek tek një tjetër, nuk paguan atje më tarifa klinike. Për këtë juve ju
nevojitet një formular kalimi nga mjeku apo fatura për tarifën e klinikës të paguar prej
jush. Nëse ju kaloheni nga një mjek tek një dentist për arsye të kurimit të dhëmbit, nuk
vlen ky rregull.Për vizitën e dentistit duhet paguar për çerek viti .një tarifë e veçantë prej
10 euro për klinikën Asnjë pagesë shtesë për vizitat në rast kontrolli tek dentisti, kontrollet
profilakse dhe për dallimin në stadin fillestar të sëmundjeve, injeksionet.
■ Ilaçet dhe mjetet e fashimit: Pagesa 10% e çmimit, më e pakta 5 euro, më e larta 10 euro
për ilaç, kurrë më shumë sesa shpenzimet reale të mjetit. Ilaçet pa recetë i paguani vetë,
me përjashtim të disa rasteve. Jashtë orareve normale të hapjes së farmacive mund të
paguhet një tarifë prej 2,50 euro për çdo ilaç.
■ Ilaç, punëtor shërbimi në shtëpi: Pagesa e 10% të çmimit + 10 euro për lëshim recete.
■ Mjete ndihmëse: pagesa e 10% për çdo mjeti ndihmës, minimalja 5 euro, maksimalja 10
euro; Tek mjetet ndihmëse për konsum jo më shumëse 10 euro në muaj.
■ Kurimi në spital: 10 euro çdo ditë, maksimal 28 ditë për çdo vit kalendarik
■ Profilaksi stacionare dhe reabilitim, edhe kurat për nënat dhe fëmijët dhe kurat për
baballarët dhe fëmijët:10 euro çdo ditë, gjatë kurimeve për shërim përfundimtar maksimal
28 ditë çdo vit.
■ Zëvendësimi i dhëmbëve: Arka e sigurimit shëndetësor shtetëror merr përsipër një
subvencion të fiksuar, i cili nuk matet me kurimin e zgjedhur por me gjetjen mjekësore
dhe kurimin e saj, i cili në shumicën e rasteve zbatohet në këtë gjetje.(sigurimi i regullit).
Kush mund të dëshmojë me anë të një dentisti, librit me bonus, që në pesë vitet e fundit
ka shkuar një herë në vit për kontrolle tek dentisti, i kthehet 20 për qind më shumë, kush
mund ta dëshmojë atë për dhjetë vitet e fundit, merr 30 për qind më shumë. Kur shpenzimet
kapërcehen, duhet të mbahen vetë, kur nuk ekziston një siguracion privat shtesë.
Ato përveç këtyre shpenzimeve
13

Çlirimi nga pagesat
Me qëllim që nga pagesat shtesë të mos mbingarkohet njeri nga ana financiare,
ka mundësi të përcaktuara për çlirimin prej tyre. Kështu fëmijët dhe të rinjtë deri në
moshën 18 vjeç janë të çliruar nga të gjitha pagesat shtesë dhe pagesat e klinikës.
Përjashtime: shpenzimet e udhëtimit, pjesa individuale për zëvendësimin e dhëmbit
dhe për kurimin ortopedik të nofullës.
Kufijtë e përgjithshëm të ngarkimit janë tek 2% të të ardhurave vjeçare bruto. Kjo do të
thotë: se kush mund të dëshmojë me anë të faturës së tij, që ka shpenzuar për pagesat
shtesë dhe tarifat e klinikës më shumë se 2 përqind të tërë të ardhurave vjetore bruto
të tij, me kërkesë të arkës së sigurmit çlirohet për restin e vitit nga pagesat e tjera
shtesë. Ai merr një dëshmi për çlirimin, të cilin ai mund ta paraqesë tek mjeku, në
spital dhe nw farmaci. Kush është për një kurim me kohë të gjatë për shkak të një
sëmundjeje kronike të rëndë, duhet të bëjë pagesa shtesë deri në 1% të të ardhurave
vjetore. Kjo vlen edhe kur jo “ai që fiton”, por për shembull fëmija e familjes së siguruar
është i sëmurë kronik rëndë. Tek familjet, të ardhurat bruto të bashkëshortëve apo të
partnerëve që jetojnë për jetë në një ekonomi të përbashkët dhe të fëmijëve të siguruar
nga familja, llogariten bashkë. Për të çliruar familjet hiqen nga kjo e ardhur e familjeve
edhe paradhëniet e caktuara të familjeve.
Regulla të veçanta merren edhe për personat të cilët psh marrin ndihmë për të jetuar apo
për sigurimin bazë në pleqëri apo gjatë kufizimit të aftësive sipas kodit për siguracionet
XII apo të ndihmës plotësuese për jetesë sipas ligjit federal për përkujdesje. (Kujdesi
për viktimat e luftës) apo paratë për të papunët II. Duke pasur parasysh çlirimin nga
pjesa vetjake në rastin e zëvendësimit të dhëmbit, vlejnë veçanërisht kushtet që ju
mund ti pyesni tek arka juaj e sigurimit shëndetësor.
14

Sigurimi privat shëndetësor
Kush plotëson kushtet e caktuara (p.sh kush ka një të ardhur bruto prej më shumë
se 47.250 euro në vit (gjendja 2006)apo është nëpunës apo i pavarur ekonomikisht)
mund të sigurohet edhe privatisht. Ndryshe nga sigurimet shëndetësore shtetërore,
kuotat e sigurimeve private orientohen sipas të ardhurave. Tek siguracioni privat bihet
dakort për shërbimet me një kontratë për sigurimin. Shpenzimet orientohen sipas
vëllimit të këtyre shërbimeve për të cilat është rënë dakort, sipas seksit, moshës si
edhe shëndetit të të siguruarit. Në kontratë mund të bihet dakort për shërbime si psh
zëvendësimi i dhëmbëve, kurimi nga kryemjeku, dhoma me një krevat në spital. Tek
sigurimet private paguajnë pra njerëzit e moshuar dhe të sëmurë më shumë se të
ata që janë të shëndetshëm dhe të rinj. Gratë paguajnë kuota më të larta se burrat.
Shpenzimet e sigurimit orientohen tek sigurimet private sipas rrezikut që siguracioni i
llogaritë të siguruarit. . Për pjesëtarë të familjes të bashkësiguruar si rregull paguhen
kuota shtesë për sigurim. Kush është i siguruar privatisht, përveç kësaj duhet të
paguajë normalisht një herë vetë shpenzimet për mjekun, spitalin dhe ilaçet dhe më
vonë i kthehen këto shpenzime tërësisht apo pjesërisht.
Shërbimet sipas ligjit për shërbimet ndaj azilantëve
Azilantët, personat që janë të detyruar për t’u larguar jashtë shtetit apo qëndrimi i të
cilëve për arsye politike, të të drejtave të popujve apo humane tolerohet (de faktorefugjatë),
normalisht nuk mund të sigurohen shtetërisht. Ata mund të mbikwqyren
nga një siguracion shtetëror jo më parë se pas tre vjetësh, vetën në rast se atyre u
njihet më parë e drejta si azilantë. Për aq kohë sa vjen në konsideratw një mbikëqyrje
prej një arke të sigurimit shtetëror, kanë ata të drejtë për shërbime sipas ligjit për
shërbimet ndaj azilantëve. Kjo e drejtë vlen e pakufizuar për sëmundjet akute dhe me
dhimbje paduruese. Por në kundërshtim me sigurimet shtetërore ekzistojnë kufizime
të caktuara. Kjo gjë vlen p.sh për kurimin e dhëmbëve, veçanërisht për zëvendësimin
e dhëmbëve apo ortopedinë e nofullës. Një e drejtë qëndron në kurimin e sëmundjeve
me dhimbje të forta, akute që kërkojnë kurim.
15

Zëvendësim dhëmbi u sigurohet atyre vetëm atëherë kur nuk
duhet të largohen nga vendi, kur pa kurim mund të shkaktohen
dëme pasuese apo kur dëmet janë aty. Këtu e drejta përfshin
vetëm shërbimet, të cilat janë të nevojshme patjetër për
sigurimin e shëndetit. Kjo e drejtë ekziston edhe kur në mungesë
kurimi kërcënohet nga një keqësim i shëndetit, sëmundje të
tjera apo ndikime të vazhdueshme të shëndetit. Kur ju dyshoni,
nëse është e drejtë që juve ju refuzohet një mjekim i caktuar,
drejtohuni tek zyrat për konsultimin e refugjatëve, pacientëve
apo tek një avokat. Këto zyra mund t’ju ndihmojnë për të sqaruar
situatën.
Me qëllim që të mund të shfrytëzoni shërbimet sipas ligjit për
shërbimet ndaj azilantëve duhet ti paraqisni mjekut një dëshmi
të sigurimeve shëndetësore. Këtë dëshmi e merrni tek zyra juaj
sociale apo tek zyra, tek e cila ju bëni kërkesa për shërbime të
tjera. Kjo dëshmi vlen vetëm për një çerek viti.
Shërbime, për të cilat ju keni të drejtë sipas ligjit për
shërbimet ndaj azilantëve.
■
■
■
■
Kontrollet për profilaksi gjatë shtazënisë, shërbimet për lindje dhe kujdesin
pas lindjes.
Kontrollet mjekësore profilakse si në sigurimin ligjor: kontrollet e fëmijëve
U1 deri J1, kontrollet gjinekologjike për dallimin e hershëm, kontrollet vjetore
për dallimet e hershme të kancerit për gratë që prej moshës 20 vjeçare
dhe të burrave që prej moshës 45 vjeçare, kontrolle të përgjithshme të
shëndetit për njerëzit që prej moshës 35 vjeçare (çdo dy vjet).
Kontrollet gjysëm vjeçare për profilaksinë e dhëmbëve për fëmijët dhe të
rinjtë nën moshën 18 vjeç, më pas kontrolle vjeçare për profilaksi.
Vaksinat e zakonshme për fëmijë, vaksinat e tetanozit, difterisë, poliomelitit
për të rritur, sipas rrezikut individual edhe vaksinave të tjera (këtu duhet që
të mendoni edhe për situatën shëndetësore në vendin nga ju vini.
16

