1 Pierścienie i ich homomorfizmy. Ideał, pierścień ilorazowy. Ide- ały ...
1 Pierścienie i ich homomorfizmy. Ideał, pierścień ilorazowy. Ide- ały ...
1 Pierścienie i ich homomorfizmy. Ideał, pierścień ilorazowy. Ide- ały ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Definicja 1.8. Element a pierścienia R nazywamy dzielnikiem zera, jeśli a ≠ θ oraz istnieje element b ∈ R,<br />
b ≠ θ, taki, że ab = θ<br />
Pierścień R nazywa się dziedziną (całkowitości), jeśli θ ≠ e oraz w pierścieniu R nie ma dzielników zera.<br />
Fakt 1.3. Jeżeli a, b, c są elementami dziedziny R takimi, że ac = bc oraz c ≠ θ, to a = b<br />
Definicja 1.9. Element a pierścienia R nazywamy odwracalnym, jeśli istnieje element b ∈ R taki, że<br />
ab = e (taki element b oznaczamy przez a −1 ) Jeżeli a ≠ θ nie jest odwracalny, to nazywamy go elementem<br />
nieodwracalnym.<br />
Definicja 1.10. Mówimy, że <strong>pierścień</strong> przemienny z jedynką (K, ⊕, ⊙, θ, e) jest ciałem jeżeli każdy<br />
x ∈ K\{θ} jest odwracalny. Taki element będziemy oznaczali x −1 .<br />
Równoważnie, możemy powiedzieć, że (K, ⊕, ⊙, θ, e) jest ciałem, jeżeli (K, ⊕, θ), (K\{θ}, ⊙, e) są grupami<br />
oraz działanie ⊙ jest rozdzielne względem działania ⊕. Grupę (K, ⊕, θ) nazywamy grupą addytywną<br />
ciała K zaś (K\{θ}, ⊙, e) nazywamy grupą multiplikatywną ciała K<br />
Definicja 1.11. Najmniejszy ideał pierścienia R zawierający podzbiór X ⊂ R nazywamy ideałem generowanym<br />
przez zbiór X i oznaczamy (X)<br />
<strong><strong>Ide</strong>ał</strong> I pierścienia R nazywamy głównym, jeśli istnieje element a ∈ R taki, że I = (a).<br />
Dziedzinę R nazywa się dziedziną ideałów głównych, jeśli wszystkie ide<strong>ały</strong> w pierścieniu R są główne.<br />
Uwaga 1.4. Niech R będzie pierścieniem przemiennym oraz I ⊳ R. Wówczas:<br />
1. I jest pierwszy wtedy i tylko wtedy, gdy <strong>pierścień</strong> R/I jest dziedziną.<br />
2. I jest maksymalny wtedy i tylko wtedy, gdy <strong>pierścień</strong> R/I jest ciałem.<br />
Ponadto każdy ideał maksymalny w pierścieniu R jest pierwszy.<br />
Przykład 1.7. Rozważmy następujące przykłady:<br />
1. W pierścieniu liczb całkowitych jedynymi ideałami maksymalnymi są ide<strong>ały</strong> postaci (p), gdzie p jest<br />
liczbą pierwszą. Ponadto, jedynymi ideałami pierwszymi są ide<strong>ały</strong> takiej postaci dla p = 0, 1 lub jeżeli<br />
p jest liczbą pierwszą.<br />
2. Jeżeli K jest ciałem, to jedynymi ideałami w K są ide<strong>ały</strong> niewłaściwe. Zatem każde ciało jest dziedziną<br />
ideałów głównych.<br />
3. W pierścieniu liczb całkowitych każdy ideał jest główny, zatem jest to dziedzina ideałów głównych.<br />
Dziedziną ideałów głównych jest także <strong>pierścień</strong> Z p .<br />
4. Jeżeli K jest ciałem to <strong>pierścień</strong> wielomianów jednej zmiennej K[X] jest dziedziną ideałów głównych.<br />
Kilka przykładów ciał:<br />
5. Oczywiście, pierścienie Q, R, C są ciałami, <strong>pierścień</strong> Z nie jest ciałem.<br />
6. Pierścień Z p jest ciałem wtedy i tylko wtedy, gdy p jest liczbą pierwszą.<br />
2 Pierścień wielomianów o współczynnikach w danym pierścieniu<br />
przemiennym. <strong><strong>Ide</strong>ał</strong>y w pierścieniu K[X] (K jest ciałem).<br />
Wielomiany nierozkładalne. Pierwiastki wielomianu, twierdzenie<br />
Bezouta.<br />
Przez c<strong>ały</strong> paragraf zakładamy, że (R, +, ·, 1, 0) jest pierścieniem przemiennym oraz K jest ciałem. Zakładamy,<br />
że N = {0, 1, . . .}<br />
4