GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS - Këshilli ...

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009PërmbajtjaLIGJI PËR INSPEKCIONIN BUJQËSOR............................................... 1LIGJI PËR NGROHJE QENDRORE.....................................................7LIGJI PËR AKREDITIM..............................................................18LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE........................................22v

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009vi

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR INSPEKCIONIN BUJQËSORLIGJI Nr. 03/L-029PËR INSPEKCIONIN BUJQËSORKuvendi i Republikës së Kosovës,Në mbështetje të nenit 65 (1) të Kushtetutës së Republikëssë Kosovës;MiratonLIGJ PËR INSPEKCIONIN BUJQËSORKREU IDispozitat e përgjithshmeNeni 1QëllimiMe këtë ligj përcaktohet puna, kompetencat, detyrimetdhe përgjegjësitë e inspektorit.Neni 2PërkufizimetPërkufizimet dhe shprehjet të përdorura me këtë ligj kanëkëto domethënie:“Organi inspektues” nënkupton organin e autorizuar tëMinistrisë për ushtrimin e kontrollit zyrtar sipas ligjit;“Inspektori” nënkupton personin e autorizuar sipas ligjitpër ushtrimin e inspektimit;“Mbikëqyrja inspektuese” mbikëqyrja e aktiviteteve dheveprimeve të personave fizik dhe juridik në zbatimin e ligjitdhe akteve tjera nënligjore të nxjerra në bazë të ligjit;“Kontrolli inspektues” nënkupton aktivitetin e inspektoritgjatë inspektimit;“Organizata profesionale” subjekti i autorizuar përkryerjen e analizave, super analizave dhe punëve tjera tëpërcaktuara me ligj;“Inspekcioni komunal” nënkupton inspekcionin të nivelitlokal;“Ministria” nënkupton Ministrinë e Bujqësisë, Pylltarisëdhe Zhvillimit Rural;“Ministri” Ministrin e Ministrisë së Bujqësisë, Pylltarisëdhe Zhvillimit Rural.Neni 3Fushëveprimi1. Inspektori kryen punët inspektuese në fushat e bujqësisë:1.1. tokat bujqësore;1.2. pylltarisë dhe gjuetisë;1.3. mbrojtjes së bimëve;1.4. blegtorisë dhe peshkatarisë;1.5. veterinarisë dhe sigurisë së ushqimit.KREU IINeni 4Organizimi i inspekcionit1. Inspekcioni është organ ekzekutiv në kuadër tëMinistrisë.2. Inspekcioni përbëhet nga:2.1. inspekcioni për tokën bujqësore;2.2. inspekcioni për pylltari dhe gjueti;2.3. inspekcioni për mbrojtjen e bimëve, inspekcionifitosanitar;2.4. inspekcioni për blegtori dhe peshkatari;2.5. inspekcioni për veterinari dhe siguri të ushqimit.3. Punën e inspektorit e kryen vetëm personi i ciliposedon përgatitjen superiore të drejtimit përkatësdhe përvojën e caktuar profesionale.“Inspekcioni i ministrisë” nënkupton inspekcionin e nivelitqendrorë;1

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR INSPEKCIONIN BUJQËSOR1.13. inicion procedurën kundërvajtjëse dhe ushtronfletëparaqitje penale dhe1.14. merr edhe veprime të tjera për të cilat është iautorizuar me ligj.2. Ndalesën nga nën- paragrafët 1.9. dhe 1.10.paragrafi 1 i këtij neni inspektori e realizon nëpërmjetbllombimit, vulosjes, mbishkrimit apo vënies sëshiritit.Neni 9Vendimet1. Për masat nga neni 8 i këtij ligji inspektori merr vendim.2. Përjashtimisht nga paragrafi 1 i këtij neni, masat