Si marrësi i shërbimeve sipas ligjit të shërbimeve ndaj azilantëve jeni i çliruar prej
taksës për vizitën, pjesa individuale gjatë shpenzimeve të mjekimit në spital si edhe
pagesat plus për ilaçet, bareve dhe mjeteve ndihmëse etj.
Çlirimin jua lëshon zyra përgjegjëse për shërbimet sipas ligjit për shërbimet ndaj
azilantëve apo arka për sigurimin shëndetësor, prej të cilës mbikëqyreni.
Kur sipas ligjit për shërbimin ndaj azilantëve keni marrë shërbime të paktën tre
vjet, mund të merrni nëpërmjet zyrës sociale një kartë tek arka e sigurimit shtetër e
përzgjedhjes suaj. Kjo vlen vetëm kur ju keni plotësuar edhe kushtet e tjera sipas § 2
të ligjit për azilantët (shiko § 264 SGB ). Ju mund më pas të merrni të gjitha shërbimet
e siguracionit për sigurimin shëndetësor shtetëror, por nuk mund të çliroheni më nga
pagesat shtesë për ilaçet, mjetet për shërim apo ndihmëse etj. Për pagesat shtesë
tek mjeku në spital apo në farmaci vlen për ata që jetojnë vetëm dhe për bashkësitë
një kufi maksimal prej 82,80 euro në vit (faturat mblidhen!) Së fundi arka e sigurimit
shëndetësor duhet të lëshojë një dëshmi çlirimi.
Shërbimet sipas kodit federal për siguracionet XII (Ndihma sociale)
Për emigrantët, qëndrimi i të cilëve është legal, por që nuk përfshihen në ligjin për
shërbimet ndaj azilantëve apo që nuk janë të siguruar as privatisht as shtetërisht, e
drejta orientohet sipas kodit për siguracionet XII, N.q.s merrni eventualisht për më
shumë kohë se një muaj ndihmë sociale, atëherëmbikëqyreni nga një arkë e sigurimt
shtetëror. Zyra sociale do tju kërkojë që të zgjidhni një Arkë shtetërore për sigurim
dhe ju duhet të regjistroheni atje. N.q.s nuk merret parasysh një kujdes nëpërmjet një
arke shtetërore për sigurim, duhet të bëhet një kërkesë tek zyra sociale për dëshmi
të sigurimit shëndetësor dhe për marrjen përsipër të shpenzimeve për shërbime
të caktuara. Mund të pretendohet kur paraqitet një gjendje e ngushtë materiale (të
ardhura jo të mjaftueshme, mungesë e sigurimit shëndetësor) dhe një nevojë për
mjekimin shëndetësor. Është e rëndësishme që të paraqiten për këtë gjë dokumentet
përkatëse tek zyra sociale.
17

2. Tek mjeku
Cili mjek është i duhuri për mua?
Nuk ka rëndësi nëse jeni i siguruar privatisht apo shtetërisht,
ju keni të drejtë të zgjidhni vetë mjekun tuaj në Gjermani. Ata
që janë të siguruar shtetërisht kanë të drejtë të zgjedhin vetëm
mjekët që janë të lejuar sipas kontratës, këtu janë pothuaj të
gjithë mjekët.
Bëhet dallimi në mjekë të shtëpisë dhe ata specialistë. Mjekët
e shtëpisë janë mjekë të përgjithshëm, pediatër dhe disa internistë.
Ju duhet të shkoni mundësisht gjithmonë tek i njëjti mjek
shtëpie, sepse ky ju njeh ju dhe gjendjen tuaj shëndetësore më
mirë se kushdo. Ai do t’ju dërgojë, nëse është e nevojshme,
tek specialisti i duhur. Mjekët specialistë janë të specializuar
në fusha të caktuara, këta janë p.sh gjinekologët apo mjekët
për fytin, hundën dhe veshët. Kur ju sëmureni, keni të drejtë të
shkoni edhe direkt tek një specialist, por në këtë rast duhet të
paguani plus taksën e vizitës. Disa arka për sigurim shëndetësor
i shpërblejnë të sigururarit e tyre, kur ata sëpari kërkojnë mjekun
e tyre të shtëpisë.
Para se të vendosni për një mjek, duhet të mendoni me qetësi se
çfarë është e rëndësishme për ju. Ndoshta dëshironi të mjekoheni
më mirë nga një mjeke sesa nga një mjek. Ndoshta pozicioni i
klinikës luan një rol të rëndësishëm për ju, sepse jeni i varur nga
lëvizja me mjete të qarkullimit publik. Ia vlen edhe një krahasim
i orëve të konsultimit me mjekë të ndryshëm. Sidoqoftë mund
të informoheni nëse klinika është gjithmonë plot dhe në parim
duhet të pritet shumë gjatë.
Një mjek i mirë duhet t’ju dëgjojë me vëmendje dhe t’ju sqarojë
qartë, se çfarë bën dhe përse, dhe çfarë mjekimi këshillon. Ai
bashkëpunon me mjekë të tjerë pra, në rast nevoje, ju dërgon
tek një specialist.
18

Nëse jeni i pakënaqur me mjekun apo nuk i besoni atij, keni të drejtë në çdo kohë
që të shkoni tek një tjetër. Megjithatë këtë gjë nuk duhet ta bëni shpesh. Sepse çdo
mjek duhet t’ju njohë nga e para dhe gjithashtu ju atë. Përveç kësaj gjatë ndërrimeve
të shpeshta të mjekëve ndodhin shpesh kontrolle të dyfishta, të cilat mund të kenë
pasoja për shëndetin tuaj (p.sh tek radiografitë).
Përgatitja për vizitën mjekësore
Para se të shkoni tek mjeku, mund të përgatiteni për vizitën mjekësore. Mund të vëzhgoni
veten me saktësi dhe të shënoni shqetësimet tuaja. Shënoni se çfarë ilaç merrni
në këtë kohë dhe nëse së fundi keni qënë diku tjetër për mjekim. Ju mund të shënoni
edhe pyetjet që doni t’i bëni mjekut. Nëse nuk flisni aq mirë gjermanisht, ju ofrohet të
merrni dikë si përkthyes me vete. Arka për Sigurim Shëndetësor nuk mund të marrë
përsipër shpenzimet e përkthimit në një vizitë mjeksore. Ju keni sigurisht të drejtë
të shoqëroheni tek mjeku prej anëtarëve të familjes apo miqve, të cilët kuptojnë më
mirë gjermanisht. Në shumë qytete ka regjistra ku janë shënuar mjekët me njohuritë
e gjuhëve të huaja apo personeli me shumë gjuhë.
Më mirë është të lini përpara një orar me telefon tek mjeku juaj. Kështu do të shmangni
orët e gjata të pritjeve. Nëse ju nevojitet një orar, sepse tani jeni i sëmurë akut
dhe jeni keq, duhet ta thoni këtë gjë në telefon. Atëherë do të merrni më shpejt një
orar. Natyrisht mund të shkoni pa orar tek orët e konsultimit tek mjeku, por në këtë
rast duhet të llogaritni që duhet të prismi për një kohë të gjatë.
19

Nëse jeni shumë keq apo jeni tepër i dobët dhe nuk mund të shkoni vetë tek mjeku i
shtëpisë, mund të vijë ai vetë tek ju në shtëpi. Shfrytëzoheni mundësinë e vizitës në
shtëpi vetëm kur nuk keni mundësi tjetër.
Çfarë duhet të merrni me vete tek mjeku
Mendoni patjetër që të merrni me vete tek mjeku kartën e sigurimit apo dëshminë për
sigurimin shëndetësor. Përveç kësaj duhet të sillni me vete një listë të ilaçeve që ju
merrni. Plus këtyre mjeku juaj ka nevojë ndoshta për pasaportën tuaj të vaksinave, të
alergjisë apo edhe radiografi, nëse ju tani së fundi keni bërë të tilla. Gjatë vizitës së
mjekut të shtëpisë duhet të keni para me vete. Çdo çerek viti vizita e mjekut kushton
10 euro. Kjo e ashtuquajtura taksë e vizitës e paguani direkt në klinikë. Nëse në këtë
periudhë duhet të vizitojë një mjek tjetër apo specialist, merrni një rekomandim për
dëshminë e kalimit tek mjeku. Mëpas këto duhet t’i merrni me vete tek mjeku përkatës,
përndryshe duhet të paguani sërish 10 euro.
Biseda me mjekun
Sqarojini mjekut me qetësi përse jeni atje dhe se çfarë shqetësimesh keni. Kini kujdes,
që ai t’ju kuptojë, se çfarë thoni dhe që ju të kuptoni se çfarë thotë ai. Pyesni
gjithmonë, çfarë nuk kuptoni.
Jini i sinqertë me mjekun tuaj dhe mos i fshihni atij p.sh, kur pini shumë duhan apo
alkool. Gjithashtu mos e zbukuroni mënyrën tuaj të të ngrënit dhe aktivitetet e tuaja
sportive.
20

