06.05.2015 Views

Madhyasthata Ain, 2055

Madhyasthata Ain, 2055

Madhyasthata Ain, 2055

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

dWo:ytf P]g, @)%%<br />

@)%^.!.@<br />

@)%^ ;fnsf] P]g g+= !<br />

nfndf]x/ / k|sfzg ldlt<br />

!= s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^$ @)^$.%.(<br />

dWo:ytf ;DaGwdf sfg"gL Joj:yf ug{ ag]sf] P]g<br />

k|:tfjgf M dWo:ytf ;DaGwL k|rlnt sfg"gL Joj:yfnfO{ ;dofg's"n agfpg jf~5gLo ePsf]n],<br />

>L % dxf/fhflw/fh jL/]Gb| jL/ ljqmd zfxb]jsf] zf;gsfnsf] ;QfO;f}+ jif{df ;+;bn] of] P]g<br />

agfPsf]5 .<br />

kl/R5]b – !<br />

k|f/lDes<br />

!= ;+lIfKt gfd / k|f/De M -!_ o; P]gsf] gfd ædWo:ytf P]g, @)%%Æ /x]sf]5 .<br />

-@_ of] P]g t'?Gt k|f/De x'g]5 .<br />

@=<br />

kl/efiff M ljifo jf k|;+un] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf,–<br />

-s_ æ;D´f}tfÆ eGgfn] s/f/ ePsf] jf gePsf] s'g} lglZrt sfg"gL ;DaGwsf<br />

ljifodf tTsfn p7]sf] jf eljiodf p7\g ;Sg] ljjfbnfO{ dWo:ytfåf/f<br />

;dfwfg u/fpgsf] nflu kIfx? aLr ePsf] lnlvt ;xdlt ;D´g' k5{ .<br />

:ki6Ls/0f M o; v08sf] k|of]hgsf] nflu b]xfosf s'g} lnvt ePdf kIfx?<br />

aLr lnlvt ;xdlt ePsf] dflgg]5 M–<br />

-!_ dWo:ysf] k|fjwfg ;d]t Joj:yf u/L ePsf] s'g} s/f/ jf tT;DaGwdf<br />

ePsf] cGo s'g} 5'§} ;D´f}tf,<br />

-@_ dWo:ynfO{ ljjfb ;'Dkg] u/L kIfx? aLr cfbfg k|bfg ePsf] kq,<br />

6]n]S;, 6]nLu|fd, 6]nLkmofS; jf lnlvt clen]v /xg ;Sg] ∇ To:t}<br />

k|s[ltsf cGo b"/;~rf/ dfWodx?,<br />

∇<br />

s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^$ 4f/f ;+zf]wg .<br />

1


-#_ s'g} kIfn] s'g} ljjfb dWo:ytfnfO{ ;'Dkg] u/L bfjL k]z u/]sf]df ;f]<br />

bfjL pk/ k|ltjfb ug]{ kIfn] dWo:ynfO{ ljjfb ;'Dkg] ;DaGwdf<br />

OGsf/ gu/L k]z ePsf] k|ltjfb .<br />

-v_ ækIfÆ eGgfn] dWo:ytf;+u ;DalGwt s'g} kIf ;D´g' k5{ .<br />

-u_ ælhNnf cbfntÆ eGgfn] ;D´f}tfdf dWo:ytf x'g] 7fpF tf]lsPsf]df ;f]<br />

7fpFsf] / To:tf] 7fpF gtf]lsPsf]df ljjfb pTkGg ePsf] jf dWo:ytfsf]<br />

sf/afxL / lg0f{o ePsf] jf ;fwf/0ftof s'g} kIf a;f]af; u/L cfPsf]<br />

7fpFsf] k|fb]lzs If]qflwsf/ ePsf] lhNnf cbfnt ;D´g' k5{ .<br />

-3_ æk'g/fj]bg cbfntÆ eGgfn] ;D´f}tfdf dWo:ytf x'g] 7fpF tf]lsPsf]df ;f]<br />

7fpFsf] / To:tf] 7fpF gtf]lsPsf]df ljjfb pTkGg ePsf] jf dWo:ytfsf]<br />

sf/afxL / lg0f{o ePsf] jf s'g} kIf ;fwf/0ftof a;f]af; u/L cfPsf]<br />

7fpFsf] k|fb]lzs If]qflwsf/ ePsf] k'g/fj]bg cbfnt ;D´g' k5{ .<br />

-ª_ æljjfbÆ eGgfn] o; P]g adf]lhd dWo:ytfåf/f ;dfwfg x'g ;Sg] ljjfb<br />

;D´g' k5{ .<br />

-r_ æk|ltbfjLÆ eGgfn] bfjL ug]{ kIf pk/ k|ltjfb ug]{ kIfn] u/]sf] bfjL ;D´g'<br />

k5{ .<br />

-5_ æk|To'lQmÆ eGgfn] k|ltjfbL lj?4 bfjL ug]{ kIfn] u/]sf] k|ltjfb ;D´g' k5{ .<br />

-h_ ædWo:yÆ eGgfn] ljjfb ;dfwfgsf] nflu lgo'Qm dWo:y ;D´g' k5{ / ;f]<br />

zAbn] dWo:yx?sf] ;d"x ;d]tnfO{ hgfpF5 .<br />

kl/R5]b – @<br />

dWo:ytfåf/f ljjfbsf] ;dfwfg<br />

#= dWo:ytfåf/f ljjfb ;dfwfg u/fpg' kg]{ M -!_ s'g} ;D´f}tfdf dWo:ytfåf/f<br />

ljjfb ;dfwfg ul/g] Joj:yf ePsf]df To:tf] ;D´f}tf jf ;f] cGt/utsf ljifo;+u<br />

;DalGwt ljjfb ;D´f}tfdf g} sfo{ljlw pNn]v ePsf]df ;f]xL adf]lhd /<br />

gePsf]df o; P]g adf]lhd dWo:ytfåf/f ;dfwfg u/fpg' kg]{5 .<br />

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg cbfntdf bfo/ ePsf]<br />

k|rlnt sfg"g adf]lhd ldnfkq x'g ;Sg] Jofkfl/s k|s[ltsf] s'g} b]jfgL d'2f<br />

2


\\<br />

;DalGwt kIfx?n] dWo:ytfåf/f ;dfwfg ul/kfpFm egL] lgj]bg lbPdf To:tf] ljjfb<br />

;d]t dWo:ytfåf/f ;dfwfg u/fpg' kg]{5 .<br />

$= d'2fsf] nut sf6\<br />

\g] M -!_ bkmf # sf] pkbkmf -@_ adf]lhd dWo:ytfåf/f ;dfwfg<br />

u/fpg rfx]sf] ljjfbsf] ljifodf bfo/ /x]sf] d'2fsf] nut sf6\g cbfntn] cfb]z<br />

lbg ;Sg]5 .<br />

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg b]xfosf] cj:yfdf<br />

cbfntn] d'2fsf] nut sf6\g] cfb]z lbg] 5}g M–<br />

-s_ dWo:ytf x'g ;Sg] ljifosf] ;fy ;fy} dWo:ytf x'g g;Sg] ljifodf<br />

klg lg0f{o lbg' kg]{ b]lvPdf, jf<br />

-v_ dWo:ytfåf/f ljjfbsf] lg0f{o x'g g;Sg] s'g} dgfl;a sf/0f b]lvPdf .<br />

kl/R5]b – #<br />

dWo:ysf] lgo'lQm / sfof{no<br />

%= dWo:ysf] ;+Vof M -!_ ;D´f}tfdf dWo:ysf] ;+Vof tf]lsPsf]df ;f]xL adf]lhd /<br />

gtf]lsPsf]df ;fdfGotof tLghgf dWo:yx? /xg]5g\ .<br />

-@_ ;D´f}tf adf]lhd lgo'Qm ePsf dWo:yx?sf] ;+Vof ;d ePdf<br />

To:tf dWo:yx?n] /f]h]sf] s'g} Ps JolQm ykL dWo:ysf] ;+Vof ljifd ug'{ kg]{5 .<br />

