1000 stambenih kredita - Vlada Crne Gore

REPUBLIKA CRNA GORA 

MINISTARSTVO FINANSIJA 

BILTEN III 

JANUAR-MART 2006. 

www.ministarstvo-finasija.vlada.cg.yu 

UPRAVE 

PORESKA UPRAVA: www.poreskauprava.vlada.cg.yu 

UPRAVA CARINA: www.gom.cg.yu/carine 

UPRAVA ZA ANTIKORUPCIJSKU INICIJATIVU: www.antikorup.vlada.cg.yu 

UPRAVA ZA SPREČAVANJE PRANJA NOVCA: www.gom.cg.yu/aspn 

UPRAVA ZA NEKRETNINE: www.nekretnine.cg.yu

SADRŽAJ 

BILTEN Ministarstva finansija Crne Gore/januar-mart 2006. 

Projekat 1000 

STAMBENIH KREDITA 

SADRŽAJ 

4-5 

UVODNIK 

- Ministar finansija, dr Igor Lukšić 

6-9 

PROJEKAT 1000 STAMBENIH KREDITA 

10-17 

VODIČ KROZ PORESKO PRAVO 

- Pomoćnik ministra finansija, Koviljka Mihailović 

18-21 

BUDŽETSKI SUFICIT 

- Direktor Poreske uprave, Mirjana Pešalj 

22-23 

PORESKA UPRAVA 

- Šef kabineta Poreske uprave, Gordana Stajčić 

24-26 

IZVJEŠTAJ O STANJU JAVNOG 

DUGA CRNE GORE 

Koordinator odsjeka za javni dug, 

mr Nikola Vukićević 

27-28 

SARADNJA SA SVJETSKOM BANKOM 

- Koordinator odjeljenja za međunarodnu saradnju, 

Jadranka Radunović 

2

SADRŽAJ 


DRŽAVNA POMOĆ 

29-30 

Savjetnik ministra za saradnju sa EU i međunarodnim 

finansijskim institucijama, Danijela Jauković 

31-32 

33 

34-35 

36 

37-40 

41-42 

43-48 

NAPLATA POTRAŽIVANJA 

OBEZBIJEDJENIH UGOVOROM 

O FIDUCIJARNOM PRENOSU PRAVA 

SVOJINE NA NEPOKRETNIM STVARIMA 

- Samostalni savjetnik, Milodarka Novosel 

NAPLATA POTRAŽIVANJA VLADE RCG 

U SUDSKIM POSTUPCIMA 

- Gordana Vukoslavčević, samostalni savjetnik 

FUNKCIONISANJE SISTEMA IGRARA NA SREĆU 

- ODSJEK ZA IGRE NA SREĆU; 

Načelnik, Radmila Vorotović, 

Glavni Inspektor, Veljko Begović 

ZAKON O OBAVEZNIM OSIGURANJIMA 

U SAOBRAĆAJU 

SLUŽBA ZA NADZOR OSIGURANJA, 

Koordinator službe, Milanka Obradović 

PROGRAM RADA 

MINISTARSTVA FINANSIJA 

ZA 2006 GODINU 

PREGLED AKTIVNOSTI 

MINISTRA FINANSIJA 

- PR SLUŽBA MINISTARSTVA 

- Portparol, Ana Miljanić, Viši namještenik I, Maja Bašić 

MAKROEKONOMSKI 

IZVJEŠTAJ 

Bilten Ministarstva finansija 

januar-mart 2006. godine 

BROJ: 

3 

IZLAZI: 

kvartalno 

IZDAVAČ: 

Ministarstvo finansija Crne Gore 

ZA IZDAVAČA: 

dr Igor Lukšić 

UREDNIK: 

Ana Miljanić 

UREĐIVAČKI ODBOR: 

Koviljka Mihailović, 

Milorad Katnić, Milan Dabović 

PREVODILAC: 

Jelena Čađenović 

DIZAJN: 

Adil Tuzović 

KONTAKT: 

PR SLUŽBA MINISTARSTVA 

FINANSIJA 

TEL: 

+381 81 224 581 

FAX: 

+381 81 224 450 

E-MAIL: 

mf@mn.yu 

WEB: 

www.ministarstvo-finansija.vlada.cg.yu 

ADRESA: 

Stanka Dragojevića br 2, Podgorica 

ŠTAMPA: 

Grafotisak 

TIRAŽ: 

500 

3

Uvodnik 


MINISTAR FINANSIJA CRNE GORE 

dr IGOR LUKŠIĆ 

KONTAKT: 

TELEFON: 

+381 81 242-835, 

FAX: 

+381 81 224 450 

E-MAIL: 

mf@mn.yu 

WEB: 

www.ministarstvo-finansija.vlada.cg.yu 

Uvodnik 

Uvaženi čitaoci, 

Utisak koji se sticao tokom 2005. 

godine o tome da je crnogorska 

ekonomija izašla iz recesije je definitivno 

potvrđen u prvom kvartalu 

2006. godine. Povoljni makroekonomski 

indikatori ostvareni u posljednjih 

nekoliko godina, uvjerljivo 

govore o makroekonomskoj stabilnosti 

neophodnoj za dalji rast i razvoj. 

Nastavak povoljnih trendova 

iskazuje se i tokom 2006. godine. 

Značajno viši poreski prihodi u odnosu 

na plan govore, sada već manjim 

dijelom, o smanjenju sive ekonomije, 

koja je značajno oborena, a 

mnogo većim - o snažnijoj privrednoj 

aktivnosti. 

Odlične najave turističke sezone, 

pozitivni efekti restrukturiranja i 

privatizacije bankarskog sektora, 

snažan priliv stranih direktnih investicija 

itd, govore u prilog održivosti 

i napretku crnogorskog ekonomskog 

sistema. Istovremeno su i 

potvrda pravilne ekonomske politike 

koja je vodjena u prethodnom 

periodu. Konačno, svoj sud o tome 

dao je i MMF početkom februara 

mjeseca, kada je došlo do okončanja 

trogodišnjeg aranžmana, što je pored 

pozitivnog efekta na imidž Crne 

Gore dovelo i do dodatnog otpisa 

obaveza prema Pariskom klubu. 

Nakon regulisanja članstva Crne 

Gore u međunarodnim finansijskim 

institucijama, slijedi nam 

oblikovanje novog programa saradnje 

sa MMF-om. Prije svega u sferi 

daljih strukturnih reformi. Pored 

uobičajenih elemenata programa, 

više pažnje će biti potrebno poklanjati 

finansijama lokalnih samouprava, 

ali i cjelovitom javnom sektoru, 

uključujući državna preduzeća. 

U narednom periodu jedna od 

ključnih reformi biće i uvođenje II 

penzijskog stuba i nastavak reformi 

u sistemu zdravstva. 

4

Uvodnik 


Kolegijum Ministarstva finansija 

Bez obzira na izrazito važan i 

politički opredjeljujući trenutak, 

proces reformi se ne može odlagati. 

Posebno važne aktivnosti tokom ove 

godine su dovršetak seta imovinskih 

zakona koji su u završnoj fazi. 

Puna liberalizacija tržišta nekretnina, 

kao i jasne i čiste zemljišne 

knjige, dodatno će popraviti atraktivnost 

Crne Gore na investicionoj 

mapi. Zakoni o svojinsko-pravnim 

odnosima i državnoj imovini, kao i 

novi Zakon o premjeru i katastru 

su takođe u završnoj fazi. 

Ne treba izostaviti i nastavak 

procesa poreskih reformi, u cilju 

stvaranja povoljnog biznis ambijenta. 

Uvođenje jedinstvene stope 

poreza na dohodak, uz određeni 

prag neoporezivog primanja će izbaciti 

Crnu Goru u sam vrh zemalja 

sa povoljnim poreskim tretmanom. 

Velika konkurencija u Evropi, 

posebno ona koju nameću nove članice 

EU, definiše naš zadatak da Crna 

Gora treba da postane šampion 

u liberalizaciji svog tržišta. Priliku 

treba iskoristiti jer naš region postaje 

jedno od najznačajnijih tržišta 

ne samo u Evropi, već i u svijetu. 

Napori ka uspostavljanju zone slobodne 

trgovine u regionu tu priliku 

jasno pozicioniraju. 

Funkcionalna ekonomska nezavisnost, 

kao i ekonomska samoodrživost 

Crne Gore koja je postignuta, 

logičan nastavak ima u sticanju i 

formalne nezavisnosti i međunarodnog 

priznanja, što će olakšati 

komunikaciju sa parterima iz međunarodne 

zajednice. Crna Gora, 

pozicionirana kao jedan od evropskih 

centara, umjesto kao jedan od 

djelova zajednice, biće u prilici da 

potpuno ravnopravno učestvuje i 

podstiče ekonomske integracione 

procese. Na taj način, biće jednostavnije 

promovisati brojne resurse 

koji će biti u funkciji ekonomskog 

razvoja. 

S poštovanjem, 

DR IGOR LUKŠIĆ 

5

PROJEKAT "1000 STAMBENIH KREDITA" 


Projekat 

1000 STAMBENIH 

KREDITA 

Ministarstvo finansija i Komisija za stambena pitanja su u 

komunikaciji sa crnogorskim bankama osmislili projekat 

„1000 stambenih kredita“, prvenstveno u namjeri izlaženja u 

susret velikom broju zahtjeva po osnovu neriješenog, odnosno 

neadekvatno riješenog, stambenog pitanja crnogorskih građana, 

a pogotovo kada su u pitanju građani zaposleni u javnoj 

upravi. 

Naime, tržišne kamatne stope i visina ličnih primanja za 

najveći broj građana predstavljaju ograničenje za kandidovanje 

kod banaka za dobijanje stambenog kredita, po standardim 

bančinim uslovima. U tom smislu Ministarstvo finansija 

smatralo je svrsishodnim da u komunikaciji sa bankama osmisli 

projekat kojim će pomoći da što veći broj građana bude 

u mogućnosti da koristi stambene kredite, koje će na duže rokove 

i uz „niske“ kamatne stope moći otplaćivati iz svojih redovnih 

prihoda. 

Duži rokovi otplate i „niska“ kamatna stopa podrazumijevali 

su mogućnost „subvencionisanja“ kamatnih stopa. Pri tome 

se pošlo od parametara kao što su: prosječni mjesečni 

anuitet, prosječna zarada u državnoj upravi i uopšte prosječna 

zarada u Republici, prosječna cijena mjesečnog zakupa, prosječna 

cijena metra kvadratnog stambenog prostora i sl. Ocijenjeno 

je da je neophodno stvoriti uslove da prosječni mjesečni 

anuitet bude u liniji prosječnih troškova zakupa stana, odnosno 

maksimalno polovine primanja crnogorskog domaćinstva. 

Komunikacija Ministarstva finansija sa crnogorskim bankama 

obavljena je kroz niz neposrednih sastanaka, koji su rezultirali 

formulisanjem konkretnih ponuda. 

Ugovor između Vlade Republike Crne Gore i 

predstavnika Crnogorske komercijalne banke, Podgoričke 

- Societe Generale banke i Montenegro - NLB banke, 

potpisan je 4.aprila 2006 godine, nakon čega je, u okviru 

Projekta "1000 stambenih kredita - Stvaramo uslove 

za samostalan život ", 14 aprila uslijedilo i potpisivanje 

Ugovora sa bankom »HYPO Alpe – Adria a.d Podgorica i 

17. aprila sa Nikšićkom bankom. 

Ugovor između Vlade Republike Crne Gore i predstavnika Crnogorske 

komercijalne banke, Podgoričke - Societe Generale banke i Montenegro 

- NLB banke, potpisan je 4.aprila 2006 godine 

14 aprila uslijedilo i potpisivanje Ugovora sa bankom »HYPO Alpe – 

Adria a.d Podgorica 

17. aprila potpisan je ugovor sa Nikšićkom bankom 

6



1000 STAMBENIH KREDITA 

- STVARAMO USLOVE ZA SAMOSTALAN ŽIVOT - 

VLADA REPUBLIKE CRNE GORE 

U SARADNJI SA 

Crnogorskom komercijalnom bankom, NLB Montenegrobankom 

Podgoričkom bankom-Societe Generale Group i HYPO Alpe Adria bankom 

REALIZUJE PROJEKAT 

„1000 STAMBENIH KREDITA“ 

Ko može biti korisnik stambenog kredita? 

Građani Crne Gore, koji ostvaruju redovne prihode iz stalnog 

radnog odnosa, a u skladu sa kriterijumima predviđenim projektom 

Vlade RCG „1000 stambenih kredita“. 

Osnovne informacije o uslovima stambenih kredita 

- Period otplate kredita: 

- do 5.000 eura period otplate do 5 godina; 

- do 15.000 eura period otplate do 10 godina; 

- do 30.000 eura period otplate do 20 godina. 

- Kamatna stopa 4% na godišnjem nivou. 

- Naknada za korištenje kredita 0,5%. 

- Obezbijeđenje zavisno od ročnosti u obliku žiranata ili 

hipoteke. 

POJEDINAČNI USLOVI KOJE JE POTREBNO ISPUNITI ZA 

ODOBRENJE KREDITE, PO BANKAMA 

NLB MONTENEGROBANKA 

- Klijent mora biti najmanje 6 mjeseci u radnom odnosu 

na neodređeno u trenutku podnošenja zahtjeva; 

- Visina mjesečne rate treba biti max 40% redovnih mjesečnih 

primanja umanjenih za postojeće obaveze, ili 

udruženih porodičnih primanja (umanjenih za troškove 

života); 

- Za iznose do 7.000 eur jedan ili više kreditno sposobna 

jemca; 

- Za iznose preko 7.000 eur potrebna hipoteka na nepokretnost 

2x veća od vrijednosti kredita; 

- Banka zadržava pravo da ne odobri kredit ili zatraži dodatna 

obezbjeđenja u skladu sa kreditnom istorijom klijenta 

i procjenom boniteta. 

Potrebna dokumentacija: 

Za tražioca kredita: 

- Uredno popunjen zahtjev ZKS (sva polja, prazna prekrićena) 

potpisan od zajmotražioca; 

- Potvrda o visini primanja POP za zajmotražioca, ovjerena 

od poslodavca i potpisana od zajmotražioca; 

- Dvije administrativne zabrane AZ za zajmotražioca, ovjerene 

od poslodavca (adresa računovodstva obavezna!); 

- Uredna mjenica/svojeručno popunjena od žiranta sa punim 

podacima: ime i prezime, poslodavac, adresa, br LK; 

- Predračun (profaktura) prodavca ili ugovor o kupoprodaji 

(osnov za prenos sredstava), 

- Fotokopija važeće LK ili pasoša zajmotražioca. 

Za žiranta; 

- Potvrda o visini primanja POP za žiranta/e, ovjerena od 

poslodavca i potpisana od žiranata, 

- Izjava za žiranta uredno ovjerena kod suda ili od strane 

radnika banke, 

- Administrativna zabrana AZ za žiranta/e, ovjerena od 

poslodavca (adresa računovodstva obavezna), 

- Fotokopija važeće LK ili pasoša žiranata. 

Sve obrasce i pojašnjenja možete pronaći na šalteru banke ili 

preuzeti sa sajta banke www. montenegrobanka.com 

CRNOGORSKA KOMERCIJALNA BANKA AD PODGORICA 

Da bi ostvarili pravo na namjenski kredit za kupovinu stana, 

kupovinu kuće ili rekonstrukciju stana/kuće potrebno je da korisnik 

kredita prima platu preko CKB i da mjesečno opterećenje 

plate bude do 1/2 mjesečnog primanja. 

Potrebna dokumentacija: 

- zahtjev za odobrenje kredita 

- mjenica i mjenično ovlašćenje 

- list nepokretnosti na osnovu kojega se potpisuje ugovor 

o hipoteci 

7



- ugovor o kupovini stana/kuće sa prodavcem 

- kopija lične karte 

Kreditni komitetet Banke ostavlja mogućnost da traži dodatna 

sredstva obezbjeđenja (osiguranje, žirant...). 

Ovi krediti se odobravaju bez UČEŠĆA i DEPOZITA, a prilikom 

prijevremene otplate kredita provizija na ostatak duga se ne 

naplaćuje. 

Za iznose kredita do 5.000 EUR-a kao sredstvo obezbjeđenja 

kredita mogu se koristiti 2-3 žiranta (bez hipoteke). 

PODGORIČKA BANKA - SOCIETE GENERALE GROUP 

Opšti uslovi za podnošenje zahtijeva za kredit: 

- Posjedovanje računa u Podgoričkoj banci, Societe Generale 

grupe; 

- Kupoprodajni ugovor (predugovor) ovjeren u sudu; 

- U svojstvu Sudužnika može biti samo član uže porodice 

koji ispunjava iste uslove kao i Dužnik (poželjno samo 

dvoje); 

- Dužnik i Sudužnik moraju da prime najmanje 1 platu preko 

računa (osim zaposlenih u drugim bankama); 

- Potvrda iz zvanične evidencije Banke o prenijetim 

sredstvima ličnih primanja na tekući račun za korisnika 

kredita i sudužnika ukoliko su udružena primanja 

- Ukoliko se iznos primanja na potvrdi i uvidom u primanja 

preko računa utvrdi da je razlika veća od 15%, zahtjev 

se odbija. 

- Ukoliko je razlika izmedju iznosa primanja na potvrdi i 

realnih primanja preko računa do 15%, zahtjev se radi na 

osnovu primanja koja prelaze preko računa 

- Dužnik mora imati najmanje 23 godine u trenutku podnošenja 

zahtjeva, a najviše 65 u trenutku dospjeća poslednje 

rate kredita (isti uslovi važe i za sudužnika ukoliko 

je i njegova plata uključena u ukupno opterećenje); 

- Dužnik mora biti zaposlen na neodređeno vrijeme u 

trajanju od minimum 6 mjeseci (isti uslovi vaće i za sudužnika 

ukoliko je i njegova plata uključena u ukupno 

opterećenje); 

- Potvrda o ličnim primanjima za korisnika kredita ukoliko 

klijent podnosi zahtjev samo na osnovu svojih primanja, 

i o primanjima suprućnika ukoliko u opterećenje 

ulaze ukupna primanja (u tom slučaju oba supružnika 

moraju da primaju platu preko računa Banke); 

- Izjava o prenosu sredstava ličnih primanja na tekući račun 

u Podgoričku banku za korisnika kredita ukoliko klijent 

podnosi zahtjev samo na osnovu svojih primanja, i 

sudužnika ukoliko u racio ulaze ukupna primanja (u 

tom slučaju oba supružnika moraju da prebace platu 

preko računa u Banci); 

- Izjava o prenosu plate na račun nije potrebna za zaposlene 

u drugim bankama budući da nisu u mogućnosti da prenesu 

primanja na račun u Podgoričkoj Banci. 

Obezbjeđenje kredita 

- Mjenica mjenično pismo (potpisana i od strane Sudužnika 

ukoliko je i njegova plata uključena u ukupno opterećenje); 

- Administrativna zabrana za Dužnika (i Sudužnika ukoliko 

je i njegova plata uključena u ukupno opterećenje); 

- Dokaz o posjedovanju nekretnine koja je predmet hipoteke; 

- Lista nepokretnosti ne stariji od 1 radnog dana koji dokazuje 

da je nekretnina na koju se konstituiše hipoteka 

uknjižena i sa napomenom da “ne postoje tereti ni ograničenja”; 

- Procjena vrijednosti nekretnine na koju se stavlja hipoteka 

od strane procjenitelja Banke. Procjena biti zasnovana 

na gradjevinskoj vrijednosti; 

- Polisa osiguranja života za dužnika vinkulirana u korist 

Podgoričke Banke - vrijednost polise treba da bude zaključena 

na visinu i period trajanja kredita; 

- Polisa osiguranja na građevinsku vrijednost nekretnine 

koja predstavlja predmet hipoteke od osnovnih i dopunskih 

rizika od izliva vode, vinkulirana u korist Podgoričke 

Banke; 

- Konstituisanje HIPOTEKE prvog reda na nepokretnosti 

koja je predmet kupovine ili drugoj odgovarajućoj nekretnini; 

- Ukoliko se hipoteka uspostavlja na nekretninu koja je 

predmet kreditiranja, obavezno je učešće od 25%; 

- Ukoliko se hipoteka uspostavlja na neku drugu nekretninu, 

vrijednost te nekretnine i nekretnine koja je predmet 

kreditiranja treba da bude 1.25:1 i u tom slučaju nije 

potrebno učešće; 

- Saglasnost vlasnika nekretnine o uspostavljanju hipoteke, 

kao i njegovog suprućnika (ukoliko je vlasnik nekretnine 

u braku) ovjerena u nadležnom sudu; 

- Ugovor o jemstvu potpisan od strane Sudužnika (ukoliko 

je i njegova plata uključena u ukupno opterećenje). 

HYPO ALPE ADRIA BANKA 

Uslovi za podnošenje kreditnog zahtjeva: 

- Podnosilac zahtjeva je drćavljanin Crne Gore 

- Starosna dob: od 18 - i zadnji anuitet dospije prije 

navršene 65 godine života 

- Račun kod Hypo banke: korisnik redovnog računa 

- Radni odnos: stalno zapošljen 

Kreditna sposobnost učesnika u kreditu 

8



- Mjesečni anuitet treba biti jednak ili manji od 50% (1/2) 

neto mjesečnog primanja nakon odbitka ostalih obustava 

- Ukoliko korisnik ne ispunjava prethodni uslov kreditne 

sposobnosti, može se izvršiti dopuna kreditne 

sposobnosti 

Potrebna dokumentacija 

- Popunjen obrazac Zahtjeva za kredit 

- Popunjen obrazac podaci o zajmotražiocu 

- Administrativna zabrana svih učesnika u kreditu; 

- Popunjen i ovjeren obrazac Potvrda / Izjava 

- Fotokopije ličnih karata korisnika kredita i solidarnih 

jemaca 

- Ovjerene isplatne liste zarada za posljednja 3 mjeseca za 

sve učesnike u kreditu 

- Izvod iz zemljišnjih knjiga ili katastra nepokretnosti, ne 

stariji od 3 dana; 

Instrumenti obezbjeđenja 

- Dva kreditno sposobna žiranta za kredite manje 

ili jednake EUR 5.000 

- Hipoteka prvog reda najmanje procijenjene 

vrijednosti 1:1,25, za kredite veće od EUR 5.000 

- Osiguranje nekretnine od osnovnih rizika; 

- Administrativna zabrana korisnika kredita (ćirant); 

- Mjenično ovlašćenje potpisano od strane korisnika 

kredita i solidarnog jemca 

- Mjenica potpisana od strane svih učesnika u kreditu; 

- Životno osiguranje za kredite veće od 5.000 i duže od 

10 godina 

- Ugovor o solidarnom jemstvu ili Izjava o solidarnom 

jemstvu 

- Banka moće zatražiti dodatno obezbjeđenje 

NIKŠIĆKA BANKA AD NIKŠIĆ 

Kamatna stopa i drugi troškovi 

- Fiksna kamatna stopa: 6,4% na godišnjem nivou, od čega 

je učešće Vlade Republike Crne Gore u otplati kamate 

2,4%, dok preostalih 4% plaća korisnik kredita; 

- Zatezna kamatna stopa: Jedna trećina redovne kamatne 

stope, uvećana za jedan procentni poen u odnosu na 

normalnu kamatnu stopu; 

- Naknada: 0,50% jednokratno od iznosa odobrenog 

kredita, pri odobravanju kredita; 

- Prijevremena otplata kredita: 2,00% na preostali iznos 

glavnice kredita; 

Obezbjeđenje kreditnog rizika 

- Za kredite do EUR 5.000,00 potrebna su tri žiranta, ovjerene 

administrativne zabrane za korisnika kredita i za žirante 

(odnosno trajni nalog za obustavu dijela zara da u korist Banke) 

i blanko mjenica sa akceptom korisni ka kredita, avalirana 

od strane žiranta; 

- Za kredite od EUR 5.001,00 do EUR 30.000,00, konstituiše se 

hipoteka prvog reda a korisnik kredita dostavlja Banci i 2 (dvije) 

ovjerene administrativne zabrane (odnosno trajni nalog za 

obustavu dijela zarada u korist Banke) i blanko mjenicu snabdjevenu 

akceptom korisnika kredita. Kao predmet hipoteke koja 

se konstituiše u korist Banke, pored stambenog prostora koji 

se kupuje ili rekonstruiše iz sredstava kredita, korisnik kredita 

može ponuditi i tuđu nepokretnost, uz prezentovanje sudski 

ovjerene saglasnosti njenog vlasnika. Minimalna vrijednost hipotekovane 

nepokretnosti mora biti za 50% veća od iznosa kredita 

koji se odobrava. Procjenu vrijednosti nepokretnosti za potrebe 

konstituisanja hipoteke vrši Direkcija za nekretnine Republike 

Crne Gore. 

Osiguranje imovine 

- korisnik kredita je dužan da prilikom zaključenja ugovora 

o kreditu Banci prezentira polisu osiguranja hipotekovane 

nepokretne imovine koja je vinkulirana u korist Banke. 

Potrebna dokumentacija 

- kreditni zahtjev, 

- potvrda o visini primanja, 

- zahtjev za izdavanje trajnog naloga za obustavu Banci ili 

administrativne zabrane, 

- blanko akceptirana (avalirana) mjenica, 

- fotokopije ličnih karata za korisnika kredita, sudužnika i 

žiranta, 

- list nepokretnosti za nepokretnost na kojoj se 

uspostavlja hipoteka, odnosno kopija urbanističkog 

plana (samo za kuću ako je predmet hipoteke), 

- polisa osiguranja hipotekovane nepokretnosti, 

- potvrda o vlasništvu nad stambenim prostorom (za 

adaptaciju i rekonstrukciju), odnosno da nije vlasnik 

stambenog prostora (za kreditiranje kupovine), 

- uvjerenje o kućnoj zajednici, 

- uvjerenje o radnom stažu. 

Realizacija kredita 

- Kredit do EUR 5.000,00 se isplaćuje prenosom na račun 

korisnika kredita koji je otvoren kod Banke. 