Për këto gjëra duhet t’ju informojë mjeku juaj
■ Se çfarë sëmundjesh ndoshta keni
■ Se çfarë mjekimi ai propozon
■ Se si ndikon ky mjekim, sa kohë zgjat, se çfarë rreziqesh sjell dhe në se është i li
hur me dhimbje.
Në se mjekimi zvogëlon vetëm shqetësimet apo nëse ai e
shëron sëmundjen. Çfarë mundësish të tjera mjekimi ka. Nëse
keni dyshime për ilaçet apo mjekimin, të cilat jua propozon
mjeku, flisni me mjekun për këtë gjë. Nëse mjeku lëshon ilaçe,
është e rëndësishme, që ju t’i merrni këto ilaçe dhe tamam ashtu
se si këshillohen nga mjeku. Nëse ndiheni keq pas marrjes së
medikamenteve apo ndieni efektet dytësore, duhet të flisni për
çdo rast me mjekun tuaj. Nëse do t’i ndërprisni njëherë me kokën
tuaj ilaçet dhe do të shkoni sërish tek mjeku, sepse gjendja juaj
shëndetësore nuk është përmirësuar, flisni hapur me të, që nuk i
keni marrë ilaçet. Mjeku nuk mund ta dijë këtë gjë dhe nxjerr përfundime
tepër të gabuara për mjekimin e mëtejshëm. Ai mendon
se ndoshta ilaçi ishte jo i fortë dhe rekomandon një më të fortë.
Detyra për të mbajtur sekretin
Mjekët dhe personeli praktikues nuk duhet të thonë më tej, se
çfarë mësojnë për ju, shëndetin tuaj apo familjen tuaj. Kjo do
të thotë, që ju mund të flisni me mjekun shumë hapur dhe mbi
gjithçka, se çfarë mund të lidhej me sëmundjen tuaj. Pa miratimin
tuaj shprehimisht mjeku nuk i jep as partneres, as partnerit
tuaj as pjesëtarëve të tjerë të familjes informacion.
21

Kontrollet e rregullta dhe proflaktike mjekësore për
njohjet e hershme të sëmundjeve.
Me qëllim që sëmundjet të dallohen dhe mjekohen me kohë, në
Gjermani ekziston mundësia e kontrolleve të rregullta dhe profilaktike
mjekësore për dallimin e hershëm të sëmundjes. Këto
kontrolle paguhen nga Arka e Sigurimit. Nuk paguhen tarifa për
klinikën. Shfrytëzoni këto kontrolle për të mirë të shëndetit tuaj.
Kontrollet e rregullta për njohjen e hershme të sëmundjeve
■
■
■
■
Dallimet e hershme çdo vit tek gjinekologe të kancerit. Për gratë që prej
moshës 20 vjeçe (nëbark)
Kontrolli i përvitshëm për gjoksin tek gjinekologet. Për gratë nga mosha
30 vjeçe.
Kontrolli i përvitshëm për dallimin e kancerit te zorrëve. Për gratë që prej
moshës 45-vjeçe (tek urologët, internistët dhe mjeku i shtëpisë)
Kontrollet shëndetësore të hollësishme. Për gratë dhe burrat që prej moshës
35 vjeç (dallimi i hershëm i sëmundjeve të ndryshme dhe rreziqet e
sëmundjeve), çdo dy vjet.
Kontrollet profilakse
■
■
■
nëntë kontrollet profilaktike për fëmijët (U1 bis U9 )dhe një kontroll
për të rinjtë (J1)
Kontrollet për profilaksinë e shtatzënisë
Kontrollet proflaktike për fëmijët dhe të rriturit
22

Vaksinat mbrojtëse.
Sëmundjet ngjitëse (sëmundjet infektive) nuk janë bërë edhe sot e kësaj dite të parëndësishme.
Ende sëmuren çdo vit mijëra njerëz nga sëmundje të rrezikshme infektive.
Për këtë arsye është veçanërisht e rëndësishme, për të shfrytëzuar mundësitë e masave
parandaluese. Vaksinat mbrojnë nga shumë sëmundje infektive dhe nga rreziqet
e lidhura me shëndetin.
Me që fëmijët vaksionohen gjithmonë në kuadrin e kontrolleve për fëmijë, shumica
e fëmijëve në Gjermani janë të vaksinuar kundër sëmundjeve më të rëndësishme.
Të rriturit, në të kundërt, lënë pas dore shpesh vaksinimin. Nëse nuk jetoni gjatë në
Gjermani, informohuni tek mjeku për vaksinimet e nevojshme. Mendoni edhe vaksinat
mbrojtëse për fëmijë duhet të rifreskohen rregullisht edhe në moshë të rritur. Këtu
përfshihen vaksinimet kundër tetanozit dhe difterisë. Vaksinat mund t’i kryeni tek
mjeku i shtëpisë. Shpenzimet merren shpesh përsipër nga Arka juaj e Sigurimit. Kjo
sigurisht nuk vlen për „vaksinimet për të shkuar jashtë” p.sh për pushimet në udhëtime
të largëta dhe për vaksinimet për të cilat përgjigjen punëdhënësit.
Të gjitha vaksinat regjistrohen në pasaportën tuaj të vaksinimit, të cilën duhet ta sillni
me vete për oraret e vaksinimit. Nëse nuk keni ende një pasaportë vaksinimi, pyesni
mjekun tuaj të shtëpisë.
23

3. Në farmaci
Ju merrni ilaçe dhe mjete fashimi në Gjermani normalisht vetëm
në farmaci. Farmacitë kanë një shkronjë A të madhe në ngjyrë
të kuqe mbi derë.
Aty merrni ju si ilaçe pa recetë edhe ilaçe
që duhet të merren me recetë. Ilaçet pa
recetë janë p.sh spraj për hundët, tabletat
kundër të vjellit për udhëtime apo kundër
dhimbjes së kokës. Këto ilaçe ju mund
t’i blini në farmaci pa recetë mjekësore.
Për ilaçet që duhet të merren me recetë
mjeku ju lëshon një recetë, të cilën e paraqitni në farmaci. Me të
ju merrni ilaçin përkatës. Arka për Sigurim Shëndetësor paguan
vetëm ilaçet, të cilat i lëshon mjeku dhe që janë të detyrueshme
për një recetë. Përjashtime: Ilaçe për fëmijët deri në 12 vjeç dhe
të rnjtë me probleme zhvillimi si edhe ilaçe që llogariten për kurimet
standarte të njerëzve me një sëmundje të rëndësishme (për
shembull pas një infarkti zemre). Përveç kësaj arka pwr sigurim
shwndetwsor nuk paguan ilaçet me recetw tw detyrueshme pwr
tw siguruarit mbi 18 vjeç për kurimin e infeksioneve gripale, duke
përfshirë ilaçet për dhimbje, rrufë etj të përdorura gjatë këtyre
sëmundjeve.
Nëse jeni i siguruar shtetërisht, shlyhet farmacia direkt me Arkën
tuaj për Sigurim Shëndetësor. Ju vetë paguani vetëm pagesën
shtesë të paracaktuar. Nëse një ilaç apo mjet fashues është më i
lirë sesa pagesa shtesë e parashënuar, ju paguani vetëkuptohet
vetëm këtë çmim. Ata që janë të siguruar privatisht duhet që
të paguajnë shpesh së pari vetë dhe e lllogaritin këtë më vonë
me sigurimin e tyre. Nëse ju vizitoni një farmaci jashtë orareve
normale të hapjes, për të blerë ilaçe apo mjete fashuese, duhet
të paguani plus 2,50 euro taksë për raste urgjence.
24

Mund të ndodhë që farmacisti nuk ka rezervë një ilaç të caktuar dhe këtë duhet ta
porositë. Shpesh produkti i dëshiruar është ditën tjetër aty. Nëse ju merrni rregullisht
një ilaç, është megjithëse më mirë, jo të siguroni thjesht një recetë të re, kur pakoja
është bosh. Disa ilaçe, si p.sh pomadën, e përgatit vetë farmacisti. Por shumica e
ilaçeve prodhohen nga sipërmarrjet e mëdha farmaceutike.
Krahas ilaçeve dhe mjeteve fashuese, farmacitë ofrojnë produkte të ndryshme. Nga
produktet plotësuese ushqimore, spraj kundër mushkonjave dhe kozmetikës për
alergjikë deri tek bonbonet për kollë, mund të jetë gjithçka aty. Farmacitë normalisht
janë të hapura gjatë ditëve të javës nga ora 9.00 deri në 18.00. Disa farmaci janë të
mbyllura mbasditet e të mërkurës. Netëve dhe në fundjavë ka gjithmonë një farmaci
tjetër shërbim urgjence. Cila farmaci është kjo, shënohet në gazetat lokale dhe shpesh
në derën e farmacisë suaj.
25

4. Tek dentisti
Disa njerëz kanë frikë të madhe nga vizita tek dentisti. Kjo s’ka arsye
sepse. Shumë dentistë janë tepër të kujdesshëm dhe përpiqen
për t’u kursyer dhimbjet pacientëve të tyre. Nëse gjeni një dentist, të
cilit i besoni, atëherë shpesh mjekimi nuk është problem.
Nëse nuk jeni të kënaqur me dentistin tuaj, flisni njëherë me
pjestarët e familjes, miqtë dhe të njohurit. Ndoshta mund t’ju rekomandojnë
ata dentistin e tyre. Dhe nëse nuk mund të shmangen
dhimbjet, ndoshta ju ngushëllon mendimi, se sa të këqija janë
dhimbjet e dhëmbëve të pamjekuar. Atëherë ia vlen të duroni një
gjysmë ore apo një orë.
Profilaksia dhe fletorja e bonusit
Natyrisht nuk duhet të shkoni tek dentisti kur keni dhimbje
dhëmbi apo probleme akute të dhëmbëve. Në Gjermani Arkat
shtetërore i shpërblejnë të siguruarit e tyre, kur ata shkojnë
rregullisht tek kontrollet për profilaksi,, kjo do të thotë një apo
dy herë në vit. Një herë në vit dentisti mund të largojë gurëzat
në kuadrin e kontrollit profilaks me pagesë të arkës së sigurimit
shëndetësor. Për kontrollet profiaktike nuk paguhen tarifa për
klinikën. Të gjitha kontrollet profilakse regjistrohet të nga dentisti
në fletoren e bonusit. Fletoren e bonusit e merrni tek dentisti. Duhet
ta ruani mirë atë dhe tamam si kartën tuaj të sigurimit, ta sillni
me vete çdo herë tek dentisti. Nëse me anë të fletores së bonusit
doni të dëshmoni, që në çdo vit kalendarik keni qënë njëherë tek
dentisti, Arka juaj e Sigurimit shëndetësor paguan më shumë për
zëvendësimin ndoshta të dhëmbit tuaj të mëvonshëm.
Arkat shtetërore për sigurim mbajnë shpenzimet e kontrolleve
profilaktike. Ato paguajnë edhe për të gjitha masat që përmbajnë
dhëmbët dhe për heqjen e dhëmbëve.
26

