<strong>dla</strong> wtajemniczonych / programowe odrodzenie x0x-boksówTR-909 nie pozwala nazbytnią ingerencjęw brzmienie. Pomimo tegobył kluczowym elementemw rewolucji związanejz nadejściem muzykihouse i techno.Mocne bity: TR-909TR-909 to maszyna perkusyjna, którapowstała w 1983 roku. Talerze i hi-hatbazują na próbkach, podczas gdywszystkie inne elementy, jak stopa,werbel, tomy czy klaśnięcia sąwytwarzane na drodze syntezy.Użycie syntezy <strong>dla</strong> użytkownikaoznacza umożliwienie pewnejmodyfikacji w zakresie brzmienia. Mówisię również, że z powodu niewielkichróżnic napięcia w układzie syntezatora,każdy następny wydobywany dźwiękbrzmiał odrobinę inaczej niż poprzedni.Dźwiękom bazującym na próbkach możnabyło jedynie zdefiniować parametrzanikania, a w przypadku talerzydochodziła też możliwość strojenia.909 został również wyposażonyw bardzo prosty, 16-krokowysekwencer, który umożliwiałnieskomplikowane zabawy rytmiczne.Funkcje Flam i Accent pozwalająurozmaicić nieco brzmienie.Nie zważając na ograniczeniaPomimo wszystkich ograniczeń tegosprzętu, nadejście muzyki housei techno w drugiej połowie latosiemdziesiątych i spadek cenyspowodowany nadejściem bardziejrozbudowanych maszyn perkusyjnychopartych na próbkach, spowodowały, że909 stał się ulubioną zabawką muzykóweksperymentujących i producentów.TR-909 wciąż jest uważany za jednoz najważniejszych urządzeń <strong>dla</strong> scenyhouse i techno. Nie dziwi więcdostępność na rynku wielu świetnychprogramowych emulacji. My będziemykorzystać z dwóch – Drumazonautorstwa polskiej firmy D16 Group(www.d16.pl), będącego wiernąrekreacją oryginalnego 909 z wielomadodatkowymi funkcjami, oraz ADM odAudioRealism (www.audiorealism.se),dzięki któremu wszystkiecharakterystyczne brzmienianowatorskich modułów perkusyjnychRolanda zostały zebrane pod postaciąjednej wtyczki. Nasz projekt zaczniemyod stworzenia mocnego bitu.> Krok po kroku Bębny z TR-909 z wykorzystaniem ADM1Przede wszystkim potrzebujemy mocnąstopę w metrum 4/4. Dodaj więc naścieżce ADM i utwórz w sekwencerze MIDI(Ableton Live) typowy <strong>dla</strong> 909 format,w którym stopa uderza na pierwszej,drugiej, trzeciej i czwartej ćwierćnucie. Jestto trzon naszego utworu, więc musi brzmiećnaprawdę mocno.2Użyjemy trochę kompresji, abywyciągnąć z brzmienia to co najlepszei nadać mu charakter. Dodaj do ścieżkiwtyczkę Compressor i ustaw parametrAttack na około 10 ms, Decay na 150 ms,a Ratio na 5:1. Następnie obniż poziomThreshold do momentu, aż usłyszysz, żestopa brzmi wystarczająco mocno.3Na kolejnej ścieżce umieść jeszcze jedenADM – tym razem dodaj kilka tomów nakoniec taktu. To również jest bardzo typowe<strong>dla</strong> 909. Aby nasze dźwięki dobrze brzmiały,będziemy potrzebować kilku wtyczek Live’a:Compressor, Overdrive i Filter Delay.Wskazówka>Szorstki dźwięk4Na powyższej ilustracji możeszzobaczyć ustawienia wszystkich trzechefektów. Kompresji używamy, abybrzmienie naszych tomów było ciaśniejsze.Przesterowanie za pomocą wtyczkiOverdrive sprawia, że dźwięk jestostrzejszy, a Filter Delay wprowadza echow metrum 3/16.5Umieścimy teraz w naszym projekcietrochę rimshotów w stylu 909. Dodaj jena tej samej ścieżce, na której są tomy napierwszej, czwartej, siódmej, dziesiątej,dwunastej i szesnastej szesnastce. Późniejdodamy odrobinę różnorodności, jednak narazie to nam wystarczy.Dawniej, aby brzmienie byłobardziej szorstkie, wystarczyłoprzesterować sygnał za pomocąanalogowego miksera. Dodaje todźwiękowi pewną surowąi ciekawie brzmiącą kompresję.Umieszczenie różnych dźwiękówna tej samej ścieżce, tak jak torobimy z naszą pętlą 808,i podpięcie ścieżki do efektu typuoverdrive, pozwoli zróżnicowaći lekko przesterować nawetnajcichsze dźwięki.122 / SYNTEZATORY: PORADNIK DLA KAŻDEGO
Pytaniai odpowiedzipraktyczny przewodnikKażdego miesiąca Czytelnicy przysyłają do nas oraz do redakcjiwspółpracującego z EiS magazynu Computer Music swoje pytaniazwiązane z syntezatorami. Odpowiedzi udzielają zawodowi kreatorzybrzmień i osoby na co dzień pracujące z syntezatorami. Przedstawiamywybór najciekawszych pytań z ostatnich lat i odpowiedzi dotycząceszerokiego zakresu brzmień i stylów.SPIS TREŚCI128 Zakręcony bas (Reason)129 Bas electro (Z3TA+)130 Bas w stylu jump-up131 Offbitowy bas Makina (Albino 3)132 Bas a la Giorgio Moroder (Reason)133 Bas Ying Yang Twins (Massive)134 Linia basu w stylu Herve135 Bas funky house (Albino 3)136 Transowe arpeggio (Moog Modular V)137 Zabrudzony bas w stylu Rusko (Reason)138 Początek pracy z Ableton Operator139 Brzmienie syntezatora w stylu Kaskade140 Bas DnB w stylu Phace141 Masywne brzmienie podkładowe (Helix)142 Brzmienia Super8 typu tab (ZebraCM)143 Brzmienie Reese DnB (Sylenth 1)144 Gruby, oldskulowy bas w stylu Noisia145 Bas fidget house w stylu Jack Beats (Massive)146 Bramkowany efekt w stylu Smash TV (Massive)147 Mocna barwa solowa148 Brzmienie Boys Noize (Reason)149 Brzmienie solowe w stylu Jordana Rudessa150 Brzmienie solowe w stylu Crystal Method151 Brzmienie „wokalowe” (Z3TA+)152 Arpeggio i lead w stylu Duran Duran153 Brzmienia przecinaków Wippenberga154 Klasyczne efekty dźwiękowe lat 60.155 Syntezator w stylu Fumblestealth156 Bas dubstep (Albino i Live)157 Lead electro (Massive)158 Rezonujący lead w stylu Underworld159 Lead w stylu Chuckie160 Bas w stylu Stefano Noferini (Sylenth 1)SYNTEZATORY: PORADNIK DLA KAŻDEGO / 127