Vademecum współczesnych twórców kultury i zespołów

VADEMECUM WSPÓŁCZESNYCHTWÓRCÓW KULTURY I ZESPOŁÓWARTYSTYCZNYCH POWIATUCIESZYŃSKIEGOWydanie II2012Opracował Łukasz KonarzewskiWydział Kultury, Sportu, Turystyki i InformacjiStarostwa Powiatowego w Cieszynie2009

PODSTAWOWE WSKAZÓWKI DLA KORZYSTAJĄCYCH Z OPRACOWANIARUSZNIKARSTWO ARTYSTYCZNE ...................................................... 57RZEŹBA .............................................................................................. 57STOLARSTWO ARTYSTYCZNE ............................................................ 60TANIEC ............................................................................................... 61UKŁADANIE KOMPOZYCJI KWIATOWYCH .......................................... 61ZABAWKARSTWO ............................................................................... 62ZDOBNICTWO .................................................................................... 62CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGO (43) ................................................... 63ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGO (46) .... 82ZESPOŁY MŁODZIEŻOWE – ROCKOWE I WOKALNE W POWIECIECIESZYŃSKIM (28) .................................................................................... 97ORKIESTRY POWIATU CIESZYŃSKIEGO (6) ............................................ 106ZESPOŁY TEATRALNE, KABARETOWE I TANECZNEPOWIATU CIESZYŃSKIEGO (17) .............................................................. 107Bibliografia .............................................................................................. 111Index osób i zespołów: ............................................................................. 1154

PODSTAWOWE WSKAZÓWKI DLA KORZYSTAJĄCYCH Z OPRACOWANIAWSTĘPPrace nad Vademecum współczesnych twórców kultury i zespołówartystycznych powiatu cieszyńskiego, poprzedziło kilkuletnie gromadzeniemateriałów oraz rozmaitych informacji na temat przedstawicieli bogategoi zróżnicowanego środowiska kulturowego regionu. W szczególnościze względu na cele rozwoju i promocji kultury powiatu i historycznegoregionu Śląska Cieszyńskiego, a także z przyczyn praktycznych, opracowanieniniejsze nie ma charakteru historycznego, ale obejmuje informacjeo współczesnych twórcach kultury i aktualnie działających zespołachartystycznych. Mamy więc w Vademecum informacje o osobach w większościobecnie żyjących i tworzących oraz o współczesnych zespołach artystycznychz kręgu muzyki i tańca różnych kategorii, a także o grupach teatralnychi kabaretowych. W Vademecum postarano się więc ująć osoby i zespoły osóbtworzących kulturę regionu w dobie obecnej i w szerokim znaczeniu pojęciatwórczości artystycznej.Ponieważ gromadzeniu danych towarzyszyły niejednokrotnie równieżtrudności z dotarciem do różnorodnych informacji, a także dlatego, że na tyleobszerne dane wymagają stałej aktualizacji, co przynajmniej na etapie ichopracowywania było dość trudne, może się okazać, że opracowanie nieobejmuje wszystkich współczesnych twórców kultury powiatu cieszyńskiego.Vademecum należy jednak traktować jako opracowanie, które winno byćstale aktualizowane i w łączności z powiatową bazą danych o twórcachkultury i zespołach artystycznych – sukcesywnie uzupełniane. Jest też tak, żewciąż pojawiają się młodzi twórcy, a starsi niestety odchodzą.Wieloletnie badania i gromadzenie danych udało się podsumowaćdzięki nadsyłanym informacjom, a czasami również zaangażowaniu wielupodmiotów publicznych, w tym instytucji kultury. Za współpracę w formieprzekazywania istotnych informacji na temat żyjących twórców kulturyi zespołów artystycznych, działających dziś w różnych miejscowościachpowiatu cieszyńskiego, autor pragnie złożyć serdecznie podziękowania:Bibliotece Miejskiej w Cieszynie, Cieszyńskiemu Ośrodkowi Kultury „DomNarodowy”, Gminnemu Ośrodkowi Kultury w Chybiu, Gminnemu Ośrodkowi5

PODSTAWOWE WSKAZÓWKI DLA KORZYSTAJĄCYCH Z OPRACOWANIAKultury w Dębowcu, Gminnemu Ośrodkowi Kultury w Goleszowie,Gminnemu Ośrodkowi Kultury w Hażlachu, Gminnemu Ośrodkowi Kulturyw Istebnej, Gminnemu Ośrodkowi Kultury w Zebrzydowicach, KsiążnicyCieszyńskiej, Miejskiemu Domowi Kultury w Skoczowie, Miejskiemu DomowiKultury „Prażakówka” w Ustroniu, Miejsko-Gminnemu Ośrodkowi Kulturyw Strumieniu, Muzeum Śląska Cieszyńskiego, Ośrodkowi Promocji, Kulturyi Sportu Gminy Brenna, Wiślańskiemu Centrum Kultury, WydziałowiArtystycznemu w Cieszynie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach,Wydziałowi Edukacji i Kultury Urzędu Miejskiego w Cieszynie, WydziałowiOświaty, Kultury, Sportu, Turystyki Urzędu Miejskiego w Ustroniu.Podziękowania kierujemy pod adresem wielu pracujących w tychinstytucjach i podmiotach osób, bez pomocy których zakończenie obecnegoetapu prac nad Vademecum byłoby sprawą co najmniej bardzo trudną.Mając nadzieję na dalsze pozyskiwanie informacji i rychłe poszerzeniewiedzy na temat ludzi kultury i zespołów artystycznych powiatu, oddajemyzatem w ręce Szanownych Odbiorców, owo z pewnością niepełne, jednakw tym kształcie zapewne pierwsze opracowanie, przedstawiające w zakresiepodstawowych informacji, aktualny stan kultury regionu.PODSTAWOWE WSKAZÓWKI DLA KORZYSTAJĄCYCH Z OPRACOWANIAVademecum Twórców kultury i zespołów artystycznych powiatucieszyńskiego obejmuje podstawowe dane zawodowe, a tam gdzie byłoto możliwe, także biograficzne twórców kultury oraz niektóre informacjena temat działalności, dokonań, a czasami także historii zespołówartystycznych.Rozdział pierwszy o twórcach kultury powiatu cieszyńskiego obejmujeosoby umiejscowione w dwóch kategoriach: twórców zawodowychi nieprofesjonalnych, w tym ludowych. Głównym kryterium tego podziałubyło wykształcenie i przygotowanie zawodowe do uprawianej profesji. Zewzględu na liczbę twórców ludowych i nieprofesjonalnych – dla ułatwieniaznalezienia potrzebnych informacji korzystającym z Vademecum,6

PODSTAWOWE WSKAZÓWKI DLA KORZYSTAJĄCYCH Z OPRACOWANIAuporządkowano zestawienie według uprawianych przez nich konkretnychrodzajów sztuki w porządku alfabetycznym.Rozdział drugi obejmuje, stanowiące wyjątkowy wyróżnik kulturowypowiatu, jak i całego regionu Śląska Cieszyńskiego, chóry kościelnei świeckie bez wyszczególnienia ich kategorii, jednakże z uwzględnieniemrodzaju wykonywanej muzyki, zawartym w poszczególnych opisach.Ze względu na wartość działalności i wielość występujących w nich osób orazparalele kulturowe z osobami z poza regionu, przynajmniej niektóre z nich(a wszystkie wymienione w tekście rozdziału), także postarano się ująćw zamieszczonym na końcu publikacji indeksie.Wszystkie osoby lub zespoły w poszczególnych rozdziałachzamieszczono w porządku alfabetycznym według nazwisk osób albouzyskanych nazw zespołów. Na początku wszystkich rozdziałów w nawiasieumieszczono liczby, które określają ilość osób lub zespołów. Obecnie,niniejsze Vademecum obejmuje 516 haseł dotyczących twórców kultury (377)oraz różnych rodzajów zespołów artystycznych (139) działających w powieciecieszyńskim (nie licząc osób wymienionych we wspomnianym indeksie).Ze względów oczywistych oraz dla ukierunkowania dalszych badań nadstanem zasobów kulturowych powiatu cieszyńskiego, na końcu opracowaniazamieszczono ponadto spis źródeł, które posłużyły do przedstawieniazawartych w nim informacji.7

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWITWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO (ŻYJĄCY) – (377 haseł)Twórcy zawodowi i literaci (65)ARCHITEKTURAKołder Grażyna – architekt. Prowadzi Biuro Projektów „Archigra”, którekontynuuje działalność rodzinnej, autorskiej pracowni architektonicznejzałożonej w 1979 roku. W obecnej formie „Archigra” działa od roku 1998.Biuro to oprócz projektów w zakresie zabudowy mieszkalnej, użytecznościpublicznej zajmuje się także rewaloryzacją zabytków i modernizacjąobiektów, w tym kolorystyką i wystrojem elewacji, projektamizagospodarowania terenu i małą architekturą, aranżacjami wnętrzi wzornictwem użytkowym.Krentowicz Jacek – architekt wnętrz. Realizacje wnętrz i detaliarchitektonicznych w Cieszynie i na Śląsku Cieszyńskim.Kubala Karol - patrz RZEŹBA.Makarewicz Ryszard – architekt wnętrz. Autor licznych projektów wnętrzi form małej architektury na Śląsku Cieszyńskim i Górnym, tworzonychod lat 80 – tych ubiegłego wieku. Urodzony w 1946 r. w pn. Niemczech;absolwent Wydziału Architektury Wnętrz Państwowej Szkoły SztukPlastycznych w Poznaniu. Do Cieszyna przybył na przeł. lat 60-tych i 70-tych. W 1991 r. przez kilka miesięcy pełnił funkcję miejskiego konserwatorazabytków w Cieszynie.Z pośród wielu zrealizowanych projektów Ryszarda Makarewicza na ŚląskuCieszyńskim wyróżniają się: kolorystyka elewacji Muzeum ŚląskaCieszyńskiego w Cieszynie, kolorystyka i detale architektoniczne elewacjipohabsburskiego Zamku Dolnego na Wzgórzu Zamkowym (dzisiajPaństwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia w Cieszynie), witryna sklepuoptycznego przy ul. Głębokiej w Cieszynie (pierwsza nowo zaprojektowanai zrealizowana witryna w drewnie w latach 90 – tych XX w.), detalearchitektoniczne elewacji i otoczenia zamku rodziny Błogockich w Cieszynie –Błogocicach, liczne wnętrza i detale architektoniczne cieszyńskich kawiarni,m.in. „Herbowej” i kawiarni w części zespołu zabudowy tzw. „CieszyńskiejWenecji”; detale architektoniczne: kute, historyzujące szyldy reklamowe dlastarówki cieszyńskiej (m.in. kawiarni „Herbowa” – narożnik Rynku Głównegoi ul. ks. L. Szersznika), istotna liczba nowych, historyzujących witryndrewnianych, dostosowanych do charakteru starówki Cieszyna.Lista zrealizowanych działań projektowych R. Makarewicza jest obszernaprzy czym charakteryzuje je także wysoka jakość projektowa i wykonawczaw skali miasta, regionu Śląska Cieszyńskiego, a także całego województwa8

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIśląskiego. Fakt ten zaowocował, zwłaszcza w latach 90-tych, podobnymido cieszyńskich realizacjami najpierw w Bielsku – Białej, a potemnp. w Rybniku i samych Katowicach. Równocześnie także zaczęły pojawiaćsię pochodne formalnie rozwiązania projektowe w różnych miejscowościachŚląska Cieszyńskiego, włącznie z Zaolziem (Skoczów, Wisła, Strumień,Jabłonków, Czeski Cieszyn, a także Istebna). Cieszyńskie realizacjeR. Makarewicza w latach 90-tych ubiegłego wieku uczyniły z miasta liczącysię na Śląsku ośrodek architektonicznego projektowania detali i wnętrz,i miały dlań duże znaczenie w zakresie ukształtowania obecnego stanuprzestrzeni publicznej.Większość projektów Makarewicza związana jest z obiektami historycznymi,gdzie niezwykle umiejętnie łączył ze sobą wymogi szacunku dla przeszłościze współczesnymi potrzebami funkcjonalnymi, nie rezygnując przy tymz indywidualnych poszukiwań artystycznych.W 2003 r. Powiat Cieszyński, przyznał R. Makarewiczowi nagrodęw dziedzinie kultury (ob. im. ks. L.J. Szersznika), w kategorii ochrony dóbrkultury, za całokształt dokonań w zakresie architektury wnętrzi projektowania detali architektonicznych, szczególnie w obiektachzabytkowych Śląska Cieszyńskiego oraz za wynikającą z tych zdarzeńpromocję Ziemi Cieszyńskiej.Riess Wojciech – architekt. Pełniący w latach 80-tych i 90-tych XX w.funkcję Architekta Miejskiego w Cieszynie. Pochodzi z rodziny o tradycjachbudowlanych z dawna osiadłej w Cieszynie; zajmuje się problematykąkształtu i rekonstrukcji dawnych tradycyjnych, miejscowych form detaliarchitektonicznych oraz elementów wyposażenia wnętrz i mebli. Projektujerównież kolorystykę przeznaczoną dla obiektów historycznych w Cieszynie:kościół św. Krzyża przy ul ks. L. J. Szersznika, kamienice przy Rynku orazposadzki w historycznej części miasta: nawierzchnia ul. Szerokiej. Zajmujesię także zagadnieniami urbanistycznymi w Cieszynie, w tym: ogólnie –problematyką rewitalizacji historycznego śródmieścia oraz sprawamiuporządkowania lokalnych przestrzeni miejskich – place J. Słowackiegoi Teatralny w Cieszynie.Sojka Marek – architekt z Cieszyna, gdzie prowadzi prywatną pracownięprojektową „Studio Projekt”, zajmującą się w szczególności projektamimieszkalnych domów jednorodzinnych. W latyach 90-tych XX w. wykonywałliczne projekty elementów architektonicznych dla historycznych budynkóww Cieszynie – historyzujących witryn sklepów, kawiarni i restauracji,kolorystyk fasad takich budynków.Tyrna Karol – architekt, projektant m. in. przebudowy i modernizacjimiędzywojennego budynku dawnego Urzędu Skarbowego przy pl. Wolnościw Cieszynie oraz budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej naŚląsku Cieszyńskim.9

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWICERAMIKAMajętny Barbara - urodziła się w 1956 r., mieszkanka Ustronia Polany.Spędziła 15 lat w pracowni ceramicznej w Katowicach uzyskując kwalifikacjei tytuł mistrza rzemiosł artystycznych. Od 1990 r. prowadzi samodzielnądziałalność w zakresie ręcznego malowania porcelany. Artystka posługujesię techniką malowania naszkliwnego farbami ceramicznymi i emaliamioraz 15% złotem ceramicznym. W 1993 r. przebywała za granicą poszerzającswe umiejętności zawodowe. Swoje prace prezentowała na licznychwystawach krajowych: Katowice, Poznań, Warszawa oraz zagranicznych:Austria, Niemcy, Belgia, Dania. Jej ceramika brała udział w wystawachzbiorowych "Brzimów" oraz w aukcjach charytatywnych organizowanychprzez grupę. Dzieła artystki można obejrzeć w pracowni domowej.Skałuba-Krentowicz Małgorzata – rzeźbiarka-ceramik związana jakowykładowca z Wydziałem Artystycznym w Cieszynie Uniwersytetu Śląskiegow Katowicach. Tworzy ceramiki barwione, zwarte w formie z detalamiwydobywanymi częstokroć przez fakturę i dodatkowe barwienia.FOTOGRAFIADubiel Dominik - fotografik, instruktor oraz wykładowca fotografiim.in. w Policealnym Studium w Bielsku-Białej i na Wydziale Radia i TelewizjiUniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jest wieloletnim pracownikiemMuzeum Śląska Cieszyńskiego w którym pracuje do dzisiaj jako kierownikjego oddziału – Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej w Górkach Wielkich kołoBrennej. Od wielu lat jest też członkiem Cieszyńskiego TowarzystwaFotograficznego. Aktualnie jest również Wiceprezesem StowarzyszeniaHistorii Fotografii działającym przy Instytucie Sztuki, Polskiej AkademiiNauk w Warszawie.Przez 19 lat pracy w charakterze osoby prowadzącej Pracownię Fotografiiw Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie stał się autorem pokaźnejczęści zdjęć dokumentujących nader bogate i wyjątkowe zbiory tej placówkimuzealnej. Natomiast przez 17 lat społecznie prowadził kółko fotograficznedla młodzieży w Cieszyńskim Centrum Kultury, a od kilku lat razemz artystą grafikiem – Panią Katarzyną Poślednik – także kółko plastyczne dladzieci. Jako komisarz, brał czynny udział w organizacji wielu ogólnopolskichplenerów oraz wystaw fotograficznych. Własny dorobek w dziedzinie fotografiipozwolił ma na udział w ok. 120 zbiorowych, a również na zorganizowaniekilku fotograficznych wystaw indywidualnych w Polsce i zagranicą.W zakresie działalności edytorskiej Pan Dominik Dubiel jest współtwórcąi redaktorem wielu wydawnictw, najczęściej poświęconych regionowi ŚląskaCieszyńskiego, a m.in. informatorów dla tutejszych stowarzyszeń. Jest teżautorem zdjęć o różnorodnej tematyce, publikowanych w prasieogólnopolskiej oraz dokumentujących największe wydarzenie folklorystyczne10

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIw województwie śląskim, którym bez wątpienia nadal pozostaje organizowanycorocznie Tydzień Kultury Beskidzkiej. Sam natomiast napisał wieleopracowań poświęconych głównie historii fotografii i fotografii artystycznejoraz wydarzeniom z tego zakresu w Cieszynie i na Śląsku Cieszyńskim.Za swoją działalność i dokonania Pan Dominik Dubiel zostałm.in. uhonorowany medalami z okazji 150-lecia fotografii i 1200-leciaCieszyna oraz ministerialną odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”, a w 2010r. brązowym medalem „Gloria Artis”.GRAFIKAJasiński Henryk – grafik, związany jako wykładowca z WydziałemArtystycznym w Cieszynie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.Tworzy grafiki m.in. grafiki komputerowe w oparciu o fotografię.Knopek Józef – pedagog w zakresie wychowania plastycznego, nauczycielakademicki w stopniu profesorskim na Uniwersytecie Śląskim w Cieszynieoraz grafik. Urodził się w 1955 r. w Cieszynie. Studiował w latach 1975-1980w Instytucie Wychowania Plastycznego na Wydziale Pedagogiczno-Artystycznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Filii w Cieszynie.Dyplom uzyskał w 1980 r. W latach 1994-1995 odbył staż w Akademii SztukPięknych w Krakowie, na Wydziale Grafiki w Katowicach. W roku 1999sfinalizował przewód artystyczny I stopnia z grafiki w Akademii SztukPięknych w Warszawie, a w 2004 uzyskał stopień doktora habilitowanegosztuk plastycznych w zakresie grafiki. Od 1980 r. pracuje na macierzystejuczelni, w Katedrze Grafiki, prowadząc pracownię druku wklęsłego. Zajmujesię grafiką warsztatową, rysunkiem i fotografią, podejmując w swych pracachproblem tajemnicy związku człowieka z miejscem, które zamieszkuje.Od początku swej pracy na tej uczelni jest zaangażowany w jej rozwój, m.in.w latach 1992 – 1999 prowadząc społecznie „Galerię Uniwersytecką”,zorganizował tam kilkadziesiąt wystaw promując twórczość artystówz Cieszyna oraz z różnych zakątków Polski i z zagranicy. W ostatnich latachbrał udział w organizacji wystaw, które odbyły się w Republice Czeskiej(Ostrawa, Hawierzów, Opawa, Karwina) mających charakter projektówmiędzynarodowych w ramach państw Grupy Wyszehradzkiej. Jest teżorganizatorem licznych prezentacji artystycznych studentów U.Ś. orazprowadzi cykliczne warsztaty artystyczne dla dzieci i młodzieży w Cieszynie.Jako grafik tworzy mezzotinty o syntetycznej formie i wyrazie symbolicznymoraz jest odkrywcą mezzotinty punktowej, stosowanej w twórczościartystycznej.Ma za sobą wystawy indywidualne w kraju, w tym w Cieszynie, Katowicachi Nowym Sączu oraz w Republice Czeskiej w Ostrawie.Brał również udział w liczących się międzynarodowych wystawach grafikiw Polsce, Czechach, we Francji, w Kanadzie, Korei Południowej, na Litwiei w Rumunii. W katalogach towarzyszących tym wystawom publikowanonoty, recenzje oraz reprodukcje prac J. Knopka.11

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIJego grafiki zostały uhonorowane m.in. II nagrodą w Toronto w Kanadziepodczas tamtejszego ,,Forum International Art Competition- work on paper”w Pekao Gallery (Peak Gallery) oraz wyróżnieniami honorowymi na„2 Międzynarodowym Biennale Miniatur” w Częstochowie i „The InternationalMini-Print Biennial” w siedmiogrodzkim mieście Kluż (Cluj) w Rumunii.W roku 2009 został laureatem nagrody Powiatu Cieszyńskiego w dziedziniekultury imienia ks. Leopolda Jana Szersznika w kategorii twórczościartystycznej.Kohut Bronisław – grafik. W 1963 r. ukończył Technikum Poligraficznew Warszawie, a w latach 1968 – 1974 uczył się grafiki u Pawła Stellera.Wykonuje grafiki inspirowane dziełami Stellera i Wałacha w technikach,linorytu, drzeworytu, litografii, sitodruku i akwaforty, przedstawiającearchitekturę i ludowość Śląska Cieszyńskiego. Uprawia także malarstwoakwarelowe. Autor ilustracji książkowych. Udział w ponad 120 wystawachmalarstwa i grafiki. W latach 1981 – 90 wykładowca w Instytucie SztukiUniwersytetu Śląskiego Filii w Cieszynie.Łuszczak Małgorzata – grafik, rysownik i wieloletnia wykładowczyniInstytutu Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach Filii w Cieszynie,a od 2002 r. jego dyrektor. Jako jedyna absolwentka Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego cieszyńskiej Filii U.Ś. uzyskała tytuł profesora sztukwizualnych. Uprawia grafikę komputerową i rysunek. Swe grafiki tworzyzatem technikami komputerowymi w różnorodnych formatach.Stanowią one najczęściej w zasadzie abstrakcyjne pejzaże z sugestiąmotywów często roślinnych, a także organicznych i czasem technicznych.Prace są częściowo barwne z udziałem złamanych zieleni i oranżów, rzadziejbłękitów. Stosuje technikę skanowania i elektronicznego przekształcaniarysunków tworzonych ołówkiem, oraz mieszania elektronicznych plikówgraficznych (nawet do kilkudziesięciu w przypadku jednej pracy).Powstałe tymi metodami grafiki drukowane są komputerowo i oprawianew rodzaj anty-ram. W zakresie swej pracy artystycznej – jako członekśrodowiska akademicko-artystycznego – zebrała wiele pozytywnych recenzjiswych prac – autorstwa kolegów z branży z obszaru Polski południowej.Recenzje te w swej większości z jednej strony próbują wytłumaczyćzastosowanie komputera w grafice i plastyce artystycznej, z drugiej zaśdowodzić uzyskanych przez artystkę, z pomocą tego narzędzia, przetworzeńczysto artystycznych. Zarówno w kraju jak i za granicą miała stosunkowodużo wystaw indywidualnych oraz brała również udział w licznychwystawach zbiorowych. Biorąc udział w konkursach zdobyła jednąnominację do Grand Prix w Kanadzie oraz kilka nagród krajowychi zagranicznych. W zakresie działalności pedagogicznej współ-kształciłakilkuset, a ukierunkowała kilkudziesięciu studentów. Wykreowała takżetrzech doktorantów. Bierze aktywny udział w pracach uczelni, realizującychrównież cele publiczne na poziomie samorządu Cieszyna. Za swą działalnośćartystyczno-pedagogiczną, oprócz wyróżnień uczelnianych, zostałaodznaczona w 2005 r. Złotym Krzyżem Zasługi, a w 2006 – Medalem KomisjiEdukacji Narodowej.12

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIMazur Aleksandra - urodzona się w Katowicach artystka grafik, od latzwiązana z Cieszynem. Studia w zakresie grafiki warsztatowej ukończyław Instytucie Sztuki na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach w filiiw Cieszynie. Dyplomową pracę artystyczną obroniła w pracowni prof. JózefaKnopka.Tworzy przede wszystkim grafikę warsztatową, ale sięga równieżdo malarstwa i rzeźby. Treści jej prac graficznych przybierają formęczęściowo abstrakcyjną powiązaną jednak z wyraźną sugestią znaczeniową,lub całkowicie figuralną w przypadku obrazów i rzeźb, najczęściejprzedstawiających umiłowane przez nią zwierzęta. W latach 2005-2009Aleksandra Mazur miała krajowe wystawy w Cieszynie, Jastrzębiu,Katowicach, Skoczowie i Wiśle, a za granicą – w 2009 r. brała udziałw wystawie „Barwy Polski” we Włoszech, zorganizowanej w niewielkiejrzymskiej galerii „Cascina Farsetti”.Skutnik Jarosław – grafik; ur. w 1963 r. w Mońkach (woj. podlaskie).W latach 1985-1990 studiował w cieszyńskiej Filii Uniwersytetu Śląskiegow Katowicach na wydziale Pedagogiczno-Artystycznym – dyplom w PracowniGrafiki u prof. Eugeniusza Delekty. W 1988 r. rozpoczął równoległe studiaw Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu w pracowni rysunku prof.Jarosława Kozłowskiego i pracowni grafiki warsztatowej prof. TadeuszaJackowskiego, które ukończył z wyróżnieniem w 1993 r. W latach 1992-1993otrzymywał stypendium Ministra Kultury i Sztuki. Od 1994 r. pracujew Instytucie Sztuki na cieszyńskim Wydziale Artystycznym UniwersytetuŚląskiego w Katowicach prowadząc pracownię grafiki.Jego prace reprezentują grafikę warsztatową, komputerową, rysunekoraz tzw. instalacje. W zakresie grafiki komputerowej tworzy formy barwnychelektroniczno-fotograficznych kolaży z udziałem elementów botanicznychi fragmentów pejzażu. Natomiast w instalacjach posługuje się technikąelektronicznego zapisu obrazu (wideo-art). Swoje prace prezentował nakilkudziesięciu wystawach indywidualnych i zbiorowych m.in. w Poznaniu,Warszawie, Katowicach, Bielsku-Białej i Białymstoku, zaś poza granicamikraju w Londynie, Ostrawie i Wiedniu.Smykowska Jadwiga – grafik-drzeworytnik; tworzy krajobrazy, częstokroćz Beskidów Śląskich i portrety górali.Śliwka Karol – grafik, projektant funkcjonujących w powszechnejświadomości ogólnopolskich znaków graficznych. Absolwent WarszawskiejA.S.P. Mieszkający i pracujący w Warszawie, ale pochodzący z Harbutowictwórca takich znaków graficznych, jak m.in.: orzeł w podręcznikuWydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych, znaku Ministerstwa Łączności,znaku „Smyk” warszawskiego domu towarowego, rozkwitającego kwiatu nakremach marki „Uroda”, falującego znaku na flakonach wody kolońskiej„Wars”, a zwłaszcza najbardziej chyba znanego ze wszystkich – słynnegoznaku „skarbonki” Banku PKO BP. Ogółem zaprojektował prawie czterystaznaków graficznych, nagradzanych, wdrażanych i funkcjonującychprzez długie lata w wizualnej świadomości zbiorowej Polaków.13

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIO ile jednak same projekty są powszechnie rozpoznawalne, to ich autorpozostaje prawie nieznany. Choć Karol Śliwka ma wszechstronnewykształcenie plastyczne, w dziedzinie grafiki użytkowej jest właściwiesamoukiem. W latach 50-tych skończył Wieczorową Szkołę Malarstwa,Rzeźby i Grafiki w Bielsku – Białej, w tym czasie zdobywając też pierwszedoświadczenia graficzne dzięki pracy zarobkowej w drukarni. Następnieukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych z tytułem rzeźbiarzakamieniarza.Wreszcie kolejnym etapem jego edukacji była wymarzonawarszawska ASP – jednak znów nie grafika, ale malarstwo pod kierunkiempolskiego kolorysty prof. Eugeniusza Eibischa. Równolegle jednak staleinteresował się grafiką. W swoim czasie Karol Śliwka wygrywał większośćkonkursów na znaki firmowe, logotypy i herby. Znaki graficzne autorstwaKarola Śliwki łączy prostota, funkcjonalność, czytelność, uniwersalnawymowa, świetna kompozycja i staranny rysunek. Projektował także znaczkipocztowe. W ostatnich latach daje się zauważyć zainteresowanie, a nawetpewne zafascynowanie jego znakami graficznymi ze strony młodychprojektantów oraz powrót do ich stylistyki. Dowodzi to jakości plastycznejznaków graficznych K. Śliwki, które oparły się próbie czasu, a co wydaje siębyć jednym z najlepszych testów dla wszelkiej twórczości człowieka.MALARSTWODzierżewicz-Wikarek Iwona – ur. w 1963 r. malarka z Ustronia; ukończyławydział wychowania plastycznego na Uniwersytecie Śląskim, filiiw Cieszynie. Swoje obrazy w formie portretów, pejzaży i martwych naturtworzy od lat 80-siątych. Maluje na płótnie i papierze techniką akwarelową,olejną, akrylową, używa także pasteli, maluje również na szkle i porcelanie.Tworzy autoportrety oraz portrety najbliższej rodziny. Ażurowość akwarelipomaga jej natomiast rozwinąć biegłość w odtwarzaniu urody kwiatów.Od 1993 r. należy do Stowarzyszenia twórczego „Brzimy” w Ustroniu, biorącudział w organizowanych przez nie plenerach, warsztatach plastycznych,aukcjach charytatywnych i wystawach zbiorowych w kraju i za granicą.Kołodziejczyk Lech – malarz; związany jako wykładowca z WydziałemArtystycznym w Cieszynie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. AbsolwentAkademii sztuk Pięknych w Krakowie – Wydziału Grafiki w Katowicach.Tworzy obrazy malowane techniką akrylową na płótnie z domieszkamiinnych technik. W zakresie warstwy znaczeniowej jest to malarstwoabstrakcyjne z mimowolną lub sugerowaną figuratywnością, która w treścima oznaczać odczucia własne autora. W kolorystyce starszych prac stosujeKołodziejczyk głównie żółcienie w zestawieniu z czernią, w nowszych –podobnie jak np. w holenderskim malarstwie neo-plastycznym (krąg PietaMondriana) – zestaw kolorów i nasyceń podstawowych: czerwień, niebieski,żółć i czerń w zakresie głównej kompozycji, umiejscowionej częstokroć nabiałym bądź jasnym – pastelowym tle. Nowsze kompozycje mająw zasadniczej swej części głównie kształt zbliżony do owalu, formę raczejniegeometryczną oraz zawierają w sobie charakter swobodnych pociągnięćnarzędzi malarskich, co rzuca się w oczy zwłaszcza poprzez określanie14

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIcałości mocnym konturem czerni. Kompozycje nowsze są też składanez kilku połączonych płócien.Konarzewska Iwona – malarka, portrecistka, mieszkająca i pracującaobecnie w Istebnej – Andziołówce, w pracowni swojego ojca Ludwika –również malarza i rzeźbiarza. Studia ASP Kraków – Wydział Grafikiw Katowicach – dyplom w 1974 r. Edukację artystyczną rozpoczęła jednakw domu rodzinnym, w którym tradycje artystyczne sięgają czterech pokoleń.W dużym stopniu dzięki tym tradycjom, a także wiedzy i umiejętnościomrodziców – Joanny i Ludwika Konarzewskich – należy dziś w swojej dziedziniedo grona dość nielicznych twórców polskich i europejskich, którzy czerpiącrównolegle z tradycji sztuki rodzimej i światowej, uprawiają malarstwofiguralne i – w zestawieniu z wciąż modnymi trendami sztuki abstrakcyjnej –w istocie realistyczne. Jej portrety ogniskują w sobie zarówno fascynacjęmodelem, jak i jego ubiorem. Ogólnie, warstwa formalna jej obrazów znajdujesię pod wpływem sztuki Młodej Polski i polskiego malarstwa sarmackiego(portret trumienny). Pewien zaś symbolizm zapożyczony zapewne jeszczeod Jacka Malczewskiego i także Stanisława Wyspiańskiego, każe zwrócićtakże uwagę na otoczenie oraz towarzyszące portretowanej osobie rekwizyty.Wbrew panującym tendencjom i kierunkom w sztuce II poł. XX w. – uprawiawięc malarstwo figuralne, nawiązujące w warstwie formalnej do malarstwadekoracyjnego lat 20-tych XX w. (Modigliani). Te delikatne odniesieniado modernizmu, wyjęte właśnie z jego malarstwa, przyniosły dyskretneuproszczenie formy i nadały jej obrazom swoistą, ciepłą kolorystykę. Obrazypowstają w przewadze w technice olejnej i pasteli – częstokroć uzupełniającejdzieła o elementy linearne.Od kilku lat zajmuje się także pedagogiką artystyczną nauczając malowaniai rysunku dzieci w stworzonej przez siebie, pod patronatem NadleśnictwaWisła, Szkółce Malarskiej, a także w Gminnym Ośrodku Kultury w Istebnej.Iwona Konarzewska wielokrotnie wystawiała swoje prace indywidualniew kraju i za granicą oraz brała udział w liczących się krajowych wystawachzbiorowych, co też zostało udokumentowane licznymi publikacjami. Ponadtobrała udział w licznych, krajowych konkursach plastycznych.W 2006 r. została laureatką nagrody Powiatu Cieszyńskiego w dziedziniekultury (ob. im. ks. L.J. Szersznika) w kategorii twórczości artystycznej, zacałokształt dokonań artystycznych oraz za wynikającą z nich promocję ZiemiCieszyńskiej.Kubala Karol - patrz RZEŹBA.Lipowczan Jacek (pseudonim: JALI) – malarz urodzony w Istebnej.Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Grafikiu profesora Wejmana. Dyplom uzyskał w 1976 roku. Już w dzieciństwie miałdo czynienia z rysowaniem i malowaniem, korzystając z nauk swojego ojca,architekta. Początkowo, po ukończeniu studiów wykazywał raczejzainteresowanie rysunkiem niż malarstwem, biorąc również udział w kilkulokalnych wystawach na Śląsku. Później, pracując jako asystent scenografaw zespole Kazimierza Kutza zetknął się z bajkowymi pracami i projektamiscenograficznymi Andrzeja Majewskiego, które wywarły duży wpływ na15

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIkształtowanie się jego wyobraźni malarskiej. W 1981 r. wyemigrował z Polskido Szwecji, a później do Australii, gdzie pracował w amerykańskim StudioFilmów Rysunkowych Hanna Barbera w Sydney, projektując scenydo filmów. Ogrom wiedzy technicznej i warsztatowej zdobył wykonując nazlecenie kopie obrazów starych mistrzów jak i portrety. Fascynacja dawnymmalarstwem (m.in. Bosch’a, Bruegel’a, Holbein’a oraz mistrzów renesansu),obserwacja kompozycji, kolorystyki i sposobu malowania detali dawnychdzieł, wpłynęły poniekąd na wybór techniki malarskiej przez JackaLipowczana. Jest ona bardzo pracochłonna, wymagająca czasu, perfekcjii cierpliwości. Artysta po przeniesieniu się do Niemiec pracował jako grafik,Art Direktor i ilustrator w wydawnictwach i agencjach reklamowych.Jacek Lipowczan jest członkiem międzynarodowego stowarzyszenia Societyof Art of Imagination w Londynie, Bundesverband Bildender Künstler Kölne.V oraz Syrlin Kunstverein International e.V Stuttgart. Od roku 2004poświęcił się wyłącznie malarstwu. Wystawia swoje prace na wystawachw Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Niemczech, Austrii, Polsce, Danii i USA. Stylprac Jacka Lipowczana można określić jako neo-surrealizm.Molenda Adam - malarz ur. w 1964 r. w Wodzisławiu Śląskim, absolwentInstytutu Sztuki, Filii U.Ś. w Cieszynie oraz uczeń (1989-1993) malarzaJerzego Nowosielskiego i grafika Andrzeja Pietscha – wykładowcówz Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Dyplom uzyskał na filiiUniwersytetu Śląskiego u Norberta Witka – 1992 r. Obecnie jest związanyzawodowo z Instytutem Sztuki U.Ś. w Cieszynie. Jako malarz tworzy obrazyw typie abstrakcji geometrycznej, które cechuje, charakterystyczna dlasztuki współczesnej, skromność środków wyrazu oraz odwaga zestawieńkolorystycznych.Setkiewicz Małgorzata – malarka, ilustratorka, grafik i rzeźbiarkaur. W 1952 r. w Katowicach. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknychw Krakowie Wydział Grafiki w Katowicach. W swych pracach interpretujewiślańską przyrodę i krajobraz. Maluje akwarelą i rysuje góry, kwiaty,drzewa, liście, zwierzęta. Utrwala na płótnie olejem krajobrazy wiślańskie.Okazjonalnie tworzy też płaskorzeźby, maski, kompozycje kwiatowe z gipsuoraz projektowała ceramikę. Uprawiała korzenioplastykę. Jako grafikprojektuje okładki do książek oraz ilustruje podręczniki szkolne dlawydawnictwa „Innowacje”. Należy do Stowarzyszenia „Beskidzka 5”oraz do „Grupy Twórców Wiślanie”.Skupień Emilia – malarka i grafik. Odbyła 3-letnie studia na WydzialeMalarstwa w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (u prof. StanisławaFijałkowskiego) i jest absolwentką Wydziału Grafiki w Katowicach – dyplomw 1976 r. – w pracowni malarstwa Jana Dutkiewicza.Uprawia malarstwo w technice olejnej, akwarelowej (architektura ŚląskaCieszyńskiego) oraz pasteli (kartony projektowe do witraży).Jako projektantka witraży jest autorką m.in. nowych witraży w kościelep.w. św. Marii Magdaleny w Cieszynie. W zakresie grafiki użytkowej tworzyilustracje książkowych m.in. do podręczników dla wydawnictwa „Innowacje”.Uprawia malarstwo i grafikę figuratywną, tworząc m.in. portrety Górali16

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIŚląskich, a w zakresie witraży – podejmując tematykę religijną, która stanowisporą część jej twórczości.Brała udział w wielu konkursach i wystawach pokonkursowych, a w tymm.in.: w konkursie im. Jana Spychalskiego w Poznaniu, tamże – w BiennaleSztuki dla Dziecka, „Bielskiej Jesieni”, Międzynarodowym Biennale GrafikiUżytkowej w Brnie, Ogólnopolskim Triennale Akwareli w Lublinie.Stoch Jarosław – malarz, rzeźbiarz, twórca tzw. Instalacji. Tworzy utworyplastyczne, częstokroć składające się z drewnianych obramień np. w formieszuflad i ułożonych w nich lub wklejonych w rzędach ceramicznychelementów, czasami odcisków dłoni ludzkiej, bywa, że opisywanychpojedynczymi słowami.Szołomiak Elżbieta – ur. w 1940 r., malarka mieszkająca w Ustroniu.W 1965 r. ukończyła studia na Wydziale Sztuk Plastycznych w Toruniu.Debiutowała wystawą indywidualną w salonie „Desy” w Warszawie w 1974 r.W Ustroniu zamieszkała w 1985 r., gdzie wystawiała swoje prace w MiejskiejBibliotece Publicznej, w Muzeum Hutnictwa i Kuźnictwa (1996 r.. 2009 r.)oraz w Oddziale tego Muzeum – Zbiory Marii Skalickiej (1998 r.). Malujew konwencji współczesnego realizmu. Prace swoje wystawiała równieżw wielu galeriach w Polsce (Opole, Zakopane, Bielsko-Biała, Jarosław,Katowice, Warszawa, Wisła, Paczków, Olsztyn, Lubaczów). Z kilkudziesięciuwystaw zagranicznych do najważniejszych należały: w Wiedniu i Lipskuw 1985 r., w Osace i Kyoto w Japonii w 1991 r. oraz Dżakarcie w Indonezjiw roku 2000 r.Wozimko Jolanta – plastyk o zainteresowaniach scenograficznychi z zakresu tzw. sztuki akcji (instalacje i happeningi), publikuje na tematlokalnych wydarzeń kulturowych. Kandydatka do Nagrody PowiatuCieszyńskiego w dziedzinie kultury (ob. im ks. L.J. Szersznika).MUZYKABoślak-Górniok Joanna - w roku 1989 ukończyła Liceum Muzyczneim. Karola Szymanowskiego w Katowicach w klasie fortepianu. Swojąedukację muzyczną kontynuowała na Akademii Muzycznej w Katowicach nawydziale Teorii Muzyki i wydziale Instrumentalnym w klasie klawesynuMarka Toporowskiego. W latach 1998-2000 studiowała klawesyni kameralistykę na u Aline Zylberajch i Martina Gestera. W roku 1999otrzymała stypendium Rządu Francuskiego. Uczestniczyła w wielumiędzynarodowych kursach mistrzowskich m.in u B.van Asperena,J.P.Brosse’a, J.Christensena, K.Gilberta, J.Ogga. W 2000 roku podjęła stałąwspółpracę z czołową polską orkiestrą barokową Arte de Suonatori.Współuczestniczyła m.in. w nagraniu płyty z koncertami Vivaldiego LaStravaganza, która spotkała się z entuzjastycznym przyjęciemmiędzynarodowej krytyki muzycznej i licznymi wyróżnieniami prasymuzycznej (Diapason d’Or, Gramophone Editor’s Choice, Choc du Monde dela Musique, Luister 10, Classics Today, Classic CD, 10 de Repertoire).17

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWICienciała Wiesław – kompozytor i pedagog związany z cieszyńskimiwydziałami artystycznymi oraz tutejszym Instytutem Sztuki UniwersytetuŚląskiego, na którym od 2008 r. pełni funkcję Dziekana WydziałuArtystycznego. Od 2002 r. jest członkiem pięcioosobowej Komisji NagródPowiatu Cieszyńskiego w dziedzinie kultury (od 2008 r. – im. ks. L.J.Szersznika).Drozd Hilary – skrzypek, nauczyciel akademicki w stopniu profesora naWydziale Artystycznym w Cieszynie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach,gdzie od 2004 r. pełni funkcję kierownika Katedry Instrumentalistyki.Absolwent Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie w klasie skrzypiecu doc. S. Tawroszewicza. Przewód artystyczny na stanowisko docentaw zakresie gry skrzypcowej zrealizował w 1984 r. w Akademii Muzycznejw Poznaniu, zaś w 2004 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego.Koncertował już w okresie studiów, pracując wówczas także w OrkiestrzePolskiego Radia w Krakowie, a następnie w Operze Narodowej w Warszawie.Pracę pedagogiczną rozpoczął w Państwowej Szkole Muzycznej w Bielsku-Białej, dając z młodzieżą tej szkoły liczne koncerty w charakterze dyrygentaszkolnej orkiestry symfonicznej. Kolejno jest założycielem: Bielskiej OrkiestrySymfonicznej w 1975 r., Beskidzkiego Kwartetu Smyczkowego w 1976 r.,Bielskiej Orkiestry Kameralnej – 1980 r., a w 1988 r. – znanej w regioniei działającej do dziś – Orkiestry Salonowej przy Filii Uniwersytetu Śląskiegow Cieszynie, której jest kierownikiem artystycznym, dyrygentem, aranżeremi aktywnym solistą. Zespół ten, składający się z nauczycieli akademickichi Państwowej Szkoły Muzycznej oraz wyróżniających się studentówcieszyńskiego Instytutu Wychowania Muzycznego, w historii swej bogatejdziałalności zagrał ok. 500 koncertów w całej Polsce i za granicą.Prof. H. Drozd współpracuje także z chórami Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Goleszowie. Trudna do oszacowania jest liczba koncertówz jego udziałem w pozostałych i innych zespołach muzycznych.Za swąbogatą działalność pedagogiczną i artystyczną zostałuhonorowany wieloma odznaczeniami państwowymi oraz KrzyżemKawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.Gabryś Ryszard– kompozytor, pedagog i animator życia muzycznego,urodzony 2 grudnia 1942 w Goleszowie. Studiował teorię muzyki u JanaGawlasa i Adolfa Dygacza (dyplom w 1966) oraz kompozycję w klasieBolesława Szabelskiego (dyplom w 1972) w Państwowej Wyższej SzkoleMuzycznej w Katowicach. Wiedzę teoretyczną i rzemiosło kompozytorskiedoskonalił w latach 1969-70 pod kierunkiem Konstantego Regameyaw Lozannie oraz w 1978 r. w Konserwatorium im. Piotra Czajkowskiegow Moskwie, gdzie zetknął się z Jurijem Chołopowem, a także (poza uczelnią)z Edisonem Denisowem, Sofią Gubajduliną i Alfredem Schnittke.Jako kompozytor jest awangardystą, choć zakorzenionym regionalnie.W jego dorobku znajdują się utwory orkiestrowe (Nauzykaa, Lesson)i kameralne (w tym West… i East Music), fortepianowe (Muzyka MuruBerlińskiego prawykonana w Berlinie, Magdalenki) i organowe. Silny jest też18

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWInurt „smyczkowy” (utwory na kontrabas, kwartety Es Muss sein i Ewig-Weibliche) oraz pieśni solowe do wierszy Rilkego, Iwaszkiewicza, Brodskiego,a także utwory chóralne oraz inspirowane folklorem Śląska Cieszyńskiegoi Beskidów. Jest autorem kantat religijnych, inspirowanych tradycjąprotestancką: „Siłę da Pan ludowi swemu – Cantata da chiesa” i „GloriaReformata”. Jego wszechstronność ukazują „muzyczne akcje teatralizowane”,m.in. „metaopera” według Witkacego „Ja”, „Szentmichalyi-Baleastadar”oraz happeningi, muzyka filmowa, teatralna, graficzna, kolaże montowanez nagrań etnicznych. Twórczość Ryszarda Gabrysia była przedstawianana „Warszawskiej Jesieni” i „Śląskich Dniach Muzyki Współczesnej”oraz wielokrotnie za granicą, w Szwajcarii i w Niemczech, na Słowacji, Litwie,w Kijowie, Czechach, Holandii, Nowym Jorku.Od 1965 do 2000 wykładał w Akademii Muzycznej w Katowicach,zaś w latach 1973-2002 związany był z filią Uniwersytetu Śląskiegow Cieszynie, jako dyrektor Instytutu Wychowania Muzycznegoi Plastycznego, a także kierownik Zakładu Teorii Muzyki.Ryszard Gabryś jest również animatorem śląskiego życia muzycznego,związanym z wieloma stowarzyszeniami i instytucjami kulturalnymiw regionie. Był pomysłodawcą i organizatorem kilku festiwali muzycznych naŚląsku (m.in. Śląskiej Trybuny Kompozytorów), cyklów koncertowychi sympozjów naukowych. Jest autorem wielu publikacji poświęconychgłównie muzyce XX wieku i "śląskiej szkole kompozycji". Jego esejeukazywały się m.in. w zeszytach naukowych katowickiej i wrocławskiejAkademii Muzycznej, czasopiśmie „Res facta” i innych. Współpracujez Polskim Radiem, gdzie m.in. prowadzi audycję „W stronę muzyki nowej”.Jest laureatem Nagrody Polskiego Radia im. Stanisława Ligonia za ok. 300audycji propagujących tradycje artystyczne regionu śląskiego i poświęconychmuzyce najnowszej oraz szeregu nagród przyznanych przez związkiśpiewacze.Gawlas Krzysztof – ur. w 1968 r. w Cieszynie kompozytor muzyki, zwłaszczaelektronicznej; absolwent Wychowania Muzycznego w Filii UniwersytetuŚląskiego w Cieszynie (lekcje kompozycji u Ryszarda Gabrysia i AleksandraLasonia). Uczestniczył także w kursach muzyki komputerowejorganizowanych przez Ircam w Krakowie i w Paryżu (Institut de Recherche etCoordination Acoustique/Musique) - europejski instytut nauki na tematmuzyki i dźwięku oraz awangardowej muzycznej sztuki elektro-akustycznej).Jego utwory były kilkakrotnie wykonywane w kraju i za granicą, m. in.podczas X Śląskich Dni Muzyki Współczesnej w Katowicach w 2002 r.,International Computer Music Conference w Singapurze w 2003 r.,oraz Linux Audio Conference w Karlsruhe i Audio Art Festiwal w Krakowiew 2004 r.Górniok Dariusz – pianista, aranżer i kompozytor; jest absolwentemWydziału Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach.Jako pianista, aranżer i kompozytor tworzy muzykę teatralną i filmową.Napisał m.in. muzykę do filmów „Oficerowie” w reżyserii Macieja Dejczeraoraz – „Afonia i pszczoły” w reż. Jana Jakuba Kolskiego i do najnowszego19

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIdzieła tego reżysera p.t. „Wenecja”, które zostało nagrodzone na FestiwaluPolskich Filmów Fabularnych w Gdyni w 2010 r.Jaślar-Walicka Ewa – światowej sławy harfistka osiadła w Cieszynie.Jako wirtuoz tego instrumentu wykonuje utwory z zakresu muzykiklasycznej, romantycznej i nowoczesnej (impresjonizm). Edukację muzycznąrozpoczęła w wieku sześciu lat. W 1964 r. ukończyła Państwową SzkołęMuzyczną stopnia podstawowego i Liceum im. Fryderyka Chopinaw Bytomiu, a w 1968 r. Akademię Muzyczną w Warszawie. Rok późniejwyjechała na międzynarodowy konkurs harfowy do Hartford w stanieConnecticut w USA, w wyniku którego otrzymała roczne stypendiumna Uniwersytecie w Hartford. W 1972 r. zdobyła II nagrodęna ogólnoamerykańskim konkursie harfowym w San Diego w Kaliforni.Następnie ukończyła studia magisterskie i doktoranckie na UniwersytecieNowojorskim. W 1970 r. była współzałożycielką zespołu czterech harf„The New York Harp Ensamble”, z którym podróżowała przez 17 latwystępując w 65 krajach obu Ameryk, Europy, Afryki i Azji. Koncertowaław Białym Domu w Waszyngtonie dla prezydentów Jimmy’ego Cartera,Ronalda Regana i Georga Busha oraz w Watykanie dla papieża Jana PawłaII. Nagrała 20 płyt oraz zrealizowała wiele programów radiowychi telewizyjnych. Wystepuje również w zespołach York Harp Duo i The SlavicArts Ensamble. Przez 5 lat pełniła funkcję stowarzyszenia kulturalnegow Nowym Yorku o nazwie The Slavic_American Cultural Association.Jesienią 1991 r. powróciła do Europy. W latach 1993-95 grała pierwsząharfę w praskiej Statni Opera oraz występowała z koncertami solowymiw czeskiej Pradze i w Polsce. Od chwili osiedlenia się w Cieszyniekoncertowała jako solistka z wieloma orkiestrami symfonicznymii kameralnymi oraz w duecie z fletem i sopranem, a także z recitalamisolowymi. W 2000 r. odbyła tourne koncertowe po Włoszech. Od 2001 r.prowadzi klasę harfy w Państwowej Szkole Muzycznej w Bielsku-Białej. Jestpomysłodawczynią, współzałożycielką w 2004 r. i Prezesem PolskiegoTowarzystwa Harfowego. Dzięki temu Cieszyn jest miejscem organizacji,liczącego się w środowisku harfistów, przeglądu „Duety z Harfą”. Wiele z jejkoncertów jest też adresowanych do mieszkańców Cieszyna i regionu,a z okazji Jubileuszu 1200-lecia Cieszyna zaplanowała realizację koncertuAnny Faber z jednym z nielicznych zespołów muzyki pop na świecie,w którym harfa pełni rolę wiodącą. Jest także pedagogiem w PaństwowymLiceum Muzycznym im. Stanisława Moniuszki w Bielsku-Białej.Mucha Magdalena - absolwentka Akademii Muzycznej im.K.Szymanowskiego w Katowicach w klasie prof. Joanny Domańskiej. Brałaudział w licznych kursach mistrzowskich, m.in. w MiędzynarodowychWarsztatach Pianistycznych w Dusznikach Zdroju w klasie prof. TatianySzebanowej i prof. Jerzego Sulikowskiego, w Ogólnopolskich WarsztatachPianistycznych "Fermata" w Gdańsku w klasie prof. Diny Joffe - laureatkiII miejsca w Międzynarodowym Konkursie im. F. Chopina w Warszawie,w kursach prowadzonych w ramach Festiwalu Pianistyki Polskiej w Słupskuw klasie prof. Andrzeja Jasińskiego, jak również w lekcjach mistrzowskichprowadzonych przez wybitnych pianistów: Beatrice Berthold, prof. Wojtala,20