- Kredit preko EUR 5.001,00 se isplaćuje na Bančin žiro 

račun prodavaca stambenog prostora ili izvođača radova 

adaptacije ili rekonstrukcije. 

9

Vodič kroz poresko pravo 


KOVILJKA MIHAILOVIĆ, POMOĆNIK MINISTRA FINANSIJA 

Vodič kroz poresko 

pravo Crne Gore 

Uvodne napomene 

Crna Gora je sa reformom poreskog sistema, kao i ukupnog finansijskog sistema otpočela 

2001. godine. Osnovni ciljevi poreske reforme usmjereni su, prije svega, na to da 

se: stimuliše domaća proizvodnja i investicije; Crna Gora učini atraktivnom stranim investitorima; 

roba proizvedena u Crnoj Gori učini konkurentnijom na stranom tržištu; poreski 

sistem uskladi sa direktivama Evropske unije i medjunarodnim standardima; poreski sistem učini jednostavnijim, efikasnijim 

i lakšim za primjenu kao i da se generišu prihodi neophodni za podršku budžetskim potrebama. Poreska reforma se zasniva na principima 

jednostavnosti, pravičnosti, neutralnosti, efikasnosti, stabilnosti, primjenljivosti. 

Ključni segment poreske reforme čini: uvodjenje poreza na dodatu vrijednost (koji je u primjeni od 1. aprila 2003. godine), koji 

je zamijenio raniji porez na promet u maloprodaji, kao i primjena principa samooporezivanja prema kojem poreski obveznik sam 

obračunava poresku obavezu, a poreski organ kontroliše taj postupak. Pored navedenog, izvršena je transformacija poreske službe i 

dio ovlašćenja koji se odnosi na naplatu lokalnih prihoda, prenesen je u nadležnost lokalne samouprave. 

STRUKTURA PORESKOG SISTEMA 

Poreski sistem u Crnoj Gori čine sledeći porezi: 

1. Carine i druge dažbine, 

2. Akcize, 

3. Porez na dodatu vrijednost, 

4. Porez na dobit pravnih lica, 

5. Porez na dohodak fizickih lica, 

6. Porez na nepokretnosti, 

7. Porez na promet nepokretnosti, 

8. Porez na premije osiguranja, 

9. Porez na upotrebu putničkih motornih vozila, plovnih objekata, 

vazduhoplova i letilica, 

10. Doprinosi za obavezno socijalno osiguranje (penzijsko-invalidsko, 

zdravstveno i osiguranje od nezaposlenosti), 

11. Porez na promet upotrebljavanih motornih vozila, plovnih 

objekata, vazduhoplova i letilica, 

12. Republičke takse (administrativne, sudske, registracione), 

13. Naknade za korišćenje prirodnih dobara od opšteg interesa 

(za šume, vode, rudno bogatstvo, puteve, morsko dobro, priređivanje 

igara na sreću), i 

14. Lokalni prihodi (porezi, naknade i takse). 

U narednoj tabeli, daje se uporedni pregled strukture ostvarenih 

prihoda po pojedinim poreskim oblicima, kao i struktura 

njihove pripadnosti (Republički i opštinski ), za 2003. i 2004. godinu. 

(u %) 

Poreski oblik Ostvareno za Ostvareno za 

2003. god. 2004.god. 

1 2 3 

I Republički prihodi 94,3 93,5 

1. Porez na dodatu vrijednost 24,9 26,1 

2. Akcize 11,3 11,4 

3. Carine 5,1 5,5 

4. Porez na dobit 2,5 2,9 

5. Porez na dohodak fizičkih lica 16,0 13,5 

6. Porez na upotreb. putn. 

motor.vozila, plovn.objekte, 

vazduhopl. i letilice - 0,2 

7. Porez na promet nepokretnosti 1,1 0,7 

8. Doprinosi za obavezno 

socijalno osiguranje 31,2 31,0 

8.1 Penzijsko invalidsko osiguranje 19,0 18,3 

8.2 Zdravstveno osiguranje 11,5 12,0 

8.3 Osiguranje od nezaposlenosti 0,7 0,6 

9. Takse 1,0 1,1 

10. Nakn. za korišć.prirod.i 

drugih dobara 1,1 1,1 

II Lokalni prihodi 5,7 6,5 

UKUPNO (I + II) 100,0 100,0 

Izvor: Ministarstvo finansija 

10



OSNOVNE KARAKTERISTIKE POJEDINIH 

PORESKIH OBLIKA 

1. CARINE I DRUGE CARINSKE DAŽBINE 

Carinski sistem uređen je Carinskim zakonom ("Službeni list 

RCG", br. 07/02, 38/02, 72/02, 21/03, 31/03 i 29/05), Zakonom o 

Carinskoj tarifi ("Službeni list RCG", br. 75/05) i Zakonom o carinskoj 

službi, kao i propisima donesenim na osnovu tih zakona. 

Carinskim zakonom uređen je carinski postupak, prava i obaveze 

lica koja učestvuju u carinskom postupku i prava, obaveze i 

ovlašćenja organa nadležnog za carinjenje robe. 

Zakonom o carinskoj tarifi uređena je nomenklatura roba i 

visina carinskih stopa. Zakon obuhvata 10.229 tarifnih stavova i u 

odnosu na ranije rešenje broj tarifnih stavova je povećan za 1.675, 

odnosno 19,58%. Prosječna nominalna stopa carinske zaštite iznosi 

6,17%. 

Carina se obračunava i naplaćuje po procentualnoj stopi u odnosu 

na vrijednost robe ("ad valorem") i kreću se u rasponu od 0% do 

30%, odnosno u određenom iznosu po jedinici mjere za masu robe 

(specifična carina), prilikom uvoza određenih poljoprivrednih proizvoda. 

Na robe koje se izvoze ne postoji obaveza obračunavanja carine. 

Zakonom o carinskoj službi uređen je djelokrug rada carinskog 

organa (Uprave carina), kao i prava, obaveze i odgovornosti carinskih 

službenika. 

2. AKCIZE 

Obaveza plaćanja akcize uredjena je Zakonom o akcizama 

("Sl.list RCG", br. 65/01 i 76/05), koji je donesen krajem 2001. godine, 

a u primjeni je od 1. aprila 2002. godine, i propisima donesenim 

na osnovu tog zakona. Izmjene navedenog zakona izvršene su 

krajem 2005. godine, i uglavnom se odnose na način obračunavanja 

i plaćanja akcize na cigarete. 

Akciza se plaća na: alkohol i alkoholna pića, duvanske proizvode, 

i mineralna ulja, njihove derivate i supstitute. 

Akciza na alkohol i alkoholna pića plaća se u sledecim iznosima: 

- 1,90 Eura po zapreminskom sadržaju alkohola na hektolitar 

piva; 

- »0« (nula) Eura po hektolitru stonog vina; 

- 35 Eura po hektolitru pjenušavog vina; 

- 40 Eura po hektolitru ostalih fermentisanih pića 

- 70 Eura po hektolitru srednjih alkoholnih pića; 

- 550 Eura po hektolitru čistog alkohola. 

Akciza na mineralna ulja, njihove derivate i supstitute, 

plaća se u sledećim iznosima, i to za: 

Benzin i ostala laka ulja : 

- 0,120 Eura po kilogramu avio benzina (tarifna oznaka CN 

2710.00 11 10); 

- 0,364 Eura po litru motornog bezolovnog benzina (tarifna oznaka 

CN 2710.00 11 20); 

- 0,120 Eura po kilogramu goriva za mlazne motore benzinskog 

tipa (tarifna oznaka CN 2710.00 11 30), 

- 0,364 Eura po litru ostalih motornih benzina (tarifna oznaka 

CN 2710.00 11 90); 

Kerozin: 

-0,120 Eura po kilogramu petroleja (kerozina) za motore (tarifna 

oznaka CN 2710.00 21 10); 

- 0,120 Eura po kilogramu goriva za mlazne motore petrolejskog 

(kerozinskog) tipa (tarifna oznaka CN 2710.00 21 20); 

- 0,120 Eura po kilogramu ostalih kerozina (tarifna oznaka CN 

2710.00 21 90); 

- 0,069 Eura po kilogramu goriva za mlazne motore petrolejskog 

tipa (tarifna oznaka CN 2710.00 21 20) koje se upotrebljava kao gorivo 

za grijanje; 

Gasna ulja: 

- 0,270 Eura po litru dizel goriva (tarifna oznaka CN 2710.00 31 

00); 

- 0,120 Eura po litru dizel goriva (tarifna oznaka CN 2710.00 31 

00) koje se upotrebljava kao gorivo za grijanje; 

- 0,270 Eura po litru brodskog i ostalog goriva ( tarifna oznaka 

CN 2710.00 32 00), i 

- 0,120 Eura po litru ostalih ulja (tarifna oznaka CN 2710.00 39 00); 

Loživa ulja: 

- 0,023 Eura po kilogramu niskosumpornog ulja za metalurgiju 

(tarifna oznaka CN 2710. 00 41 00); 

- 0,023 Eura po kilogramu ostalih loživih ulja (tarifna oznaka 

CN 2710. 00 49 00); 

Naftne gasove i ostale gasovite ugljovodonike: 

- 0,069 Eura po kilogramu mješavine propana i butana (tarifna 

oznaka CN 2711.19 00 10) i 

- 0,069 Eura po kilogramu ostalih naftnih gasova (tarifna oznaka 

CN 2711.19 00 90). 

Akciza za cigarete se sastoji iz specifične i proporcionalne akcize. 

Specifična akciza za sve cigarete iznosi 1,00 eur/kg(0,02 

eur/paklici). Proporcionalna akciza iznosi 26% od maloprodajne cijene 

cigareta u koju su uključene akciza i PDV. 

Maloprodajnu cijenu cigareta odredjuje sam proizvodjač, odnosno 

uvoznik i iste objavljuje u "Službenom listu RCG“. 

Akciza na ostale duvanske proizvode plaća se po kilogramu 

tih proizvoda, i iznosi: 

- za cigare i cigarilose – 10,00 Eura, 

- za fino rezani duvan (cigarete za savijanje) – 20,00 Eura , 

- drugi duvan za pušenje – 15,00 Eura. 

Obveznik plaćanja akcize je proizvodjač, odnosno uvoznik akciznih 

proizvoda, odnosno lice na koje se, u skladu sa Zakonom, 

može prenijeti akcizna obaveza (imalac akcizne dozvole, oslobođeni 

korisnik akcize). 

Akcizna obaveza nastaje kada su akcizni proizvodi proizvedeni 

u Crnoj Gori, ili uvezeni na carinsko područje Crne Gore. 

Obaveza plaćanja akcize kod uvoza akciznih proizvoda, nastaje 

u momentu plaćanja carine, osim u slučajevima kada je omogućeno 

odloženo plaćanje akcize (smještaj u carinsko skladište ili u pogon 

oslobodjenog korisnika akciznih proizvoda). 

Akcizna obaveza za cigarete nastaje danom preuzimanja kontrolnih 

akciznih markica, koje izdaje Poreska uprava. 

11



Obveznik akcize u zemlji, sam obračunava akcizu. Akciza se 

obračunava mjesečno i obračun se podnosi na poreskoj prijavi i 

dostavlja poreskom organu do 15 – og u mjesecu za prethodni 

mjesec, u kom roku se i plaća. 

Izuzetno, akciza za cigarete se plaća do 60 – tog dana od dana 

preuzimanja kontrolnih akciznih markica. 

Obilježavanje akciznih proizvoda - Proizvođač, odnosno 

uvoznik dužan je da prije stavljanja u upotrebu odnosno u slobodan 

promet duvanske proizvode i alkoholna pića, osim piva, obilježi 

kontrolnom akciznom markicom. 

Duvanski proizvodi i alkoholna pića, koji se izvoze, a za koje ino 

dobavljač nije dostavio akcizne markice, obilježavaju se posebnom 

izvoznom markicom. 

Duvanski proizvodi i flaširana alkoholna pića koji se prodaju u 

slobodnim carinskim prodavnicama moraju biti obilježeni posebnom 

markicom. 

Obaveza obilježavanja duvanskih proizvoda i alkoholnih pića 

kontolnim akciznim markicama detaljno je uredjena Uredbom o 

obilježavanju duvanskih proizvoda i alkoholnih pica kontrolnim akciznim 

markicama ("Sl.list RCG", br. 82/05). 

3. POREZ NA DODATU VRIJEDNOST (PDV) 

Obaveza plaćanja poreza na dodatu vrijednost ("Službeni list 

RCG", br. 65/01, 38/02, 72/02, 21/03 i 76/05),uređena je Zakonom 

o porezu na dodatu vrijednost koji je donesen krajem 2001. godine, 

a u primjeni je od 1. aprila 2003. godine, kao i propisima donesenim 

na osnovu tog zakona. Zakon se zasniva na smjernicama iz 

Šeste Direktive Evropske unije. Oporezivanje prometa proizvoda i 

usluga vrši se prema mjestu potrošnje, primjenom principa odredišta, 

odnosno destinacije. Izvoz proizvoda je oslobodjen plaćanja 

PDV (primjenjuje se nulta stopa), a uvoz proizvoda je oporezovan i 

ima isti tretman kao domaći proizvodi na domaćem tržištu. 

Poreska obaveza se utvrdjuje prema fakturnom metodu, odnosno 

metodu odbitka "poreza na porez". Poreski obveznik sam utvrdjuje 

poresku obavezu na način što svoju poresku obavezu, na ime 

obavljenog prometa proizvoda i usluga umanjuje za iznos obračunatog, 

odnosno plaćenog PDV-a pri nabavci proizvoda i usluga ili 

pri uvozu proizvoda. 

Predmet oporezivanja - Porez na dodatu vrijednost se obračunava 

i plaća na: isporuke proizvoda i usluga koje poreski obveznik u 

okviru obavljanja svoje djelatnosti vrši uz naknadu i na uvoz proizvoda. 

Predmet oporezivanja su i novoizgradjene nepokretnosti (zemljište 

nije predmet oporezivanja). 

Poreske stope * - Zakonom su propisane dvije pozitivne poreske 

stope: standardna stopa od 17% i snižena stopa od 7%. 

Nulta stopa predvidjena je za izvozne transakcije i za isporuke 

ljekova, medicinskih sredstava koji se finansiraju iz sredstava Republičkog 

fonda za zdravstveno osiguranje. 

Po sniženoj stopi od 7% oporezuju se: 

1) osnovni proizvodi za ljudsku ishranu (mlijeko, hljeb, mast, ulje 

i šećer); 

2) ljekovi, uključujući i ljekove za upotrebu u veterini, osim ljekova 

koji se izdaju na teret Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje; 

3) ortotička i protetička sredstava, kao i medicinska sredstva koja 

se hirurški ugrađuju u organizam, osim medicinskih sredstava koja se 

izdaju na teret Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje; 

4) udžbenici i nastavna sredstva; 

5) knjige, monografske i serijske publikacije; 

6) usluge smještaja u hotelima, motelima, aparthotelima, turističkim 

naseljima, pansionima, kampovima i vilama; 

7) voda za piće, osim flaširane; 

8) dnevna i periodična štampa, osim štampe koja u cjelini ili većim 

dijelom uključuje reklamne sadržaje; 

9) usluge javnog prevoza putnika i njihovog ličnog prtljaga; 

10) usluge javne higijene; 

11) pogrebne usluge i proizvodi povezani sa tim uslugama; 

12) autorska prava i usluge iz oblasti obrazovanja, književnosti i 

umjetnosti; 

13) autorska prava iz oblasti nauke i umjetničkih predmeta, zbirki 

i antikviteta; 

14) usluge koje se naplaćuju putem ulaznica za bioskopske i pozorišne 

predstave, koncerte i slične kulturne i sportske priredbe, osim 

onih za koje je propisano oslobođenje od plaćanja PDV; 

15) usluge upotrebe sportskih objekata u neprofitne svrhe; 

16) stočna hrana, đubriva, sredstva za zaštitu bilja, sjemena za reprodukciju, 

sadni materijal i priplodna stoka. 

Poreska oslobodjenja - Zakonom je predvidjeno više vrsta oslobodjenja, 

i to za: usluge od javnog interesa (javne poštanske usluge, 

zdravstvene, usluge iz oblasti socijalne zaštite, usluge predškolskog 

vaspitanja, sportske, vjerske i druge javne usluge); uvoz prozivoda 

(proizvodi koji se unose u Crnu Goru u okviru tranzitnog 

carinskog postupka, usluge u vezi sa uvozom proizvoda i dr.); privremeni 

uvoz proizvoda (proizvodi koje se privremeno uvoze pod 

uslovom da su oslobođeni od plaćanja carine, prema carinskim propisima), 

i posebna oslobodjenja (uvoz proizvoda koji se podnose 

na uvid carinskom organu; proizvodi koji se unose u slobodnu carinsku 

zonu odnosno u slobodno carinsko skladište, i proizvodi kod 

kojih je započeo postupak carinskog skladištenja ili postupak uvoza 

radi izvoza po sistemu odlaganja). 

Poreski period je kalendarski mjesec. Poreski obveznik je dužan 

da poresku obavezu iskaže u mjesečnoj prijavi za plaćanje PDV-a. 

Prijava za plaćanje podnosi se do 15. u mjesecu za prethodni mjesec 

kada se i plaća poreska obaveza. PDV kod uvoza plaća se istovremeno 

kad se plaća i carina (PDV čini dio carinskog duga). 

Povraćaj "viška" PDV-a - Poreskom obvezniku "višak" PDV-a se 

vraća, i to: za domaće transakcije u roku od 60 dana od dana podnošenja 

prijave za obračun PDV (do 1.januara taj rok je bio 90 dana), 

pretežnom izvozniku i poreskom obvezniku koji u više od tri 

* Do 1. januara 2006. godine primjenjivala se jedna poreska stopa od 17%. Od navedenog datuma u primjeni je snižena stopa od 7%. 

12



uzastopna obračuna PDV iskaže višak ulaznog PDV, u roku od 30 dana 

od dana podnošenja prijave za obračun PDV (ranije 60 dana). 

Posebni postupci oporezivanja - Posebni postupci oporezivanja 

predvidjeni su za male preduzetnike, poljoprivrednike, putničke 

agencije i posrednike u prodaji upotrebljavanih proizvoda, umjetničkih 

predmeta, kolekcija i antikviteta. Mali preduzetnici, čiji je 

oporezivi obrt za poslednjih 12 mjeseci manji od 18.000,00 eur nijesu 

po Zakonu dužni da se registruju za plaćanje PDV. Ukoliko se 

sami prijave za registraciju dužni su da ostanu u sistemu tri godine. 

Poljoprivrednici (koji nijesu obveznici PDV) imaju pravo na paušalnu 

naknadu u visini od 5% prodajne cijene svojih prozivoda (za ovaj 

iznos priznaje se poreski kredit poreskom obvezniku koji je izvršio 

nabavku poljoprivrednih proizvoda). 

4. OPOREZIVANJE DOBITI PRAVNIH LICA 

Obaveza plaćanja poreza na dobit uvedena je Zakonom o porezu 

na dobit pravnih lica (Sl. list RCG, br. 65/01, 80/04), koji je 

donesen krajem 2001. godine i u primjeni je od 1. januara 2002. godine, 

kao i propisima donesenim na osnovu tog zakona. Izmjene 

navedenog zakona su izvršene u 2004. godini i odnose se na poreske 

stope i poreske povlastice. 

Obveznik poreza na dobit - Obveznik poreza na dobit je rezidentno, 

odnosno nerezidentno pravno lice koje obavlja djelatnost 

radi sticanja dobiti. Poreski obveznik je i komanditno društvo. Rezidentno 

pravno lice je lice koje je osnovano u RCG ili koje ima sjedište 

stvarne uprave i kontrole na teritoriji Crne Gore. Nerezidentno 

pravno lice je lice koje nije osnovano u RCG i nema sjedište 

stvarne uprave i kontrole u Crnoj Gori. 

Predmet oporezivanja - Predmet oporezivanja rezidenta je 

dobit koju rezident ostvari u Crnoj Gori i izvan Crne Gore. Predmet 

oporezivanja nerezidenta je dobit koju nerezident ostvari u 

Crnoj Gori. Predmet oporezivanja stalne poslovne jedinice nerezidenta 

je dobit koju ostvari ta poslovna jedinica. Stalnom poslovnom 

jedinicom smatra se stalno mjesto poslovanja preko kojeg 

pravno lice u potpunosti ili djelimično vodi svoje poslovanje i 

koje je organizovano u jednom od sljedećih oblika: mjesto uprave, 

filijala, kancelarija, fabrika, radionica, rudnik, nalazište nafte 

ili gasa, kamenolom ili bilo koje drugo mjesto gdje se vrši eksploatacija 

prirodnog bogatstva. Gradilište ili montažni objekat 

konstituiše stalnu poslovnu jedinicu jedino ako traje duže od šest 

mjeseci. 

Izvori dobiti su prihodi ostvareni od: prodaje dobara proizvedenih 

u Crnoj Gori; pružanja usluga u Crnoj Gori; kamate ostvarene 

od rezidentnog poreskog obveznika i stalne poslovne jedinice nerezidenta; 

dividende isplaćene od strane rezidenta; korišćenja imovinskih 

prava u Crnoj Gori; eksploatacije prirodnog bogatstva;nepokretna 

i pokretna imovina koja se nalazi u Crnoj Gori; prodaje nepokretne 

i pokretne imovine ukoliko se njen prodavac nalazi u Crnoj Gori; 

osiguranja i reosiguranja od rizika ostvarenih u Crnoj Gori; drugi 

prihodi nastali po osnovu obavljanja djelatnosti u Crnoj Gori. 

Porez na dobit ne plaćaju: Centralna banka Crne Gore, javni fondovi 

i javne ustanove čiji je osnivač Crna Gora ili jedinica lokalne samouprave, 

osim za dobit koju ostvaruju prodajom proizvoda i usluga 

na tržištu. 

Poreska osnovica i poreska stopa * - Osnovicu poreza na dobit 

predstavlja oporeziva dobit poreskog obveznika. Stopa poreza na 

dobit je proporcionalna i iznosi 9% od poreske osnovice. 

Obveznik poreza na dobit dužan je da obračuna i uplati porez 

po odbitku na: dividende i udjele u dobiti u pravnom licu, autorske 

naknade, kamate, kapitalne dobitke i naknade po osnovu zakupnine 

nepokretnosti koje se isplaćuju nerezidentnom pravnom licu. 

Stopa poreza za navedene prihode iznosi 15%, osim za kamate 

za koje stopa iznosi 5%. 

Porez po odbitku ne plaća se na dividende i udjele u dobiti koje 

su iskorišćene za uvećanje osnovnog kapitala poreskog obveznika. 

Poreska oslobođenja - Novoosnovano pravno lice, u privredno 

nedovoljno razvijenim opštinama, koje obavlja proizvodnu djelatnost 

oslobođeno je plaćanja poreza na dobit za prve tri godine 

od početka obavljanja djelatnosti. Novoosnovana poslovna jedinica 

u privredno nedovoljno razvijenim opštinama koja obavlja proizvodnu 

djelatnost, takođe se oslobađa od plaćanja poreza na dobit 

za prve tri godine od početka obavljanja djelatnosti srazmjerno učešću 

u ukupnoj ostvarenoj dobiti. 

Zakonom su predviđene tri vrste poreskih olakšica, i to: 

po osnovu zapošljavanja novih radnika - Poreskom obvezniku, 

koji u poslovnoj godini, na neodređeno vrijeme, a najmanje na 

dvije godine zaposli nove radnike, poreska osnovica se umanjuje za 

iznos bruto plate tih radnika, uvećanih za pripadajuće doprinose za 

obavezno socijalno osiguranje koje plaća poslodavac. Ova olakšica 

se primjenjuje godinu dana od dana zaposlenja novog radnika. 

po osnovu ulaganja u hartije od vrijednosti (HOV) - Kada se 

prihodi od kapitalnih dobitaka od HOV ulažu u kupovinu novih 

HOV (ti se prihodi ne oporezuju), ukoliko su reinvestirani u periodu 

od 12 mjeseci od njihovog nastanka. Prihodi od prodaje HOV 

koje je poreski obveznik držao duže od dvije godine u svom portfelju, 

izuzeti su od oporezivanja. 

za programske aktivnosti nevladinih organizacija - Pravna 

lica osnovana kao nevladine organizacije oslobađaju se poreza na 

dobit do iznosa od 4.000 Eura, pod uslovom da tu dobit upotrijebe 

za ostvarivanje ciljeva zbog kojih su osnovana. Ova olakšica se utvrđuje 

rešenjem poreskog organa. 

Izbjegavanje dvostrukog oporezivanja dobiti - Rezidentnom 

poreskom obvezniku, koji ostvari dobit izvan Crne Gore i koji plaća 

porez na tu dobit u drugoj državi, odobrava se poreski kredit u visini 

poreza na dobit plaćenog u toj državi. Poreski kredit ne može 

* Do 2005. godine u primjeni su bile dvije stope. Na dobit do 100.000 eur stopa je iznosila 15% i na dobit preko 100.000 eur stopa je iznosila 20%. 

13



biti veći od iznosa koji bi se dobio primjenom važeće poreske stope 

koja se primjenjuje u Crnoj Gori. 

Obračunavanje i plaćanje poreza na dobit - Poreski period za 

koji se obračunava porez na dobit je finansijska godina (kalendarska 

godina, osim u slučaju likvidacije ili otpočinjanja obavljanja djelatnosti 

u toku godine). 

Porez na dobit se obračunava nakon isteka finansijske godine ili 

drugog perioda utvrđivanja poreza, prema poreskoj osnovici ostvarenoj 

u tom periodu. 

Poreski obveznik, tokom godine, porez na dobit plaća u vidu 

mjesečnih akontacija, čiju visinu određuje na osnovu prijave poreza 

na dobit za prethodnu godinu. 

Akontacija se plaća do kraja tekućeg mjeseca za prethodni mjesec 

u visini 1/12 poreske obaveze za prethodnu godinu. 