Pra nëse merrni një mbushje dhëmbi, Arka për Sigurimin Shëndetësor
merr përsipër shpenzimet. Kjo gjë vlen edhe për të gjitha
mjekimet e nevojshme mjekësore. Gjatë një mbushjeje të dhëmbit
Arka për Sigurim Shëndetësor merr përsipër shpenzimet për
mbushjet me amalgamë dhe mbushjet e e përcaktuara me lëndë
plastike. Nëse doni të keni si mbushje një material të shtrenjtë,
p.sh flori duhet t’i merrni vetë më shumë shpenzime përsipër. E
njëjta gjë vlen edhe për zëvendësimi i dhëmbit.
Zëvendësimi i dhëmbit
Tek zëvendësimi i dhëmbit llogariten, krahas kurorës së dhëmbëve,
edhe “dhëmbët e tretë”, pra protezat dhe urat. Normalisht
Arkat për Sigurimin Shëndetësor paguajnë për zëvendësimin
e dhëmbit një pagesë fikse që i referohet rezultatit. Shuma e
subvencionit fiks llogaritet në bazë të përkujdesjeje si rregull.
Përkujdesja si rregull orientohet sipas kurimit të nevojshm
mjekësor. Për një përfundim të caktuar ka gjithmonë të njëjtën
shumë fikse si subvencion. Nëse doni një përkujdesje tjetër
më të shtrenjtë sesa përkujdesja si rregull mjekësore, duhet t’i
merrni vetë përsipër shpenzimet e shumta. Nëse në pesë vitet e
fundit keni shkuar një herë në çdo vit kalendarik tek kontrolli për
profilaksinë nga dentistët (fletorja e bonusit!), rritet subvencioni
fiks në 20%. Nëse nuk jeni ende 18 vjeç, ju kap ky rregull, nëse
pranoni kontrollin profilaktik tek dentisti çdo gjysmë viti. Nëse keni
mbajtur fletoren tuaj të bonusit rregullisht në 10 vitet e fundit,
rritet subvencioni fiks edhe një 10% tjetër.
Para se të merrni zëvendësimin e dhëmbit, dentisti ju përpilon
një plan falas shërimi dhe shpenzimesh. Ky plan duhet të aprovohet
nga Arka për Sigurimin Shëndetësor para mjekimit. Plani
i shpenzimeve funksionon si një preventim shpenzimesh tek
riparimi i makinave. Dentisti juaj nuk duhet të devijojë shumë
nga ajo që ka rënë dakort me ju dhe Arkën tuaj për Sigurim
Shëndetësor.
27

Plani i shërimit dhe i shpenzimeve
Dentistët u rekomandojnë pacientëve të tyre shpesh shërbime, të cilat e kapërcejnë
të nevojshmen për ilaçe.. Meqë arkat e sigurimit shëndetësor shtetëror marrin pjesë
vetëm në shpenzimet e domosdoshme mjekësore, pacientët duhet t’i paguajnë vetë
ato shërbime që kapërcejnë kufijtë. Nëse nuk jeni i sigurt, pyesni direkt dentistin, se
çfarë mjekimi paguan Arka e Sigurimit dhe çfarë jo. Mos nënshkruani kontrata, të cilat
nuk i kuptoni 100%, sepse atëherë mund t’ju kushtojë kjo gjë shtrenjtë. Ndoshta doni
të bini dakort për shërbimet me denstistin, të cilat do t’i paguani vetë, atëherë Arka
për Sigurimin ju këshillon me kënaqësi për dobishmërinë e këtij mjekimi. Pas mjekimit
dentisti llogarit me Arkën e Sigurimit dhe ju merrni një llogari për pjesën tuaj. Nëse kjo
llogari ju duket e çuditshme, apo mjekimi shumë më i shtrenjtë sesa në preventimin e
parashikuar të shpenzimeve, lutjuni Arkës së Sigurimit për një këshillë.
Pjesa individuale
Pjesa juaj në shpenzimet për zëvendësimin e dhëmbit mund të jetë ende shumë e
shtrenjtë me gjithë kujdesin e rregullt të dhëmbëve (fletorja e bonusit), edhe kur keni
arritur një bonus prej 30%. Për këto raste janë parashikuar të ashtuquajturat rregulla
në rastet e vështira. Nëse keni të ardhura të pakta, duhet të informoheni tek Arka e
Sigurimit për këto rregulla në raste të vështira. Atëherë pjesa juaj për të paguar bëhet
ndoshta më e vogël. Kufijtë e të ardhurave për rregullat e vështira ripërshtaten çdo
vit. Prandaj informohuni tek Arka për Sigurim. Kush merr ndihmë sociale, para ngaqë
është i papunë apo mbështetje për kualifikim, vështrohet gjithmonë si rast i vështirë.
Kush në parim dëshiron të ulë pjesën individuale, mund të bëjë një siguracion shtesë
për dhëmbët
28

Sigurimi shëndetësor privat
Tek një siguracion privat çdo kontratë bëhet në mënyrë individuale. Kontrata mund të
përfshijë edhe mjekime kozmetike dhe ju do të merrnit p.sh një kurorë prej qeramike.
Pagesa juaj e sigurimitdo të ishte sigurisht çdo muaj përkatësisht e lartë.
Mjekimi i dhëmbit jashtë shtetit?
Zëvendësimi i dhëmbit nga jashtë shtetit është ngandonjëherë më i lirë se ai në Gjermani.
Përpara se të vendosni për një kurim dhëmbi, duhet të informoheni me saktësi
nëse Arka e tuaj për Sigurimin Shëndetësor merr përsipër këtë mjekim. Ju duhet
gjithashtu të mendoni, se çfarë ndodh, kur zëvendësimi i dhëmbit më pas nuk është i
kënaqshëm dhe kush pastaj do të marrë përsipër shpenzimet për mjekimin e mëpasshëm.
Në raste të tilla zëvendësimi i lirë i dhëmbit del si tepër i shtrenjtë. Mendoni nëse
ia vlen shpërblimi, kur llogarisni shpenzimet e udhëtimit. Në fund të fundit mbetet për
t’ju treguar që një mjekim nga dentisti mund të jetë shumë ngarkues. Prandaj ështe e
ngutshme që të këshilloheni të hiqni dorë që të duroni më shumë mjekime për qindra
euro në një kohë të shkurtër.
29

5. Në spital
Cili spital është i duhuri për mua?
Nëse duhet të shkoni për mjekim në një spital apo për një operacion
apo jo, e konstaton normalisht mjeku që ju mjekon. Nëse
jeni i siguruar ligjërisht, mund të trajtoheni vetëm në spitale të
lejueshme. Këto janë p.sh edhe klinikat e shkollave të larta. Një
mjekim në një klinikë private, pra në një klinikë, e cila nuk është
e lejueshme sipas § 108 të kodit për siguracionet V, nuk është e
mundur për të siguruarit ligjërisht. Mjeku juaj jep në recetën për
mjekimin tuaj në spital, dy spitalet më të afërta të arritshme, të
cilat janë të përshtashme për mjekimin tuaj. Nëse do të zgjidhnit
një spital tjetër, duhet të paguani ndoshta shpenzime të mundshme
shtesë. Flisni në këtë rast me mjekun tuaj dhe Arkën tuaj për
Sigurim dhe bëni të qartë besimin tuaj fetar.
Lëshimi i recetës për trajtimin në spital (Shtrimi).
Ju dërgoheni prej mjekut tuaj të shtëpisë apo mjekut specialist
që ju mjekon në spital. Ai ju shkruan edhe një dëshmi për dërgimin
në spital, të cilën duhet ta merrni me vete në spital. Për
disa operime duhet të qëndroni më për ditë me radhë apo javë
me radhë në spital. Këto kryhen ambulatorisht në spital apo në
klinikën e specialistit. Kjo do të thotë që ju pas operimit, po atë
ditë të ktheheni në shtëpi. Një qëndrim më i gjatë në spital quhet
“qëndrim stacionar”.
30

Kontrata me spitalin
Nëse shkoni për një qëndrim stacionar në spital, përfundoni për këtë gjë një kontratë
me shkrim. Të siguruarit shtetërisht nuk duhet të japin më parë parimisht para
për mjekimin, Arka për SiguriminShëndetësor e llogarit këtë me spitalin. E vetmja
ngarkesë finaciare, që keni, janë pagesat shtesë prej 10 euro çdo ditë. Por edhe
këto duhet të paguhen vetëm për 28 ditët e para, çdo vit kalendarik. Marrja përsipër
e shpenzimeve nëpërmjet siguracionit shtetëror shëndetësor vlen për mjekimin e
nevojshëm mjekësor, strehimi dhe kujdesja e plotë. Nëse keni dëshira të veçanta,
mjekim nga kryemjeku, strehimi në dhoma me një krevat dhe nuk pranoni këto
shërbime në kontratë, duhet t’i paguani vetë këto shërbime. Sepse këto nuk i merr
përsipër Arka juaj për Sigurimin Shëndetësor. Ndoshta keni bërë një sigurim shtesë
privat me shërbime të tilla ekstra. Atëherë duhet të sillni me vete në spital vërtetimin
për këtë gjë. Nëse jeni të siguruar privatisht, mund të jetë e mundur, që duhet të
paguani shpenzime të shumta para fillimit të mjekimit.
Kontratën me spitalin duhet ta nënshkruani vetëm kur e keni kuptuar. Konsultohuni
për çdo rast me miq dhe të afërm, që flasin mirë gjermanisht. Pyesni për aq kohë
derisa keni kuptuar gjithçka dhe përpiloni në parim një kopje.
31