^= dWo:ysf] lgo'lQm M -!_ ;D´f}tfdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s dWo:ytfåf/f<br />

ljjfbsf] ;dfwfg u/fpg' kg]{ sf/0f pTkGg ePsf] ldltn] tLg dlxgfleq dWo:y<br />

lgo'Qm ug]{ k|s[of z'? ug'{ kg]{5 .<br />

-@_ ;D´f}tfdf dWo:y x'g] JolQmsf] gfd pNn]v ePsf]df ;D´f}tfdf<br />

plNnlvt JolQm g} dWo:y lgo'Qm ePsf] dflgg]5 .<br />

-#_ ;D´f}tfdf dWo:y lgo'Qm ug]{ ;DaGwdf s'g} 5'§} Joj:yf ePsf] /x]5<br />

eg] ;f]xL adf]lhd dWo:y lgo'Qm ul/g]5 .<br />

-$_ ;D´f}tfdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s k|To]s kIfn] Ps Pshgf<br />

dWo:y lgo'Qm ug]{5g\ / To;/L lgo'Qm ePsf dWo:yx?åf/f lgo'Qm t];|f] dWo:yn]<br />

d'Vo dWo:y eO{ sfd ug]{5 .<br />

3


&=<br />

cbfntåf/f dWo:ysf] lgo'lQm<br />

lQm M -!_ b]xfosf] cj:yfdf s'g} kIfn] dWo:ysf]<br />

lgo'lQmsf] nflu k'g/fj]bg cbfntdf lgj]bg lbg ;Sg]5 M–<br />

-s_ ;D´f}tfdf pNn]v ePsf] k|s[of ckgfpFbf dWo:y lgo'Qm x'g<br />

g;s]df .<br />

-v_ ;D´f}tfdf dWo:y lgo'lQm ug]{ ;DaGwdf s'g} s'/f pNn]v gePdf .<br />

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lbOg] lgj]bgdf dWo:y x'g ;Sg] sDtLdf<br />

tLghgf JolQmsf] gfd, y/, jtg, k]zf / lghsf] ljz]if1tfsf] If]q ;d]t v'nfpg'<br />

kg]{5 / To:tf] lgj]bg ;fy ;D´f}tfsf] k|ltlnlk ;d]t k]z ug'{ kg]{5 .<br />

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg k|fKt ePkl5 k'g/fj]bg cbfntn] ;a}<br />

kIfnfO{ ;"rgf lbO{ dWo:y x'g] JolQmsf ;DaGwdf ;DalGwt ;a} kIfsf] dt}So<br />

ePdf ltgLx?n] k|:tfj u/]sf] JolQmnfO{ / dt}So x'g g;s]df k'g/fj]bg cbfntn]<br />

pko'Qm 7x¥ofPsf] JolQmnfO{ To:tf] lgj]bg k|fKt ePsf] ;f7L lbgleq dWo:y<br />

lgo'Qm ug]{5 . To;/L k'g/fj]bg cbfntn] u/]sf] lg0f{o clGtd x'g]5 .<br />

*= ljz]if kl/l:yltdf dWo:ysf] k"lt{ M -!_ dWo:ytfsf] nflu lgo'Qm ePsf] s'g}<br />

dWo:yn] /fhLgfdf lbPdf jf dWo:y x'g OGsf/ u/]df jf lghsf] d[To' ePdf jf<br />

cGo s'g} sf/0fn] lghsf] :yfg l/Qm x'g uPdf To;/L :yfg l/Qm ePsf] ;fwf/0ftM<br />

tL; lbgleq ;f] :yfg lgh lgo'Qm x'Fbfs} k|s[of cg';f/ csf]{ dWo:y lgo'Qm u/L<br />

k"lt{ ul/g]5 .<br />

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] Dofbleq dWo:ysf] l/Qm :yfgsf] k"lt{ x'g<br />

g;s]df To:tf] Dofb gf3]sf] kGw| lbgleq s'g} kIfn] k'g/fj]bg cbfntdf lgj]bg<br />

lbg ;Sg]5 . To:tf] lgj]bg k/]sf]df ;fwf/0ftM kGw| lbgleq k'g/fj]bg cbfntn]<br />

bkmf & sf] cwLgdf /xL dWo:y lgo'Qm ul/lbg' kg]{5 .<br />

(= dWo:yn] zky lng' kg]{ M -!_ dWo:ytfsf] sfd sf/afxL z'? ug'{ cl3 dWo:yn]<br />

cg';"rLdf pNn]v eP cg';f/ lgikIftf tyf OdfGbfl/tfsf] b'O{ k|lt lnlvt zkydf<br />

b:tvt ug'{ kg]{5 / To:tf] zkysf] Ps k|lt ldl;n ;fy /fvL csf]{ Ps k|lt<br />

k'g/fj]bg cbfntdf k7fpg' kg]{5 .<br />

-@_ s'g} klg dWo:yn] pkbkmf -!_ adf]lhd zky lng' cl3 lghn] ;dfwfg<br />

ug'{ kg]{ ljjfbsf ;DaGwdf lghsf] lgikIftf jf :jtGqtfsf ;DaGwdf dgfl;a<br />

4


dflkmssf] z+sf ug'{ kg]{ s'g} s'/f ePdf ;f] s'/f ;DalGwt kIfx?sf] hfgsf/Ldf<br />

Nofpg' kg]{5 .<br />

!)= dWo:ysf] cof]Uotf M b]xfosf] JolQm dWo:y lgo'Qm x'gsf] lgldQ of]Uo x'g] 5}g M–<br />

-s_ k|rlnt sfg"g adf]lhd s/f/ ug{ cof]Uo ePsf],<br />

-v_ g}lts ktg b]lvg] kmf}Hbf/L s;"/df cbfntaf6 ;hfo kfPsf],<br />

-u_ ;fx'sf] bfdf;fxLdf k/]sf] jf 6f6 pN6]sf],<br />

-3_ dWo:ytfåf/f ;dfwfg x'g'kg]{ ljjfbsf] ljifodf s'g} :jfy{ ePsf],<br />

-ª_ s'g} ;D´f}tfdf dWo:y lgo'Qm x'gsf] nflu s'g} vf; of]Uotf tf]lsPsf] /x]5<br />

eg] To:tf] of]Uotf gk'u]sf] .<br />

!!= dWo:ynfO{ x6fpg ;lsg] M -!_ dWo:ynfO{ x6fpg] cj:yf / sfo{ljlw ;D´f}tfdf<br />

pNn]v eP adf]lhd x'g]5 .<br />

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ;D´f}tfdf cj:yf / sfo{ljlw pNn]v gul/Psf]<br />

eP b]xfosf] s'g} cj:yfdf dWo:ynfO{ x6fO{ kfpF egL s'g} kIfn] dWo:y lgo'Qm<br />

ePsf] jf lghsf] sfd sf/afxL o; pkbkmf adf]lhd gePsf] yfxf kfPsf] ldltn]<br />

kGw| lbgleq dWo:y ;dIf lgj]bg lbg ;Sg]5 M–<br />

-s_ s'g} dWo:yn] lgikIf ?kn] sfd gu/L s'g} kIfk|lt ´'sfj /fv]sf] jf<br />

kIfkft u/]sf] :ki6 b]lvPdf,<br />

-v_ s'g} dWo:yn] dWo:ytfsf] sf/afxLdf cg'lrt cfr/0f jf hfn;fh<br />

u/]df,<br />

-u_ s'g} dWo:yn] dWo:ytf ;DaGwL sf/afxLdf a/fa/ q'l6 jf<br />

clgoldttf u/]df,<br />

-3_ s'g} dWo:yn] dWo:ytfsf] sfd sf/afxL cg'lrt ?kdf nDAofpg]<br />

jf l9nfO{ ug]{ p2]Zon] dgfl;a dflkmssf] sf/0f gb]vfO{ tLg k6s<br />

eGbf a9L dWo:ysf] a}7sdf pkl:yt gePdf jf a}7ssf] sfd<br />

sf/afxLdf efu lng OGsf/ u/]df,<br />

-ª_ s'g} dWo:yn] k|fs[lts Gofosf] l;4fGt jf lgodsf] k|lts"n x'g] sfo{<br />

u/]df, jf<br />

-r_ s'g} dWo:ysf] of]Uotf gk'u]sf] ePdf jf of]Uotf g/x]df .<br />

5


-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd lgj]bg kg{ cfPdf x6fpg dfu ul/Psf]<br />