Poreska prijava - Obveznik poreza na dobit je dužan da za period 

za koji se obračunava porez na dobit, nadležnom poreskom organu 

podnese poresku prijavu. Prijava se podnosi najkasnije u roku 

od tri mjeseca od isteka perioda za koji se obračunava porez. U istom 

roku vrši se i uplata poreza iskazanog u prijavi. 

5. POREZ NA DOHODAK FIZIČKIH LICA 

Obaveza plaćanja poreza na dohodak fizičkih lica uvedena je Zakonom 

o porezu na dohodak fizičkih lica (“Sl.list RCG br.65/01 

i 37/04) koji je u primjeni od 1.jula 2002. godine, kao i propisima 

donesenim na osnovu njega. Izmjene navedenog zakona su izvršene 

u 2004. godini i odnose se na poreske stope i poreske olakšice. 

Poreski obveznik - Obveznik poreza na dohodak je rezidentno, 

odnosno nerezidentno fizičko lice koje ostvari dohodak iz izvora utvrdjenih 

Zakonom. Kada dva ili više fizičkih lica zajednički ostvaruju 

dohodak, poreski obveznik je svako od tih lica, srazmjerno udjelu 

u dohotku. 

Porez na dohodak ne plaćaju: 

- članovi stranih diplomatskih misija u Crnoj Gori i članovi njihovih 

domaćinstava, ako nijesu državljani Crne Gore; 

- članovi konzularnih predstavništava kao i članovi njihovih domaćinstava, 

ako nijesu državljani Crne Gore; 

- funkcioneri i stručnjaci programa za tehničku pomoć Organizacije 

Ujedinjenih Nacija i njenih specijalizovanih agencija; 

- počasni konzuli stranih država, ali samo za primanja dobijena 

od države koja ih je imenovala za obavljanje funkcije počasnog konzula; 

- funkcioneri, stručnjaci i administrativno osoblje medjunarodnih 

organizacija ako nijesu državljani Crne Gore ili nemaju prebivalište 

u Crnoj Gori. 

Zakonom su od oporezivanja izuzeti sledeći prihodi: pomoći 

zbog uništenja ili oštećenja imovine usled elementarnih nepogoda 

ili drugih vanrednih dogadjaja; naknade iz zdravstvenog 

osiguranja, osim naknade zarada;prihodi od nasledja i poklona;prihodi 

od igara na sreću i nagradnih igara, osiguranja stvari, 

života i imovine; organizovane socijalne i humanitarne pomoći; 

stipendije i krediti učenika i studenata; otpremnine kod odlaska 

u penziju. 

Pored navedenih prihoda Uredbom o određivanju iznosa prihoda 

na koje se ne plaća porez na dohodak fizičkih lica (Sl.list RCG, br. 

1/06), određeno je više vrsta prihoda koji su oslobođeni od plaćanja 

poreza na dohodak (topli obrok, dnevnice za službena putovanja 

, jubilarne nagrade, idr.). 

Poreska osnovica - Osnovicu za plaćanje poreza na dohodak čini 

oporezivi dohodak.Oporezivi dohodak predstavlja razliku izmedju 

dohotka i priznatih rashoda (troškova ) koje je poreski obveznik 

imao pri njegovom ostvarivanju i očuvanju. 

Poreske stope - Godišnji porez na dohodak se izračunava primjenom 

sledeće poreske skale: 

Iznos oporezivog 

dohotka u eur 

Iznos poreza u eur 

do 785 0% 

Od 785 do 2615 0 eur + 15% na iznos preko 785 eur 

Od 2615 do 4577 274eur + 19% na iznos preko 2615 eur 

Preko 4577 

647 eur +23% na iznos preko 4577 eur 

Izvori dohotka – Porez na dohodak plaća se na prihode ostvarene 

po osnovu: ličnih primanja; samostalne djelatnosti; imovine i 

imovinskih prava; kapitala i kapitalnih dobitaka. 

Oporezivanje ličnih primanja - Ličnim primanjima smatra se 

prihod koji poreski obveznik ostvari od zaposlenja i primanja koja 

su upodobljena sa radnim odnosom.Oporezivi prihod od ličnih primanja 

predstavljaju bruto primanja. 

Porez na lična primanja obračunava, obustavlja i uplaćuje poslodavac, 

odnosno isplatilac tih primanja, prilikom svake isplate primanja, 

primjenom mjesečne poreske skale: 

Iznos oporezivog 

dohotka u eur 

Iznos poreza u eur 

do 65 0% 

Od 65 do 218 0 eur + 15% na iznos preko 65 eur 

Od 218 do 381 22.9eur + 19% na iznos preko 218 eur 

preko 381 

54.0eur +23% na iznos preko 381 eur 

Oporezivanje samostalne djelatnosti - Prihodom od samostalne 

djelatnosti smatra se prihod ostvaren od: privredne djelatnosti,slobodnih 

zanimanja, profesionalnih i intelektualnih usluga,drugih 

samostalnih djelatnosti koje nijesu osnovna djelatnost 

poreskog obveznika, a povremeno se obavljaju radi ostvarivanja prihoda. 

Oporezivi prihod od samostalne djelatnosti predstavlja oporeziva 

dobit poreskog obveznika. 

Akontacije poreza na prihod od samostalne djelatnosti se plaćaju 

mjesečno, do kraja tekućeg mjeseca za prethodni mjesec u vi- 

14



sini 1/12 poreske obaveze po godišnjoj poreskoj prijavi za prethodnu 

godinu. 

Akontacija plaćenog poreza po ovom osnovu smatra se kreditom 

u odnosu na obavezu po poreskoj prijavi. 

Poreskim obveznicima koji ostvaruju prihode od povremenih 

samostalnih djelatnosti priznaju se standardni troškovi u iznosu 

35% ostvarenih prihoda (ukoliko ne dokumentuje stvarne troškove), 

a poreska stopa iznosi 20%. 

Paušalno oporezivanje prihoda od samostalne djelatnosti - 

Poreskom obvezniku, čiji je ukupan promet u godini koja prethodi 

godini za koju se utvrdjuje porez (odnosno čiji je planirani promet 

kada počinje da obavlja djelatnosti) manji od 18.000 Eura, može se 

priznati da porez plaća u godišnjem paušalnom iznosu. 

Pravilnikom o paušalnom oporezivanju prihoda od samostalne 

djelatnosti je detaljno regulisano paušalno oporezivanje, poreski 

obveznici su zavisno od vrste djelatnosti podijeljeni u 4 grupe, a svaka 

grupa je zavisno od visine ostvarenog prometa razvrstana u 4 

podgrupe. 

Oporezivanje imovine i imovinskih prava - Prihodima od 

imovine i imovinskih prava smatraju se: prihodi ostvareni od izdavanja 

u zakup pokretne i nepokretne imovine, prihodi od vremenski 

ograničenog ustupanja autorskih prava, prava industrijske svojine 

i drugih imovinskih prava. 

Poreska osnovica (oporezivi prihod) za plaćanje poreza na prihode 

od imovine i imovinskih prava predstavlja razliku izmedju 

ukupnog prihoda ostvarenog od izdavanja u zakup pokretne i nepokretne 

imovine, autorskih prava i prava industrijske svojine i 

ukupnih troškova nastalih u vezi ostvarivanja tih prihoda, u istom 

poreskom periodu. 

Troškovima po osnovu imovine i imovinskih prava smatraju 

se stvarni troškovi nastali u vezi sa ostvarivanjem tih prihoda 

(ako su dokumentovani) ili standardni troškovi u visini 35% 

ostvarenih prihoda od imovine i imovinskih prava, osim za prihode 

od iznajmljivanja soba, apartmana i kuća za odmor putnicima 

i turistima, gdje standardni rashodi iznose 50% ostvarenih 

prihoda. 

Akontaciju poreza na prihode od imovine i imovinskih prava tokom 

godine obračunava, obustavlja i uplaćuje isplatilac prihoda 

(pravno lice ili preduzetnik), odnosno poreski obveznik (kod neposrednog 

ostvarivanja prihoda ) pri svakoj naplati prihoda primjenom 

stope od 20% na oporezivi prihod. 

Oporezivanje prihoda od kapitala - Prihodom od kapitala 

smatraju se: prihodi od kamata; udjeli u dobiti koje ostvare članovi 

uprave i zaposleni u novcu ili akcijama;prihodi od korišćenja imovine 

i usluga od strane vlasnika i suvlasnika kapitala za njihove privatne 

potrebe. 

Isplatilac prihoda od kapitala dužan je da obračuna, obustavi i 

uplati porez na prihod od kapitala istovremeno sa isplatom prihoda 

po stopi od 15%, osim za prihode od kamata koje ostvare nerezidenti 

(poreska stopa je 5%). 

Oporezivanje prihoda od kapitalnih dobitaka - Kapitalnim 

dobitkom smatra se prihod ostvaren prodajom nepokretnosti, udjela 

u imovini pravnih lica i hartija od vrijednosti (imovina), ako je 

prodaja izvršena u roku od dvije godine od dana kada je imovina 

stečena. 

Oporezivi prihod po osnovu kapitalnog dobitka predstavlja razliku 

izmedju prodajne i nabavne cijene imovine, uskladjene sa rastom 

cijena na malo od dana sticanja do dana prodaje imovine. 

Rezident plaća porez istovremeno sa podnošenjem godišnje poreske 

prijave, a oporezivi prihod po osnovu kapitalnog dobitka uključuje 

se u poresku osnovicu u visini od 50% 

Porez na kapitalne dobitke koje ostvaruje nerezident plaća se po 

odbitku po stopi od 15%. 

Podnošenje godišnje poreske prijave - Obveznik poreza na 

dohodak dužan je da, po isteku fiskalne godine, nadležnom poreskom 

organu podnese godišnju poresku prijavu, do kraja aprila tekuće 

godine za prethodnu godinu. 

Poreski obveznik sam obračunava porez na dohodak u poreskoj 

prijavi, primjenom progresivnih poreskih stopa na poresku osnovicu, 

s tim što se od ukupno obračunatog poreza odbija iznos poreza 

plaćenog u vidu akontacija po svim izvorima prihoda. 

Ako je poreski obveznik tokom godine, u obliku akontacije platio 

više poreza nego što je dužan po poreskoj prijavi, više plaćeni 

porez vraća mu se na njegov zahtjev ili se uračunava u akontaciju za 

naredni poreski period. 

Ko ne podnosi godišnju poresku prijavu - Godišnju poresku 

prijavu ne podnosi poreski obveznik za dohodak ostvaren po osnovu: 

ličnih primanja po osnovu zarada zaposlenih, ako su ostvarena 

kod jednog poslodavca u istom obračunskom periodu; prihoda od 

drugih samostalnih djelatnosti koje nijesu osnovna djelatnost poreskog 

obveznika; prihoda od kapitala; prihoda od samostalne djelatnosti 

koji se paušalno oporezuju, a plaćene akontacije poreza 

smatraju se konačno utvrdjenim porezom po tom osnovu. 

6. DOPRINOSI ZA OBAVEZNO SOCIJALNO 

OSIGURANJE 

Obaveza plaćanja doprinosa za obavezno socijalno osiguranje 

je uređena sledećim zakonima: Zakonom o penzijskom i invalidskom 

osiguranju (Sl. List RCG br. 54/03, 39/04 i 79/04), u 

primjeni je od 1.1.2004.godine, Zakonom o zdravstvenom osiguranju 

(Sl. List RCG br. 39/04) u primjeni je od 10.6.2004.godine i 

Zakonom o doprinosima za socijalno osiguranje (Sl. List RCG 

br. 23/93..45/98), u dijelu koji se odnosi na doprinose za osiguranje 

od nezaposlenosti, čija su osnovna rešenja u primjeni od 1993. 

godine. 

Navedenim zakonima uređena su sva pitanja koja se odnose na 

plaćanje doprinosa za pojedine vidove obaveznog socijalnog osiguranja 

(osiguranik, obveznik plaćanja, osnovica, visina stope, način 

uplate i dr.). Osnovno je pravilo da doprinose za obavezno socijalno 

osiguranje plaća zaposleni (osiguranik) i poslodavac. 

Osnovicu za obračun doprinosa čini bruto lično primanje, koje 

15



podrazumijeva neto lično primanje (zarada), porez i doprinose koje 

plaća zaposleni iz tog primanja 

Stope doprinosa na lična primanja zaposlenih (zarade i dr.) 

su sledeće: 

Vrsta doprinosa Obveznik plaćanja Ukupno 

Osiguranik Poslodavac 

Penzijsko i 

invalidsko osiguranje 12 % 9.6 % 21.6 % 

Zdravstveno 

osiguranje 7.5 % 6 % 13.5 % 

Osiguranje od 

nezaposlenosti 0.5 % 0.5 % 1.0% 

Ukupno: 20.0 % 16.1 % 36.1 % 

Doprinosi koje plaća preduzetnik - Preduzetnici (osiguranici 

samostalne djelatnosti) plaćaju doprinose za obavezno socijalno 

osiguranje po sledećim stopama: za penzijsko i invalidsko osiguranje 

21.6%; za zdravstveno osiguranje 13.5%, i za osiguranje od nezaposlenosti 

1%. 

Osnovicu za plaćanje doprinosa čine oporezivi dohodak od samostalne 

djelatnosti (neto prihod) a koja ne može biti manja od 

prosječne zarade u Republici za mjesec za koji se plaća doprinos. 

Ograničenje za plaćanje doprinosa - Zakonom o penzijskom i 

invalidskom osiguranju je propisana najviša godišnja osnovica za 

plaćanje doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje, koja za 

2006. godinu iznosi 18.070 eur. 

7. POREZ NA PROMET NEPOKRETNOSTI 

Obaveza plaćanja poreza na promet nepokretnosti (korišćenih a 

ne novih nepokretnosti), uvedena je Zakonom o porezu na promet 

nepokretnosti ("Sl. list RCG", br. 69/03), koji je u primjeni od 

početka 2004. godine. Stopa poreza na promet nepokretnosti iznosi 

2% od tržišne vrijednosti nepokretnosti (na promet novoizgradjenih 

nepokretnosti plaća se PDV po stopi od 17%). 

Oslobodjenja od plaćanja poreza odnose se na državne organe, 

organe jedinice lokalne uprave, kao i medjunarodne organizacije. 

Porez na promet nepokretnosti ne plaćaju fizička lica koja sa tim nepokretnostima 

rješavaju stambeno pitanje, a najviše do 20 m2 po 

članu domaćinstva. Porez na promet nepokretnosti ne plaćaju fizička 

lica. 

8. POREZ NA PROMET UPOTREBLJAVANIH 

MOTORNIH VOZILA, PLOVNIH OBJEKATA, 

VAZDUHOPLOVA I LETILICA 

Obaveza plaćanja poreza na promet upotrebljavanih motornih 

vozila, plovnih objekata, vazduhoplova i letilica, uredjena je Zakonom 

o porezu na promet upotrebljavanih motornih vozila, 

plovnih objekata, vazduhoplova i letilica ("Sl. list RCG", br. 

55/03), koji je u primjeni od oktobra 2003. godine. 

Obveznik plaćanja ovog poreza je kupac, odnosno sticalac upotrebljavanog 

motornog vozila, plovnog objekta, vazduhoplova ili letilice, 

pod uslovom da se na njihov promet ne plaća PDV. Poreska 

stopa iznosi 5% tržišne vrijednosti navedenih proizvoda. 

Poreska oslobodjenja su krajnje reducirana i vezana su za nasledjivanje 

i davanje poklona kod prvog naslednog reda. 

9. POREZ NA UPOTREBU 

PUTNIČKIH MOTORNIH VOZILA, 

PLOVNIH OBJEKATA, 

VAZDUHOPLOVA I LETILICA 

Obaveza plaćanja poreza na upotrebu putničkih motornih vozila, 

plovnih objekata, vazduhoplova i letilica uvedena je Zakonom o 

porezu na upotrebu putničkih motornih vozila, plovnih objekata, 

vazduhoplova i letilica ("Sl. list RCG", br. 28/04 i 37/04), 

koji je u primjeni od početka maja 2004. godine. Tarifa za plaćanje 

ovog poreza na motorna vozila iznosi od 15 do 150 eur ( s tim što 

se za svaku godinu starosti umanjuje za 5% poreske obaveze, a najviše 

do 70%), za motocikle od 10 do 200 eur, za čamce i jahte od 5 

do 400 eur i za vazduhoplove i letilice od 1.000 do 5.000 eur. 

10. POREZ NA 

PREMIJE OSIGURANJA 

Ovaj porez plaćaju osiguravajuća društva nezavisno od toga da 

li poslove osiguranja obavljaju lično ili preko svojih zastupnika. Poreska 

stopa iznosi 6% na premije od autoodgovornosti, a 3% na premije 

kasko osiguranja motornih vozila. Poreska obaveza se placa do 

10-og u mjesecu, za prethodni mjesec. Obaveza plaćanja poreza na 

premije osiguranja uvedena je Zakonom o porezu na premije 

osiguranja ("Sl. list RCG", br. 27/04 i 37/04), koji je u primjeni od 

početka maja 2004. godine. 

12. REPUBLIČKE TAKSE 

(ADMINISTRATIVNE, SUDSKE I 

REGISTRACIONE) 

Obaveza plaćanja administrativnih taksa propisana je Zakonom 

o administrativnim taksama ("Sl. list RCG", br. 55/03 i 

81/05). Visina republičkih administrativnih taksa odredjena je taksenom 

tarifom i zavisi od vrste radnje, odnosno akta koji podliježu 

plaćanju takse. 

Obaveza plaćanja sudskih taksa propisana je Zakonom o sudskim 

taksama ("Sl. list RCG", br. 76/05). Taksa se plaća za radnje i 

akte koji se preduzimaju u sudskom postupku. 

Visina sudske takse propisana je taksenom tarifom i zavisi od 

složenosti radnje koja se vodi u sudskom postupku.Visina taksene 

obaveze zavisi od vrste sudskog spora. 

Registracione takse - Obaveza plaćanja registracionih taksa 

propisana je Zakonom o privrednim društvima ("Sl. list RCG", br. 

6/02). Ove takse se naplaćuju pri registraciji privrednih društava 

kod Privrednog suda. Visina registracione takse se kreće od 1 – 50 

eur u zavisnosti od vste radnje i oblika društva koje je predmet registracije. 

16



13. KONCESIONE NAKNADE 

Koncesione naknade plaćaju se za korišćenje prirodnih dobara 

od opšteg interesa i javnih ovlaščenja, i to: naknada po osnovu 

korišćenja šuma, naknada za korišćenje rudnog blaga, naknada 

za korišćenje državnih puteva , naknada za korišćenje morskog 

dobra , ekološka naknada, naknada za priredjivanje igara na sreću. 

Obaveza plaćanja navedenih naknada uredjena je posebnim 

propisima (Zakonom o šumama, Zakonom o vodama, Zakonom 

o rudarstvu, Zakonom o morskom dobru, Zakonom o igrama na 

sreću, i dr.). 

14. LOKALNI POREZI 

Opstine, shodno ovlašćenjima iz Zakona o finansiranju lokalne 

samouprave ("Sl. list RCG", br. 42/03 i 44/03) i poreskim 

zakonima, mogu ostvarivati prihode po osnovu: 

- lokalnih poreza (porez na nepokretnosti, prirez porezu na 

dohodak fizičkih lica, porez na potrošnju, porez na firmu ili naziv,porez 

na neizgrađeno građevinsko zemljište; 

- lokalnih taksa (boravišne takse, administrativne takse i komunalne 

takse), i 

- naknada (naknada za uređivanje građevinskog zemljišta, naknada 

za korišćenje građevinskog zemljišta). 

Porez na nepokretnosti - Oporezivanje nepokretnosti vrši 

se u skladu sa Zakonom o porezu na nepokretnosti ("Sl. list 

RCG", br. 65/01), koji je donijet krajem 2001. godine, a u primjeni 

je od januara 2003. godine i Uredbom o bližim kriterijumima 

i metodologiji za određivanje tržišne vrijednosti nepokretnosti 

("Sl. list RCG", br. 23/03, 26/04 i 31/05). Stopa 

ovog poreza može iznositi od 0,08% do 0,80% tržišne vrijednosti 

nepokretnosti, a njenu visinu utvrdjuje opština, prema svojim 

specifičnostima. 

Prirez porezu na dohodak fizičkih lica - Ovaj porez uvodi lokalna 

samouprava svojim propisom na osnovu Zakona o finansiranju 

lokalne samouprave. Stopa prireza može iznositi do 13% za opstine, 

a za Glavni grad i Prestonicu do 15% osnovice koju čini porez 

na dohodak fizičkih lica. 

Porez na potrošnju - Ovaj porez uvodi lokalna samouprava 

svojim propisom, na osnovu Zakona o finansiranju lokalne samouprave. 

Porez na potrošnju plaća se na promet alkoholnih i bezalkoholnih 

pića u ugostiteljskim objektima. 

Stopa ovog poreza može iznositi do 3% za opštine, a za Glavni 

grad i Prestonicu do 5%. Obveznik ovog poreza je pravno ili fizičko 

lice koje pruža ugostiteljske usluge. Osnovicu za plaćanje poreza na 

potrošnju čini prodajna cijena pića u koju nije uključen porez na 

dodatu vrijednost i porez na potrošnju. 

Porez na firmu ili naziv - Obveznik ovog poreza su pravna i fizička 

lica koja su obveznici poreza na dohodak fizičkih lica ili poreza 

na dobit pravnih lica i koja su registrovana za obavljanje djelatnosti. 

Ovaj porez se plaća u godišnjem iznosu koji određuje lokalna samouprava, 

s tim što ne može biti veći od 300 eur po svakoj firmi, 

odnosno nazivu. 

Porez na igre na sreću i zabavne igre - Ovaj porez uvodi lokalna 

samouprava svojim propisom, na osnovu Zakona o finansiranju 

lokalne samouprave i posebnog zakona * . Posebnim zakonom 

uređuju se osnovni elementi (obveznik, osnovica i dr.), a lokalna 

samouprava svojim aktom propisuje visinu, način obračunavanja 

i plaćanja tog poreza. 

Boravišna taksa - Obaveza plaćanja ove takse uređena je Zakonom 

o boravišnoj taksi ("Sl. list RCG", br.11/04 i 13/04).Visina 

boravišne takse moze se kretati u rasponu od 0,10 eur do 0,80 eur, 

u zavisnosti od vrste smještajnog objekta, obima povoljnosti i usluga 

koje se nude. 

Obveznik plaćanja ove takse je lice koje izvan svog prebivališta 

koristi usluge smještaja u turističkom ili ugostiteljskom objektu. 

Administrativne takse - Obaveza plaćanja lokalnih administrativnih 

taksa uređena je Zakonom o administrativnim taksama 

("Sl. list RCG", 55/03 i 81/05), i propisom opštine. Obveznik 

plaćanja ovih taksa je lice po čijem se zahtjevu postupak pokreće, 

odnosno vrši radnja predviđena taksenom tarifom za lokalne administrativne 

takse. 

Iznos lokalne administrativne takse ne može biti veći od iznosa 

takse koja se plaća za slične spise i radnje koji se vode pred republičkim 

organima uprave. 

Komunalne takse * - Uređene su Zakonom o komunalnim 

taksama i naknadama ("Sl.list RCG", br.38/92, 30/93, 3/94, 

27/94 i 45/98). Ovim zakonom propisane su vrste prava, predmeta 

i usluga na koje lokalna samouprava može uvesti lokalne komunalne 

takse. Obveznik plaćanja ovih taksa je korisnik prava, predmeta 

i usluga za čije je korišćenje propisano plaćanje lokalne komunalne 

takse. 

Lokalne naknade - Obaveza plaćanja lokalnih naknada uredjena 

je Zakonom o građevinskom zemljištu ("Sl. list RCG", 

br.55/00) i Zakonom o putevima ("Sl. list RCG", broj 42/04). 

Ovim zakonom uvedena je obaveza plaćanja naknade za uređivanje 

gradskog građevinskog zemljišta i korišćenje gradskog građevinskog 

zemljišta. 

* Predlog Zakona o porezu na igre na sreću i zabavne igre se nalazi u skupštinskoj proceduri. 

* Predlog novog Zakona o lokalnim komunalnim taksama nalazi se u skupštinskoj proceduri 

17

Budžetski suficit 



Cjelokupan rad Poreske uprave, svih njenih segmenata, odnosno 

Sektora i Područnih jedinica, ogleda se u konačnoj 

naplati poreza, doprinosa i drugih javnih prihoda. 

U Poreskoj upravi afirmišemo saradnju sa poreskim obveznicima 

i dobrovoljno poštovanje poreskih propisa, što se realizuje kroz 

princip samooporezivanja. Princip samooporezivanja, prihvaćen i u 

našem poreskom zakonodavstvu, predstavlja odraz savremenih 

svjetskih kretanja u fiskalnim sistemima. Njime se omogućava poreskom 

obvezniku, da podnošenjem svoje poreske prijave, sam 

obračuna svoje poreske obaveze koje uplaćuje, poštujući zakonom 

propisane rokove. 

U skladu sa ovim stremljenjima, ostvarena je bruto naplata 

poreza, doprinosa i drugih budžetskih prihoda, za 2005. godinu u 

iznosu od 521.730.273eur. 

S obzirom, da se iz ukupno ostvarene naplate, vrši povraćaj poreskog 

kredita, više uplaćenih doprinosa, pogrešnih uplata i slično, 

to ostvarena neto naplata, posle umanjenja utvrđenih povraćaja 

za 2005.godinu, iznosi 485.915.232eur. 

Dakle, ukupno ostvarena bruto naplata umanjena je za iznose 

izvršenih povraćaja PDV-a, to jest za iznos od 35.815.041eur ( PDV 

33.880.138 eur). 

Da bi se sagledao trend naplate u izvještajnom periodu, 

za uporedni period je uzeta ostvarena naplata u 2004.godini. 