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIprof. Tatarskiego, prof. Szlachtę, prof. Grychtołównę, prof. Wodnickiego,odbywających się w Akademii Muzycznej w Katowicach. Brała udziałw Ogólnopolskim Konkursie Pianistycznym EPTA w Krakowiei Ogólnopolskim Konkursie Pianistycznym w Żaganiu.Poza graniem solowym rozwija się również w graniu kameralnymw klasie prof. Marii Szwajger-Kułakowskiej, grając w różnych zespołach: duetfortepianowy, trio (fortepian, skrzypce, wiolonczela), kwartet (fortepian,skrzypce, altówka, wiolonczela).Ma na swoim koncie liczne koncerty w kraju i za granicą , m.in.2011- Recital fortepianowy w Czeskim Cieszynie2010- Recital fortepianowy w Masafrze- Włochy2009- Recital fortepianowy w Instytucie Polskim w Paryżu2003-2012- liczne koncerty w kraju m.in. w Dworku Chopinowskimw Dusznikach Zdroju, w Sali Koncertowej Akademii Muzycznej w Gdańsku,w Krakowie, w Katowicach, w Tychach, w Tarnowskich Górach, w Bielsku-Białej, w Świnoujściu, w Cieszynie.Pala Tomasz - pianista jazzowy, aranżer i twórca adaptacji muzykido spektakli teatralnych. Absolwent Wydziału Jazzu i Muzyki Rozrywkowejna Akademii Muzycznej w Katowicach.Jeszcze podczas studiów wystąpił z Big Bandem Akademii Jazzowej podczasfestiwalu Jazz Jamboree w 1993 r. Występował także kilkakrotniena festiwalu Rawa Blues w katowickim spodku. Od 1998 r. jest na stałezwiązany z zespołem Ireneusza Dudka „Shakin' Dudi”, z którym po razpierwszy wystąpił jednak już w 1993 r. – w koncercie sylwestrowymprogramu 2 TVP. Przez rok towarzyszył również, podczas koncertówkrakowskiej wokalistce, gitarzystce i kompozytorce – Martynie Jakubowicz.Oprócz płyt powstałych z zespołem „Shakin' Dudi”, nagrał kilka płyt z innymimuzykami, m.in. z wokalistą – Igorem Jaszczukiem (Bard Rock Cafe)i trębaczem jazzowym – Adamem Kawończykiem. Ponadto nagrał płytę BlueBlues II – ze śląskim gitarzystą jazzowo-bluesowym – Grzegorzem Kapotką,która na łamach ogólnopolskiego miesięcznika Muzyk z marca 2000 r.,została określona przez cenionego polskiego pianistę i muzyka jazzowego –Piotra Kałużnego, jako „najlepsza płyta bluesowa nagrana kiedykolwiekw Polsce”. Obecnie współpracuje z Janem Plutą, byłym perkusistą zespołu„Kombi” oraz prowadzi własne trio jazzowe, w którym oprócz Tomasza Paligrają – Bartłomiej Stuchlik na kontrabasie i Łukasz Walczak – na perkusji.Trio T. Pali gra standardy jazzowe, a także własne kompozycje. Na ŚląskuCieszyńskim współdziała muzycznie z Karoliną Kidoń – pochodzącąz Ustronia wokalistką soulowo-bluesowego, cieszyńskiego zespołu „PusteBiuro” oraz z Rafałem Cymorkiem, dla którego aranżuje muzykę do widowiskorganizowanych przez niego w Gminnym Ośrodku Kultury w Chybiu.Jako aranżer zaadaptował m.in. piosenki zespołu „Skaldowie” do tekstówAgnieszki Osieckiej w związku ze widowiskiem muzycznym Słodkie rodzynki,gorzkie migdały, który wystawiany był począwszy od 2010 r. w TeatrzeCieszyńskim w Czeskim Cieszynie oraz w Teatrze Dramatycznym w Płocku.Współpracuje również z Teatrem Polskim w Bielsku Białej, wykonując m.in.muzykę do spektaklu Zła Opinia z piosenkami francuskiego barda –21

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIGeorges'a Brassens’a oraz z aktorką – Katarzyną Dendys-Kosecką, dla którejsparafrazował piosenki do muzycznego monodramu poświęconego Edith Piaf.Piwko Tomasz – ur. w 1969 r. w Cieszynie, dyrygent, chórmistrz orazpedagog muzyczny w zakresie emisji głosu.W 1993 r. ukończył kierunek Wychowania Muzycznego na WydzialePedagogiczno – Artystycznym ówczesnej Filii Uniwersytetu Śląskiegow Cieszynie. W 1998 r. dodatkowo ukończył także studia podyplomowew Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy w zakresiechórmistrzowskim, zaś w 2006 r. – emisji głosu. W latach 1996-2000studiował także dyrygenturę symfoniczną w Akademii Muzycznejw Krakowie, w klasie prof. Jerzego Katlewicza, a później prof. JózefaRadwana.W latach 1989-1996 pełnił w Cieszynie funkcję organisty kościołaoo. bonifratrów, a od roku 1999 do 2006 tutejszego kościoła parafialnegop.w. św. Marii Magdaleny. Jako nauczyciel muzyki w latach 1992-1996był związany z Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernikaw Cieszynie, a pomiędzy 1999-2002 – z Państwową Szkołą Muzycznąw Jastrzębiu-Zdroju.Jako śpiewak w latach 1993-1994 był członkiem Zespołu ŚpiewakówCamerata Silesia w Katowicach i wziął także udział w kilku dużychprodukcjach operowych: Śpiewacy Norymberscy R. Wagnera z zespołemTeatro del Maggio Musicale we Florencji pod dyr. Zubina Methy – w 2004 r.,Parsifal R. Wagnera z zespołem Teatru La Fenice w Wenecji oraz LucreciaBorgia w ramach Opern Festival – Engadin w St. Moritz – obydwa ostatniewydarzenia w 2005 r.Jako chórmistrz-dyrygent, początkowo był związany z chórem InstytutuPedagogiki Muzycznej Filii Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie,a od początku lat 90-tych do chwili obecnej współpracuje z zaolziańskimruchem śpiewaczym, pełniąc obecnie funkcję dyrygenta dwóch zespołówchóralnych - chóru mieszanego Harfa z Czeskiego Cieszyna i chórumieszanego Dźwięk z Karwiny-Raju, a także funkcję dyrektora RadyArtystycznej Stowarzyszenia Śpiewaczo-Muzycznego na Zaolziu. Pozadziałaniami w ściśle pojętym ruchu śpiewaczym na Zaolziu, w 1998 r.Tomasz Piwko wraz z Renatą Wdówką – dyrektorką Podstawowej SzkołyArtystycznej w Czeskim Cieszynie, założył Orkiestrę Euroregionu „ŚląskCieszyński”, skupiającą polskich i czeskich muzyków, w której do chwiliobecnej pełni funkcję kierownika artystycznego. Pod jego dyrekcją orkiestrazaznaczyła swoją obecność udziałem m.in. w okolicznościowych koncertachzwiązanych z rocznicami powstania Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego,czy też w ramach cieszyńskiej Dekady Muzyki Organowej, Chóralneji Kameralnej.Jako pedagog – specjalista w zakresie emisji głosu – związany jest ze śląskimiNauczycielskimi Kolegiami Języków Obcych oraz z Wyższą Szkołą Edukacjiw Sporcie w Wiśle. Stale współpracuje również z Ośrodkiem DoskonaleniaZawodowego dla nauczycieli „Publisher- Innowacje” w Cieszynieoraz Wojewódzkim Ośrodkiem Metodycznym w Bielsku-Białej.22

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIStanieczek Anna – muzyk – skrzypaczka i dyrygent chórów, przez okres34 lat związana z Kapelą Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej.W zespole tym współpracowała z Janina Marcinkową przy opracowaniuwszystkich najważniejszych jego programów: Cieszyńskie Wesele, Pieśniczkispod Baraniej Góry, Stawiani moja itd. oraz przy produkcji filmu „Tańcei Pieśni Ziemi Cieszyńskiej”. Od 25 lat prowadzi ponadto Męski Chór Cantusw Goleszowie. Chór ten jest laureatem wielu nagród zdobytych w krajui za granicą. Od 8 lat związana jest także z Kapelą dziecięco – młodzieżowegoZespołu Pieśni i Tańca „Goleszów”, dla którego opracowuje szatę muzyczną.Jej życie zawodowe jest osobową ostoją tradycji muzycznych ŚląskaCieszyńskiego.Od 3 lat naucza gry na skrzypcach dzieci z Cisownicy, skupione w grupieCisownickie Smyczki. Za swą działalność kulturalno – społeczną wielokrotnieodznaczana odznaczeniami państwowymi. W 2004 r. wniosek KomisjiKultury, Sportu i Promocji Powiatu Rady Powiatu Cieszyńskiego o NagrodęPowiatu Cieszyńskiego w dziedzinie kultury, którą tez otrzymała.Wójtowicz Krzysztof – muzyk i pedagog muzyczny, a także kompozytor;absolwent Wychowania Muzycznego na Filii U. Ś. w Cieszynie (dyplomw 1978 r.); jako kompozytor twórca kilkunastu utworów oraz kilkudziesięciuopracowań – głównie na użytek chórów; założyciel młodzieżowego zespołumuzycznego w Strumieniu (1966 r.), następnie jako członek TowarzystwaŚpiewaczego „Lutnia” w Strumieniu – dyrygent chórów, m.in. „Lutnia”i kierownik zespołów muzycznych. Od 1971 r. nieprzerwanie pracuje jakodyrygent, a od 2003 r. jest kierownikiem artystycznym najstarszego naŚląsku Cieszyńskim chóru szkolnego „Canzonetta” w Strumieniu.Chór szkolny pod kierunkiem Krzysztofa Wójtowicza towarzyszył światowejsławy tenorom – Wiesławowi Ochmanowi oraz Kałudi Kałudowowi podczaskoncertu w Krakowie, zarejestrowanego przez Polskie Radio. Chór szkolnypod batutą Wiesława Wójtowicza był także współwykonawcą opery „CarinaBurana” kompozycji Karola Orff’a, podczas Festiwalu „Viva il Canto”w Cieszynie.PISARSTWOKaszper Kazimierz – pisarz, prozaik i publicysta. W latach 1960-tychstudiował medycynę, filologię polską i czeską na Uniwersytecie w Ołomuńcuoraz polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1972-79 redaktordziału kulturalnego „Głosu Ludu”. Kierownik literacki a następnie (1980-81)redaktor naczelny miesięcznika „Zwrot”. Od 1981 r. sekretarz redakcji„Głosu Ziemi Cieszyńskiej” Wykładowca historii literatury polskiej naUniwersytecie Ostrawskim. Od 1998 r. kierownik literacki Sceny PolskiejTìešínského Divadla w Czeskim Cieszynie. Jako publicysta uprawia krytykęliteracką i teatralną. Jest też członkiem-założycielem Sekcji Literacko-Artystycznej Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w RepubliceCzeskiej oraz członkiem Grupy Literackiej 63 w Trzyńcu.23

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIMachej Zbigniew – pisarz i poeta. Absolwent polonistyki i religioznawstwana Uniwersytecie Jagiellońskim. Dziennikarz „gazety prowincjonalnej”i „Głosu Ziemi Cieszyńskiej”. Jako dyplomata i wicedyrektor OśrodkaKultury Polskiej w Pradze – tłumacz literatury czeskiej.Matkowski Eugeniusz – pisarz oraz autor wierszy i opowiadań w językupolskim i esperanto. Od 1959 r. zamieszkały na Śląsku Cieszyńskimw Chybiu.Miękina Leon – nauczyciel, pisarz i tłumacz. Absolwent polonistyki naKatolickim Uniwersytecie Lubelskim. Autor wierszy, opowiadań, gawęd,reportaży i tłumaczeń oraz słownika bibliograficznego poświęconegopisarzom cieszyńskim.Niedoba Andrzej – publicysta, dramatopisarz – autor sztuk scenicznychoraz dziennikarz telewizyjny, pochodzący z Wisły. W latach 60-tychstudiował polonistykę w Krakowie. Powszechnie znaną jego kompozycjąliteracką, często jednak nieautoryzowaną, są napisane pod koniec lat60-tych słowa pieśni „Szumi Jawor”, do której muzykę, specjalnie dlaZespołu Regionalnego Pieśni i Tańca „Wisła”, stworzył w tym czasie wiślańskinauczyciel i ojciec Andrzeja – Adam Niedoba. Napisana z intencjąstanowienia muzyczno-regionalnego motta zespołu, stała się pieśń SzumiJawor po latach formą hymnu prawie wszystkich górali beskidzkich,urastając także stopniowo do rangi utworu o podobnym znaczeniui zastosowaniu, jak XIX-wieczna pieśń „Za chlebem”, bardziej znanapod nazwą „Góralu czy ci nie żal”, do której słowa napisał jeden z pisarzypolskiego pozytywizmu – Michał Bałucki.Pietroszek Stanisław – dziennikarz, założyciel – twórca i wydawcaukazującego się od połowy lat 90 – tych XX w., pierwszego regionalnegoczasopisma kulturalno – społecznego na Śląsku Cieszyńskim – „Znad Olzy”,będącego początkowo miesięcznikiem, następnie dwumiesięcznikiemi kwartalnikiem. Będąc aktywnie zainteresowany toczącym się życiem,stworzył Pietroszek unikalne czasopismo, które przez szereg lat zajmowałosię sprawami kultury – na ogół – lokalnej, historii kultury i w którymporuszano także oryginalne, ciekawe wątki historii lokalnej i powszechnej.Sam pisze o zjawiskach społecznych, przeważnie w kontekściewspółczesnym, częstokroć ujawniając zmysł obserwacji, poczucie humoru,a niejednokrotnie także niepośledni warsztat pisarski.Pilch Jerzy – pisarz, felietonista, scenarzysta filmowy, prozaik i publicysta.Wierną publiczność zdobył sobie w stanie wojennym jako autor niezwyklezabawnych, satyrycznych felietonów literackich, czytanych na spotkaniachkrakowskiego czasopisma mówionego „Na Głos”. Prędko też stał się jednymz najpopularniejszych autorów „Tygodnika Powszechnego”, a następnie„Polityki”, gdzie pełni rolę stałego felietonisty, nadając swym tekstom własny,niepowtarzalny styl. Pierwszy zbiór opowiadań, który wypełnił groteskowymiportretami znanych wtajemniczonym (często mieszkańcom Ziemi24

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWICieszyńskiej) ludzi i zdarzeń – zdawał się przedłużeniem jego felietonówi publicystyki. Jego atrakcyjne językowo, a często także zabawne opowieścipodszyte są jednak nostalgią: ich bohaterowie poszukują daremnie smakuswej młodości i ludzi odchodzących w przeszłość. Ten ból egzystencji ukoićmoże jedynie ubranie wspomnień w literacką, anegdotyczną formę,co też Jerzy Pilch zrobił w sposób bardzo trafny. Jego proza była równieżadaptowana w teatrze i filmie.Był czterokrotnie nominowany do nagrody Nike i otrzymał ją w roku 2001 zapowieść Pod Mocnym Aniołem.Powieści Jerzego Pilcha tchną, nie zawsze zrozumiałym, ale za to na pewnoprowokującym do aktywnych przemyśleń, autentyzmem przeżyći wypowiedzi. W swoich poczytnych utworach często niezwykle barwnieportretuje Śląsk Cieszyński, a szczególnie rodzinne miasto Wisłę. Tenwizerunek rodzimych stron, jest zatrzymaną w czasie i niepowtarzalną wizjąartystyczną, a ze względu na pozycję, jaką cieszy się już obecnie pisarz wśródkrytyki oraz sławę – wśród czytelników – stanowi żywą i nieocenionąpromocję Śląska Cieszyńskiego.W 2004 r. otrzymał Nagrodę Powiatu Cieszyńskiego (ob. im. ks. L.J.Szersznika) w kategorii twórczości artystycznej, za całokształt dokonańliterackich mających na względzie utrwalenie ludzi, ich życia i obyczajowościŚląska Cieszyńskiego oraz za wynikającą stąd promocję Ziemi Cieszyńskiej.Trepka Andrzej – pisarz i publicysta. Autor powieści i opowiadańfantastycznych oraz współpracownik licznych czasopism. Członek BielskiegoKlubu Pisarzy.Turant Witold – autor wierszy i esejów, dziennikarz Polskiego Radia.Od 1988 r. mieszka w Górkach Wielkich.POEZJAKronhold Jerzy – urodzony w 1946 r. w Cieszynie – poeta, autor kilkucenionych przez krytykę tomików poetyckich (Samospalenie 1972, BaranekLawiny 1980, Oda do Ognia 1982, Niż 1990, Wiek Brązu 2000); reżyser,pracownik administracji publicznej i dyplomata.Studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim i reżyserięw Państwowej Wyższej szkole Teatralnej w Warszawie (dyplom 1984).Jako poeta jest uważany za współtwórcę polskiej formacji poetyckiej zwanejNową Falą, która zaistniała w latach 1968-1976. Oprócz innych ośrodkówformacja ta związana była z krakowską grupą poetycką „Teraz” i powstałymw 1967 r. czasopismem „Student”. Z formacją Nowej Fali wiąże się m.in.twórczość poety i tłumacza literatury angielskiej (głównie WilliamaShakespear’a) – Stanisława Barańczaka. W latach 1971-73 J. Kronholdorganizował zjazdy poetów tej znanej ogólnopolskiej formacji w Cieszynie.Jako reżyser jest J. Kronhold twórcą spektakli teatralnych i telewizyjnych.Pracował w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach.Był także antykwariuszem i działał jako dziennikarz w Cieszynie.25

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIW zakresie działań społecznych jest propagatorem współpracy Polaków,Czechów i Słowaków. Na przełomie lat 80 tych i 90 – tych był pomysłodawcąi pierwszym organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „NaGranicy” w Cieszynie. Jest też członkiem-założycielem związanegoz organizacją tego festiwalu Stowarzyszenia Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka.Był radnym Miasta Cieszyna, radnym I kadencji Rady Powiatu Cieszyńskiegooraz w latach 1991-1995 i 2007-2011 – Konsulem GeneralnymRzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie, w wyniku czego powstały m.in. noweprzejścia graniczne i połączenia komunikacyjne. Pełnił także funkcjędyrektora Instytutu Polskiego w Bratysławie.W związku ze swą działalnością publiczną, w tym działaniami na rzeczFestiwalu Teatralnego „Na Granicy”, w 2004 r. odznaczony Złotym KrzyżemZasługi, a w 2008 r. – Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski przezPrezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.Machej Zbigniew – patrz PISARSTWO.Matkowski Eugeniusz – patrz PISARSTWO.Oszelda Jerzy – poeta i dziennikarz, syn Władysława – dziennikarza i przezdłuższy czas nestora dziennikarzy polskich. Podjął próby kontynuacji działańojca w zakresie budowania twórczych stosunków międzyludzkich na gruncielokalnym. Zainteresowania filozoficzne skłoniły go do poszukiwańreligioznawczych oraz relacji międzyludzkich, a także ekologicznych (tekstyutworów z tej ostatniej dziedziny umuzykalnia młodzieżowy zespół„Poethicon” z Cieszyna).Sabath Beata – poetka, nauczycielka języka polskiego w cieszyńskichszkołach. Studia na Uniwersytecie Śląskim, Filologia Polska o specjalnościpedagogicznej w Sosnowcu. Ma na swoim koncie liczne publikacje: tomikipoezji, udział w wydaniach zbiorowych i antologiach. Tworzy wierszeo tematyce regionalnej i religijnej.Sławek Tadeusz – filolog polski i angielski, poeta, publicysta; absolwentUniwersytetu Jagiellońskiego, nauczyciel akademicki. Autor prac z zakresuhistorii literatury angielskiej i amerykańskiej oraz z pogranicza filozofiii literatury, komparatystyki i translatoryki. Autor książek poetyckichi tłumaczeń.Słonina Mieczysław – poeta, absolwent polonistyki na KatolickimUniwersytecie Lubelskim. Autor licznych wierszy i poematów.Współpracownik lokalnego czasopisma literackiego „Nowa Formacja”z Chybia.Turant Witold – patrz PISARSTWO.26

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIWęgrzyn Kazimierz Józef – poeta zamieszkały w Istebnej. Urodził się1 stycznia 1947 roku w Miejscu Piastowym koło Krosna na Podkarpaciu.Zadebiutował w 1977 roku na łamach “Gościa Niedzielnego”, a w dwa latapóźniej wyszedł jego debiutancki tomik, “Próba samookreślenia”.Za wydany w podziemnej oficynie “Śląsk” tom “Czarne kwiaty” (1984)otrzymał nagrodę specjalną Śląsko-Dąbrowskiego Komitetu KulturyNiezależnej.Łącznie ukazało drukiem prawie około 50 tomików jego poezji, w tym kilkaobszernych, kilkusetstronicowych. W jego twórczości przeważają wierszeo tematyce religijnej i patriotycznej oraz opiewające piękno krajobrazui przyrody beskidzkiej. Jest też autorem fraszek odnoszących się do sprawogólnoludzkich, a czasami także do współczesnych kwestii społecznychi politycznych w Polsce. Przykładem twórczości K.J. Węgrzyna o tematycebeskidzko-cieszyńskiej jest obok kilku innych wydany 2004 r. tomik„Różaniec Istebniański”. W 2009 r. – kandydował o Nagrodę im. ks. LeopoldaJana Szersznika.RZEŹBAFober Jerzy – rzeźbiarz. Ukończył Szkołę im. Kenara w Zakopanym orazWydział Rzeźby A.S.P. w Warszawie – z wyróżnieniem. Wykładowcaw stopniu profesorskim na Katedrze Rzeźby Instytutu Sztuki Filii U.Ś.w Cieszynie oraz na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Domeną jegotwórczości są rzeźby w drewnie na ogół w formie figuralnej bądź do niejzbliżonej, częściowo polichromowane, o zwartej bryle jednakz uwidocznionym rysunkiem i precyzyjnie opracowanymi choćfragmentarycznie eksponowanymi detalami. Okazjonalnie zajmuje sięprojektowaniem wnętrz. Liczne wystawy indywidualne i udział w zbiorowychw kraju i za granicą, udokumentowane publikacjami oraz wyróżnienia – m.in. Nagroda im. Brata Alberta w dziedzinie rzeźby religijnej w 1992 r.W latach 2002 i 2003 wnioski o Nagrodę Powiatu w dziedzinie kultury (ob.im. ks. L.J. Szersznika) Burmistrza Miasta Cieszyna, a w 2004 r. –Uniwersytetu Śląskiego, którą ostatecznie otrzymał w 2005 r.Górnicka-Herma Urszula – rzeźbiarka i medalierka uprawiająca takżerysunek, malarstwo oraz sztukę witrażową. Urodzona w 1966 r. w Pilicy kołoZawiercia, odbyła studia na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie,uzyskując dyplom z wyróżnieniem na Wydziale Rzeźby w 1991 r. Twórczynirzeźb sakralnych, medali okolicznościowych oraz ilustracji do podręcznikówszkolnych. Jest autorką m.in. medalu dla Miasta Cieszyna z 1995 r.,pamiątkowego medalu z okazji wizyty Ojca świętego Jana Pawła IIw Skoczowie, medalu z okazji XXV-lecia Filii Uniwersytetu Śląskiegow Cieszynie i dla stowarzyszenia „Dziedzictwo św. Jana Sarkandra”w Cieszynie z 2003 r. oraz monety na 300-lecie ewangelickiego KościołaJezusowego w Cieszynie. Wraz mężem – Tomaszem Hermą – ma za sobąm.in. następujące realizacje rzeźbiarskie: „Muzykujące Anioły” –na barokowe organy w kościele OO. Franciszkanów w Pilicy w 1996 r.,fontann na Rynku w Wiśle i w Parku Pokoju w Cieszynie – w 2002 r. oraz27

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIpomnika ks. Leopolda Jana Szersznika w Parku Pokoju w Cieszynie –w 2006 r. W zakresie malarstwa jest też autorką kilku witraży do kaplicySerca Jezusowego w kościele Piotra i Pawła w Skoczowie oraz do kościołaewangelickiego w Goleszowie w 2008 i 2009 r. Od 1991 r. miała wystawyindywidualne na Śląsku Cieszyńskim, a także brała udział w wystawachzbiorowych w regionie oraz w Częstochowie, Krakowie i Lublinie. PraceU. Górnickiej-Hermy znajdują się w zbiorach Muzeum Medalierstwawe Wrocławiu.Za osiągnięcia plastyczne zdobyła wyróżnienia i nagrody,m.in. na Ogólnopolskim Konkursie Sztuki Sakralnej „Sodeglo” w Poznaniuw 1990 r. oraz podczas Konfrontacji Najmłodszych Artystów Krakowskichw Myślenicach w roku 1992Kontakt: e-mail: sculpture@poczta.onet.pl; www.sculptor_herma.republika.plHerma Jan – rzeźbiarz i wykładowca na Uniwersytecie Śląskim, Filiiw Cieszynie. Jest autorem kilkunastu znanych pomników – usytuowanychgłównie w Cieszynie, ale też w innych miejscowościach powiatucieszyńskiego. Jest ponadto twórcą ponad 50 tablic portretowychwskrzeszających pamięć o wybitnych Polakach, którzy swoje życie poświęciliróżnorodnej służbie publicznej na Śląsku Górnym i Cieszyńskim. Rzeźbytworzy w brązie, spiżu i szlachetnych gatunkach kamienia,często w marmurze.W 2003 r. laureat Nagrody Powiatu Cieszyńskiego w dziedzinie kultury(ob. im. ks. L.J. Szersznika), w kategorii twórczości artystycznej, zacałokształt dokonań mających na celu artystyczne utrwalenie historiii kultury Śląska Cieszyńskiego.Herma Tomasz – rzeźbiarz, medalier, twórca małych form rzeźbiarskich,jako malarz twórca obrazów w charakterze abstrakcji geometrycznej.Syn rzeźbiarza Jana Hermy, urodzony w 1966 roku w Cieszynie. W latach1985 – 1990 studiował na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknychw Krakowie. Dyplom uzyskał w pracowni prof. Stefana Borzęckiego w 1990r. W 2000 r. ukończył studia podyplomowe w zakresie informatykina Politechnice Łódzkiej. Oprócz medali i form kameralnych także twórcarzeźb o tematyce sakralnej oraz tablic pamiątkowych.W latach 90-tych był autorem kilku wystaw indywidualnych na ŚląskuCieszyńskim i Śląsku. Brał także udział w wielu wystawach zbiorowychw kraju (oprócz Śląska w Krakowie) i za granicą. Małe formy rzeźbiarskieT. Hermy znajdują się w kolekcji Jana Pawła II, Muzeum Medalierstwawe Wrocławiu oraz w zbiorach prywatnych w kraju i za granicą.Za swe dokonania plastyczne otrzymał kilka nagród, w tym – w dziedzinierzeźby na Konfrontacjach Najmłodszych Artystów Krakowskich w 1991 r.,Nagrodę Kuratora Oświaty oraz w cieszyńskim konkursie na znak graficzny„I Europejskie Spotkanie Miast Podzielonych Granicą” – obie w 1998 r.kontakt e-mail: sculpture@poczta.onet.pl; www.sculptor_herma.republika.plKubala Karol – ur. 1936 w Nierodzimiu rzeźbiarz, malarz, scenograforaz architekt wnętrz. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie,Wydziału Rzeźby w pracowni prof. Jacka Pugeta – dyplom w 1963 r.28

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - ZAWODOWIoraz Studium Ceramiki i Projektowania i dodatkowo – StudiumPedagogicznego. W latach 1974-1990 był kierownikiem zespołu pracowniplastycznych w Fabryce Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej.Od lutego 2000 r. systematycznie prowadzi również cotygodniowe warsztatyplastyczne dla członków stowarzyszenia twórców „Brzimy” w Ustroniu.Jest rzeźbiarzem z wykształcenia, uprawiającym jednak w dużym stopniumalarstwo. W jego dorobku znajdują się więc rzeźby i pomniki; płaskorzeźbyi tablice pamiątkowe; medale, ale również polichromie i wystroje wnętrzkościołów, scenografie, projekty graficzne oraz malarstwo sztalugowe,z pośród którego wymienić należy beskidzkie pejzaże, zwłaszcza z okolicUstronia oraz realistycznie traktowany portret. Wystawy autorskie miałymiejsce w Zakładowym Domu Kultury „Kuźnik” (w latach 1966, 1983i 1993) oraz w Muzeum Hutnictwa i Kuźnictwa (1991, 1996, 2002 i 2007);brał też udział w wystawach zbiorowych.Za swą działalność został wyróżniony medalami i odznakami: „ZasłużonyDziałacz Kultury”, „Zasłużony dla Miasta Ustronia” oraz „Medalem 40-leciaPRL”. W 2001 r. został uhonorowany Laurem Srebrnej „Cieszynianki”,a w 2009 r. – Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.Setkiewicz Małgorzata – patrz MALARSTWO.Skauba-Krentowicz Małgorzata – patrz CERAMIKA.Stoch Jarosław – patrz MALARSTWO.TEATRSłupczyński Bogusław – aktor teatralny, reżyser, a także scenarzysta;ur. w 1965 r. w Bielsku-Białej; absolwent Państwowej Wyższej SzkołyTeatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie. Aktor Teatru Polskiegow Warszawie za dyrekcji Kazimierza Dejmka (1988-1990) W 1990 r.Organizator jednego z pierwszych prywatnych Studiów Aktorskich w Polsce –Studio Aktorskie AS w Warszawie. W latach 1993-1995 twórca Teatru StudioAktorskie w Puławach. Od 1996 r. związany z tzw. nurtem etnicznymi antropologicznym w teatrze. Za spektakl „Historia Konia”, według LwaTołstoja, nagrodzony przez Telewizję Polską na Ogólnopolskim FestiwaluMałych Form Teatralnych w Szczecinie w 1997 r. W spektaklutym po raz pierwszy też sięgnął po motywy obrzędowe Beskidu Żywieckiegoi Śląskiego. W 1999 r. przeniósł się do Cieszyna, gdzie wspólnie z żonąKatarzyną stworzył, przy Cieszyńskim Ośrodku Kultury – Cieszyńskie StudioTeatralne. Jednocześnie zakłada, uzupełniające teatralną i aktorskąaktywność Stowarzyszenie Na Rzecz Odnowy i Współistnienia Kultur„Sałasz”. W Cieszynie tworzy wraz z zespołem C.S.T. spektakle nawiązującem.in. do spraw tożsamości indywidualnej i zbiorowej. Zespół C.S.T. otrzymałza swoje dokonania kilka liczących się nagród. W 2008 r. teatr C.S.T.zakończył pracę nad kolejnym spektaklem pt. "Bolko Kantor".Bogusław Słupczyński jest autorem scenariusza oraz reżyserem tegospektaklu.29

Twórcy i poeci ludowi lub nieprofesjonalni (312)BIBUŁKARSTWODobija Barbara – patrz POEZJAGrosek Klaudia – bibułkarka; ur. 1989 r. w Cieszynie; wykonuje kwiatkiz bibuły.Klimczak Beata – bibułkarka z Bażanowic koło Goleszowa. Tworzyokazjonalne, papierowe kompozycje przestrzenne m.in. w formie sztucznychkwiatów, kompozycji wiszących oraz karki świąteczne, a także ozdobneodlewy gipsowe.Kwiatkowska Monika – bibułkarka ur. w 1977 r. w Wiśle; wykonuje kwiatkiz bibuły. Członkini stowarzyszenia „Grupa Twórców Wiślanie”.Stanieczek Renata – bibułkarka z Goleszowa. Tworzy okazjonalne, papierowekompozycje przestrzenne m.in. w formie sztucznych kwiatów, kompozycjiwiszących oraz karki świąteczne, a także ozdobne odlewy gipsowe.Szarzec Wioletta – bibułkarka z Bażanowic koło Goleszowa. Tworzyokazjonalne, papierowe kompozycje przestrzenne m.in. w formie sztucznychkwiatów, kompozycji wiszących oraz karki świąteczne, a także ozdobneodlewy gipsowe.Śliwka Anna – bibułkarka i malarka amatorka ur. w 1951r. w Wiśle.Wykonuje z krępliny kwiaty, bukiety, wianki stroiki i dekoracjeokolicznościowe. Maluje na płótnie, dykcie, papierze - olejem, akrylem,akwarelą i pastelem – pejzaże, kwiaty, chaty góralskie. Należy doStowarzyszenia „Beskidzka 5” oraz do „Grupy Twórców Wiślanie”.BIŻUTERIA ARTYSTYCZNAGrzesik Katarzyna – twórczyni biżuterii artystycznej z Goleszowa. Biżuterięwykonuje od 2007 r. wzorując się na formach współczesnych. Do pracystosuje zwłaszcza srebro, metale posrebrzane, drewno, masę perłową, perły,szkło malowane i zwykłe, półfabrykaty szklane (crackle) oraz akryl i plastik.Swoją biżuterię prezentowała na terenie powiatu cieszyńskiegooraz w Ostrowcu Świętokrzyskim w 2008 r. Twórczyni współpracujei wystawia prace wraz ze swą z koleżanką branży – Joanną Pilchz Dzięgielowa.

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIPilch Joanna – twórczyni biżuterii artystycznej z Dzięgielowa koło Goleszowa.Biżuterię wykonuje od 2007 r. wzorując się na formach współczesnych.Do pracy stosuje zwłaszcza srebro, metale posrebrzane, drewno, masęperłową, perły, szkło malowane i zwykłe, półfabrykaty szklane (crackle)oraz akryl i plastik. Swoją biżuterię prezentowała na terenie powiatucieszyńskiego oraz w Ostrowcu Świętokrzyskim w 2008 r. Twórczyniwspółpracuje i wystawia prace wraz ze swą z koleżanką branży – KatarzynąGrzesik z Goleszowa.BUDOWA INSTRUMENTÓWSzczotka Andrzej – twórca instrumentów ludowych (piszczałki, trombity).Wałach Zbigniew – skrzypek ludowy, gajdosz, budowniczy góralskichinstrumentów muzycznych, ok. 1985 r. – twórca kapeli regionalnej „Wałasi”w Istebnej, którą też kieruje; wnuk znanego drzeworytnika działającegow Istebnej – Jana Wałacha. Udoskonalenie i uzupełnienie warsztatumuzycznego spowodowane zostały kontaktami z Józefem Skrzekiem –znanym muzykiem rockowym z Górnego Śląska. Obecnie współpracujez aktorem Teatru w Bielsku – Białej Wiesławem Komasą. Jako muzykantludowy zdobył Wałach nagrody na festiwalach Regionalnych m.in. na JesieniTatrzańskiej w Zakopanem. Występował także w wielu częściach Europyoraz w Indiach popularyzując tam muzykę regionalną górali śląskich.Około 1987 r. odznaczony odznaką Ministra Kultury „Zasłużony DziałaczKultury”.CERAMIKACzech Marta – ceramiczka ludowa z Goleszowa; nauki w zakresie ceramikipobierała od 1999 r. w Małopolskim Uniwersytecie Ludowym,ukierunkowanym na poznawanie form w zakresie rękodzielnictwa ludowego.Takie też formy stosuje w swoich ceramikach, stanowiących niewielkierzeźby przedstawiające postacie o charakterze świątków, proste naczyniai bibeloty.Mucha Michalina - ceramik ze Skoczowa.Słonina Sebastian – fotografik i ceramik ze Skoczowa.FOTOGRAFIA I FILMDominik Rudolf – fotografik oraz pisarz i publicysta (autor opowiadań,wierszy i esejów); członek Klubów Literackich Związku NauczycielstwaPolskiego w Katowicach, Bielsku-Białej oraz grupy literackiej „Gronie”w Żywcu.31

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIDzida Franciszek – filmowiec z Chybia. Zasłynął na skalę regionu i całejPolski, jako popularyzator sztuki filmowej. Przede wszystkim dzięki jego pasjiw tej dziedzinie, w roku 1969 powstał w Chybiu i do tej pory działa,Amatorski Klub Filmowy „Klaps”. W klubie tym zrealizował kilkadziesiątfilmów, które przyniosły liczne laury rangi ogólnopolskiej a równieżmiędzynarodowej – w kategorii filmów nieprofesjonalnych. Zorganizowałw klubie „Klaps” kilkanaście przeglądów twórczości filmowej i festiwali filmównieprofesjonalnych, przez co klub ten stał się swoistym fenomenemkulturowym na Śląsku Cieszyńskim, a także w skali Polski. Pozatą działalnością Franciszek dzida uprawia także fotografię i malarstwo.W roku 2001 został odznaczony Odznaką Ministra Kultury – „ZasłużonyDziałacz Kultury”.W 2002 r. Powiat Cieszyński przyznał Nagrodę w dziedzinie kultury (ob.Nagroda im. ks. L.J. Szersznika) Franciszkowi Dzidzie w kategoriiupowszechniania kultury za całokształt działalności związanejz popularyzacją sztuki filmowej na Ziemi Cieszyńskiej, a szczególniew ramach powołanego przezeń Amatorskiego Klubu Filmowego „Klaps”w Chybiu.Faruga Jacek - uprawia fotografię.Gil Jarosław – fotografik ze Skoczowa.Kawa Agnieszka – uprawia fotografię.Kępski Marcin – fotografik ze Skoczowa.Słonina Sebastian – patrz CERAMIKA.GAWĘDZIARSTWOBalcar Józef – gawędziarz ludowy z zawodu nauczyciel i kierownik SzkołyPodstawowej w Lipowcu. Zbieracz podań, legend i opowieści ludowych; takżezałożyciel zespołu teatralnego, przekształconego w 1965 r. w ZespółRegionalny „Lipowiec”, z którym występował właśnie jako gawędziarz.Autor widowisk scenicznych.Bujok Zuzanna – poetka, pisarka i gawędziarka ludowa z Wisły, która tworzywiersze pisane charakterystyczną gwarą wiślańską. Oprócz początkowotworzonych, wierszy okolicznościowych pisze również prozą lub wierszemutwory odnoszące się do charakterystycznych zwyczajów i obrzędówludowych związanych z Mikołajkami, Kolędnikami czy też Godami. Członekstowarzyszenia „Grupy Twórców Wiślanie”, dzięki któremu publikuje swoje utwory.Zaangażowana w pracę z dziećmi często przygotowuje ich występyartystyczne. Inicjatorka powstania wiślańskich grup śpiewaczych „Tkocze”i „Mali Tkocze”. Jest laureatką Nagrody Miasta Wisły w dziedzinie kultury za32

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIrok 2001. W 2003 r. odznaczona odznaką Ministra Kultury „ZasłużonyDziałacz Kultury”. Wniosek o Nagrodę Powiatu Wiślańskiego CentrumKultury i Informacji.Ciszewska Renata – poetka i gawędziarka z Ustronia, a także choreografamator pracujący z zespołem regionalnym – Estradą Regionalną „Równica”z Ustronia. W jej wierszach pojawiają się tematy opisujące życie naszychprzodków z odwołaniem do podstawowych uczuć – miłości, radości i smutku.Jest członkiem Stowarzyszenia Kulturalnego „Równica”.Kawulok Zuzanna – gawędziarka z Istebnej, córka Jana Kawulokabudowniczego instrumentów wywodzących się z tradycji Beskidu Śląskiego.Po jego śmierci w 1976 r. Zuzanna Kawulok przejęła pieczę nad, stworzonymprzez ojca, słynnym muzeum instrumentów góralskich, mieszczącym sięw tradycyjnej, zachowanej tzw. kurnej chacie – domu mieszkalnym GóraliŚląskich. Samo muzeum ma statut Izby Regionalnej, a zabytkowa chatawybudowana w 1863 r., w której się mieści, należy dziś do szlakuarchitektury drewnianej województwa śląskiego. Zuzanna Kawulokprowadząc przez lata swą placówkę, o zbiorach i lokalnych zdarzeniach,opowiadała zwiedzającym gwarą Górali Śląskich.Zuzanna Kawulok jest znaną i cenioną znawczynią tradycji, instrumentówGórali Beskidu Śląskiego, poetką, gawędziarką oraz instruktorkąi organizatorką zespołów regionalnych w tym zwłaszcza Zespołu Pieśnii Tańca „Koniaków”, którego była w swoim czasie kierownikiem.Wielokrotnie brała udział w konkursach instrumentalistów i gawędziarzy.Działała także w Stowarzyszeniu Twórców Ludowych. Folklor góralskipropagowała nawet w języku esperanto. Obecnie, ze względów zdrowotnych,sama nie oprowadza już po izbie; nadal jednak bierze udział w imprezachfolklorystycznych, gdzie uczestniczy w pracach komisji konkursowych.Wojtyła Bernadeta – gawędziarka z Goleszowa.GRAFIKAGluza Jan – patrz MALARSTWONiemiec Zbigniew – ur. w 1948 r. w Ustroniu autor prozy pisanej gwarąurodzony w Ustroniu; także rzeźbiarz, rysownik i grafik amator. Z zawodunauczyciel. Jest współzałożycielem powstałej w 1978 r. grupy plastycznej„Brzimy” w Wiśle. Początkowo zajmował się malarstwem olejnym i rzeźbą,co z czasem poszerzył o rysunek piórkiem, techniki graficzne i łączone.Przez wiele lat był członkiem Komitetu Organizacyjnego Tygodnia KulturyBeskidzkiej, autorem plakatów na tą imprezę oraz na Wiślańskie Dni Sportu.Jest również twórcą maskotki znanej pod nazwą „Wiślaczka”, członkiemzespołu redakcyjnego pierwszych numerów „Gazety Ustrońskiej” i autoremwiniety tej gazety. W swoim dorobku posiada liczne prace z zakresu grafiki33

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIużytkowej (opracowania plastyczne tomików poezji, znaki graficznekilkunastu firm z Podbeskidzia i exlibrisy).Brał udział w licznych wystawach zbiorowych: w Ustroniu, Wiśle, Cieszynie,Jabłonkowie, Bielsku-Białej, Warszawie, Genk w Belgii oraz w Neukirchen-Vluyn w Niemczech. W 1998 r. zorganizowano jego wystawę indywidualnąw Muzeum Hutnictwa i Kuźnictwa, połączoną z promocją tomiku esejówpisanych gwarą p.t. „Kaj idziesz człowiecze?”. Uhonorowany odznaką„Zasłużony Działacz Kultury”. W 2008 r. również w tej instytucjizorganizowano kolejną wystawę autorską, tym razem z okazji 60. urodzinw połączeniu z wydaniem książki zwierającej rysunki Z. Niemca p.t.: „Spodpiórka i pióra”.HAFTBorusiak Krystyna – hafciarka z Istebnej.Branc Irena – poetka i hafciarka urodzona w Wiśle. Ma bardzo żywyzwiązek z wiślańską tradycją, którą stara się przekazać w swoich wierszach,gawędach i opowiadaniach.Publikacje: „Od źródeł Wisły...wiersze i gawędy Wiślan”, Stowarzyszenie„Grupa Twórców Wiślanie”, Wisła 2000„Zabytki Wisły w twórczości wiślan”, Interfon, Cieszyn 2006.We własnym zakresie wydała:”Kamienie z wiślańskich zboczy”, Logoss Press, Cieszyn 2006„Zerwane liście wspomnień”, Logos Press Cieszyn, 2007Jako hafciarka wyszywa obrusy, serwety i bieżniki, komponującsamodzielnie wzory. Od wielu lat chętnie haftuje również obrazy na kanwie,ściegiem gobelinowym. Jest członkinią „Grupy Twórców Wiślanie”.Bujok Bronisława – hafciarka; urodziła się w 1930 r. w Ustroniu. Haftujeobrazki na kanwie ściegiem gobelinowym oraz szydełkuje serwety i obrusy.Wykonuje też szydełkowe koronki oraz wiele własnych kompozycji z tkanini włóczki. Jest członkinią „Grupy Twórców Wiślanie”.Czepczor Helena – hafciarka z Jaworzynki.Gazurek Janina – hafciarka z Istebnej.Gazurek Maria – hafciarka z Istebnej.Jancz Zuzanna – hafciarka z Istebnej.Juroszek Jadwiga – hafciarka z Jaworzynki.Kawulok Maria – hafciarka z Istebnej.Kąkol Anna – hafciarka z Jaworzynki.34

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIKopryan Barbara – hafciarka z Istebnej.Małysz Krystyna – hafciarka i koronkarka z Goleszowa tworząca haftyw technice gobelinowej oraz przestrzenne formy koronkarskie.Motyka Maria – hafciarka z Jaworzynki.Motyka Teresa – hafciarka z Jaworzynki.Paździora Aleksandra – hafciarka z Dzięgielowa. Umiejętności w zakresiesztuki haftu wyniosła z domu rodzinnego, w którym w latach 80-tych XX w.,zostały przekazane jej przez własną matkę. Jako twórca ludowy pracowaładla spółdzielni artystycznej „Tradycja” należącej do „Cepelii”. Tworzyw technice haftu o nazwie „Toledo” (od miasta Toledo w Hiszpanii), która jestrodzajem haftu ażurowego, polegającego na zaszywaniu kratek siatki,stanowiącej tło złożone z wątku i osnowy. Proces ten stwarza właściwyrysunek całej kompozycji haftowanej. Do haftów tego rodzaju stosuje się nicilniane (do siatki) i bawełniane (do zaszywania kratek siatki), najczęściejkoloru białego. Hafty powstające techniką „Toledo” służą m.in. ozdabianiuobrusów, bielizny pościelowej, narzut czy firan. Oprócz techniki „Toledo”A. Paździora uprawia także haft cieniowany i mereżkowy. W swych pracachstosuje wzory autorstwa własnej babki. Hafty jej prezentowane były jakdotąd tylko w powiecie cieszyńskim, m.in. podczas imprezy „Skarbyz cieszyńskiej trówły” w 2006 r.Poloczek Teresa – hafciarka z Istebnej.Polok Bronisława – hafciarka z Jaworzynki.Rucka Anna – hafciarka z Jaworzynki.Sikora Helena – hafciarka i koronkarka z Jaworzynki.Sobol Emilia – hafciarka ur. w r. 1935 w Wiśle. Haftuje obrusy, serwetki,bieżniki, a obecnie obrazki gobelinowe. Jest członkinią stowarzyszenia„Grupa Twórców Wiślanie”.Szpunar Teresa – hafciarka z Istebnej.Szturc Maria – hafciarka i poetka ludowa ur. w 1936 r. w Wiśle. Stosuje haftangielski, kaszubski oraz tworzy obrazy gobelinowe.Publikacje:„Od źródeł Wisły...wiersze i gawędy Wiślan”, Stowarzyszenie „Grupa TwórcówWiślanie”, Wisła 2000,„Zabytki Wisły w twórczości Wiślan” , Interfon, Cieszyn, 2006,35

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIKOSTIUM I TKANINAGosieniecka-Giertuga Regina – hafciarka ze Strumienia – znawczyni haftów,zwłaszcza haftów na śląskich strojach regionalnych oraz w zakresieartystycznego cerowania i haftowania sztandarów. Sztandary jej autorstwaprzenoszą dzisiaj symbolikę rozmaitych grup świeckich i kościelnychw Strumieniu i poza nim.Lankocz Lidia – choreograf, wytwórca kostiumów regionalnych lalkarkai poetka ludowa; organizatorka imprez kulturalno – oświatowych.Najpierw instruktorka tańca w Gminnym Ośrodku Kultury w Goleszowie,w którym też prowadzi zespoły taneczne, następnie jego dyrektor. W latach1985 – 1993 także instruktorka, choreograf i kierownik artystycznyw „Zespole Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej”. Od 1993 r. prowadzi Dziecięco– Młodzieżowy Zespół Pieśni i Tańca „Goleszów”.W związku z pracami w zespołach stworzyła przy G.O.K. kostiumernięstrojów ze Śląska Cieszyńskiego, będąc sama autorką niektórych z nich.Jako twórca ludowy zajmuje się bowiem haftowaniem (w tym na aksamicie)cieszyńskich żywotków i szyciem sukni. Dodatkowym zajęciem z tej dziedzinybywa też obszywanie lalek w strój cieszyński. Jest także autorką tekstówpisanych gwarą, publikowanych w wydawnictwach goleszowskich.Pieczonka Edyta – uprawia ludowe rzemiosło artystyczne zajmując sięhaftowaniem i szyciem cieszyńskich kabotów.Prus Michalina – hafciarka oraz miłośniczka i odtwórczyni regionalnychstrojów cieszyńskich. Nawiązuje do zdobnictwa miejscowego, które czasemstaje się także punktem wyjścia jej własnych projektów – rozmaitychprzeniesień ornamentyki użytkowej do elementów stroju regionalnego.Ponieważ w 2004 roku obchodziła także jubileusz 20 – lecia swojej pracy –Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie wystąpiło z wnioskiemo doroczną Nagrodę Powiatu w dziedzinie kultury.KOWALSTWO ARTYSTYCZNE I METALOPLASTYKAĆwięk Antoni – malarz zamieszkały w Istebnej, który przybył tutaj z GórnegoŚląska. Uprawia malarstwo olejne oraz zajmuje się także metaloplastyką.Gluza Jan – patrz MALARSTWOJuroszek Jan – uprawia kowalstwo artystyczne.Michałek Jan – uprawia kowalstwo artystyczne.Michałek Zbigniew – uprawia kowalstwo artystyczne.39

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIPiwko Rudolf – ur. w 1933 r. rzeźbiarz, medalier i poeta amator związanyz Grupą Plastyczną „Brzimy” w Ustroniu.; mieszkaniec Ustronia Lipowca.W latach 60-tych wystawiał swe prace olejne na okręgowych wystawachnauczycieli plastyków, a także na centralnej wystawie w Warszawie, gdziezdobył wyróżnienie i jedną z nagród. W następnych latach zainteresował sięrzeźbą, szczególnie zaś medalierstwem. Prowadzi też pracownię, w którejwykonuje artystyczną biżuterię. W 1996 r. Muzeum Hutnictwa i Kuźnictwazorganizowało wystawę jego dość różnorodnych prac, której towarzyszyłtakże tomik jego wierszy.LUDWISARSTWOKanafek Czesław – ludwisarz z Bładnic koło Skoczowa; uprawialudwisarstwo i rzemiosło artystyczne (twórca replik armat, w tym do polskichfilmów historycznych). Przedmioty te wytwarza prowadząc działalnośćo nazwie: Wykonawstwo Artystyczne „Militaria Dawne”.MALARSTWOBiałas Eugeniusz – malarz amator i rysownik z Istebnej. Uprawia malarstwow różnych technikach (głównie tempera, akwarela i gwasz) oraz rysunektuszem i ołówkiem. Maluje szczególnie krajobrazy i architekturę.Dość oryginalną częścią jego dorobku są też karykatury, w dużej częścipoświęcone mieszkańcom Istebnej i całego Śląska Cieszyńskiego.Bolek Bożena – malarstwo na szkle.Buczek Wiktor – malarz z Wisły, członek „Grupy Twórców Wiślanie".Bulowski Marian – plastyk ze Skoczowa.Chmiel Jerzy – malarz z Wisły, członek „Grupy Twórców Wiślanie”.Cieślar Anna – malarka urodzona w 1941 rw Szczyrku; zamieszkaław Wiśle, maluje na płótnie i dykcie olejne obrazy o tematyce typowo ludowej.Jest członkinią „Grupy Twórców Wiślanie”.Ćwięk Antoni – patrz KOWALSTWO ARTYSTYCZNE I METALOPLASTYKADamiec Zbigniew – malarz (głównie akwarelista). Urodził się w 1939 r.w Górnej Lutyni, północnej części Śląska Cieszyńskiego (dziś w RepubliceCzeskiej).Był członkiem grupy plastyków przy Macierzy Ziemi Cieszyńskiej,kierowanej początkowo przez Karola Prymusa, później przez Bolesława Nitrę,by w końcu samemu objąć jej kierownictwo. Po rozpadzie grupy tworzyłjuż sam, we własnej pracowni, przechodząc stopniowo od prac olejnych40

