Show publication content! - Pomorska Biblioteka Cyfrowa
Show publication content! - Pomorska Biblioteka Cyfrowa
Show publication content! - Pomorska Biblioteka Cyfrowa
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PISMO PG 41<br />
Co się Wydziałowi Mechanicznemu<br />
w minionym sześćdziesięciopięcioleciu przydarzyło<br />
Początki kształcenia mechaników na Politechnice Gdańskiej<br />
Podwójny jubileusz: 106-lecia powstania w Gdańsku wyższej<br />
uczelni technicznej oraz 65-lecia przekształcenia jej<br />
w polską szkołę akademicką jest okazją do przypomnienia,<br />
nie tylko jak wyglądało kształcenie inżynierów mechaników w<br />
minionym sześćdziesięciopięcioleciu, ale także jakie były jego<br />
początki, które sięgają 1904 roku. Politechnika rozpoczęła swoją<br />
działalność 6 października 1904 roku, jako uczelnia pruska,<br />
w okresie międzywojennym ubiegłego wieku należała do Wolnego<br />
Miasta Gdańska, w czasie II Wojny Światowej była uczelnią<br />
niemiecką, a po wojnie przekształcono ją w polską szkołę<br />
akademicką. Podwójny jubileusz obchodzony był po raz pierwszy<br />
w historii uczelni w roku akademickim 1994/1995, po zmianach<br />
politycznych w Polsce. Trzeba też przypomnieć, że uczelnia<br />
została utworzona w regionie o wielowiekowych tradycjach<br />
życia naukowego. Powstało tu wiele znakomitych dzieł techniki<br />
i architektury, stanowiących trwały dorobek cywilizacyjny Europy.<br />
Aspiracje intelektualne społeczeństwa realizowane były<br />
między innymi przez powołane w XVI w. Gimnazjum Gdańskie,<br />
czy też w XVIII w. – Polskie Towarzystwo Przyrodnicze (E. Wittbrodt:<br />
Politechnika Gdańska. [w:] Zarys dziejów politechniki<br />
w Gdańsku 1904–2004. Gdańsk 2004).<br />
Kształcenie inżynierów mechaników na Politechnice Gdańskiej<br />
rozpoczęło się 1 października 1904 roku. Zgodnie ze statutem<br />
ówczesnej Królewskiej Politechniki w Gdańsku, wśród<br />
pięciu utworzonych wydziałów były między innymi: Inżynierii<br />
Maszynowej i Elektrotechniki oraz Budowy Okrętów i Maszyn<br />
Okrętowych. W okresie Wolnego Miasta Gdańska, już w 1922<br />
roku, w uczelni utworzone zostały trzy fakultety, w tym między<br />
innymi – III Maszynowy. W jego ramach funkcjonowały trzy<br />
wydziały: Budowy Maszyn, Elektrotechniki oraz Techniki Okrętowej<br />
(A. Januszajtis: Suma przeszłości [w:] Politechnika Gdańska.<br />
50 lat. Wczoraj – dziś – jutro. Gdańsk 1995).<br />
W Dekrecie z dnia 24 maja 1945 roku mówiącym o przekształceniu<br />
Politechniki Gdańskiej w polską państwową szkołę<br />
akademicką również przewidziano kształcenie mechaników.<br />
W art. 2 zapisano: „Politechnika Gdańska dzieli się na cztery<br />
wydziały: 1) inżynierii lądowej, 2) mechaniczno-elektryczny, 3)<br />
budowy okrętów, i 4) chemiczny”. Jednak ze względu na dużą<br />
liczbę chętnych, utworzonych zostało sześć wydziałów, w tym:<br />
Mechaniczny oraz Budowy Okrętów. Kształcenie inżynierów<br />
mechaników w naszej uczelni, ma więc stusześcioletnią tradycję;<br />
odbywa się od samego początku jej funkcjonowania, od<br />
1904 roku.<br />
Minione sześćdziesięciopięciolecie Wydziału Mechanicznego<br />