dWo:yn] :j]R5fn] kb Tofu gu/]df jf x6fpg dfu u/]sf cfwf/ pk/ csf]{ kIf<br />

;xdt gePdf dWo:yn] ;f] ;DaGwdf lgj]bg k/]sf] tL; lbgleq lg0f{o ug'{<br />

kg]{5 .<br />

-$_ pkbkmf -#_ adf]lhdsf] lg0f{o pk/ k'g/fj]bg cbfntdf ph'/ nfUg]5 /<br />

;f] cbfntn] u/]sf] cfb]z clGtd x'g]5 .<br />

!@=<br />

dWo:ysf] sfof{no /xg] :yfg M -!_ dWo:ysf] sfof{no b]xfosf] :yfgdf /xg]5 M–<br />

-s_ ;D´f}tfdf dWo:ysf] sfof{no /xg] :yfg pNn]v ePsf]df ;f]xL<br />

:yfgdf .<br />

-v_ ;D´f}tfdf dWo:ysf] sfof{no /xg] :yfg pNn]v gePsf]df kIfx?n]<br />

/f]h]sf] :yfgdf .<br />

-u_ dWo:y lgo'Qm ePsf] kGw| lbgleq kIfx?n] To:tf] :yfg g/f]h]df jf<br />

To; ;DaGwdf kIfx?sf aLr dt}So gePdf ;Dk"0f{ ;Da4<br />

kl/l:yltnfO{ ljrf/ u/L dWo:yn] tf]s]sf] :yfgdf .<br />

-@_ o; bkmfdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg kIfx?n] cGoyf<br />

Joj:yf u/]sf]df afx]s ;fIfLsf] jskq u/fpg, ljz]if1sf] /fo lng, s'g} lnvt,<br />

j:t' jf :yfg lg/LIf0f ug{ ;'ljwf x'g] cGo s'g} pko'Qm :yfgdf ;d]t dWo:yx?n]<br />

cfk;df 5nkmn u/L d'sfd tf]Sg ;Sg]5g\ .<br />

!#= dWo:ysf] sfd sf/afxLdf k|of]u x'g] efiff M dWo:yn] cfÇgf] sfd sf/afxLdf<br />

k|of]u ug]{ efiff ;D´f}tfdf pNn]v ePsf]df ;f]xL adf]lhd / pNn]v gePsf]df<br />

kIfx?n] cfk;df 5nkmn u/L lgwf{/0f u/]sf] efiff x'g]5 / To;/L lgwf{/0f x'g<br />

g;s]df ;D´f}tfdf k|of]u ul/Psf] efiff dWo:ysf] sfd sf/afxLdf k|of]u x'g] efiff<br />

x'g]5 .<br />

kl/R5]b – $<br />

dWo:ytf ;DaGwL sf/afxL / dWo:ysf] clwsf/<br />

!$= bfjL, k|ltbfjL, k|ltjfb jf k|To'lQm k]z ug]{ M -!_ ;D´f}tfdf bfjL k]z ug]{ Dofb<br />

pNn]v ePsf]df ;f]xL Dofbleq / s'g} Dofb pNn]v geO{ dWo:y x'g] JolQmsf]<br />

gfd;Dd pNn]v ePsf]df dWo:ytf u/fpg' kg]{ ljjfb pTkGg ePsf] ldltn] /<br />

6


ljjfb v8f ePkl5 dWo:y lgo'Qm ePsf]df dWo:y lgo'Qm ePsf] ldltn] tLg<br />

dlxgfleq bfjL k]z ug'{ kg]{5 . To;/L bfjL k]z ubf{ kIfn] s'g s'/fdf dte]b<br />

ePsf] xf] / s'g s'/f u/fO{ kfpg rfx]sf] xf] ;f] v'nfO{ k|df0f ;lxt dWo:y ;dIf<br />

cfkmgf] bfjL lnlvt ?kdf k]z ug'{ kg]{5 / To:sf] Psk|lt csf]{ kIfnfO{ ;d]t lbg'<br />

kg]{5 .<br />

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd bfjL k]z ePkl5 ;D´f}tfdf cGoyf Joj:yf<br />

ePsf]df afx]s csf]{ kIfn] bfjL k|fKt u/]sf] tL; lbgleq To:tf] bfjL pk/ k|ltjfb<br />

k]z ug'{ kg]{5 .<br />

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhdsf] Dofbleq csf]{ kIfn] k|ltjfb / ;f] ;DaGwdf<br />

lghsf] s'g} k|ltbfjL eP ;f] ;d]t k]z ug'{ kg]{5 / lghn] k|ltbfjL ;d]t k]z u/]df<br />

dWo:yn] To:tf] k|ltbfjL pk/ k|To'lQm k]z ug{ bfjL k]z ug]{ kIfnfO{ kGw| lbgsf]<br />

Dofb lbg' kg]{5 / To;/L k|To'lQm k]z ePsf]df k|ltbfjL k]z ug]{ kIfnfO{ To;sf]<br />

Psk|lt pknAw u/fpg' kg]{5 .<br />

-$_ pkbkmf -@_ jf -#_ adf]lhdsf] Dofbleq s'g} kIfn] cfkmgf] sfa'<br />

aflx/sf] kl/l:yltn] ubf{======== ✂ , k|ltjfb jf k|To'lQm k]z ug{ g;s]df To;sf]<br />

dgfl;a sf/0f v'nfO{ To:tf] Dofb ;dfKt ePsf] ldltn] kGw| lbgleq Dofb yksf]<br />

nflu dWo:y ;dIf lgj]bg lbg ;Sg]5 / lgj]bgdf plNnlvt sf/0f dgfl;a<br />

b]lvPdf dWo:yn] ∇ lgj]bg dfu adf]lhd dgfl;a Dofb yk ug{ ;Sg]5 .<br />

-%_ o; bkmf adf]lhd bfjL, k|ltbfjL jf k|ltjfb jf k|To'lQm k]z ubf{ ;f]<br />

ljjfb ;DaGwL ;a} lnvt tyf To;nfO{ ;dy{g ug]{ s'g} ;a"b k|df0f eP ;f] ;d]t<br />

k]z ug'{ kg]{5 . kIfx?n] s'g} s'/f ;fIfLåf/f k|dfl0ft ug{ u/fpg rfx]df bfjL,<br />

k|ltbfjL, k|ltjfb jf k|To'lQmdf ;fIfLsf] gfd, y/, jtg ;d]t v'nfpg' kg]{5 /<br />

dWo:yn] tf]s]sf] lbg To:tf ;fIfLnfO{ ;DalGwt kIf cfkm}n] dWo:y ;dIf pkl:yt<br />

u/fpg' kg]{5 .<br />

-^_ o; P]g adf]lhd k|To]s kIfn] dWo:ytfsf] sfd sf/afxLsf] ;Gbe{df<br />

dWo:y ;dIf bflvn u/]sf sfuhftx?sf] k|ltlnlk csf]{ kIfnfO{ lbg' kg]{5 .<br />

✂<br />

s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^$ 4f/f lemlsPsf] .<br />

∇ s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^$ 4f/f ;+zf]wg .<br />

7


!%= dWo:ytfsf] sf/afxL cGTo jf hf/L x'g] cj:yf M kIfx?n] cGoyf Joj:yf u/]sf]df<br />

