11.07.2015 Views

Η ελληνική και ευρωπαϊκή κρίση και η νέα αρχιτεκτονική της ...

Η ελληνική και ευρωπαϊκή κρίση και η νέα αρχιτεκτονική της ...

Η ελληνική και ευρωπαϊκή κρίση και η νέα αρχιτεκτονική της ...

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Φεβρουάριος 2011μπόρεσαν να πάρουν τ<strong>η</strong>ν πρωτοβουλία των ενεργειών,γεγονός που πιθανόν ανέβασε ακόμ<strong>η</strong> περισσότερο ταεπιτόκια στ<strong>η</strong>ν Ευρωζών<strong>η</strong> στ<strong>η</strong> διάρκεια τ<strong>η</strong>ς <strong>κρίσ<strong>η</strong></strong>ς. 12Σήμερα δεν είναι πιθανή <strong>η</strong> δ<strong>η</strong>μιουργία μ<strong>η</strong>χανισμούμόνιμων δ<strong>η</strong>μοσιονομικών μεταβιβάσεων από τις πλούσιες<strong>και</strong> ανταγωνιστικές χώρες του Βορρά προς τις λιγότεροανταγωνιστικές χώρες του Νότου. <strong>Η</strong> Ευρωζών<strong>η</strong> απλώςεπεξεργάζεται ένα συνολικό σχέδιο οριστικής επίλυσ<strong>η</strong>ς τωνπροβλ<strong>η</strong>μάτων σε τρία μέτωπα συνεργασίας:(α) Ισχυρότερ<strong>η</strong> εποπτεία του χρ<strong>η</strong>ματοοικονομικού τομέα,ένα ζήτ<strong>η</strong>μα με το οποίο ασχολούνται άλλες αναλύσειςάρθρων (βλ. Χαρδούβελ<strong>η</strong>ς (2011)),(β) πιο συνεκτική δ<strong>η</strong>μοσιονομική πολιτική, <strong>και</strong>(γ) πολιτικές αύξ<strong>η</strong>σ<strong>η</strong>ς τ<strong>η</strong>ς ανταγωνιστικότ<strong>η</strong>τας <strong>και</strong>ενδυνάμωσ<strong>η</strong>ς των κοινών πολιτικών στο εργασιακό, τοσυνταξιοδοτικό ή το φορολογικό.Τα δύο τελευταία μέτωπα είναι απαραίτ<strong>η</strong>τα συμπλ<strong>η</strong>ρώματατ<strong>η</strong>ς κοινής νομισματικής πολιτικής. Σε αυτά επικεντρώνεται<strong>η</strong> υπόλοιπ<strong>η</strong> ανάλυσ<strong>η</strong> του παρόντος άρθρου. Στ<strong>η</strong> δ<strong>η</strong>μόσιασυζήτ<strong>η</strong>σ<strong>η</strong> υπάρχουν διάφορες προτάσεις, σενάρια <strong>και</strong>εναλλακτικές λύσεις που αφορούν κυρίως: α) ένα νέομ<strong>η</strong>χανισμό διακυβερν<strong>η</strong>τικής συνεργασίας <strong>και</strong> β) ένα μόνιμομ<strong>η</strong>χανισμό αντιμετώπισ<strong>η</strong>ς κρίσεων, ακόμ<strong>η</strong> <strong>και</strong> γ) τ<strong>η</strong>νέκδοσ<strong>η</strong> κάποιας μορφής ευρωομολόγων. Τα ζ<strong>η</strong>τήματααυτά αναλύονται στ<strong>η</strong> συνέχεια.4.1 Νέος μ<strong>η</strong>χανισμός διακυβερν<strong>η</strong>τικής συνεργασίαςΜε απόφασ<strong>η</strong> του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 25-26 Μαρτίου 2010, τ<strong>η</strong>ν ευθύν<strong>η</strong> για συγκεκριμένες προτάσειςδ<strong>η</strong>μιουργίας ενός νέου μ<strong>η</strong>χανισμού διακυβερν<strong>η</strong>τικήςσυνεργασίας ανέλαβε επιτροπή (Task Force) με μέλ<strong>η</strong> τουςυπουργούς Οικονομικών των 27 χωρών, τ<strong>η</strong>ν ΕΚΤ <strong>και</strong> μεεπικεφαλής τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ.Herman