dheveprimet nga neni 8 i këtij ligji inspektori i paraqetvetëm me procesverbal kur vlerëson se në këtëmënyrë evitohet rreziku i drejtpërdrejt për jetën dheshëndetin e njerëzve kafshëve ose pasurisë mepërmasa të gjëra dhe kur është në interes publik.3. Për veprimet nga paragrafi 2 i këtij neni, inspektorinë afat prej njëzetekatër (24) orëve merr vendim.Neni 10Ankesa kundër vendimit të Inspektorit1. Kundër vendimit të inspektorit pala ka të drejtë ankeseministrisë në afat prej tetë ditëve nga dita e pranimittë vendimit;2. Ankesa kundër vendimit të inspektorit nuk e ndalonekzekutimin, përveç nëse me ligj nuk parashihetndryshe.3. Konkluzionin për lejimin e ekzekutimit të vendimite nxjerrë inspektori në afat prej tetë ditëve nga ditakur vendimi të bëhet i ekzekutueshëm.4. Shpenzimet e ekzekutimit të vendimit i bartë palae cila ka qenë e detyruar që t’i zbatoi masat e urdhëruara.KREU IIINeni 11Raportet e Inspekcionit bujqësor të ministrisë meInspekcionin komunalBashkëpunimi dhe koordinimi i punëve ndërmjet inspekcionittë ministrisë dhe inspekcionit komunal rregullohet meakte nënligjore.KREU IVNeni 12Kontrolli inspektues1. Kontrolli në zbatimin e dispozitave ligjore realizohetnëpërmjet kontrollit të rregullt dhe të jashtëzakonshëm.2. Kontrolli i rregullt realizohet në pajtim me Planin epunës të Inspekcionit të cilin e miraton Ministria.3. Kontrolli i jashtëzakonshëm realizohet në bazë tëurdhëresave të veçanta, kërkesave dhe ankesavetë qytetarëve apo personave tjerë.4. Procedura sipas kërkesave dhe ankesave ështëurgjente.Neni 131. Inspektimet kryhen në praninë e personit përgjegjësapo personit të autorizuar i cili njoftohet për pasojatjuridike apo lëshimet procedurale.2. Në rastet dhe sipas kushteve të përcaktuara mekëtë ligj, inspektori bënë inspektimin edhe pa prezencëne personit përgjegjës.3. Personi ndaj të cilit bëhet inspektimi detyrohet qëinspektorit ti mundësoi qasje të pa penguar në inspektim,t’ i japi informata dhe të vejë në shikim tërëdokumentacionin dhe të dhënat tjera të nevojshmetë cilat i kërkon inspektori.Neni 141. Kur inspektori gjatë inspektimit nuk e takon personinpërgjegjës të subjektit ndaj të cilit bëhet mbikëqyrjainspektuese, inspektimi bëhet në prezencën e personittë autorizuar nga radha e të punësuarve, tëcilën inspektori e konstaton me procesverbal.3

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR INSPEKCIONIN BUJQËSOR2. Kur nuk mund të bëhet inspektimi sipas paragrafin1 të këtij neni, inspektori në vendin e inspektimitnë selinë e subjektit e lenë thirrjen për personinpërgjegjës që në kohën dhe vendin e caktuar të jetëprezent gjatë inspektimit.3. Dëmtimet e mëvonshme, asgjësimi dhe eliminimi iftesës nuk ndikojnë në rregullsinë e dorëzimit.4. Kur pala e ftuar përgjegjëse nuk i përgjigjet thirrjesnga paragrafi 2 i këtij neni, inspektimi bëhet në prezencëne personave të takuar në subjekt.Neni 15Bashkëpunimi me institucionet profesionale1. Inspektori në kryerjen e inspektimit mund të kërkonndihmën dhe bashkëpunon me institucionet profesionaledhe ekspertët të fushës përkatëse.2. Punët e caktuara tekniko-profesionale si ekspertizë,hulumtime