Was nehme ich mit ins Krankenhaus?
Çfarë duhet të merrni me vete në spital?
Ka një radhë gjërash që duhet të sillni me vete për një qëndrim stacionar
në spital.
Këtu përfshihen dokumente dhe të dhëna të ndryshme:
■ Karta për sigurimin shëndetësor
■ Dëshmia e dërgimit në spital
■ Letërnjoftimi apo pasaporta
■ Pasaporta me vaksinimet, letërnjoftimi me grupin e gjakut, pasaporta për alergjitë
■ Të gjitha dokumentet, që mund të japin informacion për gjëndjen tuaj shëndetësore (p.sh
radiografi, rezultatet laboratorike, raportet mjekësore dhe një listë e ilaçeve, që merrni.)
■ Dokumente të mundshme me shkrim për qëndrimin tuaj të fundit në spital
■ Të dhënat e mundshme dhe vendi i operimit të fundit si edhe emrat e mjekëve
përgjegjës.
■ Sigurimi i mundshëm i sigurimit shtesë privat për marrjen e shpenzimeve.
Këtu futen edhe gjëra personale, që ju nevojiten:
■ Sende larjeje
■ Pizhama/këmishnate
■ Robdëshambër për banjë
■ Pantofla
■ Peshqirë
■ Syze, në rast se i përdorni
■ Ilaçe
■ Të brendshme
■ Veshje të përditshme
■ Numrat e telefonave të pjesëtarëve më të afërt të familjes apo të miqve
■ Emri, adresa, numri i telefonit të mjekut të shtëpisë
■ Gjëra për të shtyrë kohën: p.sh një radio me kufje, libra, lapsa, revista
32

■ Mbyllës veshësh dhe syze errësuese për të fjetur, nëse keni një gjumë të lehtë dhe
strehoheni në një dhomë me shumë krevate.
■ Pak para
Lërini shumat e mëdha të parave kesh dhe objektet me vlerë më mirë në shtëpi.
Edhe celularin nuk duhet ta merrni me vete në spital.
Anamneza
Para fillimit të mjekimit bëni një bisedë të hollësishme me mjekun
e spitalit. Ai do të përpiqet gjatë kësaj bisede të krijojë një
panoramë të gjendjes suaj shëndetësore dhe të mësojë historinë
e sëmundjes suaj. Flisni për këtë arsye tepër hapur për
shqetësimet tuaja dhe zhvillimin e sëmundjes. Mjeku i klinikës
nuk di gjithçka, se çfarë di tashmë për ju mjeku juaj i shtëpisë.
Përgjigjuni gjithmonë me sinqeritet, edhe kur zakone të veçanta
janë jo të këndshme (p.sh të pirit duhan). Mjeku dhe tërë personeli
i klinikës i nënshtrohen rregullit për të ruajtur sekretin, si
edhe mjeku i shtëpisë. Ai nuk duhet që pa mirëkuptimin tuaj t’i
japë informacione një të treti. Për këtë arsye është e rëndësishme,
që t’i thoni atij se kujt duhet t’i japë informacion për ju partnerit
tuaj, familjes, miqve të tu dhe se kë duhet të telefonojë në
rast urgjence.
Kontrollet e shpeshta
Gjatë qëndrimeve në spitale dhe para operimeve shfaqen
shumë shpesh kontrolle të caktuara. Ato janë të nevojshme, me
qëllim që mjeku të mund të krijojë një panoramë të gjendjes suaj
shëndetësore dhe të krijojë një pamje të sëmundjes suaj. Tek
kontrollet më të shpeshta futet marrja e gjakut, radiografia, EKG
për kontrollin e zemrës dhe ultrazërit për kontrollin e organeve.
Edhe tomografisë me kompjutër (CT) dhe spintomografisë së
bërthamës duhet t’i nënshtrohen pacientët. Tek të dyja kontrollet
ju futni një tub. Kjo mund të jetë diçka që të zë,fytin por është e
parrezikshme dhe nuk shkakton dhimbje.
33

Nese (kur) është caktuar një operim, do të luteni ndoshta shumë herë javë më parë
që t’ju merret gjaku. Atëherë, në rast nevoje do t’ju vihet në dispozicion gjatë operimit
gjaku juaj, në rast se do të keni nevojë për të.
Sqarimi para operimeve. Detyrat e mjekut
Para një operimi duhet që mjeku t’ju informojë për shancet dhe rreziqet e ndërhyrjes.
Dëgjoni me vëmendje, pyesni dhe lëreni që t’ju shpjegohen të gjitha, se çfarë është
e rëndësishme për ju. Kur nuk kuptoni aq mirë gjermanisht mund të ndihmoheni
përsa i përket gjuhës nga miqtë dhe pjesëtarët e familjes. Lutjuni mjekut që gjithçka
ta shprehë mundësisht thjesht dhe qartë. Të gjitha konceptet profesionale të pakuptueshme
mund të shpjegohen. Në fund të fundit duhet të nënshkruani edhe një deklaratë
rënie dakort, pa të cilën nuk mund të operoheni. Lexoheni me vëmendje këtë
deklaratë dhe nënshkruani vetëm, çfarë keni kuptuar.
Në rast se ju apo pjesëtarët e tuaj të familjes nuk e zotëronjë mjaftueshëm gjuhën
gjermane, për të kuptuar sqarimet para operimit, lutuni shprehimisht për një përkthyes.
Spitalet si rregull janë të gatshëm, për t’ju realizuar dëshirën tuaj shprehimisht për një
përkthyes. Shpenzimet për këtë gjë duhet të mbulohen nga klinika, kur është i nevojshëm
përkthyesi, me qëllim që të mund të kuptoni sqarimin para operimit.
Para operimit janë gjithashtu përgatitje të ndryshme të nevojshme. P.sh mund të
ndodhë që duhet të rruheni në vendin që duhet operuar. Me qëllim që ju të mund të
përgatiteni për këto, pyesni thjesht mjekun tuaj.
34

Gjatë operimit anestezoheni me një narkozë. Narkoza mund të anestezojë vetëm një
pjesë të trupit (narkozë lokale) apo t’ju vërë në një gjum të thellë. (narkozë e plotë).
Për narkozën përgjigjet anestezisti. Ai do të bisedojë më përpara me ju për narkozën.
Nëse keni frikë nga narkoza apo shqetësoheni, thuajani atij këtë gjë. Ai mund të zvogëlojë
shpresojmë ankthet tuaja, duke jua sqaruar gjithçka.
Nëse operoheni ambulantorisht dhe më pas lejoheni menjëherë të shkoni në shtëpi,
është e rëndësishme, që të dini me saktësi, si të përgatiteni për operacionin dhe se si
duhet të silleni më pas. Për suksesin e operimit dhe shërimin vijues është e nevojshme,
që t’i keni kuptuar të gjitha udhëzimet me saktësi dhe t’u përmbaheni atyre.
Kjo gjë vlen edhe për udhëzimet, të cilat ju i merrni para operimit stacionar. Vini re
afatin se që prej kur nuk duhet të hani më gjë apo nuk duhet të pini. Është tepër e
rëndësishme, që t’i përmbaheni kësaj, përndryshe mund të ketë komplikacione të
rënda.
Nëse pas operimit keni dhimbje të forta, duhet të informoni mejnjëherë personelin e
klinikës.
E përditshmja në spital.
Në spital mjekët dhe personeli ndihmës përpiqen për të dalluar sëmundjet, për t’i
shëruar, për të ruajtuar keqësimet e tyre, për të zvogëluar shqetësimet nga këto
sëmundje apo për t’i ndihmuar gjatë lindjeve. Përveç kësaj kujdeset për strehimin
dhe kujdesin ndaj tyre.
35

Kjo do të thotë që ata nuk duhet të sjellin me vete teshat e tyre të krevatit nga shtëpia
dhe që pjesëtarët etyre të familjeve kanë sigurisht të drejtë t’i vizitojnë, por nuk kanë
nevojë t’u sjellin atyre ushqim me vete. Ata marrin në spital dietën e të sëmurit. Nëse
kanë nevoja speciale, p.sh nëse nuk hanë mish, duhet t’ia thonë këtë gjë gjatë pranimit
në spital mjekut apo infermieres. Gjithashtu njoftoni personelin shërbyes se çfarë
ju nuk dëshironi të hani për shkak të arsyeve të besimit. Atëherë merren parasysh
këto gjëra. E rëndësishme është që të informoheni tek personeli i shërbimit, se çfarë
mund të hani nga çfarë ju kanë sjellë në spital pjesëtarët tuaj të familjes, që të mos
dëmtojë shërimin tuaj. Spitali është i akorduar mirë dhe mjaftueshëm për pacientët.
Gjatë qëndrimit tuaj do të ketë një numër të madh njerëzish përreth teje. Nga njëra
anë së pari është personeli i klinikës: kryemjeku, të cilin do ta shikoni ndoshta vetëm
rrallë, mjeku i stacionit, mjekët asistentë, infermjeret dhe ndihmësit. Natyrisht ka edhe
pastrues dhe personel kuzhine, të cilët nuk do t’i shikoni ndoshta kurrë. Ndoshta ka
në spital edhe një prift klinike apo një punonjës të sistemit social.
Mjekët vijnë çdo ditë një herë për vizitë në dhomën tuaj. Ky është për ty një rast i mirë,
për të bërë pyetje për mjekimin dhe shërimin tuaj. Nëse ekipi i mjekëve është shumë
me ngut dhe nuk ka kohë për t’iu përgjigjur të gjitha pyetjeve, nuk duhet ta merrni personalisht
këtë gjë. Ashtu si infermjeret shpesh edhe mjekët e klinikës janë në stres.
Ata punojnë shumë orë në një periudhë të ngushtë kohe, kanë shumë pacientë dhe
duhet të mendojnë njëkohësisht për shumë gjëra.
Ndoshta është jo e këndshme, që gjatë vizitës të flitet për shëndetin tuaj para aq
shumë mjekëve, pacientëve me të cilët ndan dhomën apo ndoshta edhe para studentëve.
Apo nuk doni, që para syve të tyre të mjekohen plagët tuaja.
Atëherë është shumë e rëndësishme që ta prekni këtë temë. Në shumë spitale ekziston
edhe mundësia, që të kontrolloheni më vete. Kjo i pengon pak mjekët, por ju
mund të qëndroni në mendimin tuaj.
36