afx]s b]xfosf] cj:yfdf dWo:ytfsf] sf/afxL cGTo jf hf/L x'g]5 M–<br />

-s_ bfjLstf{n] bkmf !$ sf] pkbkmf -!_ adf]lhdsf] Dofbleq bfjL k]z gu/]df<br />

dWo:ysf] sfd sf/afxL cGTo x'g]5 .<br />

-v_ bkmf !$ sf] pkbkmf -@_ sf] Dofbleq k|ltjfb k]z geP tfklg ;f]xL<br />

sf/0fn] dfq k|ltbfjL k]z gug]{ kIfn] jfbL bfjL :jLsf/ u/]sf] dflgg] 5}g<br />

/ bfjLstf{sf] bfjL / ;f] bfjL k'i6L ug{ k]z ePsf k|df0fsf] d"Nof+sg x'g]<br />

u/L dWo:yn] cfkmgf] sf/afxL hf/L /fVg' kg]{5 .<br />

-u_ dWo:yn] tf]s]sf] ;'g'jfO{sf avt s'g} kIf pkl:yt gePdf jf lnlvt<br />

k|df0f bflvnf gu/]df k]z x'g cfPsf k|df0fx?sf] cfwf/df dWo:yn] lg0f{o<br />

ug{ ;Sg]5 / To:tf] lg0f{osf] k|ltlnlk k|ltjfb gug]{ kIfnfO{ ;d]t k7fpg'<br />

kg]{5 .<br />

!^=<br />

dWo:yn] If]qflwsf/ lgwf{/0f ug{ ;Sg] M -!_ dWo:y ;dIf k]z ePsf] ljjfbsf]<br />

lg/f]k0f ug]{ dWo:ysf] If]qflwsf/ g/x]sf] jf h'g s/f/sf] sf/0faf6 ljjfb pTkGg<br />

ePsf] xf] ;f] s/f/ g} u}/ sfg"gL jf ab/of]Uo jf k|efjxLg ePsf] bfjL s'g} kIfn]<br />

lng rfx]df To:tf] bfjL lghn] dWo:y ;dIf k]z ug{ ;Sg]5 / dWo:yn] cfk"mnfO{<br />

;'lDkPsf] sfd sf/afxL k|f/De ug'{ cl3 If]qflwsf/ jf s/f/sf] j}wtf jf<br />

k|efjsf/Ltfsf ;DaGwdf lg0f{o ug'{ kg]{5 .<br />

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] lg0f{o pk/ lrQ ga'‰g] kIfn] ;f] lg0f{o<br />

ePsf] ldltn] tL; lbgleq k'g/fj]bg cbfntdf lgj]bg lbg ;Sg]5 / ;f] ljifodf<br />

k'g/fj]bg cbfntn] lbPsf] lg0f{o clGtd x'g]5 .<br />

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd s/f/sf] j}wtf jf k|efjsf/Ltfsf] ;DaGwdf<br />

lg0f{o ug]{ k|of]hgsf nflu s'g} s/f/df dWo:ytfåf/f ljjfbsf] ;dfwfg ug]{<br />

k|fjwfg /x]5 / ;f] k|fjwfg ;f]xL s/f/sf] cleGg c+usf] ?kdf /x]sf] /x]5 eg] ;f]<br />

s/f/sf] dWo:ytf ;DaGwL k|fjwfgnfO{ 5'§} ;D´f}tfsf] ?kdf lnOg]5 . dWo:yn]<br />

To:tf] s/f/ ab/ jf cdfGo x'g]u/L jf k|efjxLg ePsf] lg0f{o u/] tfklg ;f]xL<br />

sf/0fn] To:tf] k|fjwfg sfg"gtM ab/ jf cdfGo jf k|efjxLg ePsf] dflgg] 5}g .<br />

8


!&=<br />

-$_ bkmf !$ sf] pkbkmf -@_ adf]lhd k|ltjfb k]z ug]{ Dofb gf3]kl5<br />

pkbkmf -!_ adf]lhdsf] bfjL ug{ ;lsg] 5}g .<br />

-%_ s'g} kIfn] cfkmgf] tkm{af6 dWo:y lgo'Qm u/]sf] jf dWo:y<br />

lgo'lQmdf ;xefuL ePsf] jf dWo:ysf] lgo'lQmdf ;xdlt hgfPsf] sf/0fn] dfq<br />

To:tf] kIf pkbkmf -!_ adf]lhdsf] bfjL lngaf6 j+lrt ePsf] dflgg] 5}g .<br />

-^_ pkbkmf -@_ adf]lhd k'g/fj]bg cbfntdf bfo/ ePsf] lgj]bg ;f]<br />

cbfntaf6 clGtd lsgf/f gx'Fb} dWo:ynfO{ cfkmgf] sf/afxL hf/L /fVg / lg0f{o<br />

ug{ afwf k'u]sf] dflgg] 5}g .<br />

dWo:yn] ckgfpg] sfo{ljlw M -!_ dWo:yn] ljjfbsf] lg0f{o ubf{ ckgfpg' kg]{<br />

sfo{ljlw ;D´f}tfdf pNn]v ePsf]df ;f]xL adf]lhd / To;/L pNn]v gePsf]df o;<br />

P]g adf]lhd x'g]5 .<br />

t/ o; P]gdf Joj:yf gePsf] sfo{ljlw kIfx?sf] ;xdltdf<br />

dWo:yn] tf]s] adf]lhd / To:tf] ;xdlt gePdf dWo:y cfkm}n] lgwf{/0f u/]<br />

adf]lhd x'g]5 .<br />

-@_ dWo:y ;dIf k]z x'g'kg]{ bfjL, k|ltjfb, k|ltbfjL jf k|To'lQm k]z<br />

eO;s]kl5 dWo:yn] cljnDa dWo:ytf ;DaGwL sfd sf/afxL z'? ug'{ kg]{5 .<br />

-#_ dWo:ytf ;DaGwL s] s:tf] sfd sf/afxL s'g lbg / ;dodf x'g] xf]<br />

To;sf] hfgsf/L kIfx?nfO{ lbg' kg]{5 / ;DalGwt ldl;ndf To;/L hfgsf/L lbPsf]<br />

clen]v /fVg' kg]{5 .<br />

-$_ tLghgf jf ;f] eGbf a9L dWo:y /x]sf] ljjfbdf lg0f{o ug]{ jf<br />

clGtd cfb]z lbg] sfd afx]s dWo:ytfsf] cGo sf/afxL pkl:yt dWo:yx?af6<br />

x'g ;Sg]5 .<br />

-%_ pkbkmf -#_ adf]lhd hfgsf/L kfPkl5 s'g} kIf dWo:ytfsf]<br />

sf/afxL x'g] lbg / ;dodf pkl:yt geP tfklg dWo:yn] sf/afxL hf/L /fVg /<br />

pknAw k|df0fsf cfwf/df cfkmgf] lg0f{o lbg ;Sg]5 .<br />

-^_ dWo:y ;dIf ;'g'jfO{sf] sfd ;lsP kl5 dWo:yn] ;'g'jfO{sf]<br />

sf/afxL cGt ePsf] cfb]z u/L ;f] s'/fsf] clen]v ldl;ndf /fVg' kg]{5 /<br />

To;kl5 kIfaf6 k|df0fx? a'‰g] jf ;'g'jfO{ ug]{ sfo{ x'g ;Sg] 5}g .<br />

9


-&_ ;D´f}tfdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s pkbkmf -^_ adf]lhd<br />

cfb]z u/]sf] ;fwf/0ftM tL; lbgleq dWo:yn] cfkmgf] lnlvt lg0f{o ;'gfpg'<br />

kg]{5 .<br />

!*= dWo:yn] ckgfpg] ;f/jfg sfg"g M -!_ ;D´f}tfdf cGoyf Joj:yf ePsf]df<br />

afx]s dWo:yn] ckgfpg] ;f/jfg sfg"g g]kfn sfg"g x'g]5 .<br />

-@_ kIfx?n] :ki6 ?kdf clVtof/L lbPsf] cj:yfdf dfq dWo:yn]<br />

ljjfbnfO{ Gofo / ;b\ljj]s -PS; PSjf P6 jf]gf]_ jf k|fs[lts ;dGofo -PldPjn<br />

sDkf]lh6/_ sf] l;4fGt adf]lhd ljjfbsf] lg/f]k0f ug{ ;Sg]5 .<br />

-#_ o; bkmfdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg dWo:yn]<br />

;DalGwt s/f/sf zt{x? adf]lhd ljjfbsf] lg/f]k0f ug]{5 / To;/L ljjfb lg/f]k0f<br />

ubf{ ;DalGwt sf/f]af/df nfu" x'g] Jofkfl/s k|rngx? -o';]h_ pk/ ;d]t Wofg<br />

lbg' kg]{5 .<br />

!(= dWo:ytfsf] ;'g'jfO{ uf]Ko ?kdf x'g] M kIfx?n] cGoyf rfx]df afx]s dWo:ytfsf]<br />