Początki sześćdziesięciopięcioletniej działalności Wydziału<br />
Mechanicznego Politechniki Gdańskiej były bardzo trudne.<br />
Bezpośrednio po ukończeniu działań wojennych przystąpiono<br />
do odbudowy uczelni. Wydział otrzymał dwa dawne budynki<br />
laboratoryjne: Laboratorium Maszynowego oraz Laboratorium<br />
Wytrzymałościowego. Już w lipcu 1945 roku przystąpiono do<br />
remontu ścian i dachu Laboratorium Wytrzymałościowego.<br />
Kształcenie na Wydziale Mechanicznym, podobnie jak na pozostałych<br />
wydziałach, rozpoczęło się 22 października 1945 roku.<br />
Organizatorem i pierwszym dziekanem Wydziału był prof. Karol<br />
Taylor. W pierwszym roku na wydziale studia podjęło 404<br />
studentów, co stanowiło 25 proc. ogólnej liczby studentów.<br />
Ogromny wpływ na funkcjonowanie Wydziału miało pozyskanie<br />
wielu znakomitych naukowców i dydaktyków (E.<br />
Gill: Wydział Mechaniczny [w:] Politechnika Gdańska. 50 lat.<br />
Wczoraj – dziś – jutro. Gdańsk 1995). Byli to profesorowie:<br />
z Politechniki Lwowskiej Maksymilian Tytus Huber – światowej<br />
sławy uczony, wybitny specjalista z dziedziny mechaniki<br />
i wytrzymałości materiałów, były prezes Akademii Nauk Technicznych;<br />
Edward Tadeusz Geisler – konstruktor, technolog<br />
i specjalista z dziedziny obrabiarek do metali i zagadnień technologicznych,<br />
w 1945 roku objął funkcję prorektora Politechniki<br />
Gdańskiej; Adolf Polak – konstruktor budowanych w Polsce<br />
przedwojennej pierwszych wysokoprężnych silników spalinowych;<br />
Stanisław Łukasiewicz – specjalista z dziedziny maszyn<br />
dźwigowych, w 1945 roku został mianowany pierwszym rektorem<br />
Politechniki Gdańskiej; Władysław Florjański – kierownik<br />
Lwowskiej Szkoły Przemysłowej, konstruktor samolotów jeszcze<br />
przed pierwszą wojną światową, wykładowca przedmiotów<br />
ogólnokształcących, utalentowany w wielu dziedzinach sztuki,<br />
głównie malarstwa i poezji; Wiktor Wiśniewski – specjalista<br />
z zakresu termodynamiki; Witold Około-Kułak – specjalista<br />
z dziedziny teorii maszyn cieplnych, z Politechniki Warszawskiej;<br />
Michał Broszko – dziekan Wydziału Mechanicznego PW,<br />
wybitny uczony w zakresie hydromechaniki i maszyn wodnych,<br />
w latach przedwojennych posiadał zaszczytny tytuł członka<br />
rzeczywistego Polskiej Akademii Umiejętności; Karol Taylor –<br />
pierwszy dziekan Wydziału Mechanicznego PW oraz kierownik<br />
Katedry Silników Spalinowych PW; Mieczysław Dębicki – były<br />
kierownik grupy konstrukcyjnej Biura Studiów Państwowych<br />
Zakładów Inżynierii w Warszawie, konstruktor samochodów<br />
osobowych i ciężarowych, od kwietnia 1945 roku uczestniczył<br />
w pracach grupy operacyjnej ds. organizacji transportu<br />
w Gdańsku; Marian Sieńkowski – były kierownik badania stali<br />
w Instytucie Metaloznawstwa przy PW i równocześnie wykładowca<br />
w Wyższej Szkole Wojsk Inżynieryjnych w Warszawie),<br />
oraz z Uniwersytetu Jagiellońskiego; Stanisław Turski – docent<br />
Prof. Maksymilian Tytus Huber (siedzący) z grupą studentów roku<br />
1946 Fot. Archiwum autora<br />
Nr 5/2010
Change language