Nëse jeni në një dhomë me shumë krevate, mund të ndodhë, që keni probleme me
gjumin. Me qëllim që të mos shqetësoheni nga pacientët e tjerë në gjumë, duhet të
merrni me vete mbyllës veshësh dhe syze për të fjetur. Në spital mbrëmja përfundon
normalish shumë herët. Të gjithë pacientët zgjohen shumë herët dhe, në shumicën e
rasteve, nuk pëlqehet kjo. Kështu tamam nuk i pëlqen kjo gjë asnjërit. Fatkeqësisht
nuk bëhet dot ndryshe, nëse mjekët dhe ndihmësit e tyre duan ta kryejnë punën e
tyre të caktuar.
Ndoshta pas operimit me sukses shumë njerëz vijnë të shikojnë nëse jeni mirë me
shëndet. Dhe nëse ju gëzoheni për këtë gjë, ndoshta këto vizita kontribuojnë madje
në shërimin tuaj. Para se mamaja, babai, gjyshja, gjyshi, kushërinjtë, miqtë, kolegët
dhe klubi i futbollit të vijnë, duhet të mendoni së pari në tri gjëra: Së pari duhet të
vijnë aq vizitorë, sa ju mund t’i përballoni. Nëse jeni i lodhur apo i dobët fizikisht, nisini
thjesht vizitorët në shtëpi. Në fund të fundit duhet që të shëroheni shpejt. Së dyti
vizitat tuaja duhet t’u përmbahen, me përjashtim të rasteve tepër të veçanta, orareve
të vizitorëve të spitalit. Dhe, së treti: ju lutem mos harroni pacientin i cili ndan dhomën
me ju. Ai ndoshta sapo është operuar dhe ka nevojë ndoshta për shumë qetësi. Duke
u nisur nga kjo gjë, sapo ndiheni vetë në gjendje, dilni me vizitorin tuaj në korridor, në
dhomën e vizitorëve, në kafenë e spitalit apo bëni së bashku me vizitorin një shëtitje
të shkurtër në oborrin e spitalit.
37

Dalja nga spitali
Para se të lini spitalin, duhet të dini, se si duhet të mjekoheni më pas. Ndoshta do
të duhet të vini sërish edhe njëherë për mjekime të tjera. Ndoshta ju nevojiten ilaçe
të caktuara apo një dietë e caktuar. Eventualisht do të duhet të shkoni rregullisht për
mjekim të mëpasshëm tek mjeku, apo nuk do t’ju lejohet të lëvizni përsëri aq shumë.
Dëgjoni këshillën e mjekut tuaj dhe pyeteni atë për paqartësitë.
Mjeku do t’ju japë me vete një letër për mjekun tuaj të shtëpisë, me qëllim që ai të
marrë informacionet më të rëndësishme për qëndrimin tuaj në spital.
38

6. Shërbimi publik shëndetësor
Krahas përkujdesjes ambulante mjekësore (në shumicën e rasteve
tek mjeku) dhe krahas përkujdesjes stacionare (në spital)
në Gjermani ekziston edhe një bosht i tretë i shëndetësisë: shërbimi
i shëndetit publik.
Ai është i ngulitur në disa qarqe të vendit dhe tek disa qytete
të mëdha apo tek seksioni i shëndetësisë apo tek zyra të tjera
shërbimi mjekësor. Drejtori i qarkut të vendit apo të një qyteti të
tillë të madh, përcakton se cili në sferën e tij të përgjegjësisë i
percepton detyrat përkatëse. Me këto autoritete ndoshta do t’u
duhet të keni të bëni më rrallë sesa me mjekët që janë vendosur.
Po ashtu shërbimi publik shëndetësor plotëson detyra të
rëndësishme.
Është për t’u vënë re që çdo vend federal rregullon për vete,
se çfarë detyrash të shërbimit publik shëndetësor percepton në
veçanti. Prandaj më poshtë përmenden vetëm detyrat më të
rëndësishme, që shërbimi publik shëndetësor merr përsipër në
rastet më të shumta dhe që përveç kësaj, janë të rëndësishme
edhe për emigrantët.
Nëse ju p.sh shkolloni fëmijët tuaj, më parë kryhet kontrolli
mjekësor për hyrjen në shkollë, nëse ata janë në gjendje fizikisht
dhe mendërisht, për të ndjekur shkollën. Ky kontroll për
të hyrë në shkollë, është shpesh në fuqinë e shërbimit publik
shëndetësor.
Në rast dyshimi për shqetësime në zhvillim, shërbimi publik
shëndetësor këshillon prindërit për mundësi përkrahjeje të
përshtashme për fëmijët e tyre.
39

Nëse keni pyetje për vaksinimet, partneri juaj më i përshtashëm krahas mjekut të
shtëpisë, është konsulta për vaksinimin e shërbimit shëndetësor. Disa vaksinime
kryhen nga vetë shërbimi publik shëndetësor. Nëse shfaqen sëmundje ngjitëse, bashkëpunëtorët
e shërbimit publik shëndetësor kujdesen që ato të mos transportohen
tek njerëz të tjerë. Ata kujdesen që të merren për këtë qëllim masat e nevojshme.
Kush merret me ushqimet para pranimit për të ushtruar veprimtarinë, ka nevojë për
një dëshmi shëndetësore, shumicën e rasteve e merr atë këtu. Gjithashtu bashkëpunëtorët
konsultojnë njerëzit me probleme apo gjatë problemeve kërcënuese.
Njerëzit me probleme kërcënuese apo me probleme shpirtërore apo pjesëtarët e
familjeve të tyre, mund të drejtohen tek shërbimi social-psihiatrik.
Edhe në rastin e çeshtjeve të shtatzënisë shërbimi publik shëndetësor mund të
ndihmojë më tej. Kush ka nevojë për një vërtetim për një ndërprerje shtatzënie, do të
gjejë tek disa autoritete shëndetësore një zyrë të njohur për konsulta apo do t’i jepet
një adresë e një zyre të tillë. Nevojtarët mund të bëjnë edhe kërkesa për mbështetje
financiare, të cilat duhet të përdoren për pajisjet e para të bebes.
Shërbimi shëndetësor përpiqet përveç kësaj për mbështetje shëndetësore në forma
të ndryshme dhe për përkujdesje shëndetësore të pakicave dhe atyre që lihen pas
dore. Në bashkëpunim me shërbimet sociale në strehimet e përkohshme dhe lagjet,
mjekët dhe mjeket vizitojnë edhe familjet në nevojë në shtëpi. Si gjithë mjekët e tjerë
ata i nënshtrohen detyrës për të ruajtur sekretin. Së fundi ata marrin tek shërbimi publik
shëndetësor informacione për sistemin shëndetësor gjerman dhe për një numër
të madh të temave shëndetësore. Partnerë për t’ju drejtuar, ndarje të sakta detyrash,
shtrirjen e tyre si edhe oraret e hapjes, i merrni vesh nga administrata e qytetit dhe
e qarkut.
40

7. Çfarë bëhet në rast urgjence?
Një rast urgjence është çdo sëmundje apo plagosje, e cila është
aq e rëndë, sa ka nevojë menjëherë për një mjekim mjekësor.
Mund të jetë një temperaturë e lartë, thyerje këmbe, hemoragji
të forta, rast mungese frymëmarrjeje, një helmim apo edhe një
humbje e papritur ndjenjash.
Në situatat, të cilat i konsideroni si të domosdoshme për jetesën,
duhet të thërrisni menjëherë një ambulancë. Atëherë pacienti
dërgohet sa më shpejt të jetë e mundur në spital, e kur është
e nevojshme, mjekohet atje. Edhe me plagosjet e tjera, si p.sh
thyerje kockash apo plagosje koke, nuk duhet të bëhet shaka.
Edhe në këtë rast pacienti duhet të dërgohet në spital.
Numri telefonik i urgjencës për të
gjithë Gjermaninë është 112.
Më mirë ngjisni një letër me këtë numër në telefonin tuaj, sepse
në panik e harron atë ndoshta shumë shpejt. Në telefon duhet
të përpiqeni të qëndroni qetë. Nëse përhapni panik, nuk do të
ndihmonit askënd. Sqaroni me qetësi dhe qartësi, se ku ndodhet
pacienti, çfarë ka ndodhur dhe se si është gjendja e tij. Dëgjoni
vetë me vëmendje dhe përgjigjuni pyetjeve eventuale aq mirë
sa të mundeni.
Nëse ju apo fëmija juaj jeni sëmurë, mund të shkoni tek pediatri
apo tek mjeku i shtëpisë. Nëse nuk jeni në gjendje për këtë gjë,
lutuni atij për një vizitë në shtëpi.
41