;'g'jfO{ uf]Ko ?kdf x'g]5 .<br />

@)=<br />

;"rgf tyf Dofb tfd]nL M -!_ k|rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg<br />

dWo:ytfsf ;DaGwdf lbOg] s'g} ;"rgf jf dWo:yn] ;'g'jfO{ ug]{ ljifodf jf<br />

dWo:y ;dIf ljrf/fwLg /x]sf] ljjfbdf g]kfn leq jf g]kfn aflx/ /x] a;]sf]<br />

kIfsf] gfpFdf s'g} Dofb jf ;"rgf tfd]n ug'{ k/]df ;D´f}tfdf cGoyf ePsf]df<br />

afx]s ;DalGwt kIfnfO{ l;w} a'´fO{ jf kIfsf] 6]n]S;, 6]lnkmofS;, 6]lnu|fd jf<br />

lnlvt clen]v /xg ;Sg] ∇ To:tf] k|s[ltsf cGo s'g} b"/;+rf/ dfWodsf] 7]ufgf<br />

;D´f}tfdf pNn]v ePsf] /x]5 jf ;D´f}tf ePkl5 kIfx?n] To:tf] 7]ufgf Ps<br />

csf]{nfO{ jf dWo:ynfO{ pknAw u/fPsf /x]5g\ eg] To:tf] 7]ufgfdf Dofb jf ;"rgf<br />

k7fpg ;lsg]5 . To:tf] ;+rf/ dfWod jf 7]ufgf pknAw gu/fPsf]df ;DalGwt<br />

kIfsf] Joj;fo /x]sf] :yfg jf lghsf] :yfoL a;f]af; ePsf] :yfgdf a'´fpg'<br />

kg]{5 . o;/L lbOPsf] ;"rgf jf ePsf] Dofb tfd]nL /Ltk"j{s eP u/]sf] dflgg]5 .<br />

t/ x'nfsåf/f To:tf] Dofb jf ;"rgf k7fpFbf /lhi6«L u/L k7fpg' kg]{5 .<br />

∇ s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^$ 4f/f ;+zf]wg .<br />

10


@!=<br />

@@=<br />

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg cbfntsf] sfd<br />

sf/afxLsf ;DaGwdf o; Joj:yfn] k|lts"n k|efj kfg]{ 5}g .<br />

dWo:ysf] clwsf/ M -!_ ;D´f}tfdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s dWo:ysf]<br />

clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5 M–<br />

-s_ kIfx?nfO{ cfk"m ;dIf pkl:yt u/fpg], sfuhkq k]z ug{ nufpg] /<br />

cfjZostfg';f/ aofg lng],<br />

-v_ ;fIfLx?nfO{ askq u/fpg],<br />

-u_ s'g} vf; ljifodf ljz]if1 lgo'Qm u/L hfFr u/fpg] jf /fo lng],<br />

-3_ s'g} kIf ljb]zL gful/s ePsf] sf/0fn] cfk"mn] lbPsf] lg0f{o<br />

sfof{Gjog x'g ;Sg] lsl;dsf] cj:yf gePdf dWo:yn] tf]s]<br />

adf]lhdsf] a}+s Uof/]06L jf cGo pko'Qm hdfgt lng],<br />

-ª_ kIfsf] cg'/f]wdf jf cfkm}n] pko'Qm b]v]df ljjfb;+u ;DalGwt :yfg,<br />

j:t' pTkfbg, ;+/rgf, pTkfbg k|lqmof jf ;f];+u ;DalGwt cGo<br />

s'/fsf] lg/LIf0f ug]{ tyf gfl;g] lalu|g] lsl;dsf lrh j:t' ePdf<br />

kIfx?;+u k/fdz{ u/L laqmL u/L cfPsf] /sd w/f}6 /fVg],<br />

-r_ kIfx?n] k|bfg u/]sf] s'g} vf; clwsf/sf] k|of]u ug]{,<br />

-5_ k|f/lDes cfb]z, s'g} kIfsf] cg'/f]wdf ljjfbsf] ljifo j:t';+u<br />

;DalGwt s'g} s'/fdf cGtl/d cfb]z jf cGt/sfnLg cfb]z hf/L ug]{<br />

jf zt{ ;lxtsf] lg0f{o ug]{,<br />

-h_ lnvtsf] k|dfl0ft gSsn lbg],<br />

-´_ o; P]gn] k|bfg u/]sf] cGo clwsf/sf] k|of]u ug]{ .<br />

-@_ pkbkmf -!_ sf] v08 -5_ adf]lhd dWo:yn] lbPsf] cfb]z pk/ lrQ<br />

ga'‰g] kIfn] kGw| lbgleq k'g/fj]bg cbfntdf lgj]bg lbg ;Sg]5 / ;f] ;DaGwdf<br />

k'g/fj]bg cbfntn] u/]sf] lg0f{o clGtd x'g]5 .<br />

kIfnfO{ ;dfg cj;/ x'g] M -!_ dWo:ytf ;DaGwL sf/afxLdf k|To]s kIfnfO{<br />

cfkmgf] s'/f k|:t't ug{ o; P]gsf] cwLgdf /xL kof{Kt / ;dfg cj;/ lbOg]5 .<br />

11


-@_ dWo:ytf ;DaGwL sf/afxLdf s'g} klg kIf cfkm} jf cfkmgf]<br />

k|ltlglw dfkm{t pkl:yt x'g ;Sg]5 / cfkmgf] tkm{af6 sfg"g Joj;foL d's// ug{<br />

;d]t ;Sg]5 .<br />

@#= k|df0f a'‰g cbfntsf] ;xof]u lng ;lsg] M k|rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf]<br />

eP tfklg dWo:y ;dIf ljrf/fwLg /x]sf] ljjfbsf ;DaGwdf s'g} k|df0f a'‰g<br />

dWo:ynfO{ cbfntsf] ;xof]u cfjZos k/]df dWo:y cfkm}+n] jf kIfsf] cg'/f]wdf<br />

lhNnf cbfnt ;dIf To:tf] ;xof]usf] nflu cg'/f]w ug{ ;Sg]5 . o;/L cg'/f]w e}<br />

cfPdf k|rlnt sfg"g adf]lhd lhNnf cbfntn] k|df0f a'‰g] ;DaGwdf ;xof]u ug'{<br />

kg]{5 .<br />

kl/R5]b – %<br />

dWo:ysf] lg0f{o / To;sf] sfof{Gjog<br />

@$= lg0f{o ug'{ kg]{ cjlw M ;D´f}tfdf cGoyf pNn]v ePsf]df afx]s bkmf !& sf]<br />

pkbkmf -&_ sf] cwLgdf /xL bkmf !$ adf]lhdsf sfuhftx? dWo:y ;dIf k]z<br />

ePsf] ;fwf/0ftM Ps ;o aL; lbgleq dWo:yn] cfkmgf] lg0f{o lbg' kg]{5 .<br />

@%=<br />

lg0f{o lbg gx'g] cj:yf M -!_ dWo:ytf ug'{ kg]{ ljifo;+u dWo:yn] lg0f{o ug{ gx'g]<br />

ljifo cleGg ?kdf ufl;Psf] /x]5 eg] To:tf] ljifodf dWo:yn] lg0f{o lbg] 5}g .<br />

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lg0f{o ug{ gx'g] cj:yf k/]df dWo:yn] ;f] sf]<br />

;"rgf ;DalGwt kIfx?nfO{ lbg' kg]{5 .<br />

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd ;"rgf k|fKt u/]sf] ldltn] k}+tL; lbgleq ;DalGwt<br />

kIfn] k|rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg cbfntdf ph"/ ug{<br />

