30.01.2015 Views

1 Pierścienie i ich homomorfizmy. Ideał, pierścień ilorazowy. Ide- ały ...

1 Pierścienie i ich homomorfizmy. Ideał, pierścień ilorazowy. Ide- ały ...

1 Pierścienie i ich homomorfizmy. Ideał, pierścień ilorazowy. Ide- ały ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Definicja 1.8. Element a pierścienia R nazywamy dzielnikiem zera, jeśli a ≠ θ oraz istnieje element b ∈ R,<br />

b ≠ θ, taki, że ab = θ<br />

Pierścień R nazywa się dziedziną (całkowitości), jeśli θ ≠ e oraz w pierścieniu R nie ma dzielników zera.<br />

Fakt 1.3. Jeżeli a, b, c są elementami dziedziny R takimi, że ac = bc oraz c ≠ θ, to a = b<br />

Definicja 1.9. Element a pierścienia R nazywamy odwracalnym, jeśli istnieje element b ∈ R taki, że<br />

ab = e (taki element b oznaczamy przez a −1 ) Jeżeli a ≠ θ nie jest odwracalny, to nazywamy go elementem<br />

nieodwracalnym.<br />

Definicja 1.10. Mówimy, że <strong>pierścień</strong> przemienny z jedynką (K, ⊕, ⊙, θ, e) jest ciałem jeżeli każdy<br />

x ∈ K\{θ} jest odwracalny. Taki element będziemy oznaczali x −1 .<br />

Równoważnie, możemy powiedzieć, że (K, ⊕, ⊙, θ, e) jest ciałem, jeżeli (K, ⊕, θ), (K\{θ}, ⊙, e) są grupami<br />

oraz działanie ⊙ jest rozdzielne względem działania ⊕. Grupę (K, ⊕, θ) nazywamy grupą addytywną<br />

ciała K zaś (K\{θ}, ⊙, e) nazywamy grupą multiplikatywną ciała K<br />

Definicja 1.11. Najmniejszy ideał pierścienia R zawierający podzbiór X ⊂ R nazywamy ideałem generowanym<br />

przez zbiór X i oznaczamy (X)<br />

<strong><strong>Ide</strong>ał</strong> I pierścienia R nazywamy głównym, jeśli istnieje element a ∈ R taki, że I = (a).<br />

Dziedzinę R nazywa się dziedziną ideałów głównych, jeśli wszystkie ide<strong>ały</strong> w pierścieniu R są główne.<br />

Uwaga 1.4. Niech R będzie pierścieniem przemiennym oraz I ⊳ R. Wówczas:<br />

1. I jest pierwszy wtedy i tylko wtedy, gdy <strong>pierścień</strong> R/I jest dziedziną.<br />

2. I jest maksymalny wtedy i tylko wtedy, gdy <strong>pierścień</strong> R/I jest ciałem.<br />

Ponadto każdy ideał maksymalny w pierścieniu R jest pierwszy.<br />

Przykład 1.7. Rozważmy następujące przykłady:<br />

1. W pierścieniu liczb całkowitych jedynymi ideałami maksymalnymi są ide<strong>ały</strong> postaci (p), gdzie p jest<br />

liczbą pierwszą. Ponadto, jedynymi ideałami pierwszymi są ide<strong>ały</strong> takiej postaci dla p = 0, 1 lub jeżeli<br />

p jest liczbą pierwszą.<br />

2. Jeżeli K jest ciałem, to jedynymi ideałami w K są ide<strong>ały</strong> niewłaściwe. Zatem każde ciało jest dziedziną<br />

ideałów głównych.<br />

3. W pierścieniu liczb całkowitych każdy ideał jest główny, zatem jest to dziedzina ideałów głównych.<br />

Dziedziną ideałów głównych jest także <strong>pierścień</strong> Z p .<br />

4. Jeżeli K jest ciałem to <strong>pierścień</strong> wielomianów jednej zmiennej K[X] jest dziedziną ideałów głównych.<br />

Kilka przykładów ciał:<br />

5. Oczywiście, pierścienie Q, R, C są ciałami, <strong>pierścień</strong> Z nie jest ciałem.<br />

6. Pierścień Z p jest ciałem wtedy i tylko wtedy, gdy p jest liczbą pierwszą.<br />

2 Pierścień wielomianów o współczynnikach w danym pierścieniu<br />

przemiennym. <strong><strong>Ide</strong>ał</strong>y w pierścieniu K[X] (K jest ciałem).<br />

Wielomiany nierozkładalne. Pierwiastki wielomianu, twierdzenie<br />

Bezouta.<br />

Przez c<strong>ały</strong> paragraf zakładamy, że (R, +, ·, 1, 0) jest pierścieniem przemiennym oraz K jest ciałem. Zakładamy,<br />

że N = {0, 1, . . .}<br />

4

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!