Index rasta ukupne naplate u odnosu na uporedni period 

prethodne godine, iznosi 116, što znači da je došlo do povećanja 

naplate za 16% (naplata poreza veća je za 15 %, a naplata doprinosa 

veća je za 18 %). 

Nominalne vrijednosti i rast poreza i doprinosa pokazuju da je: 

• naplata poreza u periodu januar - decembar 2005.godine iznosila 

308.907.000eur, a za isti period 2004.godine 268.436.000eur, 

što je za 15% više, 

• naplata doprinosa u periodu januar - decembar 2005.godine 

iznosila 212.823.000eur, a za isti period predhodne godine 

179.939.000eur, što je za 18% više. 

vrsta Ostvareno 2004.g Ostvareno 2005.g indeks 

porezi 268.436.000 308.907.000 115 

doprinosi 179.939.000 212.823.000 118 

ukupno 448.375.000 521.730.000 116 

521.730.000 

600.000.000 

448.375.000 

500.000.000 

400.000.000 

308.907.000 

268.436.000 

212.823.000 

300.000.000 

179.939.000 

200.000.000 

100.000.000 

0 

porezi doprinosi ukupno 

Ostvareno 2004.g 

Ostvareno 2005.g 

Mirjana Pešalj 

Naplata poreza na dohodak građana, ostvarena je u iznosu od 

90.075.000eur. U odnosu na uporedni period 2004.godine, naplata 

ovih prihoda veća je za 3 %. (U 2004.godini, naplaćeno je 

87.042.000eur ovih prihoda). 

U strukturi naplate poreza na dohodak građana, ostvarene u 

periodu januar - decembar 2005.godine, naplata poreza na lična 

primanja zaposlenih, učestvuje sa 97% i iznosi 87.018.000eur. U odnosu 

na uporedni period, naplata ovog poreza, je veća 7%. Ovakav 

rast je uslovljen pojačanim mjerama naplate, tokom cijele godine. 

Primjenom ovih mjera naplaćen je iznos od 15.613.000eur. Rast naplate 

poreza na lična primanja je ostvaren i pored smanjenja stope 

poreza na dohodak fizičkih lica za 10%. 

Naplata poreza na prihod od samostalne djelatnosti, u strukturi 

naplate poreza na dohodak, učestvuje sa 2% i iznosi 1.892.000 

eur. Obveznici poreza na prihod od samostalne djelatnosti su u većini 

slučajeva ,,mali poreski obveznici,, kojima je, Uredbom o naplati 

dospjelih a neplaćenih poreza i doprinosa i drugih javnih prihoda,omogućen 

poseban tretman prilikom plaćanja zaostalih obaveza. 

Taksistima, autoprevoznicima i pijačnim prodavcima je , zamrznut 

,, poreski dug, tako da su za uplatu ostali veoma mali iznosi zaduženja, 

čijom naplatom se nije mogao postići veći iznos naplate 

poreza na dohodak građana. 

Porez na dobit naplaćen je u iznosu od 23.485.000 eur, što je za 

24% više u odnosu na uporedni period 2004. godine ( index 124 ). 

Ovo ostvarenje je rezultat naplate poreza na dobit po prijavama ( 

64%) i preduzetih mjera naplate (36%). 

Naplaćeni iznos PDV – a ( domaće tržište ) u periodu januar 

–decembar 2005.godine je 94.729.000 eur, što je za 37% više u odnosu 

na uporedni period (index 137). Preduzetim mjerama naplate, 

ovi prihodi su naplaćeni u iznosu od 31.626.000eur ( 33% od ukupnog 

iznosa naplaćenog PDV –a). 

Prihodi od akciza, u odnosu na uporedni period, su veći za 2%. 

Prihodi po osnovu akcize na mineralna ulja, derivate i supstitute, u 

izvještajnom periodu, ostvareni su u iznosu od 59.769.000eur, što 

je 83,2 % naplaćenih prihoda od akcize. U odnosu na uporedni period 

2004.godine, ovi prihodi su veći za 1,7 % . Prihodi po osnovu 

akcize na alkohol i alkoholna pića u proizvodnji, ostvareni su u iznosu 

od 6.079.000eur, što je 8,5% od ukupno naplaćenih prihoda 

od akcize. U odnosu na uporedni period 2004.godine, ovi prihodi 

18



su veći za 40,6%.Prihodi po osnovu akcize na duvanske prerađevine 

u proizvodnji ostvareni su u iznosu od 5.966.00eur, što je 8,3% od 

ukupno naplaćenih prihoda od akcize. U odnosu na isti period 

2004.godine , ovi prihodi su manji za 21,7%. Akciza na uvezenu robu 

je kategorija koja nije u nadležnosti Poreske uprave. 

Naknade za korišćenje prirodnih dobara od opšteg interesa, 

naplaćene su u iznosu od 14.857.000eur,što je za 123% više u odnosu 

na uporedni period(index 223). Preduzetim mjerama naplate, 

ovi prihodi su naplaćeni u iznosu od 3.513.000eur. 

Primjenom Zakona o porezu na dodatu vrijednost,prestala je da 

važi kategorija poreza na promet proizvoda i usluga.Ostvarena naplata 

poreza na promet upotrebljavanih motornih vozila, plovnih objekata, 

vazduhoplova i letilica je 3.055.000 eur, a ostvarena naplata poreza 

na premije osiguranja je 1.051.000 eur i nije uporediva sa naplatom 

ove vrste poreza iz prethodne godine, jer je 06.05.2004.godine počeo 

da se primjenjuje Zakon o porezu na premije osiguranja, kojim se reguliše 

obaveza obračunavanja i plaćanja ovog poreza. 

Naplaćeni iznos poreza na nepokretnosti je 5.148.000 eur. 

Porez na promet nepokretnosti je takva vrsta poreza na koji 

se ne može uticati preduzetim mjerama naplate, izuzev kod delikventnog 

duga, jer poreski obveznik sam odlučuje o svojoj imovini 

i njenom prometu, pa upoređenje naplate ovog poreza u izvještajnom 

periodu, sa naplatom iz uporednog perioda, nije realno. 

U odnosu na uporedni period, naplata doprinosa za penzijsko 

– invalidsko osiguranje je veća za 20 %, doprinosa za zdravstveno 

osiguranje za 15 % i doprinosa za osiguranje od nezaposlenosti 

za 27 %. 

Naplata poreza na nivou Poreske uprave i po područnim jedinicama, 

u odnosu na uporedni period, prikazana tabelarno i grafički. 

u 000 eur 

Naplata doprinosa na nivou Poreske uprave i po područnim 

jedinicama, u odnosu na 2004.g., prikazana tabelarno i 

grafički. 

u 000 eur 

DOPRINOSI PU PG NK BR 

Ostvareno 2004. 268.436 138.669 30.546 8.881 

Ostvareno 2005. 308.907 140.316 43.387 10.863 

Index 115 101 142 122 

DOPRINOSI BD HN BP BA PV 

Ostvareno 2004. 11.396 70.051 2.768 2.748 3.377 

Ostvareno 2005. 18.898 76.919 4.482 4.348 8.168 

Index 166 110 162 158 242 

POREZI PU PG NK BR 

Ostvareno 2004. 268.436 138.669 30.546 8.881 

Ostvareno 2005. 308.907 140.316 43.387 10.863 

Index 115 101 142 122 

POREZI BD HN BP BA PV 

Ostvareno 2004. 11.396 70.051 2.768 2.748 3.377 

Ostvareno 2005. 18.898 76.919 4.482 4.348 8.168 

Index 166 110 162 158 242 

NAPLAĆENI DOPRINOSI PO PODRUČNIM JEDINICAMA U 

2005.GOD. 

u 000eur 

NAPLAĆENI POREZI PO PODRUČNIM JEDINICAMA U 

2005.GOD. u 000 eur 

Objašnjenje: ( PU – Poreska uprava, PG – Podgorica, NK – Nikšić, 

BR – Bar, BD – Budva, HN – Herceg Novi, BP – Bijelo Polje, BA – 

Berane, PV – Pljevlja ). 

Objašnjenje: ( PU – Poreska uprava, PG – Podgorica, NK – Nikšić, 

BR – Bar, BD – Budva, HN – Herceg Novi, BP – Bijelo Polje, BA – 

Berane, PV – Pljevlja ) 

19



Poreska uprava je tokom 2005.godine, preduzimala aktivnosti 

na naplati zaostalog poreskog duga. Zaostali poreski 

dug je naplaćen u iznosu od 107.032.000 eur i to porezi u 

iznosu od 66.630.000eur, a doprinosi u iznosu od 40.402.000 

eur. 

Takođe, Poreska uprava je u periodu januar - decembar 2005. 

godine, Privrednom sudu, prijavila potraživanja javnih prihoda od 

49 privrednih subjekata, nad kojima se vodi stečajni postupak u 

iznosu od 3.589.361eur. 

TREND OSTVARENJA NAPLATE U 2006. GODINI 

Tokom januara i februara 2006. godine, velikom angažovanošću 

službenika Poreske uprave, nastavilo se sa trendom rasta naplate, 

tako da je naplata poreza na lična primanja građana ostvarena 

je u iznosu od 14.260.000 eur. U odnosu na januar i februar 

2005.godine, naplata ovih prihoda veća je za 67.09% (kada je naplaćeno 

8.534.000 eur). 

Naplata poreza na prihod od samostalne djelatnosti za I i 

II/2006.g. ostvarena je u iznosu od 220.000 eur. U odnosu na isti 

period 2005.godine, naplata ovih prihoda veća je za 7,84%. (za I i II 

2005.g. naplaćeno je 204.000eur) . 

Naplata poreza na prihod od imovine ostvarena je u iznosu 

od 184.000 eur. U odnosu na isti period 2005.godine, naplata 

ovih prihoda veća je za 85,85% (za I i II 2005.g. naplaćeno je 

99.000eur . 

Naplata poreza na dobit ostvarena je u iznosu od 2.197.000 eur. 

U odnosu na isti period 2005.godine, naplata ovih prihoda veća je 

za 23,84%. U uporednom periodu, naplaćeno je 1.774.000eur ovih 

prihoda . 

Naplata poreza na dodatu vrijednost ostvarena je u iznosu od 

20.819.000 eur. U odnosu na isti period 2005.godine, naplata ovih 

prihoda veća je za 26,28%. (za I i II 2005g. naplaćeno je 16.486.000 

eur) . 

Naplata poreza na promet ostvarena je u iznosu od 711.000 eur. 

U odnosu na uporedni period 2005.godine, naplata ovih prihoda 

veća je za 53,89%. U uporednom periodu, naplaćeno je 462.000eur 

po osnovu ovih prihoda . 

Naplata poreza po osnovu akciza, ostvarena je u iznosu od 

9.280.000eur. U odnosu na uporedni period 2005.godine, naplata 

ovih prihoda veća je za 5,89% (za I i II 2005g. naplaćeno je 

8.763.000eur ovih prihoda) . 

Naplata poreza na promet nepokretnosti ostvarena je u iznosu 

od 905.000 eur. U odnosu na uporedni period 2005.godine, naplata 

ovih prihoda veća je za 86,21%.. U uporednom periodu, naplaćeno 

je 486.000eur ovih prihoda.. 

Naplata prihoda po osnovu koncesija ostvarena je u iznosu 

od 1.208.000 eur. U odnosu na isti period 2005.godine, naplata 

ovih prihoda veća je za 23% (za I i II 2005g. naplaćeno je 

976.000eur ). 

Dakle, bruto naplata poreza za prva dva mjeseca 2006. godine, 

ostvarena je u iznosu od 49.784.000 eur.U odnosu na isti period 

2005. godine, ostvarena naplata je veća za 31%, kada je naplaćeno 

37.784.000eur. 

Naplata prihoda po osnovu doprinosa, za prva dva mjeseca 

2006.g. ostvarena je u iznosu od 28.295.000 eur. U odnosu na isti 

period 2005.godine, naplata ovih prihoda veća je za 38%.. (za I i II 

2005.g. naplaćeno je 20.372.000eur). 

BRUTO NAPLATA – OSTVARENJE JAN-FEB 2005. 

I OSTVARENJE JAN-FEB 2006. 

u 000eur 

PLP PPSD PPI PD PDV 

OstvarenoI-II 05. 8.534 204 99 1.774 16.486 

OstvarenoI-II 06. 14.260 220 184 2.197 20.819 

Index 167,09 107,84 185,85 123,84 126,28 

PP A K PN D 

OstvarenoI-II 05. 462 8.763 976 486 20.372 

OstvarenoI-II 06. 711 9.280 1.208 905 28.295 

Index 153,89 105,89 123,77 186,21 138,89 

Objašnjenje: (PLP – porez na lična primanja, PPSD - porez na 

prihod od samostalne djelatnosti, PPI - porez na prihod od imovine, 

PD - porez na dobit, PDV - porez na dodatu vrijednost, PP - porez na 

promet, A - akciza, PN - porez na nepokretnost,.D – doprinosi). 

U Poreskoj upravi - Sektoru za sprovođenje naplate funkcioniše 

Centralizovani naplatni centar, čije su aktivnosti usmjerene na 

brže i efikasnije prikupljanje podataka o delikventnim poreskim obveznicima 

i računima, kao i obavještavanje obveznika o poreskom 

dugu po osnovu: poreza na dobit, poreza na dodatu vrijednost i 

naknada po osnovu korišćenja prirodnih dobara (koncesija) kao i 

obavještavanje poreskih obveznika koji nijesu ispoštovali dinamiku 

plaćanja predviđenu Ugovorom o reprogramu poreskih obaveza. Pored 

toga vrši se obavještavanje obveznika koji nijesu blagovremeno 

predali poreske prijave. 

Na osnovu izvještaja iz informacionog sistema Poreske uprave, 

evidentiraju se delikventni poreski obveznici. Evidentiranje obuhvata 

pojedinačnu ‘’obradu’’ svih obveznika sa listinga. Postupak ‘’Obrada’’podrazumijeva, 

da prije kontakta sa obveznicima, službenici 

obezbjeđuju sve neophodne podatke (analizirajući analitičke kartice 

po svim vrstama poreza i doprinosa) o stanju duga obveznika. 

Svakodnevnim radnim aktivnostima, Poreska uprava se zalaže za 

afirmaciju fiskalnog sistema u kome će poreski obveznici poštovati 

poreske zakone i blagovremeno podnositi svoje poreske prijave. Medutim, 

u ovoj fazi razvoja poreskog sistema, i dalje postoji odredjeni 

broj obveznika koji ne podnose poreske prijave, a samim tim i ne 

izmiruju svoje obaveze u propisanim rokovima. Poreskom organu se 

tada nameće obaveza preduzimanja aktivnosti radi obezbjedjivanja 

delikventnih poreskih prijava. 

Obezbjedjivanje delikventnih poreskih prijava vrši se putem 

obavještenja o nepodnošenju poreske prijave (telefonom, pisanim 

putem, a u odredjenim slučajevim i ličnom dostavom). 

Tokom 2005. godine u prosjeku, mjesečno, podneseno je 8.882 

PDV prijava (106.587/12 =8.882), odnosno 79% od prosječnog broja 

obveznika registrovanih za PDV (135.364/12=11.280). 

Tokom 2005. godine u prosjeku, mjesečno, podneseno je 100 

20



akciznih prijava (1.204/12 = 100), odnosno 79% od prosječnog broja 

registrovanih akciznih obveznika (1.528/ 12=127). 

Problem sa kojim se Poreska uprava kontinuirano susrijeće u 

postupku obezbjeđivanja delikventnih prijava, a evidentan je u grafičkom 

prikazu za područnu jedinicu Budva, da određeni broj poreskih 

obveznika smatra da nije u obavezi da podnosi prijavu u periodima 

kada ne obavlja djelatnost, pri čemu se zanemaruje zakonska 

obaveza podnošenja prijava sa nultim iznosom poreza. 

Trend rasta podnešenih PDV i akciznih prijava prikazan je kroz 

uporedne podatke posljednjeg mjeseca u izvještajnom periodu za 

2005.g.-novembar'05 i prvog mjeseca u izvještajnom periodu za 

2006.g- decembar'05. 

Mjesečne prijave podnose se do 15-tog u mjesecu za prethodni 

mjesec. Iz tog razloga godišnji izvještaj o prijavama počinje sa decembrom 

prethodne godine, a završava se sa novembrom tekuće 

godine. 

Vrsta Posljednji mjesec u Prvi mjesec u indeks 

podnešene izvještajnom periodu za izvještajnom periodu 

prijave 2005.g -novembar 2005. za 2006.g - decembar 

2005. 

PDV 11.808 11.976 101,42 

AKCIZE 137 141 102,92 

Na osnovu izloženog može se konstatovati da je jedan od prioritetnih 

zadataka Poreske uprave, preduzimanje mjera za obezbjedjivanje 

delikventnih poreskih prijava. 

Mjere za obezbjedivanje mjesečnih delikventnih poreskih 

prijava (PDV i akcize), kontinuirano se sprovode od strane područnih 

jedinica Poreske uprave. Njihov efekat nije odmah uočljiv, 

pogotovo što je mjesečni rok za njihovo preduzimanje relativno 

kratak. Medjutim, podatak da je nastavljena tendencija 

porasta broja poreskih obveznika koji poštuju poreske propise, 

odnosno “dobrovoljno” podnose poreske prijave, djeluje ohrabrujuće 

i predstavlja podsticaj za rad područnim jedinicama Poreske 

uprave. 

Poreska uprava, primarnim zadatkom smatra rad na preduzimanju 

mjera za obezbjedjivanje delikventnih poreskih prijava, budući 

da je nepodnosilac poreske prijave, potencijalni delikventni poreski 

obveznik, tj. “neplatiša”. 

Uspješnom koordinacijom sektora Centrale i područnih jedinica, 

svakodnevno se ostvaruje osnovni radni zadatak i strateški cilj 

Poreske uprave: 

• efikasno i efektivno sprovođenje naplate javnih prihoda 

Direktor Poreske uprave 

MIRJANA PEŠALJ 

21

Poreska uprava 



Uvod 

Vlada Republika Crne Gore je, svojom Uredbom od avgusta 2003. godine, umjesto dotadašnje Direkcije javnih prihoda, konstituisala 

Poresku upravu, organ čija je osnovna funkcija - naplata javnih prihoda, odnosno – obezbjeđivanje redovnog priliva izvornih 

sredstava republičkog Budžeta. 

Cijeneći značaj i važnost poslova, koji su joj u direktnoj nadležnosti, Poreska uprava je, pogotovo u proteklih godinu i po dana, 

pored ostalog, posebnu pažnju posvetila unapredjenju organizacije, stručne i kadrovske konsolidacije. U tom smislu, a poštujući prvenstveno 

i zakonom obavezujući princip racionalizacije, Vlada RCG je u decembru 2004. godine, usvojila novi akt o sistematizaciji 

i reorganizaciji službeničkih mjesta 

U Poreskoj upravi je sada 626 stalno uposlenih službenika i namještenika, oko 30 uposlenih na određeno vrijeme i po ugovoru 

o dijelu, a pripravnički staž trenutno odradjuje 31 visokoobrazovani diplomac. 

DIREKTOR 

SEKTOR ZA 

SPROVOĐENJE NAPLATE 

ODJ. ZA INTERNU 

KONTROLU 

BAR 

BUDVA 

ULCINJ 

TIVAT 

SEKTOR ZA PRUŽANJE 

USL. POR.OBV. I REG. 

ODJ. ZA PRAĆENJE 

EFEKATA KONTR. 

I NAPLATE 

HERCEG NOVI 

NIKŠIĆ 

KOTOR 

ŠAVNIK 

PLUŽINE 

SEKTOR ZA PRAĆ. 

PORES.PROPISA I 

INSPEKC.NADZOR 

SLUŽBA ZA KADR. 

PRAV.TEH.I OPŠTE 

POSLOVE 

PODGORICA 

DANILOVGRAD 

CETINJE 

SEKTOR ZA PRIJEM 

I OBRADU POR.PR. 

RAČ.PRIH. I INF.SIST. 

SLUŽ.ZA EKONOM. 

FINANS. POSLOVE 

BIJELO POLJE 

MOJKOVAC 

KOLAŠIN 

ANDRIJEVICA 

BERANE 

PLAV 

ROŽAJE 

PLJEVLJA 

ŽABLJAK 

22



Gordana Stajčić 

Svi oni, rasporedjeni su u Centrali i u osam područnih jedinica 

i to: Podgorica, sa ekspoziturama Cetinje i Danilovgrad, 

Nikšić, sa ekspoziturama Plužine i Šavnik, Budva, sa ekspoziturom 

Tivat, Herceg Novi sa ekspoziturom Kotor, Bar, sa Ekspoziturom 

Ulcinj, Bijelo Polje sa ekspoziturama Mojkovac i Kolašin, 

Berane sa ekspoziturama Andrijevica, Plav i Rožaje i Pljevlja, sa 

ekspoziturom Žabljak. 

Funkcionalna organizacija Centrale Poreske uprave, sastoji se 

iz četiri sektora i to: Sektora za registraciju i pružanje usluga poreskim 

obveznicima, Sektora za prijem i obradu poreskih prijava, 

računovodstvo prihoda i informacioni sistem, Sektora za praćenje 

sprovodjenja poreskih propisa, inspekcijski nadzor i upravni 

postupak i Sektora za sprovodjenje naplate, zatim dva odjeljenja 

– Odjeljenja za praćenje efekata kontrole i naplate i razvoj kadrova 

i Odjeljenja za internu kontrolu i dvije službe – Služba za kadrovske, 

pravne, tehničke i opšte poslove i Služba za ekonomskofinansijske 

poslove. 

Na čelu Poreske uprave je Direktor, kojem u rukovođenju i izvršavanju 

poslova pomaže menadžerski tim, koji čine pomoćnici 

Direktora, koji su ujedno i rukovodioci sektora, načelnici odjeljenja 

i službi i rukovodioci područnih jedinica. 

Osnovni principi koji se dosljedno poštuju u ovom organu, 

kako u izvršavanju redovnih poslova i zadataka, tako i u odnosu 

i kontaktima sa poreskim obveznicima, gradjanima i javnošću 

uopšte, su stručnost, efikasnost, profesionalnost i transparentnost, 

što je u skladu sa evropskim standardima. 

Srtateški cilj Poreske uprave je efikasna naplata, što podrazumijeva 

i efikasnu kontrolu poreskih obeznika. Preduslovi za uspješno 

realizovanje ovih aktivnosti, koji se prethodno moraju 

obezbijediti su i prižanje brze i kvalitetne usluge poreskim obveznicima 

i gradjanima i ažurno evidentiranje utvrdjenih obaveza 

po osnovu javnih prihoda. 

Da svi ovi organizacioni segmenti uspješno funkcionišu kao 

jedna cjelina i da je uspostavljena kontinuirana sinhronizovanost 

i koordinacija, najbolje govore rezultati koje je postigla Poreska 

uprava tokom prošle i u prvim mjesecima ove godine, na svim 

poljima svojih aktivnosti i nadležnosti, što je i rezultiralo izuzetnom 

naplatom izvornih budžetskih prihoda i zabilježenim suficitom. 

Bitan podatak koji treba istaći je da je u ovom organu uspostavljena 

automatska obrada podataka i da informacioni sistem u 

koji je umrežena svaka opština sa teritoriji republike, ima uspostavljenu 

direktnu vezu, preko «mip-net» mreže i sa Centralnom 

bankom Crne Gore. Na ovakav način, Poreska uprava obezbjeđuje 

tačne i precizne podatke i informacije, kako za sopstvene potrebe 

i potrebe Ministarstva finansija, tako i za izvještavanja ostalih 

državnih organa i institucija. Inače, informacioni sistem Poreske 

uprave od prošle godine aktivno primjenjuje projekte «Prihodnog 

modela» i «Ručnog naloga», dok se u ovoj godini očekuje 

implementiranje još jednog veoma bitnog i kompleksnog modela 

«Objedinjene naplate». 

Posebna pažnja u Poreskoj upravi posvećuje se edukaciji, kako 

uposlenih u ovom organu, tako i poreskih obveznika. Pored 

obuka koje Poreska uprava organizuje sa inostranim konsultantskim 

kućama, ovaj organ to čini i samostalno, kroz veoma uspješna 

predavanja, seminare i prezentacije. 

Od septembra 2003. godine Poreska uprava je članica Evropske 

organizacije poreskih administracija – IOTA-a, u čijem radu, 

kroz area-grupe, aktivno učestvuju predstavnici ovog organa. Jedna 

od tema, koja je često obradjivana na ovim radionicama, a koja 

je od izuzetnog značaja za naš poreskih sistem je i tema «PDV 

prevare i pranje novca». 

Tokom prošle godine, Poreska uprava je sklopila ugovore o saradnji 

sa Unijom poslodavaca i Montenegro Biznis Alijansom, 

upravo u cilju uspostavljanja što bolje komunikacije sa poreskim 

obveznicima i u skladu sa principom da se, zajedničkim aktivnostima 

i poštovanjem zakonskih propisa, obezbjedi što kvalitetnija 

poreska disciplina i poštovanje zakonskih propisa iz oblasti poreske 

politike. 

Takođe, u cilju edukacije i prenošenja znanja mladim kadrovima, 

Poreska uprava je potpisala Ugovore o saradnji sa Ekonomskim 

i Pravnim fakultetom Univerziteta Crne Gore. 

Šef kabineta 

GORDANA STAJČIĆ 

23

Javni dug 


Izvještaj o stanju javnog duga 

Crne Gore na 31. decembar 

2005. godine 

1. VISINA I STRUKTURA 

JAVNOG DUGA CRNE GORE 

Javni dug Crne Gore iznosio je 700,4 miliona 

eura na dan 31.12.2005. godine. Domaći 

dug je iznosio 187,1 miliona eura ili 

26,7% od ukupnog duga dok je inostrani iznosio 

513,3 miliona eura ili 73,3% respektivno 

1 . Prvenstveno usled nezavršenih pregovora 

i podjele duga 2 , nezavršenih pregovora 

o sukcesiji bivše SFRJ, nemogućnosti kvantifikovanja 

eksplicitnih obaveza, preuzetih Zakonom 

o povraćaju oduzetih imovinskih 

prava i obeštećenju, ovaj iznos nije do kraja 

izveden. Prema sadašnjoj procjeni, ne bi trebalo 

da dođe do velikih odstupanja i nakon 

završetka pregovora o podjeli finansijske aktive 

i pasive sa Republikom Srbijom. 

