УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ

Колмар Вилхелм ЛеополдФрајхер фон дер Голтц27оние што далеку пред нас ги истражувале околностите во Македонија,иако повеќето од нив всушност немале ни слух ни осет за едноставниотфакт дека живи луѓе го зборуваат својот жив јазик. Токму со оглед намакедонскиот јазик, можеме да откриеме неколку различни типови кајраните германски македонисти што беа активни на крајот на 19 и на почетокотна 20 век.На Балканот живееле доста германски наставници и свештеницишто работеле во Цариград или во Солун. Тие знаеле дека Солун се наоѓаво Македонија, но тоа за нив било сосема небитно. Битни биле службатаво германското училиште, излетот со „железницата Салоник – Монастир“за Струмица кон тамошните Германци, посетата во „Искиб“ кај „малатагерманска колонија“ и така натаму. Макс Брунау, пред Првата светскавојна протестантски свештеник во Солун, во 1925 г. ја објави својата книга„Германците во Македонија“. „Македонија“ беше за него „уредничкатаобласт на германскиот конзул во Солун под турската власт“, жителите беа„Бугари“, Илинденското востание „бугарското востание“, а за македонскиотјазик Брунау ќе го каже следново: „Јазично се Бугарите и Србитетолку блиску оти македонскиот бугарски јазик од двете племиња епрогласен како свој сопствен јазик со мали дијалектни промени, и затоајазикот не е битен белег за луѓето“.Еден сличен тип како Брунау, но далекуповлијателен беше генерал фелдмаршал КолмарВилхелм Леополд Фрајхер фон дер Голтц(1843-1916), долги години најголемиот советникна турскиот „аскер“. Од него ја имамекнигата „Излет низ Македонија“ од 1894 г.,еден туристички опис на Македонија, можебималку над просекот на ваквите творби, но непремногу занимлив од македонистичка гледнаточка. Неговите историски белешки – за Александар,Самуил, Борис, Душан и други – гопокажуваат како доста образовaн човек, неговитеполитички белешки за „српската пропаганда“во Македонија како внимателеннабљудувач на положбата, но општо земеноСловените, а камоли Македонците, него воопштоне го интересираат – дури „Искиб“ за него е „еден чисто албанскиград“. Всушност Голтцовата книга е интересна само од гледна точка нажелезниците, кои на крајот на 19 век биле изградени пред с# од Германции од кои германската јавност сметала дека тие се најважниот „влез“ воБалканот.Тогаш, пред 100 или повеќе години, цела Европа дискутираше за„македонското прашање“, и имено кај Германците бараа едно „сообра-