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIdo akwareli. Tę technikę upodobał sobie ze wszech miar i po nią sięganajczęściej.Przez lata jego prace, kontynuujące tradycje malarstwa realistycznegoo różnorodnej tematyce zyskały wielu entuzjastów. Pokazywane były nalicznych wystawach na Śląsku Cieszyńskim i w różnych miejscach Polskioraz publikowane w wydawnictwach albumowych. W takim wydawnictwieujęto cykl akwareli Z. Damca o rzece Olzie. O powstaniu tego cyklu, wedługsamego jego autora, zadecydował zachwyt wywołany widokiem nurtów Olzy,bez której nie sposób wyobrazić sobie Śląska Cieszyńskiego, a która zajmujepoczesne miejsce w świadomości każdego mieszkańca tej ziemi. Cykl ten jestplonem jego wędrówek wzdłuż Olzy w okolicach m. in. Istebnej, Bukowca,Jabłonkowa, Bystrzycy, Trzyńca, w końcu samego Cieszyna, w którymnapotykamy po drodze rzekę Puńcówkę, by w kierunku Karwinyczy Wierzniowic podążać dalej na spotkanie z Odrą. Na niektórych obrazachpojawiają się znane symbole, pozwalające na dokładne umiejscowienieobserwatora, inne pozostaną malarskim hymnem na cześć wszechobecnejOlzy i tylko tytuł uchyla rąbka tajemnicy o danym miejscu. Od skromnegopotoku torującego sobie drogę przez śnieżne zaspy po szerokie korytoskąpane w słońcu. Cykl ten, symbolicznie ukazujący ziemie ŚląskaCieszyńskiego, jest symptomatyczny dla twórczości Z. Damca,który w akwareli odzwierciedla zwłaszcza lokalne krajobrazy, częstokroćpołączone z charakterystycznymi dla tej ziemi przykładami architekturyi budownictwa góralskiego, a czasami maluje także portrety.Dobija Barbara – patrz POEZJADragon Andrzej – malarz ludowy z Jaworzynki.Dyszkiewicz Gertruda – malarka; ur. w 1923 r. w Bełku-Leszczynach.W latach 70 –tych zamieszkała w Wiśle. Obecnie maluje farbami olejnymipejzaże, góry, lasy, drzewa, dawne budownictwo drewniane na płótniei dykcie. Dawniej malowała też akwarelą, rysowała węglem i ołówkiem.Wykonywała szydełkiem i na drutach serwetki, obrusy, firanki, bluzeczki.Ze względu na wiek zajmuje się już tylko malowaniem obrazów farbamiolejnym. Jest członkinią „Grupy Twórców Wiślanie”.Foltyn-Skutek Grażyna – twórczyni ludowa z Goleszowa uprawiającamalarstwo na szkle użytkowym, w tym zdobnictwo butelek, wazonówi szklanek w przewadze z zastosowaniem form zwierzęcych i roślinnych.Prezentacje prac w Gminnym Ośrodku Kultury w Goleszowie.Gabryś Paulina – malarka ludowa, m.in. tworzy miniatury malarskiew technice olejnej i akwareli oraz grafiki – reprodukcje, portrety i krajobrazy.Gabzdyl Karol – uprawia malarstwo.Gatnar – Guzy Maria – malarka; ur. w 1923 r. w Pielgrzymowicach. Malujena szkle przedstawiając podania i legendy, strój, obrzędowość Beskidu41

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIŚląskiego oraz sceny biblijne, w tym drogę krzyżową.Należy do Stowarzyszenia „Beskidzka 5”.Oprócz przyswajania dzieciomi młodzieży folkloru i przyrody Beskidu Śląskiego, nauczała malarstwa naszkle w ramach zajęć pozalekcyjnych. Sama miała kilkanaście wystawautorskich w miejscowościach praktycznie całego Śląska. W 1975 r. założyłaszkolną izbę regionalną w Sanatorium w Istebnej, odwiedzaną przez młodzieżz całej Polski przebywającą na leczeniu. Za swą pracę nauczyciela orazinstruktora otrzymała wiele nagród m. in. – Ministra Oświaty oraz wysokichodznaczeń państwowych. Wniosek o Nagrodę Powiatu stowarzyszenia „GrupaTwórców Wiślanie”, którego też jest członkinią. W 2003 r. odznaczonaodznaką Ministra Kultury „Zasłużony Działacz Kultury”.Gawlińska Danuta – malarka na szkle ze Skoczowa.Gazurek Jakub – malarz i rzeźbiarz ludowy z Istebnej.Gluza Jan – malarz, rysownik, grafik i metaloplastyk amator z Dzięgielowakoło Goleszowa. Uprawia malarstwo olejne i akwarelowe, rysunek,a w zakresie grafiki – linoryt. Malarstwem mocniej zainteresował się podczassłużby w wojsku na Pomorzu, gdzie korzystał z porad plastykówzawodowych. Jego obrazy i rysunki przedstawiają architekturę, a pojawia siętakże portret oraz tematyka morska. Grafiki w technice linorytu wykonujez okazji uroczystości, w związku z którymi, jako metaloplastyk, tworzy takżemedale okolicznościowe. Swoje prace prezentował na licznych wystawachw kraju i za granicą, już od 1956 r.Heczko Bogusław – ur. w 1927 r., malarz amator z Ustronia. Malarstwemakwarelowym interesował się już w szkole podstawowej. W latach 1957-60uczęszczał do Państwowego Ogniska Plastycznego Bielsku – Białej, w którymbył uczniem profesora Supnarowskiego. Dość istotny w jego działaniachplastycznych okazał rok 1961, kiedy po raz pierwszy prezentował swoje pracena indywidualnej wystawie w Domu Kultury w Ustroniu. W latach 70-tychwspółpracował z „Cepelią”. W 1977 r. zorganizowano w Muzeum Beskidzkimw Wiśle wystawę prac z okazji 50-lecia urodzin twórcy. Tematem bardzolicznych akwareli jest najczęściej krajobraz beskidzki, często w połączeniuz dawniejszą zabudową drewnianą, czasami również portret. Oprócz akwarelitworzy rysunki ołówkiem i tuszem. Próbował też sił w grafice użytkowejprojektując m.in. w 1956 r. herb Ustronia i w warsztatowej – ilustrującwydawnictwa grafikami przedstawiającymi dawny Ustroń oraz kościołyi kaplice Ziemi Cieszyńskiej.W 1978 r. był współzałożycielem i pierwszym prezesem wiślańskiej grupyplastycznej „Brzimy”, którą wspólnie ze swymi przyjaciółmi, niejakoreaktywował w 1993 r. w Ustroniu. Od 1987 r. wraz z synem Kazimierzemprowadzi galerię „Na Gojach” w Ustroniu, a od 1993 r. Galerię SztukiWspółczesnej w ustrońskim Muzeum Hutnictwa i Kuźnictwa. Obrazy swojeprezentował wystawach indywidualnych w kraju i za granicą – we Francji -Ecoven koło Paryża (1978 r.), we Włoszech (San Severino), podczasświatowych wystaw w Osace w Japonii (w latach 1989 i 1990 r.),42

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIw belgijskim mieście Genk (1990 r.), w niemieckim Neukirchen-Vluyn(w 1992 r.) i w Budapeszcie na Węgrzech (w 1999 r.). Natomiastindywidualne wystawy w Polsce odbyły się w Domu Narodowym w Cieszyniei w Muzeum Beskidzkim (1987 r.) w Muzeum Hutnictwa i Kuźnictwaw Ustroniu (1997, 2002 i 2007 r.). Brał także udział w kilkudziesięciuwystawach zbiorowych. Ponadto prace swoje publikował w wydawnictwachalbumowych: „Kościoły i kaplice” (plon rocznej pracy twórczej) i „DawnyUstroń" (ilustrowany 84 grafikami z różnych lat działalności). Wykonywał teżgrafiki ilustrujące wydawnictwa ekologiczne, tomiki poezji, wydawnictwaokolicznościowe i reklamowe, książki oraz czasopisma.W 1997 r. został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu OdrodzeniaPolski oraz złotą odznaką „Za Opiekę nad Zabytkami", a w 2000 r.uhonorowano go wyróżnieniem powiatu cieszyńskiego – Laurem Srebrnej„Cieszynianki”.Jurgała-Jureczka Joanna – malarka amatorka; z wykształcenia filologpolski, który amatorsko uprawia malarstwo olejne i akwarelowe w zakresiepejzażu.Klimczak Albin – samorodny malarz amator z Goleszowa. Uprawiamalarstwo olejne, pastel i rysunek. W obrazach przedstawia pejzaż,zwłaszcza z terenów górskich w okolicach Wisły, często w połączeniuz architekturą regionalną.Korus Eryk – plastyk ze Skoczowa.Korus Iwona – plastyk ze Skoczowa.Kubok Renata – malarka amatorka z Goleszowa; tworzy obrazy w techniceolejnej, akwarelowej i pastelowej oraz rysunki. W tematyce jej pracprzeważają pejzaże, pojawiają się również martwe natury i postacie ludzkie.Prace prezentowała na wystawach w Goleszowie i Ustroniu. Należydo Stowarzyszenia Twórczego „Brzimy” w Ustroniu.Kuczyńska Joanna - uprawia malarstwo.Kula Jan – ur. 1910 r. malarz, twórca wizerunków przyrody.Legierska Anna – malarka ludowa z Istebnej.Lennert Joanna – plastyk ze Skoczowa.Lisowska Mieczysława – malarka ludowa; ur. w 1929 r. w Nowym Targu.Malowała różnymi technikami, najwięcej na szkle – ekspresyjne tańcegóralskie inspirowane muzyką Stanisława Hadyny. Przedstawia równieżdzieci góralskie, ich zabawy, radości i smutki, próby tanecznei muzykowanie. Obecnie już nie tworzy, przebywa w Domu Opieki w Bielsku-43

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIBiałej. W dalszym ciągu jest jednak członkiem honorowym stowarzyszenia„Grupa Twórców Wiślanie”.Madej Fryderyka – malarka. Maluje akwarelą kwiaty i pejzaże oraz na szklemotywy góralskie. Członkini stowarzyszenia „Grupa Twórców Wiślanie”.Malik Jan – plastyk ze Skoczowa.Malirz Wanda – malarka z Wisły, członkini „Grupy Twórców Wiślanie”.Mazur Imelda - uprawia malarstwo.Michalczyk Maria – malarka i rzeźbiarka. Tworzy pejzaże, wizerunkikwiatów oraz rzeźby w gipsie. Jej prace można spotkać w domachprywatnych w Strumieniu i w jego okolicy.Michalik Aniela – malarka, ur. w 1980 r. w Cieszynie. Maluje na szkle,uprawia grafikę, malarstwo olejne i pastel. Członkini stowarzyszenia „GrupaTwórców Wiślanie”.Michalik Wanda – poetka i malarka ludowa, zajmująca się także amatorskohaftem, rękodziełem i komponowaniem.Michałek Bolesław – rzeźbiarz i malarz ludowy z Istebnej.Niemiec Zbigniew - patrz GRAFIKANowak Hanna – malarka ur. w 1929 r w Sosnowcu. Maluje olejem na dykciei płótnie kwiaty i pejzaże. Członkini stowarzyszenia „Grupa TwórcówWiślanie”.Oczkowska Jolanta – malarka ur. w 1952 r. w Łodzi, zamieszkaław Krakowie. Należy do Stowarzyszenia „Grupa Twórców Wiślanie” ze względuna aktywną współpracę z wiślańskimi twórcami i pomoc w zajęciachplastycznych z dziećmi na obozach i koloniach. Maluje wszystkimitechnikami kwiaty, pejzaże, anioły itp. Wykonuje różne prace plastycznew materiałach i tworzywach oraz na szkle.Oszuścik Urszula – uprawia malarstwo.Pająk Gabriela – malarka, ur. w 1950 r. w Bytomiu. Maluje olejemna dykcie i na płótnie pejzaże, kwiaty, konie, psy, koty. Wykonuje różneprace plastyczne, kartki okolicznościowe itp. Należy do stowarzyszenia„Beskidzka 5” oraz „Grupy Twórców Wiślanie”.Pasterny Sylwia – rysowniczka amatorka z Goleszowa. Jej rysunki, głównieportretowe, osadzone w typie sztuki popularnej (pop-art), oprócz pewnej44

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIbiegłości manualno-technicznej, cechuje maniera nieco przeskalowanychelementów twarzy głównie oczu oraz bardzo silnego kontrastu zastosowanegow dużych płaszczyznach. Cechy te występują w popularnym rysunkui malarstwie reklamowym. Oprócz rysunku wykonuje także prace technikąpasteli. Wszystkie prace, poprzez odniesienia do sztuki popularnej, stanowiąrodzaj współczesnego folkloru, kształtowanego w dużym stopniu przez XXwiecznąsztukę reklamową oraz środki masowego przekazu.Pasterny Wiktor – ur. w 1940 r., malarz amator i rzeźbiarz ludowy orazpoeta z Ustronia Lipowca. Od młodości rzeźbi, maluje i pisze wiersze.W latach 60-tych i 70-tych uczestniczył w kilku wystawach, podczas którychotrzymał wyróżnienia za świątki, kapliczki i obrazy olejne. Przez lata tworzyłrzeźby w drewnie lipowym i obrazy akwarelowe o tematyce religijnej. DziadekPaweł i Ojciec Wiktor również byli twórcami ludowymi; również syn – Piotrprzejawia zainteresowania plastyczne. Aktualnie maluje niewielkie akwareleprzedstawiające zanikającą, drewnianą architekturę. Jego prace znajdują sięw zbiorach prywatnych w kraju i za granicą. W 2002 r. staraniem MuzeumHutnictwa i Kuźnictwa w Ustroniu próbowano zorganizować pierwsząwystawę autorską oraz wydano tomik wierszy.Piech Maria – z zamiłowania plastyk, piszący także wiersze. Zajmowała siędekoratorstwem. Autorka obrazów, głównie w technice pasteli i akwareliJako uczestniczka kilku ogólnopolskich plenerów malarskich, współpracujez kilkoma grupami twórców. Przez siedem ostatnich lat bierze aktywny udziałw działalności Amatorskiej Grupy Twórczej „Strumień”. Zajmuje się teżopracowywaniem plastycznym zbiorków poetycko – malarskich. LaureatkaWojewódzkiej Wystawy Malarstwa w Bielsku – Białej. Swoje wiersze,a czasem reprodukcje prac plastycznych o tematyce regionalnej,opublikowała w kilku almanachach i własnym zbiorku poezji. Wnioseko Nagrodę Powiatu Przewodniczącego Zarządu Gminy Strumień.W 2003 r. odznaczona odznaką Ministra Kultury „Zasłużony DziałaczKultury”.Piotrowska Eugenia –malarka, ur. w 1923 r. w Warszawie. Uprawiałamalarstwo olejne i pastel. Malowała kwiaty, pejzaże, portrety. Obecnieze względu na wiek przebywa u córki w Anglii. Członkini stowarzyszenia„Grupa Twórców Wiślanie”.Podżorski Jan – malarz ur. w 1920 r. w Wiśle. Zaczął malować naemeryturze. Maluje farbami olejnymi głównie krajobrazy, kwiaty. Obecnieze względu na wiek jest mniej aktywny. Członek stowarzyszenia „GrupaTwórców Wiślanie”.Prochaska Leszek – malarz z Zamarsk, malujący portrety i krajobrazyw technice olejnej i akwarelowej.Pryczek Teresa – malarka, absolwentka liceum plastycznego w Bielsku-Białej w 1973 r. Uprawia malarstwo olejne, w treści portretowe i figuratywne.45

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNITworzy kompozycje naścienne i witraże (kościoły w Zbytkowie i Strumieniu).Prze wiele lat pracowała jako technik-plastyk w dziedzinie dekoratorstwai reklamy. W Gminnym Ośrodku Kultury w Strumieniu prowadzi grupęplastyczną, której członkowie zdobywali nagrody w konkursach, a niektórzyz nich wybrali studia plastyczno-artystyczne.Rucki Tadeusz – malarz i rzeźbiarz ludowy, prowadzący galerię twórczościi ludowego rzemiosła artystycznego w Koniakowie.Rybica Lena – malarka z Goleszowa.Sikora Jan - ur. w 1953 r., malarz amator z Ustronia (brat Stanisława).Plastyką zaczął interesować się głównie pod wpływem ojca Franciszka,malując akwarele, a później obrazy olejne. Tematem jego prac są główniepejzaże beskidzkie, martwe natury oraz kwiaty. Malarstwo samorodnieuprawia od 16 roku życia. Pierwszą wystawę zorganizowanomu w Zakładowym Domu Kultury „Kuźnik” w Ustroniu, gdy miał 18 lat,a następne w Skoczowie i Bielsku-Białej. Uczestniczył w licznych wystawachzbiorowych: we Wrocławiu, Warszawie, Zakopanem, Nowej Soli, Cieszynie,Prudniku, Gliwicach oraz za granicą – w Jugosławii, Niemczech, Belgii i naWęgrzech. Od 1993 r. należy do Stowarzyszenia Twórczego „Brzimy”,a w latach 1996 –1999 r. był jego wiceprezesem, brał też udział w aukcjachcharytatywnych oraz wystawach zbiorowych. Został wyróżniony herbem„Za zasługi dla miasta Ustronia”.Sikora Stanisław – ur. w 1951 r., malarz amator z Ustronia (brat Jana).Od 30 lat maluje obrazy techniką olejną. Pierwsze kroki w malarstwie stawiałpod okiem swojego ojca Franciszka. W tematyce prac dominuje pejzażbeskidzki w połączeniu z ginącą architekturą drewnianą.Prezentował obrazy na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych m.in.:w Starej Kordegardzie w Warszawie, w Bielsku-Białej, w Prudniku,w belgijskim Genk, niemieckim Neukirchen-Vluyn, w Budapeszcieoraz kilkanaście razy w Ustroniu. Uczestniczył w ogólnopolskich plenerachwe Wrocławiu, Zakopanem, Krynicy, Istebnej i w wielu miejscach na ŚląskuCieszyńskim. Od 1993 r. należy do grupy ustrońskich twórców „Brzimy”w Ustroniu. Z członkami tej grupy uczestniczy od 1994 r. w corocznychplenerach w kraju i za granicą, wystawach zbiorowych i aukcjachcharytatywnych.Słowiok UrszulaWiślanie”.– malarka ludowa z Wisły, członkini „Grupy TwórcówSzczypka Bronisława – malarka.Szewczyk Hieronim – plastyk ze Skoczowa.Szymonek Marcin – uprawia malarstwo.46

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIZachurzok Anna – uprawia malarstwo.Zbrożek Monika – malarka amatorka związana z Wisłą; ur. w r. 1957w Pyrzycach. Obecnie wykłada język polski i rosyjski na Uniwersyteciew Nottingham w Anglii. Oprócz tego uczy języka serbsko-chorwackiegoi czeskiego oraz pracuje jako tłumacz dla różnych organizacjimiędzynarodowych. W zakresie uprawianej przez siebie amatorskiejtwórczości plastycznej stosuje różnorodne techniki: olej, ołówek, akwarelę,pastel, linoryt, plakat, metaloplastykę. Portretuje ciekawe twarze, malujepejzaże i formy abstrakcyjne. Członkini stowarzyszenia „Grupa TwórcówWiślanie”.Ziembla Danuta – uprawia malarstwo.Zych Anna – malarka ur. w 1946 r. w Istebnej. Maluje olejem na dykciei płótnie – pejzaże, kwiaty oraz martwą naturę. Członkini stowarzyszenia„Grupa Twórców Wiślanie”.Żyrek Jan – malarz i rzeźbiarz amator z Trójwsi. Maluje krajobrazynajczęściej w technice olejnej.MUZYKAAndrzejewska Karolina – wokalistka zespołu młodzieżowego „Bataliond'Amour” ze Skoczowa.Broda Joszko, właściwie Józef Bogusz Broda (ur. w 1972 r.) – kompozytori muzyk ludowy. Syn Józefa Brody. Prowadzi żywą działalność muzyczną naróżnych jej polach oraz zespół dziecięcy Dzieci z Brodą, który nagrałjuż 2 płyty. Jako muzyk sesyjny wystąpił na ponad 50 płytach,współpracując m. in. z Anną Marią Jopek i zespołami Voo Voo, 2 Tm 2,3.Jego rodzina mieszka w Beskidach od bardzo wielu pokoleń. Tradycjei warsztat muzyczny przejął po swoim ojcu, który już od 40 lat jest znanymtwórcą muzyki polskiej o charakterze etnicznym. Korzenie muzyczne Joszkitkwią więc w muzyce góralskiej, na której się wychował i która jest dla niegotakże inspiracją do przeróżnych działań. Sporo też koncertuje. Do nagrańautorskich należy płyta Posłóchejcie Kamaradzi z 2004 r., która ukazała siędzięki pomocy Węgierskiego Instytutu Kultury i Polskiego Instytutu Kulturyw Budapeszcie. Ten album muzyczny z gatunku World Music, jest jużkolejną płytą autorską Joszka Brody, który gra na tzw. drumli,czterometrowej trąbicie, rogach, różnego typu fujarach i okarynach,skrzypcach, gajdach i wielu innych instrumentach ludowych oraz śpiewa.Towarzyszą mu grający na charakterystycznych instrumentach muzycywęgierscy oraz ojciec – Józef Broda (śpiew. liść) i siostra - Katarzyna Broda-Firla (śpiew). Muzyka ta jest dowodem wspólnoty kulturowej ludów Karpatdo tego stopnia, że Węgrzy, Polacy, Słowacy i Czesi mogą ją uznaćza wyrastającą z ich tradycji, z którymi także weszliśmy do Unii Europejskiej.47

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIO muzyce z płyty Posłóchejcie Kamaradzi węgierski etnomuzykolog i muzyk –Ferenc Kiss – napisał: ten unikalny świat dźwięków zespolił w sobiewszystkie wartości od Paryża po Azję Środkową, od Bałkan do MorzaBałtyckiego, a jego głębia historyczna sięga dźwięków pasterzy nomadzkichpo muzykę współczesną. Przy okazji, przedsięwzięcie to miało na tle innychdokonań artystycznych Joszki widoczne znaczenie dla promocji ŚląskaCieszyńskiego. W 2007 r. wniosek Wydziału Kultury, Sportu, Turystykii Informacji Starostwa Powiatowego w Cieszynie o Nagrodę Powiatuw dziedzinie kultury.Broda Józef - muzyk instrumentalista i kompozytor. Urodził się w Lipowcukoło Ustronia. Studiował w Toruniu i Krakowie.Pedagog, animator kultury muzycznej, znawca i miłośnik zarówno kulturymiejsca, jak i uniwersalnych wartości dotyczących piękna i pozostającegow ścisłym z nim związku – wychowania.Osiadłszy w istebniańskiej Trójwsi, naucza i wpaja – szczególnie tamtejszymdzieciom i młodzieży – wyznawane i pielęgnowane wartości. Jego życiezawodowe wykroczyło jednak poza nasz region – stąd liczne kontaktyz ośrodkami muzycznymi w całym kraju. Wynikiem tych kontaktów był i jestzarówno udział w wielu liczących się imprezach artystycznych w całej Polsce,jak i organizacja takich imprez, jak choćby głośnego festiwalu muzyki „Tamgdzie biją źródła”, zorganizowanego przed kilku laty w Ustroniu. Wieluz pośród koncertów i innych licznych wystąpień towarzyszyły media, przez corównież nastąpiła popularyzacja kultury Śląska Cieszyńskiego na chybarzadko spotykaną do tej pory skalę, szczególnie zaś w sekwencji dotyczącejtradycji muzycznych górali śląskich.Jest Józef Broda twórcą kultury, a przy okazji wieloletnim popularyzatoremkultury muzycznej zarówno w części związanej z samą tradycją, jak i napłaszczyźnie osobistych przetworzeń artystycznych.W 2002 r. Powiat Cieszyński przyznał mu Nagrodę w dziedzinie kultury (ob.im. ks. L.J. Szersznika) w kategorii twórczości artystycznej – za całokształtdziałalności w zakresie twórczości muzycznej.Chmiel Jan – muzyk amator i poeta ludowy z Kowali koło Skoczowa. Urodziłsię w 1943 r. w Bładnicach Dolnych.Już od młodych lat interesował się muzyką a zwłaszcza śpiewem, grająctakże na akordeonie i klarnecie. Swoje zainteresowania rozwijał w latach60-tych jako klarnecista w orkiestrze wojskowej w Bytomiu, a następnie –współtworząc orkiestrę dętą w skoczowskiej Odlewni Żeliwa.Żywe zainteresowanie śpiewem umożliwiło mu sprostanie powierzeniuwspółtworzenia w 1967 r. chóru kościelnego przy ówczesnej bładnickiej filiiparafii ewangelickiej w Ustroniu. W latach 1979-1985 kierował takżeEwangelickim Chórem Kościelnym w Wiśle. W latach 70-tych kierowałteż zespołami regionalnymi w Kowalach i w Chybiu. Zdobyte doświadczeniamuzyczne i śpiewacze pozwoliły mu na nauczanie muzyki w SzkolePodstawowej nr 2 w Skoczowie, w której założył chór szkolny oraz umożliwiłyprowadzenie wokalnych zespołów dziecięcych w innych okolicznychszkołach. W 2004 r. reaktywował zespół regionalny w Jaworzu, zaś w 2005 r.przy miejskim Domu Kultury w Skoczowie założył ludowy zespół śpiewaczy48

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNI„Tryton”, a w 2010 r. – w Grodźcu. Ubogacony tą praktyką w ostatnichlatach służył też pomocą młodszym opiekunom okolicznych zespołówszkolnych oraz chórów.W zakresie twórczości pisarskiej jest autorem dwóch sztuk scenicznych p.t.:„Smowy u Hanki w Jaworzu” i „Jaworski Wiesieli” oraz czterech, wydanychdrukiem tomików poezji: „Wiersze gwarą haftowane” – 2008 r., „Wierszegwaróm zdobione” – 2009 r., „Wiersze z gwary wyplecione” – 2010 r.i „Do rymu po naszymu” – 2011 r. Utwory pisarskie tworzył od młodych lat,od 2004 r. pisząc wyłącznie gwarą cieszyńską. Wydanym tomikom wierszytowarzyszy również płyta CD z recytacją autorską, chroniącą od zapomnieniapamięć o wymowie i akcencie miejscowej gwary. Jest członkiem KlubuLiterackiego „Nadolzie” i Grupy Literackiej „Nawias” przy ZwiązkuNauczycielstwa Polskiego w Cieszynie. Za swe dokonania w 2002 r. zostałwyróżniony odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” Ministra Kultury.Kontakt do korespondencji: 43-246 Strumień, ul. ks. Londzina 9a)Gruchel Jan – muzyk i dyrygent orkiestr dętych w Cieszynie. Urodził się27 stycznia 1928 r. w Górkach Małych. Swoją działalność muzycznąrozpoczął jako członek orkiestry zakładowej Fabryki Narzędzi Cefana w 1952r. Po dziesięciu latach został jej dyrygentem, a w 1972 roku objął batutępołączonych zespołów Cefany oraz FME Celma. Pod jego kierownictwemmuzycznym orkiestra zdobyła nagrody i wyróżnienia, spośród którychdo ważniejszych należy I miejsce na festiwalu w Oświęcimiu w 1987 rokuoraz wyróżnienie za popularyzację utworów polskich na OgólnopolskimFestiwalu Orkiestr Dętych w Poznaniu w 1987 r. Dorobek orkiestrybył prezentowany także na antenie Polskiego Radia i w telewizji. Za swojądziałalność Jan Gruchel otrzymał w 1985 r. Odznakę Honorową PolskiegoZwiązku Chórów i Orkiestr, w 1986 r. odznakę „Zasłużony Działacz Kultury”Ministra Kultury i Sztuki, a w 1988 r. – Srebrny Krzyż Zasługi.Kiedy w 1999 r. w związku z likwidacją części zakładów Celma postanowionorównież rozwiązać orkiestrę, tylko dzięki zapałowi i bezinteresownemuzaangażowaniu J. Gruchela oraz współpracujących z nim muzyków udało sięjej przetrwać. Dzięki tej determinacji zespół pod nazwą „Cieszynianka” działado dnia dzisiejszego, kontynuując bogate tradycje cieszyńskich orkiestrdętych. Orkiestra ta przez lata wzbogaca swój repertuar i współpracujetakże z muzykami zza Olzy. Z jej udziałem odbywa się wiele oficjalnychuroczystości, a wszystkie osiągnięcia muzyczne nierozerwalnie związanesą z osobą dyrygenta Jana Gruchela i jego działalnością w dziedzinieamatorskiego ruchu muzycznego na Śląsku Cieszyńskim. W 2009 r. wnioseko Nagrodę im. Ks. Leopolda J. Szersznika.Kasper Anna – wokalistka amatorka ze Skoczowa występująca jako solistka.Stanoszek Janusz – zajmuje się muzyką.Ścibik Leszek – zajmuje się muzyką.49

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNITront Bernard – muzyk, kompozytor pieśni chóralnych i dyrygentze Strumienia. Autor kilkudziesięciu pieśni na chór dziecięcy i mieszanyoraz wielu opracowań muzycznych. Doradca ds. chórów i orkiestr przyzespole „Śląsk”. Brał m in. udział w III Panoramie Sztuki Chrześcijańskiej„Musica Sacra” dla upamiętnienia pobytu Jana Pawła II na ŚląskuCieszyńskim w 1995 r. Przez swe aktywne zaangażowanie zawodowe i jakowychowawca, rozśpiewał kilka pokoleń młodych ludzi. W 2008 r. obchodziłJubileusz 50 – lecia pracy artystycznej. Wniosek o Nagrodę PowiatuPrzewodniczącego Zarządu Gminy Strumień. W 2003 r. odznaczony odznakąMinistra Kultury „Zasłużony Działacz Kultury”.Urbaś Kazimierz – muzyk, skrzypek ludowy z Cieszyna, grający takżena tradycyjnych instrumentach góralskich: gajdy, fujarka, trombitaoraz na listku; ur. 10 V 1947 r. w Cieszynie – założył kapelę ludową „Torka”w składzie: Jacek Kotarba – skrzypce, Czesław Węglarz – gajdy i KazimierzUrbaś – pierwsze skrzypce. Kapela przygrywała wielu zespołomfolklorystycznym podczas festiwali krajowych i zagranicznych (Austria,Belgia, Bułgaria, Holandia, Rumunia i Turcja). Dzięki swojemu repertuarowikapela „Torka”, przyczyniła się w widocznym stopniu do ożywienia tradycjimuzycznych Beskidu Śląskiego. Znalazło to swój szczególny wyrazw działalności pedagogicznej K. Urbasia, który pracując równoleglez młodzieżą, stworzył z kapeli źródło inspiracji dla innych zespołów,m.in. „Wałasi” i „Jetelinka” z trójwsi beskidzkiej.Wałach Monika – skrzypek ludowy oraz założycielka i kierownik kapelidziecięcej muzyki ludowej „Jetelinka” z Jaworzynki. W ramach zajęćz zespołem uczy dzieci gry na instrumentach. Równolegle – wraz mężemRafałem – prowadziła także szkolny zespół folklorystyczny „Czadeczka”,któremu przygrywała kapela „Jetelinka”. Zespół brał udział w przeglądachorganizowanych przez dawny Wojewódzki Ośrodek Kultury w Bielsku –Białej. Monika Wałach gra w kapeli na pierwszych skrzypcach. Niezależnieod tego Monika Wałach zajmuje się haftem ludowym.Wałach Zbigniew – patrz BUDOWA INSTRUMENTÓWWyrembak Szymon – wokalista ze Skoczowa związany z zespołem rockowymTerapia z Bielska-Białej.Żydek Andrzej – zajmuje się muzyką – jest perkusistą zespołumłodzieżowego „Poethicon” z Cieszyna.PISANKICieślar Urszula – plastyk z Wisły; ur. w 1952 r. w Rudzie Śląskiej.Ma wszechstronne zdolności plastyczne. Komponuje bukiety z suszonychkwiatów, fantazyjne stroiki świąteczne, maluje na szkle ozdobne witraże,zdobi butelki, talerze. Tka wełniane kilimy z własną kompozycją wzorów.50

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIWykonuje prześliczne pisanki – górnośląskie „kroszonki” na których wzorywyskrobuje nożem, stosuje też na pisankach technikę ażurowychornamentów wycinanych wiertarką, maluje też pisanki farbami olejnymi.Jest członkinią „Grupy Twórców Wiślanie”.Dorighi Janina – patrz ZDOBNICTWOWantulok Elżbieta – twórczyni pisanek artystycznych ur. w 1950 r.w Kaliszu. Techniką batikową maluje pisanki kurze, gęsie, kacze i strusie.Należy do stowarzyszenia. „Grupa Twórców Wiślanie”.PISARSTWOBujok Zuzanna – patrz GAWĘDZIARSTWO.Dominik Rudolf – patrz FOTOGRAFIA I FILM.Fujcikowa Helena – poetka, pisarka; autorka licznych piosenek, wierszy isztuk teatralnych zamieszkała w Zebrzydowicach.Gołkowski Włodzimierz – ur. w 1926 r., pisarz z Ustronia. Autor wieluwspomnień oraz fraszek zamieszczanych w „Kalendarzu Ustrońskim”i „Kalendarzu Cieszyńskim”. W 2001 r. ukazała się jego książka pt. „Krzyżakz Małego Potoku i inne myśliwskie opowiadania”, a w 2006 r. MuzeumUstrońskie wydało z okazji jego 80-tych urodzin zbiór fraszek i limerykówpt. „Trochę myśli”. W latach 1964-1982 był Naczelnikiem Miasta Ustronia.Kisza-Bruel Janina – bajkopisarka; mieszkająca w Cieszynie autorkaopowiadań dla dzieci o tematyce religijnej.Korzonek Urszula Stefania – poetka i pisarka z Pogórza koło Skoczowa;absolwentka pedagogiki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tworzy wierszeoraz opowiadania dla dorosłych i dla dzieci w języku literackim, a ostatniotakże w gwarze cieszyńskiej. W opowiadaniach gwarowych, a takżew książeczkach dla dzieci często opisuje piękno i inne walory ŚląskaCieszyńskiego. Jej utwory zostały opublikowane w kilkudziesięciu almanachi antologiach poezji. Została m.in. uhonorowana odznaką „Zasłużonydziałacz kultury” nadawaną przez Ministra Kultury, Laurem SrebrnejCieszynianki w 2009 r. i jest laureatką konkursów literackich.Kukuczka Franciszek – pisarz ludowy urodzony w Istebnej. Od 1948 r.nauczyciel w Istebnej i Koniakowie. Jako związany z zespołem regionalnym„Koniaków” – autor widowisk scenicznych wierszy i opowiadań.Majętny Władysław – ur. w 1924 r. pisarz ludowy z Ustronia. Ma wyższewykształcenie techniczne. Pisze opowiadania gwarą cieszyńską z wątkamihistoryczno-regionalnymi odnoszącymi się do ludzi znanych lub zasłużonych51

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIdla regionu i ginących obrzędów. Jest autorem tekstów gwarowychoraz opracowań historycznych w regionalnych wydawnictwach;przede wszystkim w „Kalendarzu Ustrońskim”, „Pamiętniku Ustrońskim”i „Kalendarzu Cieszyńskim” (pod pseudonim Palenicki). W 2003 r. MuzeumHutnictwa i Kuźnictwa wraz z Urzędem Miasta wydało zbiór jego humoresekp.t.: „Opowiadanie gwarowe ze Śląska Cieszyńskiego”.Maryniok-Cieślarowa Władysława – pisarka i poetka ludowa urodzonaw Wiśle. Autorka wierszy pisanych gwarą oraz słuchowisk popularyzującychdawne obyczaje i obrzędy.Niemiec Zbigniew – patrz GRAFIKAStoszek Helena – poetka i pisarka ludowa z Hażlacha pisząca wierszei opowiadania.Szkaradnik Lidia – ur. w 1956 r. autorka wierszy i prozy – pisanych gwarącieszyńską – z Ustronia. Jako dyrektor Muzeum Ustrońskiego od 1986 r.,także publicystka – autorka tekstów o tematyce kulturalnej. Opracowaniahistoryczne, utwory gwarowe i wspomnienia drukuje m.in. w „KalendarzuUstrońskim”, którego jest współredaktorem, „Gazecie Ustrońskieji „Kalendarzu Cieszyńskim”. W latach 1988–1995 wchodziła w składkolegium redakcyjnego „Pamiętnika Ustrońskiego”. Od początku lat 90-tychopublikowano około 200 jej tekstów. Jest autorką, redaktorkąlub współredaktorką ponad 20 książek regionalnych oraz wielu publikacjiokolicznościowych i folderów. W 2002 r. Urząd Miasta w Ustroniu wydał jejutwory w książce pt. „Ustrońskie pejzaże”, a w 2006 r. tomik – „Wierszeokolicznościowe dawne i nowe”.Wątroba Juliusz – pisarz, poeta, satyryk, autor tekstów pieśni i piosenekoraz współpracownik kabaretów urodzony w Rudzicy.Więzik Anna – pisarka urodzona w Cieszynie. Swoje wiersze publikujeprzeważnie w lokalnych periodykach i wydawnictwach okazjonalnych.Zdobyła kilka nagród w konkursach literackich. Należy do klubu literackiego„Nadolzie”.Winkler Anna Bożena – patrz POEZJAPOEZJABarski Dariusz – ilustrator książek i poeta. Członek Klubu Młodych poetówprzy Młodzieżowym Domu Kultury w Cieszynie. W swoim czasieprzewodniczący Klubu Literackiego „Nadolzie” w Cieszynie.Białkowska-Pisarek Lucyna – uprawia twórczość literacką.52

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIBranc Irena – patrz HAFTBroda Maria – poetka ze Skoczowa.Broda Szymon – poeta i plastyk.Bujok Zuzanna – patrz GAWĘDZIARSTWO.Bury Anna – poetka ludowa z Istebnej, autorka wierszy i opowiadań otematyce regionalnej pisanych gwarą. Wieloletni kierownik zespołuregionalnego „Istebna”, w którym do dziś czuwa nad przekazem dawnychtradycji i obrzędów. W roku 2001 odznaczona Odznaką Ministra Kultury –„Zasłużony Działacz Kultury”.Chmiel Jan – patrz MUZYKA.Chodkiewicz Wanda – pisarka, poetka i plastyk amator, urodzonaw miejscowości Piątek na Mazowszu. Jest autorką poezji, prozy, a takżemalarstwa i rzeźby. Zamieszkała od 1977 r. w Strumieniu jest członkiniąGrupy Twórczej „Strumień”.Cieślar Władysława– poetka ludowa; ur. w 1923 r. w Wiśle, opisującagwarą dawną Wisłę, dotkliwą biedę i ciężką dolę górali.Publikacje: ”Roztomiła Wisło”, Beskidzkie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, Towarzystwo Miłośników Wisły, 1980,„Od źródeł Wisły...wiersze i gawędy Wiślan”, Stowarzyszenie „Grupa TwórcówWiślanie” 2000,„Zabytki Wisły w twórczości wiślan”, Interfon, Cieszyn 2006,We własnym zakresie – „Z serca i pamięci, wiersze Władysławy MaryniokCieślarowej, Interfon, Cieszyn 2008. Jest członkinią „Grupy TwórcówWiślanie”.Ciszewska Renata – patrz GAWĘDZIARSTWO.Dobija Barbara – poetka ludowa i plastyk. Ur. w 1986 r. w Cieszynie.Uprawia poezję która nie była jeszcze publikowana. Ponadto wykonujehaftowane obrazki, koronkowe lalki oraz uprawia malarstwo na szklei bibułkarstwo. Jest członkinią „Grupy Twórców Wiślanie”.Fujcikowa Helena – patrz PISARSTWO.Holeksa Elżbieta – poetka pochodząca z Cieszyna. Zamieszkała obecniew Warszawie. Obecnie jest pracownikiem tamtejszego Teatru „Rampa”.Jabłońska Lucyna – poetka – uczestniczka Klubu Młodych poetówprzy Młodzieżowym Domu Kultury w Cieszynie.53

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIJanota Bernadeta – poetka, członkini Grupy Twórczej „Strumień” .Kalarus Maciej – poeta ze Skoczowa.Kalińska Beata – poetka, od 1983 r. członkini Klubu Młodych „Exodus” wChybiu; wiersze dotyczące osobistej codzienności, publikowane dotychczas wkilku tomikach.Kasztura Wojciech – poeta, członek Klubu Literackiego „Nadolzie”.Kawulok Anna – poetka mieszkająca w Gumnach, tworząca wierszerefleksyjno-patriotyczne i miłosne.Kocan Eugeniusz – poeta.Korzonek Urszula Stefania – patrz PISARSTWO.Kotów Grażyna – poetka. Jest jednym z pierwszych członków AmatorskiejGrupy Twórczej – „Strumień”. Dwukrotna laureatka OgólnopolskichKonkursów Sztuki Nieprofesjonalnej im. Emilii Michalskiej w kategorii poezjiw Strumieniu.Lissowska Ruta Kornelia – poetka urodzona w Cieszynie; uczestniczkakonkursów poetyckich w bibliotece Miejskiej w Cieszynie.Maryniok-Cieślarowa Władysława – patrz PISARSTWO.Mazur Anna – poetka, której twórczość cechuje emocjonalne ciepłowynikające z umiłowania rodzinnego Śląska Cieszyńskiego.Jest przewodniczącą Grupy Twórczej „Strumień” oraz prezesem KlubuLiterackiego „Nadolzie” – zrzeszającego literatów Śląska Cieszyńskiego.Jako animatorka życia kulturalnego w Strumieniu, jest realizatorką bądźwspółrealizatorką wielu koncertów, m.in. cyklicznych koncertów muzykii poezji „Jesienne Wiatru Granie”, spektakli teatralnych, konkursów i innychimprez artystycznych. Zajmuje się także działalnością wydawniczą.Jest laureatką konkursów literackich, Laureatką Lauru „SrebrnejCieszynianki”. W 2001 r. za swą działalność została odznaczona OdznakąMinistra Kultury – „Zasłużony Działacz Kultury”.Michalik Wanda – patrz MALARSTWO.Mider Wanda – poetka ludowa z Ustronia, autorka pisanych w większościgwarą cieszyńską wierszy o tematyce i formie regionalnej, które zaczęła pisaćw latach 70-tych. Poezja jej, kilkakrotnie już publikowana w osobnychtomikach, wykorzystywana jest także przez Dziecięcą Estradę Regionalną„Równica” z Ustronia. Wydała drukiem cztery tomiki poezji: „Pod54

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNICzantorióm” – 1997 r., „Równica” – 1998 r., „Na ustóńskóm nutę” – 2003 r.oraz „Ustrońskie strofy. Pisze również wiersze okolicznościowena uroczystości oraz imprezy kulturalne w Ustroniu. Utwory jej publikowałtakże „Kalendarz Ustroński”. W 2003 r. była Laureatką SrebrnejCieszynianki; również w 2003 r. – wniosek Miasta Ustronia o Nagrodępowiatu Cieszyńskiego w dziedzinie kultury. W 2004 r. – odznaka MinistraKultury „Zasłużony Działacz Kultury”.Nowosielska Anna Sonia – poetka i plastyk ze Skoczowa.Orawska Małgorzata – poetka ze Skoczowa. Urodzona 8 kwietnia 1965r.w Tarnowie. Absolwentka Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego FiliiUniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. W latach 80. Instruktor najpierwMiejskiego Domu Kultury w Żabnie, a później Wojewódzkiego OśrodkaKultury w Tarnowie. Od 1989r. mieszkanka Skoczowa. Animatorka kultury.Członkini Towarzystwa Miłośników Skoczowa. Od dziesięciu lat redaktornaczelny almanachu „Kalendarz Miłośników Skoczowa”. Współredaktorkaprzewodnika „Skoczów i okolice” oraz tomików gwarowych „Roztomililudeczkowie”. Autorka licznych artykułów o tematyce społeczno-kulturalnejm.in. w „Gazecie Skoczowskiej”, „Kurierze Skoczowskim”, „WieściachSkoczowa”, kalendarzach. Inicjatorka spotkań z wybitnymi kobietami z cyklu„Wieczór Skoczowianki”, które realizuje od 2000r. na scenie MiejskiegoDomu Kultury. Prezes Szkolnego Forum Inicjatyw „Ogólniak”, pedagogszkolny i nauczyciel dyplomowany w Liceum Ogólnokształcącymw Skoczowie. W 2001r. – wyróżniona odznaką ministra kultury i dziedzictwanarodowego „Zasłużony działacz kultury”, a w 2002r. – Srebrnym KrzyżemZasługi RP. Nagrodzona w ogólnopolskim konkursie poetyckim pt. „Szukamsłowa” – edycja 2004 w Kętach. Tomik wierszy pt. „Margerytki”, wydanyw 2005r., jest jej debiutem poetyckim. Większość zamieszczonych w tomikuwierszy powstała w 2004r.Palowski Józef – urodzony na Zaolziu autor okolicznościowych wierszy,przemówień i opowieści gwarowych. Osiadłszy po wojnie w Górkachkoło Brennej prowadził przez wiele lat tamtejsza bibliotekę.Pilch Janina – poetka pochodząca z Wisły. Uczestniczyła w OgólnopolskimKonkursie poezji o „Laur beskidzki”.Pisarek Gertruda – związana z Cieszynem autorka wierszy i esperantystka.Piwko Rudolf – patrz KOWALSTWO ARTYSTYCZNE I METALOPLASTYKA.Sikora Jan – poeta ludowy z Goleszowa piszący gwarą cieszyńską.Skóra Jolanta – poetka z Brennej, urodzona w 1963 r.. Ze względówosobistych wiersze swe dedykuje bliskim i przyjaciołom. Poezja jest dla niejchwilą wytchnienia, ale również momentem osobistej refleksji.55

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIJej wiersze były publikowane w wydawnictwach zbiorowych: w Antologii„Poezja z wieżą w tle” wydanej przez Z.O. Z.N.P. w Cieszynie (2005r.)oraz w polsko – czeskim piśmie literacko-artystycznym „SZTUCK” (2006r.,2007r. i 2008r.), a także w Antologiach: „Nadolzie” (Cieszyn ’2005r.),„Szukanie brzegów zamyślenia” (Katowice’2007r.) i „Podwieczorek z metaforą– tomik 2” (Skoczów ’2009r.).Jolanta Skóra jest członkiem Klubu Literackiego „Nadolzie” w Cieszyniei „Nawias” przy Z.O. Z.N.P. w Cieszynie. Uczestniczy także w spotkaniachkręgu przyjaciół sztuki „Poethicon”.Stoszek Helena – patrz PISARSTWO.Szalbot Paweł – poeta ludowy, ur. w 1951 r. w Wiśle. Pisze wiersze o Wiśle,okolicznościowe, satyryczne, gwarą i językiem literackim. Członekstowarzyszenia „Grupa Twórców Wiślanie”.Szarzec Małgorzata – zamieszkała w Cisownicy poetka, autorka wierszy,laureatka wielu konkursów poetyckich.Szefer Helena – autorka prac plastycznych i wierszy urodzona w Strumieniu.Związana z grupą literacką „Nadolzie”.Szkaradnik Lidia – patrz PISARSTWOSzturc Maria – patrz HAFT.Szyła Joanna – cieszyńska poetka.Waszut Teresa – poetka ludowa z Cisownicy koło Goleszowa, związanaz Klubem Literackim „Nadolzie”, emerytowany pedagog; autorka wierszyzwiązanych z regionem, niekiedy poruszających wartości uniwersalistyczne,a także artykułów o tematyce regionalnej z terenu Śląska Cieszyńskiego.Utwory pisane językiem literackim zostały opublikowane w tomikach poezji„Ojcowski Dom”, „Legendy Cisownickie”, „Mała Ojczyzna” – 2007 r.oraz „Wiosko moja” 2008 r.Wątroba Juliusz – patrz PISARSTWO.Wieja Grażyna – poetka ze Skoczowa.Winkler Anna Bożena – pisarka i poetka. Członkini klubu literackiego„Nadolzie”. Tworzy formy literackie związane z tematyką filozoficzną, miłosnąoraz portretujące ludzi. Utwory: „W Twoich Dłoniach Kruchość” i PętlaOczekiwania” – oba wydane w 2001 r. Współpracuje także z zespołem poezjiśpiewanej Berdo z Ustronia.56

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIWróbel Helena – poetka ludowa z Cisownicy koło Goleszowa pisząca gwarącieszyńską. Założycielka folklorystycznego zespołu śpiewaczego „Beskuryje”w Cisownicy”, w którym na potrzeby programów artystycznych zaczęła pisaćgwarą oryginalne wiersze osadzone w tematyce lokalnej i regionalnej.Złotek-Złotkiewicz Anna – poetka urodzona w Murckach w Katowicach,zamieszkała od lat 80-tych w Wiśle-Czarnym Cienkowie. Autorka czterechtomików poezji poświęconych pięknu przyrody, które wydała we własnymzakresie:„Trawa” – Cieszyn 2007„Kwiaty’ – Cieszyn 2008„Drzewa” – Cieszyn 2008„Zioła” – Cieszyn 2009Zajmuje się również rzemiosłem artystycznym, (prace z wikliny,korzenioplastyka) i malarstwem. Należy do „Grupy Twórców Wiślanie”.Żur Agnieszka – poetka ze Skoczowa.RUSZNIKARSTWO ARTYSTYCZNEWałga Jerzy – rusznikarz artystyczny, rzemieślnik z Cieszyna; jest autoremartystycznie wykonywanych replik strzelb myśliwskich, zwanychcieszynkami oraz broni białej. Wspomaga Muzeum Śląska Cieszyńskiegow Cieszynie także w zakresie bezpłatnego odnawiania eksponatów z zakresuhistorii techniki (żyrandoli, bicykla), a także rzeźb w drewnie. W 2009 r.laureat Nagrody Powiatu Cieszyńskiego w dziedzinie kulturyim. ks. L. J. Szersznika w kategorii ochrony dóbr kultury.RZEŹBABielesz Antoni – rzeźbiarz ludowy z Koniakowa.Bielesz Władysław – rzeźbiarz amator z Istebnej.Bojko Jan – rzeźbiarz ludowy z Jaworzynki. Swoją pierwszą edukacjęplastyczną przebył w szkole plastycznej Konarzewskich w Istebnej –Buczniku. Tworzy figuralne rzeźby w drewnie.Gazurek Jakub – patrz MALARSTWO.Gluza Jarosław – rzeźbiarz i rękodzielnik ludowy z Wisły; ur. w 1963 r.w Wiśle. Od 1989 roku posiada własną pracownię rzeźbiarską, wykonujena zamówienie rzeźby w drewnie, płaskorzeźby, wnętrza chat góralskich,oraz ozdobne przedmioty. Obecnie wykonuje zabawki drewniane, ozdobyświąteczne, rzeźby i płaskorzeźby o tematyce regionalnej. Należydo Stowarzyszenia „Beskidzka 5” i organizacji międzynarodowej „GórolskoSwoboda”. Jest też członkiem stowarzyszenia „Grupa Twórców Wiślanie”.57