Tabela 1. Visina i struktura javnog duga 

Crne Gore u periodu 2002-2005. godina 


Javni dug je u 2002. godini iznosio 

preko jedne milijarde eura. Radi se o iznosu 

prije reprogramiranja dugova sa Međunarodnom 

bankom za obnovu i razvoj i 

Pariskim klubom kreditora i konačnog dogovora 

sa Srbijom u vezi obaveza prema 

Londonskom klubu kreditora. 

Najveći dio javnog duga Crne Gore 

odnosi se na naslijeđene dugoročne 

obaveze starog sistema (bivše SFRJ i 

SRJ). Ovo se prije svega odnosi na ino 

dugove preuzete Zakonom o regulisanju 

obaveza i potraživanja po osnovu ino 

duga i devizne štednje građana, koji su 

na kraju 2005. godine iznosili 435,5 miliona 

eura ili 62,5% javnog duga, najvećim 

dijelom krediti Međunarodne banke 

za obnovu i razvoj i Pariskog kluba 

kreditora. Naime, izuzev kreditnih 

aranžmana sa međunarodnim finansijskim 

organizacijama (IMF, IBRD i dr.) i 

međudržavnih kreditnih aranžmana 

SFRJ, veći dio inostranih kredita, koje su 

zaključivale banke i preduzeća, bili su 

njihov komercijalni dug koji nije garantovan 

od strane SFRJ i Narodne banke 

Jugoslavije. Počev od 1983. godine kada 

je SFRJ, usljed devizne nelikvidnosti, 

prihvatila proces multilateralnog reprogramiranja 

i refinansiranja svojih obaveza 

po inostranom dugu, ukupan inostrani 

dug (kao i novi inostrani krediti 

koji su se zaključivali) garantovan je od 

strane SFRJ i NBJ i time postao potencijalni 

javni dug. Ovaj dug čini alocirani 

dug korisnika inostranih kredita iz RCG 

i dio (5,88%) nealociranog duga koji je 

ugovorila ili za koji je garantovala bivša 

SFRJ, a koji je preuzela SRJ (36,52% nealociranog 

duga SFRJ). 

Pored starih ino dugova, »naslijeđeni« 

javni dug čine i obaveze po osnovu 

stare devizne štednje, preuzete istim zakonom. 

obaveze po osnovu stare devizne 

štednje, na kraju 2003. godine su iznosile, 

127 miliona eura, na kraju 2004. 

godine iznosile 123 miliona eura., dok 

su na kraju 2005. godine iznosile 117 

miliona eura, što predstavlja 16,8% javnog 

duga. Tako da, na kraju 2005. godine, 

naslijeđene dugoročne obaveze starog 

sistema predstavljaju 79,3% ukupnog 

javnog duga Crne Gore. Preostalih 

20,7% odnosi se na nova zaduženja nastala 

u periodu od 2000-2005. godine, 

obaveze po osnovu kratkoročnih pozajmica, 

kredita, državnih zapisa, duga lokalnih 

samoprava i zaostalih budžetskih 

obaveza. 

2. SPOLJNI JAVNI DUG 

Spoljni javni dug iznosio je 513,3 miliona 

eura. Od toga na „stari“ dug otpada 

435,5 miliona eura ili 84,9% a novi iznosi 

77,9 miliona eura ili 15,1%. Smanjenje od 

oko 50% uslijedilo je krajem 2002. godine 

kada su završeni pregovori sa glavnim kreditorima 

– Međunarodnom bankom za 

obnovu i razvoj, Pariskim klubom kreditora 

i Republikom Srbijom o oslobađanju 

Crne Gore obaveza prema Londonskom 

klubu kreditora na osnovu otkupa koji je 

Crne Gora izvršila početkom devedesetih 

godina XX vijeka. Udio spoljnog duga u 

1 - Prema Mastrihtskom kriterijumu u iznos javnog duga ne ulaze dugovi javnih preduzeća, uključujući one za koje je garancije dala država, osim ako nije izvjesno da će ti dugovi 

biti plaćeni iz budžeta države ili se već plaćaju, kao što je slučaj sa kreditom EIB za Luku Bar u iznosu od 6 miliona eura. 

2 - Komisija za podjelu zajedničke imovine, formirana shodno članu 20 Zakona o sprovođenju Ustavne povelje DZ SCG, koja vrši i podjelu pasive NBJ još nije završila konačnu 

podjelu inostranog duga (nealociranog i dijela alociranog inostranog duga) između Srbije i Crne Gore. 

24

Javni dug 


Bruto domaćem proizvodu koji pokazuje 

nivo spoljne zaduženosti zemlje kretao se 

od čak 68,7% prije reprogramiranja dugova 

do 31,3% koliko iznosi na kraju 2005. 

godine. 

Tabela 2: Kretanje spoljnog duga Crne 

Gore u periodu 2000-2005. godine 


U tabeli 3 se može vidjeti struktura 

spoljnog duga prema kreditorima. 

Tabela 3. Struktura spoljnog duga Crne 

Gore na dan 31.12.2005. godine 

Kao što prethodna tabela pokazuje, u 

strukturi stranog javnog duga Crne Gore, 

na kraju 2005. godine, najveće učešće ima 

stari refinansirani dug prema Svjetskoj banci 

– 52,2%, odnosno 267,9 miliona eura. 

Stari dug prema Svjetskoj banci refinansiran 

je 2001. godine u okviru regulisanja odnosa 

sa ovom institucijom. Dogovoreno je 

da se refinansiranje izvrši kroz šest konsolidacionih 

zajmova. Zajmovi su ugovoreni na 

30 godina sa grace periodom od 3 godine i 

uz »povoljnu« kamatnu stopu - LIBOR i 

fiksni spred. Zajmoprimac po ovim kreditima 

postala je SRJ, a korisnici republike članice, 

koje su izdale kontragarancije SRJ. 

Dug prema Pariskom klubu, na dan 31. 

decembar 2005. godine, iznosio je 151,6 

miliona eura, a prikazan je u umanjenom 

iznosu duga za 51%, koliko iznosi otpis u 

prvoj fazi. Po isteku trogodišnjeg aranžmana 

sa MMF-om i pozitivne ocjene o makroekonomskim 

kretanjima u Crnoj Gori, 

očekivano je da se u martu 2005. godine, 

dug prema Pariskom klubu umanji za preostalih 

15% ili oko 26 miliona eura (po dogovorenom 

otpisu duga do 66%). Međutim, 

usled neizvršenja određenih obaveza 

od strane Republike Srbije nije došlo do 

predviđenog smanjenja u očekivanom roku. 

To smanjenje se očekuje početkom 

2006. godine nakon uspješnog okončanja 

aranžmana. U stare odnosno refinansirane 

dugove spadaju i obaveze prema Banci 

Savjeta Evrope i Međunarodnoj finansijskoj 

korporaciji (IFC) kao i zaostali dugovi 

prema poljskoj Handlowy banci i Anglo 

Yugoslav banci. 

Manji dio spoljnjih dugoročnih obaveza 

vezan je za zaduženja nakon 2001. 

godine, kada je Crna Gora u okviru SRJ, 

odnosno DZ Srbija i Crna Gora regulisala 

svoje članstvo i odnose sa međunarodnim 

finansijskim institucijama i sklopila 

nove aranžmane. Novi zaključeni, a u isto 

vrijeme povučeni, inostrani zajmovi 

zaključno sa 31.12.2005. godine iznose 

77,9 miliona eura. Ovi zajmovi obuhva- 

25

Javni dug 


taju zaduženja kod: Svjetske banke po 

IDA uslovima odnosno uslovima bez plaćanja 

kamate, Evropske investicione banke, 

Evropske banke za obnovu i razvoj, 

Evropske zajednice i Njemačke banke za 

obnovu. 

2. UNUTRAŠNJI JAVNI DUG 

Unutrašnji javni dug Crne Gore sastoji 

se od obaveza po osnovu stare devizne 

štednje, obaveza po osnovu uzetih kredita 

od domaćih finansijskih i drugih institucija, 

obaveza po osnovu emitovanih 

kratkoročnih državnih zapisa, duga lokalnih 

samouprava i zaostalih plaćanja iz 

budžeta. 

Tabela 4. Struktura i visina unutrašnjeg 

javnog duga 

5. INDIKATORI 

ZADUŽENOSTI CRNE GORE - 

ZAKLJUČNA 

RAZMATRANJA 

U narednoj tabeli predstavljeni su 

standardni indikatori zaduženosti, izračunati 

na osnovu prethodno predstavljenih, 

a trenutno raspoloživih, podataka. 

Tabela 6. Indikatori zaduženosti Crne 

Gore za 2004. godinu 

Bruto javni dug, u mil. Eura 700,4 

Spoljnji javni dug, u mil. Eura 513,3 

Bruto javni dug/BDP 42,7% 

Spoljnji javni dug/BDP 31,3% 


mr Nikola Vukićević 

U strukturi zaduženja primjetno je 

smanjenje zaduženja po osnovu državnih 

zapisa i potpuno eliminisanje duga po osnovu 

bankarskih kredita tako da je zaduženje 

po osnovu državnih zapisa iznosilo 

8,0 miliona eura ili za 29,4 miliona eura 

manje nego na kraju 2004. godine, dok je 

dug po bankarskim kreditima koji je na 

kraju 2004. godine iznosio 8,9 miliona eura 

u potpunosti otplaćen. Otplaćeno je 

oko 6 miliona eura obveznica stare devizne 

štednje, manje nego što je godišnjim 

Zakonom o budžetu bilo planirano - 8,7 

miliona eura. Došlo je do značajnog, daljeg, 

smanjivanja obaveza po osnovu neizmirenih 

budžetskih obaveza za 20 miliona 

eura i smanjivanja ukupnog duga lokalnih 

samouprava za oko 2 miliona eura. U 

ukupnom iznosu, domaći dug je bio manji 

za 67 miliona eura u odnosu na 

31.12.2004. godine. 

3 - Prema projekciji Deutsche Bank Research 

Prema prvobitno korišćenoj metodologiji 

Svjetske banke (Debt Reporting System) 

učešće spoljnog duga u bruto društvenom 

proizvodu koji iznosi manje od 30% ukazuje 

na nisko zaduženu zemlju, od 30% do 

50% ukazuje na umjereno zaduženu zemlju, 

s tim da je Crna Gora sa 31,3%, na donjoj 

granici umjereno zaduženih zemalja, a 

učešće preko 50% visoko zaduženu zemlju. 

Poređenja radi, na kraju 2004. godine kod 

određenog broja zemalja u tranziciji ovaj 

pokazatelj je bio sledeći: Bugarska 57,6%; 

Češka Republika 37,4%; Hrvatska 79,9%; 

Litvanija 43,2%; Mađarska 59,0%; Rumunija 

39,8%; Slovenija 50,1%. 3 U očekivanju 

daljeg umanjenja duga prema Pariskom 

klubu, a pod uslovom ograničenog daljeg 

zaduživanja i stabilnog rasta BDP u budućnosti 

može se očekivati da Crna Gora pređe 

u grupu nisko zaduženih zemalja. 

U odnosu na bruto domaći proizvod za 

2005. godinu bruto javni dug Crne Gore, na 

kraju 2005. godine, iznosi 42,7%. Ovo je 

“značajno” niže od definisanog fiskalnog kriterijuma, 

maksimalno dozvoljenog javnog 

duga, Evropske unije, čime Crna Gora ispunjava 

jedan od dva Mastritska kriterijuma. 

Shodno vrijednosti sledeća dva indikatora, 

predstavljena u prethodnoj tabeli (spoljni 

javni dug/izvoz i otplata ino duga/izvoz), Crna 

Gora se svrstava u zemlje sa niskom zaduženošću. 

Naime, udio spoljnjeg javnog duga 

u ukupnom izvozu u Crnoj Gori iznosi 

80,7%, što je daleko niže od granične vrijednosti 

(165%) koja dijeli nisko od umjereno 

zaduženih zemalja. Takođe, stepen zaduženosti 

tj. odnos otplate ino duga i ukupnog izvoza 

u Crnoj Gori, iznosi 3,7%, što je, opet, 

daleko niže od granice za umjereno zadužene 

zemlje koja je postavljena na 10%. 

Koordinator odsjeka za upravljanje dugom 

MR NIKOLA VUKIĆEVIĆ 

26

Svjetska banka i odnosi 

sa Svjetskom bankom 

Svjetska Banka (WB) osnovana je 1944. 

godine kao Međunarodna banka za obnovu 

i razvoj (International bank of Reconstruction 

and Development – IBRD). U 

početku je radila na ubrzanju rekonstrukcije 

poslije Drugog svjetskog rata i u tom momentu 

je imala 38 članova. Sada ima 184 člana. 

Svjetska Banka je prisutna u 100 zemalja i 

ima 10.600 zaposlenih službenika iz svih krajeva 

svijeta. 

Grupacija Svjetske banke sastoji se iz pet 

afilijacija, i to: 

1. Međunarodna Banka za obnovu i razvoj 

(IBRD) pruža pomoć srednje dohodovnim 

zemljama. IBRD realizuje većinu svojih fondova 

kroz prodaju svojih akcija (vrijednosnih papira) 

na internacionalnom tržištu kapitala. 

2. Internacionalna Asocijacija za Razvoj 

(IDA) pomaže najsiromašnijim zemljama sa 

dohotkom po glavi stanovnika manjim od 

885 dolara, kojima omogućava da uzmu kredite 

bez kamate, pružaju tehničku pomoć i 

daju političke savjete za vođenje nacionalne 

ekonomije. 

3. Internacionalana Finansijska korporacija 

(IFC) promoviše rast u zemljama koji su 

njeni klijenti na taj način što finansiraju privatni 

sektor i prave investicije. 

4. Agencija za “Garantirajuće” Investicije 

(MIGA) pomaže na taj način što ohrabruje 

strane investicije, dajući garancije stranim investitorima 

za gubitke koji su prouzrokovani 

ne-komercijalnim (ne-tržišnim) rizicima, u 

zemljama u razvoju, i na taj način kreiraju investicione 

šanse u tim zemljama. 

5. Međunarodni centar za rešavanje investicionih 

sporova (ICSID) – omogućava pogodnosti 

za poravnanje nagodbom ili arbitražom 

investicionih sporova između stranih investitora 

i zemalja u koje oni ulažu. 

Bivša SFRJ bila je članica svih pet afilijacija 

Grupacije Svjetske banke. 

Međunarodna banka za obnovu i razvoj 

(IBRD) osnovana je 1944. godine na Bretenvudskoj 

konferenciji, istovremeno kada i Međunarodni 

monetarni fond. Jugoslavija je bila 

jedna od 38 zemalja osnivača ovih dviju 

međunarodnih finansijskih organizacija. Jugoslavija 

je 27.decembra 1945. godine potpisivanjem 

dokumentacije u Vašingtonu, zvanično 

pristupila Banci i Fondu. 

Nakon raspada bivše SFRJ, dogovoren je 

način refinansiranja neplaćenih obaveza po 

osnovu ranije korišćenih zajmova za SRJ. 

Odbor izvršnih direktora Međunarodne 

banke za obnovu i razvoj je, 25.februara 1993. 

godine, usvojio Rezoluciju br. 93-2 kojom je 

regulisano pitanje prestanka i nasleđivanja 

članstva SFRJ u ovoj instituciji, shodno čemu 

SRJ participira sa 36,52% u podjeli kapitala. 

Državna zajednica Srbija i Crna Gora obnovila 

je članstvo u Svjetskoj banci u maju 

2001. godine. 

Regulisanje neplaćenih obaveza prema 

Međunarodnoj Banci za Obnovu i Razvoj otvorilo 

je perspektivu novih zaduživanja. Srbija 

i Crna Gora, kao zemlja sa velikim teretom 

dugova, dobila je u prve tri godine IDA status 

Saradnja sa Svjetskom bankom 

Jadranka Radunović 


za period 2001-2004. godine, čime joj je 

omogućeno zaduživanje kod Međunarodnog 

udruženja za razvoj (IDA) pod povoljnim uslovima. 

Pregled finansijskih aranžmana sa 

Svjetskom bankom 

Svjetska banka je Crnoj Gori, nakon obnove 

članstva, odobravala kreditna stredstva 

namijenjena za makroekonomsku stabilnost, 

razvoj tržišne ekonomije i za realizaciju infrastrukturnih 

projekata. 

U prilogu na strani 28 dat je pregled projekata 

podržanih od strane WB, putem kreditnih 

sredstava ili putem grantova. 

Osim kontakata sa predstavnicima WB 

po osnovu navedenih finansijskih aranžmana, 

Predstavnici Vlade Republike Crne Gore 

su, sa afilijacijom Grupacije Svjetske banke, 

International Finance Corporation (IFC ), u 

Istambulu marta 2004. godine, održali sastanke 

po pitanju izmirenja potraživanja korisnika 

sa područja Republike Crne Gore, po 

osnovu kredita dodijeljenih od strane IFC-a. 

Dogovoreno je da Vlada, između ostalog, preuzme 

dug koji se odnosi na neizmirene obaveze 

pravnih lica prema IFC-u, a da IFC otpiše 

cijele kamatne iznose zaostalih dugova i 

zateznu kamatu. Takođe, dogovoreno je da 

konsolidovana glavnica ostalih IFC zajmova 

bude regulisana tako da se dio zajma konvertuje 

u 10% akcijskog kapitala Podgoričke banke, 

a preostali dug biće plaćen u 18 polugodišnjih 

rata, na način koji je preciziran Ugovorom 

između Vlade i IFC, potpisanog sredinom 

aprila 2005. godine. 

Značajno je ukazati na dva kredita koja je 

Svjetska banka, u proteklom periodu, dodijelila 

Srbiji i Crnoj Gori, a to su krediti za strukturno 

prilagođavanje SAC I i SAC II ( Structural 

Adjustment Credit I i Structural Adjustment 

Credit II). 

Kredit SAC I dodijeljen je Crnoj Gori 

2002. godine, u iznosu od 15 miliona USD, i 

imao je za cilj pružanje podrške reformi u 

različitim oblastima, sa srednjeročnim ciljem 

uspostavljanja makro-ekonomske stabilnosti, 

stimulisanja rasta i poboljšanja socijalnog 

stanja. Ovaj kredit je u potpunosti realizovan. 

Kredit SAC II dodijeljen je Srbiji i Crnoj 

Gori 2004. godine. Iznos sredstava kredita 

opredijeljen za Republiku Crnu Goru iznosio 

je 18 miliona USD. Cilj ovog kredita je reforma 

finansijskog, penzionog, zdravstvenog sistema, 

ali i drugih oblasti. Za realizaciju ovog 

kredita, delegacija Svjetske banke dala je uslove 

koje je potrebno ispuniti, a oni se odnose 

na sprovođenje reformi u navedenim oblastima. 

Planiranim reformama u oblasti finansijskog 

sektora želi se obezbijediti poboljšanje 

transparentnosti cjelokupnog finansijskog 

sektora, jačanje institucionalnog kapaciteta i 

računovodstva ključnih institucija javnog 

27

Saradnja sa Svjetskom bankom 


sektora. IDA je u decembru 2004. godine Crnoj 

Gori uplatila prvu tranšu sredstava kredita 

SAC II. 

Uplata sredstava druge tranše navedenog 

kredita odložena je do kraja prve polovine 

2006. godine, kada se očekuje ispunjenje jedinog 

neizvršenog uslova neophodnog za 

realizaciju druge tranše SAC II, a koji se odnosi 

na potisivanje ugovora o isporuci električne 

energije, između novog vlasnika KAP-a, Solomon 

Enterprise Limited, i JP Elektroprivreda 

Crne Gore, AD Nikšić. 

Strategija pomoći Svjetske banke za 

period 2005-2007. godine 

Svjetska banka usvojila je Strategiju pomoći 

Srbiji i Crnoj Gori za fiskalnu 2005- 

2007. godinu, čiji je cilj pružanje podrške 

procesu Stabilizacije i pridruživanja Evropskoj 

Uniji, kao i procesu Strategije smanjivanja 

siromaštva. Ovim programom-Country 

Assistance Strategy(CAS) želi se postići promovisanje 

ekonomskog rasta i razvoja putem: 

stvaranja manjeg, održivijeg i efikasnijeg 

javnog sektora; stvaranja većeg, dinamičnijeg 

privatnog sektora; smanjenja nivoa siromaštva 

i poboljšanja socijalne zaštite i pristupa 

javnim uslugama. 

Shodno CAS programu Svjetske banke za 

Crnu Goru, planirana su sljedeća sredstva za 

2006. godinu: 

Nivo »base case«: za razvoj turizma i poljoprivrede, 

kredit u iznosu od 12 miliona 

USD (6 miliona IDA, 6 miliona IBRD) i za 

Projekat regionalne energije, kredit u iznosu 

od 3 miliona USD (IDA) 

Nivo»high case«: za razvoj turizma i poljoprivrede, 

kredit u iznosu od 15 miliona 

USD (6 miliona IDA, 9 miliona IBRD) i za 

Projekat regionalne energije 3 miliona USD 

(IDA) 

Definisana područja, koja predstavljaju 

trenutne prepreke u razvoju Crne Gore, a 

gdje Svjetska banka može pomoći, bilo putem 

obezbježivanja kredita ili putem stručne 

podrške reforma, su: 

Infrastruktra – vodovod i putevi kao prepreka 

razvoju turizma, regionalno tržište električne 

energije kao projekat Svjetske banke 

Penzioni sistem i dalja reforma – već započeto 

kroz postojeći kredit 

Zdravstveni sistem i dalja reforma – već 

započeto kroz postoječi kredit. Reforma sudstva. 

U pregovorima sa predstavnicima Svjetske 

banke, takođe, se razmatra mogućnost da 

Centralna banka Crne Gore bude certifikovana 

da obavlja transakcije sa Svjetskom bankom. 

Pored promocije same institucije, postiže 

se i velika ušteda na transakcionim troškovima, 

jer se smanjuje broj posrednika. 

Predstavnicima Svjetske banke predloženo je 

da se sagleda mogućnost otvaranja Kancelarije 

WB u Crnoj Gori (pored postojeće kancelarije 

u Beogradu), u cilju ostvarivanja kvalitetnijeg 

nivoa saradnje sa WB i protoka informacija. 

Za sada, jedan predstavnik Svjetske 

banke radi pri u Centralnoj banci Crne Gore. 

Svjetska banka 

SEKTOR ZA 

PRIVREDU, 

FINANSIJE, 

MEĐUNARODNU SARADNJU 

I SISTEM IGARA NA SREĆU 

Koordinator odjeljenja za 

međunarodnu saradnju, 

JADRANKA RADUNOVIĆ 

28

Državna pomoć 



Budućim potpisivanjem Sporazuma 

o stabilizaciji i pridruživanju stupa 

na snagu obaveza harmonizacije 

nacionalnog zakonodavstva sa propisima 

Evroske Unije, u okviru koje je i usvajanje 

Zakona o kontroli državne pomoći 

u crnogorskom Parlamentu. Usvajanje 

tog zakona predstavlja početak 

uvođenja jedinstvene regulative u oblasti 

državne pomoći, zasnovane na principima 

tržišne ekonomije, a u cilju očuvanja 

konkurencije i ispunjenja međunarodno 

priznatih obaveza. 

Ministarstvo finansija priprema 

Predlog Zakona o kontroli državne pomoći, 

uz ekspertsku pomoć konsultanta 

PLAC-a ( Savjetodavni Centar za ekonomska 

i pravna pitanja, projekat EU) 

čije je usvajanje Programom rada Vlade 

predviđeno za drugi kvartal 2006 godine. 

Predlog Zakona je takođe,dostavljen 

na mišljenje Evropskoj Komisiji, koja je 

pozitivno ocijenila kako zakon, tako i 

napredak na polju kreiranja i uvođenja 

regulative iz oblasti državne pomoći u 

Crnoj Gori. 

Činjenica je da u Evropskoj Uniji, već 

niz godina, funkcioniše jedinstveni regulatorni 

okvir u oblasti državne pomoći. 

Uspostavljanjem regulatornog i institucionalnog 

okvira za kontrolu državne 

pomoći u Crnoj Gori prestaje dosadašnja 

praksa u kojoj je dodjela državne pomoći 

regulisana pojedinačnim aktima, 

bez preciziranih uslova i pravila za pripremu 

i dodjelu državne pomoći, kao i 

bez mehanizama kontrole dodjele i korišćenja, 

naknadnog odobravanja i povraćaja 

državne pomoći. 

Dakle, donošenjem Zakona o kontroli 

državne pomoći uređuju se opšti uslovi 

i pravila za pripremu, dodjelu, kontrolu 

dodjele i korišćenja, naknadno odobrenje 

i povraćaj državne pomoći, na osnovu 

kojih će se omogućiti: postepeno 

ukidanje svih vrsta državne pomoći koje 

narušavaju ili prijete narušavanju tržišne 

konkurencije davanjem prednosti nekim 

preduzećima ili proizvodima, a što 

se ocjenjuje na osnovu pravila o tržišnoj 

konkurenciji u EU (članovi 81,82,86,87) 

Ugovora o osnivanju EU, osnivanje nezavisnog 

operativnog tijela ovlašćenog za 

nadzor i kontrolu u postupku dodjele i 

korišćenja, naknadnog odobravanja i 

povraćaja državne pomoći koje će biti 

ovlašćeno da procjenjuje programe i pojedinačne 

državne pomoći, kao i da inicira 

povraćaj državne pomoći koja je nezakonito 

odobrena. 

