Pobierz cały numer w wersji PDF. - Przegląd Zachodniopomorski

Talary zachodniopomorskie...43sława XIV wybitych w mennicy szczecińskiej w 1629 r. dostrzegamy dwa skrzyżowanehaki (ryc. 7rv–9rv). Niestety, nie jesteśmy w stanie stwierdzić, do kogonależał ów znak; z pewnością jednak nie był on własnością Ulrika Bütkowa 80 ,któremu dawniej go przypisywano 81 . Natomiast inicjałami J.M. na awersie pamiątkowegotalara, wybitego przez Karola XII na pamiątkę ustanowienia wolnościwyznania na Śląsku, sygnował w 1709 r. swój produkt mincmistrz szczecińskiw służbie szwedzkiej – Johann Memmies (ryc. 21av) 82 .Do trzeciej grupy zaliczamy inicjały G – T widniejące na rewersie monetypółtalarowej wybitej przez Bogusława XIV na pamiątkę śmierci FranciszkaI (ryc. 6 rv) 83 . Tak oznaczył swoje dzieło szczeciński złotnik i rytownikstempla – Gottfried Tabbert 84 . Jego inicjały znajdują się również na monecie talarowejwybitej w Koszalinie w 1631 r. (ryc. 11rv).Zbiór monet talarowych znajdujący się w Dziale Numizmatyki MuzeumNarodowego w Szczecinie, jakkolwiek nie jest dużą kolekcją, zawiera jednak kilkarzadkich egzemplarzy. Są nimi głównie monety wybijane na pamiątkę zgonówi pogrzebów członków dynastii Gryfitów, a zwłaszcza unikatowy talar poczwórny,tzw. piedfort, wybity po śmierci Filipa II (ryc. 5av, rv). Warto odnotowaćrównież okolicznościowy talar Karola XII z 1709 r., wybity z okazji uznaniawolności wyznania na Śląsku (ryc. 21av, rv). Na podstawie tych monet możemyprześledzić tendencje panujące w przedstawieniach wizerunków książąt pomorskichoraz w heraldyce księstwa stosowanej na monetach talarowych.80Nawet w literaturze niemieckojęzycznej nie ma jednomyślności w kwestii zapisu imieniai nazwiska tej postaci. J. Hildisch stosuje formę Ulrich Butkau, natomiast J. Krüger – Ulrik Bütkow.W tym artykule przyjęto zapis Krügera, jako zdaniem autora najbardziej aktualny.81J. Krüger, Zwischen dem Reich und Schweden..., s. 179. Ulrik Bütkow został mincmistrzemszczecińskim dopiero po wstąpieniu na służbę szwedzką w 1640 r. W latach 1631/33(?)–1637,do śmierci Bogusława XIV, działał jako mincmistrz koszaliński. W obu wypadkach używał inicjałówV – B (tamże, s. 289, 320).82Tamże, s. 260, s. 320.83Wkomponowane w wić roślinną poniżej napisu na rewersie monety.84Tamże, s. 176, 289.