Nëse nuk e kontaktoni mjekun tuaj në fundjavë apo mbasditen e së mërkurës, shikoni
në gazetën tuaj lokale, se cili mjek ka shërbim urgjence dhe telefonojini atij. Shpesh
ka një numër telefoni qëndror dhe lokal apo madje një klinikë të saktë urgjence.
Nëse situata është aq akute, sa nuk mund të kërkoni gjatë një mjek të duhur, dërgojeni
personin e sëmurë apo të plagosur më mirë në ambulancën e rasteve të urgjencës
së spitalit më të afërt. Atje ai mjekohet sa më shpejt që është e mundur. Por ndoshta
edhe besoni, që pacientit mund t’i mbeteshin dëmtime, nëse do ta transportonit vetë.
Nëse situata do t’ju dukej shumë kërcënuese, telefonojini më mirë urgjencës me
numrin 112.
Kush përdor në raste urgjence shërbimin e urgjencës mjekësore apo kërkon ambulancën
e spitalit, duhet të pagajë një tarifë klinike prej 10 eurosh, edhe kur ekziston
një dërgim e mjekut të shtëpisë. Fatura vlen për të gjithë çerek vitin. N.q.s ju duhet të
kërkoni edhe një herë në të njëjtin çerek viti një shërbim urgjence, nuk paguhet më
asnje tarifë tjetër për klinikën.
Është gjithmonë mirë, kur dini vetë se si mund të jepet ndihma e parë. Kjo vlen
veçanërisht, kur ka familje. Sepse fëmijët janë kureshtarë dhe nuk mund t‘i vlerësojnë
siç duhet rreziqet. Nëse nuk kini kujdes, fëmija mund të digjet tepër shpejt, mund të
përtypë diçka me helm apo të rrëzohet keq me biçikletë. Atëherë duhet të dihet mirë
se çfarë mund të bëhet vetë në këto situata, përpara se të vijë ndihma profesionale.
Në kurset e ndihmës së parë mund t’i mësoni këto gjëra. Kurse të tilla ofrohen nga
shumë institucione formuese dhe shoqata.
42

Adresa për informatione tjera
1. Institucionet shëndetësore në sferën federale
Bundesministerium für Gesundheit (BMG)
Referat Information, Publikation, Redaktion
Postfach 500 / 53105 Bonn
www.bmgs.bund.de
Das BMGS bietet einen telefonischen
Informationsdienst zu folgenden Themen:
Pflegeversicherung:
Tel. 0800 15 15 15 8
Krankenversicherung:
Tel. 0800 15 15 15 9
Behinderungsfragen:
Tel. 0800 15 15 15 2
Krebsinformationsdienst KID
Deutsches Krebsforschungszentrum
Im Neuenheimer Feld 280
69120 Heidelberg
Tel. (06221) 42 28 90
KID-Telefon (06221) 41 01 21
Mo. – Fr. 8 – 20 Uhr
Brustkrebstelefon
Tel. (06221) 42 43 43
Mo. – Fr. 8 – 12 Uhr
Informationsdienst Krebsschmerz:
Tel. (06221) 42 20 00
Mo. – Fr. 12 – 16 Uhr
Fatigue-Telefon
Tel. (06221) 42 43 44
Mo., Mi., Fr. 16 – 19 Uhr
Bundeszentrale für gesundheitliche
Aufklärung (BZgA)
Ostmerheimer Straße 220 / 51109 Köln
www.bzga.de
BZgA-Beratungstelefone:
Sprechzeiten:
Mo - Do: 10 - 22 Uhr u. Fr - So: 10 - 18 Uhr
Telefonberatung zu HIV und Aids:
Tel. 01805 555 444
(z. Zt. 12 Cent pro Min. bundesweit)
Infotelefon zur Suchtvorbeugung:
Tel. (0221) 89 20 31
Telefonberatung zur Raucherentwöhnung:
Tel. 01805 31 31 31
(z. Zt.: 12 Cent pro Min. bundesweit)
Infotelefon zu Essstörungen:
Tel. (0221) 89 20 31
Infotelefon zur Glücksspielsucht:
Tel. 01801 37 27 00
(z. Zt.: 4,6/2,5 Cent pro Min. bundesweit)
BZgA/DSO Infotelefon Organspende:
Tel. 0800 90 40 400
(abweichende Sprechzeiten:
Mo - Do: 9 - 18 Uhr u. Fr. 9 - 16 Uhr)
Bernhard-Nocht-Institut für Tropenmedizin
Bernhard-Nocht-Str. 74 / 20359 Hamburg
www.bni.uni-hamburg.de
Tel. (040) 428 18 0 / Fax (040) 4 28 18 400
(Beratung kostenpflichtig)
43

Fit for Travel - Informationsdienst für
Reisemedizin und Tropenkrankheiten
Ludwig Maximilians Universität München
Abteilung für Infektions- und Tropenmedizin
Leopoldstraße 5 / 80802 München
www.fit-for-travel.de
2. Lidhja e dentisteve, Mjekëve dhe Barrnatoreve
Bundesärztekammer
Arbeitsgemeinschaft der deutschen
Ärztekammern
Herbert-Lewin-Platz 1 / 10623 Berlin
www.bundesaerztekammer.de
Tel. (030) 4004 56 0 / Fax (030) 4004 56 388
Arztsuche über:
www.arzt.de/Arztsuche/index.html
Bundesvereinigung Deutscher
Apothekerverbände (ABDA)
Jägerstraße 49/50 / 10117 Berlin
www.abda.de - www.aponet.de
Tel. (030) 400 04 0 / Fax (030) 400 04 598
Kassenärztliche Bundesvereinigung
Herbert-Lewin-Platz 2 / 10623 Berlin
www.kbv.de
Tel. (030) 40 05 0 / Fax (030) 40 05 1093
Bundeszahnärztekammer
Arbeitsgemeinschaft der deutschen
Zahnärztekammern e.V.
Chausseestraße 13 / 10115 Berlin
www.bzaek.de
Tel. (030) 400 05 0 / Fax (030) 400 05 200
(Zuständige Landeszahnärztekammer bitte
erfragen)
3. Arkat e sigurimeve shendetesore: Bartes te sigurimit Shendetësor ligjorë
Arbeitsgemeinschaft der Spitzenverbände
der Krankenkassen
Die Leitung wechselt jährlich zwischen
den einzelnen Spitzenverbänden der
Krankenkassen
(Adressen siehe unten)
www.g-k-v.com
BKK Bundesverband
Kronprinzenstraße 6 / 45128 Essen
www.bkk.de
Tel. (0201) 179 01
44

AOK Bundesverband
Kortrijker Str. 1 / 53227 Bonn
www.aok.de
Tel. (0228) 843 - 0 / Fax (0228) 843 - 502
Knappschaft
Pieperstr. 14 - 28 / 44789 Bochum
www.kbs.de
Tel. (0234) 304 - 0 / Fax (0234) 304 - 53 050
Bundesverband der landwirtschaftlichen
Krankenkassen (BLK)
Weißensteinstr. 70-72 / 34131 Kassel
www.lsv.de
Tel. (0561) 93 59 102 / Fax (0561) 93 59 140
IKK Bundesverband
Friedrich-Ebert-Straße
51429 Bergisch Gladbach
www.ikk.de
Tel. (02204) 44 0 / Fax (02204) 44 185
Verband der Angestellten-Krankenkassen
e.V.
AEV - Arbeiter-Ersatzkassen-Verband e.V.
Frankfurter Straße 84 / 53721 Siegburg
www.vdak.de
Tel. (02241) 108 - 0 / Fax (02241) 108 - 248
See-Krankenkasse
Reimerstwiete 2 / 20457 Hamburg
www.seekasse.de
Tel. (040) 36 137 -0 / Fax (040) 36 137 -770
4. Lidhje të lira të Pacienteve dhe Konsumatoreve
Verbraucherzentrale Bundesverband e.V.
Markgrafenstraße 66 / 10969 Berlin
www.vzbv.de
Tel. (030) 25 800 0
Bundesarbeitsgemeinschaft Erste Hilfe
Carstennstraße 58 / 12205 Berlin
www.bageh.de
Tel. (030) 85 404 367 / Fax (030) 85 404 483
Bundesarbeitsgemeinschaft der
PatientInnenstellen (BAGP)
Gesundheitsladen München e.V.
Auenstraße 31 / 80469 München
www.patientenstellen.de
Tel. (089) 76 75 51 31 / Fax (089) 725 04 74
Allgemeiner Patienten-Verband e.V.
Bundespatientenstelle
Postfach 1126 / 35001 Marburg
www.patienten-verband.de
Tel. (06421) 6 47 35
Deutsche Arbeitsgemeinschaft
Selbsthilfegruppen
Friedrichstr. 28 / 35392 Gießen
www.dag-selbsthilfegruppen.de
Tel. (0641) 994 56 12 / Fax (0641) 994 56 19
Deutsches Grünes Kreuz e.V.
Im Kilian - Schuhmarkt 4 / 35037 Marburg
www.dgk.de
Tel. (06421) 29 30 / Fax (06421) 2 29 10
45

