Aktualności Nr 15 plik do pobrania (format pdf) - bioMérieux

Zasady przechowywania i określania trwałościprzygotowanych pożywekOkres trwałości pożywek mikrobiologicznych jest zróżnicowanyw zależności od rodzaju i warunków przechowywania.Określone warunki i okresy trwałości mogą byćzawarte w odpowiednich normach międzynarodowych ikrajowych. Pożywki należy przechowywać w warunkachzapobiegających wystąpieniu jakichkolwiek modyfikacji ichskładu, chroniąc przede wszystkim przed światłem, odwodnieniemoraz – jeżeli to konieczne – przechowywaćw lodówce w temperaturze 5°C ± 3°C. Na ogół zalecasię, aby nie przechowywać płytek z rozlaną pożywką dłużejniż 2 do 4 tygodni, natomiast w przypadku pożywekrozlanych do butelek lub probówek okres ten wynosi od3 do 6 miesięcy, jeżeli nie jest to inaczej podane w odpowiednichnormach. Na podstawie wyników laboratoryjnychbadań walidacyjnych trwałości czas przechowywaniapożywek może być wydłużony. Zaleca się, aby pożywki,do których zostały dodane niestabilnesuplementy, były użyte wdniu ich przygotowania. Inneokresy mogą być stosowane wprzypadku istnienia zapisów wodpowiednich normach lub gdywykazano w laboratoryjnych badaniachwalidacyjnych dłuższyokres trwałości. Zaleca się, abystałe pożywki zawierające chemiczniereaktywne i/lub niestabilne substancje nie byłyprzechowywane na zapas w magazynie przed upłynnieniem.Zaleca się, aby dla każdej pożywki przeznaczonejdo przechowywania była ustalona zwalidowana data trwałości/przydatności.Obserwować należy również wszelkiezmiany zabarwienia pożywki, oznaki jej parowania/odwodnienialub wzrost drobnoustrojów. Partie pożywek wykazującetakie zmiany nie powinny być stosowane wbadaniach. Przed użyciem lub dalszą obróbką cieplną zalecasię wyrównanie temperatury pożywki z temperaturąotoczenia.W przypadku pożywek gotowych należy przestrzegać zaleceńproducenta w zakresie przechowywania, okresutrwałości i stosowania.Przygotowanie stałych pożywek agarowychna płytkach PetriegoAgar rozlewać na płytki w taki sposób, aby grubośćwarstwy pożywki wyniosła przynajmniej 3 mm (do płytekPetriego o średnicy 90 mm zazwyczaj wlewa sięod 18 do 20 ml agaru). Płytki przykryć wieczkami i pozostawićdo zestalenia na wypoziomowanej chłodnejpowierzchni. Jeżeli płytki są przechowywane lub inkubowanedłużej niż 72 h lub w temperaturze powyżej40°C, rozlewać większą objętość pożywki. W czasie inkubacjiposiewów dochodzi nieuchronnie do utratywody z pożywki agarowej, co w pewnych sytuacjachmoże wpływać na wzrost drobnoustrojów. Ważnymelementem GLP jest to, aby natychmiast po przygotowaniuzużyć pożywkę agarową lub zapewnić takie warunkiprzechowywania, które chronią ją przed zmianąskładu, tj. przechowywać w ciemności i/lub w chłodziarcew temperaturze 5°C ± 3°C w szczelnych torebkach.Kontrola jakości pożywekDo parametrów jakościowych o charakterze hodowlanymstosowanych w prowadzonych w zakresie tzw. kontroliszczegółowej zaliczyć należy: jałowość, żyzność, selektywność,specyficzność cech biochemicznych i fizjologicznychi cechy umożliwiające prowadzenie badań w kierunkuobecności substancji hamujących.Kontrola właściwości fizycznych pożywek w laboratoriumobejmuje następujące parametry: pomiar odczynu pH wtemperaturze 20-25°C, pomiar objętości rozlanej pożywkilub grubość warstwy agarowej, wygląd zewnętrzny, zabarwienie,stopień ujednolicenia składu, ocenę przejrzystości,występowanie optycznych artefaktów, zbadanie siły żelującej,konsystencji i wilgotności pożywek agarowych.Dla oceny jakości pożywek i składnikówpożywkarskich w zakresiezapewnienia warunków dowzrostu stosuje się ocenę ilościowąi ocenę jakościową. Dlametod ilościowych zaleca się,ażeby dodatkowo stosować specjalną,referencyjną pożywkę.Przy prowadzeniu oceny jakościowejstosowanie pożywki referencyjnejpomaga w interpretacji wyniku.Wyrazem kompleksowego podejścia do kwestii zapewnieniajakości wytwarzanych pożywek są dołączone aneksydo normy ISO/DIS 11133/2012, a mianowicie:1. Aneks A – Nazewnictwo składników pożywek w normachz zakresu badania żywności, pasz iwody.2. Aneks B – Schemat przygotowywania szczepu macierzystegoi kultury roboczej.3. Aneks C – Schemat przepływowy metod jakościowychi ilościowych badania jakości pożywek.4. Aneks D – Przykładowa karta do rejestrowania wynikówkontroli pożywek w laboratorium.5. Aneks E – Drobnoustroje testowe do oceny pożywekpowszechnie stosowanych w mikrobiologiiżywności.6. Aneks E – Drobnoustroje testowe do oceny pożywekpowszechnie stosowanych w mikrobiologiiwody.7. Aneks F – Stosowanie kart kontrolnych do monitorowaniaoceny ilościowej stałych pożywek.8. Aneks H – Zapewnienie jakości pożywek.Reasumując można stwierdzić, że proponowane do wdrożeniawytyczne stanowią dobrą podstawę do dalszegopostępu w zakresie doskonalenia systemu zapewnieniajakości stosowanych pożywek mikrobiologicznych i podnoszeniapoziomu wiarygodności wyniku badania laboratoryjnego.Piśmiennictwo u Autora.5