;Sg]5 .<br />

@^=<br />

dWo:ysf] lg0f{o M -!_ tLghgf jf ;f] eGbf a9L dWo:yx? ePdf ax';+Vossf] /fo<br />

g} dWo:ysf] lg0f{o dflgg]5 .<br />

-@_ dWo:yx?sf] /fo leGg leGg eO{ ax'dt sfod x'g g;s]df ;D´f}tfdf<br />

cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s d'Vo dWo:ysf] /fo dWo:ysf] lg0f{o dflgg]5 .<br />

-#_ pkbkmf -$_ sf] cwLgdf /xL k|To]s dWo:yn] lg0f{odf b:tvt ug'{<br />

kg]{5 .<br />

12


t/ s'g} dWo:yn] lg0f{odf b:tvt ug{ g;Sg] s'g} sf/0f ePdf ;f] v'nfO{<br />

afFsL dWo:yn] b:tvt ug'{ kg]{5 .<br />

-$_ s'g} dWo:y dWo:ytfsf] lg0f{o;+u ;xdt x'g g;s]df c;xdltk"0f{<br />

/fo JoQm ug{ ;Sg]5 .<br />

@&= lg0f{odf v'nfpg' kg]{ s'/f M ;D´f}tfdf cGoyf pNn]v ePsf]df afx]s dWo:yn]<br />

lg0f{odf b]xfosf s'/fx? :ki6 ?kdf v'nfpg' kg]{5 M–<br />

-s_ dWo:ytf ug{ ;'lDkPsf] ljifosf] 5f]6s/L ljj/0f,<br />

-v_ dWo:ytfsf] If]qflwsf/ pk/ s'g} kIfn] k|Zg p7fPsf] eP If]qflwsf/ ePsf]<br />

7x/ ug]{ cfwf/,<br />

-u_ dWo:ysf] 7x/ / pQm 7x/df k'Ug lnO{Psf sf/0f / cfwf/,<br />

-3_ e/Le/fp jf Ifltk"lt{ u/L lbg' kg]{ s'/f jf /sd,<br />

-ª_ e/Le/fp ug'{ kg]{ /sddf nfUg] Aofh / bkmf #! sf] Dofbleq dWo:ysf]<br />

lg0f{o sfof{Gjog gePdf To:tf] ;do Joltt ePkl5 nfUg] yk Aofh b/,<br />

-r_ dWo:ytfsf] lg0f{o ePsf] :yfg / ldlt .<br />

@*= lg0f{o ;'gfpg' kg]{ M dWo:yn] kIfx?sf ;dIf lg0f{o k9L ;'gfpg' kg]{5 / To;sf]<br />

Ps Ps k|lt ;DalGwt ;a} kIfx?nfO{ lbO{ ;f] sf] lg:;f ldl;n ;fy /fVg' kg]{5 .<br />

s'g} kIf lg0f{o ;'gfpg tf]lsPsf] ;dodf cg'kl:yt /x]df jf pkl:yt eP/ klg<br />

lg0f{osf] k|ltlnlk a'l´lng OGsf/ u/]df ;f] s'/f hgfO{ lg0f{osf] k|ltlnlk ;+nUg<br />

u/L lghnfO{ ;"rgf lbg' kg]{5 .<br />

@(=<br />

bf]x¥ofO{ lg0f{o ug{ gx'g] M -!_ bkmf #) adf]lhd k'g/fj]bg cbfntn] cfb]z<br />

lbPsf]df afx]s dWo:yn] cfk"m ;dIf ;'lDkPsf] ljifodf Psk6s lg0f{o ul/;s]kl5<br />

lg0f{osf] d"n ;f/df c;/ gkg]{ u/L ul0ftLo, 5kfO{, 6fOlkË jf To:t} k|s[ltsf<br />

;fgfltgf q'6L ;Rofpg / To;df 5'6 ePsf] s'/f ;dfj]z ug{ afx]s ;f]xL ljifodf<br />

k'gM csf]{ lg0f{o ug{ x'Fb}g .<br />

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd dWo:ysf] lg0f{odf ePsf q'6L ;Rofpg' kg]{ eGg]<br />

s'g} kIfnfO{ nfu]df lghn] lg0f{osf] k|ltlnlk kfPsf] ldltn] tL; lbgleq dWo:y<br />

;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 / dWo:yn] To:tf] q'6L ;Rofpg jf 5'6 ePsf] s'/f<br />

;dfj]z ug{ dgfl;a b]v]df To:tf] lgj]bg k|fKt ePsf] ldltn] kGw| lbgleq 5'§}<br />

13


krf{ v8f u/L 5'6 ePsf] s'/f ;dfj]z ug{ / q'6L ;Rofpg ;Sg]5 . dWo:y cfkm}n]<br />

To:tf] s'/f ;Rofpg plrt 7fg]df lg0f{o ePsf] tL; lbgleq krf{ v8f u/L ;RofO{<br />

To;sf] hfgsf/L ;DalGwt kIfx?nfO{ lbg' kg]{5 .<br />

-#_ o; bkmfdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg s'g} kIfn] bfjL k]z<br />

u/]sf s'/fx? dWo] s'g} s'/fsf ;DaGwdf dWo:yn] lg0f{o u/]sf] /x]g5 eg] To:tf<br />

s'/fsf xb;Dd csf]{ kIfsf] ;xdlt lnO{ dWo:yn] lg0f{o u/]sf] tL; lbgleq ;f]<br />

s'/fdf lg0f{o x'g lgj]bg lbg ;Sg]5 / To;/L lgj]bg k/]sf]df lgj]bg k/]sf]<br />

k}+tfnL; lbgleq ;f]xL xb;Dd ;Lldt /xL k"/s lg0f{o ug{ ;Sg]5 .<br />

-$_ kIfx?sf] ;xdlt ePdf lg0f{osf] s'g} s'/f jf c+z c:ki6 ePsf]n]<br />

JofVof ug{ s'g} kIfn] csf]{ kIfnfO{ ;"rgf lbO{ dWo:ysf] lg0f{o ePsf] ldltn] tL;<br />

lbgleq dWo:y ;dIf cg'/f]w ug{ ;Sg]5 / To:tf] cg'/f]w ePdf k}+tfnL; lbgleq<br />

dWo:yn] c:ki6 ePsf] s'/fsf] JofVof u/L :ki6 kfg{ ;Sg]5 .<br />

#)= lg0f{o ab/ x'g;Sg] M -!_ o; P]g adf]lhd dWo:ysf] lg0f{o ;'gL kfPsf] jf<br />

lg0f{osf] ;"rgf kfPsf] ldltn] k}+tL; lbgleq To:tf] lg0f{odf lrQ ga'‰g] kIfn] ;f]<br />

lg0f{o ab/ u/fpg rfx]df ;DalGwt sfuhftx? / lg0f{osf] k|ltlnlk ;d]t ;+nUg<br />

u/L k'g/fj]bg cbfntdf lgj]bg lbg' kg]{5 / To;sf] k|ltlnlk dWo:y / ;DalGwt<br />

kIfnfO{ lbg' kg]{5 .<br />

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg k/]sf]df dWo:ytfsf] lg0f{odf b]xfosf s'g}<br />

s'/f /x]sf] lgj]bg ug]{ kIfn] k|dfl0ft u/]df k'g/fj]bg cbfntn] To:tf] lg0f{o ab/<br />

