Katalog tradycji rzemieÅlniczych i kupieckich - Opole Lubelskie
Katalog tradycji rzemieÅlniczych i kupieckich - Opole Lubelskie
Katalog tradycji rzemieÅlniczych i kupieckich - Opole Lubelskie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ewa Kalus-Korgol<br />
Średniowieczne tradycje Opola <strong>Lubelskie</strong>go<br />
<strong>Opole</strong> <strong>Lubelskie</strong> to miasto o bogatej<br />
historii i <strong>tradycji</strong> rzemiosł i handlu. Mam<br />
nadzieję, że publikacja, którą oddajemy do<br />
Państwa rąk, przybliży ciekawe fakty z historii<br />
naszego miasta, zachęci do wizyty w tej, jakże<br />
pięknej, okolicy i zarazem przekona Was,<br />
że <strong>Opole</strong>, jak przed laty, tak i dziś jest<br />
znakomitym miejscem dla inwestycji<br />
i rozwoju przedsiębiorczości.<br />
Dariusz Wróbel<br />
Burmistrz Opola <strong>Lubelskie</strong>go<br />
Korzeni <strong>tradycji</strong> rzemieślniczych i <strong>kupieckich</strong> Opola <strong>Lubelskie</strong>go<br />
należy doszukiwać się w epoce średniowiecza. Na rozwój ekonomiczny<br />
ówczesnego miasta wpłynęło wiele czynników. Do najważniejszych należała<br />
lokalizacja nieopodal szlaku handlowego oraz przywileje nadane przez władcę.<br />
Przywilej dla Opola <strong>Lubelskie</strong>go z 1450 roku dotyczący odbywania targów<br />
i jarmarków - jeden z nadrzędnych w procesie rozwoju gospodarczego<br />
- uprawniał do organizowania jarmarku w dzień Wniebowzięcia Najświętszej<br />
Marii Panny (15 VIII) oraz cotygodniowego targu w środy. Równie korzystna<br />
dla Opola <strong>Lubelskie</strong>go okazała się decyzja króla - nałożona na kupców kierujących<br />
się z Solca do Lublina - o obowiązku przejazdu przez <strong>Opole</strong>. Ruch<br />
na tej trasie znacznie wzrastał, zaś jednocześnie opłata mostowa wzbogacała<br />
budżet miasta. Miejsce na wymianę towarów i usług wytyczono na rynku.<br />
Szybki rozwój Opola <strong>Lubelskie</strong>go oraz decyzja Zygmunta Augusta<br />
zaowocowały powstaniem XVI–wiecznych stowarzyszeń cechowych: rzemiosł<br />
drzewnych, odzieżowego, sukienniczego, szewskiego, rzemiosł metalowych,<br />
pracujących małym młotkiem, rzemiosł spożywczych.<br />
W okresie oświecenia, kiedy domagano się reform ustroju politycznego,<br />
zaś cały kraj dźwigał się z upadku gospodarczego <strong>Opole</strong> <strong>Lubelskie</strong> zyskało<br />
szansę na oczekiwany rozwój rzemiosła i szkolnictwa w mieście. Owocne<br />
rządy Jana Tarły, właściciela Opola, wojewody lubelskiego i sandomierskiego<br />
doprowadziły do sprowadzenia w 1743 roku Pijarów i założenia przez Ignacego<br />
Konarskiego kolegium pijarskiego. Szkoła rzemieślnicza w Opolu była<br />
pierwszą tego typu placówką w Polsce! „Collegium Artificum”, kształcące<br />
młodzież rzemiosła ślusarzy, krawców, szewców, tkaczy, rymarzy, siodlarzy,<br />
stelmachów, kowali, garbarzy i innych, cieszyło się dużym uznaniem.<br />
Wiek XIX propagujący nowe formy życia gospodarczego i społecznego<br />
zapisał się w chlubne karty historii miasta. Inicjatywy Kazimierza<br />
Wydrychiewicza, właściciela Opola w poł. XIX w., doprowadziły do uruchomienia<br />
jednego z pierwszych na Lubelszczyźnie młynów parowych. Kolejny<br />
właściciel dóbr opolskich, Franciszek Kleniewski, wraz z grupą ziemian założył<br />
cukrownię. Jednoczesny rozwój sukiennictwa zaowocował powstaniem<br />
w mieście spółki akcyjnej, fabryki płótna „Wiechlin, Neumark i Dyzmański”.<br />
W tym okresie w Opolu funkcjonowała także mała huta szkła. W latach pięćdziesiątych<br />
i sześćdziesiątych XIX w. jarmarki opolskie zyskały na znaczeniu<br />
i znalazły się wśród sześciu najważniejszych w guberni lubelskiej i siedleckiej.<br />
W latach trzydziestych XX wieku szczególną rolę w życiu gospodarczym<br />
i kulturalnym odgrywał Związek Rzemieślników Chrześcijan w Opolu<br />
3