Takođe, izgradnja transparentnog 

sistema kontrole državne pomoći, sama 

po sebi, ima značajne pozitivne efekte u 

vezi sa kreiranjem ekonomske politike, 

racionalnim planiranjem državnog budžeta 

i upravljanjem budžetskim deficitom, 

lakšim izvještavanjem i efikasnom 

saradnjom sa međunarodnim organizacijama, 

sa kojima Crna Gora ima finansijske 

aranžmane, kao i u vezi sa izradom 

odgovarajuće industrijske politike i politike 

regionalnog razvoja. U prilog transparentnosti 

na području državne pomoći 

Ministarstvo finansija je početkom 

avgusta 2005 godine, u skladu sa preporukama 

Evropske Komisije, dostavilo 

Komisiji prvi Izvještaj o popisu državne 

pomoći u Republici Crnoj Gori. Izvještaj 

o popisu državne pomoći u Republici 

Crnoj Gori obuhvata sve direktne državne 

subvencije isplaćene iz budžeta Republike 

Crne Gore, kao i date olakšice i oslobađanja 

od uplata, u 2003. i 2004. godini. 

Tokom posljednjeg sastanka Unaprijeđenog 

Stalnog Dijaloga Evropske Ko- 

29



misije sa Crnom Gorom predstavnici 

Komisije pozitivno su ocijenili pomake 

na polju državne pomoći, uz konstataciju 

da je Ministarstvo finansija Crne Gore 

uradilo dosta u prillično kratkom vremenskom 

periodu od 10 mjeseci. 

PRAVNA REGULATIVE 

KONTROLE DRŽAVNE 

POMOĆI U EU 

Sistem državne pomoći u Evropskoj 

uniji uređen je čl. 87. i 88. Ugovora o osnivanju 

Evropske zajednice ( u daljem 

tekstu: Ugovor). 

Državna pomoć shodno odgovarajućim 

propisima EU podrazumijeva svaku 

pomoć u smislu koristi ili prednosti koju 

daje država, ili se daje iz državnih 

sredstava putem javnog, državnog tijela 

a koja daje prednost određenim preduzećima, 

ili proizvodima (princip selektivnosti), 

i koji narušava, ili može narušiti 

ravnopravnu tržišnu utakmicu. 

Članom 87. st.1. Ugovora utvrđeno je 

da se državnom pomoći smatra pomoć: 

1. koja je dodijeljena iz državnih 

sredstava; 

2. koja pruža ekonomsku prednost 

određenom privrednom subjektu, sektoru 

ili regiji 

3. koja je selektivna, jer narušava tržišnu 

utakmicu, davanjem prednosti 

određenom privrednom subjektu, sektoru 

ili regiji; 

4. koja utiče na konkurenciju i trgovinu 

među zemljama članicama 

Vrste državne pomoći mogu biti: 

horizontalna državna pomoć (namijenjena 

svim privrednim subjektima na 

tržištu), sektorska državna pomoć 

(namijenjena privrednim subjektima u 

pojedinim privrednim ili vanprivrednim 

djelatnostima) i regionalna državna 

pomoć (namijenjena manje razvijenim 

područjima). 

Državna pomoć može biti: u obliku 

subvencije, poreske olakšice ili neke druge 

forme neplaćanja državnih prihoda; 

Danijela Jauković 

oslobađanja od plaćanja socijalnih doprinosa; 

davanja kamatnih stopa/zajmova/garancija/nepokretnosti 

pod povoljnijim 

uslovima od tržišnih; odobravanja 

naknada za nastale poslovne gubitke; 

u obliku pomoći za izvoz ili regresivno 

kreditiranje izvoza; u obliku osnivanja 

fondova za razvoj/stambenu izgradnju; 

u obliku davanja podrške dohotku 

i cijenama; davanja robe ili usluga 

koje ne spadaju u javne usluge;u obliku 

odobravanja povoljnijeg tretmana kod 

javnih nabavki, i dr. 

Pojedine kategorije horizontalne, 

sektorske i regonalne državne pomoći 

mogi biti dozvoljene (pod uslovima koji 

su propisani sekundarnim zakonodavstvom 

Evropske unije). 

Prema propisima i metodologiji Evropske 

Unije, državnom pomoći ne smatraju 

se pomoći: korisnicima koji nisu 

privredni subjekti (domaćinstvima, hendikepiranima, 

za infrastrukturu, za 

obrazovne ustanove, za bolnice, za javni 

smještaj, za centre za stručno usavršavanje), 

opšte mjere ekonomske politike ( 

kvote, javne nabavke, tehnički standardi, 

opšte smanjenje poreza na dodatu vrijednost), 

pomoć koju dodjeljuju nacionalne 

ili multinacionalne organizacije, 

fondovi Evropske unije, državne funkcije(odbrana, 

javni radovi). 

Članom 88. Ugovora uređen je postupak 

prijave i kontrola državne pomoći, 

što je u nadležnosti posebne, za to osnovane 

Evropske Komisije. Evropska Komisija 

sa državama članicama, neprestano 

nadzire sve sisteme pomoći koji postoje 

u državama članicama i nalaže im 

odgovarajuće mjere potrebne za postepeni 

razvoj ili djelovanje. Ovo ovlašćenje 

omogućava Komisji da naznači da su se 

stvari promijenile(praćenjem progresivnog 

razvoja ili funkcionisanja zajedničkog 

tržišta) i da na osnovu toga ponovo 

pokrene ispitivanje postojeće državne 

pomoći. 

Ukoliko Evropska komisija smatra da 

pomoć koju je odobrila država članica ili 

pomoć odobrena davanjem državnih 

sredstava nije u skladu sa pravnim tekovinama 

Evropske Unije (acquis communautaire) 

ili zajedničkim tržištem, 

ili je zloupotrijebljena, donosi odluku 

koja obavezuje tu državu da ukine ili izmijeni 

tu pomoć u određenom roku. 

Ako država u određenom roku ne postupi 

u skladu sa odlukom Evropske komisije, 

ista predmet upućuje direktno Evropskom 

sudu pravde. 

U izuzetnim slučajevima, odluku o 

zahtjevu da je državna pomoć u skladu 

sa zajedničkim tržištem donosi Savjet 

Evropske Unije ( u daljem tekstu: Savjet). 

Međutim, ako Savjet ne objavi svoj 

stav u roku od tri mjeseca od podnošenja 

navedenog zahtjeva, odluku o predmetu 

donosi Evropska Komisija. 

Regulativa kojom je uređena državna 

pomoć od stane STO i u Evropskoj uniji 

kompatibilna je naročito u pogledu definicija, 

kao i u pogledu praktičnih potreba. 

Savjenik ministra 

za saradnju sa EU i 

međunarodnim finansijskim 

institucijama 

DANIJELA JAUKOVIĆ 

30

Naplata potraživanja 



obezbijeđenih Ugovorom o 

fiducijarnom prenosu prava 

svojine na nepokretnim stvarima 

Razvojem novčanog prometa, kredita, 

bankarstva i drugih oblika dužničko-povjerilačkih 

odnosa javio se i 

problem obezbjedjenja duga. U založno 

pravo, kao sredstvo obezbjedjenja, povjerioci 

imaju najveće povjerenje iz razloga 

što se radi o realnom osiguranju kredita. 

Zalogu kao sredstvo obezbjedjenja 

poznaje još rimsko pravo kao fiduciju i hipoteku, 

a poznata je i u običajnom pravu 

u staroj Crnoj Gori gdje se dug obezbjedjivao 

tapijom na imovinu, o čemu postoje 

pisani dokumenti. Sada je u pravnom sistemu 

Crne Gore ovo pitanje uredjeno Zakonom 

o fiduciji, Zakonom o hipoteci i 

Zakonom o zalozi. 

Vlada Republike Crne Gore, prilikom 

davanja kreditnih sredstava iz Budžeta Republike, 

opredijelila se za obezbjedjenje 

kredita putem zaključivanja ugovora o fiduciji. 

Za procjenu vrijednosti imovine koja 

se uzima pod fiduciju zadužena je Uprava 

za nekretnine, koja je, takodje, u skladu 

sa odredbama Zakona odredjena i kao specijalizovana 

agencija za registraciju i upis 

govora u katastar nepokretnosti. Ostala 

dva zakona Ministarstvo finansija koristi za 

obezbjedjenje duga samo u slučajevima, 

kada nije moguće izvršiti upis fiducije. 

Naime, u periodu sankcija UN, na 

predlog resornih ministarstava i odgovarajućih 

odluka Vlade iz Budžeta Republike 

odobravana su sredstva za kreditiranje turističke 

privrede u cilju stvaranja uslova za 

odvijanje ljetnje i zimske turističke sezone. 

Za navedene namjene odobreno je preko 

17,0 mil. eur, a za obezbjedjenje datih kredita 

upisana je fiducija na sledeću imoivnu 

preduzeća: "Ada Bojana" - Ulcinjska rivijera, 

Vila "Albatros" - HTP "Albatros". Hotel 

"Sozina" - HTP "Korali", Hotel "Palas" - 

HTP "Budvanska rivijera", Hotel "Tivat" - 

HTP "Primorje", Autokamp "Ciparis" - HTP 

"Mimoza" - Tivat, upravna zgrada na Jazu 

- Montenegroexspres, Autokamp u Dobroti 

- HTP "Fjord", fiducija je bila upisana i 

na pet objekata HPT "Boka", hoteli "Boan" 

i "Šavnik" - HTP "Onogošt", na šest ugostiteljskih 

i turističkih objekata SKI centra 

"Durmitor", na Hotel "Mojkovac" - HTP 

Mojkovac, restoran "Kisjele vode" - HTP 

"Brskovo" Bijelo Polje, depandans hotela 

"Lokve" - HTP "Berane", dva turistička objekta 

HTP "Bjelasica" - Kolašin, Mali stadion 

Sportskog centra Nikšić, Hotel "Bor" - 

HTP "Plavsko jezero", Hotel "Rožaje" - GTP 

"Turjak", Hotel "Grand" Cetinje - "Turist" 

Cetinje i dr. 

Osim turističke privrede, kod kreditne 

podrške privredi i kod realizacije Programa 

prestrukturiranja kao instrument 

obezbjedjenja kredita, Ministarstvo finansija 

upisalo je fiduciju i na imovinu drugih 

preduzeća i to najčešće na upravne 

zgrade, zemljište ili objekte društvenog 

standarda. 

U postupku privatizacije Montenegrobanke, 

Ministarstvo finansija je preuzelo 

odredjena potraživanja, a time i značajnu 

imovinu koju je Banka upisala radi obezbjedjenja 

odobrenih kredita, čija vrijednost 

iznosi preko 12,0 mil. eur. Po ovom 

osnovu preuzet je Hotel "Galeb" - imovina 

HTP "Ulcinjska rivijera" na koji je preneseno 

vlasništvo u korist Vlade, Fabrika sokova 

"Primorka" - Bar, pet proizvodnih hala 

"Eksport drva" - Kolašin (preneseno vlasništvo 

na Vladu), upravnu zgradu "V. Kruščića" 

- Mojkovac (preneseno vlasništvo na 

Vladu), imovinu "Restaur Art" - Budva 

(zemljište i više stanova u Budvi, koji su 

takodje upisani u korist Vlade), upravnu 

zgradi EI "Obod" - Cetinje (preneseno vlasništvo), 

Autobusku stanicu u Budvi i zemljište 

u Podgorici - vlasništvo "Merkur" 

Budva i dr. 

Za navedenu i drugu fiducijarnu imovinu 

u Ministarstvu finansija nalazi se odgovarajuća 

evidencija i valjana dokumentacija 

na osnovu koje se vrši naplata potraživanja. 

NAPLATA POTRAŽIVANJA 

U postupku pokretanja naplate potraživanja, 

Ministarstvo finansija sagledava 

status preduzeća, njegove finansijske mogućnosti 

i perspektivu razvoja. Tako npr. u 

slučajevima kada je u interesu rješavanja 

budućeg razvoja preduzeća ili njegove privatizacije, 

Vlada RCG na predlog resornog 

ministarstva i saglasnost Ministarstva finansija 

odobrava reprogram duga, konverziju 

duga u akcije (primjer Metalca - Nikšić, 

Fabrike "4. novembar" - Mojkovac i 

dr.) ili, u izuzetnim slučajevima, kada je izvjesna 

budućnost preduzeća vrši oprost 

duga (Mlin "M. Asović" - Nikšić, "Javorak" 

- Nikšić, Rudnik mrkog uglja Berane, ŠIP 

"Berane" - Berane, "Vukman Kruščić" - 

Mojkovac i dr.). 

Kada se naplata duga vrši kroz stečaj, 

Minstarstvo finansija i Vlada, takodje, 

imaju uticala na socijalni i ekonomski status 

dužnika, kao i na proces privatizacije. 

Pri tome se posebno vodi računa o radnicima 

preduzeća i ostvarivanju njihovih 

prava. Tako se u odredjenom broju slučajeva 

Vlada odrekla prioriteta u naplati ili dijela 

duga u korist prava radnika (SKI centar 

"Durmitor", "Špiro Dacić" - Bijelo Polje, 

"19 decembar" - Podgorica, "Obod genex" - 

Cetinje, Jugooceanija - Kotor). 

31



U skladu sa navedenim, Ministarstvo 

finansija, ukoliko dužnik nije u mogućnosti 

da izmiri kredit u utvrdjenim rokovima, 

uglavnom, predlaže da se naplata potraživanja 

izvrši prodajom imovine i uplatom 

sredstava u korist računa Trezora. Medjutim, 

u odredjenim slučajevima gdje postoji 

interes Vlade i njenih organa jedan dio 

imovine je preuzet za potrebe državnih institucija. 

Tako je od HTP "Boka" - Herceg 

Novi uzet hotel "Park" za potrebe Ministarstva 

unutrašnjih poslova - Regionalnog 

centra za podvodno razminiranje u vrijednosti 

od 2.423.341,00 eur, dva objekta HTP 

"Bjelasica" Kolašin preuzeta su za potrebe 

Nacionalnog parka "Biogradska gora" i 

srednje škole "Braća Selić" u Kolašinu u 

ukupnoj vrijednosti od oko 180.000,00 

eur, poslovni prostor "Lovćeninvesta" Podgorica 

na Malom Brdu uzet je za potrebe 

Instituta za računovodstvo i reviziju itd. 

Kod naplate Ministarstvo finansija posebnu 

pažnju pridaje naplati potaživanja 

preuzetih od Montenegrobanke, posebno 

iz razloga što je to zahtjev Svjetske banke i 

uslov za dobijanje posebnih povoljnosti 

kod povlačenja kreditnih sredstava.. 

Naplata potraživanja odvija se, uglavnom, 

kroz sledeće postupke: 

Milodarka Novosel 

1. Kod dužnika kod kojih je uveden 

stečaj, Ministarstvo finansije se opredijelilo 

za naplatu potraživanja u skladu sa Zakonom 

o insolventnosti privredih društava 

po kojem obezbijedjeni povjerioci imaju 

prioritet u naplati. Tako je kroz stečaj u 

cjelosti naplaćeno potraživanje od HTP 

"Fjorda" - Kotor 

(219.000,00 eur),počela je naplata potraživanja 

u stečajnom postupku nad 

HTP "Ulcinjska rivijera" (naplaćeno 

1,7 mil. eur), SKI centar "Durmitor" 

(naplaćeno 778.900,00 eur), kod preduzeća 

"Špiro Dacić" - Bijelo Polje 

Polje naplaćeno 585.000,00 eur, a kod 

preduzeća "Vukman Kruščić" i 

"Eksportdrvo" - Kolašin prenesena je 

imovina na Vladu u vrijednosti od preko 

500.000,00 euri dr. 

2. Kod jednog broja dužnika dug je reprogramiran, 

s tim što je upisana fiducija 

zadržana do konačne otplate duga, kao što 

je slučaj kod preduzeća HTP "Primorje" - 

Tivat, TUP "Brskovo" - Bijelo Polje, "Ekozeta" 

- Podgorica, preduzeće "Merkur" - Budva, 

preduzeća "Mehanik trade" - Nikšić, 

"Budvanske rivijere" - Budva, "Beranke" - 

Berane, "Primorke" - Bar i dr. 

3. Kod jednog broja dužnika kod kojih 

postoje medjusobne obaveze i potraživanja 

dug se rješava putem medjusobnog 

poravnanja, kao što je slučaj sa preduzećem 

HTP "Plavsko jezero" - Plav, "Vektra" - 

Podgorica a postoje predlozi za poravnanje 

duga kod još jednog broja dužnika. 

4. Najveći dio dugova naplaćuje se 

prodajom založene imovine. U cilju efikasije 

prodaje Ministarstvo finansija je formiralo 

Komisiju za prodaju koju čine 

predstavnici Ministarstva, dužnika i resornog 

ministarstva koje je bilo predlagač 

dodjele kreditnih sredstava. Na ovaj način 

do sada je prodat objekat "Mali stadion" 

- imovina Sportskog centra - Nikšić (dug 

prema Budžetu 34.000,00 eur i prema Poreskoj 

upravi 110.000,00 eur), Hotel 

"Mojkovac" vlasništvo HTP "Mojkovac" 

(naplaćen dug od 129.000,00 eur), objekat 

"Vukman Kruščić" - Mojkovac (naplaćen 

dug od 48.000,00 eur) , Autokamp 

"Ciparis" (naplaćen dug od 626.996,00 

eur), kod preduzeća HTP "Boka" prodat je 

motel "Palas" i naplaćen dug od 

215.356,00 eur. 

Napominje se da se dio imovine prodaje 

za obveznice devizne štednje gradjana, 

što je od posebnog značaja za rasterećenje 

budžeta Republike po ovom osnovu, 

o čemu je bilo posebno riječi u biltenu 

broj 2. 

Na kraju, može se zaključiti da je ugovor 

o fiducijarnom prenosu prava svojine 

na nepokretnim stvarima, kada je zaključen 

u skladu sa zakonom i upisan u katastar 

nepokretnosti najbolji instrument 

obezbjedjenja potraživanja, što se i pokazalo 

u praksi Ministarstva finansija. Tako 

je, u 2004. i 2005. godini, samo po ovom 

osnovu naplaćeno potraživanja preko 4,0 

mil. eur, dok vrijednost prenesene imovine 

u vlasništvo Vlade RCG iznosi preko 10,0 

mil. eur i njena prodaja se očekuje u tekućoj 

godini. Dakle, Ministarstvo finansija je 

organizovano za naplatu potraživanja po 

ovom osnovu i nastaviće sa tim aktivnostima 

i u 2006. godini. 

Naravno, finansijska podrška privredi 

odobravana je u cilju očuvanja pojedinih 

privrednih subjekata u prethodnom periodu, 

pa se i u postupku naplate duga vodi 

računa da ta naplata ne ugrozi interese 

dužnika u periodu privatizacije i ekonomskog 

oporavka. 

Sektor za korporativne 

usluge i imovinsko-pravne poslove 

Samostalni savjetnik, 

MILODARKA NOVOSEL 

32




Vlade RCG 

u sudskim postupcima 

Vlada Republike Crne Gore – Ministarstvo 

finansija, je nakon organizacionih 

i statusnih promjena: Jugobanke 

AD Podgorica, Montenegrobanke 

AD Podgorica, Banke za razvoj Crne 

Gore i Republičke direkcije robnih rezervi, 

preuzela potraživanja ovih pravnih 

subjekata prema njihovim komitentima 

po osnovu realizovanih obligacionih 

aranžmana. 

Ministarstvo finansija takodje, po 

prirodi svoje nadležnosti vrši i naplatu 

potraživanja Vlade po osnovu kreditnih 

sredstava odobrenih iz Budžeta RCG. 

U dosadašnjoj aktivnosti na naplati 

tih potraživanja, Ministarstvo finansija je 

izvršilo objedinjavanje svih preuzetih potraživanja 

kod istog dužnika - po svim 

navedenim osnovama i na taj način, u 

bazi podataka Ministarstva finansija evidentirano 

je ukupno 370 privrednih subjekata 

- dužnika. Takav način obezbjedjuje 

najbolje upravljanje ovim dugom i 

pruža najviše mogućnosti za rješavanje i 

naplatu, koji su od posebnog interesa za 

Republiku, a naravno i za krajnjeg dužnika. 

Sagledavajući stanje duga Ministarstvo 

finansija je konstatovalo da korisnici 

kredita ne izmiruju svoje dugovanje i 

pored dospjelosti ugovorenih rokova, tako 

da se, kao jedan od modela naplate 

dospjelih potraživanja, opredijelilo za 

procesuiranje sudskih postupaka pred 

nadležnim sudovima na teritoriji RCG. 

Shodno Zakonu o Državnom tužiocu, 

Državni tužilac zastupa Republiku u 

imovinsko-pravnim sporovima. Izmedju 

Ministarstva finansija i Državnog tužioca 

postoji kontinuirana saradnja kroz davanje 

sugestija i predloga, provjeru podataka, 

dostavljanje tražene dokumentacije 

i sl. 

Primjenom Zakona o ino dugu i staroj 

deviznoj štednji, Zakona o budžetu i 

Zakona o insolventnosti privrednih društava 

Ministarstvo finansija je do kraja 

2005. godine preduzelo niz aktivnosti u 

cilju sudske naplate potraživanja navedenih 

povjerilaca, u ukupnom iznosu od 

3.403.601,47 eur. 

Predmeti su predati Državnom tužiocu 

radi pokretanja parničnih i izvršnih 

postupaka pred nadležnim sudovima. 

Kod nadležnih sudova na teritoriji 

RCG prijavljena su potraživanja Vlade 

RCG prema dužnicima kod kojih su u toku 

stečajni postupci i prodaja imovine 

radi naplate, u iznosu od 20.049.926,35 

eur (»Autoprevozno« - Nikšić, »Gornji 

Ibar« - Rožaje, »Jadran - Perast« - Perast, 

Pilana – Danilovgrad, ŠP A.D. »Šumarstvo« 

- Rožaje, »Velimir Jakić« - Pljevlja, 

Rudnik uglja – Berane, »Šuplja stijena« - 

Pljevlja, ŠIK »Bor« - Plav, ŠIP »Berane« - 

Berane, »Beranka« - Berane i dr.). Tim iznosom 

obuhvaćena su i potraživanja po 

osnovu ino zaduženja kod medjunarodnih 

kreditnih institucija. Medjutim, kako 

se generalno radi o neobezbijedjenim 

kreditima i jako lošoj finansijskoj sposobnosti 

krajnjih korisnika da vraćaju kreditne 

obaveze, slijedi relativno dug postupak 

naplate sa neizvjesnim ishodom. 

Prema evidenciji Ministarstva finansija, 

potraživanja Vlade RCG okončana do 

sada pravosnažnom sudskom presudom 

iznose 606.609,22 eur (»Veleprodaja« - 

Berane, »Ribarstvo« - Rijeka Crnojevića, 

Direkcija javnih radova CG – Podgorica, 

Fabrika šećera »Kovin«). 

Takođe, u prvostepenom postupku 

usvojen je tužbeni zahtjev u predmetima 

»Iling« - Kolašin i »Maestralturs« - Budva, 

u ukupnom iznosu od 169.782,30eur. 

Potraživanje Vlade RCG obuhvataju i 

krediti koje je Zavod za zapošljavanje, kao 

sredstva Republike, plasirao preko Montenegrobanke, 

kao Projekat samozapošljavanja. 

Po tom osnovu do sada je 

naplaćeno 32.343,00 eur. 

U cilju efikasnije naplate potraživanja 

Vlada RCG je Zaključkom od 1. septembra 

2005. godine odobrila zaključenje 

Ugovora o reprogramu duga sa dužnicima 

po povoljnijim uslovima (duži period 

otplate, niža kamatna stopa). Zaključenje 

tih ugovora započeto je krajem 2005. i 

nastaviće se tokom 2006. godine. 

Ministarstvo finansija će u okviru 

Sektora za korporativne i imovinsko 

pravne poslove, sa punom pažnjom i dalje 

pratiti i preduzimati potrebne aktivnosti 

na što uspješnijoj i ažurnijoj naplati 

navedenih potraživanja. 

Samostalni savjetnik 

GORDANA VUKOSLAVČEVIĆ 

33

Funkcionisanje sistema igara na sreću 


Funkcionisanje sistema igara 

na sreću sa akcentom na 

aktivnosti koje doprinose 

smanjenju sive ekonomije 

(KONTROLI, REGISTRACIJI I PREREGISTRACIJI PRIREĐIVAČA IGARA NA SREĆU) 

UVOD 

Novi Zakon o igrama na sreću (»Sl. list 

RCG«, br. 52/04) stupio je na snagu 07. avgusta 

2004. godine. Shodno Tom zakonu, 

Ministarstvo finansija kao nadležni organ 

izdaje odobrenja-koncesije za priređivanje 

igara na sreću, vrši provjeru ispunjenosti 

prostornih i tehničkih uslova i vrši nadzor 

nad poslovanjem priređivača igara na sreću. 

Nakon donošenja Zakona u predviđenom 

roku donešena su neophodna podzakonska 

akta 

- Pravilnik o prostornim i tehničkim 

uslovima koje kazino mora da ispunjava; 


uslovima za priređivanje kladioničkih igara; 


uslovima za automat klub; 


uslovima za priređivanje binga, TV tombole 

i tombole zatvorenog tipa i 

- Pravilnik o uslovima za vršenje tehničkog 

pregleda automata i stolova za igre 

na sreću, 

čime su stvorene normativne pretpostavke 

za implementaciju zakona i efikasno 

funkcionisanje, kako, ukupnog sistema 

igara na sreću, tako, i nadzora nad istim. 

AKTIVNOSTI NA SUZBIJANJU 

SIVE EKONOMIJE U OBLASTI 

IGARA NA SREĆU: 

Najprije je, na osnovu podataka kojima 

je raspolagao odsjek za igre na sreću u 

Ministarstvu finansija i podataka dobijenih 

od organa lokalne samouprave sačinjena 

evidencija priređivača igara na sreću koji 

su poslovali u skladu sa starim Zakonom 

o igrama na sreću. Po toj evidenciji igre na 

sreću su priređivala 72 priređivača, i to: 

- TV tombolu priređuje šest priređivača; 

- Tombolu zatvorenog tipa priređivalo 

je 10 priređivača; 

- Lutrijske igre jedan priređivač; 

- Igre na sreću u kazinu jedan priredjivač; 

- Kladioničke igre priređivalo je 48 

priređivača u 160 kladionica; 

- Igre na sreću u automat klubu priređuje 

7 priređivača. 