laboratorike, mund të kryhen në institucionete specializuara.Neni 161. Në rastet kur Inspektori, në kryerjen e inspektimit,pengohet ose i pamundësohet inspektimi, kërkonndihmën e Policisë së Kosovës.2. Për rastet nga paragrafi 1 i këtij neni inspektorimundet të shqiptoi masën e ndalimit të ushtrimit tëveprimtarisë.Neni 17Procesverbali për kontrollin inspektues1. Për çdo kontrollim inspektues për veprimet dhemasat e ndërmarra inspektori harton procesverbal.2. Në raste të caktuara, për shkak të vëllimit dhe ndërlikueshmërisësë mbikëqyrjes inspektuese kur nukështë e mundur të hartohet procesverbal, procesverbalihartohet në zyre të inspektorit në afat prej triditëve nga dita e inspektimit.3. Procesverbali i dërgohet subjektit ndaj të cilit ështëbërë inspektimi.4. Procesverbalin e nënshkruajnë të gjithë personat tëcilët marrin pjesë gjatë kontrollit inspektues.Neni 18Inspektori mbanë evidencën për kontrollet inspektuese.Neni 19Legjitimacioni i inspektorëve1. Inspektori gjatë kryerjes së inspektimit e mbanëlegjitimacionin dhe uniformën me të cilën tregoncilësinë e inspektorit, identitetin dhe autorizimet.2. Inspektori, gjatë orarit të punës dhe gjatë inspektimitdetyrohet të mbanë uniformën.3. Përmbajtjen dhe formën e legjitimacionit, emblemësdhe uniformës e përcakton ministria me akt nënligjor.Neni 20Ekzekutimi i masave të urdhëruara1. Inspektori përcjell ekzekutimin e masave të cilat ika urdhëruar gjatë inspektimit dhe për të njëjtat iparaqet raport ministrisë.2. Subjekti ndaj të cilit është kryer inspektimi detyrohetqë në afat prej tri ditëve nga dita e skadimit të afatitpër ekzekutimin e masës së propozuar t’a njoftoime shkrim inspektorin se është zbatuar masa epropozuar .Neni 21Ekzekutimi i dhunshëm1. Kur masat e urdhëruara kanë të bëjnë me zbatimine veprimeve të caktuara ndërsa subjekti ndaj të cilitbëhet mbikëqyrja nuk i ka zbatuar në afatin e paraparë,apo pjesërisht i ka zbatuar, urdhërohet ekzekutimii dhunshëm i masave.2. Subjekti njoftohet me shkrim për kohën dhe mënyrëne ekzekutimit të dhunshëm.3. Ekzekutimin e dhunshëm nga paragrafi 1 të këtijneni e zbaton organi i cili e ka urdhëruar ekzekutimin.4. Shpenzimet e ekzekutimit të masave i bartë subjektindaj të cilit zhvillohet ekzekutimi.4

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR INSPEKCIONIN BUJQËSORNeni 221. Kur gjatë inspektimit e cakton masën për marrjen esendit apo mjetit i cili mund të shërbej si provë apoështë përdorur, dedikuar apo shkaktuar me veprimetë kundërligjshme, cakton vendin dhe mënyrën eruajtjes deri me dorëzimin organit i cili udhëheqëprocedurë.2. Organi apo organizata e cila caktohet për deponimindhe ruajtjen e mjeteve sipas paragrafit 1 të këtijneni i pranon mjetet e marra dhe mallin në ruajtjederi me vendimin përfundimtarë, apo me kërkesëne ministrisë. Për marrjen e mallit në ruajtje organiapo organizata lëshon vërtetim.3. Po qe se malli i marr është i rrezikuar nga prishjaapo dëmtimi i shpejtë apo kur ruajtja e tij shkaktonshpenzime të mëdha, inspektori kërkon nga ministriaqë të merr vendim për shitjen e tij. Me vendiminpër shitjen njoftohet organi kompetent për udhëheqjetë procedurës.4. Kundër