Van Rompuy. <strong>Η</strong> επιτροπή δ<strong>η</strong>μοσιοποί<strong>η</strong>σε τιςτελικές προτάσεις τ<strong>η</strong>ς τον Οκτώβριο του 2010. Λίγονωρίτερα, <strong>η</strong> Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα τέλ<strong>η</strong> Σεπτεμβρίου2010, βασιζόμεν<strong>η</strong> στα γενικά συμπεράσματα τ<strong>η</strong>ς επιτροπήςVan Rompuy, παρουσίασε ως προπομπό πιο συγκεκριμένεςπροτάσεις για τ<strong>η</strong>ν ενίσχυσ<strong>η</strong> τ<strong>η</strong>ς δ<strong>η</strong>μοσιονομικής πειθαρχίαςστ<strong>η</strong>ν Ευρωζών<strong>η</strong>.Οι προτάσεις Σεπτεμβρίου τ<strong>η</strong>ς ΕυρωπαϊκήςΕπιτροπής ήταν λογικές <strong>και</strong> αρχικά φάν<strong>η</strong>κε να είχαν προσυμφων<strong>η</strong>θείπλήρως. Αντέδρασε, όμως σε πολλά σ<strong>η</strong>μείατους <strong>η</strong> Γερμανία, ιδίως στις αυτόματες ποινές <strong>και</strong> για χώρεςμε μ<strong>η</strong>δενικά ελλείμματα που συγχρόνως έχουν υψ<strong>η</strong>λούςρυθμούς ανάπτυξ<strong>η</strong>ς, με τ<strong>η</strong>ν οποία συμφών<strong>η</strong>σε <strong>και</strong> <strong>η</strong> Γαλλία.Έτσι πολλές λεπτομέρειες διεγράφ<strong>η</strong>σαν, αν <strong>και</strong> το πνεύμα12Βλέπετε μια ενδιαφέρουσα ανάλυσ<strong>η</strong> του θέματος από τον τέωςπρωθυπουργό, κ. Σ<strong>η</strong>μίτ<strong>η</strong> (Β<strong>Η</strong>ΜΑ (24/12/2010)), ο οποίος θεωρεί ότιυπάρχει κενό πολιτικής <strong>η</strong>γεσίας στ<strong>η</strong>ν Ευρωπαϊκή Ένωσ<strong>η</strong>.του συνόλου των προτάσεων παρέμεινε <strong>και</strong> ανακοινώθ<strong>η</strong>κετον Οκτώβριο ως τα συμπεράσματα τ<strong>η</strong>ς επιτροπής VanRompuy. Οι προτάσεις αυτές δεν απαιτούν αλλαγή στ<strong>η</strong>Συνθήκ<strong>η</strong> <strong>και</strong> έγιναν στ<strong>η</strong> συνέχεια αποδεκτές από τοΕυρωπαϊκό Συμβούλιο τ<strong>η</strong>ς 28 <strong>η</strong>ς <strong>και</strong> 29 <strong>η</strong>ς Οκτωβρίου 2010, τοοποίο έδωσε χρονικό περιθώριο έως τον Ιούνιο του 2011για τ<strong>η</strong>ν πλήρ<strong>η</strong> εξειδίκευσ<strong>η</strong> τους. Κύρια σ<strong>η</strong>μεία τωνπροτάσεων: Μείωσ<strong>η</strong> δ<strong>η</strong>μόσιου χρέους για χώρες με χρέος άνω του60% του ΑΕΠ, αυστ<strong>η</strong>ρότερ<strong>η</strong> επιβολή του ορίου <strong>και</strong>συντομότερ<strong>η</strong> περίοδος προσαρμογής. Συσχέτισ<strong>η</strong> στόχων ελλείμματος <strong>και</strong> χρέους, όσουψ<strong>η</strong>λότερο το χρέος τόσο μεγαλύτεροι οι περιορισμοίστο έλλειμμα. Έλεγχος όχι μόνο του ύψους του δ<strong>η</strong>μοσίου χρέους,αλλά <strong>και</strong> τ<strong>η</strong>ς διατ<strong>η</strong>ρ<strong>η</strong>σιμότ<strong>η</strong>τάς του. Μια χώρα θαμπαίνει στ<strong>η</strong> Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος(Excessive Deficit Procedure - EDP) αν, με βάσ<strong>η</strong>καθορισμένα κριτήρια, το χρέος τ<strong>η</strong>ς