Na osnovu podataka iz evidencije i informacija 

sa terena bilo je evidentno postojanje 

velikog broja priređivača igara na 

sreću koji su svoju djelatnost obavljali bez 

odobrenja za rad i/ili kroz proširenje djelatnosti 

kršili Zakon o igrama na sreću. 

Njihovo poslovanje u sivoj zoni ne samo 

da je imalo za posljedicu niže budžetske 

prihode po osnovu koncesionih, već je i direktno 

ugrožavalo poslovanje registrovanih 

priređivača. 

Od 27. 04. 2005. godine, u saradnji sa 

inspektorima Poreske uprave Ministarstvo 

finansija započelo je stalne kontrole posjedovanja 

odobrenja za rad kod priređivača 

igara na sreću u kazinima, automat klubovima 

i kladionicama, kao i kontrole poslo- 

Odjsek Za igre na sreću, Radmila Vorotović, 

načelnik Veljko Begović, glavni inspektor za igre na sreću 

34

Funkcionisanje sistema igara na sreću 


prosjeku oko 119 hiljada eura, 

- Ukupan prihod po osnovu koncesionih 

naknada u 2005. godine iznosio je 

1.763.091,59 eur, odnosno 146.924,30 eur 

u prosjeku mjesečno. Od toga do stupanja 

na snagu novog zakona tj. u prvih 7 mjeseci 

prihod je iznosio 901.669,92 eur odnosno 

128.809,98 eur u prosjeku mjesečno. 

U posljednjih 5 mjeseci 2005. godine 

prihod je iznosio 861.421,67 eur odnosno 

172.284,20 eur u prosjeku mjesečno. 

- Prihod u mjesecu januaru 2006. godine 

iznosio je 215.366.83 eur. 

vanja ovih priređivača. Do sada je izvršeno 

205 kontrola. Svim priređivačima koji nijesu 

posjedovali odobrenje za rad naloženo 

je da roku od 15 od dana kontrole isto pribave, 

što je najveći broj priređivača i učinio, 

a to se direktno odrazilo kako na broj 

registrovanih priređivača tako i na visinu 

prihoda od koncesionih naknada. Naime, 

konstantnim kontrolama gro priređivača 

uveden je u regularne kanale, registrovano 

u skladu sa zakonom i u skladu s tim ispunjava 

obaveze po osnovu koncesionih naknada. 

Od ukupnog broja priređivača koji su 

bili predmet kontrole, 9 priređivača nije 

postupilo po nalogu inspektora pa im je 

izrečena mjera zabrane obavljanja djelatnosti 

do otklanjanja utvrđenih nepravilnosti 

i protiv istih je podnesen zahtjev za 

pokretanje prekršajnog postupka. Dok je 

protiv 2 priređivača kojima je izrečena 

mjera zabrane obavljanja djelatnosti a koji 

su skinuli pečat i pored zabrane nastavili 

sa obavljanjem djelatnosti podnesena i krivična 

prijava nadležnom organu. 

Odjsek za igre na sreću 

Shodno odredbama člana 76 Zakona o 

igrama na sreću (»Sl. list RCG«, br. 52/04) 

pravna lica koja su igre na sreću priređivala 

na osnovu odobrenja Ministarstva finansija 

i nadležnog organa lokalne samouprave 

mogla su nastaviti priređivanje tih 

igara do isteka odobrenja, a najduže godinu 

dana od dana stupanja na snagu ovog 

zakona. Taj rok je istekao 10. avgusta 2005. 

godine. Obzirom da su uslovi za priređivanje 

igara na sreću po novom zakonu dosta 

oštriji u odnosu na uslove iz starog zakona, 

to su priređivači željeli da iskoriste pogodnosti 

koje im je pružao starog zakona i 

za preregistarciju su najvećem broju čekali 

krajnji rok. U periodu od 21. jula 2005. godine 

do 28. februara 2006. godine dodijeljene 

383 koncesije za priređivanje igara na 

sreću u skladu sa novim Zakonom o igrama 

na sreću i to: 

- 33 priređivača kladioničkih igara je 

dobilo koncesiju za otvaranje 330 kladionica. 

- 12 priređivača igara na sreću u automat 

klubu dobilo je koncesiju za otvaranje 

40 automat klubova. 

- 2 priređivača TV tombole dobilo je 

koncesiju za priređivanje 3 TV tombole. 

- 9 priređivača tombole zatvorenog tipa 

dobilo je koncesiju za priređivanje 9 

tombola zatvorenog tipa. 

- 1 priređivač igara u kazinu dobio je 

koncesiju za otvaranje jednog kazina. 

Svi priređivači, koji su dobili koncesije, 

redovno izmiruju svoje obaveze. 

Finansijski efekti su sljedeći: 

- Ukupan prihod po osnovu koncesionih 

naknada u 2004. godini iznosio je 

1.424.415,37 eur, odnosno mjesečno u 

- Prihod u mjesecu februaru 2006. godine 

iznosio je 301.175.04 eur. 

* * * 

Usvojeni Zakon o igrama na sreću i 

prateća podzakonska regulativa postavili 

su institucionalne pretpostavke za uređeniji 

i funkcionalniji sistem igara na sreću. 

Priređivačima je ostavljeno vremena i mogućnosti 

da u prelaznom periodu usklade 

svoje poslovanje. Istovremeno, od samog 

dana usvajanja Zakona, Ministarstvo finansija 

je zajedno sa Poreskom upravom 

osmislilo i otpočelo na aktivnostima, edukacije 

kontrole i preregistracije priređivača 

igara na sreću, u skladu sa usvojenim Zakonom. 

Do 10. avgusta, tj. Isteka prelaznog 

perioda najveći broj priređivača je 

usaglasio svoje poslovanje sa odredbama 

novog Zakona. Za one koji to nijesu učinili 

pokrenuti su prekršajni postupci. 

Broj priređivača i prihodi po osnovu 

koncesione naknade (oba pokazatelja su 

gotovo udvostručena u periodu od usvajanja 

Zakona do danas), najbolji su pokazatelj 

uspjeha u aktivnostima na uređenju 

sistema igara na sreću u Crnoj Gori i za 

kratko vrijeme eliminisanja najvećeg dijela 

sive ekonomijeu ovoj oblasti. Stalne kontrole, 

kako terenske tako i kancelarijske, 

daju više nego vidljive rezultate. 

* * * 

Odsjek za igre na sreću 

Načelnik, RADMILA VOROTOVIĆ 

Glavni inspektor, VELJKO BEGOVIĆ 

35

Zakon o obaveznim osiguranjima u saobraćaju 


Zakon o obaveznim 

osiguranjima u saobraćaju 

Obavezna osiguranja u saobraćaju, 

po sada važećem zakonu, uređena 

su jedinstvenim zakonom o osiguranju 

imovine i lica ("Sl.list SRJ" br.30/96). 

Za razliku od toga Predlogom novog zakona 

o osiguranju se predviđa donošenje posebnog 

zakona o obaveznim osiguranjima 

u saobraćaju. 

Takav pristup u rješavanju zakonske regulative 

učunjen je iz razloga što odredbama 

ovog zakona treba obuhvatiti široki 

krug subjekata u Republici, koji ne bi trebalo 

da budu u okviru zakona kojim se 

uređuju uslovi i način osnivanja, poslovanja 

i nadzora društava za osiguranje i 

društava koja obavljaju poslove vezane sa 

poslovima osiguranja. Istovremeno, izdvajanjem 

obaveznih osiguranja u poseban 

zakon, ukazuje se na značaj ovog osiguranja 

i omogućava se njegova lakša primjena. 

Dodatno, na posebno regulisanje propisa 

iz oblasti obaveznog osiguranja upućuju 

i direktive Evropske unije, koje poseban 

značaj daju obaveznim osiguranjima, 

kao i mnoge konvencije međunarodnih 

organizacija u saobraćaju. 

Zakonom o obaveznim osiguranjima u 

saobraćaju uvode se i neke novine, kao što 

je npr. obaveza prikupljanja i čuvanja podataka 

neophodnih za zaključivanje ugovora 

o osiguranju i za isplatu šteta. Takođe, 

ovim zakonom je predvidjena mogućnost 

da i fondovi zdravstvenog, penzionog i invalidskog 

osiguranja i dobrovoljnog zdravstvenog 

osiguranja mogu, od društva za 

osiguranje, tražiti refundaciju isplaćenih 

iznosa njihovim osiguranicima, u granicama 

obaveza preuzetih ugovorom o osiguranju, 

što dosadašnjim zakonom nije bilo 

omogućeno. 

Zakon predvidja obaveznost saradnje 

društava za osiguranje koja se bave obaveznim 

osiguranjima u Republici naročito 

po pitanjima: 

- isplate šteta po osnovu međunarodnih 

sporazuma ( zelene karte); 

- isplate šteta nastalih od strane neosiguranih, 

nepoznatih i vozila osiguranih 

kod društava za osiguranje koja su prestala 

sa radom; 

- predlaganja uslova i tarifa premija za 

obavezna osiguranja, i sl. 

Novina u Predlogu zakona je formiranje 

Fonda za štete iz koga će se vršiti isplata 

šteta prouzrokovanih od strane neosiguranih 

i nepoznatih vozila i šteta koje 

pričine vozila osigurana kod društava za 

osiguranje, koja su prestala sa radom. 

Ovakvom regulativom će se poslovi, koji su 

dosadašnjim zakonom o osiguranju bili 

prenijeti u vidu javnih ovlašćenja na Udruženje 

osiguravajućih organizacija SiCG, (na 

Garantni fond), obavljati na nivou Republike 

Crne Gore. Fond za štete se osniva pri 

regulatornom organu, a način njegovog 

funkcionisanja biće regulisan posebnim 

propisima. 

Takav način regulative prilagođen je 

uslovima crnogorskog tržišta osiguranja. 

Predlog zakona o obaveznim osiguranjima 

u saobraćaju sadrži devet poglavlja i 

Milanka Obradović 

to: Osnovne odredbe; Osiguranje putnika 

u javnom saobraćaju od posledice nesrećnog 

slučaja; Osiguranje vlasnika motornih 

vozila od odgovornosti za štetu pričinjenu 

trećim licima; Osiguranje vlasnika vazduhoplova 

od odgovornosti za štetu pričinjenu 

trećim licima; Osiguranje vlasnika 

plovnih objekata od odgovornosti za štetu 

pričinjenu trećim licima; Saradnja društava 

za osiguranje i djelova stranih društava 

za osiguranje; Fond za štete; Kaznene 

odredbe; Prelazne i završne odredbe. 

Donošenjem ovog zakona, biće potpunije 

uredjena oblast obaveznih osiguranja 

u Republici Crnoj Gori i obezbijediće se, 

doslednom kaznenom politikom, zaštita 

gradjana Crne Gore u okvirima odgovornosti 

za štete izazvane saobraćajnim 

sredstvima u javnom saobraćaju. 

Služba za nadzor osiguranja 

Koordinator službe, 

MILANKA OBRADOVIĆ 

36

Program rada Ministarstva finansija 


Program rada Ministarstva 

finansija za 2006. godinu 

I. TEMATSKI DIO 

EKONOMSKA POLITIKA I 

PRIVREDNI RAZVOJ 

1. Informacija o postojećim biznis barijerama, 

sa predlogom za donošenje odgovarajućih 

propisa za njihovo uklanjanje 

Informacijom će se dati osvrt na postojeće 

biznis barijere, ocjena stanja i predlog za 

donošenje odgovarajućih propisa za njihovo 

uklanjanje. 

Obrađivač: Ministarstvo ekonomije, Ministarstvo 

turizma, Ministarstvo zaštite životne 

sredine i uređenja prostora, Ministarstvo 

finansija i Ministarstvo pravde 

Rok: I kvartal 

Nadležna radna tijela: 

Komisija za ekonomsku politiku i privredni 

razvoj 

Komisija za finansijski sistem i javnu potrošnju 

Komisija za politički sistem i unutrašnju 

politiku 

2. Studija izvodljivosti uspostavljanja 

regulatornih mehanizama koji se odnose 

na privatizaciju preduzeća iz oblasti komunalnih 

djelatnosti 

Studijom će se sagledati mogući modeli 

regulatornih mehanizama koji će omogućiti 

jasan i transparentan način realizacije aktivnosti 

koje prethode i na osnovu kojih će se 

odvijati sam proces privatizacije javnih komunalnih 

preduzeća ,a kojih će se jedinice lokalne 

samouprave pridržavati. Takođe, Studijom 

će se definisati i način na koji će se uraditi politika 

cijena usluga i isporučenog proizvoda u 

oblasti komunalnih djelatnosti. 

Obrađivač: Ministarstvo zaštite životne 

sredine i uređenja prostora, u saradnji sa Ministarstvom 

finansija, Ministarstvom pravde, 

Agencijom za prestrukturiranje privrede i strana 

ulaganja i Zajednicom opština Crne Gore 

Rok: III kvartal 



razvoj 


3. Studija izvodljivosti za formiranje 

posebnog subjekta za stambenu politiku i 

Nacionalni stambeni fond 

Cilj izrade ove studije je sagledavanje, za 

Crnu Goru, najprihvatljivijeg modela za realizaciju 

aktivnosti koji se odnose na razvoj 

oblasti stanovanja i s tim u vezi, efikasnu implementaciju 

Akcionog plana politike stanovanja, 

kao i Nacionalnog stambenog fonda. 


sredine i uređenja prostora u saradnji s Ministarstvom 


Agencijom za prestrukturiranje i strana ulaganja 

i Zajednicom opština Crne Gore 

Rok: IV kvartal 



razvoj 


FINANSIJSKI SISTEM, 

DRUŠTVENE DJELATNOSTI I 

MJERE SOCIJALNE POLITIKE 

1. Smjernice za izradu kapitalnog 

budžeta 

Smjernicama će se definisati način i postupak 

izrade kapitalnog budžeta u cilju transparentnijeg 

finansijskog izvještavanja i davanja osnova 

za kvalitetnije donošenje odluka iz oblasti 

ekonomske politike. 

Obrađivač: Ministarstvo finansija 





razvoj 


politiku 

Komisija za budžet 

2. Izvještaj o stanju javnog duga Crne 

Gore (do 31. decembra 2005. godine), s osvrtom 

na sprovođenje Strategije za upravljanje 

dugom Republike u 2005. godini 

Izvještajem će se prikazati stanje javnog 

duga, zaključno sa 31. decembrom 2005. godine. 



Nadležno radno tijelo: 


3. Analiza realizacije poreske politike 

za 2005. godinu 

Analizom će se sagledati efekti primjene 

poreske politike u prethodnoj godini i njen 

uticaj na privredu, Budžet i fondove i predložiti 

odgovarajuće mjere za unaprjeđenje te 

politike za narednu godinu. 

Obrađivač: Ministarstvo finansija, u saradnji 

s Poreskom upravom 





razvoj 

4. Izvještaj o konsolidovanoj javnoj potrošnji 

(centralni budžet, vanbudžetski 

fondovi i opštine) u 2005. godini 

Ovim izvještajem će se obraditi pokazatelji 

konsolidovane javne potrošnje (centralni 

budžet, vanbudžetski fondovi i opštine) u 

2005. godini. 





5. Izvještaj o makrofiskalnim kretanjima 

Izvještaj će sadržati pokazatelje koji se odnose 

na makrofiskalna kretanja. 


Rok: kvartalno 



6. Izvještaj o realizaciji usvojenog 

Plana održivosti finansijskog sistema 

zdravstva za 2005-2007. godinu 

U cilju nastavka realizacije planirane re- 

37



forme zdravstva, pratiće se dinamika sprovođenja 

usvojenog plana i dostavljati kvartalni 

izvještaj o realizaciji projekta ''Unaprjeđenje 

sistema zdravstva u Crnoj Gori'', koji se odvija 

u saradnji sa Svjetkom bankom. 

Obrađivač: Ministarstvo zdravlja, u saradnji 

s Ministarstvom finansija i Republičkim 

fondom za zdravstveno osiguranje 

Rok: kvartalno 



7. Informacija o planiranim racionalizacijama 

poslovanja i rada zdravstvenih 

ustanova 

Informacijom će se predložiti mjere racionalizacije 

poslovanja i rada zdravstvenih ustanova 

u Crnoj Gori. 

Obrađivač: Ministarstvo zdravlja, u saradnji 

s Ministarstvom finansija i Republičkim 

fondom za zdravstveno osiguranje 




8. Izvještaj o realizaciji makroekonomske 

i fiskalne politike u prvih šest 

mjeseci i predlaganje ciljeva i smjernica 

fiskalne politike na osnovu kojih se planiraju 

primici i izdaci za narednu godinu 

Izvještaj će, u skladu s odredbama člana 

20 stava 1 Zakona o Budžetu, sadržati podatke 

koji obuhvataju analizu kretanja makroekonomskih 

agregata, kao polaznog osnova za 

planiranje budžeta, a koji su u vezi s kretanjem 

bruto domaćeg proizvoda, cijena, zarada 

i zaposlenosti. 


Rok: 31. jul 2006. godine 




razvoj 


politiku 


9. Analiza naplate izvornih prihoda 

Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje 

Analizom naplate izvornih prihoda Fonda 

definisaće se predlog povećanja obuhvatnosti 

i efikasnosti u naplati navedenih prihoda. 


s Ministarstvom zdravlja, Republičkim 

fondom za zdravstveno osiguranje i Poreskom 

upravom 

Rok: polugodišnje 



10. Analiza naplate izvornih prihoda 

Republičkog fonda penzijskog i invalidskog 

osiguranja 

Analizom naplate izvornih prihoda Fonda 

definisaće se predlog povećanja obuhvatnosti 

i efikasnosti u naplati navedenih prihoda. 


sa Ministarstvom zdravlja, Republičkim 

fondom PIO i Poreskom upravom 




11. Informacija o planiranim racionalizacijama 

Republičkog fonda penzijskog 

i invalidskog osiguranja 

Informacijom će se prikazati aktivnosti koje, 

u okviru reforme penzijske administracije i 

ukupnih reformskih aktivnosti na reorganizaciji 

i implementaciji novih poslovnih procesa, 

Fond kontinuirano sprovodi na unutrašnjoj racionalizaciji, 

kako bi se unaprijedio tehničkotehnološki 

proces rada i stvorili uslovi za zakonito, 

efikasno i blagovremeno servisiranje prava 

iz penzijskog i invalidskog osiguranja. 

Obrađivač: Ministarstvo rada i socijalnog 

staranja i Ministarstvo finansija, u saradnji s 

Republičkim fondom PIO i Poreskom upravom 




12. Izvještaj o radu ministarstava iz 

oblasti finansijskog sistema i javne potrošnje 

i stanju u upravnoj oblasti, s izvještajima 

organa uprave o radu i stanju u oblastima 

za koje je osnovan, u 2005. godini 

Članom 62 Zakona o državnoj upravi 

(''Sl.list RCG'', br. 37/03), propisano je da ministarstva, 

najmanje jedanput godišnje, podnose 

Vladi izvještaj o radu i stanju u upravnoj 

oblasti. Takodje, članom 72 Zakona, propisano 

je da organ uprave, najmanje jedanput godišnje, 

podnosi ministarstvu izvještaj o radu i 

stanju u oblastima za koje je osnovan. Izvještaj 

obavezno sadrži prikaz izvršavanja zakona 

i drugih propisa, realizacije programa i zaključaka 

Vlade, mjera koje su preduzeli i njihovih 

rezultata. 

Obrađivač: Ministarstvo finansija, Ministarstvo 

prosvjete i nauke,Ministarstvo kulture 

i medija, Ministarstvo zdravlja, Ministarstvo 

rada i socijalnog staranja 




13. Izvještaj o konsolidovanoj javnoj 

potrošnji (centralni budžet, vanbudžetski 

fondovi i opštine) za period januar – jun 

2006. godine 

Ovim izvještajem obradiće se pokazatelji 

konsolidovane javne potrošnje (centralni 

budžet, vanbudžetski fondovi i opštine) za period 

januar – jun 2006. godine. 





14. Izvještaj o realizaciji PACO Impact 

projekta Savjeta Evrope za pružanje podrške 

jačanja kapaciteta Uprave za antikorupcijsku 

inicijativu 

PACO Impact projekat Savjeta Evrope ima 

za cilj pružanje podrške zemljama Jugoistočne 

Evrope u sprovođenju aktivnosti koje se 

odnose na izradu i implementaciju antikorupcijskih 

planova i strategija. U okviru planiranog 

okvira aktivnosti za Crnu Goru, predviđeno 

je i jačanje kapaciteta Uprave za antikorupcijsku 

inicijativu koja će se, posebno, odnositi 

na inteziviranje saradnje između nadležnih 

organa za prevenciju i suzbijanje korupcije, 

podizanje nivoa javne svijesti o pojavnim 

oblicima korupcije, negativnim koruptivnim 

trendovima i jačanje uloge građana u otkrivanju 

i sprječavanju korupcije. 


s Upravom za antikorupcijsku inicijativu 





politiku 

15. Analiza realizacije poreske politike 

za period januar-oktobar 2006. godine 

Analizom će se sagledati efekti primjene 

poreske politike u prvih 10 mjeseci 2006. godine 

i njen uticaj na privredu, Budžet i fondo- 

38



ve i predložiti odgovarajuće mjere za unaprjeđenje 

te politike za narednu godinu. 



Rok: IV kvartal - decembar 

Nadležna radna tijela: Komisija za finansijski 

sistem i javnu potrošnju 


razvoj 

16. Izvještaj o izvršenju godišnjeg plana 

revizije korisnika Budžeta 

Izvještajem će se obuhvatiti pregled izvršenih 

revizija u 2006. godini, na osnovu Godišnjeg 

plana revizije za 2006. godinu, s ključnim 

nalazima do kojih se došlo u postupku 

revizije kod kontrolisanih korisnika Budžeta. 





II. NORMATIVNI DIO 

EKONOMSKA POLITIKA I 

PRIVREDNI RAZVOJ 

1. Predlog zakona o izmjenama i dopunama 

Zakona o vodosnabdijevanju i 

odvođenju otpadnih voda i deponovanju 

čvrstog otpada sa područja opština: Herceg 

Novi, Kotor, Tivat, Budva, Bar, Ulcinj i 

Cetinje i drugih zakonskih i podzakonskih 

akata koji su u vezi s ovom oblašću 

Ovim zakonom uspostaviće se odnosi u 

oblastima regionalnog vodosnabdijevanja, 

upravljanja otpadnim vodama i upravljanje otpadom, 

u skladu sa strateškim planiskim dokumentima 

koji se odnose na ove oblasti u opštinama 

Crnogorskog primorja i opštini Cetinje. 


sredine i uređenja prostora, u saradnji s Ministarstvom 

poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede 

i Ministarstvom finansija 




razvoj 

Komisija za politički sistem i unutrašnu 

politiku 


2. Predlog zakona o stambenim zadrugama 

Ovim zakonom će se definisati mogućnosti 

posebnih povlastica u oblasti poreske i zemljišne 

politike, kako bi stambene zadruge dale svoj 

doprinos u rješavanju problema stanovanja. 


sredine i uređenja prostora u saradnji sa Ministarstvom 


Zajednicom opština Crne Gore i jedinicama 

lokalne samouprave 




razvoj 


politiku 


FINANSIJSKI SISTEM, 

DRUŠTVENE DJELATNOSTI I 

MJERE SOCIJALNE POLITIKE 

1. Predlog zakona o javnim nabavkama 

Ovim zakonom će se izvršiti harmonizacija 

s propisima Evropske unije u ovoj oblasti, 

kao i jasnije i preciznije definisati postojeća 

zakonska rješenja. 






razvoj 


politiku 

2. Predlog zakona o lokalnim komunalnim 

taksama 

Ovim zakonom će se na cjelovit način 

urediti pitanje javnih površina i sistem plaćanja 

taksene obaveze, čiju će visinu svojim propisom 

određivati lokalna samouprava. 






razvoj 

3.Predlog zakona o Završnom računu 

Budžeta Republike Crne Gore za 2005. 

godinu 

Predlog zakona o završnom računu priprema 

se u skladu sa Zakonom o budžetu, kojim 

se propisuje način pripreme, izrade i predaje 

završnog računa. 


Rok: II kvartal 




razvoj 


politiku 


4. Predlog zakona o svojinsko-pravnim 

odnosima 

Ovim zakonom urediće se sistem svojinsko- 

pravnih odnosa u Crnoj Gori. Ovo posebno 

iz razloga što je ova oblast, do sada, bila 

regulisana Zakonom o osnovama svojinskopravnih 

odnosa (''Sl.list SFRJ'', br. 6/80, 

36/90, 29/96). Zakonom će se urediti i objediniti 

i ostala materija sadržana u drugim zakonima 

koji tretiraju ovu oblast. 


s Ministarstvom pravde 





razvoj 


politiku 

5. Predlog zakona o državnoj imovini 

Ovim zakonom će se preciznije regulisati 

nadzor upravljanja i korišćenja državne imovine 

i adekvatnije definisati nadležnost Republike 

u ovoj oblasti. 


s Ministarstvom pravde i Upravom za 

nekretnine 


Nadležna radna tijela:Komisija za finansijski 



politiku 

6. Predlog zakona o obaveznom osiguranju 

u saobraćaju 

Donošenje posebnog zakona o obaveznom 

osiguranju u saobraćaju upućuju i direktive Evropske 

unije, koje poseban značaj daju obaveznim 

osiguranjima, koja su predmet i mnogih 

konvencija međunarodnih organizacija u saobraćaju. 

Uređivanjem obaveznih osiguranja posebnim 

zakonom, ukazuje se na značaj ovog osiguranja, 

i omogućava se njegova lakša primjena. 