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIHabarta Ludwik - ur. w 1914r. rzeźbiarz z Pruchnej. Sztuki rzeźbiarskiejuczył się u Ludwika Konarzewskiego w Istebnej. Jego dzieła zdobią kościołyna Śląsku i odleglejszych regionach Polski. Na Śląsku Cieszyńskim jegoprace można spotkać m.in. w Pruchnej, Drogomyślu, Dębowcu i Cieszynie.Herda Jan – ur. w 1953 r., rzeźbiarz ludowy z Ustronia, tworzy rzeźbyw drewnie lipowym o tematyce regionalnej, często z motywami roślinnymii zwierzęcymi. Od lat 60-tych zajmował się malarstwem, a następniemetaloplastyką. Po osiedleniu się w Ustroniu miejscowy rzeźbiarz AndrzejPiechocki zainteresował go rzeźbą w drewnie. Brał udział w wystawachdożynkowych i towarzyszących im ustrońskim imprezom kulturalnym.Wielokrotnie prezentował swoje prace w Muzeum Ustrońskim, a takżew miejscowej Czytelni Katolickiej. Rzeźbił również większe kompozycjedo kościołów. Kilkanaście jego rzeźb znalazło się u nabywców zagranicznych,a niektóre rzeźby można zobaczyć w prywatnym domu artysty. Od 1993 r.jest członkiem Stowarzyszenia Twórczego „Brzimy”.Jałowiczor Paweł – rzeźbiarz ludowy z Jaworzynki.Kamieniarz Mieczysław rzeźbiarz ludowy z Koniakowa (mąż koronkarkiHeleny, tworzący od półwiecza kameralne, figuralne rzeźby w drewnie,przedstawiające górali śląskich, postacie baśniowe – z lokalnych legend,maski odnoszące się do wierzeń ludowych oraz obrazy na szkle z tympodobnymi przedstawieniami, scenami rodzajowymi i częściowo równieżhistorycznymi . Rzeźby i maski są najczęściej polichromowane, a czasamipołączone z aplikacjami z innych materiałów.Rzeźby, a zwłaszcza maski M. Kamieniarza, zwłaszcza w zestawieniuz dziełami innych twórców ludowych, cechuje pewna ponadprzeciętnaoryginalność, żywotność i szczerość manifestująca się prostotą stosowanychśrodków wyrazu.Po uzyskaniu prawnego statusu twórcy ludowego jego dzieła brały udziałw liczących się wystawach sztuki ludowej w Lublinie i Warszawie, a także nazagranicznych – Pradze , Bratysławie i na Zaolziu. Przed kilku laty rzeźbya szczególnie maski, stanowiły elementy scenografii do programu TVP – 1 pt.:„Turniej Puck kontra Cieszyn”.Ekspozycja w domu Państwa Kamieniarzów, obejmująca koronkiHeleny i rzeźby Mieczysława w Koniakowie, ściąga wielu zainteresowanych,odwiedzających Trójwieś Beskidzką i była też przedmiotem kilkunastuprogramów telewizyjnych, krajowych i zagranicznych.Kastelik Kazimierz – uprawia rzeźbę.Klimowski Andrzej – rzeźbiarz ludowy z Dębowca. Prowadzi również galerięrzeźby ludowej, kolekcjonuje stare meble i inne wytwory rzemiosła.Kocyan Jan – rzeźbiarz ludowy z Wisły, który rzeźbi w drewnie lipowymzwłaszcza postacie z dawnego życia góralskiego, wykonuje kolorowe szopki.58

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIObecnie pasjonuje się wykonywaniem dawnych zabawek ludowych. Równieżmaluje – akwarelą i tuszem, utrwalając ginące drewniane budownictwowiślańskie. Założyciel pierwszej w Wiśle galerii twórców nieprofesjonalnychoraz członek grupy plastycznej „Brzimy”. W założonej galerii dokumentujesztukę ludową oraz ujawnia zainteresowania dawną tradycją. W roku 2001odznaczony Odznaką Ministra Kultury – „Zasłużony Działacz Kultury”. Jestczłonkiem stowarzyszenia „Grupa Twórców Wiślanie”.Kohut Piotr – rzeźbiarz ludowy z Istebnej.Krężelok Zbigniew – rzeźbiarz ludowy z Koniakowa.Kukuczka Józef – rzeźbiarz ludowy z Istebnej.Kukuczka Krzysztof – rzeźbiarz ludowy z Istebnej.Lazar Paweł – rzeźbiarz ludowy z Wisły; także karykaturzysta oraz historykamator i dokumentalista.Legierski Czesław – rzeźbiarz ludowy z Koniakowa.Łupieżowiec Robert – rzeźbiarz ludowy z Koniakowa.Mach Józef – urodzony w 1913 r. rzeźbiarz ludowy z Brennej. ZałożycielZespołu Regionalnego „Brenna”. W 2009 r. wniosek Wójta Gminy Brennao Nagrodę im. ks. Leopolda Jana Szersznika.Małyjurek Leszek – rzeźbiarz ludowy z Jaworzynki.Michalczyk Maria – patrz MALARSTWO.Michałek Bolesław – patrz MALARSTWO.Misiorz Jan – rzeźbiarz ludowy. Pochodzi z rodziny o tradycjachrzeźbiarskich (jego Ojciec Jan również był rzeźbiarzem ludowym).Tworzy rzeźby w drewnie lipowym o tematyce regionalnej i religijnej.Jego rzeźby wystawiane były na wystawach w Polsce, Czechach i Niemczech;członek stowarzyszenia twórców ludowych „Brzimy”.Niemiec Zbigniew - patrz GRAFIKA.Pasterny Wiktor – patrz MALARSTWO.Pawełek Edward – rzeźbiarz ludowy tworzący rzeźby w drewnie lipowymo tematyce regionalnej i religijnej; członek stowarzyszenia twórców ludowych„Brzimy” z Ustronia. Brał udział w kilku wystawach, m.in. w 2003 r.w Międzynarodowej Wystawie Szopki Bożonarodzeniowej w Ostrawie.59

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNIPiechocki Andrzej – ur. w 1946 r. rzeźbiarz i malarz ludowy oraz poetaz Ustronia. Z wykształcenia jest leśnikiem i nauczycielem. Zaczął rzeźbić podkoniec lat 60-tych., obecnie tylko amatorsko. Jako rzeźbiarz twórca ciepłych,polichromowanych rzeźb figuratywnych i dekoracyjnych. Jego rzeźby brałyudział w wielu wystawach oraz w aukcjach charytatywnych. Zajmuje się teżsnycerką. Jest autorem ekspozycji plastycznych w Ośrodkach EdukacjiEkologicznej. W latach 1984 – 87 prowadził także pracownię rzeźbiarskąw ustrońskim amfiteatrze w ramach Ogniska Pracy Pozaszkolnej,przyczyniając się w ten sposób do edukacji plastycznej młodzieży ze ŚląskaCieszyńskiego. Pisze również wiersze, najczęściej okolicznościowe. Jestczłonkiem-założycielem Stowarzyszenia Twórczego „Brzimy” w Ustroniuskupiającego osoby rozmiłowane w malowaniu i rzeźbieniu. W latach 1994–1995 pełnił funkcję prezesa „Brzimów”, a w następnych kadencjachwiceprezesa tego stowarzyszenia. Jego rzeźby brały udział w wieluwystawach zbiorowych, a w 2006 r. Muzeum Ustrońskie urządziło muwystawę autorską. W 2008 r. został wyróżniony odznaką „Zasłużony dlaKultury Polskiej” Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.Piwko Rudolf – patrz KOWALSTWO ARTYSTYCZNE I METALOPLASTYKA.Probosz Stanisław – rzeźbiarz ludowy z Istebnej.Rucki Tadeusz – patrz MALARSTWO.Sikora Józef – rzeźbiarz ludowy z Jaworzynki.Śleziak Jan – rzeźbiarz amator z Koniakowa.Wojtas Wiesław – rzeźbiarz ludowy z Koniakowa.Zowada Józef – rzeźbiarz ludowy z Istebnej.Żyrek Jan – patrz MALARSTWO.STOLARSTWO ARTYSTYCZNEGluza Jarosław – patrz RZEŹBA.Kocyan Jan – patrz RZEŹBA.Szarzec Paweł – ur. w 1929 r. w Wiśle. Wykonuje z drewna miniaturydawnych chat góralskich. Członek stowarzyszenia „Grupa TwórcówWiślanie”.60

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNISzlaur Mirosław – ur. w 1963 r. w Wiśle. Uczeń rzeźbiarza Artura Cieńciały,wykonuje płaskorzeźby i rzeźby w drewnie i na zamówienie meble ozdabianeartystyczną rzeźbą. Zafascynowani końmi malował ich wizerunki olejemi akwarelą. Członek stowarzyszenia „Grupa Twórców Wiślanie”.TANIECCiszewska Renata – patrz GAWĘDZIARSTWO.Gruszka Urszula – od 1967 r. tancerka (również solistka) w zespolefolklorystycznym „Koniaków”, którego od 1992 r. jest kierownikiemartystycznym. Od 1994 r. prowadzi również dziecięcy zespół folklorystyczny„Mały Koniaków” (uczy tańca śpiewu i gwary), animator życia kulturalnegow Koniakowie w wymienionej dziedzinie. Od 1996 r. jest prezesemStowarzyszenia Beskidzkiego Folkloru, Muzyki, Tańca i Śpiewu„Pod Ochodzitą” w Koniakowie. Nagrała kilka płyt z muzyką i śpiewembeskidzkim, wzięła udział w nagraniach telewizyjnych i radiowychoraz uczestniczyła w festiwalach folklorystycznych w Polsce, a takżeza granicą w Bułgarii, Indiach, Macedonii, Maroku i we Włoszech. Za swojądziałalność w 1987 r. została uhonorowana odznaką Ministra Kultury –„Zasłużony Działacz Kultury”, w 2003 r. Nagrodą im. Oskara Kolberga,a w 2004 r. Srebrnym Krzyżem Zasługi. W 2003, 2007 i 2009 r.Gmina Istebna wnioskowała o Nagrodę Powiatu Cieszyńskiego w dziedziniekultury.Herok Dorota – zajmuje się amatorsko prowadzeniem warsztatów tańcażydowskiego; jako osoba zainteresowana kulturą żydowską udziela takżepomocy przy odtworzeniu planów architektonicznych kamienic żydowskich.Szostok-Sadlok Joanna – choreograf tańca nowoczesnego, w tym disco.Zabawska Jadwiga – wieloletnia tancerka i solistka w zespole regionalnym„Istebna”. Jako miłośniczka i znawczyni stroju istebniańskiego, przyczyniasię do jego zachowania i popularyzacji. W roku 2001 odznaczona OdznakąMinistra Kultury – „Zasłużony Działacz Kultury”.UKŁADANIE KOMPOZYCJI KWIATOWYCHGazurek Ewa – twórca ludowy z Hażlacha – wykonuje kompozycje kwiatowe,wieńce dożynkowe oraz koronki na wzór koniakowskich.Karpeta Anna – zajmuje się kompozycją wieńców dożynkowych i układówroślinno-kwiatowych. Ma na swoim koncie udział w wystawach ogrodniczychw Cieszynie i Bielsku-Białej.Korzec Zofia – tworzy kompozycje kwiatowe.61

TWÓRCY KULTURY POWIATU CIESZYŃSKIEGO - LUDOWI LUB NIEPROFESJONALNILazar Ewa – wytwórczyni ozdób i wieńców kwiatowych. Ur. w 1964 r.w Wiśle. Wszechstronnie utalentowana plastycznie. Wykonuje kompozycjez mchów, suchych roślin i gałęzi, wieńce dożynkowe, stroiki świąteczne,ozdabia ceramikę, szkło użytkowe. Maluje na szkle ozdobne witrażei kompozycje kwiatowe. Członkini stowarzyszenia „Grupa Twórców Wiślanie”.ZABAWKARSTWOPilch Andrzej – ludowy twórca drewnianych zabawek z Goleszowa. Z jegowyrobów, o formach często wzorowanych na tradycyjnych – miejscowych,korzystają przedszkola, szkoły i placówki.ZDOBNICTWOCieślar Marta – rękodzielnik ludowy, urodzona w 1944 r. w Wiśle;z zawodu cukiernik. Różnymi technikami wykonuje „wyroczki” – ozdobnewersety biblijne. Wypala na desce pejzaże Wisły, głównie dawnebudownictwo. Jest członkinią „Grupy Twórców Wiślanie”.Dorighi Janina – twórczyni ozdób okazjonalnych z drewna, tekstylióworaz dekoratorka zdobnik jajek wielkanocnych – tradycyjnych kraszanekdrapanych w formie wydmuszek i ażurowych w z Goleszowa. Prezentacjeprac w muzeach w Cieszynie i Ustroniu oraz galeriach i domach wczasowychna terenie powiatu cieszyńskiego.Michalik Wanda – patrz MALARSTWO.Pabian Teresa– wytwórczyni ozdób; ur. w 1950 r. w Gołkowicach kołoNowego Sącza. Zajmuje się szydełkowaniem. Wykonuje koronki z motywamiwzorów koniakowskich, koronkowe kwiaty, bukiety z bibuły, aniołki, haftujeobrazy gobelinowe. Członkini stowarzyszenia „Grupa Twórców Wiślanie”.Szajtauer Elżbieta– hafciarka, malarka amatorka i dyrygentka chórów;ur. w 1966 r. w Wiśle. Z zawodu nauczyciel, który z zamiłowania do pieśniprowadzi grupy śpiewacze i chóry. W zakresie plastycznym stosujei wykonuje prace w różnorodnych technikach (dekupage, haft wstążką,makrama), haftuje oraz maluje akwarelą. Członkini stowarzyszenia „GrupaTwórców Wiślanie”.Złotek-Złotkiewicz Anna – patrz POEZJA.62

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOCHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGO (43)Cieszyński Chór Kameralny (vel: Chór Instytutu Pedagogiki Muzycznej) -powstał w 2003 roku. Tworzy go kilkanaście osób, w większościmieszkańców Cieszyna, a także studentów i absolwentów UniwersytetuŚląskiego i Akademii Muzycznej w Katowicach. Chórem kieruje pierwszadyrygentka Aleksandra Paszek – Trefon, profesor Akademii Muzycznejw Katowicach, drugim dyrygentem jest dr Aleksandra Zeman.Zespół spotyka się regularnie na próbach w Domu Narodowym i koncertujepodczas oficjalnych uroczystości miejskich. W jego repertuarze znajdują sięutwory muzyki ludowej, religijnej, dzieła wielkich mistrzów a takżekompozycje współczesne z polskiej i zagranicznej literatury chóralnej.Osiągnięciem chóru było zdobycie I miejsca na XII Ogólnopolskim FestiwaluKolęd i Pastorałek w Będzinie w 2006 roku oraz czołowych miejscw konkursach i na festiwalach: Legnica Cantat – 1997 i 1999 r., w Pradzew 1997 r. oraz we Włoszech i w Wielkiej Brytanii.Dwukrotnie brał udział w Festiwalu chóralnym, organizowanym przezOśrodek Kultury Węgierskiej w słowackiej Rožňavie (2005, 2006), a także naFestiwalu Pieśni Adwentowych w Pradze w 2007 r.W grudniu 2007 r. chór wydał swoją pierwszą płytę. Są to kolędy polskiew opracowaniu Jacka Glenca. Płyta nosi tytuł „Kolędy Zaśpiewajmy MuWesoło”. W styczniu 2008 r. odbyły się koncerty promujące tę płytę.Chór „Ave” – zespół działający przy katolickiej parafii pod wezwaniemśw. Klemensa w Ustroniu. Założony został w 1980 roku przezówczesnego organistę parafii, Edwarda Pisarzowskiego. Opiekę nadchórem i organizację jego działalności przejął wikary, ks. KrzysztofBaszczyński. W założeniu miał to być chór maryjny, stąd też wzięła się nazwa„Ave”, którą przyjął. Pierwszy występ w kościele odbył się 8 grudnia1980 roku w dniu Święta Niepokalanego Poczęcia Najświętszej MariiPanny. Początkowo repertuar chóru był bardzo skromny, zawierał przedewszystkim pieśni o tematyce maryjnej. Z czasem liczba koncertów wzrosłai chór aktywnie uczestniczył w sprawowaniu liturgii. Do stałych występówzaliczano nabożeństwa pierwszoczwartkowe, wszystkie uroczystościkościelne, odpusty i święta. Zespół śpiewał również dla chorych w SzpitaluReumatologicznym na Zawodziu.Pierwszy występ chóru „Ave”, który odbył się poza parafą, miał miejsce22 lipca 1982 roku w kościółku na Stecówce.W 1983 r., z powodu nieporozumień na macierzystej parafii, zespół miał uleclikwidacji. Jednak chórzyści chcieli spotykać się dalej. W cotygodniowychspotkaniach uczestniczyło około 20 osób. Opracowano nowe utwory,a koncertów w ciągu roku odbywało się około siedemdziesiąt.Zespół wyjeżdżał na koncerty między innymi na Jasną Górę oraz do Lichenia.Jako chór maryjny, nie związany jednak z żadną parafią, zapraszany byłprzez okoliczne parafie na uroczystości odpustowe.63

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOJesienią 1984 roku dyrygenturę w „Ave” przejął Marian Żyła, nauczycielmuzyki Szkoły Podstawowej nr 2 w Ustroniu.Wiosną 1985 r. chór otrzymał propozycję współpracy od proboszcza parafiiw Ustroniu Hermanicach, księdza Alfreda Chromika. Od tego czasuHermanice stały się siedzibą chóru, trwało to przez następne dziesięć lat.W tym czasie chór występował podczas różnych uroczystości we wszystkichparafiach dekanatu z wyjątkiem parafii pod wezwaniem Św. Klemensa.W październiku 1992 r. dyrygent Marian Żyła odszedł z zespołu, chcącpoświęcić się całkowicie pracy z utworzonym przez siebie chórem,Nauczycielską Estradą Ludową „Czantoria”.Kolejnym dyrygentem chóru została Alicja Kaczmarek - Adamczyk, którawcześniej prowadziła również chór dziecięcy o charakterze religijnym przySzkole Podstawowej nr 2 w Ustroniu. Z chórem „Ave” współpracowałajuż wcześniej – podczas studiów dyrygenckich na Akademii Muzycznejw Katowicach.W 1996 r. chór „Ave” powrócił do kościoła w centrum miasta. Stało się todzięki zabiegom nowego proboszcza, ks. Antoniego Sapoty. Przyczynił się onmiędzy innymi do utworzenia Stowarzyszenia Parafialny Chór „Ave”, któregojest prezesem. Stowarzyszenie zarejestrowano w Sądzie Wojewódzkimw Bielsku - Białej w roku 2002 jako Stowarzyszenie „AVE”. Jego głównymicelami statutowymi są: organizacja koncertów, wyjazdów, a także przezorganizowanie imprez i przeglądów głoszenie Ewangelii zarówno słowem jaki pieśnią.Obecny skład zespołu tworzy 37 osób. Wiek członków jest bardzozróżnicowany, między 24 a 70 lat. Dyrygentką w dalszym ciągu jest AlicjaAdamczyk, z którą, od 2003 roku, współpracuje jako asystent dyrygentaJoanna Szcześniewska. Zespołowi w razie potrzeby akompaniuje AndrzejSikora. Repertuar zespołu stanowią głównie pieśni sakralne, wykonywanea capella, stanowiące przekrój muzyki wszystkich epok i obejmującetematycznie cały rok liturgiczny.Chór koncertuje przeważne w kościołach, bierze udział w ważnychuroczystościach w parafii macierzystej, jak również w okolicznychmiejscowościach. Do stałych punktów kalendarium występów zespołu należąkoncerty pieśni pasyjnych, coroczne wykonanie Pasji, odpust parafialnyi uroczystości dożynkowe, a także większe wydarzenia: „EkumeniczneWieczory Kolęd”, organizowane wraz z Chórem Ewangelickim i EstradąLudową „Czantoria”, organizacja koncertów z okazji „Dni Klemensowych”oraz „Lata z filharmonią”.„Ave” ze swoimi pieśniami wielokrotnie wyjeżdżał na pielgrzymki – krajowei zagraniczne. Chórzyści byli między innymi w Mariazell w Austrii,Velehradzie w Czechach, we Włoszech: Castel - Gandolfo, Padwie i Florencji,a także w Wilnie, na Litwie i we Lwowie, na Ukrainie. Kilkakrotnie chórzyściśpiewali przed Janem Pawłem II, również na prywatnej audiencji w Rzymie.Śpiewali również wraz z pięcioma wybranymi chórami podczasnabożeństwa na Kaplicówce, w czasie pobytu Papieża w Skoczowie, w 1995roku.64

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOChór utrzymuje stałe kontakty z zespołami działającymi w miastachpartnerskich Ustronia - Luhaczovicach w Czechach, Pieszczanachna Słowacji oraz Neukirchen-Vlyn w Niemczech.W 2005 roku zespół wziął udział w nagraniu płyty: „Co Ustroniakom w duszygra”.Chór Benedictus - Chór działający przy Parafii Rzymskokatolickiejp.w. św. Jana Chrzciciela w Brennej. Powstał 6 stycznia 1997 r., a obecnieliczy 25 osób – dzieci i dorosłych. W swoim repertuarze posiada utworyo tematyce religijnej i świeckiej. Dyrygentem jest Jadwiga Tomala,a prezesem Elżbieta Hubczyk. Dnia 6 stycznia 2000 r., podczasEkumenicznego Wieczoru Kolęd odbywającego w Kościele EwangelickimApostoła Bartłomieja w Brennej, chór otrzymał nazwę „Benedictus”.Podczas swojej 10-letniej działalności występował m. in. w związkuz Tygodniem Modlitw o Jedność Chrześcijan w Katowicach i CzeskimCieszynie, Dożynkami Ekumenicznymi w Brennej, peregrynacją obrazuMatki Bożej Sedes Sapientiae w Diecezji Bielsko-Żywieckiej w Bielsku-Białej,uroczystościami z okazji obchodów Roku Prymasa Trzeciego TysiącleciaKardynała Stefana Wyszyńskiego w Brennej, uroczystościami przyznaniaLauru Złotej Cieszynianki w Cieszynie, Czwartkami Artystycznymi w Brennejoraz na Festiwalu Chórów im. Anzelma Skrobola w Jastrzębiu Zdroju.12 kwietnia 2008 r. chór zajął II miejsce w Przeglądzie Chórów „Święto PieśniWielkanocnej” w Międzyrzeczu.Chór Dziecięcy „Serduszka” - działa przy Parafii Ewangelicko-AugsburskiejApostoła Pawła.Chór Dziecięcy „Świetliki” - działa przy Parafii Ewangelicko-Augsburskiejw Brennej-Górkach od listopada 1998 r. Prowadzi go Bogusława Madzia.Na cotygodniowe próby przychodzi 35 dzieci w wieku od 5 do 15 lat. Chórkoncertuje na nabożeństwach w macierzystej parafii, ale chętnie odwiedzarównież inne parafie. Corocznie „Świetliki” biorą udział w koncercie „Dzieciśpiewają kolędy”, który odbywa się w Teatrze im. A. Mickiewicza w Cieszynie.W 2003 r. nagrał swoją pierwszą płytę p.t.: „Niech nam w sercach radośćśpiewa”. W listopadzie 2006 r. ukazała się druga płyta zawierająca kolędyp.t.: „Podajmy sobie ręce”.Chór Ewangelicki Hażlach–Zamarski – śpiewa pieśni religijne,okolicznościowe i regionalne. Dyrygentem chóru jest Krystyna Penkała.Chór Ewangelicki w Wiśle Malince – założony w 1957 r.;dyrygentamichóru byli: J. Szalbot, M. Pilch, L. Konik, A. Pilch, G. Staniek. Obecniechórem dyryguje Pani A. Cieślar - Szalbot.Chór „Gloria” parafii Ewangelicko-Augsburskiej św. Trójcy w Skoczowie -pierwsze wzmianki o jego istnieniu pochodzą z roku 1912 i wiążą sięz przyjściem do pracy w skoczowskiej parafii, ks. Józefa Gabrysiaz Drogomyśla. Następna, wzmianka pochodzi z roku 1916 i jest umieszczona65

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOw „Roczniku ewangelickim 1925”. W owych latach była to jednak pracachórowa bardzo niesystematyczna. Wiązała się bardziej z potrzebą chwili,gdy kilka osób spotykało się, aby wyćwiczyć jakąś pieśń i zaśpiewać jąw konkretnej sytuacji, np. w Święta Bożego Narodzenia, Wielki Piątekczy w Święto Żniw (dożynki). Systematyczna praca rozpoczęła się po I wojnieświatowej w roku 1919 i tę datę przyjmuje się, jako właściwy czas powstaniachóru kościelnego przy Parafii Ewangelicko-Augsburskiej św. Trójcyw Skoczowie.Początkowo chór liczył około 20 członków. W tym czasie proboszczem parafiibył ks. Józef Gabryś, wielki miłośnik śpiewu chóralnego, a pierwszymdyrygentem nauczyciel Jan Cieślar ze Skoczowa. Od tej pory śpiew chóralnyrozbrzmiewał w ewangelickim kościele przy okazji przeżywania wielu świąti uroczystości. W każdą niedzielę grupa chórzystów zajmowała także miejscaobok organ, śpiewając sekwencje liturgiczne przeznaczone dla zboru.Drugim z kolei dyrygentem został Adam Podżorny. Pod jego kierownictwemchór stale się rozrastał, przybywało wielu nowych członków i w roku 1930liczył około 60 stałych śpiewaków. Był on najliczniejszym chóremewangelickim w polskiej części Śląska Cieszyńskiego. Działał w ramachZwiązku Polskiej Młodzieży Ewangelickiej. Była to bardzo owocna praca,a prezesem został inż. Buzek, który był prawdopodobnie pierwszym prezesemskoczowskiego zespołu. Pod jego kierownictwem zarysował się wielki zapałdla śpiewu wśród młodzieży, a także duże przywiązanie do swojego Kościoła.W 1930 r. odbył się pierwszy zjazd chórów w Jaworzu, w którym chórskoczowski wziął udział. Odtąd już chór zawsze śpiewał na lokalnychzjazdach chórów. W 1937 r. razem z chórami z Ustronia i Goleszowa nagranokilka pieśni dla Polskiego Radia w Katowicach. W okresie przedwojennymchórem dyrygował także Gustaw Wojnar, a w latach 1934-39 Józef Raszka,który zginął w obozie koncentracyjnym Mauthausen. Śpiew chóru zamilkłw Skoczowie na lata hitlerowskiej okupacji. Po zakończeniu działańwojennych chór ewangelicki w Skoczowie reaktywował swoją działalnośćjuż od roku 1945 - jeszcze jako sekcja Związku Polskiej MłodzieżyEwangelickiej, a po jego rozwiązaniu w 1949 r., jako samodzielny pion pracyparafialnej. Pierwszym powojennym dyrygentem został Paweł Sztwiertnia,który z wielkim zapałem odbudował jego poziom artystyczny.Następnym dyrygentem chóru był w latach 1966-1967 Paweł Kisza, a po nimpałeczkę przejął Adolf Wentruba – absolwent Szkoły Muzycznej.Opiekę duszpasterską nad chórem oficjalnie od 1969 r. powierzono ks.Andrzejowi Czyżowi. Ósmym z kolei dyrygentem został Edward Plinta, którybył wcześniej dyrygentem w Jaworzu. Po przeprowadzeniu się do Skoczowapodjął się dyrygowania chórem. Pracował jednak tylko 3 lata. Po nimdyrygenturę objął mgr Jerzy Retka, który pracował z chórem w latach 1973-1982. Na okres jego pracy przypadał rozwój chóru i podniesienie poziomuartystycznego. On to również doprowadził w Skoczowie w 1980 r.do powstania chóru męskiego. Tworzą go do dnia dzisiejszego członkowiechóru mieszanego. Jerzy Retka, obok talentu muzycznego posiadał równieżtalent organizacyjny – za jego kadencji dzięki staraniom opiekuna chórunawiązane zostały liczne kontakty z parafiami w diasporze66

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOi z współwyznawcami w byłej NRD. Prezesami w tym czasie byli: BrunonRusin oraz Gustaw Hojdysz.Dyrygentem, który pracuje z chórem od 1982 r. do dnia dzisiejszego jest mgrBolesław Noga – pierwszy dyrygent z wyższym wykształceniem muzycznym.Jest synem ks. Jana Nogi proboszcza skoczowskiej parafii w latach 1960 –1986. W jego pracy wspomagali go prezesi Roman Pszczółka i LeszekHławiczka, po których funkcję przejął i sprawuje ją w dalszym ciąguWładysław Walter-Orawski. Okres ten charakteryzuje się dynamicznymrozwojem chóru. Wzrosła jego liczba do 70 a chóru męskiego do 25śpiewaków.Dzięki wcześniej nawiązanym kontaktom chór miał okazję do licznychwyjazdów, gdzie mógł zaprezentować swój repertuar, dając wiele koncertóww RFN, Holandii i Austrii. W ramach rewizyt chór gościł też niektóre z tychchórów u siebie. Na pierwszy tourne chór wyjechał w 1984 r. do Norymbergii,Ladshut i Monachium, a po nim były następne.Chór szczególnie gorąco witany jest za granicą występując w swychregionalnych cieszyńskich strojach ludowych. Oprócz repertuaru czystoreligijnego chór posiada w programie również wiele pieśni ludowych, którewykonuje w czasie oficjalnych wizyt u merów oraz burmistrzów miast,w których jest gościem, a także podczas okazjonalnych spotkań.Chór posiada również dobre kontakty ekumeniczne z kilkoma chóramikatolickimi oraz chórem adwentystów w Skoczowie. Chór śpiewał takżedn. 22 maja 1995 r. w kościele skoczowskim św. Trójcy podczasekumenicznej modlitwy z papieżem Janem Pawłem II. W oczekiwaniu naJego przybycie chór dał godzinny koncert, który był transmitowany przezradio oraz telewizje polską i zagraniczną. Nagrał 4 kasety magnetofonowe:1992 „Ojcze Nasz”, 1994 „Ojcze Wysłuchaj” oraz 1998 „Ojcze Błogosław”,która ukazała się także w wersji płyty kompaktowej, oraz w 1999 r. „OjczeProwadź” (także w wersji CD).Od roku 1993 chór posiada w budynku dawnej szkoły ewangelickiej obokkościoła własną salę chórową wraz z zapleczem. Prowadzona jest takżekronika chóru, w której odnotowuje się ważniejsze wydarzenia z jegodziałalności.Chór Kameralny – działa przy Państwowej Szkole Muzycznej I i II stopniaim. Ignacego Paderewskiego w Cieszynie; jest chórem młodzieżowym, któryzdobył laury podczas konkursów chórów w Chorzowie, w Budapeszcie orazIzraelu – Międzynarodowy Konkurs Chórów „Shiriat Hayamin” – Metanya w1996 r.Chór Kameralny „Allegrija”z Hażlacha–Pogwizdowa. Dyrygentem zespołujest Urszula Wiśniowska. Zespół działa przy parafii św. Jana Nepomucenaw Pogwizdowie. Śpiewa kolędy, pieśni religijne i regionalne. W 2008 r.przy wsparciu parafii macierzystej chór wydał wspólną z innymi zespołamipłytę: „Cicha Noc – Kolędy Pastorałki”.67

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOChór Katolicki Parafii św. Bartłomieja Apostoła w Hażlachu – wykonujepieśni religijne i regionalne. Składa się z ok. 25 osób dorosłych i ok. 5 dzieci;dyrygent – Mieczysław Goras.Chór Katolicki Parafii św. Archanioła w Kończycach Wielkich –chór działa jako grupa śpiewacza przy wspomnianej (w tytule) parafiiw Kończycach Wielkich (w gminie Hażlach); wykonuje pieśni religijne,regionalne i biesiadne. Dyrygentami zespołu są Jadwiga i Zbigniew Pyszny.Chór Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Wiśle Centrum – powstałw grudniu 1928 r. z inicjatywy wiślańskich nauczycieli. Od początku chórprowadzony był przez wybitnych dyrygentów. Wystarczy wymienić wybitnegokompozytora Jana Sztwiertnię, dyrektora Szkoły Muzycznej I i II stopniaw Cieszynie, Jerzego Drozda oraz jego córkę Barbarę Drozd. Po męczeńskiejśmierci Jana Sztwiertni chórem zajął się Jerzy Hadyna, ojciec znanegokompozytora prof. Stanisława Hadyny. Chór koncertował w Szwecji,Niemczech, Słowacji, Czechach, Szwajcarii, Belgii i krajach byłej Jugosławii.Za swoje osiągnięcia otrzymał odznaczenie „Za zasługi dla województwabielskiego”. W dorobku chóru znajdują się następujące płyty: „OjcowskiDom” nagrana w 1978 r. pod dyrekcją Jerzego Drozda i „Opłatek dla Mamy”– pod kierownictwem Barbary Cienciały oraz kaseta „Pieśni Kościelne” –nagraną w 1989 r. W latach 1979-1985 dyrygentem chóru był Jan Chmielz Kowali, zaś w 1994 r. pracę z chórem rozpoczęła obecna dyrygentka MariaŚliż. W tym czasie chór również dał wiele koncertów w kraju oraz uświetniałliczne uroczystości nie tylko kościelne, ale i środowiskowe, w tym: obchody825 – lecia świątyni Wang w Karpaczu, V Międzynarodowe Targi Chlebaw Jaworze, Dożynki Ekumeniczne w Istebnej, introdukcję nowego BpaKościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, koncerty podczasuroczystości ekumenicznych na terenie Wisły i w innych miejscowościach.Wyjeżdżając poza granice Śląska Cieszyńskiego, chórzyści występująw strojach regionalnych, promując tutejsze tradycje kulturowe.W biblioteczce chóralnej znajduje się około 800 utworów wokalnych,wokalno-instrumentalnych, które chór wykonywał w czasie swojej historii.Są to utwory znanych światowych kompozytorów, takich jak: J. S. Bach,L. van Beethoven, J. Brahms, F. Mendelssohn-Bartholdy, ale równieżpolskich kompozytorów, z których należy wymienić: Jana Gawlasa, JerzegoDrozda, Jerzego i Stanisława Hadynę, Karola i Adama Hławiczkę, JanaSztwiertnię, Józefa Świdra, Henryka Mikołaja Góreckiego, TadeuszaSzeligowskiego i innych. Nie brakuje także pozycji z literatury ludowej.Obecnie chór liczy około 35 członków i stara się zachęcać następnych dowspólnej, śpiewanej modlitwy.Przy parafii Ewangelicko Augsburskiej w Wiśle działa także chórek dziecięcy,który występuje w czasie nabożeństw, uroczystości świątecznych, bardzoczęsto w strojach regionalnych. Obecnie chórek ten liczy 36 osób, z pośródktórych wyłonił się zespół instrumentalny, starający się wzbogacać oprawęmuzyczną pieśni. Kierownikiem chórku dziecięcego jest Elżbieta Szajtauer.68

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOChór „Laudate Dominum” parafii Apostołów św. św. Piotra i Pawław Skoczowie - trudna jest do ustalenia dokładna data założenia chóruparafialnego w Skoczowie. Wiadomo tylko, że chór taki istniał już w XVIIIwieku, gdyż z tego okresu zachowane zostały partytury utworów na chóri orkiestrę. Najstarszy z utworów religijnych znaleziony w bibliotece chóruparafii rzymskokatolickiej w Skoczowie, nosi tytuł: „Mettetto Pastoritium inG” na 4 – głosowy chór mieszany z towarzystwem orkiestry w składzie: viol –I, viol – II, corno I, corno II, con organo, a skomponował go Jacobi Pudraw 1779 r. Partia organowa, ówczesnym zwyczajem pisana była techniką basucyfrowanego, zaś partia chóru i głosy orkiestry świadczą o tym, że ponad 200lat temu w Skoczowie żyła spora grupa mieszkańców wysocezaawansowanych w sztuce śpiewaczej i grze na instrumentach.Drugim ciekawym zabytkiem, znalezionym w tej samej bibliotece, jest rękopispasji w języku polskim, noszący tytuł: „L.J.C. + Pasja Pana Naszego JezusaChrystusa według czterech Ewangelistów, zebrana na głosy i Noty, dośpiewania podana, którą dla Kościoła skoczowskiego przepisał Jan AntoniHetschko (Heczko) – Anno 1796”.W 1802 r. w Skoczowie pojawia się nazwisko dyrygenta i organisty –Juraschek, o którym jednak nic nie wiadomo.W latach 1811 – 1849 działał w Skoczowie Jacobus Zdrahalik, dyrygenti kompozytor wielu utworów na chór i orkiestrę. Obok hymnów i motetówZdrahalik skomponował kilka Mszy z tekstem łacińskim o wysokim poziomieartystycznym. Członkowie orkiestry Zdrahalika otrzymywali wynagrodzeniepieniężne z kościoła, o czym świadczy lista wypłat spisana na okładcepartytury Mszy Millera z lat 1842 i 1843, zawierająca 17 nazwisk.W drugiej połowie XIX wieku tradycje Jacobusa Zdrahalika kontynuowalidyrygenci i kompozytorzy Sebetowsky i Zembal.Od roku 1891 obowiązki organisty i dyrygenta przez 22 lata sprawowałEdward Czajanek. W pierwszych latach jego działalności chór składał sięz 12 osób (4 soprany, 4 alty, 2 tenory, 2 basy), później powiększył się do 30osób.Śpiewano wówczas podczas uroczystości kościelnych oraz na pogrzebiekażdego zmarłego skoczowianina. Partytury dla chóru parafialnegozakupione były przez księdza proboszcza w 1 egzemplarzu, resztęprzepisywał organista.Po zgonie Edwarda Czajanka, w 1913 r. funkcję organisty objął Coufal.Sprawował ją tylko przez 10 miesięcy, gdyż nastał czas wojny i zawódorganisty musiał zmienić na żołnierską służbę. W okresie wojennymówczesny proboszcz, ks. Jan Ewangelista Mocko, miał problemyz zatrudnieniem organisty, dlatego funkcję tę pełnił nauczyciel skoczowskiejszkoły wydziałowej Wiktor Zache. Przez 3 lata chór pod jego kierownictwemwykonywał pieśni tylko jednogłosowo.Od 1917 r., w ciągu 4 lat, nieco osłabła działalność chóru z uwagi na zbytczęstą zmianę osób prowadzących ten zespół – byli nimi Błażek, Suchyi Rubinger. Po odejściu Rubingera w roku 1923 powrócił dawny organistaBłażek. W okresie jego działalności chór pod względem liczby członków byłdość znaczny, lecz nie działał długo.69

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOStaraniem ówczesnego proboszcza, ks. Jana Mocki, który wobec muzykikościelnej i chóralnej był bardzo wymagający, zatrudniono kolejnychorganistów – dyrygentów. Dopiero w roku 1932 ks. Mocko sprowadziłorganistę i chórmistrza Antoniego Poćwierza, który posiadał wszelkie zaletydo tego zawodu potrzebne i zadawalające tak wymagającego przełożonego,jakim był ks. proboszcz. Antoni Poćwierz za wszelką cenę starał się stworzyćdobry chór, co mu się też udało. Jego członkami byli śpiewacy chórówprowadzonych przez poprzednich organistów, do których dołączyło takżewiele nowych osób.Pierwsze utwory chór zaprezentował 4 grudnia 1932 r. na scenie w Saligimnastycznej polskiej szkoły, gdzie odśpiewał dwie pieśni: „Poloneza A –dur” F. Chopina i „Wesele sieradzkie” F. Nowowiejskiego. Na Święta BożegoNarodzenia chórzyści przygotowali Mszę Łacińską i szereg kolęd, którewykonali z towarzyszeniem orkiestry.Niedługo potem, 18 lutego 1933 roku, w tej samej Sali gimnastycznejzorganizowano koncert chóru parafialnego z towarzyszeniem orkiestry.Wydarzenie to znalazło oddźwięk w „Gwiazdce Cieszyńskiej”, najstarszympolskim czasopiśmie na Śląsku Cieszyńskim, ukazującym się od 1848 r.Przez szereg lat chór pod kierunkiem Antoniego Poćwierza prowadziłożywioną działalność. Chór liczył wtedy 60 osób.Warto wspomnieć, że w 1936 r. chór parafialny pod dyrekcją A. Poćwierzawystąpił w Polskim Radiu w Katowicach.Wytężone prace aktywnego skoczowskiego chóru trwały do roku 1939, kiedyII wojna światowa pokrzyżowała ambitne plany. Zabroniono występówPolaków. W 1941 roku dyrygent wstąpił w związek małżeński i opuściłSkoczów pod groźbą zesłania na ciężkie roboty.Na przełomie lat pięćdziesiątych chór parafialny przestał istnieć. Dopierow 1953 r. staraniem ks. wikarego Franciszka Jerominka reaktywowano chórkościelny, do którego zgłosiła się większość członków śpiewających w nimprzed wojną, a także grupa młodych ludzi.Dyrygentem chóru został Franciszek Janicki, profesor Szkoły Muzycznejim. Karłowicza w Katowicach. W tym czasie w zespole śpiewało ponad 70osób.Pod koniec lat pięćdziesiątych dyrygent Janicki przeniósł się na stałe doKatowic i tym samym zrezygnował z dalszego prowadzenia chóruparafialnego. Na jego miejsce wrócił Antoni Poćwierz – profesor LiceumMuzycznego w Bielsku-Białej, organista i chórmistrz w latachprzedwojennych. Z wielkim zaangażowaniem kontynuował on działalnośćchóru. Współpracował z nim miejscowy organista, Leopold Kobiela,który przejął swą funkcję po emerytowanym kierowniku szkoły, Janie Koźle.W latach siedemdziesiątych, ze względu na wyraźnie zmniejszającą się liczbęczłonków i brak pozyskania nowych śpiewaków, przerwano działalność chóruprzy parafii św. św. Ap. Piotra i Pawła w Skoczowie.Po upływie kilkunastu lat, staraniem jednej z dawnych chórzystek MariiGlajc i przychylności księdza proboszcza Alojzego Zubra, w styczniu 1984 r.reaktywowano działalność skoczowskiego chóru. Tę właśnie datę przyjmujesię jako czas powstania działającego do dzisiaj chóru „Laudate Dominum”przy parafii św. św. Ap. Piotra i Pawła w Skoczowie. Po raz kolejny funkcję70

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOdyrygenta objął Antoni Poćwierz. Liczba członków zespołu nie była zbyt duża,ale powoli i systematycznie wzrastała. Pod koniec 1986 r. chór liczył 45 osób.Nie zrażając się trudnościami wynikającymi z braku głosów męskich,dyrygent wzbogacał repertuar chóru. Jednak nieoczekiwanie, dnia 7 lutego1989 r. dyrygent Antoni Poćwierz nagle zmarł. Jego śmierć była dla członkówciosem i budziła też niepokój o przyszłość zespołu. Postać AntoniegoPoćwierza pozostała jednak dla wszystkich członków chóru inspirującymwzorem bezinteresownej służby dla innych, pełnej przy tym wewnętrznegoprzeżycia artystycznego.Obowiązki dyrygenta przyjął na prośbę ks. Proboszcza Alojzego Zubramiejscowy organista Leopold Kobiela, grający w kościele od 1954 r.W 2002 r., po wieloletniej pracy z chórem, Leopold Kobiela ze względówzdrowotnych zrezygnował z dalszego dyrygowania. Funkcję tę, na prośbęks. prał. Alojzego Zubra, przejęła od września 2002 r. Barbara Gruba, córkaLeopolda Kobieli. Chór parafialny pod nowym kierownictwem jest zespołem45-osobowym, a jego opiekunem został ks. Karol Mozor.Chór Liceum Ogólnokształcącego i Gimnazjum Towarzystwa Ewangelickiegow Cieszynie - rozpoczął swoją działalność już w roku powstania LiceumEwangelickiego, to jest w roku 1993. Jego pierwszą dyrygentką była RenataBadura-Sikora. Od 2002 r. chór prowadzi Jean-Claude Hauptmann.Od początku istnienia zadaniem chóru było uświetnianie uroczystościszkolnych, kościelnych i lokalnych, a ponadto doświadczanie samej muzykipoprzez jej wykonywanie.W 2003 r. Liceum Ewangelickie w Cieszynie obchodziło uroczyście swoje10-lecie istnienia i na tę okazję chór przygotował fragmenty Mszy D-durAntoniego Dworzaka. Przy takim charakterze repertuaru chór zasadniczopozostał, wzbogacając go nieco o muzykę gospel i pieśni ludowe.Do wspólnego śpiewu zaproszono gimnazjalistów, absolwentów, a włączyli siętakże nauczyciele szkoły.Chór LOTE/GTE występował kilkakrotnie we wspólnych koncertachz Zespołem Pieśni i Tańca ”Śląsk”, wykonując Requiem F.J. Gosseca.Kilkakrotnie młodzież koncertowała też za granicą: we Francji, Szwajcariii na Korsyce.Muzyka, podróże i nauka języków obcych – tak najkrócej scharakteryzowaćmożna chór LOTE/GTE.Dyrygentem chóru jest wspomniany Jean-Claude Hauptmann – urodzonyw 1966 r. w Strasburgu. J.C. Hauptmann ukończył klasę fortepianui puzonu w Regionalnym Konserwatorium oraz studia na WydzialeMuzykologii Uniwersytetu w Strasburgu.Swoją pracę pedagogiczną jako nauczyciel muzyki rozpoczął w Collagew Nicei, był także członkiem Filharmonii w Strasburgu. Tam założył triodawnych puzonów. Od początku interesował się grą na organach, którąsłużył w czasie nabożeństw w kościele ewangelickim w rodzinnymObermodern. Od 1995 r. mieszka w Polsce. Po ukończeniu studióww zakresie nauczania języka francuskiego w Grenoble, pracuje jako lektorw dwujęzycznym L.O. im. M. Kopernika w Katowicach. Od 2002 r. jest71

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOdyrygentem chóru szkolnego LOTE/GTE w Cieszynie. Współpracujez Z.P. i T. ”Śląsk”.Chór „Lutnia” Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” ze Strumienia -Prezesem Towarzystwa jest Adam Szupina. Dyrygenci: Krzysztof Wójtowicz,Barbara Garus, akompaniator: Maria Sladek.Towarzystwo Śpiewacze „Lutnia” zostało założone we wrześniu 1918 r., nadwa miesiące przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Inicjatorembyła grupa nauczycieli szkoły powszechnej pod przewodnictwem JanaOrszulika, imieniem którego nazwano później to stowarzyszenie. Przez wielelat towarzystwo prowadziło różne formy muzykowania i działalnościartystycznej – zespoły instrumentalne, wokalne, orkiestry i chóry. Najmocniejjednak w tradycji kulturalnej Strumienia zakorzenił się stale działający chórmieszany „Lutnia”, zaliczany obecnie do czołowych chórów amatorskichw kraju. Dyrygentem chóru w przeszłości byli: Jan Orszulik, FryderykHawerland (ponad 20 lat) i Marian Wójtowicz. Od 1973 r. chór prowadziKrzysztof Wójtowicz, któremu w pracy szkoleniowej pomagali JanuszStanoszek, Tamara Nowok oraz Agnieszka Gawron-Gaszczyk, pełniącaoficjalną funkcję asystenta dyrygenta od 1999 r. Stałym akompaniatoremjest od 1970 r. Maria Sladek.Chór skupia w swych szeregach ludzi w różnym wieku i różnychzawodów. Wielu z nich to byli członkowie renomowanego chóru szkolnego„Canzonetta” ze Strumienia działającego od 1932 r. Na repertuar chóruskładają się utwory muzyki sakralnej i świeckiej z różnych epok –od średniowiecza po współczesność, kompozytorów polskich i zagranicznych,a także utwory muzyki ludowej i rozrywkowej. Wieloletnia działalnośćTowarzystwa Śpiewaczego możliwa była dzięki zaangażowaniu chórzystówi ich rodzin oraz wsparciu lokalnej społeczności. W latach 1956-1989wszechstronnej pomocy organizacyjnej, lokalowej i finansowej udzielałachórowi „Lutnia” miejscowa Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”,a od 1990 r. patronat nad Towarzystwem objął Urząd Miasta i Gminyw Strumieniu. Niebagatelne znaczenie ma też współpraca z Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Kultury w Strumieniu i miejscowymi szkołami orazwsparcie organizacyjno-finansowe Proboszcza Parafii Strumieńskiej.Od 2002 r. Towarzystwo działa jako stowarzyszenie posiadające osobowośćprawną, a od 2004 roku posiada również status organizacji pożytkupublicznego.Wielokrotnie w swej historii, odnosząc wspaniałe sukcesy artystyczne„Lutnia” zaznaczyła swą obecność na kulturalnej mapie Polski. Chórkilkakrotnie gościł na antenie PR i TVP, występował poza granicami kraju(Austria, Czechy, Słowacja, Węgry). Za całokształt działalności i osiągnięćartystycznych oraz zasługi w krzewieniu kultury muzycznej Towarzystwobyło wielokrotnie wyróżniane nagrodami i odznaczeniami państwowymiszczebla wojewódzkiego i centralnego.Chór Męski „Cantus” Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Goleszowie -powstał pod koniec 1978 r. z inicjatywy kilku członków chóru mieszanego,legitymującego się wówczas 60-letnią działalnością. U podstaw72

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOjego powstania była wola aktywnego uczestniczenia w życiu parafialnym orazsłużenie swoim repertuarem zborom Kościoła ewangelickiego w Polsce,a szczególnie wsparcie dla diaspory. Dyrygentem chóru od powstaniaaż po dzień dzisiejszy jest Anna Stanieczek. Chór w chwili założenia liczył 16członków. W ciągu swojej 30-letniej działalności ilość chórzystówpowiększała się i doszła do 40 osób. W chwili obecnej śpiewa w chórześrednio 32 osoby. Występy chóru dokumentuje kronika chóru. W pierwszymdziesięcioleciu istnienia chóru odnotowano w niej szereg występów w formiepełnych koncertów na różnych kościelnych uroczystościach w macierzystejparafii, jak i poza nią, a między innymi w: Kłodzku, Poznaniu, Zielonej Górze,Gorzowie Wielkopolskim, Świdnicy, Jeleniej Górze, Mikołowie, Wałbrzychu,Krakowie, Pszczynie, Pabianicach, Rybniku, Wołczynie, Opolu, Żorach.W latach 1988-1998 chór był członkiem bielskiego Oddziału ZwiązkuChórów i Orkiestr. Ta przynależność zaowocowała uczestnictwemw imprezach organizowanych przez wspomniany Oddział takich jak: "Gaudecantem" czy "Trojok Śląski". W tym też okresie rozpoczęła się ekumenicznadziałalność chóru. Kilkakrotnie występował na zaproszenie Klubu InteligencjiKatolickiej w Bielsku-Białej, Cieszynie i Czeskim Cieszynie. Śpiewa nauroczystościach w kościołach katolickich w ramach Tygodnia KulturyChrześcijańskiej, najczęściej w Bielsku-Białej. Brał udział w FestiwaluMuzyki Religijnej im. ks. A. Skrobola w Jastrzębiu-Zdroju, dwukrotnieuczestniczył w Festiwalu Kolęd i Pastorałek w Myślenicach /VII i IX edycja/,gdzie uzyskał wyróżnienie w kategorii chórów męskich. W działalnościzespołu znalazło się miejsce na występy na rzecz osób niepełnosprawnychi chorych, które odbywały się w szpitalach i sanatoriach. Chór zapraszanybył również na inauguracje roku szkolnego i akademickiego w Bielsku-Białej,Katowicach, Cieszynie, Goleszowie.W styczniu 2001 r. chór został zaproszony do uświetnienia tradycyjnegospotkania noworocznego przedstawicieli Kościołów zrzeszonych w PolskiejRadzie Ekumenicznej z udziałem biskupów Kościołów oraz PrezydentaRzeczpospolitej – Aleksandra Kwaśniewskiego, ówczesną Marszałek SenatuAlicją Grześkowiak i Wicemarszałka Senatu - Marcina Tyrny.W roku 1985 r. „Cantus” po raz pierwszy wyjechał za granicę - odwiedzającCoburg i Alten Buseck w Niemczech.Repertuar wzbogacany jest stale o pozycje obcojęzyczne - łacińskie,niemieckie i starocerkiewne. Ta decyzja zaowocowała rozszerzeniemkontaktów zagranicznych. Chór wyjechał do Francji, gdzie w Alzacji nawiązałwspółpracę z chórem z Obermodern i Dettwiller.Udało się również nawiązać kontakty z Franciszkankami - siostramizakonnymi w Graz, w Austrii, co zaowocowało dwukrotnym zaproszeniem napobyt w ich klasztorze i umożliwiło chórowi kilkakrotne występy w Grazui okolicy. Od roku 1990 rozpoczęła się współpraca z sąsiadami zza miedzy -trzynieckim chórem „Lutheran Chorus”. Kontakty te przyniosły wymianędoświadczeń oraz dały wzajemne występy chórów po obu stronach Olzy.W międzyczasie, wykorzystując prywatne kontakty chórzystów nawiązanokontakty z chórem kościelnym na Słowacji - w mieście Prievidza. Chór zostałrównież zaproszony do partnerskiej parafii w Alblasserdam w Holandii.W kraju również poszerza się wykaz miejscowości, gdzie chór bierze udział73