ug{ jf cfjZostfg';f/ k'gM lg0f{o u/fpg cfb]z lbg ;Sg]5 M–<br />

-s_ ;D´f}tfsf s'g} kIf ;D´f}tf ubf{sf avt s'g} sf/0fn] ;D´f}tf ug{<br />

c;Ifd /x]sf] jf kIfx? h'g d'n'ssf] sfg"gsf] cwLgdf /x]sf 5g\ ;f]<br />

sfg"g cg';f/ jf To:tf] sfg"g :ki6 x'g g;s]sf]df g]kfn sfg"g<br />

adf]lhd ;f] ;D´f}tf j}w g/x]sf],<br />

-v_ lgj]bg ug]{ kIfnfO{ dWo:y lgo'Qm ug{sf nflu jf dWo:ytfsf]<br />

sf/afxLsf ;DaGwdf ;dodf g} /Ltk"j{s ;"rgf glbPsf],<br />

14


-u_ dWo:ynfO{ g;'lDkPsf] ljjfb;+u ;DalGwt ljifodf jf dWo:ynfO{<br />

;'lDkPsf] zt{ ljk/Lt jf dWo:ynfO{ ;'lDkPsf] If]qaflx/ uO{ lg0f{o<br />

ePsf],<br />

-3_ g]kfn sfg"g k|lts"n ;D´f}tf ePsf]df afx]s dWo:ytfsf] u7g ljlw<br />

jf To;sf] sfd sf/afxL kIfx? aLr ;DkGg ;D´f}tf cg'?k gePsf]<br />

jf To:tf] ;D´f}tf gePsf]df o; P]g cg';f/ gePsf] .<br />

-#_ pkbkmf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg pkbkmf -!_ cg';f/<br />

lgj]bg k/]sf]df k'g/fj]bg cbfntn] b]xfosf cj:yfdf dWo:ytfsf] lg0f{o ab/ ug{<br />

;Sg]5 M–<br />

-s_ dWo:yn] lg0f{o u/]sf] ljjfb g]kfn sfg"g adf]lhd dWo:yåf/f<br />

lg/f]k0f x'g g;Sg] ePdf .<br />

-v_ dWo:yn] u/]sf] lg0f{o ;fj{hlgs lxt jf gLlt k|lts"n x'g] ePdf .<br />

#!= lg0f{osf] sfof{Gjog M kIfx?n] dWo:ysf] lg0f{osf] k|ltlnlk kfPsf] ldltn] k}+tfnL;<br />

lbgleq lg0f{o sfof{Gjog ug'{ kg]{5 .<br />

#@=<br />

cbfntaf6 lg0f{o sfof{Gjog x'g] M o; P]gsf] bkmf #! df tf]lsPsf] cjlwleq<br />

lg0f{o sfof{Gjog x'g g;s]df ;f] Dofb gf3]sf] tL; lbgleq dWo:ysf] lg0f{o<br />

sfof{Gjog u/fpgsf] nflu ;DalGwt kIfn] lhNnf cbfnt ;dIf lgj]bg lbg<br />

;Sg]5 / To;/L lgj]bg k/]df lhNnf cbfntn] ;f] lg0f{onfO{ cfkmgf] km};nf ;/x<br />

;fwf/0ftM tL; lbgleq sfof{Gjog ul/lbg' kg]{5 .<br />

##= Aofh ltg'{kg]{ M ;D´f}tfdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s s'g} kIfn] csf]{ kIfnfO{<br />

s'g} /sd a'´fpg' kg]{ u/L dWo:ysf] lg0f{o ePsf] /x]5 eg] ljjfb;+u ;DalGwt<br />

Joj;fosf] k|s[lt pk/ ;d]t ljrf/ u/L To:tf] sf/f]af/df jfl0fHo a}+sn] tTsfn<br />

ckgfPsf] Jofh b/ eGbf a9L gx'g] u/L dWo:yn] tf]lslbPsf] Jofh ;d]t a'´fpg'<br />

kg]{5 .<br />

t/ dWo:ysf] lg0f{o ePsf] ldltb]lv o; P]g adf]lhd lg0f{o sfof{Gjog ug'{ kg]{<br />

;dofjlw;Ddsf] cjlwsf] xsdf eg] s'g} Aofh nfUg] 5}g .<br />

15


#$= ljb]zdf ePsf] lg0f{o sfof{Gjog x'g] M -!_ ljb]zdf ePsf] lg0f{o g]kfn<br />

clw/fHodf sfof{Gjog u/fpg rfxg] kIfn] b]xfosf lnvtx? ;+nUg u/L k'g/fj]bg<br />

cbfnt ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 M–<br />

-s_ dWo:ysf] lg0f{osf] ;Ssn jf To;sf] k|dfl0ft k|lt .<br />

-v_ ;D´f}tfsf] ;Ssn jf To;sf] k|dfl0ft k|lt .<br />

-u_ dWo:ysf] lg0f{o g]kfnL efiffdf ePsf] /x]g5 eg] ;f] sf] g]kfnL<br />

efiffdf ePsf] cf}krfl/s cg'jfb .<br />

-@_ ljb]zdf ePsf] dWo:ysf] lg0f{onfO{ dfGotf lbg] tyf sfof{Gjog<br />

u/fpg] ;DaGwdf Joj:yf ePsf] s'g} ;lGwsf] g]kfn kIf ePsf] /x]5 eg] ;f]<br />

;lGwsf] kIf ePsf] ljb]zL d'n'ssf] Onfsfdf of] P]g k|f/De ePkl5 ePsf]<br />

dWo:ysf] lg0f{o To:tf] ;lGwsf] Joj:yf tyf To;sf] kIf aGbf pNn]v ul/Psf<br />

zt{x?sf] cwLgdf /xL b]xfosf] cj:yfdf dfGotf lbO{ g]kfn clw/fHodf sfof{Gjog<br />

x'g]5 M–<br />

-s_ ;D´f}tfdf pNn]v ePsf] sfg"g tyf sfo{ljlw adf]lhd dWo:y<br />

lgo'Qm eO{ lg0f{o ePsf] ePdf,<br />

-v_ kIfx?nfO{ dWo:ytfsf] sf/afxLsf] ;dod} hfgsf/L u/fOPsf] ePdf,<br />

-u_ ;D´f}tfsf zt{x? jf dWo:ynfO{ ;'lDkPsf] ljifox?df dfq l;ldt<br />

/xL lg0f{o ePsf] ePdf,<br />

-3_ h'g d'n'sdf lg0f{o ePsf] xf] ;f] d'n'ssf] sfg"g adf]lhd ;f] lg0f{o<br />

kIfx?nfO{ clGtd / aGwgsf/L eO;s]sf] ePdf,<br />

-ª_ h'g JolQmn] dWo:ysf] lg0f{o sfof{Gjog u/fpg lgj]bg lbPsf] xf] ;f]<br />

JolQmsf] d'n'ssf] sfg"gdf jf dWo:ytf ePsf] :yfgsf] d'n'ssf] sfg"gdf<br />

g]kfn clw/fHodf ePsf] dWo:ysf] lg0f{o sfof{Gjog x'g g;Sg] sfg"gL<br />

Joj:yf gePdf,<br />

-r_ lg0f{o ePsf] ldltn] gAa] lbgleq lg0f{o sfof{Gjogsf nflu lgj]bg<br />

k/]sf] ePdf .<br />

16


-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd k/]sf] s'g} lgj]bgdf pkbkmf -@_ df pNn]lvt<br />

zt{x? k"/f ePsf] 5 eGg] s'/fdf k'g/fj]bg cbfnt ;Gt'i6 ePdf ;f] cbfntn] ;f]<br />

lg0f{onfO{ sfof{Gjog ug{ lhNnf cbfntdf k7fpg' kg]{5 .<br />

-$_ o; bkmfdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg b]xfosf cj:yfdf<br />

ljb]zdf ePsf] dWo:ysf] lg0f{o sfof{Gjog x'g] 5}g M–<br />

-s_ h'g ljjfb lg/f]k0f e} lg0f{o ul/Psf] xf] ;f] ljjfb g]kfn sfg"g adf]lhd<br />

dWo:yåf/f ;dfwfg x'g g;Sg] k|s[ltsf] ePdf .<br />

-v_ To:tf] lg0f{osf] sfof{Gjog ubf{ ;fj{hlgs gLlt lj?4 x'g] ePdf .<br />

kl/R5]b – ^<br />

ljljw<br />

#%= dWo:ytf ;DaGwL sf/afxLdf nfUg] vr{ M -!_ ;D´f}tfdf cGoyf pNn]v ePsf]df<br />

afx]s dWo:ytf u/fpg] kIfx?n] dWo:ytf ;DaGwL sf/afxLsf] nflu pkl:yt<br />

kIfx?;+u k/fdz{ u/L dWo:yn] tf]s]sf] /sd a'´fpg' kg]{5 .<br />

-@_ ;D´f}tfdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s dWo:ytfsf] sfd<br />