vendimit për shitjen e mallit-sendeve – lejohetankesa.5. Kur vendimi për shitjen e mallit-sendeve- prishetme vendimin e shkallës së dytë, personit të cilit iështë marr malli i kompensohet dëmi.6. Për marrje të mallit apo sendeve sipas këtij neniinspektori lëshon vërtetim me të gjitha shënimet esakta të sasisë, kualitetit dhe llojit të mallit.7. Mjetet financiare nga shitja e mallit sipas këtij neniderdhen në Buxhetin e Kosovës.Neni 23Marrja e mostrës1. Inspektori në procedurën e inspektimit merr mostrënpër verifikimin e kualitetit të lëndës për analizë.2. Procedurat e marrjes së mostrave përcaktohen meakt nënligjor.Neni 241. Në procedurën e marrjes së mostrës të produktitinspektori ka të drejtë dhe obligim:1.1. me të njëjtat kushte dhe në të njëjtën kohë, përshqyrtimin e kualitetit të të njëjtit produkt, nëmënyrë të rregullt merë së paku tri mostra nësasi të nevojshme për analizën e parë, superanalizëdhe për palën;1.2. secilën mostër në mënyrë adekuate e vulosëdhe e shënon;1.3. harton procesverbal për marrjen e mostrës dhenjë kopje ia dorëzon palës;1.4. mostra e marre për analizën e parë, pa vonesëi dorëzohet Laboratorit referent, kurse mostrarezervë të ruhet sipas kushteve të parapara derime përfundimin e analizës.1.5. pala nga e cila është marrë mostra njoftohet merezultatet e analizës;1.6. me kërkesën e palës, ministria pa vonesë e dërgonmostrën për superanalizë.1.7. shpenzimet e analizës dhe superanalizës sipaskërkesës së palës i bartë pala;1.8. shpenzimet e analizës dhe superanalizës sipasdetyrës zyrtare varësisht nga rezultatet e analizësnëse ato rezultojnë negativ i bartë ministria,ndërsa nëse ato rezultojnë pozitiv, i bartë pala.Neni 251. Rezultatet e analizës kontestohen me rezultatet esuperanalizës.2. Analiza dhe superanaliza e të njëjtës mostër nukmund të bëhet në të njëjtin institucion.3. Personat fizik dhe juridik detyrohen që pa pagesëtë vejnë në disponim sasinë e nevojshme të lëndëspër analiza;Neni 26Përgjegjësia e Inspektorit1. Inspektori për punën e vet është përgjegjës:1.1. nëse gjatë inspektimit nuk ndërmerr, nuk propozonapo nuk i përcakton masat për të cilat ështëi autorizuar ti ndërmerr;1.2. nëse nuk propozon apo nuk e inicion procedurënpranë organeve kompetente për vërtetimin e veprimevetë kundërligjshme;5

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR INSPEKCIONIN BUJQËSOR1.3. nëse i tejkalon autorizimet e përcaktuara meligj;1.4. nëse nuk vepron në pajtim me Kodin e mirësjelljespër nëpunësit civil dhe etikës së inspektorit;1.5. nëse me gabimet e tija i shkakton dëme materialedhe jo materiale subjektit ndaj të cilit e bëninspektimin;1.6. nëse nën ndikimin e personit nuk i ndërmerr masattë cilat sipas ligjit është i detyruar t’i ndërmarri.2. Për veprimet nga paragrafi 1 i këtij neni kundërinspektorit iniciohet procedura disiplinore sipaskërkesës së përgjegjësit të drejtpërdrejt.Neni 27Përparësia në inspektim1. Konfliktet në mes të inspektorëve shqyrtohen meprocedurë urgjente në afat prej tri ditëve nga dita eparaqitjes së konfliktit.2. Për konfliktin e kompetencave vendosë ministriavendimi i së cilit është përfundimtarë.Neni 28Mbikëqyrja e përbashkëtMinistria me akt nënligjor i përcakton rregullat me të cilatmë për së afërmi përcaktohet organizimi dhe funksionimi iinspektimit të përbashkët.KREU VKREU VINeni 30Dispozitat përfundimtareMinistria, në afat prej 9 (nëntë) muaji nga dita e miratimit,nxjerrë akte nënligjore për zbatimin e këtij ligji.Neni 311. Të hyrat e realizuara nga ky ligj derdhen në Buxhetine Kosovës.2. Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit ruralme Ministrinë e Ekonomisë dhe Financave meMemorandum të Mirëkuptimit mund të rregullojnëshfrytëzimin e mjeteve të realizuara për nevoja tëMinistrisë.KREU VIINeni 32Hyrja në fuqiKy ligji hyn në fuqi pesëmbëdhjetë (15) ditë pas publikimitnë Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës.Ligji Nr. 03/ L-02920 Nëntor 2008Shpallur me Dekretin Nr. DL-065-2008, datë 13.12.2008nga Presidenti i Republikës së Kosovës,Dr. Fatmir Sejdiu.DISPOZITAT NDЁSHKIMORENeni 29KundërvajtjetDënimet me gjobë për kundërvajtje dhe lartësia e dënimitpër personat fizik, personat juridik dhe personat përgjegjësaplikohen dispozitat ndëshkimore të ligjeve në fuqi.6

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR NGROHJE QENDRORELIGJI Nr. 03/L-116PËR NGROHJE QENDROREKuvendi i Republikës së Kosovës,Në mbështetje të nenit 65 (1) të Kushtetutës së Republikëssë Kosovës;Duke njohur kërkesat për vendosjen e standardeve dhekushteve për një sistem të unifikuar të prodhimit, distribuimitdhe furnizimit me ngrohje të qendrave urbane dhetë realizohet treg konkurrues dhe i qëndrueshëm në këtëlëmi,MiratonLIGJ PËR NGROHJE QENDROREKREU IDISPOZITAT E PËRGJITHSHMENeni 1Me këtë ligj përcaktohen kushtet dhe standardet për kryerjene aktivitetit të prodhimit, distribuimit dhe furnizimit mengrohje, kushtet e operimit me stabilimente e objekte tëtjera të ngrohjes qendrore, organizimin e tregut të ngrohjesdhe qasjen në rrjet të distribuimit, si dhe të drejtat dhedetyrimet e subjekteve që veprojnë sipas këtij ligji.Neni 21. Qëllimet e këtij ligji janë:1.1. të përcaktojë kushte për zhvillimin e tregut tëqëndrueshëm dhe konkurrues për ngrohje sipasekonomisë së tregut të lirë, plotësimit të kërkesëssë konsumatorit dhe mbrojtjes së mjedisit;1.2. të përcaktojë kushte për furnizim të sigurt, tëqëndrueshëm dhe efikas me ngrohje, për ruajtjene temperaturës së brendshme në nivel tëduhur gjatë sezonit të ngrohjes, ujit të ngrohtësanitarë vazhdimisht gjatë tërë vitit për konsumatorëte amvisërisë si dhe të plotësojë kërkesate konsumatorit në përgjithësi;1.3. të përcaktojë kushte që konsumatori i fundit tëgëzojë të drejtë për t’u kyçur, furnizuar me ngrohjesipas standardeve dhe çmim ekonomik.Neni 31. Me shprehjet e përdorura në vijim, nënkuptojnë sivijon:“Certifikata e origjinës” nënkupton dokumentin e lëshuarnga Zyra e Rregullatorit për Energji, që evidenton përdorimine ngrohjes së pa shfrytëzuar, burimet e energjisë sëripërtëritshme mbeturinat për prodhimin e ngrohjes, apobashkëprodhimin e ngrohjes dhe energjisë elektrike;“Kode” nënkupton përmbledhje të rregullave (dokumenteve)të përgjithshme teknike të lëshuar nga ndërmarrja për ngrohjedhe i miratuar nga Zyra e Rregullatorit