κρίνεται μ<strong>η</strong>διατ<strong>η</strong>ρήσιμο, ακόμα <strong>και</strong> αν το έλλειμμά τ<strong>η</strong>ς είναιμικρότερο του 3%. Πιο αυστ<strong>η</strong>ρές κυρώσεις, με μεγαλύτερο κόστος <strong>και</strong>συντομότερ<strong>η</strong> περίοδο λήψ<strong>η</strong>ς αποφάσεων. Κυρώσεις με τ<strong>η</strong> μορφή καταθέσεων (τοκοφόρεςκαταθέσεις στο στάδιο λήψ<strong>η</strong>ς προλ<strong>η</strong>πτικών μέτρων, μ<strong>η</strong>τοκοφόρες καταθέσεις κατά τ<strong>η</strong>ν είσοδο στ<strong>η</strong> EDP <strong>και</strong>πρόστιμο σε περίπτωσ<strong>η</strong> μ<strong>η</strong> συμμόρφωσ<strong>η</strong>ς). Μεγαλύτερ<strong>η</strong> αυτοματοποί<strong>η</strong>σ<strong>η</strong> κυρώσεων. Αρχή τ<strong>η</strong>ςαντίστροφ<strong>η</strong>ς ψ<strong>η</strong>φοφορίας. Αν <strong>η</strong> Επιτροπή κρίνει ότιπαραβιάστ<strong>η</strong>καν οι όροι του ΣΣΑ, επιβάλλει αυτομάτως(για τα πρώτα δύο στάδια ποινών) τις νέες κυρώσειςεκτός αν εντός συγκεκριμέν<strong>η</strong>ς προθεσμίας <strong>η</strong>πλειοψ<strong>η</strong>φία των κρατών μελών ψ<strong>η</strong>φίσει εναντίον. Ενίσχυσ<strong>η</strong> ευρωπαϊκών <strong>και</strong> εθνικών μ<strong>η</strong>χανισμώνπαρακολούθ<strong>η</strong>σ<strong>η</strong>ς. <strong>Η</strong> συστ<strong>η</strong>ματική παρακολούθ<strong>η</strong>σ<strong>η</strong> δεικτώνανταγωνιστικότ<strong>η</strong>τας κάθε χώρας (διαφορέςπλ<strong>η</strong>θωρισμού <strong>και</strong> κόστους παραγωγής έναντι εταίρων,πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία, ισοζύγιοτρεχουσών συναλλαγών, εξωτερικό χρέος) <strong>και</strong> πιθανήεπιβολή αυτόματων ποινών σε περίπτωσ<strong>η</strong>υπερβάσεων. «Διαδικασία υπερβολικώνανισορροπιών». Μεγαλύτερος συντονισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο τωνεθνικών οικονομικών <strong>και</strong> δ<strong>η</strong>μοσιονομικών πολιτικών. Μόνιμος μ<strong>η</strong>χανισμός αντιμετώπισ<strong>η</strong>ς κρίσεων –διάδοχος EFSF <strong>και</strong> EFSM.Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τ<strong>η</strong>ς 4<strong>η</strong>ς Φεβρουάριου2011, όλοι οι <strong>η</strong>γέτες συμφών<strong>η</strong>σαν πως θα πρέπει ναενισχυθεί περαιτέρω ο συντονισμός τ<strong>η</strong>ς οικονομικήςπολιτικής των κρατών-μελών τ<strong>η</strong>ς Ευρωζών<strong>η</strong>ς, ιδιαίτεραόσον αφορά τ<strong>η</strong>ν ανταγωνιστικότ<strong>η</strong>τά τους. Παρουσιάστ<strong>η</strong>κε<strong>η</strong> πρότασ<strong>η</strong> τ<strong>η</strong>ς Γερμανίας <strong>και</strong> τ<strong>η</strong>ς Γαλλίας για τ<strong>η</strong> μελλοντικήμορφή τ<strong>η</strong>ς ζών<strong>η</strong>ς του ευρώ. Σε αντάλλαγμα για τ<strong>η</strong>νπεραιτέρω ενίσχύσ<strong>η</strong> του EFSF <strong>και</strong> τ<strong>η</strong>ν δ<strong>η</strong>μιουργία μόνιμου6

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!