sf/afxLdf nfUg] vr{ ;Da4 kl/l:yltx?nfO{ ljrf/ u/L dWo:yn] tf]s] adf]lhdsf]<br />

cg'kftdf k|To]s kIfn] Joxf]g'{ kg]{5 .<br />

#^=<br />

dWo:ysf] kfl/>lds M -!_ dWo:ysf] kfl/>lds ;D´f}tfdf pNn]v eP adf]lhd<br />

x'g]5 .<br />

-@_ ;D´f}tfdf dWo:ysf] kfl/>lds pNn]v gePsf]df pkl:yt<br />

kIfx?;+u k/fdz{ u/L dWo:yn] tf]s]sf] kfl/>lds kIfx?n] a'´fpg' kg]{5 / To:tf]<br />

kfl/>lds pkl:yt kIfx?;+u k/fdz{ u/L dWo:yn] cfb]z lbP adf]lhd k"/} jf<br />

k]ZsLsf] ?kdf e'QmfgL ug'{ kg]{5 .<br />

#&= dWo:yn] /sd lkmtf{ ug'{ kg]{ M dWo:y ;dIf k]z ePsf] ljjfbsf] ;'g'jfO{ x'g<br />

g;s]df jf dWo:ysf] :yfg s'g} sf/0fn] l/Qm ePdf To:tf] dWo:yn] bkmf #^<br />

adf]lhd kfl/>lds kfO;s]sf] /x]5 eg] ;f] dWo] dWo:yn] sfd u/]sf] cjlw;Ddsf]<br />

/sd kIfx?;+u k/fdz{ u/L s6fO{ afFsL /sd lkmtf{ ug'{kg]{5 .<br />

t/ s'g} dWo:ynfO{ bkmf !! adf]lhd x6fOPdf lghn] ;f] eGbf klxn] s'g}<br />

kfl/>lds lnPsf] ePdf ;f] kfl/>ldssf] k'/} /sd lkmtf{ ug'{ kg]{5 .<br />

17


#*= xs / bfloTj ;g]{ M o; P]g adf]lhd dWo:ytfsf] sfd sf/afxL k|f/De ePkl5<br />

s'g} kIfsf] d[To' ePdf jf lgh a]kQf ePdf jf ax'nfPdf lghsf] ;Dk"0f{ xs /<br />

bfloTj k|rlnt sfg"g adf]lhd lghsf] ;DklQ vfg] xsjfnf dfly ;g]{5 .<br />

#(= cbfntsf] If]qflwsf/ gx'g] M k|rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg o;<br />

P]gdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s o; P]gåf/f lgoldt ePsf ljifodf s'g}<br />

cbfntsf] If]qflwsf/ x'g] 5}g .<br />

$)= kIfx? ldNg ;Sg] M o; P]g adf]lhd dWo:ytfsf] nflu k/]sf] ljjfbsf ;DaGwdf<br />

kIfx? ldNg rfx]df cfk"m ldNg rfx]sf] zt{ ;lxtsf] Joxf]/f v'nfO{ dWo:y ;dIf<br />

kIfx?n] lgj]bg lbg ;Sg]5g\ / o;/L kg{ cfPsf] lgj]bgdf dWo:ysf] ;xdltk"0f{<br />

lg0f{o x'g]5 / To:tf] lg0f{o pk/ ;xdlt adf]lhd gePsf] s'/fdf afx]s s'g} ph'/L<br />

nfUg] 5}g .<br />

$!= rng rnfPsf] b:t'/ ltg'{ kg]{ M -!_ k|rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP<br />

tfklg dWo:ysf] lg0f{o sfof{Gjog u/fpFbf lg0f{o sfof{Gjogaf6 k|fKt /sdsf] )=%<br />

k|ltztsf b/n] x'g cfpg] /sd lg0f{o sfof{Gjog u/L lbP afktsf] b:t'/sf] ?kdf<br />

;DalGwt cbfntnfO{ a'´fpg' kg]{5 / To;/L sfof{Gjog ul/g] lg0f{o /sd ltg'{<br />

a'´fpg' kg]{ ljifo;+u ;DalGwt gePdf lg0f{o adf]lhd ug'{ kg]{ jf ul/kfpg]<br />

ljifosf] k|rlnt ahf/ efp adf]lhd d"No jf /sd lgwf{/0f x'g ;Sg] ePdf To;sf]<br />

)=% k|ltztsf b/n] / To;/L lgwf{/0f x'g g;Sg] ePdf kfFr ;o ?k}ofF b:t'/ ;f]<br />

lg0f{o sfof{Gjog u/fO{ dfUg] kIfn] a'´fpg' kg]{5 .<br />

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd a'´fPsf] b:t'/ csf]{ kIfaf6 e/fpg rfx]df<br />

lhNnf cbfntn] k|rlnt sfg"g adf]lhd sf]6{ lkm ;/x e/fO{ lbg]5 .<br />

$@=<br />

∇ dWo:ytf<br />

;DaGwL ldl;n M -!_ dWo:yn] kIfx?n] k]z u/]sf] lnvt tyf<br />

k|df0fx?, ;DalGwt JolQmx?nfO{ u/fPsf] aofg, cfkmgf] lg0f{o / dWo:ytf;+u<br />

;DalGwt ;a} sfuhftx?df ldlt / ;do hgfO{ l;nl;n]jf/ tl/sfaf6 ldl;n<br />

tof/ ug'{ kg]{5 .<br />

-@_ dWo:yn] dWo:ytf ;DaGwL sf/afxL clGtd ePkl5 tT;DaGwL ldl;n<br />

lhNnf cbfntdf a'´fpg' kg]{5 .<br />

∇ s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^$ 4f/f ;+zf]wg .<br />

18


-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd k|fKt ldl;n lhNnf cbfntn] cfk"mn] u/]sf]<br />

km};nfsf] ldl;n ;/x ;'/lIft ;fy /fVg' kg]{5 .<br />

-$_ k|rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg kIfx?sf] ;xdlt<br />

lagf dWo:ysf] lg0f{o / ;f];+u ;DalGwt lnvtsf] gSsn kIfx? afx]s cGo<br />

JolQmnfO{ lbOg] 5}g .<br />

$#= lgod agfpg] clwsf/ M o; P]g adf]lhd cbfntn] ug'{ kg]{ sfd sf/afxLnfO{<br />

lgoldt ug]{ sfo{ljlwsf ;DaGwdf ;jf]{Rr cbfntn] cfjZos lgodx? agfpg<br />

;Sg]5 .<br />

$$= vf/]hL / arfp M -!_ dWo:ytf P]g, @)#* vf/]h ul/Psf] 5 .<br />

-@_ of] P]g k|f/De x'g' cl3 dWo:ytfsf] sf/afxL z'? eO{ ;s]sf]<br />

dWo:ytfsf] xsdf dWo:ytf P]g, @)#* s} sfo{ljlw ckgfpg' kg]{5 .<br />

-#_ dWo:ytf P]g, @)#* adf]lhd ePsf] dWo:ytfsf] lg0f{o ab/ ug{ lbOg]<br />

ph'/Lsf] Dofb Pj+ ph'/L lbg] cfwf/ dWo:ytf P]g, @)#* df pNn]v eP adf]lhd<br />

g} x'g]5 .<br />

19


cg';"rL<br />

-bkmf ( ;+u ;DalGwt_<br />

==================================== / =================================== sf] dWo:ytfsf] nflu d ÷xfdL ;dIf<br />

k]z ePsf] ljjfbdf d ÷ xfdL s'g} kIfk|lt g´'sL lgikIf tyf OdfGbf/L ;fy sfd ug]{5' ÷ 5f}+ .<br />

gfd b:tvt ldlt<br />

s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^$Æ<br />

20

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!