PDF - El-Hikmeh

Për dy degët e para të idgamit (idgam mea’l-gunneh dhe idgam bila gunneh)kemi folur më lart kur e kemi trajtuar çështjen e tenvinit dhe nunit sakin. Kursepër llojet e tjera të idgamit do të bëjmë fjalë në vazhdim.) اِدغ َامال ْمِث ْل َينِ‏ ( MITHLEJN A) IDGAMIIdgami mithlejn bëhet kur dy shkronja të njëjta për nga vetitë dhe artikulimivijnë njëra pas tjetrës, prej të cilave e para është me sukun, kurse e dyta mevokal-zanore. Shembuj:مِن نارٍ‏ ف َما ربِحت تِجارتهم ق َد دخل ُوا اِن َّ رب حقSiç shihet te shembujt e mësipërm, idgami mithlejn, mund të realizohet edhe tedy fjalë të ndryshme, po edhe te një fjalë e vetme.Idgami mithlejn ndahet në dy pjesë:1. Idgami mithlejn mea’l-gunneh ( معال ْغنةِ‏ ‏ِن ال ْمِث ْل َي اِدغ َام ): bëhet kur pas shkronjësm të pavokalizuar vjen një m e vokalizuar dhe kur pas shkronjës n tëpavokalizuar vjen një n e vokalizuar. P. sh. :و من نعمره و هم مِن صم ‏(صمم‏)‏ اِنما ‏(اِننما)‏Kur këta shembuj t’i lexojmë me idgam, për ta treguar vetinë e gunnes (leximitndërhundë) të shkronjave m dhe n, ata duhen zgjatur 1 elif mikdari e gjysmë(1.5).2. Idgami mithlejn bila gunneh ( َ بِلاال ْغنةِ‏ اِدغ َامال ْمِث ْل َينِ‏ ): është idgami (shkrirja) i tëgjitha shkronjave të njëjta, përpos shkronjave m dhe n. P. sh.:يدرِك ْك ُم اِذ ْ ذ َهب ربنا ‏(رببنا)‏ ا ُعِدت ‏(ا ُعِددت‏)‏Idgami mithlejn bila gunneh nuk zgjatet.Siç do të shihet edhe nga shembujt e mëposhtëm, në qoftë se shkronja e parëështë shkronjë e meddit, në këso raste nuk bëhet idgam. P. sh. :ا َل َّذِى يوسوِس فِى يومٍ‏ ق َال ُوا وهم آمنوا و عمِل ُوا30