Obrađivač:Ministarstvo finansija 


39



Nadležno tijelo: 


7. Predlog zakona o povraćaju oduzetih 

imovinskih prava i obeštećenju vjerskih 

zajednica 

Ovim zakonom urediće se, u skladu sa članom 

8 stav 2 Zakona o povraćaju oduzetih imovinskih 

prava i obeštećenju (''Sl.list RCG'', br. 

21/04), uslovi, način i postupak povraćaja prava 

svojine i drugih imovinskih prava i obeštećenja 

vjerskih zajednica za prava oduzeta u korist opštenarodne, 

državne, društvene ili zadružne svojine. 






politiku 


Zakona o sprječavanju pranja 

novca i finansiranja terorizma 

Ovim zakonom usaglasiće se važeći zakon 

s ''Direktivom 2005. Evropskog Parlamenta i 

Savjeta Evrope o prevenciji upotrebe finansijskog 

sistema u svrhe pranja novca i finansiranja 

terorizma''. 

Obrađivač: Ministarstvo finansija, u sardanji 

s Upravom za sprječavanje pranja novca 





politiku 

9. Predlog zakona o kontroli državne 

pomoći 

Ovim zakonom urediće se opšti uslovi i 

pravila za pripremu, dodjelu, kontrolu dodjele 

i korišćenja državne pomoći, naknadno 

odobrenje i povraćaj državne pomoći. 



Nadležno radno tijelo: Komisija za finansijski 


10. Predlog zakona o poreskim savjetnicima 

Ovim zakonom urediće se djelatnost poreskih 

savjetnika kao nezavisnog i samostalnog 

zanimanja, njihova ovlašćenja i obaveze, 

u cilju stvaranja boljih pretpostavki za što efikasniju 

primjenu poreskih zakona. 





11.Predlog zakona o Budžetu Republike 

Crne Gore za 2007. godinu 


Rok: 30. novembar 2006. godine 




razvoj 


politiku 



Zakona o finansiranju lokalne 

samouprave 

Ovim zakonom izvršiće se poboljšanje 

postojećih rješenja koja se odnose na preciziranje 

kriterijima koji će se koristiti za raspodjelu 

sredstava Egalizacionog fonda, kao i preciznije 

urediti vrste izvornih prihoda koje opštine 

mogu uvoditi svojim propisima. 


s Ministarstvom pravde 





politiku 


Carinskog zakona 

Ovim zakonom izvršiće se usklađivanje 

postojećih rješenja sa novim standardima EU, 

STO, GATA, kao i drugih međunarodnih organizacija. 


s Ministarstvom za ekonomske odnose 

sa inostranstvom i evropske integracije i 

Upravom Carina 





razvoj 

14. Predlog zakona o bankama 

Ovim zakonom unaprijediće se rješenja iz 

važećeg zakona, izvršiti usaglašavanje s međunarodnim 

standardima u ovoj oblasti (EU direktivama 

i preporukama (CAD III), Bazel II) i 

stvoriti pretpostavke za širenje bankarskog tržišta 

uvođenjem u bankarski sistem filijala 

stranih banaka bez statusa pravnog lica. 


s Centralnom bankom CG 





Zakona o Centralnoj banci Crne Gore 

Ovim zakonom, na osnovu analize funkcionisanja 

bankarskog sistema, doradiće se i 

uskladiti postojeća rješenja s međunarodnom 

praksom, uvažavajući potrebe prilagođavanja 

ekonomskom ambijentu i planovima razvoja 

Crne Gore. 


s Centralnom bankom CG 




III. PODZAKONSKI AKTI 

1. Uredba o izgledu i sadržaju kontrolne 

akcizne markice, načinu i postupku 

odobravanja, štampanja i izdavanja i 

načinu vođenja evidencije o izdatim, iskorišćenim 

i neiskorišćenim akciznim markicama 

Ovom uredbom, u skladu sa Zakonom o 

izmjenama i dopunama Zakona o akcizama, 

urediće se izgled i sadržaj kontrolne akcizne 

markice, način i postupak odobravanja, štampanja 

i izdavanja, način obilježavanja i vođenja 

evidencije o iskorišćenim i neiskorišćenim 

akciznim markicama. 







razvoj 

2. Uredba o izmjeni Uredbe za sprovođenje 

Carinskog zakona 

Ovom uredbom izvršiće se odgovarajuće 

terminološko usklađivanje, saglasno izmjenama 

i dopunama Carinskog zakona 


sa Ministarstvom za ekonomske odnose 

sa inostranstvom i evropske integracije i 

Uravom carina 





razvoj 

40

Aktivnosti ministra 


Pregled najvažnijih aktivnosti 

ministra finansija 

januar - mart 2006. godine 

24. mart 2006. godine - Beč: Potpisan Ugovor o kreditu za 

finansiranje nabavke medicinske opreme, između Fonda 

zdravstva RCG i austrijske «Erste bank» 

Potpisivanje Ugovora o kreditu 

za finansiranje nabavke medicinske 

opreme, između Fonda zdravstva 

Republike Crne Gore i austrijske 

«Erste bank», u ukupnom iznosu 

od 4.108.250,00 eura". 

“Aranžmanom sa “ Erste bankom” 

ukazao je ministar Lukšić, 

omogućena je nabavka izuzetno 

kvalitetne opreme kojom treba da 

se unaprijedi crnogorski zdravstveni 

sistem i povećaju mogućnosti 

liječenja naših građana. 

Aranžman je veoma povoljan, 

odobren po OECD konvencionalnim 

uslovima, I praktično sadrži značajan procenat donacije, jer je 

subvencionisan od austrijske vlade”. 

20. mart 2006. godine - Ministar finansija Igor Lukšić 

razgovarao sa ambasadorom Indije u SiCG Lavani Prasad 

"Ministar Lukšić je ukazao na rezultate koje je Vlada postigla u 

okviru sveukupnog poboljšanja crnogorskog ekonomskog sistema, 

informisao o osnovnim makroekonomskim pokazateljima i istakao 

poboljšanje koje je evidentno već 3 godine uzastopno. On je kazao 

da je realizacija stabilizacionih mjera i strukturnih reformi vodila 

konstantnom povećanju realnog rasta BDP u posljednje četiri godine, 

tako da preliminarna procijenjena stopa za 2005. godinu iznosi 

4,1% i obavijestio da je konsolidovani budžetski deficit oko 2,7% 

BDP u 2005. godini, a ukupna konsolidovana potrošnja posljednjih 

godina smanjena sa preko 48% iz 2003. godine na 46% u 2005. godini 

i planiranih 44,5% BDP u 2006. godini. Takođe, ministar Lukšić 

je ukazao na uspješnu finalizaciju aranžmana sa MMF-om, dobru 

saradnju sa Svjetskom bankom i naglasio da u predstojećem periodu 

očekuje i ubrzanje inregracionog procesa". 

16. mart 2006. godine - Izjava ministra finansija Igora 

Lukšića nakon sjednice Vlade RCG povodom usvajanja Informacije 

o Projektu "1000 stambenih kredita", Predloga za formiranje 

evidencije štediša građana Crne Gore, koji su položili 

deviznu štednju kod banaka van teritorije Crne Gore i Analize 

realizacije poreske politike za 2005. godinu. 

“ Hiljadu stambenih kredita uz kamatu od četiri odsto. Banke će 

zaračunavati kamatu od 6.4 odsto, a Vlada subvencionirati 2.4 

odsto. Neće biti ponuđeni samo državnoj upravi nego i široj javnostii”. 

Ni u državama u Evropi nema jeftinih stambenih kredita”. 

14. mart 2006. godine - Primici Budžeta Republike za period 

od 01. januara do 28. februara 2006. godine. 

"Izvorni prihodi u februaru 2006. godine veći su za 15,36% u 

odnosu na planirane i za 52,33% u odnosu na ostvarenje u februaru 

2005.godine. 

Veće ostvarenje u odnosu na plan evidentno je skoro kod svih 

vrsta prihoda (porez na zarade zaposlenih za 3,14%; porez na dobit 

preduzeća za 2,7puta; porez na promet nepokretnosti i prava 

za 63,98%; poreza na dodatu vrijednost za 24,71%, akcize za 

8,89%; porez na međunarodnu trgovinu i transakcije za 27,19%, 

ostali republički porezi za 41,92%; takse za 27,67%; naknade za 

53,74%). 

Veće ostvarenje u februaru 2006.godine evidentno je kod svih 

vrsta izvornih prihoda u odnosu na isti mjesec predhodne godine. 

Primici Budžeta Republike za prva dva mjeseca 2006.godine ostvareni 

su u iznosu od 62.340.387,30 eur. 

Ostvareni izvorni prihodi u iznosu od 61.650.449,41 eur, za januar 

i februar 2006.godine veći su za 9.009.524,97 eur ili 17,12% u 

odnosu na planirane i za 20.626.372,96 eur ili 50,28% u odnosu na 

isti period 2005.godine. 

U ovom periodu veće ostvarenje u odnosu na planirano evidentno 

je kod svih vrsta poreza (osim poreza na zarade zaposlenih - 

92,97%), sudskih taksi, naknada za priređivanje igara na sreću, naknada 

za puteve i prihoda koje organi ostvaruju vršenjem svoje djelatnosti". 

41

Aktivnosti ministra 


10. mart 2006. godine - Ministar finansija Igor Lukšić 

održao radni doručak sa predstavnicima medija 

TEMA: Proces stabilizacije i pridruživanja i pregovori o 

Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju Crne Gore Evropskoj 

uniji. 

“Vlada će uskoro završiti Predlog zakona o državnoj pomoći, koji 

treba da u Crnu Goru uvede evropske standarde i još je jedan od 

uslova za približavanje Evropskoj Uniji. Evropski propisi podrazumijevaju 

da je dozvoljeno pomagati privredne grane u cjelini, a ne pojedinačna 

preduzeća”. 

09. mart 2006. godine - Ministar finansija dr Igor Lukšić 

razgovarao sa delegacijom francuske banke "Societe Generale" 

i generalnim direktorom "Podgoričke banke" Mladenom 

Rabrenovićem 

"Ministar Lukšić je izrazio zadovoljstvo dolaskom «Societe Generale» 

u Crnu Goru i uspješnom privatizacijom Podgoričke banke 

i naglasio da je to veoma značajno, kako iz ugla povratka povjerenja 

građana u bankarski sistem, tako i sveukupne reforme i razvoja bankarskog 

sektora u Crnoj Gori. On je istakao da taj primjer dokazuje 

da rizici za ulaganja u Crnu Goru značajno opadaju i da je bilo 

opravdano uvjerenje da će, nakon potpisivanja ugovora i ulaska jedne 

od najvećih evropskih banaka na crnogorsko tržište, doći do povećanja 

konkurencije u domaćem bankarskom sistemu. Zajednički 

je ocijenjeno da je privatizacija Podgoričke banke jedna od najznačajnijih 

i veoma uspješnih privatizacija - sprovedenih u posljednjem 

periodu, kao i da se na osnovu dosadašnjih rezultata mogu konstatovati 

brojni pozitivni pomaci od dolaska «Societe General». 

03. mart 2006. godine - Skupšina Republike Crne Gore, 

na sjednici od 1. marta 2006. godine, donijela je Zakon o referendumu 

o državno-pravnom statusu Republike Crne Gore, 

koji je objavljen u "Službenom listu RCG", broj 12/06. 

Shodno odredbama navedenog zakona (član 34), sredstva za 

sprovodjenje referenduma obezbjedjuju se iz budžetskih sredstava 

Republike. Pored sredstava za sprovodjenje referenduma, iznos od 

2.000.000,00 eur staviće se na raspolaganje iz budžetskih sredstava 

najkasnije tri dana od dana donošenja odluke o raspisivanju referenduma, 

u svrhu finansiranja referendumske kampanje obje referendumske 

opcije (po 1.000.000,00 eur za referendumsku opciju). 

Sredstva za finansiranje referendumske kampanje raspodijeljuju 

se subjektima referendumske kampanje, registrovanim u skladu sa 

citiranim zakonom, koji su, shodno odredbama člana 39 Zakona, u 

obavezi da u svrhu prikupljanja sredstava za finansiranje troškova 

referendumske kampanje i za sve uplate i isplate vezane za finansiranje 

troškova referendumske kampanje otvore poseban žiro račun 

kod organa ovlašćenog za poslove platnog prometa koji se ne može 

koristiti u druge svrhe. 

Ministarstvo finansija je obezbijedilo sredstva za finansiranje 

referendumske kampanje, a njihova uplata će uslijediti odmah nakon 

dostavljanja žiro računa od strane subjekata referendumske 

kampanje 

17. 01. 2006. godine - Ministar finansija dr Igor Lukšić 

učestvovao na Euromoney konferenciji u Beču 

Ministar Lukšić je prezentovao progres u uspostavljanju makroekonomske 

stabilnosti i ostvarenim ekonomskim indikatorima. 

Predstavljeni su i izazovi u okviru ekonomske politike za naredni period 

i potencirane investicione mogućnosti za područje Crne Gore. 

Naglašeno je da važni politički procesi u Crnoj Gori, prije svega 

referendum o nezavisnosti u aprilu, neće imati uticaja na ekonomska 

kretanja i reformske procese koji nemaju alternativu. 

PR SLUŽBA MINISTARSTVA 

Portparol, ANA MILJANIĆ 

Viši namještenik I, MAJA BAŠIĆ 

42

Makroekonomski izvještaj 


Izvještaj o makrofiskalnim 

kretanjima u I kvartalu 2006. godine 

Izvještaj o makrofiskalnim kretanjima u I kvartalu 2006. godine 

urađen je na osnovu podataka iz finansijskih izvještaja budžeta Republike 

Crne Gore, vanbudžetskih fondova i jedinica lokalne samouprave. 

Cilj ovog izvještaja je kvartalno praćenje realizacije planiranih 

makrofiskalnih veličina. 

Ciljevi politike javne potrošnje u 2006. godini nastavak su sprovođenja 

reformi na putu pridruživanja EU, formalizovanja sive ekonomije, 

zaštite konkurencije i unaprijeđenja konkurentnosti, prestrukturiranja 

preduzeća i banaka, održavanja makroekonomske 

stabilnosti uz smanjenje javne potrošnje. 

Javna potrošnja u 2006. godini planirana je u iznosu 785,26 mil. eur, 

tj. 44,64 % bruto domaćeg proizvoda Republike Crne Gore. Deficit javne 

potrošnje predviđeno je da iznosi 38,77 mil. eur. ili 2,2 % BDP-a. 

1. JAVNA POTROŠNJA 

Ostvareni obim javne potrošnje i prvom kvartalu u 2006.godine 

iznosu 174.13 mil.eur.Ostavreni deficit javne potrošnje za navedeni 

period iznosi 1.99 mil.eur, od čega se na deficit budžeta Vlade 

odnosi 5.49 mil.eur, fonda PIO 0.63 mil.eur , fond za zdravstvenu 

zaštitu 0.46 mil.eur i lokalne samouprave 0.69 mil.eur.Zavod za zapošljavanje 

ostvario je suficit u iznosu od 3.50 mil.eur. 

Deficit javne potrošnje, zajedno sa neto otplatom domaćeg i 

inostranog duga, finansiran je prihodima od privatizacije u iznosu 

od 3.59 mil.eur i smanjenjem depozita za 7.99 mil.eur. 

Pregled ostvarene javne potrošnje za prvi kvartal 2006.godine 

prikazan je na tabeli na sljedećoj strani: 

Ukupan deficit javne potrošnje na gotovinskoj osnovi za prvi 

kvartal tekuće godine iznosio je 1.99 mil.eur. Deficit je ostvaren u 

sljedećim iznosima: 

Budžet Vlade u iznosu od 5.49 mil.eur i pokriven je prihodima 

od privatizacije 0.65 mil.eur, i smanjenjem depozita u iznosu od 

11.19 mil.eur. 

Fond penzijskog i invalidskog osiguranja u iznosu od 0.63 

mil.eur i pokriven prihodima od privatizacije u iznosu od 2.51 

mil.eur. 

Fond zdravstva je u prvom kvartalu ostvario deficit u iznosu od 

0.46 mil.eur i finansiran je smanjenjem depozita u iznosu od 1.77 

mil.eur 

Zavod za zapošljavanje ostvario je suficit u iznosu od 3.50 

mil.eur i ako se tome dodaju prihodi od prodate imovine u iznosu 

od 0.42 mil.eur dobija se iznos depozita u iznosu 3.92 mil.eur. 

Lokalna samouprava ostvaruje deficit u iznosu od 0.69 mil.eur 

koji je finansiran smanjenjem depozita u iznosu od 2.06 mil. I neto 

otplata domačih kredita u iznosu od 1.43 mil.eur. 

2. BUDŽET REPUBLIKE CRNE GORE 

Tekući prihodi Budžeta Republike Crne Gore u prvom kvartalu 

2006. godine ostvareni su u iznosu od 102.88 mil. eur, što predstavlja 

povećanje od 16,54 % u odnosu na plan za isti period. U odnosu 

na isti period 2005. godine tekući prihodi su veći za 42,65 %. 

Ostvareni prihodi u prvom kvartalu su veći od planiranih, što 

obezbjeđuje uslove da se uz ostvarenje planirane dinamike rasta do 

kraja tekuće godine budžet izvrši u planiranim okvirima. 

Posebno je ostvaren pozitivan trend kod sljedećih vrsta prihoda: 

porez na dobit pravnih lica veći je za 1,77 mil. eur, ili 89,05 % 

u odnosu na plan za isti period, 

porez na promet nepokretnosti i prava veći je za 0,3 mil. 

eur, ili 52,33 % u odnosu na plan za isti period, 

porez na dodatu vrijednost veći je za 13,51 mil. eur, ili 36,05 

% u odnosu na plan za isti period 2006. godine, što je u skladu sa 

uzlaznim trendom naplate ove vrste poreza, 

porez na međunarodnu trgovinu i transakcije veći je za 2,19 

mil. eur, ili 28,09 % u odnosu na plan za I kvartal 2006. godine 

Izdaci Budžeta Republike Crne Gore za period januar - mart 

2006. godine izvršeni su u iznosu od 109.10 mil. eur , što je za 22.04 

% manje od planiranih izdataka za I kvartal 2006.godine 

U tabeli na strani 48. dat je uporedni prikaz ostvarenja primitaka 

i izdataka Budžeta Republike Crne Gore za I kvartal 2006. godine: 

3. FOND PENZIJSKOG I INVALIDSKOG OSIGURANJA 

Pregled ostvarenih primitaka i izdataka Fonda penzijskog i invalidskog 

osiguranja u prvom kvartalu 2006. godine prikazan je u tabelarnom 

pregledu na strani 49. 

Tekući prihodi Fonda PIO ostvareni su u iznosu od 26,57 mil. 

eur i niži su od plana za 4,13 mil. eur. U prvom kvartalu 2006. godine 

naplaćeni su doprinosi u iznosu od 26,26 mil. eur, i manji su 

od plana za 4,24 mil. eur. Transferi iz budžeta ostvareni su u iznosu 

od 13,14 mil. eur i manji su od plana za 4,19 mil eur. 

Ukupna potrošnja Fonda PIO iznosi 40,72 mil. eur i manja je od 

planirane za 7,31 mil. eur, uglavnom zbog nemogućnosti Fonda PIO 

da u cjelini izvrši obavezu prema Fondu zdravstva za zdravstvenu 

zaštitu penzionera. Deficit fonda PIO ostvaren je u iznosu od 0,63 

mil. eur. 

4. REPUBLIČKI FOND ZA ZDRAVSTVENU ZAŠTITU 

Fond zdravstva ostvario je ukupne prihode u iznosu od 17,59 

mil. eur, što je manje od plana za 1.77 mil. eur. Prihodi od doprinosa 

iznose 16.20 mil. eur i manji su od planiranih za 2.96 mil.eur, dok 

primljeni transferi iznose 4,73 mil. eur i manji su od planiranih za 

3.86 mil.eur. 

Pregled ostvarenih primitaka i izdataka fonda za zdravstvenu 

zaštitu za period januar –mart 2006.godine prikazan je u tabeli na 

strani 49. 

5. ZAVOD ZA ZAPOŠLJAVANJE CRNE GORE 

Zavod za zapošljavanje Crne Gore ostvario je ukupne primitke u 

iznosu od 9.07 mil. eur, što je više od plana za 57.10% mil. eur. Prihodi 

od doprinosa iznose 1.08 mil. eur i manji su od planiranih za 

18.05 %, ostali prihodi 2.32 mil.eur od čega se na naplatu potraživanja 

iz prethodne godine odnosi 2.22 mil.eur, a na prihode od kapitala 

0.09 mil.eur. Primljeni transferi iznose 1.39 mil.eur mil. eur 

43



44



45



što je u skladu sa planom za prvi kvartal 

2006.godine. Zavod je ostvario suficit od 

3.50 mil. eur što je sa prihodima od prodate 

imovine u iznosu od 0.42 mil.eur dovelo 

povećanja depozita u iznosu 3.92 

mil.eur. 

Pregled ostvarenih primitaka i izdataka 

Zavoda za zapošljavanje Crne Gore u prvom 

kvartalu 2006. godine prikazan je u 

tabeli na strani 50: 

6. LOKALNA SAMOUPRAVA 

Tekući prihodi lokalne samouprave u 

prvom kvartalu 2006.godine ostvareni su 

u iznosu od 15.22 mil.eur, što je niže od 

plana za 13.84 % niže od plana za prvi 

kvartal 2006.godine. Tekući izdaci ostvareni 

su u iznosu od 16.10 mil.eur, što je za 

10.94% niže od plana za prvi kvartal 

2006.godine. Na taj način ostvaren je deficit 

u iznosu 0.69 mil.eur koji je finansiran 

smanjenjem depozita. 

7. INDUSTRIJSKA PROIZVODNJA 

Industrijska proizvodnja u Crnoj Gori 

u martu ove godine bilježi rast po svim 

pokazateljima i to: u odnosu na prosječnu 

jednomjesečnu proizvodnju iz prošle godine 

6,8%, u odnosu na prethodni mjesec tekuće 

godine 11,3%, u odnosu na isti mje- 

46



sec prethodne godine 3,0% i za period januar-mart 

ove godine u odnosu na isti period 

prethodne godine 4,4%. 

9. TROŠKOVI ŽIVOTA 

8. CIJENE NA MALO 

Cijene na malo u Republici Crnoj Gori 

u februaru mjesecu 2006.godine bile su više 

za svega 0,1% u odnosu na februar mjesec. 

Stopa rasta cijena na malo u martumjesecu 

2006.godine u odnosu na februar 

2005.godine bila je veća za 2,3% dok je u 

odnosu na decembar bila veća za 0,4%. 

Rast cijena na malo artikala i usluga za 

ličnu potrošnju, odnosno troškova života 

u martu 2006.godine bio je viši za 0,2% u 

odnosu na februar. 

10. KRETANJE ZARADA 

Prosječna zarada u martu 2006. godine 

u Crnoj Gori iznosila je 362,93 eura, dok je 

prosječna zarada bez poreza i doprinosa iznosila 

235,63 eura. 

U odnosu na februar prosječene zarade 

47



bez poreza i doprinosa u martu zabilježile 

su rast od 2,32%. 

S obzirom na činjenicu da su troškovi 

života u martu ove godine u odnosu na februar 

povećani za 0,2%, proizilazi da su realna 

primanja u našoj Republici u martu 

ove godine porasla za 2,12% 

ZAKLJUČNE NAPOMENE 

• Ostvareni obim javne potrošnje u 

prvom kvartalu 2006. godine iznosi 174,13 

mil. eur i niži je od planiranog za 17 %. 

• Ostvareni deficit javne potrošnje u 

prvom kvartalu 2006. godine iznosi 1.99 

mil. eur i niži od planiranog, a ostvaren je 

kod Budžeta Vlade u iznosu od 5,49, Fonda 

PIO 0,63 mil. eur, Fonda za zdravstvenu 

zaštitu 0,46 mil. eur i lokalne samouprave 

0,69 mil. eur. Zavod za zapošljavanje ostvario 

je suficit u iznosu od 3,50 mil. eur. 

• Konsolidovana javna potrošnja u prvom 

kvartalu 2006. godine ostvarena u iznosu 

od 174,13 mil. eur, finansirana je iz 

poreza u iznosu od 103,00 mil. eur, doprinosa 

43,55 mil. eur, taksi 4,81 mil. eur, 

naknada 6,00 mil. eur i ostalih prihoda 

(uključujući primitke od otplate kredita) 

14,78 mil. eur. Ostvareni prihodi upoređeni 

sa planiranim iznosima pokazuju da su 

u prvim kvartalu 2006 godine prihodi od 

poreza, taksi i primitaka od otplata kredita 

i sredstava prenesenih iz prethodne godine 

ostvareni u iznosu većem od planiranog, 

dok su prihodi od doprinosa, naknada 

i ostali prihodi, ostvareni u iznosu nižem 

od iznosa postavljenog planom. Visok 

stepen naplate poreskih prihoda opredjeljuju 

porez na dodatu vrijednost, porez na 

dobit pravnih lica i carine. 

• Makroekonomska kretanja u prvom 

kvartalu 2006. godine imaju pozitivan 

trend. Industrijska proizvodnja za period 

januar-mart 2006. godine veća je za 4,4% 

u odnosu na isti period 2005. godine. Kumulativna 

stopa rasta cijena na malo za 

period januar-mart 2006. godine u odnosu 

na isti period prošle godine veća je za 

2,5%. Stopa rasta troškova života u februaru, 

2006 godine u odnosu na isti mjesec 

2005. godine iznosi 2,9%. Kako su troškovi 

života u februaru, 2006. godine povećani 

za 0,3% u odnosu na prethodni mjesec, realna 

primanja u Crnoj Gori u februaru 

2006. godine porasla su za 11,87%. 

• Ministarstvo finansija će preduzeti 

mjere za efikasnu naplatu javnih prihoda, 

posebno na dohodak fizičkih lica i carina, 

kao i redovniju uplatu transfera u sistem 

javne potrošnje. 

48

1000 stambenih kredita - Vlada Crne Gore

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?