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOw imprezach kulturalnych dając pełne koncerty. Odwiedzane miasta to:Sopot, Giżycko, Kętrzyn, Suwałki, Pasym, Katowice, Chorzów, WodzisławŚląski i Wrocław. Występy chóru dały podwaliny pod długotrwałeoraz trwające po dzień dzisiejszy kontakty partnerskie z zespołami z Trzyńca,Eichwalde-Berlin, Grossen-Buseck -Niemcy, chórem „Lutnia” ze Strumieniai „Echo” z Zebrzydowic.Repertuar chóru obejmuje dziś około 300 utworów religijnych i świeckich.Znajdują się w nim kompozycje muzyki dawnej Wacława z Szamotuł,Mikołaja Gomółki, Grzegorza Gorczyckiego, i wielu innych polskichkompozytorów, jak również obcych: J.S. Bacha, J.F. Haendla, F. Schuberta,W.A. Mozarta, L. van Beethovena. Chór korzysta z opracowań pieśniautorstwa naszych cieszyńskich kompozytorów – Jana Gawlasa, JanaSztwiertni, Józefa Świdra, Antoniego Poćwierza oraz Karola i AdamaHławiczków. Wiele opracowań jest też wynikiem współpracyze współczesnymi muzykami jak Jean-Claude Hauptmann, Tadeusz Sikora,który wiele pieśni tłumaczy z języka niemieckiego.Działalność chóru "Cantus" stała się tematem pracy magisterskiej EwyWigezzi-Skałka, absolwentki Akademii Muzycznej w Katowicach w 1995 r.Chór nagrał dotychczas 4 kasety ze swoimi utworami oraz dwie płyty CD.Przez wszystkie lata zapisy w kronice chórowej dokumentują zarówno ilośćwystępów, jak i miejscowości oraz charakter śpiewania. Chór męski „Cantus”zaznaczał swoją obecność w trakcie występów nie tylko samym śpiewem,ale też swoistymi symbolami swego regionu - strojem cieszyńskim, pieśniamiludowymi oraz wyrobami artystów ludowych stanowiącymi częstokroćtradycyjne upominki. Największe jednak znaczenie miały spotkaniaz Polakami na Zachodzie po stanie wojennym, którzy z różnych przyczynznaleźli się na obczyźnie. Pierwszym prezesem chóru został wybranynieżyjący już – Erwin Śliż - współzałożyciel zespołu. Pełnił tę funkcjęprzez 10 lat do roku 1988 r. Następnie chórowi prezesował Jan Gibiec.Po Jego nagłym - niespodziewanym odejściu 8 sierpnia 1996 r. funkcję tęobjął Henryk Odias. Pełnił ją do stycznia 2007 r. Nowym prezesem zostałwybrany Józef Habarta.Chór Męski Ewangelicki w Zamarskach – śpiewa pieśni religijne;dyrygentem chóru jest Beata Macura.Chór Męski Parafii św. Jerzego w Cieszynie - składa się z około 25 osób.Dyrygentem jest Jan Raszka. Wykonuje okazjonalne pieśni kościelne, w tymkolędy. Brał udział w licznych uroczystościach, w tym w ArchikatedrzeChrystusa Króla w Katowicach oraz Mszach św. z udziałem Jana Pawła II(m.in. uroczystość dziękczynna za dar kanonizacji św. Jana Sarkandraw Skoczowie). Dokonywał również nagrań w Telewizji Polskiej.Chór Mieszany „Ave” parafii rzymskokatolickiej w Pruchnej - dyrygentemjest Maria Telakowska; prezesem chóru jest Stanisław Faruga, opiekunem –ks. kan. Bernard Jarek.Chór „Ave” jest mieszanym chórem kościelnym, który powstał w 1998 r.z inicjatywy Marii Telakowskiej i Stanisława Farugi. Śpiewa pieśni religijne74

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOi świeckie. Występuje podczas uroczystości kościelnych oraz na dożynkachi podczas innych uroczystości lokalnych. Co roku bierze też udziałw lokalnym koncercie kolęd.Chór Mieszany „Bładnice” - działa przy Parafii Ewangelicko-AugsburskiejApostoła Pawła od 1967 r., kiedy powstał przy ówczesnej filii ParafiiEwangelicko-Augsburskiej w Ustroniu, przy współudziale Jana Chmiela -muzyka ludowego z pobliskich Kowali, który kierował nim do 2005 r. Chórwystępował praktycznie w całej Polsce oraz m.in. w Niemczech (Alt Döbern,Duisburg, Kolonia, Torgau) oraz we Wiedniu.Kontakt: 43-430 Skoczów Bładnice 25.Chór Mieszany „Echo” z Zebrzydowic - został założony w 1937 r.,reaktywowany w 1957 r. Od 1967 r. działa pod patronatem ZwiązkuZawodowego Kolejarzy, a organizacyjnie związany jest z Ośrodkiem Kulturyw Zebrzydowicach. Zespół wykonuje pieśni religijne, w tym kolędy, a takżestylizowane pieśni ludowe ze Śląska Cieszyńskiego i z innych regionów.Chór brał udział w wielu konkursach lokalnych i ogólnopolskich zajmującwielokrotnie pierwsze miejsce oraz otrzymując nagrody i wyróżnienia ogólnoregionalne.Koncertował też w różnych miejscach kraju (Częstochowa,Kraków i Warszawa), za granicą zaś w Austrii i Rumunii.Dyrygentem i kierownikiem artystycznym chóru „Echo” jest Jadwiga Sikora,która wykłada na Wydziale Artystycznym w Cieszynie U.Ś. w Katowicach.J. Sikora związana z amatorskim ruchem muzycznym, założyła także chórdziecięcy w Szkole Podstawowej nr 1 w Cieszynie. Od 2001 r. współpracujez Centrum Pedagogicznym dla Polskiego Szkolnictwa Narodowościowegow Republice Czeskiej, prowadząc warsztaty metodyczno – muzycznei chóralne dla nauczycieli muzyki w szkołach polskich. Jako metodyk muzykijest też recenzentem autorskich programów pedagogicznych i autorkąartykułów prasowych na ten i pokrewne tematy.Chór Mieszany „Gloria”– powstał w 1923 r. i należy do najstarszych chórówna Śląsku Cieszyńskim. Działa przy parafii rzymskokatolickiejp.w. św. Michała Archanioła w Goleszowie, liczy 35 chórzystów. W swymrepertuarze ma utwory kompozytorów tworzących od średniowieczado współczesności. Wielokrotnie koncertował w sanktuariach polskich,m.in. na Jasnej Górze w Częstochowie, Kalwarii Zebrzydowskiej, Licheniui Krakowie-Łagiewnikach, za granicą w Czechach i we Francji. W latach 2006i 2007 zdobył I nagrodę na Festiwalu Pieśni Maryjnej „Ale Maria”, w związkuz czym wydana została płyta „Głoś Imię Pana”. Kierownikiem zespołujest Krystyna Szoblik, a dyrygentem – Ewa Wigezzi-Skałka.Chór Mieszany „Magnificat” przy Parafii Ewangelicko-Augsburskiejw Brennej-Górkach - powstał w 1995 r. z inicjatywy proboszcza ks. ErwinaMiklera. Pierwsza próba, na którą przybyło 16 osób, odbyła się dnia 8 marca.Pracę z chórem jako dyrygent rozpoczął Marek Madzia. Prowadzonywcześniej przez niego parafialny wokalny zespół młodzieżowy zasilił gronotego nowego zespołu śpiewaczego. Licząc około 20 członków, zadebiutował75

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOchór parafialny miesiąc później – w czasie Świąt Wielkanocnych – dwiemapieśniami na nabożeństwach w Brennej i Górkach. Pierwszym prezesemzostał Paweł Cholewa, a jego zastępcą Bogusława Madzia. Skarbnikiemwybrano Małgorzatę Markuzel.W 2000 roku, w Święto Epifanii, podczas ekumenicznego wieczoru kolędw kościele ewangelickim chórowi nadano nazwę „Magnificat”, natomiast chórdziałający przy Parafii Rzymskokatolickiej św. Jana Chrzciciela w Brennejotrzymał wówczas miano „Benedictus”. Od swojego powstania „Magnificat”służy głównie parafii, śpiewając na nabożeństwach z okazji świątkościelnych. Ponadto jego życie wypełniają i ubarwiają różnego rodzajuspotkania, wyjazdy i koncerty. Najważniejsze wydarzenia zapisywane sąw kronice chóru.Zespół zapraszany jest między innymi do uczestnictwa w porankachmuzycznych i uroczystych nabożeństwach w innych parafiach ewangelickich.Dotychczas przy takich szczególnych okazjach udał się do Istebnej, Katowic,Lasowic Wielkich, Lublina, Radomia, Starego Bielska, Ustronia, UstroniaLipowca, Warszowic, Wieszcząt, Wisły Jawornika, Wisły Głębiec i Puńcowa.Wyjeżdżając na wycieczki krajoznawcze do różnych części Polski, miał okazjęzaśpiewać również w kościołach ewangelickich na Mazurach, w Łodzi,Sopocie, Szczecinie i Toruniu. Brał też udział w niedzielnych nabożeństwach,w Bielsku-Białej, Kaliszu, Kielcach, Koszalinie, Węgrowie, Nowym Sączui Dzięgielowie. Oprócz tego występował w kościołach za Olzą: w Bystrzycy,Czeskim Cieszynie i Trzyńcu. Chór bierze udział w corocznych ZjazdachEwangelickich Chórów Diecezji Cieszyńskiej.Z okazji jubileuszu dziesięciolecia istnienia i działalności chór nagrał płytępt. „Pan moim pasterzem”.„Magnificat” śpiewa razem z chórem „Benedictus” na uroczystościachekumenicznych w Brennej, takich jak dożynki, wieczory kolęd, CzwartkiArtystyczne, obchody Narodowego Święta Niepodległości i Tygodnia Modlitwo Jedność Chrześcijan. W 2000 r. oba wymienione chóry wzięły także udziałw Międzynarodowym Festiwalu im. Anzelma Skrobola w Jastrzębiu Zdroju,a w 2009 r. w IV Spotkaniu Śpiewaczym Chórów Parafialnych ŚląskaCieszyńskiego „Cantate Domino 2009” w Cieszynie. Oba zespoły śpiewaczespotykają się również towarzysko, organizując wspólne bale, biesiadyi ogniska.Obecnie chór „Magnificat” liczy 29 osób. Próby odbywają się raz w tygodniu.Dyrygentem jest nadal Marek Madzia. W skład zarządu wchodzą: prezesHalina Szklorz, zastępca prezesa Władysław Chraścina, skarbnik JanŚliwka, sekretarz Małgorzata Markuzel, a odpowiedzialnymi za sprawyorganizacyjne są Danuta Wilde i Grażyna Raszka. Od 2004 r. opiekunemchóru jest proboszcz ks. Roman Kluz.Chór Mieszany „Nadzieja” parafii ewangelicko-augsburskiej w Drogomyślu –Prezes: Maria Gębusia, dyrygent: Władysław Wilczak.Chór powstał w 1932 r. W repertuarze ma pieśni religijne, muzykęklasyczną, utwory gospel i pieśni regionalne. Występuje w strojachregionalnych lub reprezentacyjnych – w togach spotykanych w szkołach76

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOstanu Oregon w USA. Występował w kraju i za granicą w Czechach,Finlandii, we Francji, w Niemczech i na Słowacji.Chór Mieszany Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Goleszowie – założonyw 1920 r. należy do najstarszych na Śląsku Cieszyńskim; pierwszymkierownikiem był Józef Pelar. W latach 1949-1982 chórem dyrygował ErnestPinkas, natomiast od 1982 r. – Gustaw Pinkas, który opracował takżewiększość repertuaru. Od 1951 r. zespołowi zaczęła towarzyszyć orkiestra,która współpracuje z nim do dzisiaj pod kierownictwem najpierw Ernestai Gustawa Pinkasów, a obecnie – Jean’a-Claude’a Hauptmann’a. Chórwykonuje głównie pieśni religijne, posiadając w swoim repertuarze około450 utworów kompozytorów obcych i polskich, biorąc udział takżew koncertach o charakterze ekumenicznym i świeckim; tworzą go osobydorosłe; kierownikiem jest Anna Stanieczek. Poza regionem zespółwystępował m.in. w Warszawie i Krakowie, a zagranicą w Czechach, Francji,Holandii Niemczech oraz na Słowacji i w Szwecji. Zespół występował takżew radiu i telewizji oraz nagrywał płyty.Chór Mieszany Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Goleszowie przykościele filialnym w Kozakowicach - powstał w 1985 r. Dyrygentem zespołuliczącego ponad 20 chórzystów jest Joanna Lipowczan-Stawarz. Repertuarchóru, który dał już kilkaset koncertów, zawiera około 200 utworów.Chór Mieszany „Senior” - działający przy parafii ewangelicko-augsburskiejw Goleszowie, założony w 1985 r.. Kierownikiem tego chóru wykonującegopieśni religijne i liczącego około 40 osób jest Renata Badura-Sikora. Pozaregionem zespół występował m.in. w Suwałkach, Karpaczu i Katowicach.Chór Młodzieżowy „Laudate” - działa przy Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Apostoła Pawła.Chór Młodzieżowy „Sola Fide” – działa przy Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Goleszowie. Liczy ok. 35 chórzystów. Kierownikiem chórujest Renata Badura-Sikora. Chór wykonuje pieśni religijne i regionalne.Chór Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Drogomyślu – dyrygent RenataBadura-Sikora, prezes – Zbigniew Szczyrba.Chór Dziecięcy „Promyki” - chór dziecięcy powstały ok. 1990 r. przy parafiiewangelickiej w Goleszowie. Wcześniejszymi dyrygentkami zespołu byłyDorota Gaś, Małgorzata Hauptmann, Renata Badura-Sikora oraz Małgorzatai Magdalena Gibiec. Obecnie chór prowadzi Karina Chwastek. Zespółwykonuje utwory podczas nabożeństw i świąt kościelnych.77

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOChór Szkolny „Canzonetta” - ze Strumienia założony w 1932 r., uchodziza najstarszy chór dziecięcy na Śląsku. Jednakże nazwę „Canzonetta” przyjąłw 2004 r. Od 1938 r. jego dyrygentem był Fryderyk Hawerland, a od 1971 r.– Krzysztof Wójtowicz. Od 1998 r. zespół działał jako Chór SzkołyPodstawowej i Gimnazjum w Strumieniu pod kierownictwem KrzysztofaWójtowicza i Tamary Nowok. Od 2003 r. funkcję dyrygentów pełnią TamaraNowok i Agnieszka Gawron-Gaszczyk, natomiast Krzysztof Wójtowiczjako długoletni dyrygent jest jego kierownikiem artystycznym. W jegorepertuarze mieści się muzyka od średniowiecza do współczesności – chórwykonuje m.in. utwory Mikołaja Gomółki, Stanisława Moniuszki, JózefaŚwidera, Henryka Mikołaja Góreckiego, a także utwory ludowe i tzw.rozrywkowe. Ponieważ zespół ten jest laureatem licznych konkursówogólnopolskich chórów szkolnych, od ponad 20 lat zalicza się go do ścisłejczołówki krajowej w swej kategorii.Chór Uniwersytetu Śląskiego „Harmonia” w Cieszynie - 7 grudnia 1908 r.powstało w Cieszynie Towarzystwo Śpiewacze „Harmonia”. Początkowodziałało jako chór męski prowadzony przez Wojciecha Marka.Pierwszym ważnym wydarzeniem w dziejach Towarzystwa był udziałw uroczystości odsłonięcia pomnika króla Władysława Jagiełły w Krakowie,w 1910 r., z okazji 500 rocznicy zwycięstwa w bitwie pod Grunwaldem.Połączone chóry z całej Polski wykonały wtedy „Rotę” do tekstu MariiKonopnickiej pod dyrekcją samego kompozytora, Feliksa Nowowiejskiego.Wybuch I wojny światowej nie spowodował zawieszenia działalności chóru,niemniej jednak znacznie ją osłabił. W okresie międzywojennym zespółwspółpracował z Orkiestrą Wojskową kapitana Baranowskiego, organizowałszereg koncertów i spotkań oraz angażował się w działalność teatralną.Mimo wybuchu II wojny światowej Towarzystwo Śpiewacze wciążfunkcjonowało, a po wyzwoleniu Cieszyna w 1945 r. rozpoczęło intensywnąpracę artystyczną. W latach 50-tych Towarzystwo organizowało na terenieŚląska Cieszyńskiego szereg koncertów i imprez muzycznych. Kolejne latazaowocowały licznymi koncertami, a także udziałem w przeglądachi konkursach chóralnych.W gronie dyrygentów, którzy pracowali z „Harmonią” znaleźli się: KarolHławiczka, ks. Leopold Biłko, Rudolf Halfar, Jerzy Hadyna, Ernest Berger,Jan Gawlas, Erwin Bubik, Antoni Poćwierz, Jerzy Drozd, Emanuel Guziur.W 1968 r. Towarzystwo Śpiewacze „Harmonia” przerwało swoją działalność.Tradycje Towarzystwa Śpiewaczego „Harmonia” wskrzesił Chór UniwersytetuŚląskiego. Po trzyletniej przerwie dawne Towarzystwo odrodziło się jako chórakademicki przy powstałej w 1971 r. Filii Uniwersytetu Śląskiego, a zespółutworzyli studenci z kierunku Wychowania Muzycznego. Obecnie członkamichóru są studenci oraz absolwenci kierunku Edukacja Artystycznaw Zakresie Sztuki Muzycznej. Siedzibą „Harmonii” jest cieszyński InstytutMuzyki przy Wydziale Artystycznym Uniwersytetu Śląskiego.Wykształcenie muzyczne chórzystów ma znaczący wpływ na staleutrzymujący się wysoki poziom artystyczny i niezwykle dynamiczny rozwójzespołu. Do sukcesów chóru przyczynili się jednak przede wszystkimznakomici dyrygenci. Pierwszym dyrygentem akademickiej „Harmonii” był78

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOWładysław Wilczak a po pięciu latach funkcję tę przejęła Helena Danel-Bobrzyk. W roku 1978 r. dyrygentem została Halina Goniewicz-Urbaś, któraprowadziła zespół przez 20 lat. W tym okresie chór zdobył szeregprestiżowych nagród, koncertował i brał udział w festiwalach w Polscei Europie, nagrywał dla radia i telewizji, realizował nagrania płytowe.Dzisiejszą „Harmonię”, która jest chórem mieszanym, prowadzi od ponad10 lat Izabella Zielecka-Panek. Bogaty repertuar chóru obejmuje utworya cappella kompozytorów wszystkich epok z muzyką współczesną włącznieoraz dzieła oratoryjno-kantatowe. Swój dorobek artystyczny zespół utrwaliłna sześciu płytach. Za jedną z ciekawszych uważa się montaż słownomuzyczny,przygotowany wspólnie z Arturem Żmijewskim i beskidzkimfolklorystą - Józefem Brodą.Chór Uniwersytetu Śląskiego „Harmonia” w swojej długoletniej działalnościkoncertował w Austrii, Belgii, Holandii, Luksembergu, Niemczech, Irlandii,Jugosławii, Rosji, Szwajcarii, Czechach. Występował z wieloma orkiestrami,m.in. z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach,Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Krakowie, orkiestramifilharmonicznymi z Katowic, Krakowa, Zabrza i Białegostoku, OrkiestrąPaństwowej Opery w Koszycach i Opery Krakowskiej.Do cenniejszych nagród zdobytych w ostatnich latach zespół zalicza m.in.:Wielką Nagrodę Festiwalu Kultury Europejskiej zdobytą z Luksemburgu,I nagrodę im. H. Karlińskiego w Ogólnopolskim Turnieju Chórów „LegnicaCantat”, nagrodę dla najlepszego chóru konkursu Jaro Se Otvírá w Žd’ārenad Sāzavou w Czechach, I nagrodę w Ogólnopolskim Konkursie PolskiejPieśni Chóralnej w Katowicach i Łodzi, srebrny medal MiędzynarodowegoFestiwalu Muzyki Chóralnej Festa Musicale w Ołomuńcu w Czechach orazzłoty i srebrny puchar na II World Choir Festival w St. Petersburgu w Rosji.Chór Ziemi Cieszyńskiej Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego – działaprzy Kościele Adwentystów Dnia Siódmego w Skoczowie.Chórek Dziecięcy „Boże Iskierki” – działa przy Parafii św. JanaNepomucena w Pogwizdowie (gm. Hażlach); śpiewa kolędy, pastorałki i innepieśni religijne oraz regionalne. Dyrygentem chórku jest Urszula Skórka.Chórek Dziecięco-Młodzieżowy „Gloria” w Hażlachu – śpiewa pieśnireligijne, dyrygentem jest Magdalena Glac.Ewangelicki Chór Kościelny - działa przy parafii Ewangelicko-Augsburskiejkościoła Jezusowego w Cieszynie. Chór został założony w 1924 r. i składa sięz ok. 80 chórzystów w różnym wielu – od 16 do 85 lat, spośród których wieluprzez lata należała do Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej. Dyrygentemchóru od 1998 r. jest Joanna Sikora. Chór ma w swym repertuarze przedewszystkim pieśni kościelne, a przez pewne związki z Zespołem Pieśni i TańcaZiemi Cieszyńskiej – także ludowe.Kameralny Zespół Wokalny „Ustroń” - powstał w 1981 r. z inicjatywyMarii Dordy i Ewy Bocek-Orzyszek. Prezesem zespołu jest Benedykt79

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOSiekierka. W składzie liczącym obecnie ok. 18 osób wykonuje chóralne pieśnikompozytorów polskich i zagranicznych. Zespół działa przy Miejskim DomuKultury „Prażakówka” w Ustroniu; Występował w Polsce, a także w Czechachi w Niemczech.Kontakt: Miejski Dom Kultury „Prażakówka” w Ustroniu, tel: (33) 854 29 06,(33) 854 56 05.Katolicki Chór „Lutnia” – działający przy Parafii p.w. św. Marii Magdalenyw Cieszynie powstał w 1931 r. Inicjatorem jego założenia był ówczesnyburmistrz Cieszyna Rudolf Halfar. Wraz z Karolem Leginem, późniejszymprezesem chóru, Rudolfem Halamą, Bernardem Dziedziakiem, RudolfemTargoszem oraz Wiktorem Kiszą – organistą i kompozytorem, utworzyli onichór pod nazwą Katolicki Chór Kościelny „Lutnia” w Cieszynie. Od początkuchór występował nie tylko w kościele, ale dawał również koncerty na tereniecałego miasta z udziałem orkiestry. Druga wojna światowa przerwaładziałalność zespołu na 6 lat. W maju 1945 Halfar, Dziedziak, Legin i Mytychprzywrócili działalność chóru, w którym dyrygentami byli wówczas WiktorKisza i Erwin Bubik, akompaniowali zaś Ziontek i Drozdowicz. Na początkulat 50-tych dyrygentem chóru został młody, wykształcony muzycznieWładysław Rakowski. Odmłodzony wówczas również skład chóru wykonywałambitny i trudny repertuar. Pod naciskiem władz świeckich chór kościelnychcąc dalej istnieć przekształcił się w Towarzystwo Śpiewacze „Lutnia”i poszerzył swój repertuar o utwory o charakterze świeckim. W ten sposóbchór koncertował w kościołach i brał udział w koncertach świeckich. W 1976r., po powołaniu W. Rakowskiego na dyrektora Państwowej SzkołyMuzycznej, dyrygentem chóru został Tadeusz Gejger, zaś od 1977 r.prowadzenia chóru podjął się Bogdan Sabath. Po przerwie okresu stanuwojennego chórem dyrygowali na przemian Bogdan Sabath i LudmiłaKubień. Od 2002 r. dyrygenturę przejęła Maria Gruchel.Chór ma charakter mieszany i składa się z około 50 osób. Wykonuje pieśniz okazji rozmaitych świąt i uroczystości kościelnych. Jego celemjest ukazywanie i pielęgnowanie tradycji pieśni kościelnych. W bogatymrepertuarze zespołu znajdują się utwory kompozytorów polskich i obcych.Ustroński Chór Ewangelicki - historia chóru rozpoczyna się w roku 1898,kiedy to ustrońscy entuzjaści: Andrzej Hławiczka, Jan Wantuła orazproboszcz ks. Jerzy Janik założyli Stowarzyszenie Młodzieży Ewangelickiej.Pierwszym dyrygentem chóru był Andrzej Hławiczka – nauczyciel, muzykoraz wydawca zbiorów pieśni dla ewangelickich chórów kościelnych. W ciągupierwszych 40 lat istnienia chóru dyrygenci zmieniali się dość często. Dowybuchu II wojny światowej chór miał kolejno dziesięciu dyrygentów. Bylinimi: Paweł Matula, Paweł Wałach, Jan Raszka, Stanisław Macura, PawełKurus, Jerzy Drózd, Jan Sikora, Józef Holeksa i Józef Białoń. Zmieniał sięteż często skład chóru oraz księża pracujący w parafii. Byli nimi kolejno:Jerzy Janik, Paweł Nikodem, Paweł Bocek. Śpiew chóru urozmaicałnabożeństwa, święta kościelne i państwowe oraz różne uroczystości.Po II wojnie chór mógł znowu rozpocząć regularne próby.Pracą organizacyjną i dyrygencką zajął się na prośbę ks. Pawła Nikodema –80

CHÓRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOJózef Kozieł. Po nim dyrygowali: Andrzej Świder, Oldrzych Sikora, JanWojnar, Jan Noga, Jan Lasota, Józef Kotas, Józef Podżorski, Anna Ożana,Maria Cieślar i Anna Stanieczek. Opiekę duszpasterską sprawowali kolejniksięża: Tadeusz Adamik, Stanisław Dorda, dr Henryk Czembor, który do dziśwraz z małżonką śpiewa w chórze oraz wzbogaca koncerty recytacjami poezji.Wielu chórzystów aktywnie uczestniczyło w próbach i koncertach chóru.Część z nich zasiliła chóry, które powstały na terenie parafii w Bładnicach,Ustroniu Polanie, Cisownicy oraz w Brennej-Górkach.Obecnie dyrygentką chóru jest Krystyna Gibiec, a opiekę duszpasterskąsprawuje ks. prob. Piotr Wowry. Pracą chórową kieruje Zarząd z prezesemHaliną Szarowską. Chór liczy obecnie prawie 60 chórzystów. Działalnośćchóru została też przedstawiona w okazjonalnym folderze wydanym z okazji110 lecia jego istnienia.Swoimi pieśniami chór służy nie tylko podczas świątecznych nabożeństwi uroczystości we własnej parafii, ale organizuje wieczory muzyki i poezjireligijnej, daje koncerty w różnych ośrodkach naszego kraju. Wyjeżdżarównież za granicę. Był w Niemczech, Francji, Czechach, Słowacji, Szwecjii na Węgrzech.Na repertuar chóru składają się głównie pieśni religijne. Większość stanowiąutwory kompozytorów polskich. Do tego dochodzi klasyczny,międzynarodowy repertuar chóralny, a także pieśni współczesne i ludowe,w tym własne opracowania dyrygentki – Krystyny Gibiec. Od kilku latwystępy chóru urozmaica kilkuosobowa orkiestra młodzieżowa, którarównież powstała z inicjatywy Krystyny Gibiec.Wyższobramski Chór Kameralny w Cieszynie.Zespół Kameralny „Absolwent” – chór ze Skoczowa, który powstałw grudniu 1977 r. z inicjatywy kilku zaprzyjaźnionych absolwentówcieszyńskiej filii Uniwersytetu Śląskiego. Chęć powrotu do czynnegoobcowania z muzyką chóralną skupiła w jednej grupie także byłychchórzystów akademickiej „Harmonii”. Kierownikiem artystycznym zespołujest prof. Halina Goniewicz-Urbaś. Zespół wykonuje pieśni klasycznei religijne; zdobył wiele nagród w tym: w 1999 r. – I nagrodę na XXXOgólnopolskim Turnieju Chórów „Legnica Cantat”, w 2001 r. – Złoty Medalna Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Chóralnej „Festa Musicale”w Ołomuńcu w Czechach oraz w 2003 r. - Grand Prix na VIII Świecie Pieśni„Gaudate Cantem” im. Kazimierza Fobera z Bielsku-Białej.81

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGO (46)Dziecięca Estrada Regionalna „Równica" - zespół założony w 1995 r.Kierownikiem zespołu jest Renata Ciszewska.Repertuar zespołu obejmuje tradycyjne pieśni i tańce ziemi cieszyńskiej.Od września 1995 r. z zespołem współpracuje instruktorka RenataCiszewska. W listopadzie 1995 r. rozpoczęły się pierwsze zajęcia na saligimnastycznej Szkoły Podstawowej nr 1 w Ustroniu. Początki historii zespołuwiążą się z ofiarną i wytrwałą pracą pedagogiczną z dziećmi. Przedewszystkim trzeba było przez wiele miesięcy cierpliwie ćwiczyć każde słowopieśni, a nauka śpiewu pieśni regionalnych i tańca była równie trudna.Dzieci musiały przyswajać sobie niezrozumiałe początkowo teksty, a takżezapamiętywać kroki i układy choreograficzne. Po roku ciężkiej pracy dlawszystkich (dzieci, instruktorki i muzyka w zespole) przyszedł czas napierwszy występ. Odbył się on podczas koncertu „Dzieci - Dzieciom, Dzieci –Rodzicom” w dniu 31 V 1996 r. w ustrońskim amfiteatrze. Zespół wystąpiłjako Zespół Pieśni i Tańca „Równica” i od razu podbił serca zgromadzonejpubliczności. Potem odbył się występ drugi, tym razem przed całąspołecznością szkoły, na festynie szkolnym. Pod koniec czerwca 1996 r.zespół „Równica” zaproszony został do udziału w największej impreziekulturalnej Ustronia „Dożynki". Występ zakończył się z ogromnym aplauzemcałej publiczności ustrońskiego amfiteatru. Rok 1996 był szczególny dlaZespołu. Szereg coraz większych koncertów jak: Tydzień Kultury Beskidzkiej– w Wiśle i 20-lecie Szkoły Podstawowej nr 2 w Ustroniu. Galowy Koncert dlaZwiązku Ziemi Cieszyńskiej sprawił, że „Równica" stała się ważnymelementem kulturalnej mapy Ustronia, a także Ziemi Cieszyńskiej. Dziękiofiarności osób prowadzących i społeczności lokalnej zespół powoli zyskiwał,z jednej strony na doświadczeniu estradowym, organizatorskimi opiekuńczym, a z drugiej – na wyposażeniu – wówczas, w postaci kompletunowych strojów dla dziewcząt i chłopców. Stroje sfinansowane zostały przezUrząd Miasta, Bank Śląski, Radę Rodziców zespołu „Równica" i SzkołęPodstawową nr 1 w Ustroniu.W latach 1997 -1999 rozpoczyna się prawdziwa kariera zespołu. Koncertowałon m.in. na Równicy w programie „Tam gdzie biją źródła”, organizowanegoprzez Program 2 TVP w dniu 15 sierpnia 1997 r., podczas „Dożynek 1997”oraz na przeglądach zespołów regionalnych „Złoty Kłos" w Zebrzydowicachi „Śląskie Śpiewanie” w którym zdobył I miejsce i nominację do „Grand Prix".Sukcesy Zespołu to przede wszystkim zasługa Renaty Ciszewskiej.Za całokształt pracy artystycznej w 1998 r. otrzymała szczególne wyróżnienieZiemi Cieszyńskiej – Laur Srebrnej Cieszynianki. Dnia 5 września 1999 r.odbył się wspólny koncert z Państwowym Zespołem Pieśni i Tańca „Śląsk",z okazji „Dni Hadynowskich" na filii Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. Obazespoły zaprezentowały swoje najlepsze programy. Pod naciskiem wielufolklorystów, jurorów wielu konkursów, przeglądów przyszedł czas na zmianęnazwy zespołu na Dziecięcą Estradę Regionalną „Równica". W 2000 r.wprowadzono do repertuaru nowe pieśni i wiersze. Z okazji swojego82

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOdziesięciolecia Dziecięca Estrada Regionalna „Równica" otrzymała tytułReprezentacyjnego Zespołu Miasta.Dziecięcy Zespół ''Czadeczka'' - działa w Jaworzynce przy SzkolePodstawowej nr 1 w Jaworzynce. Kierownikiem zespołu jest MałgorzataMałyjurek.Dziecięcy Zespół ''Groniczki'' z Istebnej Zaolzia - ma siedzibę w SzkolePodstawowej nr 2 w Istebnej Zaolziu. Kierownikiem zespołu jest BogusławaBocek. „Gronicznki to zespół dziecięcy, wykonujący tańce regionalnewe własnej oprawie muzycznej.Dziecięcy Zespół „Leśnica” z Brennej - kierownikiem zespołu jest OlgaHeller. W 1975 r. w Szkole Podstawowej nr 3 w Brennej Leśnicy powstałoKółko Taneczne liczące 16 osób. Na przełomie 1981/82 roku założony zostałdziecięcy Zespół Folklorystyczny, kierownikiem muzycznym była KrystynaHałat, choreografem – Olga Heller. Początkowo na akordeonie przygrywałśw. p. Józef Greń („Kolorz”). W późniejszym etapie zorganizowana zostałakapela, w skład której wchodzili trzej bracia, dawni uczniowie ze szkoły naLeśnicy: Bolesław, Paweł i Stanisław Moskała. Na przeł. 1981/82 r. odbył siępierwszy występ zespołu podczas Wojewódzkiego Przeglądu ZespołówArtystycznych w Oświęcimiu, gdzie otrzymał on wyróżnienie III stopnia.W latach 1982/83 opiekunki zespołu przeprowadzały wywiady na tematobrzędów, dawnych zwyczajów z najstarszymi mieszkańcami Brennej oraznagrywały ich przyśpiewki i pieśni. W ten sposób poszerzały repertuarzespołu.W 2007 r. zespół nagrał piosenkę w Radiu Katowice „Pięknaś ty wiosko”oraz wiersz „Tyś mnie momo nauczyła jak gronie miłować” w wykonaniuBartosza Hellera, w ramach konkursu miejscowości „Złota dla Złotej”.Ponadto pod koniec lipca tego samego roku zespół wystąpił w dwóchprogramach telewizji polskiej na żywo. W programie „Pytanie na śniadanie”zaprezentował wiązankę tańców i przyśpiewek cieszyńskich. Nagranie do tegoprogramu zarejestrowano przed amfiteatrem w Brennej.Dziecięcy Zespół „Mali Istebniocy” - ma siedzibę w Gminnym OśrodkuKultury w Istebnej. Kierownikiem zespołu jest Dorota Gazurek.Dziecięcy Zespół „Mały Koniaków” z Koniakowa - założony w 1954r.Kierownikiem zespołu jest Urszula Gruszka. Zespół "Mały Koniaków" należydo najlepszych zespołów dziecięcych nie tylko w regionie. Najważniejszy jestjednak fakt, że dzieci przechodzą później do grupy dorosłych w zespole„Koniaków”. Nic więc dziwnego, że z „Koniakowem” związane są całe rodyi niejedno pokolenie.Dziecięcy Zespół Regionalny „Dębowiec” - kierownikiem zespołu jestJoanna Czendlik. Zespół popularyzuje tradycje kulturowe ŚląskaCieszyńskiego wśród dzieci i młodzieży.83

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGODziecięcy Zespół Regionalny „Mali Dębowszczanie” - kierownikiem zespołujest Joanna Czendlik.. Zespół popularyzuje wśród dzieci i młodzieży tradycjekulturowe Śląska Cieszyńskiego.Dziecięcy Zespół Regionalny „Mali Tkocze” - kierownikiem zespołu jest JanSzarzec.Estrada Ludowa „Czantoria” z Ustronia - założona w 1988 r. Ustrońska„Czantoria” to trzypokoleniowy zespół występujący w strojach ludowych,który ma w swoim repertuarze utwory regionalne, a także pieśni religijne,patriotyczne i okolicznościowe, urozmaicone ludowym tańcem, muzyką,gawędą i poetycką zadumą.Dając ponad 600 koncertów w wielu zakątkach kraju a także w Czechach,Słowacji, Litwie, Niemczech, Węgrzech i Włoszech Zespół umożliwia odkryći zrozumieć piękno ziemi cieszyńskiej i ukochanych Beskidów.Estrada Ludowa "Czantoria" jest laureatem wielu nagród i wyróżnień; wśródnich szczególnie cenny jest srebrny medal Sejmu RP. E.L. „Czantoria”funkcjonuje w ramach Stowarzyszenia Miłośników Kultury Ludowej„Czantoria”.Grupa śpiewacza „Czernianie” z Wisły Czarne - kierownikiem zespołu jestAndrzej Pilch. Zespół powstał w listopadzie 1995 r. z inicjatywy AndrzejaPilcha. Członkowie grupy pochodzą ze starych rodów z Wisły Czarne.Cechuje ich oryginalność wykonań śpiewaczych czemu towarzyszą żartyi opowiadania. Celem grupy jest popularyzacja góralskiej, rodzimej kulturyludowej, zapomnianych pieśni i stroju.Grupa Śpiewacza „Grónie” - kierownikiem zespołu jest Jerzy Poloczek-.„Grónie” są grupą niezwykle aktywną, uczestniczą w większości imprezkulturalnych na terenie Wisły począwszy od „Tygodnia Kultury Beskidzkiej”,po „Dni Wisły” czy nawet „Piknik Country”. Na imprezy piszą okolicznościoweteksty do znanych melodii ludowych. Ukoronowaniem ich działalnościsą pierwsze miejsca na „Godach Żywieckich” w Żywcu oraz w „KarpackimKarnawale Kolędniczym” w Bukowinie Tatrzańskiej. Występują w szkołach,domach wczasowych, domach opieki społecznej, gdzie dostarczająpodopiecznym wiele radości i niezapomnianych wrażeń. Wzbogacają swoimśpiewem wiele uroczystości okolicznościowych.Grupa Śpiewacza „Kończaneczki” z Kończyc Małych w gminieZebrzydowice.Grupa Śpiewacza „Tkocze” z Wisły - Kierownikiem zespołu jest JanSzarzec.Członkowie zespołu w większości będący w młodym wieku szczycą sięmiejscem swego pochodzenia. Mają świadomość skąd pochodzą, jakie są ichkorzenie i gdzie jest ich miejsce na ziemi. Poprzez pieśń góralską przekazują84

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOinnym to, co przedstawia dla nich największą wartość w życiu – miłość doojcowskiego domu, rodziny, religii i tradycji. Atmosfera w tej grupiemuzycznej jest specyficzna, gdyż charakterystycznym w niej zjawiskiemjest to, że jej młodzi członkowie zarażają starszych radością życia, energią,skłonnością do żartów.Grupa Śpiewacza „Uścieńkowianie” z Wisły - założona w 1992 r.Kierownikiem zespołu jest Rudolf Raszka. Zespół powstał jako grupaśpiewacza rodziny Raszków z Uścieńkowa - dzielnicy Wisły – Nowej Osady.Jest to najbardziej archaiczna w swej działalności grupa śpiewacza z Wisły.Członkami zespołu są dziadkowie, rodzice i wnukowie jednej rodziny.Kierownik grupy – Rudolf Raszka, jest synem ostatniego tzw. „Czytoka”.Grupa Śpiewacza „Wańcy” z Wisły - założona w 1993 r. Kierownikiemzespołu jest Zbigniew Czyż. W 1993 r. zaprezentowali się jako pierwszaw historii Wisły grupa kolędnicza na „Godach Żywieckich”, zdobywającod razu pierwsze miejsce. Są grupą autentyczną, niepowtarzalną, gdyżoprócz folkloru muzycznego prezentują również improwizowane żartyi sytuacje. Zaangażowane w działalność grupy młode pokolenie próbujew niej swoich sił w kolędowaniu, wzorując się na swych ojcach, wujkachczy starszych braciach.Grupa Śpiewacza Żeńska „Stejizbianki” z Wisły - Kierownikiem zespołujest Zuzanna Bujok.Kapela „Brynioki” z Brennej - powstała w 1999 r. Kierownikiem zespołujest Czesław Greń. Kapela „Brynioki” powstała na bazie muzyków z orkiestrydętej pod kierownictwem Czesława Grenia. W skład kapeli wchodzą: CzesławGreń, jego syn Tomasz, Józef Szmit, Eugeniusz Tabliczek i Kamil Samiczek.Członkowie kapeli muzykują w składzie instrumentalnym: akordeon, trąbkai klarnet. „Brynioki” są kapelą amatorską z repertuarem obejmującymmuzykę góralską, biesiadną i ludową. W 2001 roku zespół zajął III miejscena Przeglądzie Folklorystycznym „WICI-2001” w Chorzowie, w 2002 r. –na tymże przeglądzie - III miejsce w kategorii kapel ludowych oraz I miejscew XXXV Przeglądzie Wiejskich Zespołów Artystycznych w Brennej. W 2004 r.również w Chorzowie zdobył II miejsce, zaś w Brennej miejsce I.Spektakularnym sukcesem wydaje się też I miejsce na XXXVIII WojewódzkimPrzeglądzie Wiejskich Zespołów Artystycznych „Brenna 2005”. W kolejnychlatach kapela zdobyła nie mniej zaszczytne nagrody i wyróżnienia.Kapela umila imieniny Józefom, Janom, Annom, „po majowemu”, a także grana koncertach wyjazdowych w Polsce i za granicą. Występuje oczywiścietakże na licznych imprezach organizowanych przez Ośrodek Promocji,Kultury i Sportu w Brennej.Kapela Góralska „Torka” z Cieszyna - założona w 1979r. Kierownikiemzespołu jest Kazimierz Urbaś. „Torka” została założona przez Kazimierza(Kazo) Urbasia – skrzypka ludowego z Cieszyna w 1979 r., w charakterzekapeli regionalnej, na początku działającej, jako studencka Grupa85

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOFolklorystyczna „Torka”. Przez pierwszych pięć lat zespół działał przy FiliiUniwersytetu Śląskiego w Cieszynie i skupiał studentów pochodzącychz Beskidu Śląskiego. Od czasu kiedy grupa przekształciła się w kapelęgóralską, aż po chwilę obecną wyraźnym liderem (prymistą) jest jej założyciel– Kazimierz Urbaś. Od początku swego muzykowania kształcił on młodychinstrumentalistów, mając przez to widoczny wpływ także na nową formacjęfolkową innych kapeli góralskich z okolicy a m.in. „Wałachów” z Istebnej,„Jetelinki” z sąsiedniej Jaworzynki. Wczesny skład zespołu przedstawiał sięnastępująco: Jacek Kotarba – skrzypce, Czesław Węglarz – gajdy i KazimierzUrbaś – pierwsze skrzypce. Przez następnych prawie 30 lat Kapela „Torka”występowała jednak w różnorodnych składach, często z udziałem wieluznanych dziś instrumentalistów regionalnych. Występując w audycjachradiowych lub publikując graną przez siebie muzykę w udostępnianychw handlu nagraniach, członkowie „Torki” aktywnie popularyzują ŚląskCieszyński. Kapela występowała także podczas krajowych i zagranicznychfestiwali folklorystycznych, a m.in. w Austrii, Belgii Bułgarii, Holandii,Rumunii i Turcji.Kapela Ludowa „Jetelinka” z Jaworzynki - założona w 1987 r.Kierownikiem zespołu jest Monika Wałach. Jetelinka to kapela muzykiludowej. Według członków zespołu jego nazwa wynika stąd, że kiedy powstał,składał się z dzieci – uczniów Szkoły Podstawowej nr 1 w Jaworzynce.Ich nauczycielami gry na instrumentach byli Monika i Rafał Wałachowiez Jaworzynki. Wałachowie prowadzili także równolegle szkolny zespółfolklorystyczny „Czadeczka”, któremu kapela przygrywała. „Jetelinka” brałaudział w przeglądach organizowanych przez dawny Wojewódzki OśrodekKultury w Bielsku – Białej. Obecnie kapela funkcjonuje w składzie: MonikaWałach (kierownik zespołu, pierwsze skrzypce), Marzena Suszka (w zespoleod 1989 r. – altówka), Anna Juroszek (od 1998 r. – skrzypce). Od 2004 rokuna kontrabasie, trombicie i gajdach w „Jetellince” gra także Martin Wałachoraz Janusz Macoszek, mający do dyspozycji cały arsenał instrumentówpasterskich: trąbitę, róg, wszelkie fujarki, okaryny itp. Rafał Wałach jestnatomiast kierownikiem muzycznym kapeli. W tym składzie zespółnajczęściej wyjeżdża na trasy koncertowe występując głównie w rozmaitychszkołach. Od 2003 r. „Jetelinka” współpracuje też z Filharmonią Białostockąoraz z Agencją Artystyczną „Promocja” w Warszawie, zaś od 2004 rokuwyjeżdża co roku do Filharmonii Dolnośląskiej w Jeleniej Górze. Poprzezswoje występy wszędzie prezentuje i promuje folklor górali istebniańskich,czyniąc to w zakresie muzyki, śpiewu, tańca i tych obrzędów, które możnapokazać w trakcie audycji muzycznej. Spotyka się z zainteresowaniem,ciepłym przyjęciem publiczności, a także z uznaniem fachowców, jak np.prof. A. Madeja – wykładowcy Akademii Muzycznej w Warszawie.W lokalnych przeglądach folklorystycznych prezentują Wałachowie takżeswoich uczniów, najczęściej w kategoriach instrumentalistów i śpiewaków.W ostatnich latach działalność ta została uhonorowana nagrodą „Złote SercaŻywieckie”, którą otrzymała Monika Wałach jako instruktorka.86

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOKapela „Maliniorze” z Brennej - Kierownikiem zespołu jest Damian Nowak.Zespół ma charakter kapeli góralskiej.Kapela „Ochodzita”z Istebnej - kierownikiem zespołu jest Józef Kukuczka.Kapela ''Wałasi'' z Istebnej - założona w 1985 r. Nazwa tej kapeli góraliz Beskidu Śląskiego nawiązuje do Wołochów – wędrownych pasterzy z rejonuWschodnich Karpat, którzy począwszy od późnego średniowiecza przenosilisię na zachód zasiedlając praktycznie całe ich pasmo oraz zapewne takżedo znanego na Śląsku Cieszyńskim – głównie ze względu na twórczośćtutejszego drzeworytnika Jana Wałacha – nazwiska, noszonego również przezgłównego założyciela kapeli – Zbigniewa Wałacha, który prowadzi też zajęciagry na skrzypcach dla dzieci i młodzieży. Dokonania kapeli „Wałasi” sązjawiskiem dość wyjątkowym na mapie muzycznego folkloru Polski, ponieważmuzyka, którą zespół gra jest w dużym stopniu autentyczna – nieprzetworzona na potrzeby komercyjne, wynika z zachowanego dziedzictwakulturowego, a czasami jest też własnej kompozycji. Wieloletnia pracaprzyniosła kapeli liczne nagrody. Członkowie zespołu zdobywali jew konkursach i na festiwalach w Polsce (m.in. na Festiwalu Kapelii Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu, Festiwalu Górali Polskich w Żywcu,Festiwalu Muzyki Ludów Ziem Górskich w Zakopanem, Festiwalu Eurofolkw Płocku), a także za granicą. Są też laureatami Złotej Maski za muzykę dosztuki „O chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim”.Zbigniew Wałach i Jan Kaczmarzyk otrzymali jedną z najważniejszychnagród w dziedzinie folkloru – nagrodę Oskara Kolberga. Zespół występowałw wielu krajach Europy oraz w Indiach, Nepalu, na Cejlonie i w Maroku.Ponadto co roku uczestniczy w Światowych Rekolekcjach Ludźmierskichw Rzymie, dla których autorski – własny utwór kapeli „Uwielbienie”, stał sięrodzajem hymnu. Kapela brała także udział w uroczystym koncercie z okazjiwejścia Polski do Unii Europejskiej podczas Europejskiego SzczytuGospodarczego. Towarzyszyła również prywatnym spotkaniom PrezydentaRzeczypospolitej Polskiej z Królową Belgii.Kapela „Zwyrtni” z Koniakowa - złożona jest z muzyków ludowych,grających na tradycyjnych instrumentach góralskich. Choć wykorzystujewpływy muzyki słowackiej, czeskiej i węgierskiej na tradycyjną muzykęGórali Śląskich, jednak nie odcina się od swych beskidzkich korzeni i potrafigrać z prostotą melodii związaną i połączoną z charakterystycznym głosemgajd góralskich.Ludowy Zespół Śpiewaczy „Tryton” - założony ok. 2005 r. przez miłośnikamuzyki i kultury regionalnej – Jana Chmiela z Kowali koło Skoczowai działający przy Miejskim Domu Kultury w Skoczowie. Zespół tworzyczęstokroć muzyczno-regionalną oprawę imprez kulturalnych i innychwydarzeń w Skoczowie i okolicy.87

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGORegionalny Zespół „Brenna” im. Józefa Macha - założony w 1963 r. Zespółma charakter regionalny. Został założony przez miejscowego animatora życiakulturalnego – Józefa Macha. W swoim repertuarze przedstawia pieśnii tańce z terenu Śląska Cieszyńskiego.W 1948 r. powstał Zespół Teatralny, który w 1963 r. przekształcił sięw Zespół Regionalny, istniejący i działający do chwili obecnej. Od chwilizałożenia Zespół Regionalny prowadzony był przez Józefa Macha. Z powodupodeszłego wieku Józef Mach zrezygnował z prowadzenia zespołu, ale jestnadal jego członkiem, gra na harmonii “helligonka”. Od roku 1989 r.prowadzenie Zespołu Regionalnego przejęła nauczycielka ze SzkołyPodstawowej nr 2 w Brennej Bukowej – Elżbieta Bauer. Po śmierci paniElżbiety Bauer w 2000 r. kierownikiem zespołu została Anna Źlik, córkaJózefa Macha.Zespół liczy około 40 osób i w swojej blisko 50-letniej działalności zdobyłwiele nagród i wyróżnień takich, jak Brązowa i Złota Ciupaga w Zakopanemczy “Złote Serce” w Żywcu. Bierze też zawsze udział w imprezie TydzieńKultury Beskidzkiej. Zespół regionalny występował również we Francji,Bułgarii i na Węgrzech.Regionalny Zespół Dziecięco-Młodzieżowy „Czantoria” - z Lesznej Górnejw gminie Goleszów, liczący ok. 25 członków i występujący z własną kapelą;zespół powstał w 1967 r. z inicjatywy Ireny Klimczak, która jest jegokierownikiem; brał udział w konkursach wojewódzkich oraz na przeglądzie„Gody Żywieckie”, zdobywając nagrody.Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Wisła” - należy do najstarszychi najbardziej zasłużonych amatorskich zespołów pieśni i tańca ZiemiCieszyńskiej. Jest kontynuatorem przedwojennej tradycji zespołu o nazwie„Grupa Regionalna”, prowadzonego w latach 1935 - 1949 (z przerwąokupacyjną) przez Jerzego Drozda. Obecnie działający zespół powstał w 1950r. z inicjatywy Adama Niedoby, który kierował nim w latach 1950-72.Następnie kierownictwo sprawowali kolejno: Stefan Pojda, Helena Pustówka,Bolesław Krzempek i Edward Wisełka, a pomocą służyła Zofia Rosenberg.Z zespołem współpracowali także: Janina Marcinkowa, Karol Chmiel, JózefGil. W latach 1998-1999 i 2004-2008 funkcję choreografa pełniła UrszulaWiśniowska, a od 2009 r. pełni ją Maria Kłósko. Od 2003 r. prezesemzespołu jest Danuta Pinkas. „Wisła” jest zespołem prowadzonymprzez stowarzyszenie o nazwie Towarzystwo Kulturalne Zespołu Pieśnii Tańca w Wiśle.Muzyczno-regionalnym mottem działania zespołu jest pieśń autorstwainicjatora reaktywacji zespołu w 1950 r. – Adama Niedoby, która obecnie, polatach stała się nawet czymś więcej niż hymnem Górali Śląskichi Beskidzkich. Muzykę do tej pieśni pod tytułem „Szumi Jawor”,o charakterze i znaczeniu w istocie ponadregionalnym, Adam Niedobanapisał w końcu lat 60-tych, słowa do niej stworzył zaś w tym czasie jego synAndrzej Niedoba – publicysta, dramaturg i dziennikarz, studiujący wówczaspolonistykę w Krakowie. Adam Niedoba jako muzyk, organizator, choreograf,autor pieśni i sztuk scenicznych stworzył też następujące widowiska88