për Energji;“Kodi i mbrojtjes së konsumatorit” nënkupton përmbledhjetë rregullave të përgjithshme që përcaktojnë tëdrejta dhe përgjegjësi e obligime për furnizuesin dhe konsumatorinnë sektorin e ngrohjes;“Kodi i distribuimit ” nënkupton përmbledhje të rregullavedhe procedurave për distribuim të ngrohjes;“Kodi i matjes” nënkupton përmbledhje të rregullavedhe procedurave që përcaktojnë mënyrën e leximit tënjehsorëve (matësve), llogaritjes së energjisë të hargjuar,faturimit dhe arkëtimit në sektorin e ngrohjes;“Pajisjet matëse” nënkupton, instrumentet e regjistruaranë regjistrin për certifikimin e pajisjeve matëse, të cilatpërdoren në procesin e prodhimit dhe të furnizimit tëngrohjes;“Tarifa normative” nënkupton sistemin e përkohshëm tariforqë përfshin konsumin e llogaritur për metër katror;”Tarifa matëse” nënkupton sistemin e përhershëm tariforqë bazohet në sasinë e shpenzuar të ngrohjes, të maturnë pikën furnizuese nga e cila furnizohet konsumatori;“Konsumator” nënkupton personin juridik ose fizik që furnizohetme ngrohje, në këtë mënyrë konsumatori mund tëjetë ose përdoruesi i fundit i ngrohjes ose një person fizikapo juridik që furnizon me ngrohje konsumatorin e fundit;“Pika furnizuese” nënkupton nënstacionin termik prej të cilitfluidi-bartës i energjisë termike, eventualisht edhe uji i ngrohtësanitarë, i dërgohen konsumatorit të fundit dhe në të cilënbëhet matja e furnizimit me pajisje matëse përkatëse;7

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR NGROHJE QENDRORE“Tubacioni i drejtpërdrejtë i ngrohjes” nënkupton rajonine rrjetit të furnizuesit që lidh drejtpërdrejt objektet eprodhuesit me konsumatorin;“Distribuim” nënkuptohet procesi i bartjes dhe distribuimittë ngrohjes nga objektet e prodhuesit te konsumatori;“Distributor” nënkupton personin juridik ose fizik përgjegjëssipas licencës për distribuim;“Konsumatori i fundit” nënkupton shpenzuesin e ngrohjespër përdorim të vetë;“Konsumatori i privilegjuar” nënkupton konsumatorini cili blen ngrohjen nga prodhuesi ose furnizuesi sipaszgjedhjes së tij të lirë;“Zyra e Rregullatorit për Energji” nënkupton autoritetin epavarur rregullativ të themeluar sipas Ligjit Nr. 2004/9 MbiRregullatorin e Energjisë;“Fluidi-bartës i ngrohjes” nënkupton ujin ngrohës, avullin,avullin e ngopur, lëngjet e tjera ose gazin që përdorenpër të bartur ngrohjen përmes distribuimit ose rrjetitshpërndarës;“Rrjeti i distribuimit të ngrohjes” nënkupton sistemin egypave, që bartin ngrohjen nga prodhuesi te konsumatori;“Ndërmarrjet e ngrohjes” nënkupton subjektin që përmbushnjë ose më shumë aktivitete të prodhimit, distribuimitdhe furnizimit të ngrohjes, bazuar në licencën e dhënë,ashtu si dhe prodhuesit e ngrohjes që janë të kyçur nësistemin e ngrohjes, të përjashtuar nga licenca, siç përcaktohetnë Ligjin për Rregullatorin e Energjisë;“Prodhimi i ngrohjes” nënkupton prodhimin e ngrohjesnga një ndërmarrje e licencuar për këtë aktivitet;“Prodhuesi” apo “Gjeneruesi” nënkupton personin juridikose fizik që prodhon (gjeneron) ngrohje;“Sistemi i ngrohjes” nënkupton sistemin e ndërlidhur tëprodhimit, distribuimit, dhe furnizimit;“Ngrohje qendrore” nënkupton