wykonywanie ruszt podwieszonych - skrot - plettac Rusztowania
wykonywanie ruszt podwieszonych - skrot - plettac Rusztowania
wykonywanie ruszt podwieszonych - skrot - plettac Rusztowania
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
nauka i technika<br />
Wykonywanie <strong>ruszt</strong>owań podwieszanych<br />
Zarówno w budownictwie ogólnym, jak i różnych gałęziach przemysłu występują sytuacje zapewnienia tymczasowego<br />
dostępu do miejsc pracy na wysokości, w trudno dostępnych fragmentach obiektu. Jednym ze sposobów<br />
zapewnienia takiego dostępu są <strong>ruszt</strong>owania podwieszane. Nazwa ta jest nazwą potoczną i obejmuje całą<br />
gamę konstrukcji, które charakteryzują się jedną cechą: posadowienie <strong>ruszt</strong>owania odbywa się na dodatkowej<br />
konstrukcji tymczasowej połączonej z za<strong>ruszt</strong>owanym obiektem. W artykule omówiono podstawowe rodzaje<br />
<strong>ruszt</strong>owań <strong>podwieszonych</strong> wraz z przykładami ich zastosowań. Zaprezentowano również ogólną charakterystykę<br />
komponentów umożliwiających wykonanie <strong>ruszt</strong>owań podwieszanych.<br />
Ogólna charakterystyka<br />
<strong>ruszt</strong>owań podwieszanych<br />
Podstawowym powodem stosowania takich<br />
konstrukcji są przeszkody uniemożliwiające<br />
bezpośrednie posadowienie <strong>ruszt</strong>owania<br />
na podłożu gruntowym lub konstrukcyjnym.<br />
Inną przyczyną mogą być względy finansowe:<br />
posadowienie <strong>ruszt</strong>owania w poziomie terenu<br />
może być ekonomicznie nieuzasadnione,<br />
gdy dostęp potrzebny jest tylko do niewielkiego<br />
fragmentu obiektu na dużej wysokości.<br />
Duża różnorodność takich konstrukcji spowodowała<br />
powstanie słownictwa potocznego<br />
określającego poszczególne typy. W związku<br />
z powyższym w artykule proponuje się następujący<br />
podział takich <strong>ruszt</strong>owań, oparty<br />
zarówno na istniejących unormowaniach, jak<br />
i literaturze przedmiotu:<br />
1. <strong>Rusztowania</strong> wspornikowe – to <strong>ruszt</strong>owania,<br />
których pomost roboczy oparty jest<br />
na wspornikach połączonych z obiektem<br />
budowlanym [1]. Do tej grupy <strong>ruszt</strong>owań<br />
zalicza się następujące konstrukcje:<br />
a) <strong>Rusztowania</strong> wspornikowe jednopomostowe<br />
– zwane pomostami roboczymi<br />
na wspornikach. Pomimo skonstruowania<br />
wsporników jako elementów<br />
wielokrotnego użycia, ze względu<br />
na ich małą nośność pozwalają na oparcie<br />
tylko jednego pomostu. Pomost<br />
taki może być wykorzystany jako roboczy<br />
lub jako <strong>ruszt</strong>owanie ochronne<br />
nad przejściami, albo zabezpieczenie<br />
pracowników przed upadkiem z wysokości<br />
[2].<br />
b) <strong>Rusztowania</strong> wspornikowe wielopomostowe<br />
– w których wsporniki umożliwiają<br />
oparcie wielu poziomów <strong>ruszt</strong>owania.<br />
c) <strong>Rusztowania</strong> na wysuwnicach –<br />
to <strong>ruszt</strong>owania z belek (wysuwnic),<br />
wystających wspornikowo na zewnątrz<br />
budynku przez otwory w murze,<br />
a wewnątrz budynku zamocowanych<br />
w istniejącej konstrukcji budynku (najczęściej<br />
między stropami) za pomocą<br />
specjalnej konstrukcji utrzymującej<br />
marzec 2010 nr 1/2010 (20)<br />
wysuwnicę; na wspornikach wysuwnicy<br />
układany jest pomost roboczy<br />
[3]. Obecnie jako wysuwnice najczęściej<br />
stosuje się kształtowniki stalowe,<br />
a na nich oprócz pomostu roboczego<br />
posadawia się standardowe <strong>ruszt</strong>owania<br />
ramowe bądź modułowe.<br />
2. <strong>Rusztowania</strong> wiszące – to <strong>ruszt</strong>owania,<br />