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOartystyczne: „Fojtów Michoł”, „Złamana granica”, „Raubczyk”, „Razem,zespołem, gromadą”. Obecnie „Wisła” w formie spektakli muzyczno –tanecznych ukazuje również obrzędy regionalne: „Dożynki”, „Wywodziny”czy „Oczepiny”.Zespół występował na terenie całej Polski, biorąc udział w festiwalachw Żywcu, Płocku, Kościerzynie, Radymnie, Mszczonowie, Kadzidle,Biskupinie, Kwidzynie, Janowcu. oraz za granicą: w Danii, Holandii,Jugosławii, Turcji, na Węgrzech, Litwie, we Włoszech, wielokrotnie zaśw Niemczech, Czechach we Francji i na Słowacji, a w listopadzie 2009 r.w Meksyku. Członkowie zespołu cieszą się licznymi wyróżnieniamii wygranymi przeglądami artystycznymi, np.: „Brązowym Sercem” i nagrodąinstruktorską w Żywcu na Festiwalu Folkloru Górali Polskich, I miejscem naFestiwalu w Radymnie i na Festiwalu Obrzędów Weselnych w Kadzidle orazZłotą Honorową Odznaką Zasłużonych dla Województwa Śląskiego. Od 1963r. jest też gospodarzem Tygodnia Kultury Beskidzkiej, należącegodo największych imprez folklorystycznych w Europie.Kontakt: Wiślańskie Centrum Kultury – 033/855-29-67, 855-15-83; e-mail:zespol-wisla@wp.pl.Rodzinna Grupa Pieśni i Tańca „Kotarzanie” z Brennej - kierownikiemzespołu jest Teresa Gawlas. Rodzinna Grupa “Kotarzanie” rozpoczęła swądziałalność jesienią 1992 roku. Wwodzi się z członków Zespołu Regionalnego„Brenna”. Pierwszym kierownikiem Zespołu “Kotarzanie” była Halina Cieślar.Obecnie zespół prowadzi Teresa Gawlas, a choreografem jest Anna Gielata,która w 2002 r. została wyróżniona laurem srebrnej cieszynianki.„Kotarzanie” wielokrotnie występowali na festiwalach, przeglądachi imprezach folklorystycznych w kraju i za granicą. W 1999 r. zdobyli IImiejsce w Ogólnopolskim Festiwalu Zespołów Tanecznych w Rydzynie.Szkolny Zespół Regionalny „Junior” z Pierśćca - założony został przeznauczyciela muzyki Franciszka Cebulę w 1987 r. w Szkole Podstawowej nr 2w Pieścu. Od 1993 r. zespół bierze regularny udział w WojewódzkichPrzeglądach Dziecięcych Zespołów Folklorystycznych. Na VIII Przeglądziew 1995 roku w Makowie Podhalańskim zdobył wyróżnienie III stopnia.Podobnie było na IX Przeglądzie w 1996 roku w Wadowicach. Bardzo udanywystęp zespół odnotował na X Przeglądzie Dziecięcych ZespołówFolklorystycznych w Wadowicach w 1997 roku, gdzie zdobył nagrodę IIIstopnia. Regularnie od 1997 roku Zespół Regionalny „Junior” zapraszanyjest też latem na Tydzień Kultury Beskidzkiej. Występował na estradachWisły, Makowa Podhalańskiego i Oświęcimia. Corocznie uczestniczy w wieluprzeglądach, festiwalach i konkursach.Członkowie zespołu w liczbie około 30 osób występują w oryginalnychstrojach cieszyńskich. Do programu występów włączane są obrzędyi zwyczaje doroczne. Ich przedstawianie wprowadza pewną teatralność, którajest też lekcją historii i tradycji – dostarczając wiedzy o życiu ludzi w regioniew dawnych czasach. Występy są dynamiczne – członkowie zespołuniejednokrotnie wciągają widownię do wspólnego śpiewu i tańca. Dlatego też89

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOdość bogaty repertuar występów układa się niejednokrotnie w malowniczewidowiska.Od 2004 r. funkcję kierownika zespołu przejęła Józefa Ferek. Przez zgoła 15lat istnienia przez zespół przewinęło się wielu uczniów. W niektórych latachzespół liczył nawet ponad 40 członków o rozpiętości wiekowej pomiędzy 7 -16 lat. Dzieci, które występowały w zespole zachowują umiłowanie rodzimejgwary, tańca i śpiewu oraz szacunek dla przeszłości w zakresie własnychtradycji.Zespół Folklorystyczny „Jedność” ze Skoczowa - jest regionalnym zespołempieśni i tańca. Zespół tworzy kilkanaście osób w wieku dorosłym oraz dzieci.Brał udział w Przeglądach Wojewódzkich oraz w przeglądzie „Złoty Kłos”w Zebrzydowicach.Zespół Pieśni Folklorystycznej „Małokończanie” w Kończycach Małych.Zespół Pieśni i Tańca „Goleszów” - działa od 1993 r. „Goleszów” jestzespołem dziecięco-młodzieżowym działającym przy Gminnym OśrodkuKultury w Goleszowie. Wykonuje przyśpiewki, tańce – zarówno ze ŚląskaCieszyńskiego, jak i z innych regionów Polski. Wszystko to wykonywane jestw różnorodnych i adekwatnych strojach regionalnych Oprócz krajowychi zagranicznych występów programowych zespół zrealizował dwa widowiskagwarowe poświecone lokalnym kostiumom Świat Bożego Narodzenia orazuroczystości weselnych. Przy zespole działa także, powstała w 1997 r.kapela, wzbogacająca występy muzycznie, której kierownikiem jest AnnaStanieczek, a akompaniuje jej Urszula Kenig. Zespół liczący około 80członków zdobył laury w wojewódzkich przeglądach dziecięcych zespołówfolklorystycznych. Instruktorem i choreografem „Goleszowa” jest LidiaLankocz.Kontakt: 43-440 Goleszów ul. Cieszyńska 25, tel.: 033/479-05-21.Zespół Pieśni i Tańca „Koniaków” - kierownikiem zespołu jest UrszulaGruszka. Zespół powstał w 1952 roku z inicjatywy słynnej koronkarki MariiGwarkowej. Wkrótce związali się z nim ludzie, którzy wywarli znaczący wpływna jego kształt i program występów – Michał Juroszek, Jan Kukuczka, JanMatuszny oraz Jan Kawulok i Jan Sikora. Wśród szczególnie zasłużonych dla„Koniakowa” są też Zuzanna Gwarkowa, jej nieżyjący już mąż, długoletnigospodarz zespołu Leszek Gwarek oraz Zuzanna Kawulok z Istebnejinstrumentalistka, która rozpoczęła współpracę z zespołem w 1955 r.,a w latach 1981-1991 była jego kierownikiem artystycznym. Zespółprezentuje wyłącznie folklor własnego regionu – górali Beskidu Śląskiegodbając o autentyzm przekazu. Od 1992 r. do chwili obecnej zespół prowadziUrszula Gruszka występując w nim już od 1967 r. poza samą pieśniąi tańcem w swoich programach zespół prezentuje sceny okazjonalnorodzajowe,a m.in.: wesele góralskie z oczepinami, taniec z beczką, zabawęw karczmie, majenie okien na św. Jana oraz obrazki związane z życiempasterzy. Wykonuje piosenki i tańce nawiązujące do pracy kowali, tkaczy,drwali, pasterzy i rolników, do obcowania ludzi z przyrodą oraz do życia90

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOzwierząt. Są dostojne gazdowskie tańce, jak owięziok i czworokoraz żartobliwe i zalotne jak rejna. Nie brak tańców o charakterzeobrzędowym, jak na przykład związany z weselem biały taniec, którywykonują wyłącznie kobiety z oczepioną młoduchą czyli panną młodą.Zespołowi towarzyszy kapela w tradycyjnym składzie (skrzypce, gajdy,a w razie potrzeby heligonka), której kierownikiem jest Zbigniew Wałach.Kilka lat temu zespół założył Stowarzyszenie Miłośników BeskidzkiegoFolkloru, Muzyki, Tańca i Śpiewu „Pod Ochodzitą”, dzięki czemu zyskałosobowość prawną. „Koniaków” odbył niemało podróży po kraju i Europie.Koncertował na przykład na centralnych dożynkach i Cepeliadzie,był w Indiach, Maroku, Niemczech, Turcji, Austrii, Grecji, Belgii, Czechach,Słowacji, Bułgarii, we Włoszech oraz na Węgrzech i Ukrainie. W 1991 r.został uhonorowany Nagrodą im. Oskara Kolberga, za kultywowaniei upowszechnianie folkloru. Zespół „Koniaków” jest laureatem „Złotego Serca”na Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu, Srebrnej i Brązowej Ciupagina Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem,a także wielu przeglądów krajowych i międzynarodowych, w tymWojewódzkiego Przeglądu Wiejskich Zespołów Artystycznych w Brennej orazPrzeglądu Zespołów Kolędniczych i Obrzędowych "Żywieckie Gody".Zespół Pieśni i Tańca „Ogrodzanie” z Dębowca–Ogrodzonej - kierownikiemzespołu jest Renata Mędrek. Zespół popularyzuje wśród dzieci i młodzieżytradycje kulturowe Śląska Cieszyńskiego.Zespół Pieśni i Tańca „Senior” ze Skoczowa - powstał w 1968 r. i działaprzy tamtejszym Miejskim Domu Kultury. Zespół ma charakter regionalny.Tworzy go około 15 osób dorosłych. Zespół zdobył m.in. wyróżnienie naPrzeglądzie Zespołów w Bydgoszczy oraz brał udział w Przeglądachw Brennej, Wiśle Szczyrku.Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej im. Janiny Marcinkowej - w 1950r. nowo powstały Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej miał do wyborudwie drogi: podporządkowaną modelowi wypracowanemu przez zespół„Mazowsze” lub niezależną, opartą na podłożu regionalnej tradycji i własnympotencjale twórczym. Kierownik artystyczny Jerzy Drozd postawił na wersjętrudniejszą, opierając się na zaufaniu do własnej wiedzy muzycznej,ambicjach realizatorskich i badawczych pani choreograf, na talentachi możliwościach młodzieży oraz mocnym i niewykorzystanym, regionalnympotencjale kompozytorskim (Jan Gawlas, Antoni Poćwierz, Jan Sztwiertnia,Wojciech Kilar, Jerzy Hadyna, Józef Świder). Zespół zaczął spełniać rolępromotora cieszyńskiej kultury muzycznej i regionalnej tradycji ludowej.Zrealizowany w 1954 roku obrazek "Na sałaszu" (muz. J. Gawlas, chor.J. Marcinek) przetrwał w repertuarze Zespołu 30 lat, a „Ondraszkoweostatki” (muz. W. Kilar, chor. J. Marcinek) i „Gaiczek” (muz. WładysławRakowski, chor. J. Marcinek) z 1956 r. zdobyły uznanie muzykologa prof.Adolfa Dygacza oraz entuzjastyczną recenzję Gustawa Morcinka.Prawdziwy przełom koncepcji inscenizatorskiej polegał na zerwaniuz dotychczasowym podziałem poszczególnych członków zespołu91

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOna dynamiczną sekcję taneczną i statyczną – śpiewaczą i muzyczną, o czymzdecydowały pomysły choreograficzne. Do tego jednorazowego pomysłupowrócono, jako do obowiązującego już kanonu jednak dopiero 10 latpóźniej, po występie na Ogólnopolskim Festiwalu Zespołów Regionalnychw Kielcach. Wtedy też ostatecznie zrezygnowano z 18-osobowej orkiestryi powołano do życia 7-osobową kapelę, która pod batutą WładysławaRakowskiego zaczęła wspólnie z zespołem grać i śpiewać. Kapela osiągnęław swej kategorii bardzo wysoki poziom artystyczny. W kapeli grali: GustawFoltyn, Mieczysław Śmietański, Roman Bubik, Anna Stanieczek (skrzypce),Ludwik Mendroch (klarnet i instrumenty ludowe), Józef Śliwka (kontrabas),Karol Folwarczny (trąbka), Mieczysław Goras (skrzypce), Alina Górniok-Naglik (flet), Piotr Gruchel (akordeon), Marek Walica (flet), Iwona Bajger(skrzypce). Tak się składało, że każdy następny muzyk, który zasilał kapelę,dodawał do niej nowych barw. W ślad za ojcem Rakowskim zaczęli równieżgrać jego dwaj synowie Tadeusz i Leszek (skrzypce).Jerzy Drozd, a później Władysław Rakowski wyszkolili kilku znakomitychsolistów: Wanda Stonawska-Bar, Irena Duc, Maryla Kotas, Helena Legierska,Henryk Beck, Franciszek Gajdzica, Jerzy Poloczek, Jan Walaszek, JerzyKwiczała, Jan Raszka, Kornelia i Jacek Kasprzak. Dzięki nim można byłoprezentować zarówno ludowe piosenki, jak i wymagające dużychumiejętności profesjonalnych programy, np. „Wieczór Moniuszkowski”,„Jasełka Cieszyńskie”, czy operę ludową „Sałasznicy”. Do osiągnięć tamtych,legitymujących się najdłuższym stażem solistów, nawiązała plejada dalszych,obecnie: Barbara Karnas-Greń, Wioletta Kaleta, Urszula Wiśniowska,Mieczysław Biłko, Marian Sitek.Pierwszym trwałym śladem osiągnięć artystycznych zespołu była płytadługogrająca nagrana w 1978 r., zawierająca kompozycje Kilara, Poćwierza,Gawlasa, Krzyńskiego. Drugim – kolejny krążek w 1985 r., prezentującyfolklor muzyczny Beskidu Śląskiego i program „Oczepiny” w opracowaniumuzycznym W. Rakowskiego. W latach 90. Janina Marcinkowa dorzuciłado nich wiekopomne dzieło: 4 kasety video z nagraniami folkloru tanecznegoBeskidu Śląskiego (1992 r.), cieszyńskiego (1993 r.), Śląska „czarnego”i „zielonego” (1993-4) oraz raciborskiego i opolskiego (1994) r.Za granicą zespół prezentował, obok tańców i śpiewów naszego regionu,również kulturę innych dzielnic, ukazując w ten sposób dużą cześć kulturynarodowej. Udział w regionalnych korowodach w dalekich europejskichmiastach i mniejszych miejscowościach przynosiły regionowi ŚląskaCieszyńskiego wiele dobrej sławy. Cała, ogromna rzesza ponad tysiącatancerzy, śpiewaków, muzyków, nauczycieli brała urlopy na czas koncertówkrajowych i zagranicznych, poświęcała własny czas na szycie strojów,w związku z czym poszukiwano także autentycznych kierpców i hoczków.Niektórzy z wychowanków Z. P. i T. Ziemi Cieszyńskiej prowadzili, bądźprowadzą obecnie własne zespoły, przenosząc do nich doświadczenia wieluscen i występów. Tak wiec: własny zespół prowadził Tadeusz Bar (obecniena emeryturze), Zofia Marcinek posiada własną Szkołę Tańca w Warszawie,Anna Marcinek pracuje w Belgii, Anna Gociek prowadzi grupę dziecięcąZ. P. i T. Ziemi Cieszyńskiej, Lidia Lankocz jest opiekunem zespołudziecięcego z Goleszowa, Jacek Musioł działa w Brennej, Helena i Wilhelm92

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOSzczygłowie utworzyli w Niemczech zespół „Polonez"” Urszula Wiśniowskai Grażyna Stawarska są aktualnymi instruktorkami Z. P. i T. ZiemiCieszyńskiej, Mariola Szymańska współpracowała z Zespołem, Marek Koźlikdziała w tym zakresie w Żywcu. Anna Stanieczek, Ludmiła Kubień, JanRaszka, Gustaw Pinkas, Mieczysław Goras to z kolei chórmistrzowie chórówdziałających na terenie Cieszyna, Goleszowa i Hażlacha.Bez względu na sytuację polityczną oraz modę na folklor zespół istniejei działa w dalszym ciągu. Dorobek artystyczny jest dość imponujący: około60 programów, przeciętnie 50 występów rocznie, wyjazdy do Niemiec, Danii,Francji, Finlandii, Grecji, Szwecji, Belgii, Szwajcarii, Walii i Węgier.Dwukrotnie zdobyta najwyższa, najważniejsza nagroda: Złota Ciupagaw Zakopanem (1986 i 1994 r.), wyróżnienia i nagrody przywiezione zzagranicy.W roku 2005 r. zespół zyskał patrona w imieniu pierwszego swegochoreografa i jego nazwa brzmi: Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej im.Janiny Marcinkowej.Zespół Regionalny „Istebna” - grupa regionalna sięgająca swoją tradycjąi korzeniami 1901 r., kiedy górale z Istebnej, Jaworzynki i Koniakowawystąpili jako nieformalny zespół w myśliwskim dworku Habsburgów naPrzysłopiu pod Baranią Górą przed arcyksięciem Fryderykiem. Będący poddobrym wrażeniem występu arcyksiążę, zaprosił grupę w 1908 r. na dwórcesarski do Wiednia, dla uświetnienia odbywających się wówczasuroczystości z okazji 60-lecia panowania cesarza Franciszka Józefa.W obecności przybyłych monarchów z wielu krajów europejskich, góralez Beskidu Śląskiego zaprezentowali taneczno-muzyczne zwyczaje i formytowarzyszące weselu góralskiemu.Obecnie działający zespół w swym repertuarze ma autentyczne tańceregionalne o specyficznych nazwach, na przykład: łowiyjziok, czworok,świjściok, pieśni Beskidu Śląskiego oraz ukazywanie zwyczajów i obrzędówzwiązanych z życiem codziennym i pasterskim dawnej społeczności góraliśląskich. Dorobek pokoleń i ich tradycje są pielęgnowane przez młodepokolenie, o czym świadczy niemalejąca i stosunkowo duża liczba członków.Zespół składa się bowiem z około 30 osób oraz kilkuosobowej kapeli,pochodzących z całej Trójwsi i w wieku od 14 – 70 lat. Stąd prezentuje sięczęsto w składzie wielopokoleniowym – z udziałem babć, ich dzieci i wnuków.Akompaniuje mu zaś zwykle czteroosobowa kapela smyczkowa, a oprócz tegogra się też w tradycyjnym składzie – z udziałem gajd i skrzypiec. Na scenieczęsto prezentowane jest też brzmienie instrumentów pasterskich: trombity,rogu pasterskiego, piszczałki, okaryny i fujary. Oprócz tańców regionalnychpokazywane są również widowiska pod ustalonymi tytułami: „Weselegóralskie”, „Na muzyce w karczmie”, „Na sałaszu”, czy „ Świynty Jón”.Wieloletnia działalność przyniosła zespołowi liczne nagrody i wyróżnienia,a w ostatnich latach m.in. : I miejsce w Wojewódzkim Przeglądzie ZespołówArtystycznych w Brennej w 2007 r., I miejsce w Wojewódzkim PrzeglądzieZespołów Artystycznych w Częstochowie w 2008 r., I miejsce w WojewódzkimPrzeglądzie Zespołów Folklorystycznych „Wici” w Chorzowie w 2008 r.oraz Złote Żywieckie Serce na Festiwalu Folkloru Górali Polskich Żywcu93

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOi Brązową Ciupagę na Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Ziem Górskichw Zakopanem – oba te wyróżnienia w 2009 r. Zespół działa przy OddzialeGórali Śląskich Związku Podhalan w Istebnej. Występował w wielumiejscach w Europie, a poza nią także w Turcji, Mongolii i Chinach. Od 2006r. do chwili obecnej kierownikiem zespołu jest Tadeusz Papierzyński. ZespółRegionalny „Istebna”; adres: 43-470 Istebna 1017. Informacje o zespole sąteż na stronie internetowej: ozespoleistebna.blog.onet.plZespół Regionalny „Nadolzianie” z Kaczyc w gminie Zebrzydowice -kierownikiem zespołu jest Robert Rybka. W 1993 r. z inicjatywy członkińKoła Gospodyń Wiejskich w Kaczycach, którego przewodniczącą byłaEugenia Sznapka, piętnaście osób stworzyło pierwszy zespół śpiewaczy –najpierw upiększający lokalne uroczystości dożynkowe. Pierwotna nazwazespołu brzmiała – „Miłośnicy Śpiewu”. Dzięki życzliwości i merytorycznemuwsparciu księdza proboszcza Eugeniusza Warzechy, zespół stopnioworozszerzał i wzbogacał swój repertuar, spotykając się na systematycznychpróbach w salce parafialnej na probostwie. Nazwę „Nadolzianie” przyjętow 2002 r., kiedy patronat nad zespołem objął Gminny Ośrodek Kulturyw Zebrzydowicach. Kierownictwo i choreografię powierzono wówczasAndrzejowi Szczyrbie. Do śpiewu doszedł akompaniament, bowiem w składgrupy wchodzi również kapela, której kierownikiem artystycznym jest JanGawłowski. Skrzypce, kontrabas, akordeon i obój - instrumenty o różnejbarwie, tworzą harmonijną całość z głosami śpiewających. Obecnie grupa"Nadolzianie" liczy 26 osób, a od 2008 r. funkcję kierownika zespołu pełniRobert Rybka.Główne miejsce w repertuarze "Nadolzian" zajmują pieśni ŚląskaCieszyńskiego, choć zespół śpiewa także pieśni kościelne, okolicznościowei biesiadne. Bierze czynny udział w życiu kulturalnym gminyoraz reprezentuje ją na przeglądach, konkursach i festiwalachfolklorystycznych. Gra i śpiewa także w kościołach, na dożynkach i festynachoraz w domach pomocy społecznej, spokojnej starości. Zespół koncertowałtakże w Karwinie, Boguminie oraz w Czeskim Cieszynie. „Nadolzianie” mająna swoim koncie również występ w programie „Niedziela w Bytkowie”Telewizji Katowice. Dzięki przychylności Wójta Gminy Zebrzydowice AndrzejaKondziołki oraz Gminnego Ośrodka Kultury w Zebrzydowicach, zespółpodsumował swą dotychczasową działalność artystyczną, nagrywając w 2007r. płytę „Płyniesz Olzo” – przybliżającą słuchaczom wybrane utwory znadOlzy. Dwie kolejne płyty z udziałem zespołu ukazały się również w grudniu2008 r.Zespół Regionalny „Wrzos” - początki działalności zespołu sięgają lat 50-tych ubiegłego wieku i są związane ze spotkaniami mieszkańców Wilamowic,które odbywały się po żniwach. Najpierw zrodził się więc pomysł zawiązaniapięcioosobowego zespołu, któremu nadano nazwę „Jaki Taki”. Pierwszewystępy zespołu towarzyszyły dożynkom w Dębowcu, Simoradzu,Iskrzyczynie i Ochabach. W czasie kiedy naczelnikiem Miasta i GminySkoczów był Roman Greń „Jaki Taki” został zarejestrowany w skoczowskimmagistracie i wtedy też przydzielono do niego pierwszego muzyka,94

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOakordeonistę Stanisława Banszela. W latach 70-tych, członkowie zespołu -Helena i Karol Kubicjusowie, a także Leopold i Bronisława Rusinowieprzeprowadzili się do Skoczowa lecz w dalszym ciągu, wspólnie z MariąFiedor uczęszczali na próby zespołu w strażnicy OSP w Wilamowicach.W tym czasie zespół pracował m.in. nad „Weselem cieszyńskim”,okolicznościowym programem na jubileusz Zofii Kossak-Szatkowskiej.„Wesele” wystawiono m. in. na Górnym Borze przy Bładnicy. Powoli zespółpowiększał się. Wkrótce dołączyli do niego mieszkańcy Skoczowa, którzystopniowo zastępowali w nim wilamowiczan długo jeszcze tworzących jegotrzon. Na początku lat 80-tych zespół przeniósł się do Klubu Osiedlowegoprzy ul. Szewczyka i zmienił nazwę na „Wrzos”. Przybywało muzykówwprowadzono do składu perkusję z Emilem Nowakiem, którego potemzastąpił Bogusław Tyrna oraz saksofon – Zygmunt Lapikus.„Wrzos” z niemałym powodzeniem występował na przeglądach w Katowicach,w Czechosłowacji i w wielu domach wczasowych w Wiśle i Ustroniu. Patronatnad zespołem przyjął Miejski Dom Kultury w Skoczowie. Od świąt BożegoNarodzenia 2000 r. zespołem kieruje Aleksander Kałuża. Na skrzypcachtowarzyszy mu Edward Szypuła, na kontrabasie lub banjo Henryk Bylicer,na perkusji Bogusław Tyrna. Śpiewają: Helena Kubicjus-Powada, EmiliaNowak, Jolanta Szafraniec, Danuta Małyjurek, Ewa Dobosz, Józef Pieczonkai najmłodsza członkini zespołu Angelika Kubicius.Zespół Regionalny „Strumień” - działający przy kole Macierzy ZiemiCieszyńskiej w Strumieniu. Od 2010 r. kierownikiem artystycznym jest JanChmiel z Kowali koło Skoczowa.Zespół Śpiewaczy „Beskuryje” - działa w Świetlicy Gminnej w Goleszowie-Cisownicy. Kierownikiem jest Eugenia Larysz. Członkami są osoby dorosłew starszym wieku w liczbie około 20. Zespół wykonuje pieśni regionalnei biesiadne.Zespół Śpiewaczy „Lutnia” – działa przy Kole Gospodyń Wiejskichw Hażlachu-Zamarskach powstały w 1978 r. Składa się z osób dorosłychi wykonuje pieśni regionalne w strojach cieszyńskich. Kierownikiem zespołujest Krystyna Krzywoń.Zespół Śpiewaczy „Przocielki” z Cisownicy koło Goleszowa - powstałpodobnie jak „Beskuryje” przy lokalnej świetlicy gminnej. Jest kobiecymzespołem o charakterze folklorystycznym, urozmaicającym miejscoweimprezy okolicznościowe oraz biorącym także udział w koncertach pozaregionem. Instruktorem zespołu jest Eugenia Larysz.Zespół Śpiewaczy przy Ochotniczej Straży Pożarnej Zamarski - działaw gminie Hażlach. Dyrygentem zespołu jest Rudolf Mizia. Zespół maw repertuarze kolędy i inne pieśni religijne oraz regionalne i okolicznościowe.95

ZESPOŁY REGIONALNE I ŚPIEWACZE POWIATU CIESZYŃSKIEGOZespół „Zgrabianie” z Jaworzynki - w charakterze grupy śpiewaczeji tanecznej. Kierownikiem zespołu jest Stanisław Rudzki.Zespół Regionalny „Zgrabianie” powstał w czerwcu 2003 roku z inicjatywyczłonków Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Regionalnego „Na Grapie”w Jaworzynce. Jest to zespół wielopokoleniowy, który tworzą członkowiebyłego zespołu „Jaworzynka” oraz starsi i młodsi mieszkańcy Jaworzynki,a także młodzież i dzieci. W skład zespołu wchodzi grupa taneczna orazśpiewacza licząca łącznie 32 osoby. Jak już wspomniano – kierownikiemzespołu jest Stanisław Rucki, zaś choreografią zajmuje się MałgorzataMałyjurek. Repertuar pieśni i tańców stanowi bogatą spuściznę tradycyjnegofolkloru mieszkańców Jaworzynki.Zadebiutował podczas uroczystości dziesięciolecia istnienia Muzeum„Na Grapie” w sierpniu 2003 roku. W maju 2004 r. upamiętnił wejście doUnii Europejskiej występem w istebniańskim amfiteatrze „Pod Skocznią”.W październiku 2004 r. grupa śpiewacza "Zgrapianów" swoim repertuaremwitała na terenie gminy Istebna prezydenta R.P. – AleksandraKwaśniewskiego, który przybył na Kubalonkę w związku z otwarciemrezydencji Prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej „Na Zameczku”. Występbardzo się spodobał prezydentowi, który w grudniu tegoż roku zaprosił„Zgrapianów” do wzięcia udziału w pasterce bożonarodzeniowej w kaplicyśw. Jadwigi i Opatrzności Bożej przy rezydencji prezydenckiej na ZadnimGroniu. Tam – śpiewem kolęd i pastorałek – przybliżyli osobom zebranym naMszy św. tradycję muzyczną i obyczajową – uroczystego świętowania BożegoNarodzenia w Beskidzie Śląskim. W styczniu 2005 r. zespół wziął udziałw Godach Żywieckich, inscenizując tradycyjną „Wilię” oraz zwyczaj „Snymbyw połazy”.96

ZESPOŁY MŁODZIEŻOWE - ROCKOWE I WOKALNE W POWIECIE CIESZYŃSKIMZESPOŁY MŁODZIEŻOWE – ROCKOWE I WOKALNE W POWIECIECIESZYŃSKIM (28)Antyrama - Zespół młodzieżowy „rythm&bluesowy” z Ustronia (Gimnazjum).Art Music Trio - to trzyosobowy zespół ze Skoczowa wykonujący muzykęinstrumentalną w wielu odmianach. W jego repertuarze znajdują się znanekompozycje muzyki klasycznej i rozrywkowej, a także popularne tematyz musicali i operetek.Atrapa - Zespół rockowy z Cieszyna.Batalion d'Amour - zespół rockowy ze Skoczowa, który powstał około 1989r. Wśród jego założycieli byli funkcjonujący w nim do dziś Piotr Grzesikwokal, gitara basowa) i Mariusz „Pajdo” Pająk (perkusja). Skład, który nagrałwszystkie materiały płytowe (od albumu „Labirynt Zdarzeń”)i spopularyzował zespół na polskiej scenie uformował się w 1995 r. Wtedy dozespołu dołączyli Robert Kolud (gitara), Tomek Ziemiński (gitara), AniaZachar (wokal) i Mirek Zając (instrumenty klawiszowe). W 2000 r.,po nagraniu płyty „55 Minutes of Love" odszedł z zespołu drugi gitarzystaTomek Ziemiński, natomiast końcem 2001 roku z Batalionem rozstała sięAnia Blomberg (Zachar), która na stałe zamieszkała w Anglii. Anię zastąpiłaKarolina Andrzejewska. Natomiast Ania Blomberg swoje muzyczne losyrealizuje w założonym wspólnie z mężem zespole Dance On Glass.Batalion d'Amour bywa identyfikowany z polską sceną gotycką, jednakżetworzy muzykę w której usłyszeć można dość zróżnicowane elementystylistyczne. Pewien klucz, do którego odwołuje się sam zespół - to po prosturock-metal z elementami gotyku i rocka progresywnego. Faktycznie Zespółnigdy nie trzymał się sztywno gotyckiej etykiety – a nawet – po oficjalnejzmianie wokalistki w 2002 roku, którą do dziś pozostaje wspomnianaKarolina Andrzejewska, muzyka straciła jeszcze bardziej swoją gotyckąestetykę na rzecz elementów rocka progresywnego. Rozwój i zmianyw muzyce zespołu można oczywiście ocenić słuchając kolejnych płyt. Zespółma na koncie 5 albumów wydanych na CD, z których pierwszy ukazał sięw 1998 r.Popularyzacja zespołu na polskiej scenie nastąpiła w drugiej połowie lat 90-tych, kiedy miały miejsce kilkukrotne występy na festiwalu Castle Party orazkiedy grupa odbyła trasy koncertowe z zespołami Moonlight, Closterkelleri Aion, które supportowała czyli towarzyszyła im muzycznie.W 1998 r. ukazała się płyta „Labirynt Zdarzeń”, wydana przez Morbid NoizzProductions, po wydaniu której zespołem zainteresował się Metal MindProductions, co zaowocowało trzypłytowym kontraktem. Kolejna płyta „Dotykiluzji” (1999r), przez wielu uważane jest za najlepszą z pierwszych czterechpłyt zespołu. Pochodzą z niej utwory Dotyk iluzji i W połowie drogi do nikąd,które do dziś są wykonywane podczas większości koncertów zespołu.Rok później ukazała się płyta „55 Minutes of Love”, która jest już głębszymukłonem w stronę rocka progresywnego. Natomiast wydany w 2001 roku97

ZESPOŁY MŁODZIEŻOWE - ROCKOWE I WOKALNE W POWIECIE CIESZYŃSKIMalbum „W Teatrze Snów”, przez sam zespół uważany jest za dzieło dojrzalszeniż poprzednie i bardziej dopracowane brzmieniowo.Z wydaniem kolejnej płyty zespół czekał aż 4 lata powracając w grudniu2005 r. na scenę z wydawnictwem "NIYA". Na płycie pojawił się nowy wokal,a także nowe spojrzenie na Batalion d'Amour. Materiał muzyczny płyty jestdość długi (ponad 60 min) i zróżnicowany stylistycznie. Album został dobrzeprzyjęty przez krytykę był i jedną z najlepiej ocenionych płyt w pierwszejpołowie 2006 r. przez „Teraz Rock”.Karolina Andrzejewska oficjalnie stała się członkiem zespołu początkiem2002 roku, aczkolwiek już wiele miesięcy wcześniej współpracowała z nimw trakcie przygotowywania płyty „W Teatrze Snów”.Berdo - dwuosobowy zespół z Ustronia uprawiający poezję śpiewaną. Słowo„Berdo” pochodzi od nazwy Połoniny Bieszczadzkiej. Zespół założył w 2003 r.Szymon Marszałek, który najpierw – od 1999 r. występował jako solista.Drugim członkiem zespołu jest Daniel Pietrzyk. W swych utworach zespółwykorzystuje m.in. teksty własne oraz Anny Bożeny Winkler.Broken Reed - (dawna nazwa: „Pytki Doś”, zmieniona w 2007 r.) zespółrockowy z Wisły, który powstał około 2000 r.; gra ekstremalnego rocka,określanego stylem hardcore.Dadap - grupa wokalna działająca przy Miejsko-Gminnym Domu Kulturyw Strumieniu i składająca się z czterech dziewcząt. Na jej repertuar składająsię utwory estrady polskiej i światowej. Opiekunem grupy jest AgnieszkaGawron-Gaszczyk. Grupa ta występowała m.in. na przeglądzie PiosenkiTurystycznej w Bielsku-Białej i Przeglądzie Pieśni Patriotycznej, zdobywającII miejsce.Freetown - młodzieżowy zespół ze Strumienia powstał na początku 2008 r.,choć jego członkowie grali ze sobą od 2005 r. Muzyka grana przez zespółstanowi mieszankę funka, rocka i rapu. Na przeglądzie New Art. Festiwalw Wiśle we wrześniu 2008 r. Freetown został ogłoszony najlepszym zespołempod względem muzycznym oraz trafił do grona zespołów, które jako pierwszemiały szansę zaprezentować się w polskiej stacji radiowej RMF FM Muzzo,przeznaczonej dla początkujących i alternatywnych twórców muzyki.Gama 2 - zespół młodzieżowy (wokalno instrumentalny z Ustronia działającyprzy Gimnazjum nr 2). Zespół został założony w 2001 r. i jest prowadzonyprzez Janusza Śliwkę, według pomysłu dyrektor szkoły Marii Kaczmarzyk.Zespół wykonuje, według własnych możliwości interpretatorskich, znaneprzeboje muzyki popularnej, a czasami także kolędy, którem.in. zamieszczono przed kilku laty na opracowanym materialedemonstracyjnym – demo.Iskoja - zespół z Istebnej grający muzykę rockową o treściachchrześcijańskich.98

ZESPOŁY MŁODZIEŻOWE - ROCKOWE I WOKALNE W POWIECIE CIESZYŃSKIMMaster of Mind - zespół rockowy ze Skoczowa.Metafora - zespół rockowy z Cieszyna, z charakterystyczną wokalistką.Tworzy w stylu metal-rocka. Skład zespołu: Katarzyna Sterna – wokal,Dagmara Raszka – gitara basowa, Kamil – gitara, Mateusz – Perkusja.Metamorfoza - zespół rockowy z Wisły. Powstał w maju 2006 roku.Zagrali już kilka koncertów: Wisła WOŚP, Ustroń PETA, Toruń Ogólnopolskizjazd młodych OZME i kilka innych. Nagrali także kilka utworówjako materiał demonstracyjno – promocyjny.8 Lat w Tybecie - zespół rockowy ze Strumienia; zwycięzca przegląduzespołów młodzieżowych Strumieniu w 2009 r.Paranomia - zespół rockowy z Goleszowa.Poethicon - zespół powstał w 2004 r. w Cieszynie. Swoje poszukiwaniamuzyczne rozpoczął od interpretacji poezji Śląska Cieszyńskiego i wierszyznanych polskich poetów. Później twórczość zespołu skupiła się wokółtematyki ekologicznej (wiersze Jerzego Oszeldy), ekumenicznej, myśli KarolaWojtyły i sprawy pamięci narodowej w twórczości poetyckiej więźniówOświęcimia. Zespół koncertował już ponad 100 razy łącząc pokoleniasłuchaczy. Forma tworzonej muzyki oscyluje w kierunku tzw. poezjiśpiewanej i bywa folkowa lub folkowo-rockowa, czasami równieżo zabarwieniu celtyckim. Zespół nagrał m.in. płytę p.t.: „Agofolk”.Skład zespołu: Mariusz Śniegulski – gitara, śpiew i kompozycje, AgnieszkaMiłek – skrzypce, śpiew i kompozycje, Justyna Urbanek – wiolonczela, DanielPancerz – instrumenty klawiszowe i kompozycje, Grzegorz Żydek – gitarabasowa, Andrzej Żydek – instrumenty perkusyjne;wykonawcy współpracujący gościnnie: Martin Wałach – gitara basowa,Agnieszka Skoczylas – skrzypce, chórki, Jadwiga Kłapa – saksofon, PiotrKohut – perkusja.Pogodny Żniwiarz -zespół powstał w 2008 w Ustroniu. Tworzy w styluheavy metal i hard rock, a dokładniej, twórczość tego ustrońsko-wiślańskiegozespołu, oscyluje wokół klasycznego hard rocka z elementami rock'n'rolla.Skład zespołu jest następujący: Bartek "Tabbs" Tabak - gitara rytmiczna,wokal, Piotr "Kraken" Goszyk - gitara prowadząca, Szymon Kaczmarek – bas,Łukasz "Goszki" Goszyk – perkusja.Poison Words - zespół Poison Words (zatrute słowa) powstał pod koniec2007 r. z chęci stworzenia czegoś zupełnie nowego, połączenia delikatnościkobiecego wokalu z ciężarem nowoczesnej sekcji oraz gitary, dopełnionejw całości melodyjnymi wstawkami orkiestracyjnymi. Trzon zespołu stanowiąosoby dłuższy czas związane z różnymi lokalnymi zespołami i mające ambicjęrozwojowych dokonań w dziedzinie rocka. Po półrocznej działalności zespółzarejestrował wstępny materiał (Demo 2008) i od połowy 2008 r. aktywnie99

ZESPOŁY MŁODZIEŻOWE - ROCKOWE I WOKALNE W POWIECIE CIESZYŃSKIMkoncertuje, nierzadko u boku bardzo znanych zespołów (m.in. Bataliond’Amour, Kruk, Closterkeller czy czeskiego XIII Stoleti. W lutym 2009 r.zespół wyruszył do studia by zarejestrować zupełnie nowy materiał zebranyna płycie „The Kiss of a Nightmare” EP. Na drugą połowę 2009 r. zaplanowałnagranie dalszej części materiału oraz wydanie pełnego albumu.Polandia - zespół ze Skoczowa zebrał się, żeby zagrać w finale koncertuWielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy na skoczowskim rynku w styczniu2004 roku. Kilka następnych występów wytyczyło jego kierunek muzyczny.Rockowy trzon zespołu tworzą bracia Szonowscy (bas, bębny) oraz GustawSzepke (gitara, piosenki). Na stałe współpracują z muzykami kapelgóralskich, głównie kapelą „Torka” z Cieszyna. Razem z jej prymistą Kazem„Nędzą” Urbasiem, czy Tadkiem Kuzykiem, akordeonistą zespół współtworzyłoryginalne brzmienie, które można określać jako folkowe. Sukcesem byłwystęp na Countrowym Wiślaczku. Własnym nakładem zespół wydał jednąpłytę.Puste Biuro - muzyka zespołu jest mieszanką soulu i bluesa. Zespółjest laureatem festiwali Rawa Blues Festival i Blues Woman's Festiwal.W składzie grupy poza wokalistką – Karoliną Kidoń funkcjonuje żeńskichórek w osobach Katarzyny Zaręby i Moniki Czaji. Członkowie zespołuto zawodowi muzycy, współpracujący i grywający z Karen Edwards,Małgorzatą Ostrowską, Zbigniewem Wodeckim, Jarosławem Śmietaną,„Gangiem Olsena”, Beatą Przybytek, Jarosławem Wasikiem i grupą„Styropian Blues Band”.Zespół został założony w 2004 r. w Cieszynie przez Łukasza Wichra (gitara)Mateusza Jachyma (bass) i Rafała Kasprzyka (The Hard Rocket), na perkusjigrał Tomek Wicher. Wokalistką, po krótkich próbach instrumentalnychzostała Karolina Kidoń. Na pierwszym koncercie „Pustego Biura” gościnniezagrali Karol Pyka (instrumenty klawiszowe) Maciek Zawaronek (harmonijkaustna), którzy pozostali w stałym składzie grupy. W latach 2005 i 2006„Puste Biuro” działało jako projekt muzyczny koncertując okazjonalniei w rozmaitych składach. Na każdym koncercie zespół starał się bowiempokazywać blues, rock czy soul z różnorodny sposób, zapraszającdo współpracy następujących muzyków: Maćka Lipinę (Ścigani), PiotraHetnała (Małe Kino), Justynę Cieślik, Maćka Słatyńskiego, Wojciecha Ziębęi wielu innych. Ostatecznie jednak grupa powróciła do pierwotnego składustale koncertując i próbując nagrywać płyty.Karolina Kidoń – pochodzi z Ustronia. Jest wokalistką bluesowo-soulowojazzowa.Zajmuje się głównie muzyką jazzową, ale wraz z zespołem „PusteBiuro” uprawia soulową odmianę bluesa. Jej charakterystyczna barwa głosui spora muzykalność jest atutem zespołu. W wieku 17 lat została finalistkątelewizyjnego programu „Droga do Gwiazd”. Występowała u boku MałgorzatyOstrowskiej. Supportowała takie gwiazdy, jak Zbigniew Wodecki i grupaT. Love. Zaśpiewała z naczelnym polskim zespołem bluesowym – GangiemOlsena. Wraz z Karen Edwards (która była nominowana u boku Price'ado nagrody Grammy) wykonała utwór Summertime. Karolina jest laureatkąwielu ogólnopolskich konkursów między innymi – Krokus Jazz Festival.100

ZESPOŁY MŁODZIEŻOWE - ROCKOWE I WOKALNE W POWIECIE CIESZYŃSKIMStudiuje na wydziale muzycznym Uniwersytetu Śląskiego, pracuje jakomenager artystyczny klubu muzycznego.Mateusz Jachym – pochodzi z Żywca; basista, kontrabasista. Skończył szkołęmuzyczną drugiego stopnia w klasie kontrabasu, obecnie studiuje nawydziale muzycznym UŚ. Jest liderem zespołu „Puste Biuro”. Wcześniej byłzwiązany z zespołem „Małe Kino”, grającym poezję śpiewaną w specyficzny,bardziej umuzykalniony sposób. Z zespołem tym zdobył nagrodyna ogólnopolskich festiwalach i przeglądach muzycznych. Grał jużkilkukrotnie na największym, jak się wydaje, bluesowym festiwaluw Europie, jakim jest Rawa Blues Festival. Ciekawostką jest, że z racjipochodzenia grywa również muzykę góralską.Łukasz Wicher – pochodzi z Jordanowa; gitarzysta. Studiuje w klasie gitaryakustycznej na UŚ. Z racji kierunku studiów grywa również muzykęklasyczną. Odnajduje się jednak także w muzyce rockowej. Poza czynnymkoncertowaniem niedawno zaczął pracę jako nauczyciel muzyki w szkolepodstawowej i gimnazjum.Karol Pyka – pochodzi z Katowic; pianista, instrumenty klawisze. StudentWydziału Kompozycji i aranżacji Akademii Muzycznej w Katowicach,oraz Klasy Fortepianu na UŚ. Grywa z wieloma muzykami, zarównobluesowymi jak i popowymi oraz jazzowymi. Akompaniował między innymiBeacie Przybytek, Dawidowi Koczemu.Eryk Urbaniec – pochodzi z Żywca; perkusista. Fanatyk rytmu związanydotychczas z wieloma zespołami od metalowych do poezji śpiewanej. Obecniepoza „Pustym Biurem” gra w zespole rocka progresywnego „Treetops”. Przezkilka lat współpracował ze „Styropian Blues Band”, z którym zdobył wielenagród na bluesowych przeglądach, festiwalach. Został uznanyinstrumentalistą roku na „Baszta Festiwal” w 2003 r.CHÓRKI: Kasia Zaręba – studentka wokalistyki na Akademii Muzycznejw Katowicach (Wydział Jazzu i Muzyki Rozrywkowej), oraz UniwersytetuŚląskiego. Pasjonatka mieszanek jazzowo-folkowych, w związku z którymiplanuje nagranie płyty. Monika Czaja – studentka Edukacji Artystycznej naUniwersytecie Śląskim, w klasie oboju. W „Pustym Biurze” zadebiutowałajako wokalistka.Radogost - zespół został założony latem 2006 r. w Ustroniu z inicjatywygitarzysty i wokalisty Łukasza Muschiola oraz perkusisty Łukasza Goszyka.Obaj muzycy znali się z poprzedniego składu, jednak tym razem postanowilizerwać ze standardowymi koncepcjami muzyki metalowej i wprowadzić doniej motywy oraz instrumenty folkowe. Dlatego też zaraz po założeniuzespołu jego szeregi zasilił Jan Musioł grający na skrzypcach. Początkowotrio chciało skupić się jedynie na nagraniu materiału, który możnaby zaprezentować w Internecie, jednak kiedy pojawiła się możliwość zagraniakoncertu zespół poszerzył skład o basistę Adama Gluzę i postanowił częściejwystępować na żywo. Podczas koncertu publiczność życzliwie odebraławystęp Radogosta. Po nagraniu swego pierwszego albumu p.t.: Dwa HektaryŻywego Lasu, dostępnego nieodpłatnie w Internecie, kapela przyjmujekolejnego członka, gitarzystę Mariana Kolondrę. W tym składzie zespół gradość długo, z dwiema zmianami w zakresie gitary basowej, przejętej najpierw101

ZESPOŁY MŁODZIEŻOWE - ROCKOWE I WOKALNE W POWIECIE CIESZYŃSKIMprzez Andrzeja Spyrę, a później przez Bartłomieja Tabaka. W tym czasieRadogost nagrywa drugi album, W Cieniu Wielkiego Dębu, a także teledyskdo jednego z utworów, nakręcony przez TVP Katowice. Kapela występowałaz zespołami: Alkonost, Butterfly Temple oraz rosyjską Arkoną. Wielekoncertów dał zespół za granicą, głównie w Czechach i Słowacji. W 2009 r.dochodzi do znacznych zmian w składzie – odchodzi Marian Kolondra,którego rolę (gitarzysty) przejmuje grający dotychczas na basie BartłomiejTabak. Z kolei stanowisko basisty uzupełnia Szymon Kaczmarek.Instrumentalnie Radogost został zainspirowany przez zespoły folk-metalowepochodzące głównie ze Skandynawii, takie jak Korpiklaani czy Ensiferumi gra muzykę w oscylującą wokół stylów: folk, folk metal oraz melodic metal.Teksty jednak czerpane są z ludowych podań oraz mitologii słowiańskiej,a wraz ze skoczną muzyką mają charakter rozrywkowo – taneczny.Silesian Sound - to siedmioosobowy zespół tworzący muzykę reggae,inspirowaną takimi nurtami i gatunkami muzycznymi jak reggae roots,dancehall, ragga muffin, a nawet funk. Zespół od początku swojejdziałalności zagrał już ponad 180 koncertów, oraz może pochwalić sięobecnością w różnych polskich i zagranicznych kompilacjach. Wizytówkamizespołu są utwory „Dancehall” oraz „Będzie dobrze”. Pierwszy jest singlempromującym składankę „Rap Style vol.2″, a teledysk do piosenki możnaobejrzeć w wielu liczących się stacjach muzycznych. Drugi znalazł się najednym z największych oraz najważniejszych wydawnictw reggae rodzimegorynku muzycznego, jakim jest polsko-niemiecki projekt „Polski ogień”.Ten pochodzący z Ustronia septet, istniejący od 2004 r. składa się z trzechwokalistów oraz czterech instrumentalistów. W początkowej fazie działalnościgrali pod nazwa Silesian Sound System jako typowy sound system – bezinstrumentalistów z selektorem.Skład Silesian Sound (według pseudonimów): Ceen – wokal, Chv – wokal,Fester – wokal, Miro – gitara, Patrol – instrumenty klawiszowe, Qbs –perkusja, Selo – bas.Sleepwalkers - czyli po polsku – „Lunatycy” – to młody zespół rockowy,o którym coraz częściej słychać na Śląsku Cieszyńskim.Zespół tworzą wokalista i gitarzysta Wojciech Wojnar, grający na basieMarcin Kaiser oraz perkusista Remigiusz Klimurczyk. Marcin i Remigiusz sąze Skoczowa, a Wojtek pochodzi z Górek Wielkich.Zespół istnieje od jesieni 2007 r., jednak pierwotny skład uległ od tego czasuzmianie. Tworzące go osoby były w wieku 16-18 lat i znały się jeszczez gimnazjum. Każdy z nich poszedł do innej szkoły – L.O. im Osuchowskiego,Technikum Hotelarskiego i Ekonomicznego, jednak w dalszym ciągu łączyich muzyka.Zespół określany jest mianem rockowego, ale nie gardzi piosenkamiw charakterze pop i blues. „Sleepwalkers” grają muzykę bardzozróżnicowaną, od spokojnych, akustycznych rockowych ballad, bluesowych,nostalgicznych utworów, przez pop rock, aż do ciężkiego rocka. Repertuar„Sleepwalkers'ów” to przede wszystkim własne kompozycje, ale znajduje się102

