Milo{ [olaja BALKAN U TRANSATLANTSKOJ PUKOTINI

odbrambenih funkcija i sposobnosti za rje{avanje problema usvojoj i njenoj “prirodno uspostavljenoj interesnoj sferi”.Pravcem kojim se kretala, razmjerama kasnijeg sukoba iposljedicama na podru~je {ire od regiona, “Balkanskakriza” uspjela je da poka`e kako se od jedne “perifernesituacije” na ru{evinama Hladnog rata dospijeva u centarinteresovanja svjetske politike i pa`nje javnog mnjenja.“Trijumfalisti~ki {ok” nakon bipolarne blokovske ravnote`estavio je najva`nije aktere me|unarodnih odnosa u potpunonove uloge cijelim tokom njenog trajanja na JugoistokuEvrope. Pobjeda u Hladnom ratu protiv socijalizmapokazala se sama po sebi nedovoljna za rje{avanje najve}egtranzicionog loma, koji je ve} na samom po~etku izbio uzemljama njegove “periferije”. Rezultat uspavanosti inesnala`enja bio je vi{egodi{nji niz krvavih ratova u svimnovim, nezavisnim dr`avama, nastalim od biv{ihjugoslovenskih republika. Balkanski ratovi postali suambijent u kojem su se ogledali novi transatlantski odnosi,me|unarodni odnosi bez jedne dotada{nje velike sile iodnosi sagna bez vi{edecenijske blokovske konfrontacije.Ambiciozna Evropska unija, potpuno okrenuta konceptusopstvenog multilateralnog ja~anja na svim poljima, shvatila jekrizu na Balkanu ne samo kao priliku da doka`e sposobnost,ve} i da isproba neka rje{enja iz Zajedni~ke spoljne iodbrambene politike i izgradnje Evropskog odbrambenogidentiteta (ESDI), koncepta u samom po~etku, kao sve ja~eizra`avane potrebe za novim, isklju~ivo evropskim projektima– stvaranja sopstvene jedinstvene odbrane i organizacijevojnih snaga, kao dokazivanja prednosti ne vi{e samo uodnosu na Rusiju, ve} prema doju~era{njem savezniku -predvodniku Sjedinjenim Ameri~kim Dr`avama. Pri tome,EU nije postavila odricanje od evroatlantizma kao glavneveze Evrope s Amerikom i ideolo{kog osnova kolektivneevropske bezbjednosti. Ona `eli da u okviru tog konceptabezbjednosti doka`e snagu i sposobnost da samostalno istupa12