w których pomosty robocze są podwieszone<br />
i znajdują się poniżej wsporników<br />
połączonych z obiektem budowlanym.<br />
Proponuje się następujący podział takich<br />
<strong>ruszt</strong>owań:<br />
a) <strong>Rusztowania</strong> wiszące z pomostami<br />
podwieszonymi – w których konstrukcja<br />
<strong>ruszt</strong>owania podwieszona jest<br />
poniżej elementów wsporczych. Podwieszonych<br />
może być kilka poziomów<br />
roboczych, a sama konstrukcja do której<br />
odbywa się podwieszenie to wsporniki<br />
bądź wysuwnice z opartymi poprzecznie<br />
dźwigarami kratowymi. Wyróżniającą<br />
cechą takich <strong>ruszt</strong>owań jest sposób<br />
ich montażu: odbywa się od góry<br />
w dół. W niektórych sytuacjach <strong>ruszt</strong>owania<br />
z pomostami podwieszonymi<br />
są <strong>ruszt</strong>owaniami ruchomymi – mają<br />
możliwość przesuwania w poziomie.<br />
<strong>Rusztowania</strong><br />
wspornikowe<br />
<strong>Rusztowania</strong><br />
wspornikowe<br />
jednopomostowe<br />
<strong>Rusztowania</strong><br />
wspornikowe<br />
wielopomostowe<br />
<strong>Rusztowania</strong><br />
na wysuwnicach<br />
RUSZTOWANIA<br />
PODWIESZANE<br />
Rys. 1. Schemat podziału <strong>ruszt</strong>owań podwieszanych<br />
<strong>Rusztowania</strong><br />
wiszące<br />
b) Pomosty podwieszone na łańcuchach<br />
– to szczególny rodzaj <strong>ruszt</strong>owań<br />
wiszących, gdzie podstawowym<br />
elementem, na którym wisi pomost,<br />
jest ściąg w postaci łańcucha. Najczęstszym<br />
zastosowaniem takich pomostów<br />
jest podwieszenie poniżej mostów,<br />
wiaduktów i estakad.<br />
3. Podesty ruchome wiszące – czyli dźwignice.<br />
Konstrukcja taka służy do podnoszenia<br />
i opuszczania pomostu roboczego<br />
wraz z ludźmi i materiałami oraz umożliwia<br />
pracę na różnych wysokościach [2]. Z uwagi<br />
na swój charakter nie należy tych podestów<br />
mylić z <strong>ruszt</strong>owaniami, choć przepisy<br />
prawne często opisują te konstrukcje razem<br />
[4]. Pełna charakterystyka tego typu<br />
urządzeń znajduje się z normie [5], nazywając<br />
je SAE. Podstawowym wyróżnikiem<br />
podestów ruchomych wiszących jest to,<br />
że mają one możliwość przemieszczania<br />
w pionie (a <strong>ruszt</strong>owania nigdy nie!).<br />
Zaproponowana klasyfikacja została<br />
umieszczona na diagramie poniżej. Należy<br />
zwrócić uwagę, że w praktyce pojęcia te<br />
są często mylone oraz zastępowane innymi.<br />
<strong>Rusztowania</strong> wiszące<br />
z pomostami<br />
podwieszonymi<br />
Pomosty<br />
podwieszone<br />
na łańcuchach<br />
DŹWIGNICE<br />
Podesty ruchome<br />
wiszące<br />
17
nauka i technika<br />
BIS PLETTAC<br />
Firma BIS <strong>plettac</strong> od lat montuje różne<br />
rodzaje <strong>ruszt</strong>owań podwieszanych. Zastosowanie<br />
tego typu konstrukcji wiąże się z dopasowaniem<br />
do potrzeb klienta: od budownictwa<br />
ogólnego do skomplikowanych realizacji<br />
związanych z różnymi gałęziami przemysłu.<br />
Poniżej podano krótką charakterystykę przykładowych<br />
realizacji, pokazującą mnogość<br />
zastosowań.<br />
<strong>Rusztowania</strong> wspornikowe<br />
wielopomostowe<br />
Przykładem takiej konstrukcji może być<br />
<strong>ruszt</strong>owanie do remontu wieży Katedry Św.<br />
Jana Chrzciciela we Wrocławiu. Najwyższy pomost<br />
roboczy zaprojektowanego <strong>ruszt</strong>owania<br />
zlokalizowany był na wysokości +60m, natomiast<br />
podwieszenie zrealizowano w poziomie<br />
+30m. System podwieszenia składał się z konsol<br />
budowlanych ciężkich złożonych ze specjalnie<br />
dobranych kształtowników stalowych,<br />