ZESPOŁY MŁODZIEŻOWE - ROCKOWE I WOKALNE W POWIECIE CIESZYŃSKIMw nim również wiele coverów (m.in. grupy „Him”), które ciekawie brzmiąw nowej aranżacji.Sunrise - młodzieżowy zespół wokalny, który powstał jesienią 2004 r.przy Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Ustroniu. Ponieważ sunrise znaczyświt, a świt od wieków uważany jest za symbol nadziei, przyjmując te nazwęczłonkowie zespołu zadeklarowali śpiewać przede wszystkim Bogu na chwałęoraz nieść nadzieję i radość słuchającym. Zespół śpiewa muzykę Gospeli inne gatunki. Dotychczas wystąpił około 40 razy śpiewając w obiektachsakralnych, a także w Domach Kultury, szkołach, amfiteatrach, w tym –w kraju i zagranicą. Zespół współpracuje z Urzędem Miasta Ustronia orazUrzędem Miasta Bielska – Białej.W grudniu 2005 r. zespół wydał swoją pierwszą płytę CD p.t. „Sunrise znaczyświt". W styczniu 2006 roku na prestiżowym, Ogólnopolskim Festiwalu Kolędi Pastorałek w Będzinie, w kategorii młodzieżowe zespoły wokalne zająłdrugie miejsce. W grudniu 2006 roku zespół wydał swoją drugą płytę CDz kolędami p.t. „Grudniową nocą”. W zespole z przyczyn obiektywnych (m.in.podjęcie studiów w miastach studenckich) następuje rotacja wśródwokalistów, a współpracuje z nim Grzegorz Hryniewicz, który pochodziaż z Zielonej Góry.Kierownikiem zespołu jest Urszula Śliwka, a kierownictwo artystyczneprowadzi Jan Zachar. Śpiewają: Maria Górniok, Magda Zborek, Maria Rąpel,Laura Misztal, Aaron Hławiczka, Sławonir Kuś, Paweł Lazar, Jan Zachar,Karol Kugiejko.Tiramizu - zespół rockowy z Chybia – Mnich. Skład: Ewa Kozok – wokal,Damian Barwacz – gitara basowa, Kuba Smorąg – gitara, GrzegorzKorzeniewski – perkusja, Mateusz Wójcikiewicz – gitara, Mateusz Śmieja –saksofon.TKZ Musik - zespół wokalno-instrumentalny z Ustronia działającyprzy tamtejszym Towarzystwie Kontaktów Zagranicznych. Powstał w 2001 r.według pomysłu Andrzeja Piechockiego. Zespół wykonuje różnorodne utwory– w stylach: pop, jazz, rock, gospel, a także utwory folklorystyczne.Turnioki - zespół muzyczny ze Skoczowa, który jest rodzajem kapeli folkowejgrającej muzykę góralską we współczesnej aranżacji. Różnorodność aranżacjipowoduje, że wykonywane utwory zawierają w sobie elementy rocka w wersjipop, a czasami jazzu, jednak zawsze z dominacją folkloru góralskiego. Zespółpowstał w 1999 r. z inicjatywy grającego na gitarze Arkadiusza Wiechai tworzą w większości zawodowi muzycy:Damian Kocur – keyboard, śpiew – absolwent Wychowania Muzycznego filiiUniwersytetu Śląskiego w Cieszynie,Piotr Gołębiowski – gitara basowa – absolwent Wychowania Muzycznego filiiUniwersytetu Śląskiego w Cieszynie,Michał Baraniewicz – perkusja - absolwent Wydziału Jazzu i MuzykiRozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach, współpracuje z JoseToresem,103

ZESPOŁY MŁODZIEŻOWE - ROCKOWE I WOKALNE W POWIECIE CIESZYŃSKIMAnna Malacina orazBartłomiej Marduła – absolwent Akademii Sztuk Pięknych rozmiłowanyw muzyce, który zastąpił wcześniej grającego także na skrzypcach DominikaBieńczyckiego – absolwenta Wydziału Jazzu i Muzyki Rozrywkowej AkademiiMuzycznej w Katowicach i grającego również w zespole „Szwagierkolaska”oraz z Tomaszem Szwedem,Leszek Nowotarski – flet poprzeczny, saksofon tenorowy – absolwentWydziału Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach,który zastąpił wcześniej grającego w zespole, także na tych instrumentachLeszka Wiśniowskiego, grającego również w zespole „Viva Flamenco” orazwspomniany już Arkadiusz Wiech - gitara, śpiew, autor tekstów i muzyki,aranżer całości – absolwent Wychowania Muzycznego filii UniwersytetuŚląskiego w Cieszynie.W zespole z typowego góralskiego składu zostały tylko skrzypce. Pozostałeinstrumenty zostały zastąpione współczesnym instrumentarium. Tradycyjnebasy zastąpiła gitara basowa, altówka i II skrzypce zostały wymienione nagitarę i saksofon tenorowy. Zachowany więc został układ kapeli góralskiej alew brzmieniu współczesnych instrumentów. Pełny obrazu instrumentówwystępujących w grupie Turnioki uzupełnia perkusja, a w zakresiewokalnym śpiew z charakterystyką góralską. Dzięki temu muzykę zespołucechują znamiona współczesnego folku, oscylującego w kierunkugóralszczyzny. Muzycy mają wyższe wykształcenie muzyczne i jak powiedziało nich Marek Kajm z zespołu Warsovia Manta: ,,mogliby grać prawie każdąmuzykę, powrócili jednak do góralskiej tradycji, żeby zaczerpnąć z niej to, coim w duszy gra naprawdę''. Tak więc muzyka Turnioków to zatem nie tylefolklor góralski, ale inspiracje góralszczyzną. Zespół gra i śpiewa stare, znanepiosenki ludowe w nowej, współczesnej aranżacji, w tym np.: ,,Hej bystrawoda'', ,,W murowanej piwnicy'', ,,Hej idzie dysc'', ,,Za górami, za lasami'',,,Hej górol jo se górol'', ,,Orawa'', czy ,,Hej bez Żywieckie pola''. Oprócz tegomuzycy wykonują wiele własnych kompozycji, utrzymanych w rockowogóralskimstylu. Każdy koncert Turnioków to także specyficzny show, pełenskoków, tańców, a także dowcipów.W 2003 r. zespół rozpoczął współpracę z firmą „Si Music”, w ramach którejodbyły się koncerty z towarzyszeniem orkiestry symfonicznej pod dyrekcjąKrzesimira Dębskiego. Do istniejących już kompozycji zespołu napisanezostały aranżacje na orkiestrę. Utwory w tym wykonaniu zostały dobrzeprzyjęte przez publiczność, a także współ-wykonawców. Zespółwspółpracował m.in. orkiestrami ,,Sinfonietta Cracovia'', ,,Sinfonia Baltica'',,,Orkiestra Kameralna Leopolis''.Ustronsky - zespół powstał w 2006 r. na Śląsku Cieszyńskim. Zajmuje siętworzeniem muzyki, którą określa jako „inną” – tekst jest ilustrowanymuzycznie ściśle z nim współpracując. Głównym celem, jest wedługczłonków zespołu zaciekawienie słuchaczy muzyką graną na instrumentachakustycznych. W skład zespołu wchodzą następujący zawodowi muzycy:Jan Zachar – wokal, Zbigniew Bałdys – gitara (wcześniej w zespole bluesowojazzowym„Wares” z Ustronia), Bartek Herman - perkusja, Artur Kudłacik -gitara basowa, Wojciech Zięba – saksofon altowy, Tomasz Adamczyk –104

ZESPOŁY MŁODZIEŻOWE - ROCKOWE I WOKALNE W POWIECIE CIESZYŃSKIMtrąbka, Andrzej Danek – puzon, Tomasz Wolski fortepian. W 2006 r. zespółwydał jedną płytę zatytułowaną „Ikar”, a obecnie zajmuje się nagraniemdrugiej płyty.105

ORKIESTRY POWIATU CIESZYŃSKIEGOORKIESTRY POWIATU CIESZYŃSKIEGO (6)Orkiestra Dęta „Cieszynianka” - dyrygent: Jan Gruchel. Koncertujena terenie powiatu cieszyńskiego uświetniając miejskie święta i uroczystościrocznicowe.Orkiestra Dęta Państwowej Szkoły Muzycznej w Cieszynie – jestmłodzieżową orkiestrą z zespołem instrumentów dętych, wykonującą utworyo charakterze rozrywkowym. Wykonuje koncerty estradowe oraz występujepodczas Świąt Narodowych. Liczy 30—40 członków. Orkiestra zajęła pierwszemiejsce na „Festiwalu Orkiestr Dętych Purmerade” w Holandii.Orkiestra Dęta „Pogwizdowianka” w Pogwizdowie (w gminie Hażlach) – grautwory okolicznościowe i religijne; dyrygentem jest Benedykt Przywara.Orkiestra Kameralna Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Cieszynie– jest 15 – osobowym, młodzieżowym zespołem smyczkowym, wykonującymkoncerty w salach koncertowych w Polsce i za granicą (Czechy, Francja,Słowacja).Orkiestra Kościelna Parafii Ewangelickiej w Goleszowie – towarzyszymiejscowemu Chórowi Mieszanemu Parafii Ewangelickiej od 1951 r.,z którym współpracuje do chwili obecnej. Pierwszymi dyrygentamii kierownikami orkiestry byli Ernest, a następnie Gustaw Pinkas, od 2006 r.dyrygentem jest zaś Jean-Claude Hauptmann, który jest także autoremopracowań muzycznych dla orkiestry i wspomnianego chóru.Orkiestra Salonowa – założona w 1988 r. przez prof. Hilarego Drozda – przyFilii Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. Kierownikiem artystycznym,dyrygentem, aranżerem i aktywnym solistą jest Hilary Drozd. Zespół ten,składający się z nauczycieli akademickich cieszyńskich wydziałówUniwersytetu Śląskiego i Państwowej Szkoły Muzycznej oraz wyróżniającychsię studentów cieszyńskiego Instytutu Wychowania Muzycznego, w historiiswej bogatej działalności zagrał ok. 500 koncertów w całej Polscei za granicą.106

ZESPOŁY TEATRALNE, KABARETOWE I TANECZNE POWIATU CIESZYŃSKIEGOZESPOŁY TEATRALNE, KABARETOWE I TANECZNEPOWIATU CIESZYŃSKIEGO (17)Amatorski Zespół Teatralny w Zamarskach (działający przy OchotniczejStraży Pożarnej w Zamarskach) – wystawia sztuki teatralne o charakterzeregionalnym – związane tematycznie i formalnie (poprzez wystawianiespektakli w gwarze regionalnej) ze Śląskiem Cieszyńskim. KierownikiemZespołu i reżyserem spektakli jest Rudolf Mizia.Amatorski Zespół Teatralny w Cieszynie - do repertuaru zespołu należąm.in. „Jasełka Tradycyjne” oraz Misterium Męki Pańskiej. Od 2000 r. ZespółTeatralny należy do EUROPASION – Stowarzyszenia Europejskich Zespołówwystawiających Misterium Męki Pańskiej. Od 1986 r. (premiera teatralnaodbyła się w 1994 r.) zespół wystawia także sztukę Zofii Kossak – „GośćOczekiwany”. Wspomniane spektakle mają widownię nie tylko z miejscowościnaszego regionu, ale także z województw ościennych i zza granicy.Dotychczas przedstawienia zespołu, przygotowywane i reżyserowane przezsiostrę Jadwigę Wyrozumską, ze scenografią Leona Białka i w opracowaniumuzycznym Piotra Gruchela, obejrzało blisko 100.000 osób. Co roku zespółprzekazuje bezpłatnie bilety na swoje spektakle dla domów dziecka, opiekispołecznej oraz szkół i stowarzyszeń. Ponad 100 osobowy Amatorski ZespółTeatralny promuje wartości chrześcijańskie oraz dorobek kulturowy ŚląskaCieszyńskiego. Grupa działa pod kierownictwem siostry JadwigiWyrozumskiej z klasztoru ss. Elżbietanek w Cieszynie, która jest jegoorganizatorką i reżyseruje wystawiane spektakle.Arabeska – działająca przy Miejskim Domu Kultury formacja taneczna.Cieszyńskie Studio Teatralne – grupa teatralna założona w 2000 r. przyCieszyńskim Ośrodku Kultury „Dom Narodowy”, przez Bogusławai Katarzynę Słupczyńskich – aktorów teatralnych, związanych od 1999 r.z Cieszynem. C.S.T. jest grupą wyrosłą z tradycji polskiego teatrualternatywnego, poszukującą jednak nowych, własnych dróg.Cieszyńskie Studio Teatralne brało m.in. udział w Festiwalu Teatralnymw Pradze „Next Wave – Następna Fala” w 2000 r., Festiwalu Teatralnym „NaGranicy” w Cieszynie oraz w konferencji „Europa Forum” w Lucerniew Szwajcarii w 2004 r., Międzynarodowym Festiwalu Szkół Teatralnychw Preszowie na Słowacji w 2004 r., występowało w Opolu w Teatrze im. JanaKochanowskiego, na Ogólnopolskim Festiwalu – Opolskie KonfrontacjeTeatralne „Klasyka Polska” w 2004 r., w Olecku na Festiwalu SztukAlternatywnych oraz na zaproszenie w Teatrze Małym w Warszawie,i w Teatrze „Kana” w Szczecinie oraz w Teatrze „Terminus a Quo” w NowejSoli. W 2004 r. C.S.T. zostało zaproszone, jako gość, na XIV MiędzynarodowyFestiwal Teatralny „Malta 2004”, gdzie w programie głównym zaprezentowałonowy spektakl pt. „Droga Żywiecka”. Z tym spektaklem grupa była takżeobecna na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym „Wioska Teatralna”w Teatrze Wiejskim Węgajty oraz w Ośrodku Teatru Kultur w Morochowie107

ZESPOŁY TEATRALNE, KABARETOWE I TANECZNE POWIATU CIESZYŃSKIEGOkoło Sanoka. W 2008 r. został zaprezentowany na Festiwalu „Malta”w Poznaniu nowy spektakl Studia – „Kavkazkij Priviet”.W 2008 r. C.S.T. opracowało monodram swego aktora Szymona Pilchapt. „Historia Konia” wg. „Bystronogiego” Lwa Tołstoja oraz spektaklmuzyczny „Miasteczko”, który stanowi zbiór jazzowych aranżacji piosenekprzed i powojennych. Przez dłuższy czas zespół w systemie studyjnympracował też nad jednoaktówkami Antoniego Czechowa. Jesienią 2008 r.miała miejsce premiera spektaklu grupy pt. "Bolko Kantor" o Adolfie BolkoKantorze – przedwojennym mistrzu boksu, żołnierzu, patriocie i społecznikuw reżyserii i według scenariusza założyciela C.S.T. – BogusławaSłupczyńskiego.Oprócz działalności teatralnej osobowość grupy bardzo silnie kształtujądziałania Stowarzyszenia na Rzecz Odnowy i Współistnienia Kultur„SAŁASZ”, które wyłoniło się spośród członków Teatru. W ramachStowarzyszenia zrealizowano szereg projektów na pograniczu kulturowymBeskidu Niskiego i Bieszczad. Projekty te powstały przy współpracyz Fundacją Kultury, z Fundacją im. Stefana Batorego i FundacjąWspomagania Wsi.C.S.T. jest laureatem kilku nagród, m.in.: XIII Międzynarodowego FestiwaluTeatralnego „Malta 2003”, Ogólnopolskiego Festiwalu Małych FormTeatralnych w Chodzieży, Grand Prix na Ogólnopolskim Festiwalu TeatrówNiezależnych w Ostrowie Wielkopolskim – wszystkie za za spektakl„Wschodzenie” powstały na motywach II i IV części „Dziadów” AdamaMickiewicza.Dziecięcy Zespół Flamenco – działający przy Gminnym Ośrodku Kulturyw Goleszowie, powstał w 2009 r. Formacja taneczna wykonująca, hiszpańskitaniec flamenco i formy taneczne z kręgu kultury arabskiej. Zespół działapod kierunkiem instruktorki i choreografa Klaudii Stiasny – oraz opiekunkiAnety Pońc.Dziecięcy Zespół Taneczny „Macierzanki” – dziecięcy Zespół taneczny„Macierzanki”, działający przy Kole Macierzy Ziemi Cieszyńskiejw Drogomyślu. Zespół powstał w połowie czerwca 2006 r. z potrzeby chwili -w związku z dożynkami w 2006 r. Udane występy skłoniły zespół dokontynuacji działalności. Pod okiem kierownika artystycznego dzieci ćwicząrytmikę i inne podstawy sztuki tańca. Zespół występuje w strojachcieszyńskich łącząc w całość regionalną muzykę z dynamiką i żywiołowościątańca.Eksperyment – działająca przy Miejskim Domu Kultury formacja taneczna.Fuks – działająca przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury w Strumieniugrupa tańca nowoczesnego, którą tworzy osiem dziewcząt. Zespół prezentujetaniec nowoczesny do akompaniamentu w stylu techno. Zespół otrzymałwyróżnienie na I oraz zajął III miejsce na II Przeglądzie Tańca Discow Skoczowie.108

ZESPOŁY TEATRALNE, KABARETOWE I TANECZNE POWIATU CIESZYŃSKIEGOKabaret Łowcy.B – kabaret powstały pod koniec 2002 r. w Cieszyniew środowisku studentów Wydziału Animacji Społeczno-Kulturalnej, wówczas– cieszyńskiej Filii Uniwersytetu Śląskiego. Kabaret utworzyły następująceosoby: Bartosz Gajda, Bartosz Góra, Mariusz Kałamaga, Paweł Pindur orazbracia – Maciej i Sławomir Szczęchowie. Programy ich występów częstokroćstanowi zbiór niepowiązanych ze sobą (czasem pozornie) absurdalnychi groteskowych skeczy oraz komiczne interpretacje sytuacji wyjętychz otaczającej nas codzienności. Początków ich widocznej kariery estradowejnależy upatrywać w zdobyciu już w kwietniu 2003 r. pierwszej nagrody naprestiżowym XIX Przeglądzie Kabaretów „PaKA” w Krakowie, na którymotrzymali też przechodnią nagrodę w formie rzeźby Stańczyka. Od tego czasukabaret „Łowcy.B” znalazł się w czołówce polskich kabaretów, a występująctakże wielokrotnie w polskiej telewizji publicznej w swoisty, ale istotnysposób promują Cieszyn i powiat cieszyński.Kabaret Regionalny „Rufijoki”– działający przy świetlicy gminnejw Cisownicy zespół powstały w 2000 r. Pierwszymi jego aktorami byliwychowankowie lokalnego teatrzyku Młodego Widza „Iskierka”.W repertuarze znajdują się gwarowe skecze osadzone w lokalnym środowiskukulturowym i tradycjach, dotyczące zarówno spraw spotykanych w okolicznejcodzienności jak i wpływu na nią bieżących wydarzeń z życia współczesnegoświata. Autorką większości tekstów jest Danuta Brańczyk, kierowniczkaświetlicy gminnej w Cisownicy, a także instruktorka zespołu. Opróczwystępów na miejscu, kabaret brał udział w 2008 r. w krakowskim,ogólnopolskim, przeglądzie kabaretów „PaKA”.Piruet – działająca przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury w Strumieniuformacja taneczna, która wykonuje szczególnie tańce latyno-amerykańskieOpiekunem formacji jest Janina Cofała.Sandari – działająca przy Miejskim Domu Kultury formacja taneczna.Ściema – grupa teatralna działająca przy Miejsko-Gminnym OśrodkuKultury w Strumieniu. Grupa składa się z młodych osób, które przygotowująkrótkie formy teatralne pod opieką Aleksandry Bronowskiej.Teatrzyk Małego Widza „Iskierka” – działający przy świetlicy gminnejw Cisownicy dziecięcy zespół teatralny, mający w swym repertuarze bajki dladzieci, m.in. Bajkę o wilku i koźlętach, Czerwonego kapturka, Kota w butach,Księżniczkę na ziarnku grochu, Świniopasa i inne. Teatr został założonyw latach 80-tych przez ówczesną kierowniczkę świetlicy gminnej w Cisownicy– Irenę Szczukę. W 1988 r. funkcje kierowniczki objęła Danuta Brańczyk,która kontynuowała także działalność wraz z zespołem, sama projektującm.in. scenografię i kostiumy. Zespół brał udział w przeglądach, jednaknajwięcej spektakli pokazał dla młodych widzów w swojej gminie.109

ZESPOŁY TEATRALNE, KABARETOWE I TANECZNE POWIATU CIESZYŃSKIEGOZespoły Taneczne „Koksinel” i „Trufflee” przy Gminnym Ośrodku Kulturyw Goleszowie – dwa dziewczęce zespoły dziecięco-młodzieżowe o tradycjachsięgających lat 80-tych XX w., działające pod kierunkiem Lidii Lankoczi wykonujące układy taneczne do muzyki współczesnej. Zespołyte uzupełniają wzajemnie swoje wspólne występy, które miały miejsce naestradach lokalnych i zagranicznych, m.in. w Czechach, Francji i Niemczech.Zespoły Taneczne „Myszka” przy Gminnym Ośrodku Kultury w Goleszowie– powstały w 1993 r. zespół dziewczęcych, dziecięco-młodzieżowych gruptanecznych pod kierunkiem Grażyny Brachaczek.Zespół Tańca Żydowskiego „Klezmer”- instruktorem zespołu, który działaod 2007 r. jest Dorota Herok. Zespół w repertuarze ma tańce żydowskie,izraelskie i chasydzkie. Występował w wielu miejscowościach, podczasróżnych imprez kulturalnych (min. w Katowicach, Czechowicach –Dziedzicach, Wiśle oraz wielokrotnie w Cieszynie).110

BIBLIOGRAFIABibliografia1. Bazielich, Barbara. Koronka koniakowska. Beskidzki haft krzyżykoway.Bielsko-Biała: Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej, 2001.2. Beskidzki Informator Kulturalny. 2002.3. Bożek, Zofia. Sylwetki twórców i popularyzatorów sztuki województwabielskiego. Bielsko-Biała, 1987.4. Broda, Jan. Dzieje diecezji cieszyńskiej. Warszawa, 1978.5. —. Ostatni Acord. Skoczów, 1989.6. Chodkiewicz, Wanda. Dydko na słomianej nodze. Strumień, 1991.7. Cieślar-Różańska, Aniela. „Biało-białe.” 1994.8. Czachowska, Jadwiga, i Alicja Szalagan, . Współcześni polscy pisarze ibadacze literatury. Warszawa, 1996.9. Dębiec, Aleksandra. „Historia Chóru "Lutnia" 1931-2006.” W Soli DeoGloria. 75 lat modlitwy śpiewanej chóru "Lutnia" w Cieszynie 1931-2006,redakcja: Anna Czendlik, i inni. Cieszyn, 2006.10. Feber, Katarzyna. Okruchy serca. Cieszyn, 1991.11. Fujcik, Helena. „"Tak lata leciały...".” W z zapisków zabrzydowianki.Zebrzydowice, 2003.12. Gembalski, Julian. Od tradycji domowej - do akademickiej. Śląsk, 2004.13. Golec, Józef, i Stefania Bojda. Słownik biograficzny Ziemi Cieszyńskiej.Cieszyn, 1993-2007.14. Grupa Twórcza "Strumień". Strumień, 1988.15. Holeksa, Elżbieta. W Kalendarz Cieszyński, 308. 1998.16. Iwanek, Witold. Słownik artystów na Śląsku Cieszyńskim. MuzeumGórnośląskie w Bytomiu, 1967.17. Jackowski, Aleksander. Sztuka zwana naiwną. Zarys encyklopedycznytwórczości w Polsce. Warszwa: Krupski i S-ka, 1995.18. Jacyków, Witold, prof. UŚ, Małgorzata, prof. Łuszczak, i Eugeniusz, prof.Delekta, . Wystawa Twórczości Pedagogów Instytutu Szuki PREZENTACJE.Cieszyn: Uniwersytet Śląski w Katowicach Instytut Sztuki w Cieszynie,2005/6.19. Kadłubiec, Daniel Karol. Uwarunkowania cieszyńskiej kultury ludowej.Czeski Cieszyn, 1987.20. Kalińska, Beata. Sennik kobiecy. Cieszyn, 1990.21. Kapuścik, Janusz, red. Współcześni uczeni polscy. Tom 4. Warszawa,2002.22. Kaszper, Kazimierz. „Bajduś Pan.” Głos Ludu nr 91, 5.23. Kawulok, Anna. „Nad przepaścią.” W Wiersze - Barbara Biłko-Olszewska iin., 5. Cieszyn, 1993.24. Kiereś, Małgorzata. „Uwagi o zmianach kulturowych górali ŚląskaCieszyńskiego. Wybrane zagadnienia z badań terenowych.” W ŚląskCieszyński i inne pogranicza w badaniach..., Studnia Etnologiczne iAntropologiczne. 1997.25. Kisza-Bruell, Janina. Niezwykłe, a jednak prawdziwe. Cieszyn, 1996.26. Klimaszewski, Bolesław, Ewa R. Nowakowska, i Wojciech Wyskiel. Małysłownik pisarzy polskich na obczyźnie. Warszawa, 1992.27. „Kolorowy świat Wiślan.” Wisła, 2001. 12.111

BIBLIOGRAFIA28. Konarzewski, Łukasz. „Ludwik Konarzewski senior.” W Ziemia Śląska t.2,redakcja: Lech Szaraniec. Katowice: Muzeum Śląskie, 1989.29. Kopoczek, Alojzy. „Etniczność i interetniczność w cieszyńskiminstrumentarium muzycznym.” W Pogranicza kulturowe i etniczne wPolsce, autor: Alojzy Kopoczek. Wrocław, 2003.30. Korecka, Danuta. „Z sercem na dłoni.” W Kalendarz Cieszyński. 1998.31. Korzenny, Jan, i Władysław Sikora. W górę doliny: zaolziańscy ludziepióra. Czeski Cieszyn, 1998.32. Korzonek, Stefania Urszula. „Wiersze na Boże Narodzenie.” Skoczów,1998.33. Krajobraz serdeczny. Zamarski, 1998.34. Cynkier, Beata, red. „Kto jest kim w Polsce.” Warszawa, 2001. 548.35. Kto jest kim w województwie katowickim'93. Katowice, 1994.36. Lankocz, Lidia. „Baza zainteresowań i kultury gminy Goleszów.”Goleszów, 2010.37. Lazar, Paweł. „Humoreski wiślańskie.” Wisła, 1999.38. Malarstwo rzeźba/Grupa Twórcza "Strumień". Strumień, 1990.39. Málková Iva, Urbanová Svatava a kol., red. Literální slovník severníMoravy a Slezska (1945-2000). Olomouc, Ostrava, 2001.40. Mazur, Anna. „Moje przez świat wędrowanie.” Strumień, 1990.41. Mazur, Anna, Maria Piech, i Helena Szefer. Wpisane w krajowbraz.Strumień, 1997.42. Michalska, Magdalena. „Funkcjonowanie wspólnot religijnych wwarunkach pogranicz etnicznych i wyznaniowych. Przypadek Zaolzia.” WPogranicza kulturowe i etniczne w Polsce. Wrocław, 2003.43. Mider, Wanda. „Pod Czantorióm.” Ustroń, 1997.44. Miękina, Leon. „Polska twórczość literacka po 1918r. (zarysproblematyki).” W Śląsk Cieszyński: zarys kultury materialnej i duchowej.Cieszyn, 2000.45. Miękina, Leon, i Edmund Rosner. Stu pisarzy cieszyńskich: słownik bio ibibliograficzny, Rocznik Cieszyński 3. 1976.46. Nadolzie 1992. Cieszyn, 1992.47. Nadolzie 2002. Cieszyn, 2002.48. Niemiec, Zbigniew. „Kaj idziesz człowiecze.” W Ludzie zasłużenie dlaBrennej i Górek, redakcja: Ignacy Buryan. Brenna-Górki, 1998.49. Od źródeł Wisły. Wisła, 2000.50. Orawska, Małgorzata. margerytki. Skoczów: Wydawnictwo DiecezjiTarnowskiej Biblos, 2005.51. Palowski, Józef. Niech się Górki przyśnią Tobie. Górki Wielkie, 1993.52. Pasz, Bogusław. „Szkoła w latach 1969-1978.” W Księga pamiątkowaSzkół Handlowych i 25-lecia Szkół CZSR w Cieszynie 1918-1978. Cieszyn,1978.53. Przemyk, Hermina. Echa zjazdu Zarzeczan. Zarzecze, 1994.54. Putzlacher, Renata, red. Tišínské divadlo: 50 lat Sceny Polskiej: kronikalat 1951-2001 czyli jacy byliśmy i jak nas widziano. Czeski Cieszyn, 2001.55. Rosner, Edmund. Jan Broda. Sztokholm, 1986.56. —. Literaci regionu cieszyńskiego. Katowice, Cz. 1 1981, Cz. 2 1982.57. Sabath-Rozmus, Beata. Cisza śpiewająca. Cieszyn, 1994.112

BIBLIOGRAFIA58. Sadura, Katarzyna. „Folklor kontra techno. Trzudzieści lat z Przygodą.”Mięsięcznik Społeczno-Kulturalny Śląsk, 2003.59. Semik, Teresa. „Szumi Jawor - Niedobów.” Nad Sołą i Koszarawą nr 16(71) - rok IV. 2001.60. Skład osobowy Uniwersytetu Śląskiego. Katowice, 1995.61. Sławek, Tadeusz. Grand Circus Hotel. Katowice, 1977.62. Słonina, Mieczysław. Ani chybi: powieść mozaikowa. Warszawa, 2002.63. Latusek, Arkadiusz, red. „Słownik pisarzy polskich.” Kraków, 2003.s.309.64. Szarzec, Małgorzata. W noc daną od poetów. Cisownica, 2001.65. Szefer, Helena. Pięknie żyć. Strumień, 2004.66. Szyła, Joanna. Onieśmielenie. Ustroń, 1994.67. Świerczyńska, Dobrosława, red. Słownik pseudonimów pisarzy polskich.Tom 5. Wrocław, 1988.68. Tarnawa, Małgorzata. Tradycyjna rzeźba ludowa na Śląsku Cieszyńskim,Bielsko-Bialskie Studia Muzealne. 1993.69. Turant, Witold. Z Mezopotamii. Cieszyn, 1991.70. Waszut, Teresa. Ojcowski dom. Cieszyn, 1007.71. Widera, Aleksander. „Od Cieszyna do Gogolina.” Opole, 1978. 5.72. Wystawa Ustrońskich Twórców „Brzimy” lipiec-sierpień 1994. Ustroń,1994.73. Zborowska, Augusta. Zasłuchane serce moje... Strumień, 1990.Źródła:Informacje pisemne:Biblioteka Miejska w Cieszynie. „Informacje pisemne.”Cieszyński Ośrodek Kultury „Dom Narodowy” . „Informacje pisemne.”Gminny Ośrodek Kultury w Chybiu. „Informacje pisemne.”Gminny Ośrodek Kultury w Dębowcu. „Informacje pisemne.”Gminny Ośrodek Kultury w Goleszowie. „Informacje pisemne.”Gminny Ośrodek Kultury w Hażlachu. „Informacje pisemne.”Gminny Ośrodek Kultury w Istebnej. „Informacje pisemne.”Gminny Ośrodek Kultury w Zebrzydowicach. „Informacje pisemne.”Książnica Cieszyńska. „Informacje pisemne.”Miejski Dom Kultury – Skoczów. „Informacje pisemne.”Miejski Dom Kultury „Prażakówka” w Ustroniu . „Informacje pisemne.”Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Strumieniu . „Informacje pisemne.”Muzeum Śląska Cieszyńskiego. „Informacje pisemne.”Ośrodek Promocji, Kultury i Sportu Gminy Brenna. „Informacje pisemne.”Wiślańskie Centrum Kultury. „Informacje pisemne.”Wydział Artystyczny w Cieszynie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach .„Informacje pisemne.”Wydział Edukacji i Kultury Urzędu Miejskiego w Cieszynie. „Informacjepisemne.”Wydział Oświaty, Kultury, Sportu, Turystyki Urzędu Miejskiego w Ustroniu.„Informacje pisemne.”113

BIBLIOGRAFIA114Strony internetowe:www.artmusictrio.pl.www.ave.klemens.beskidy.pl.www.bataliondamour.art.pl.www.biblioteka.cieszyn.pl.www.brenna.org.pl.www.brokenreed.pl.www.chor.tecieszyn.pl.www.cieszyn.bielsko.opoka.org.pl.www.czantoria.ustron.pl.www.debowiec.cieszyn.pl.www.etnofoto.net/pl-cz.www.gloria.skoczow.pl.www.gok.zebrzydowice.pl.www.goleszow.luteranie.pl.www.harmonia.us.edu.pl.www.hotel-tulipan.pl.www.instytutsztuki.us.edu.www.jasienica.com.pl.www.kc-cieszyn.pl.www.koniakow.com/zwyrtni.php.www.koniakow.fr.pl.www.kotarzanie.brenna.pl.www.lutnia.strumien.pl.www.maxmediaart.pl.www.muzeum.cieszyn.pl.www.nsik.com.pl.www.olzanet.pl.www.ozespoleistebna.blog.onet.pl.www.poethicon.open2be.pl.www.poisonwords.com.www.polandia.ox.pl.www.pustebiuro.com.www.radogost.pl.www.rownica.ustron.pl.www.sculptor_herma.republika.pl.www.silesiakultura.pl.www.simusic.pl.www.skoczow.luteranie.pl.www.skoczow.pl.www.strumien.pl.www.teatrcst.pl.www.torka.wisla.pl.www.turnioki.pl.www.ug.istebna.pl.www.us.edu.pl.www.ustron.luteranie.pl.www.ustronsky.pl.www.wisla.pl.www.wislaluteranie.pl.www.zpit.region.cieszyn.pl.

INDEX OSÓB I ZESPOŁÓWIndex osób i zespołów:(z) – twórcy zawodowi(n) – twórcy ludowi lub nieprofesjonalni8 Lat w Tybecie [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] .................................................................. 99Adamczyk Tomasz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Ustronsky) ............................................. 104Adamik Tadeusz, ks [chóry] (U.Ch.E.) ............................ 81Amatorski Zespół Teatralny w Cieszynie [zespołyteatralne, kabaretowe i taneczne] ......................... 107Amatorski Zespół Teatralny w Zamarskach [zespołyteatralne, kabaretowe i taneczne] ......................... 107Andrzejewska Karolina (muzyka) (n) ............................ 47Andrzejewska Karolina [zespoły młodzieżowe – rockowei wokalne] (Batalion d’Amour) ................................. 97Antyrama [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] 97Arabeska [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne] 107Art Music Trio [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] .................................................................. 97Atrapa [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne]..... 97Bach Jan Sebastian [chóry] (Cantus) (Ch.K.E.-A. w Wiśle)........................................................................... 68, 74Badura-Sikora Renata [chóry] (L.O.iG.T.E.) (Senior)(Ch.P.E-A w Drogomyślu) (Promyki) (Sola Fide) . 71, 77Bajger Iwona [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Balcar Józef (gawędziarstwo) (n) .................................. 32Bałdys Zbigniew [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Ustronsky) ............................................. 104Banszel Stanisław [zespoły regionalne i śpiewacze](Wrzos) ..................................................................... 95Bar Tadeusz [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Baraniewicz Michał [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Turnioki) ................................................ 103Barski Dariusz (poezja) (n) ............................................ 52Barwacz Damian [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Tiramizu) ............................................... 103Baszczyński Krzysztof, ks. [chóry] (Ch. Ave) ................... 63Batalion d'Amour [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] .................................................................. 97Bauer Elżbieta [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.R.Brenna) .................................................................... 88Beck Henryk [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Beethoven Ludwig van [chóry] (Cantus) (Ch.K.E.-A. wWiśle) ................................................................. 68, 74Berdo [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] ...... 98Berger Ernest [chóry] (Harmonia) ................................. 78Białas Eugeniusz (malarstwo) (n) .................................. 40Białek Leon [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne](A.Z.T. w Cieszynie) ................................................ 107Białkowska-Pisarek Lucyna (poezja) (n) ........................ 52Białoń Józef [chóry] (U.Ch.E.) ........................................ 80Bielesz Antoni (rzeźba) (n) ............................................ 57Bielesz Urszula (koronkarstwo) (n) ............................... 36Bielesz Władysław (rzeźba) (n) ..................................... 57Bieńczak Zofia (koronkarstwo) (n) ................................ 36Bieńczycki Dominik [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Turnioki) ................................................ 104Biłko Lepopld, ks. [chóry] (Harmonia) ........................... 78Biłko Mieczysław [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Blomberg-Zachar Anna [zespoły młodzieżowe – rockowei wokalne] (Batalion d’Amour) ................................. 97Błażek [chóry] (Laudate Dominum) ............................... 69Bocek Bogusława [zespoły regionalne i śpiewacze](Groniczki) ................................................................ 83Bocek Paweł [chóry] (U.Ch.E.) ....................................... 80Bocek-Orzyszek Ewa [chóry] (K.Z.W. Ustroń) ................ 79Bojko Jan (rzeźba) (n) ................................................... 57Bolek Bożena (malarstwo) (n) ...................................... 40Borusiak Krystyna (haft) (n) .......................................... 34Boślak-Górniok Joanna (muzyka) (z) ........................... 17Brachaczek Grażyna [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (Z.T. Myszka) ......................................... 110Brahms Johannes [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle).............. 68Branc Irena (haft) (poezja) (n) ................................ 34, 53Brańczyk Danuta [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (Rufijoki) ................................................ 109Brańczyk Danuta [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (T.M.W. Iskierka) ................................... 109Broda Joszko (muzyka) (n) ............................................ 47Broda Józef (muzka) (n) ................................................ 48Broda Józef [chóry] (Harmonia) .................................... 79Broda Maria (poezja) (n) .............................................. 53Broda Szymon (poezja) (n) ........................................... 53Broken Reed [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne]................................................................................. 98Bronowska Aleksandra [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (Ściema)................................................. 109Bubik Erwin [chóry] (Harmonia) (Lutnia) ................. 78, 80Bubik Roman [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Buczek Wiktor (malarstwo) (n) ..................................... 40Bujok Bronisława (haft) (n)........................................... 34Bujok Zuzanna (gawędziarstwo) (pisarstwo) (poezja) (n)...................................................................... 32, 51, 53Bujok Zuzanna [zespoły regionalne i śpiewacze](Stejizbianki) ............................................................ 85Bulowski Marian (malarstwo) (n) ................................. 40Bury Anna (poezja) (n) .................................................. 53Bury Dorota (koronkarstwo) (n) ................................... 36Bury Halina (koronkarstwo) (n) .................................... 36Buzek, inż. [chóry] (Gloria) ............................................ 66Bylicer Henryk [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wrzos)................................................................................. 95Cebula Franciszek [zespoły regionalne i śpiewacze](Sz.Z.R. Junior).......................................................... 89Ceen [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Silesian Sound)...................................................... 102Chmiel Jan (muzyka) (poezja) (n) ........................... 48, 53115

INDEX OSÓB I ZESPOŁÓWChmiel Jan [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) (Ch.M. Bładnice)[zespoły regionalne i śpiewacze] (Tryton) (Z.R.Strumień) ............................................... 68, 75, 87, 95Chmiel Jerzy (malarstwo) (n) ........................................ 40Chmiel Karol [zespoły regionalne i śpiewacze] (R.Z.P.iT.Wisła) ....................................................................... 88Chodkiewicz Wanda (poezja) (n) .................................. 53Cholewa Paweł [chóry] (Magnificat) ............................. 76Chopin Fryderyk [chóry] (Laudate Dominum) ............... 70Chór „Ave” – Ustroń [chóry] .......................................... 63Chór „Gloria” parafii Ewangelicko-Augsburskiej św.Trójcy w Skoczowie [chóry] ...................................... 65Chór „Laudate Dominum” [chóry] ................................. 69Chór „Lutnia” [chóry] .................................................... 72Chór Benedictus [chóry] ................................................ 65Chór Dziecięcy „Promyki” [chóry] ................................. 77Chór Dziecięcy „Serduszka” [chóry] .............................. 65Chór Dziecięcy „Świetliki” [chóry] ................................. 65Chór Ewangelicki Hażlach – Zamarski [chóry] ............... 65Chór Ewangelicki w Wiśle Malince [chóry] .................... 65Chór Kameralny [chóry]................................................. 67Chór Kameralny „Allegrija” [chóry] ............................... 67Chór Katolicki Parafii św. Bartłomieja Apostoła wHażlachu [chóry] ...................................................... 68Chór Katolicki Parafii św. Michała Archanioła wKończycach Wielkich [chóry] .................................... 68Chór Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w WiśleCentrum [chóry] ....................................................... 68Chór Liceum Ogólnokształcącego i Gimnazjum TowarzystwaEwangelickiego [chóry] .............................................. 71Chór Męski „Cantus” [chóry] ......................................... 72Chór Męski Ewangelicki w Zamarskach [chóry] ............. 74Chór Męski Parafii św. Jerzego [chóry] .......................... 74Chór Mieszany „Ave” – Pruchna [chóry] ....................... 74Chór Mieszany „Bładnice” [chóry] ................................. 75Chór Mieszany „Echo” [chóry] ....................................... 75Chór mieszany „Gloria” [chóry] ..................................... 75Chór Mieszany „Magnificat” [chóry] ................................. 75Chór Mieszany „Nadzieja” [chóry] .................................... 76Chór Mieszany „Senior” [chóry] .................................... 77Chór Mieszany Parafii Ewangelicko-Augsburskiej wGoleszowie [chóry] ................................................... 77Chór Mieszany Parafii Ewangelicko-Augsburskiej wGoleszowie przy kościele filialnym w Kozakowicach[chóry] ...................................................................... 77Chór Młodzieżowy „Laudate” [chóry] ........................... 77Chór Młodzieżowy „Sola Fide” [chóry] .......................... 77Chór Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Drogomyślu[chóry] ...................................................................... 77Chór Szkolny „Canzonetta” [chóry] ............................... 78Chór Uniwersytetu Śląskiego „Harmonia” [chóry] ........ 78Chór Ziemi Cieszyńskiej Kościoła Adwentystów DniaSiódmego [chóry] ..................................................... 79Chórek Dziecięco-Młodzieżowy „Gloria” [chóry]........... 79Chórek Dziecięcy „Boże Iskierki” [chóry] ....................... 79Chraścina Władysław [chóry] (Magnificat) .................... 76Chromik Alfred, ks. [chóry] (Ch. Ave) ............................ 64Chv [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] (SilesianSound) .................................................................... 102Chwastek Karina [chóry] (Promyki) ............................... 77Cienciała Barbara [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) .............. 68Cienciała Wiesław (muzyka) (z) ................................... 18Cieszyński Chór Kameralny [chóry] ............................... 63Cieszyńskie Studio Teatralne [zespoły teatralne,kabaretowe i taneczne] ......................................... 107Cieślar Anna (malarstwo) (n) ........................................ 40Cieślar Halina [zespoły regionalne i śpiewacze](Kotarzanie) ............................................................. 89Cieślar Jan [chóry] (Gloria) ............................................ 66Cieślar Maria [chóry] (U.Ch.E.) ...................................... 81Cieślar Marta (zdobnictwo) (n) ..................................... 62Cieślar Urszula (pisanki) (n) .......................................... 50Cieślar Władysława (poezja) (n) ................................... 53Cieślar-Szalbot A. [chóry] (Ch.E. w W.M.) ..................... 65Cieślik Justyna [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .......................................... 100Ciszewska Renata (taniec) (gawędziarstwo) (poezja) (n)...................................................................... 33, 53, 61Ciszewska Renata [zespoły regionalne i śpiewacze](Dz.E.R. Równica) ..................................................... 82Cofała Janina [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne](Piruet) ................................................................... 109Coufal [chóry] (Laudate Dominum) ............................... 69Czaja Monika [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .................................. 100, 101Czajanek Edward [chóry] (Laudate Dominum) .............. 69Czech Marta (ceramika) (n) .......................................... 31Czechow Antoni [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (C.S.T) .................................................... 108Czembor Henryk, dr [chóry] (U.Ch.E.) ........................... 81Czendlik Joanna [zespoły regionalne i śpiewacze] (Dz.Z.R.Dębowiec) (Mali Dębowszczanie) ...................... 83, 84Czepczor Helena (haft) (n) ............................................ 34Czyż Andrzej, ks. [chóry] (Gloria) ................................... 66Czyż Marta (koronkarstwo) (n) ..................................... 36Czyż Zbigniew [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wańcy)................................................................................. 85Ćwięk Antoni (kowalstwo artystyczne i metaloplastyka)(malarstwo) (n) ................................................. 39, 40Dadap [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] ..... 98Damiec Zbigniew (malarstwo) (n) ................................ 40Danek Andrzej [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Ustronsky) ............................................. 105Danel-Bobrzyk Helena [chóry] (Harmonia) ................... 79Dębski Krzesimir [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Turnioki) ................................................ 104Dobija Barbara (bibułkarstwo) (malarstwo) (poezja) (n)...................................................................... 30, 41, 53Dobosz Ewa [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wrzos) . 95Dominik Rudolf (fotografia i film) (pisarstwo) (n).. 31, 51Dorda Maria [chóry] (K.Z.W. Ustroń) ............................ 79Dorda Stanisław [chóry] (U.Ch.E.) ................................. 81Dorighi Janina (zdobnictwo) (pisanki) (n) ............... 51, 62Dragon Andrzej (malarstwo) (n) ................................... 41Dragon Zofia (haft) (n) .................................................. 36Drozd Barbara [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) .................. 68Drozd Hilary (muzyka) (z) ............................................ 18Drozd Hilary [orkiestry] (Ork. Salonowa) .................... 106Drozd Jerzy [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) (Harmonia)[zespoły regionalne i śpiewacze] (R.Z.P.iT. Wisła)(Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ................ 68, 78, 88, 91, 92Drozdowicz [chóry] (Lutnia) .......................................... 80Drózd Jerzy [chóry] (U.Ch.E.) ......................................... 80Dubiel Dominik (fotografia) (z) ..................................... 10116

INDEX OSÓB I ZESPOŁÓWDuc Irena [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT. ZiemiCieszyńskiej) ............................................................. 92Dworzak Antoni [chóry] (L.O.iG.T.E.) ............................. 71Dygacz Adolf [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 91Dyszkiewicz Gertruda (malarstwo) (n).......................... 41Dzida Franciszek (fotografia i film) (n) .......................... 32Dziecięca Estrada Regionalna „Równica” [zespołyregionalne i śpiewacze] ............................................ 82Dziecięcy Zespół „Czadeczka” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 83Dziecięcy Zespół „Groniczki” [zespoły regionalne iśpiewacze] (Groniczki) ............................................. 83Dziecięcy Zespół „Leśnica” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 83Dziecięcy Zespół „Mali Istebniocy” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 83Dziecięcy Zespół „Mały Koniaków” z Koniakowa [zespołyregionalne i śpiewacze] ............................................ 83Dziecięcy Zespół Flamenco [zespoły teatralne,kabaretowe i taneczne] .......................................... 108Dziecięcy Zespół Regionalny „Dębowiec” [zespołyregionalne i śpiewacze] ............................................ 83Dziecięcy Zespół Regionalny „Mali Dębowszczanie”[zespoły regionalne i śpiewacze] .............................. 84Dziecięcy Zespół Regionalny „Mali Tkocze” [zespołyregionalne i śpiewacze] ............................................ 84Dziecięcy Zespół Taneczny „Macierzanki” [zespołyteatralne, kabaretowe i taneczne] ......................... 108Dziedziak Bernard [chóry] (Lutnia) ................................ 80Dzierżewicz-Wikarek Iwona (malarstwo) (z)................. 14Edwards Karen [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) ........................................... 100Eksperyment [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne]............................................................................... 108Estrada Ludowa „Czantoria” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 84Ewangelicki Chór Kościelny [chóry] ............................... 79Faruga Jacek (fotografia i film) (n) ................................ 32Faruga Stanisław [chóry] (Ave-Pruchna) ....................... 74Ferek Józefa [zespoły regionalne i śpiewacze] (Sz.Z.R.Junior) ...................................................................... 90Fester [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Silesian Sound) ...................................................... 102Fiedor Maria [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wrzos) 95Fober Jerzy (rzeźba) (z) ................................................. 27Foltyn Gustaw [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Foltyn-Skutek Grażyna (malarstwo) (n) ........................ 41Folwarczny Karol [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Freetown [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] 98Fujcikowa Helena (pisarstwo) (poezja) (n) ............. 51, 53Fuks [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne] ........ 108Gabryś Józef, ks. [chóry] (Gloria) ............................. 65, 66Gabryś Paulina (malarstwo) (n) .................................... 41Gabryś Ryszard (muzyka) (z) ......................................... 18Gabzdyl Karol (malarstwo) (n) ...................................... 41Gajda Bartosz [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne](Łowcy.B) ................................................................ 109Gajdzica Franciszek [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....................................... 92Gajownik Małgorzata (koronkarstwo) (n) .................... 36Gała Zofia (koronkarstwo) (n) ...................................... 36Gama 2 [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] ... 98Garus Barbara [chóry] (Lutnia) ...................................... 72Gaś Dorota [chóry] (Promyki) ....................................... 77Gatnar – Guzy Maria (malarstwo) (n) ........................... 41Gawlas Jan [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) (Cantus)(Harmonia) [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ............................ 68, 74, 78, 91, 92Gawlas Krzysztof (muzyka) (z) ...................................... 19Gawlas Teresa [zespoły regionalne i śpiewacze](Kotarzanie) ............................................................. 89Gawlińska Danuta (malarstwo) (n) ............................... 42Gawłowski Jan [zespoły regionalne i śpiewacze](Nadolzianie) ............................................................ 94Gawron-Gaszczyk Agnieszka [chóry] (Lutnia)(Canzonetta) [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Dadap) .......................................... 72, 78, 98Gazurek Dorota [zespoły regionalne i śpiewacze] (MaliIstebniocy) ............................................................... 83Gazurek Ewa (układanie kompozycji kwiatowych) (n) . 61Gazurek Jakub (rzeźba) (malarstwo) (n) ................. 42, 57Gazurek Janina (haft) (n) .............................................. 34Gazurek Maria (haft) (n) ............................................... 34Gejger Tadeusz [chóry] (Lutnia) .................................... 80Gębusia Maria [chóry] (Nadzieja) .................................. 76Gibiec Jan [chóry] (Cantus) ........................................... 74Gibiec Krystyna [chóry] (U.Ch.E.) .................................. 81Gibiec Magdalena [chóry] (Promyki) ............................. 77Gibiec Małgorzata [chóry] (Promyki) ............................ 77Giecek Alina (koronkarstwo) (n) ................................... 36Gielata Anna ([zespoły regionalne i śpiewacze](Kotarzanie) ............................................................. 89Gil Jarosław (fotografia i film) (n) ................................. 32Gil Józef [zespoły regionalne i śpiewacze] (R.Z.P.iT. Wisła)................................................................................. 88Glac Magdalena [chóry] (Gloria) ................................... 79Glajc Maria [chóry] (Laudate Dominum) ....................... 70Glenc Jacek [chóry] (C.Ch.K.) ......................................... 63Gluza Adam [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Radogost) .............................................................. 101Gluza Jan (grafika) (kowalstwo artystyczne imetaloplastyka) (malarstwo) (n) .................. 33, 39, 42Gluza Jarosław (stolarstwo artystyczne) (rzeźba) (n) .. 57,60Gociek Anna [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Gołębiowski Piotr [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Turnioki) ................................................ 103Gołkowski Włodzimierz (pisarstwo) (n) ........................ 51Gomółka Mikołaj [chóry] (Cantus) (Canzonetta) ..... 74, 78Goniewicz-Urbaś Halina [chóry] (Absolwent) (Harmonia)........................................................................... 79, 81Goras Mieczysław [chóry] (Ch.K.P.św.Bartłomieja)[zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT. ZiemiCieszyńskiej) .................................................. 68, 92, 93Gorczycki Grzegorz Gerwazy [chóry] (Cantus) .............. 74Gosieniecka-Giertuga Regina (kostium i tkanina (n) .... 39Gossec Francois-Joseph [chóry] (L.O.iG.T.E.) ................ 71Goszyk Łukasz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Pogodny Żniwiarz) ................................... 99117