Sozialverband VdK Deutschland e.V.
Wurzerstraße 4 / 53175 Bonn
www.vdk.de
Tel. (0228) 82 09 30 / Fax (0228) 82 09 343
BAG Selbsthilfe
Kirchfeldstr. 149 / 40215 Düsseldorf
www.bagh.de
Tel. (0211) 31 00 60 / Fax (0211) 31 00 648
Bundesarbeitsgemeinschaft Mehr
Sicherheit für Kinder
Heilsbachstr. 13 / 53123 Bonn
www.kindersicherheit.de
Tel. (0228) 28980855 / Fax (0228) 28980860
Tel. (0228) 688 34 34 (Kindertelefon)
Sozialverband Deutschland e.V. (SoVD)
Stralauer Str. 63 / 10179 Berlin
www.sovd-bv.de
Tel. (030) 72 62 22 0
Fax (030) 72 62 22 311
5. Qentrat shendetësore-politike për Migrantë
Arbeitskreis Migration und öffentliche
Gesundheit
c/o Beauftragte der Bundesregierung für
Migration, Flüchtlinge und Integration
11017 Berlin
www.integrationsbeauftragte.de
www.infodienst.bzga.de/migration/index.htm
Bayerisches Zentrum für Transkulturelle
Medizin e.V.
Sandstraße 41, Rgb. / 80335 München
www.bayzent.de
Tel. (089) 54 29 06 65 / Fax (089) 5 23 69 78
Türkisch-Deutsche Gesundheitsstiftung e.V.
Türk-Alman Saglik Vakfi
Friedrichstr.13 / 35392 Gießen
www.trd-online.de
Tel. (0641) 9661 160 / Fax (0641) 9661 1629
Ethno-Medizinisches Zentrum e.V.
Königstr. 6 / 30175 Hannover
www.ethno-medizinisches-zentrum.de
www.bkk-promig.de
www.interkulturelle-suchthilfe.de
Tel. (0511) 16841020 / Fax (0511) 168457215
Deutsch-Türkische Gesellschaft für
Psychiatrie, Psychotherapie und
psychosoziale Gesundheit (DTGPP) -
Dr. E. Koch
Psychiatrisches Krankenhaus Marburg
Capeller Str. 98 / 35039 Marburg
www.dtgpp.de
Tel. (06421) 404-304 oder -411
Fax (06421) 404-431
46

Institut für transkulturelle Betreuung e.V.
Am Listholze 31A / 30177 Hannover
www.itb-ev.de
Tel. (0511) 590 920 0 / Fax (0511) 590 920 10
Deutsch-Türkische Medizinergesellschaft
e.V. (DTM)
Schmiedestr. 31 / 30159 Hannover
www.dtmev.de
Tel. (0511) 235 23 04 / Fax (0511) 235 23 66
Referat Transkulturelle Psychiatrie der
Deutschen Gesellschaft für Psychiatrie,
Psychotherapie und Nervenheilkunde
(DGPPN) – Prof. Dr. W. Machleidt
Medizinische Hochschule Hannover
Carl-Neuberg-Str. 1 / 30625 Hannover
6. Lidhje të lira për përkujdesje të mirqenjes
Deutsches Rotes Kreuz e. V.(DRK)
Generalsekretariat
Carstennstr. 58 / 12205 Berlin
www.drk.de
Tel. (030) 854 04 0 / Fax (030) 854 04 450
Diakonisches Werk der EKD e. V. -
Pressestelle
Reichensteiner Weg 24 / 14195 Berlin
www.diakonie.de
Tel. (030) 830 01 130 / Fax (030) 830 01 135
Zentralwohlfahrtsstelle der Juden in
Deutschland e. V.
Hebelstrasse 6 / 60316 Frankfurt am Main
www.zwst.org
Tel. (069) 944 37 10 / Fax (069) 49 48 17
Deutscher Caritasverband e.V.
Karlstr. 40 / 79104 Freiburg
www.caritas.de
Tel. (0761) 200 0 / Fax (0761) 200 743
Tel. (0761) 200 370 (Büro für Migration)
Arbeiterwohlfahrt Bundesverband e.V.
(AWO)
Oppelner Str. 130 / 53119 Bonn
www.awo.org/pub
Tel. (0228) 66 85 0 / Fax (0228) 66 85 209
Tel. (0228) 66 85 249 Fachbereich Migration
Der Paritätische Wohlfahrtsverband
Oranienburger Str. 13-14 / 10178 Berlin
www.paritaet.org
Tel. (030) 2 46 36 0 / Fax (030) 2 46 36 110
47

Krah për krah për shëndetin tuaj
Ne falenderojmë shkencëtarët e shumtë, specialistët dhe institucionet, të cilët,nëpërmjet
Mjekësisë Federale Gjermane, kanë kontribuar, për të hartuar për ju këtë doracak.
Për zhvillimin përmbajtësor, kontrollin, punimet për qortimet dhe konsultimet, na ndihmuan
specialistët e mëposhtëm:
Prof. Dr. Gisela Charlotte Fischer (Mitglied des Sachverständigenrats zur Begutachtung der
Entwicklung im Gesundheitswesen) • Dr. Dorothea Grieger (BMFSFJ) • Prof. Dr. Wielant
Machleidt, Prof. Dr. Siegfried Geyer, Dr. Thomas Schneller (Medizinische Hochschule Hannover)
• Prof. Dr. Joachim Gardemann (Humanitarian Assistance Competence Center, Fachhochschule
Münster) • Dr. Yasar Bilgin (Türkisch-Deutsche Gesundheitsstiftung e.V. Gießen) • Dr. Gerhard
Pallasch (Gesundheitsamt Stade) • Cornelia Petzold, Dirk Cremer (Gesundheits-, Veterinär-,
und Lebensmittelüberwachungsamt Bielefeld) • Dr. Angelika Schammert-Prenzler, Dr. Thorsten
Sueße (Team Sozialpädiatrie und Jugendmedizin der Region Hannover) • Dr. Claus Weth
MPH, Monika Brosda, Karim Mashkoori, Dr. Dagmar Schwarte (Gesundheitsamt Münster)
• Dr. Constanze Lämmer (Kinderärztin) • Ines Krahn, Dr. Uta Sosada, Dr. Eberhard Höfer,
Ulrich Wöhler, Barbara Benthin (Fachbereich Gesundheit und Soziales Hildesheim) • Bärbel
Bächlein, Angelika Maasberg (LVG Niedersachsen e.V.) • Traudel Schliekau (Landesjugendamt
Niedersachsen) • Annegret Grewe (Integrationsbeauftragte Stadt Bielefeld) • Angelika Riedrich,
Tatjana Trembatsch (DRK Bielefeld) • Cornelia Neuman (Psychologische Frauenberatung
Bielefeld) • Ursula Kuklinski-Schnare (Apothekerin) • Dr. Yüce Günay (Zahnärztin) • Andrea Katte
(Hebamme) • Birgit Krauß (KVHS Hildesheim) • Dr. Hans Wolter (Stadtgesundheitsamt Frankfurt
a. M.) • Virginia Wangare Greiner (Maisha e.V. Frankfurt) • Dr. Maria Gavranidou, Hubert Schiefer
(Referat für Gesundheit und Umwelt München) • Jakob A. Funk, Melanie Spahn (NOVITAS
Vereinigte BKK Duisburg) • Walter Begerad, Torsten Sothmann (BKK Continental Hannover)
• Dr. Thomas Hegemann, Britta Lenk-Neumann (Bayrisches Zentrum für Transkulturelle
Medizin) • Bettina Schumacher, Antje Steim (Kommunale Gesundheitskonferenz Duisburg) •
Tanris Breitkopf (RAA / Büro interkulturelle Arbeit Essen) • Horst Heinemann (Büro Gesunde
Stadt/ Gesundheitsamt Essen) • Werner Brayer, Karin Robben (Kinder- und Familienzentrum
Schnelsen Hamburg) • Ali Türk (ITB) • Dr. Matthias Wienold MPH, Tanja Hohmann, Ahmet Kimil
(EMZ) • Mitarbeiter des BKK Bundesverbandes und der BKK Landesverbände
Për përkthimin e doracakut në gjuhët përkatëse ishin përgjegjës specialistët e mëposhtëm:
Dr. Ayhan Özsahin, Dr. Serdar Aycan, Hatice Salman, Oya Erdugen Eran, Mert Ergüden, Taner Yüksel
(Türkisch) • Murisa Adilovic-Berends, Sandra Lazeta, Brigitta Miskovic, Karolina Mamic, Dejan
Djokic (Bosnisch / Kroatisch / Serbisch) • Dr. Matthias Wienold MPH, David Piper, Veronica
Maguire (Englisch) • Robert Koami Akpapli, Gesine Sturm (Französisch) • Khaled Alzayed,
Alhakam Alzayed (Arabisch) • Helena Wulgari-Popp (Griechisch) • Magdalena Urbanska,
Danuta Grabelus-Pluta (Polnisch) • Javier Arola Navarro (Spanisch) • Shahram Jennati Lakeh
(Persisch) • Farhad Ahma, Leyla Ataç (Kurdisch) • Petrit Beqiri (Albanisch) • Alexey Milshteyn,
Elena Görzen, Larissa Rost (Russisch)
48

Notizrn
49

50
Notizrn

SHËNDETËSIA KRAH PËR KRAH
Sistemi shëndetësor gjerman llogaritet ende ndër më të mirët
në botë, por jo ndër më të thjeshtit. Jo vetëm njerëzit, të cilët
sapo kanë ardhur në Gjermani, apo që nuk jetojnë këtu për një
kohë të gjatë, e kanë shpesh të vështirë për të kuptuar se si
funksionon ky sistem.
Vetë pyetjes nëse mund dhe si mund të sigurohesh në rast
sëmundjeje, është vështirë për t’iu përgjigjur. Apo kur pyesni
veten se tek kush mund të drejtoheni, kur jeni i sëmurë apo
njëri prej pjesëtarëve të familjes është i sëmurë. Duhet të shkoni
së pari tek një mjek apo direkt në spital? Dhe nëse shkoni tek
mjeku, tek cili?
Përgjigjet për këto pyetje duam t’ju a japim me doracakun e
paraqitur, lidhur me sistemin shëndetësor gjerman.
Hollësira për doracakun do të gjeni në faqen tonë të internetit
www.bkk-promig.de.
Ky doracak u hartua në kuadrin e iniciativës së Arkës për
Sigurim Shëndetësor (BKK) „Më shumë shëndet për të gjithë“.
Informacione të tjera për këtë do të gjeni në internet në adresën
www.bkk.de/mehr-gesundheit-fuer-alle.
Herausgeber:
BKK Bundesverband
Kronprinzenstr. 6
45128 Essen
Tel.: 02 01/1 79-01
Fax: 02 01/1 79-10 00
www.bkk.de