na których oparto systemowe dźwigary kratowe.<br />
Mocowanie konsol z murem katedry<br />
odbyło się przy użyciu prętów gwintowanych<br />
połączonych na zaprawę iniekcyjną klejową.<br />
Fot. 2. Rusztowanie na wysuwnicach – Złote Tarasy w Warszawie: a) widok <strong>ruszt</strong>owania, b) szczegół zamocowania<br />
wysuwnicy<br />
Fot. 3. Rusztowanie wiszące z pomostami podwieszonymi – BIS <strong>plettac</strong>: a) zapora Czaniec, b) elektrownia<br />
Łagisza<br />
Fot. 1. Rusztowanie wspornikowe wielopomostowe<br />
zamocowane na katedrze we Wrocławiu<br />
<strong>Rusztowania</strong><br />
na wysuwnicach<br />
Idea tego szczególnego rodzaju <strong>ruszt</strong>owania<br />
wspornikowego polega na oparciu<br />
konstrukcji na wysuwnicach, najczęściej<br />
stalowych. Rozróżniamy dwa podstawowe<br />
typy zamocowania wysuwnic: za pomocą<br />
konstrukcji rozpartej o stropy obiektu bądź<br />
dzięki zamocowaniu wspornikowym w pozio-<br />
marzec 2010 nr 1/2010 (20)<br />
mie oparcia wysuwnicy. Takie zamocowanie<br />
wspornikowe wysuwnicy wykonano w obiekcie<br />
Złote Tarasy w Warszawie. Wysuwnicę stanowiła<br />
para dwuteowników przytwiedzonych<br />
bezpośrednio do stropu obiektu. Oparcie<br />
<strong>ruszt</strong>owania na wysuwnicach umożliwiło wykonanie<br />
fasady obiektu w miejscu, w którym<br />
poniżej znajdował się szklany dach.<br />
<strong>Rusztowania</strong> wiszące<br />
z pomostami podwieszonymi<br />
To wyjątkowe <strong>ruszt</strong>owanie zrealizowano<br />
na zaporze Czaniec. Dzięki systemowi dźwigarów<br />
opartych na dachu obiektu, <strong>ruszt</strong>owanie<br />
podwieszono, budując je kolejno poziomami<br />
w stronę poziomu wody. Ten sposób podwieszenia<br />
wymaga posiadania specjalnych umiejętności<br />
montażu <strong>ruszt</strong>owania. Szczegóły techniczne<br />
tego typu konstrukcji podano w artykule<br />
[6]. Innym przykładem <strong>ruszt</strong>owania wiszącego<br />
jest konstrukcja podwieszona przy taśmociągu<br />
w elektrowni Łagisza. Nietypowy jest nie tylko<br />
sposób montażu, ponieważ było to <strong>ruszt</strong>owanie<br />
ruchome. Po ułożeniu szyn jezdnych na zadaszeniu<br />
taśmociągu istniała możliwość przesuwania<br />
<strong>ruszt</strong>owania podwieszonego, przez co można<br />
było wykonać remont wysoko posadowionej<br />
konstrukcji [7].<br />
Pomosty podwieszone<br />
na łańcuchach<br />
<strong>Rusztowania</strong> podwieszane na łańcuchach<br />
do niedawna były rzadko stosowane w Polsce.<br />
Poznając jednak technologię ich wykonania<br />
okazuje się, że jest to doskonałe rozwiązane<br />
Fot. 4. Pomost podwieszony na łańcuchach<br />
w przypadku obiektów takich jak np. mosty lub<br />
estakady. Przykładem innego zastosowania jest<br />
<strong>ruszt</strong>owanie podwieszone do wykonania robót<br />
montażowych przy budowie koparki w Sieniawce<br />
na terenie Elektrowni Turów. Konstrukcja<br />
pomostu <strong>ruszt</strong>owania wisi na atestowanych<br />
łańcuchach o specjalnie dobranej nośności.<br />
Powyższe przykłady pokazują różne możliwości<br />
zastosowania <strong>ruszt</strong>owań podwieszanych.<br />
Pominięto w nich opisy samej technologii wykonania<br />
<strong>ruszt</strong>owania oraz podawanie szczegółów<br />
konstrukcyjnych, odsyłając czytelnika do innych<br />
artykułów na ten temat. Wszystkie te konstrukcje<br />
charakteryzuje jedna cecha: w większości<br />
przypadków wymagane jest sporządzenie indywidualnego<br />
projektu technicznego. Firma<br />
BIS <strong>plettac</strong> dzięki posiadaniu własnego biura<br />
projektowego zapewnia dostarczenie pełnej<br />
dokumentacji technicznej realizowanych <strong>ruszt</strong>owań.<br />
19