INDEX OSÓB I ZESPOŁÓWGoszyk Łukasz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Radogost) .............................................. 101Goszyk Piotr [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Pogodny Żniwiarz)................................................... 99Góra Bartosz [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne](Łowcy.B) ................................................................ 109Górecki Henryk Mikołaj [chóry] (Canzonetta) (Ch.K.E.-A.w Wiśle) ............................................................. 68, 78Górnicka-Herma Urszula (rzeźba) (z) ............................ 27Górniok Dariusz (muzyka) (z) ........................................ 19Górniok Maria [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Sunrise) ................................................. 103Górniok-Naglik Alina [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....................................... 92Greń Czesław [zespoły regionalne i śpiewacze] (Brynioki)................................................................................. 85Greń Józef [zespoły regionalne i śpiewacze] (Leśnica) .. 83Greń Roman [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wrzos) . 94Greń Tomasz [zespoły regionalne i śpiewacze] (Brynioki)................................................................................. 85Grosek Ewa (koronkarstwo) (n) .................................... 36Grosek Klaudia (bibułkarstwo) (n) ................................ 30Gruba Barbara [chóry] (Laudate Dominum) .................. 71Gruchel Jan (muzyka) (n) .............................................. 49Gruchel Jan [orkiestry] (Cieszynianka) ......................... 106Gruchel Maria [chóry] (Lutnia) ...................................... 80Gruchel Piotr [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (A.Z.T w Cieszynie) ........................... 92, 107Grupa śpiewacza „Czernianie” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 84Grupa Śpiewacza „Grónie” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 84Grupa Śpiewacza „Tkocze” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 84Grupa Śpiewacza „Uścieńkowianie” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 85Grupa Śpiewacza „Wańcy” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 85Grupa Śpiewacza Kończaneczki [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 84Grupa Śpiewacza Żeńska „Stejizbianki” [zespołyregionalne i śpiewacze] ............................................ 85Gruszka Urszula (taniec) (n) .......................................... 61Gruszka Urszula [zespoły regionalne i śpiewacze] (Dz.Z.Mały Koniaków) (Z.P.iT. Koniaków) .................... 83, 90Grzesik Katarzyna (zdobnictwo) (n) .............................. 30Grzesik Piotr [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Batalion d’Amour) ................................................... 97Grześkowiak Alicja [chóry] (Cantus) .............................. 73Guziur Emanuel [chóry] (Harmonia) .............................. 78Gwarek Leszek [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Koniaków) ................................................................ 90Gwarek Zuzanna (koronkarstwo) (n) ............................ 36Gwarkowa Maria [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Koniaków) ................................................................ 90Gwarkowa Zuzanna [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Koniaków)..................................................... 90Habarta Józef [chóry] (Cantus) ...................................... 74Habarta Ludwik (rzeźba) (n) ......................................... 58Hadyna Jerzy [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) (Harmonia)[zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT. ZiemiCieszyńskiej) .................................................. 68, 78, 91Hadyna Stanisław, prof. [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) .... 68Haendel Jerzy Fryderyk [chóry] (Cantus) ....................... 74Halama Rudolf [chóry] (Lutnia) ..................................... 80Halfar Rudolf [chóry] (Harmonia) (Lutnia) .............. 78, 80Hałat Krystyna [zespoły regionalne i śpiewacze] (Leśnica)................................................................................. 83Haratyk Teresa (koronkarstwo) (n) .............................. 37Hauptmann Jean-Claude [chóry] (L.O.iG.T.E.) (Cantus)(Ch.M.P.E-A w Goleszowie) [orkiestry] (O.K.P.E-A. wGoleszowie) .......................................... 71, 74, 77, 106Hauptmann Małgorzata [chóry] (Promyki) ................... 77Hawerland Fryderyk [chóry] (Canzonetta) .................... 78Hawerland Fryderyk [chóry] (Lutnia) ............................ 72Heczko Bogusław (malarstwo) (n) ................................. 42Heller Bartosz [zespoły regionalne i śpiewacze] (Leśnica)................................................................................. 83Heller Olga [zespoły regionalne i śpiewacze] (Leśnica) . 83Herda Jan (rzeźba) (n) .................................................. 58Herma Jan (rzeźba) (z) .................................................. 28Herma Tomasz (rzeźba) (z) ........................................... 28Herman Bartłomiej [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Ustronsky) ............................................. 104Herok Dorota (taniec) (n) ............................................. 61Herok Dorota [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne](Klezmer) ................................................................ 110Hetnał Piotr [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Puste Biuro) .......................................................... 100Hetschko (Heczko) Jan Antoni [chóry] (LaudateDominum) ................................................................ 69Hławiczka Aaron [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Sunrise) ................................................. 103Hławiczka Adam [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) (Cantus) 68,74Hławiczka Andrzej [chóry] (U.Ch.E.) .............................. 80Hławiczka Karol [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) (Cantus)(Harmonia) .................................................... 68, 74, 78Hławiczka Leszek [chóry] (Gloria) .................................. 67Hojdysz Gustaw [chóry] (Gloria) ................................... 67Holeksa Elżbieta (poezja) (n) ........................................ 53Holeksa Józef [chóry] (U.Ch.E.) ..................................... 80Hryniewicz Grzegorz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Sunrise) ................................................. 103Hubczyk Elżbieta [chóry] (Benedictus) .......................... 65Iskoja [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] ...... 98Jabłońska Lucyna (poezja) (n)....................................... 53Jachym Mateusz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .................................. 100, 101Jagiełło Władysław [chóry] (Harmonia) ........................ 78Jałowiczor Paweł (rzeźba) (n) ....................................... 58Jan Paweł II [chóry] (Ch. Ave) (Ch. Gloria) (Ch.M.P.św.Jerzego) ......................................................... 64, 67, 74Jan Sarkander, św. [chóry](Ch.M.P. św. Jerzego) .......... 74Jancz Zuzanna (haft) (n) ............................................... 34Janicki Franciszek [chóry] (Laudate Dominum) ............. 70Janik Jerzy, ks. [chóry] (U.Ch.E.) .................................... 80Janoszek Agnieszka (koronkarstwo) (n)........................ 37Janota Bernadeta (poezja) (n) ...................................... 54Jarek Bernard, ks. kan. [chóry] (Ave-Pruchna) .............. 74Jasiński Henryk (grafika) (z) .......................................... 11118

INDEX OSÓB I ZESPOŁÓWJaślar-Walicka Ewa (muzyka) (z) ................................... 20Jerominek Franciszek [chóry] (Laudate Dominum) ....... 70Juraschek [chóry] (Laudate Dominum) .......................... 69Jurgała-Jureczka Joanna (malarstwo) (n) ...................... 43Juroszek Anna [zespoły regionalne i śpiewacze](Jetelinka) ................................................................. 86Juroszek Danuta (koronkarstwo) (n) ............................ 37Juroszek Jadwiga (haft) (n) ........................................... 34Juroszek Jan (kowalstwo artystyczne i metaloplastyka(n) ............................................................................. 39Juroszek Michał [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Koniaków) ................................................................ 90Juroszek Teresa (koronkarstwo) (n) ............................. 37Kabaret Łowcy.B [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] ............................................................... 109Kabaret Regionalny „Rufijoki” [zespoły teatralne,kabaretowe i taneczne] .......................................... 109Kaczmarek Szymon [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Pogodny Żniwiarz) ................................... 99Kaczmarek Szymon [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Radogost) .............................................. 102Kaczmarek-Adamczyk Alicja [chóry] (Ch. Ave)............... 64Kaczmarzyk Jan [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wałasi)................................................................................. 87Kaczmarzyk Maria [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Gama 2) ................................................... 98Kaiser Marcin [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Sleepwalkers) ........................................ 102Kajm Marek [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Turnioki) ................................................................ 104Kajzar Brygida (koronkarstwo) (n) ................................ 37Kalarus Maciej (poezja) (n) ........................................... 54Kaleta Wioletta [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Kalińska Beata (poezja) (n) ........................................... 54Kałamaga Mariusz [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (Łowcy.B) ............................................... 109Kałuża Aleksander [zespoły regionalne i śpiewacze](Wrzos) ..................................................................... 95Kameralny zespół Wokalny „Ustroń” [chóry] ................ 79Kamieniarz Mieczysław (rzeźba) (n) ............................. 58Kamil [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Metafora) ................................................................ 99Kanafek Czesław (ludwisarstwo) (n) ............................. 40Kantor- Bolko- Adolf [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (C.S.T) .................................................... 108Kapela „Brynioki” [zespoły regionalne i śpiewacze] ...... 85Kapela „Maliniorze” [zespoły regionalne i śpiewacze] .. 87Kapela „Ochodzita” [zespoły regionalne i śpiewacze] ... 87Kapela „Wałasi” [zespoły regionalne i śpiewacze] ........ 87Kapela „Zwyrtni” [zespoły regionalne i śpiewacze] ....... 87Kapela Góralska „Torka” [zespoły regionalne i śpiewacze]................................................................................. 85Kapela Ludowa „Jetelinka” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 86Karnas-Greń Barbara [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....................................... 92Karpeta Anna (układanie kompozycji kwiatowych) (n) 61Kasper Anna (muzyka) (n) ............................................. 49Kasprzak Jacek [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Kasprzak Kornelia [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....................................... 92Kasprzyk Rafał [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .......................................... 100Kastelik Kazimierz (rzeźba) (n) ...................................... 58Kaszper Kazimierz (pisarstwo) (z) ................................. 23Kasztura Wojciech (poezja) (n) ..................................... 54Katolicki Chór „Lutnia” [chóry] ...................................... 80Kawa Agnieszka (fotografia i film) (n) ........................... 32Kawulok Anna (poezja) (n) ........................................... 54Kawulok Jan [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Koniaków) ................................................................ 90Kawulok Maria (haft) (n) .............................................. 34Kawulok Zuzanna (gawędziarstwo) (n) ......................... 33Kawulok Zuzanna [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Koniaków) .................................................... 90Kąkol Anna (haft) (n) .................................................... 34Kenig Urszula [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Goleszów) ................................................................ 90Kępski Marcin (fotografia i film) (n) ............................. 32Kidoń ........................................................................... 100Kidoń Karolina [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .......................................... 100Kilar Wojciech (Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ..................... 91Kilar Wojciech [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ............................................. 91, 92Kisza Paweł [chóry] (Gloria) .......................................... 66Kisza Wiktor [chóry] (Lutnia) ......................................... 80Kisza-Bruel Janina (pisarstwo) (n) ................................ 51Klimczak Albin (malarstwo) (n) ..................................... 43Klimczak Beata (bibułkarstwo) (n) ................................ 30Klimczak Irena [zespoły regionalne i śpiewacze](Czantoria) ............................................................... 88Klimowski Andrzej (rzeźba) (n) ..................................... 58Klimurczyk Remigiusz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Sleepwalkers) ........................................ 102Kliś Bogumiła (koronkarstwo) (n) ................................. 37Kluz Roman, ks. [chóry] (Magnificat) ............................ 76Kłapa Jadwiga [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Poethicon) ............................................... 99Kłósko Maria [zespoły regionalne i śpiewacze] (R.Z.P.iT.Wisła) ....................................................................... 88Knopek Józef (grafika) (z) ............................................. 11Kobiela Leopold [chóry] (Laudate Dominum) ......... 70, 71Kobielusz Anna (koronkarstwo) (n) .............................. 37Kocan Eugeniusz (poezja) (n)........................................ 54Kocur Damian [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Turnioki) ................................................ 103Kocyan Jan (stolarstwo artystyczne) (rzeźba) (n) ... 58, 60Koczy Dawid [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Puste Biuro) .......................................................... 101Kohut Bronisław (grafika) (z) ........................................ 12Kohut Helena (koronkarstwo) (n) ................................. 37Kohut Piotr (rzeźba) (n) ................................................ 59Kohut Piotr [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Poethicon) .............................................................. 99Kolondra Marian [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Radogost) ...................................... 101, 102Kolud Robert [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Batalion d’Amour) ................................... 97Kołder Grażyna (architektura) (z) ................................... 8Kołodziejczyk Lech (malarstwo) (z)............................... 14119

INDEX OSÓB I ZESPOŁÓWKonarzewska Iwona (malarstwo) (z) ............................. 15Kondziołka Andrzej [zespoły regionalne i śpiewacze](Nadolzianie) ............................................................ 94Konik L. [chóry] (Ch.E. w W.M.) ..................................... 65Konopnicka Maria [chóry] (Harmonia) .......................... 78Kopryan Barbara (haft) (n) ............................................ 35Korus Eryk (malarstwo) (n) ........................................... 43Korus Iwona (malarstwo) (n) ........................................ 43Korzec Zofia (układanie kompozycji kwiatowych) (n) ... 61Korzeniewski Grzegorz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Tiramizu) ............................................... 103Korzonek Urszula Stefania (pisarstwo) (poezja) (n) 51, 54Kossak-Szatkowska Zofia [zespoły regionalne iśpiewacze] (Wrzos) [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (A.Z.T. w Cieszynie) .......................... 95, 107Kotarba Jacek [zespoły regionalne i śpiewacze] (Torka) 86Kotas Józef [chóry] (U.Ch.E.) ......................................... 81Kotas Maryla [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Kotów Grażyna (poezja) (n) .......................................... 54Kozieł Józef [chóry] (U.Ch.E.) ......................................... 81Kozioł Jan [chóry] (Laudate Dominum) ......................... 70Kozok Ewa [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Tiramizu) ............................................................... 103Koźlik Marek [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 93Krentowicz Jacek (architektura) (z)................................. 8Krężelok Małgorzata (koronkarstwo) (n) ...................... 37Krężelok Zbigniew (rzeźba) (n) ..................................... 59Kronhold Jerzy (poezja) (z) ........................................... 25Krzempek Bolesław [zespoły regionalne i śpiewacze](R.Z.P.iT. Wisła) ........................................................ 88Krzyński [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT. ZiemiCieszyńskiej) ............................................................. 92Krzywoń Krystyna [zespoły regionalne i śpiewacze](Lutnia) ..................................................................... 95Kubala Karol (rzeźba) (malarstwo) (architekt) (z) 8, 15, 28Kubicius Angelika [zespoły regionalne i śpiewacze](Wrzos) ..................................................................... 95Kubicjus Karol [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wrzos)................................................................................. 95Kubicjus-Powada Helena [zespoły regionalne iśpiewacze] (Wrzos) .................................................. 95Kubień Ludmiła [chóry] (Lutnia) [zespoły regionalne iśpiewacze] (Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ............... 80, 93Kubok Renata (malarstwo) (n) ...................................... 43Kuczyńska Joanna (malarstwo) (n) ............................... 43Kudłacik Artur [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Ustronsky) ............................................. 104Kugiejko Karol [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Sunrise) ................................................. 103Kukuczka Ewa (koronkarstwo) (n) ................................ 37Kukuczka Franciszek (pisarstwo) (n) ............................. 51Kukuczka Halina (koronkarstwo) (n) ............................. 37Kukuczka Jan [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Koniaków) ................................................................ 90Kukuczka Józef (rzeźba) (n) ........................................... 59Kukuczka Józef [zespoły regionalne i śpiewacze] (K.Ochodzita) ................................................................ 87Kukuczka Krzysztof (rzeźba) (n) .................................... 59Kukuczka Zofia (koronkarstwo) (n) ............................... 37Kula Jan (malarstwo) (n) ............................................... 43Kulik Anna (koronkarstwo) (n) ..................................... 37Kurus Paweł [chóry] (U.Ch.E.) ....................................... 80Kuś Sławomir [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Sunrise) ................................................. 103Kuzyk Tadeusz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Polandia) ............................................... 100Kwaśniewski Aleksander [chóry] (Cantus) [zespołyregionalne i śpiewacze] (Zgrabianie) ................. 73, 96Kwiatkowska Monika (bibułkarstwo) (n) ...................... 30Kwiczała Jerzy [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Lankocz Lidia (kostium i tkanina) (n) ............................. 39Lankocz Lidia [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Goleszów) (Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) [zespołyteatralne, kabaretowe i taneczne] (Koksinel)(Trufflee) ..................................................... 90, 92, 110Lapikus Zygmunt [zespoły regionalne i śpiewacze](Wrzos) .................................................................... 95Larysz Eugenia [zespoły regionalne i śpiewacze](Beskuryje) ............................................................... 95Larysz Eugenia [zespoły regionalne i śpiewacze](Przocielki) ............................................................... 95Lasota Jan [chóry] (U.Ch.E.) .......................................... 81Lazar Ewa (układanie kompozycji kwiatowych) (n) ...... 62Lazar Paweł (rzeźba) (n) ............................................... 59Lazar Paweł [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Sunrise) ................................................................. 103Legierska Anna (malarstwo) (n).................................... 43Legierska Beata (koronkarstwo) (n) ............................. 37Legierska Helena [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Legierska Janina (koronkarstwo) (n) ............................ 37Legierska Maria (koronkarstwo) (n) ............................. 37Legierska Mariola (koronkarstwo) (n) .......................... 37Legierska Marta (koronkarstwo) (n) ............................. 37Legierska Teresa (koronkarstwo) (n) ............................ 37Legierski Czesław (rzeźba) (n)....................................... 59Legin Karol [chóry] (Lutnia) ........................................... 80Lennert Joanna (malarstwo) (n) ................................... 43Ligocka Janina (koronkarstwo) (n) ................................ 38Lipina Maciej (zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne) ................................................................ 100Lipowczan Jacek (malarstwo) (z) .................................. 15Lipowczan-Stawarz Joanna [chóry] (Ch.M.P.E-A wGoleszowie przy k.f. w Kozakowicach) ..................... 77Lisowska Mieczysława (malarstwo) (n) ........................ 43Lissowska Ruta Kornelia (poezja) (n) ............................ 54Ludowy Zespół Śpiewaczy „Tryton” [zespoły regionalne iśpiewacze] ............................................................... 87Łupieżowiec Maria (koronkarstwo) (n) ........................ 38Łupieżowiec Robert (rzeźba) (n) ................................... 59Łuszczak Małgorzata (grafika) (z) ................................. 12Mach Józef (rzeźba) (n) ................................................ 59Mach Józef [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.R.Brenna) .................................................................... 88Machej Zbigniew (poezja) (pisarstwo) (z) ............... 24, 26Macoszek Janusz [zespoły regionalne i śpiewacze](Jetelinka) ................................................................ 86Macura Beata [chóry] (Ch.M.E. w Zamarskach) ............ 74Macura Stanisław [chóry] (U.Ch.E.) ............................... 80Madej A., prof. [zespoły regionalne i śpiewacze](Jetelinka) ................................................................ 86120

INDEX OSÓB I ZESPOŁÓWMadej Fryderyka (malarstwo) (n) ................................. 44Madzia Bogusława [chóry] (Ch.Dz. Świetliki) ................. 65Madzia Bogusława [chóry] (Magnificat) ........................ 76Madzia Marek [chóry] (Magnificat) ......................... 75, 76Majętny Barbara (ceramika) (z) ..................................... 10Majętny Władysław (pisarstwo) (n) .............................. 51Makarewicz Ryszard (architektura) (z) ........................... 8Malacina Anna [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Turnioki) ................................................ 104Malik Jan (malarstwo) (n) ............................................. 44Malirz Wanda (malarstwo) (n) ...................................... 44Małyjurek Danuta [zespoły regionalne i śpiewacze](Wrzos) ..................................................................... 95Małyjurek Leszek (rzeźba) (n) ....................................... 59Małyjurek Małgorzata [zespoły regionalne i śpiewacze](Czadeczka) .............................................................. 83Małyjurek Małgorzata [zespoły regionalne i śpiewacze](Zgrabianie) .............................................................. 96Małysz Krystyna (haft) (koronkarstwo) (n) ............. 35, 38Marcinek Anna [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Marcinek Janina [zespoły regionalne i śpiewacze](R.Z.P.iT. Wisła) (Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) .. 88, 91, 92Marcinek Zofia [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Marduła Bartłomiej [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Turnioki) ................................................ 104Marek Wojciech [chóry] (Harmonia) ............................. 78Marekwica Jolanta (koronkarstwo) (n) ......................... 38Markuzel Małgorzata [chóry] (Magnificat) .................... 76Marszałek Szymon [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Berdo)...................................................... 98Maryniok-Cieślarowa Władysława (pisarstwo) (poezja)(n) ....................................................................... 52, 54Master of Mind [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] .................................................................. 99Mateusz [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Metafora) ................................................................ 99Matkowski Eugeniusz (poezja) (pisarstwo) (z) ........ 24, 26Matula Paweł [chóry] (U.Ch.E.) ..................................... 80Matuszny Ewa (koronkarstwo) (n)................................ 38Matuszny Jan [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Koniaków) ................................................................ 90Mazur Aleksandra (grafika) (z) ...................................... 13Mazur Anna (poezja) (n) ............................................... 54Mazur Imelda (malarstwo) (n) ...................................... 44Mendelssohn-Bartholdy Felix [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle)................................................................................. 68Mendroch Ludwik [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....................................... 92Metafora [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] 99Metamorfoza [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] .................................................................. 99Mędrek Renata [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ogrodzanie) .............................................................. 91Michalczyk Maria (rzeźba) (malarstwo) (n) ............ 44, 59Michalik Aniela (malarstwo) (n).................................... 44Michalik Wanda (zdobnictwo) (poezja) (malarstwo) (n)..................................................................... 44, 54, 62Michalska Wioletta (koronkarstwo) (n) ........................ 38Michałek Bolesław (rzeźba) (malarstwo) (n) .......... 44, 59Michałek Jan (kowalstwo artystyczne i metaloplastyka)(n) ............................................................................ 39Michałek Maria (koronkarstwo) (n) ............................. 38Michałek Zbigniew (kowalstwo artystyczne imetaloplastyka) (n) ................................................. 39Mickiewicz Adam [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (C.S.T) .................................................... 108Mider Wanda (poezja) (n) ............................................ 54Miękina Leon (pisarstwo) (z) ........................................ 24Mikler Erwin,ks. [chóry] (Magnificat) ............................ 75Miłek Agnieszka [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Poethicon) ............................................... 99Miro [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Silesian Sound)...................................................... 102Misiorz Jan (rzeźba) (n) ............................................... 59Misztal Laura [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Sunrise) ................................................. 103Mizia Rudolf [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.Ś. przyOSP Zamarski) [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (A.Z.T. w Zamarskach) ..................... 95, 107Mocko Jan Ewangelista, ks. [chóry] (Laudate Dominum)........................................................................... 69, 70Molenda Adam (malarstwo) (z).................................... 16Moniuszko Stanisław [chóry] (Canzonetta) ................... 78Morcinek Gustaw [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....................................... 91Moskała Bolesław [zespoły regionalne i śpiewacze](Leśnica) ................................................................... 83Moskała Paweł [zespoły regionalne i śpiewacze] (Leśnica)................................................................................. 83Moskała Stanisław [zespoły regionalne i śpiewacze](Leśnica) ................................................................... 83Motyka Maria (haft) (n) ................................................ 35Motyka Teresa (haft) (n) .............................................. 35Mozart Wolfgang Amadeus [chóry] (Cantus) ................ 74Mozor Karol, ks. [chóry] (Laudate Dominum) ............... 71Mucha Magdalena (muzyka) (z) .................................... 20Mucha Michalina (ceramika) (n) .................................. 31Muschiol Łukasz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Radogost) .............................................. 101Musioł Jacek [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Musioł Jan [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Radogost) .............................................................. 101Muszkiet Beata (koronkarstwo) (n) .............................. 38Mytych [chóry] (Lutnia) ................................................. 80Niedoba Adam [zespoły regionalne i śpiewacze] (R.Z.P.iT.Wisła) ....................................................................... 88Niedoba Andrzej (pisarstwo) (z) ................................... 24Niedoba Andrzej [zespoły regionalne i śpiewacze](R.Z.P.iT. Wisła) ........................................................ 88Niemiec Zbigniew (grafika) (malarstwo) (pisarstwo)(rzeźba) (n) .............................................. 33, 44, 52, 59Nikodem Paweł, ks. [chóry] (U.Ch.E.) ............................ 80Noga Bolesław [chóry] (Gloria) ..................................... 67Noga Jan [chóry] (U.Ch.E.) ............................................ 81Noga Jan, ks. [chóry] (Gloria) ........................................ 67Nowak Damian [zespoły regionalne i śpiewacze](Maliniorze).............................................................. 87Nowak Emil [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wrzos) .. 95Nowak Emilia [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wrzos) 95Nowak Hanna (malarstwo) (n) ..................................... 44121

INDEX OSÓB I ZESPOŁÓWNowok Tamara [chóry] (Canzonetta) ............................ 78Nowok Tamara [chóry] (Lutnia) ..................................... 72Nowosielska Anna Sonia (poezja) (n) ........................... 55Nowotarski Leszek [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Turnioki) ................................................ 104Nowowiejski Feliks [chóry] (Harmonia) ......................... 78Nowowiejski Feliks [chóry] (Laudate Dominum) ........... 70Oczkowska Jolanta (malarstwo) (n) .............................. 44Odias Henryk [chóry] (Cantus) ...................................... 74Orawska Małgorzata (poezja) (n) ................................. 55Orkiestra Dęta „Cieszynianka” .................................... 106Orkiestra Dęta „Pogwizdowianka” [orkiestry] ............. 106Orkiestra Dęta Państwowej Szkoły Muzycznej wCieszynie [orkiestry] ............................................... 106Orkiestra Kameralna Państwowej Szkoły Muzycznej Istopnia w Cieszynie [orkiestry] .............................. 106Orkiestra Kościelna Parafii Ewangelickiej w Goleszowie[orkiestry] ............................................................... 106Orkiestra Salonowa [orkiestry] .................................... 106Orszulik Jan [chóry] (Lutnia) .......................................... 72Ostrowska Małgorzata [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) ........................................... 100Oszelda Jerzy (poezja) (z).............................................. 26Oszelda Jerzy [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Poethicon) ............................................... 99Oszuścik Urszula (malarstwo) (n) ................................. 44Ożana Anna [chóry] (U.Ch.E.) ........................................ 81Pabian Teresa (zdobnictwo) (n) .................................... 62Pająk Gabriela (malarstwo) (n) ..................................... 44Pająk Mariusz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Batalion d’Amour) ................................... 97Pala Tomasz (muzyka) (z) .............................................. 21Palowski Józef (poezja) (n) ........................................... 55Pancerz Daniel [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Poethicon) ............................................... 99Papierzyński Tadeusz [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.R. Istebna) ............................................................ 94Paranomia [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne]................................................................................. 99Pasterny Sylwia (malarstwo) (n) ................................... 44Pasterny Wiktor (rzeźba) (malarstwo) (n) ............... 45, 59Paszek-Trefon Aleksandra [chóry] (C.Ch.K.) .................. 63Patrol [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Silesian Sound) ...................................................... 102Pawełek Edward (rzeźba) (n) ........................................ 59Paździora Aleksandra (haft) (n) .................................... 35Pelar Józef [chóry] (Ch.M.P.E-A. w Goleszowie) ............ 77Penkała Krystyna [chóry] (Ch.E.H.-Z.) ............................ 65Piech Maria (malarstwo) (n) ......................................... 45Piechocki Andrzej (rzeźba) (n) ...................................... 60Piechocki Andrzej [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (TKZ Musik) ............................................. 103Pieczonka Edyta (kostium i tkanina) (n) ........................ 39Pieczonka Józef [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wrzos)................................................................................. 95Pietroszek Stanisław (pisarstwo) (z) ............................. 24Pietrzyk Daniel [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Berdo)...................................................... 98Pilch A. [chóry] (Ch.E. w W.M.)...................................... 65Pilch Andrzej (zabawkarstwo) (n) ................................. 62Pilch Andrzej [zespoły regionalne i śpiewacze](Czernianie) .............................................................. 84Pilch Janina (poezja) (n) ................................................ 55Pilch Jerzy (pisarstwo) (z) ............................................. 24Pilch Joanna (zdobnictwo) (n) ...................................... 31Pilch M. [chóry] (Ch.E. w W.M.) .................................... 65Pilch Szymon [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne](C.S.T) ..................................................................... 108Pindur Paweł [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne](Łowcy.B) ............................................................... 109Pinkas Danuta [zespoły regionalne i śpiewacze] (R.Z.P.iT.Wisła) ....................................................................... 88Pinkas Ernest [chóry] (Ch.M.P.E-A. w Goleszowie)[orkiestry] (O.K.P.E-A. w Goleszowie) .............. 77, 106Pinkas Gustaw [chóry] (Ch.M.P.E-A. w Goleszowie)[orkiestry] (O.K.P.E-A. w Goleszowie) [zespołyregionalne i śpiewacze] (Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) 77,93, 106Piotrowska Eugenia (malarstwo) (n) ............................ 45Piruet [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne] ..... 109Pisarek Gertruda (poezja) (n) ....................................... 55Pisarzowski Edward [chóry] (Ch. Ave) ........................... 63Piwko Rudolf (kowalstwo artystyczne i metaloplastyka)(poezja) (rzeźba) (n) ..................................... 40, 55, 60Piwko Tomasz (muzyka) (z) ........................................... 22Plinta Edward [chóry] (Gloria) ....................................... 66Poćwierz Antoni [chóry] (Laudate Dominum) (Cantus)[zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT. ZiemiCieszyńskiej) ................................ 70, 71, 74, 78, 91, 92Podżorny Adam [chóry] (Gloria) .................................... 66Podżorski Jan (malarstwo) (n) ...................................... 45Podżorski Józef [chóry] (U.Ch.E.) ................................... 81Poethicon [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Poethicon) .............................................................. 99Pogodny Żniwiarz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] .................................................................. 99Poison Words [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] .................................................................. 99Pojda Stefan [zespoły regionalne i śpiewacze] (R.Z.P.iT.Wisła) ....................................................................... 88Polandia [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] 100Poloczek Jerzy [zespoły regionalne i śpiewacze] (Grónie)................................................................................. 84Poloczek Jerzy [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Poloczek Teresa (haft) (n)............................................. 35Polok Bronisława (haft) (n) ........................................... 35Pońc Aneta [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne](Dz.Z.F.) .................................................................. 108Probosz Agnieszka (koronkarstwo) (n) ......................... 38Probosz Stanisław (rzeźba) (n) ..................................... 60Prochaska Leszek (malarstwo) (n) ................................ 45Procner Mariola (koronkarstwo) (n)............................. 38Prus Michalina (kostium i tkanina) (n).......................... 39Pryczek Teresa (malarstwo) (n) .................................... 45Przybytek Beata [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .................................. 100, 101Przywara Benedykt [orkiestry] (Pogwizdowianka) ...... 106Pszczółka Roman [chóry] (Gloria) .................................. 67Ptak Zuzanna (koronkarstwo) (n) ................................. 38Pudra Jacobi [chóry] (Laudate Dominum) ..................... 69Puste Biuro [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne]............................................................................... 100122

INDEX OSÓB I ZESPOŁÓWPustówka Helena [zespoły regionalne i śpiewacze](R.Z.P.iT. Wisła) ........................................................ 88Pyka Karol [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Puste Biuro) .................................................. 100, 101Pyszny Jadwiga [chóry] (Ch.K.P.św.Archanioła) ............. 68Pyszny Zbigniew [chóry] (Ch.K.P.św.Archanioła) ........... 68Qbs [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] (SilesianSound) .................................................................... 102Radogost [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne]............................................................................... 101Rakowski Leszek [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Rakowski Tadeusz [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....................................... 92Rakowski Władysław [chóry] (Lutnia) [zespoły regionalnei śpiewacze] (Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....... 80, 91, 92Raszka Dagmara [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Metafora) ................................................ 99Raszka Grażyna [chóry] (Magnificat) ............................. 76Raszka Jan [chóry] (U.Ch.E.) .......................................... 80Raszka Jan [chóry](Ch.M.P. św. Jerzego) [zespołyregionalne i śpiewacze] (Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) 74,92, 93Raszka Józef [chóry] (Gloria) ......................................... 66Raszka Rudolf [zespoły regionalne i śpiewacze](Uścieńkowianie) ...................................................... 85Rąpel Maria [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Sunrise) ................................................................. 103Regionalny Zespół „Brenna” im. Józefa Macha [zespołyregionalne i śpiewacze] ............................................ 88Regionalny Zespół Dziecięco-Młodzieżowy „Czantoria”[zespoły regionalne i śpiewacze] .............................. 88Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Wisła” [zespołyregionalne i śpiewacze] ............................................ 88Retka Jerzy [chóry] (Gloria) ........................................... 66Riess Wojciech (architektura) (z) .................................... 9Rodzinna Grupa Pieśni i Tańca „Kotarzanie” [zespołyregionalne i śpiewacze] ............................................ 89Rosenberg Zofia [zespoły regionalne i śpiewacze](R.Z.P.iT. Wisła) ........................................................ 88Rubinger [chóry] (Laudate Dominum) ........................... 69Rucka Anna (haft) (n) .................................................... 35Rucki Tadeusz (rzeźba) (malarstwo) (n) ................... 46, 60Rudzki Stanisław [zespoły regionalne i śpiewacze](Zgrabianie) .............................................................. 96Rusin Bronisława [zespoły regionalne i śpiewacze](Wrzos) ..................................................................... 95Rusin Brunon [chóry] (Gloria) ........................................ 67Rusin Leopold [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wrzos)................................................................................. 95Rybica Lena (malarstwo) (n) ......................................... 46Rybka Robert [zespoły regionalne i śpiewacze](Nadolzianie) ............................................................ 94Rybka Urszula (koronkarstwo) (n) ................................ 38Sabath Beata (poezja) (z) .............................................. 26Sabath Bogdan [chóry] (Lutnia) ..................................... 80Samiczek Kamil [zespoły regionalne i śpiewacze](Brynioki) .................................................................. 85Sandari [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne] ... 109Sapota Antoni, ks. [chóry] (Ch. Ave) .............................. 64Schubert Franciszek Piotr [chóry] (Cantus) ................... 74Sebetowsky [chóry] (Laudate Dominum) ...................... 69Selo [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Silesian Sound)...................................................... 102Setkiewicz Małgorzata (rzeźba) (malarstwo) (z) ..... 16, 29Siekierka Benedykt [chóry] (K.Z.W. Ustroń) .................. 80Sikora Andrzej [chóry] (Ch. Ave) ................................... 64Sikora Helena (haft) (n) ................................................ 35Sikora Jadwiga [chóry] (Echo) ....................................... 75Sikora Jan (malarstwo) (n) ............................................ 46Sikora Jan (poezja) (n) .................................................. 55Sikora Jan [chóry] (U.Ch.E.) ........................................... 80Sikora Jan [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Koniaków) ................................................................ 90Sikora Joanna [chóry] (E.Ch.K.) ..................................... 79Sikora Józef (rzeźba) (n) ............................................... 60Sikora Oldrzych [chóry] (U.Ch.E.) .................................. 81Sikora Stanisław (malarstwo) (n) .................................. 46Sikora Tadeusz [chóry] (Cantus) .................................... 74Silesian Sound [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] ................................................................ 102Sitek Marian [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Skauba-Krentowicz Małgorzata (rzeźba) (ceramika) (z)........................................................................... 10, 29Skoczylas Agnieszka [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Poethicon) ............................................... 99Skóra Jolanta (poezja) (n) ............................................. 55Skórka Urszula [chóry] (Boże Iskierki) ........................... 79Skrobol Anzelm, ks. [chóry] (Benedictus) (Cantus)(Magnificat) .................................................. 65, 73, 76Skupień Emilia (malarstwo) (z) ..................................... 16Skurzok Halina (koronkarstwo) (n) ............................... 38Skutnik Jarosław (muzyka) (z) ....................................... 13Sladek Maria [chóry] (Lutnia) ........................................ 72Sleepwalkers [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] ................................................................ 102Słatyński Maciej [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .......................................... 100Sławek Tadeusz (poezja) (z) ......................................... 26Słonina Mieczysław (poezja) (z) ................................... 26Słonina Sebastian (ceramika) (fotografia i film) (n) 31, 32Słowiok Urszula (malarstwo) (n) .................................. 46Słupczyńska Katarzyna [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (C.S.T) .................................................... 107Słupczyński Bogusław (teatr) (z) ................................... 29Słupczyński Bogusław [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (C.S.T) .................................................... 107Smorąg Kuba [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Tiramizu) ............................................... 103Smykowska Jadwiga (grafika) (z) .................................. 13Sobol Emilia (haft) (n) ................................................... 35Sojka Marek (architektura) (z) ........................................ 9Špila Irena (koronkarstwo) (n) ...................................... 38Spyra Andrzej [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Radogost) .............................................. 102Stanieczek Anna (muzyka) (z) ........................................ 23Stanieczek Anna [chóry] (Cantus) (Ch.M.P.E-A. wGoleszowie) (U.Ch.E.) [zespoły regionalne iśpiewacze] (Z.P.iT. Goleszów) (Z.P.iT. ZiemiCieszyńskiej) ................................ 73, 77, 81, 90, 92, 93Stanieczek Renata (bibułkarstwo) (n) ........................... 30Staniek G. [chóry] (Ch.E. w W.M.) ................................. 65Stanoszek Janusz (muzyka) (n) ..................................... 49123

INDEX OSÓB I ZESPOŁÓWStanoszek Janusz [chóry] (Lutnia) .................................. 72Stawarska Grażyna [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....................................... 93Stawowska Genowefa (koronkarstwo) (n) ................... 38Sterna Katarzyna [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Metafora) ................................................ 99Stiasny Klaudia [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (Dz.Z.F.) .................................................. 108Stoch Jarosław (rzeźba) (malarstwo) (z) ................. 17, 29Stonawska-Bar Wanda [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....................................... 92Stoszek Helena (pisarstwo) (poezja) (n) ................. 52, 56Stuchlik Anna (koronkarstwo) (n) ................................. 38Suchy [chóry] (Laudate Dominum) ................................ 69Sunrise [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] .. 103Suszka Maria (koronkarstwo) (n) .................................. 38Suszka Marzena [zespoły regionalne i śpiewacze](Jetelinka) ................................................................. 86Szafraniec Jolanta [zespoły regionalne i śpiewacze](Wrzos) ..................................................................... 95Szajtauer Elżbieta (zdobnictwo) (n) .............................. 62Szajtauer Elżbieta [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle).............. 68Szalbot J. [chóry] (Ch.E. w W.M.)................................... 65Szalbot Paweł (poezja) (n) ............................................ 56Szarowska Halina [chóry] (U.Ch.E.) ............................... 81Szarzec Jan [zespoły regionalne i śpiewacze] (MaliTkocze) ..................................................................... 84Szarzec Jan [zespoły regionalne i śpiewacze] (Tkocze) .. 84Szarzec Małgorzata (poezja) (n) ................................... 56Szarzec Paweł (stolarstwo artystyczne) (n) .................. 60Szarzec Wioletta (bibułkarstwo) (n) ............................. 30Szcześniewska Joanna [chóry] (Ch. Ave)........................ 64Szczęch Maciej [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (Łowcy.B) ............................................... 109Szczęch Sławomir [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (Łowcy.B) ............................................... 109Szczotka Andrzej (budowa instrumentów muzycznych)(n) ............................................................................. 31Szczuka Irena [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne](T.M.W. Iskierka) .................................................... 109Szczygieł Helena [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Szczygieł Wilhelm [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....................................... 93Szczypka Bronisława (malarstwo) (n) ........................... 46Szczyrba Andrzej [zespoły regionalne i śpiewacze](Nadolzianie) ............................................................ 94Szczyrba Zbigniew [chóry] (Ch.P.E-A w Drogomyślu) .... 77Szefer Helena (poezja) (n) ............................................ 56Szeligowski Tadeusz [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) .......... 68Szepke Gustaw [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Polandia) ............................................... 100Szewczyk Hieronim (malarstwo) (n) ............................. 46Szkaradnik Lidia (pisarstwo) (poezja) (n) ................. 52, 56Szklorz Halina [chóry] (Magnificat) ................................ 76Szkolny Zespół Regionalny „Junior” [zespoły regionalne iśpiewacze] (Sz.Z.R. Junior) ....................................... 89Szlaur Mirosław (stolarstwo artystyczne) (n) ............... 61Szmit Józef [zespoły regionalne i śpiewacze] (Brynioki) 85Sznapka Eugenia [zespoły regionalne i śpiewacze](Nadolzianie) ............................................................ 94Szoblik Krystyna [chóry] (Gloria) ................................... 75Szołomiak Elżbieta (malarstwo) (z)............................... 17Szonowski Roman [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Polandia) ............................................... 100Szonowski Sławomir [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Polandia) ............................................... 100Szostok-Sadlok Joanna (taniec) (n) ............................... 61Szpunar Teresa (haft) (n) .............................................. 35Szturc Maria (haft) (poezja) (n) .............................. 35, 56Sztwiertnia Jan [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) (Cantus)[zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT. ZiemiCieszyńskiej) .................................................. 68, 74, 91Sztwiertnia Paweł [chóry] (Gloria) ................................ 66Szupina Adam [chóry] (Lutnia) ...................................... 72Szwed Tomasz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Turnioki) ................................................ 104Szyła Joanna (poezja) (n) .............................................. 56Szymańska Mariola [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....................................... 93Szymonek Marcin (malarstwo) (n) ............................... 46Szypuła Edward [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wrzos)................................................................................. 95Ścibik Leszek (muzyka) (n) ............................................ 49Ściema [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne] .... 109Śleziak Jan (rzeźba) (n) ................................................. 60Śliwka Anna (bibułkarstwo) (n) .................................... 30Śliwka Jan [chóry] (Magnificat) ..................................... 76Śliwka Janusz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Gama 2) ................................................... 98Śliwka Józef [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Śliwka Karol (grafika) (z) ............................................... 13Śliwka Urszula [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Sunrise) ................................................. 103Śliż Erwin [chóry] (Cantus) ............................................ 74Śliż Maria [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) .......................... 68Śmieja Mateusz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Tiramizu) ............................................... 103Śmietana Jarosław [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .......................................... 100Śmietański Mieczysław [zespoły regionalne i śpiewacze](Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) ....................................... 92Śniegulski Mariusz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Poethicon) ............................................... 99Świder Andrzej [chóry] (U.Ch.E.) ................................... 81Świder Józef [chóry] (Ch.K.E.-A. w Wiśle) (Cantus)(Canzonetta) [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) .................................. 68, 74, 78, 91Tabak Bartłomiej [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Pogodny Żniwiarz) ................................... 99Tabak Bartłomiej [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Radogost) .............................................. 102Tabliczek Eugeniusz [zespoły regionalne i śpiewacze](Brynioki) ................................................................. 85Targosz Rudolf [chóry] (Lutnia) ..................................... 80Teatrzyk Małego Widza „Iskierka” [zespoły teatralne,kabaretowe i taneczne] ......................................... 109Telakowska Maria [chóry] (Ave-Pruchna) ..................... 74Tesmer Małgorzata (koronkarstwo) (n) ....................... 38Tiramizu [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] 103TKZ Musik [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne]............................................................................... 103124

INDEX OSÓB I ZESPOŁÓWTołstoj Lew [zespoły teatralne, kabaretowe i taneczne](C.S.T) ..................................................................... 108Tomala Jadwiga [chóry] (Benedictus) ............................ 65Tores Jose [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Turnioki) ................................................................ 103Trepka Andrzej (pisarstwo) (z) ...................................... 25Tront Bernard (muzyka) (n) .......................................... 50Turant Witold (poezja) (pisarstwo) (z) .................... 25, 26Turnioki [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne] 103Tyc Irena (koronkarstwo) (n) ........................................ 38Tyrna Bogusław [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wrzos)................................................................................. 95Tyrna Karol (architektura) (z).......................................... 9Tyrna Marcin [chóry] (Cantus) ....................................... 73Urbaczka Stefania (koronkarstwo) (n) .......................... 38Urbanek Justyna [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Poethicon) ............................................... 99Urbaniec Eryk [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) ........................................... 101Urbaś Kazimierz (Kazo) (muzyka) (n) ............................ 50Urbaś Kazimierz (Kazo) [zespoły młodzieżowe – rockowei wokalne] (Polandia) [zespoły regionalne i śpiewacze](Torka) ........................................................ 85, 86, 100Ustronsky [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne]............................................................................... 104Ustroński Chór Ewangelicki [chóry] ............................... 80Wacław z Szamotuł [chóry] (Cantus) ............................. 74Walaszek Jan [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Walica Marek [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 92Walter-Orawski Władysław [chóry] (Gloria) .................. 67Wałach Jan [zespoły regionalne i śpiewacze] (Wałasi) .. 87Wałach Martin [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Poethicon) [zespoły regionalne iśpiewacze] (Jetelinka) ........................................ 86, 99Wałach Monika ([zespoły regionalne i śpiewacze](Jetelinka) ................................................................. 86Wałach Monika (muzyka) (n) ........................................ 50Wałach Monika [zespoły regionalne i śpiewacze](Jetelinka) ................................................................. 86Wałach Paweł [chóry] (U.Ch.E.) ..................................... 80Wałach Rafał [zespoły regionalne i śpiewacze] (Jetelinka)................................................................................. 86Wałach Renata (koronkarstwo) (n)............................... 38Wałach Zbigniew (budowa instrumentów muzycznych)(muzyka) (n) ...................................................... 31, 50Wałach Zbigniew [zespoły regionalne i śpiewacze](Wałasi) .................................................................... 87Wałach Zbigniew [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Koniaków) ................................................................ 91Wałga Jerzy (rusznikarstwo artystyczne) (n) ................ 57Wantulok Elżbieta (pisanki) (n) ..................................... 51Wantuła Jan [chóry] (U.Ch.E.) ....................................... 80Warzecha Eugeniusz, ks. [zespoły regionalne i śpiewacze](Nadolzianie) ............................................................ 94Wasik Jarosław [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) ........................................... 100Waszut Teresa (poezja) (n) ........................................... 56Wątroba Juliusz (pisarstwo) (poezja) (n) ................. 52, 56Wentruba Adolf [chóry] (Gloria).................................... 66Węglarz Czesław [zespoły regionalne i śpiewacze] (Torka)................................................................................. 86Węgrzyn Kazimierz Józef (poezja) (z) ........................... 27Wicher Łukasz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .................................. 100, 101Wicher Tomasz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .......................................... 100Wiech Arkadiusz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Turnioki) ........................................ 103, 104Wieja Grażyna (poezja) (n) ........................................... 56Więzik Anna (pisarstwo) (n) ......................................... 52Wigezzi-Skałka Ewa [chóry] (Cantus) (Gloria).......... 74, 75Wilczak Władysław [chóry] (Harmonia) (Nadzieja) . 76, 79Wilde Danuta [chóry] (Magnificat) ................................ 76Winkler Anna Bożena (pisarstwo) (poezja) (n) ........ 52, 56Winkler Anna Bożena [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Berdo) ..................................................... 98Wisełka Edward [zespoły regionalne i śpiewacze](R.Z.P.iT. Wisła) ........................................................ 88Wiśniowa Urszula [zespoły regionalne i śpiewacze](R.Z.P.iT. Wisła) ........................................................ 88Wiśniowska Urszula [chóry] (Ch.K. Allegrija) [zespołyregionalne i śpiewacze] (Z.P.iT. Ziemi Cieszyńskiej) 67,92, 93Wiśniowski Leszek [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Turnioki) ................................................ 104Wodecki Zbigniew [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .......................................... 100Wojnar Gustaw [chóry] (Gloria) .................................... 66Wojnar Jan [chóry] (U.Ch.E.) ......................................... 81Wojnar Wojciech [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Sleepwalkers) ........................................ 102Wojtas Wiesław (rzeźba) (n) ........................................ 60Wojtyła Bernadeta (gawędziarstwo) (n) ...................... 33Wojtyła Karol [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Poethicon) ............................................... 99Wolski Tomasz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Ustronsky) ............................................. 105Wowry Piotr, ks. [chóry] (U.Ch.E.) ................................. 81Wozimko Jolanta (malarstwo) (z) ................................. 17Wójcikiewicz Mateusz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Tiramizu) ............................................... 103Wójtowicz Krzysztof (muzyka) (z) ................................. 23Wójtowicz Krzysztof [chóry] (Canzonetta) (Lutnia) . 72, 78Wójtowicz Marian [chóry] (Lutnia) ............................... 72Wróbel Helena (poezja) (n) .......................................... 57Wyrembak Szymon (muzyka) (n) ................................. 50Wyrozumska Jadwiga [zespoły teatralne, kabaretowe itaneczne] (A.Z.T. w Cieszynie) ............................... 107Wyszyński Stefan, ks Prymas [chóry] (Benedictus) ....... 65Wyższobramski Chór Kameralny [chóry] ....................... 81Zabawska Jadwiga (taniec) (n) ..................................... 61Zachar Jan [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Sunrise) ................................................................. 103Zachar Jan [zespoły młodzieżowe – rockowe i wokalne](Ustronsky) ............................................................ 104Zache Wiktor [chóry] (Laudate Dominum) .................... 69Zachurzok Anna (malarstwo) (n) .................................. 47Zając Mirosław [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Batalion d’Amour) ................................... 97Zaręba Katarzyna [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .................................. 100, 101125

INDEX OSÓB I ZESPOŁÓWZawaronek Maciej [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) ........................................... 100Zborek Magda [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Sunrise) ................................................. 103Zbrożek Monika (malarstwo) (n) .................................. 47Zdrahalik Jacobus [chóry] (Laudate Dominum) ............. 69Zeman Aleksandra, dr [chóry] (C.Ch.K.) ......................... 63Zeman Janina (koronkarstwo) (n) ................................. 38Zembal [chóry] (Laudate Dominum) ............................. 69Zespoły Taneczne „Myszka” [zespoły teatralne,kabaretowe i taneczne] .......................................... 110Zespół „Zgrabianie” z Jaworzynki [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 96Zespół Folklorystyczny „Jedność” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 90Zespół Kameralny „Absolwent” [chóry] ........................ 81Zespół Pieśni Folklorystycznej „Małokończanie” [zespołyregionalne i śpiewacze] ............................................ 90Zespół Pieśni i Tańca „Goleszów” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 90Zespół Pieśni i Tańca „Koniaków” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 90Zespół Pieśni i Tańca „Ogrodzanie” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 91Zespół Pieśni i Tańca „Senior” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 91Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej im. JaninyMarcinkowej [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.P.iT.Ziemi Cieszyńskiej) ................................................... 91Zespół Regionalny „Istebna” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 93Zespół Regionalny „Nadolzianie” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 94Zespół regionalny „Strumień” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 95Zespół Regionalny „Wrzos” [zespoły regionalne iśpiewacze] ................................................................ 94Zespół śpiewaczy „Beskuryje” [zespoły regionalne iśpiewacze] ............................................................... 95Zespół Śpiewaczy „Lutnia” [zespoły regionalne iśpiewacze] ............................................................... 95Zespół Śpiewaczy „Przocielki” [zespoły regionalne iśpiewacze] ............................................................... 95Zespół Śpiewaczy przy Ochotniczej Straży PożarnejZamarski [zespoły regionalne i śpiewacze] .............. 95Zespół Taneczny „Koksinel” [zespoły teatralne,kabaretowe i taneczne] ......................................... 110Zespół Taneczny „Trufflee” [zespoły teatralne,kabaretowe i taneczne] ......................................... 110Zespół Tańca Żydowskiego „Klezmer” [zespoły teatralne,kabaretowe i taneczne] ......................................... 110Zielecka-Panek Izabella [chóry] (Harmonia) .................. 79Ziembla Danuta (malarstwo) (n) .................................. 47Ziemiński Tomasz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Batalion d’Amour) ................................... 97Zięba Wojciech [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Puste Biuro) .......................................... 100Zięba Wojciech [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Ustronsky) ............................................. 104Ziontek [chóry] (Lutnia) ................................................. 80Złotek-Złotkiewicz Anna (zdobnictwo) (poezja) (n) 57, 62Zowada Józef (rzeźba) (n) ............................................. 60Zuber Alojzy, ks. [chóry] (Laudate Dominum) ......... 70, 71Zych Anna (malarstwo) (n) ........................................... 47Źlik Anna [zespoły regionalne i śpiewacze] (Z.R. Brenna)................................................................................. 88Żmijewski Artur [chóry] (Harmonia) .............................. 79Żur Agnieszka (poezja) (n) ............................................ 57Żydek Andrzej (muzyka) (n) .......................................... 50Żydek Andrzej [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Poethicon) ............................................... 99Żydek Grzegorz [zespoły młodzieżowe – rockowe iwokalne] (Poethicon) ............................................... 99Żyła Marian [chóry] (Ch. Ave) ........................................ 64Żyrek Jan (rzeźba) (malarstwo) (n) ......................... 47, 60126