ngrohje të hapësirave dhepërgatitje të ujit të ngrohtë sanitar nga qendrat e burimevetë energjisë termike;“Nxehtësi” nënkupton energjinë për nxehje qendrore oseftohje qendrore e bartur nga prodhuesi gjerë te konsumatoripërmes rrjetit të fiksuar, për të mbajtur temperaturat nëhapësirat e brendshme të konsumatorit në nivel të duhurdhe për furnizim me avull, ujë të ngrohët industrial dhe ujëtë ngrohët sanitar për amvisni;“Sezoni e ngrohjes” nënkupton periudhën në mes të fillimitdhe përfundimit të furnizimit të konsumatorëve mengrohje, varësisht nga temperatura e jashtme, e cila ështëe përcaktuar sipas vendimit të autoriteteve përkatëse qendroreose lokale;“Ndërmarrja vertikalisht e integruar e ngrohjes ” nënkuptonndërmarrjen e ngrohjes që kryen prodhimin, distribuimindhe furnizimin me ngrohje;“Licencë” nënkupton dokumentin zyrtar të dhënë ngaZyra e Rregullatorit për Energji që autorizon të drejtën përtë kryer një veprimtari të energjisë sipas dispozitave të Ligjitmbi Rregullatorin e Energjisë;“Furnizim” nënkupton dërgimin, shitjen ose rishitjen engrohjes te konsumatori;“Ujë i ngrohtë sanitar” nënkupton ujin e ngrohtë për amvisëritë ngrohur së paku deri në temperaturën e përcaktuarsipas normave higjienike;“Ngrohja e pa shfrytëzuar” nënkupton tepricën e ngrohjestë prodhuar nga fabrikat, termocentralet, që tani kamundësi, me rritje të efiçences së proceseve, të përdoretpër ngrohje;“Ngrohja nga hedhurinat” nënkupton ngrohjen e fituarme riciklimin e mbeturinave për djegie e që mund të përdoretpër ngrohje.“Furnizuesi” nënkupton personin juridik apo fizik të pajisurme leje te rregullt për të kontraktuar me konsumatorinlidhur me shitjen ose rishitjen e ngrohjes;2. Shprehjet tjera në këtë ligj kanë kuptimin e njëjtë tëpërcaktuar në Ligjin mbi Energjinë, Ligjin mbi Energjinëelektrike ose Ligjin për Rregullatorin e Energjisë.KREU IISISTEMET E NGROHJESNeni 41. Sistemet e ngrohjes janë të instaluara në zonat urbaneme popullatë të dendur ku prodhohet ngrohja,distribuohet dhe me të furnizohet konsumatori.8

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR NGROHJE QENDRORE2. Sistemi i ngrohjes përfshinë, njësinë (njësitë) e prodhimittë ngrohjes dhe rrjetin e distribuimit deri tepika e furnizimit3. Prodhuesit, duke përfshirë termocentralet që operojnësi njësi të bashkë-prodhimit të energjisë elektrikedhe ngrohjes, mund të furnizojnë me ngrohjerrjetin e njëjtë për distribuim të ngrohjes.KREU IIIKRYERJA E AKTIVITETEVE NËSEKTORIN E NGROHJESNeni 51. Aktivitetet në sektorin e ngrohjes qendrore, të përcaktuarme këtë ligj, kryhen në pajtim me Ligjin përRregullatorin e Energjisë dhe të akteve tjera përkatësetë lëshuara nga Zyra e Rregullatorit për Energji.2. Procedurës së licencimit sipas këtij ligji i nënshtrohetsistemi i prodhimit, kapaciteti i të cilit tejkalonfuqinë e instaluar prej 1 MW, distribuimi i ngrohjesdhe furnizimi me ngrohje.3. Licenca lëshohet, modifikohet, suspendohet, transferohet,anulohet, revokohet dhe mbikëqyret në pajtimme kushtet e përcaktuara në Kapitullin shtatëtë Ligjit mbi Rregullatorin e Energjisë dhe rregullatpërkatëse të lëshuara nga Zyra e Rregullatorit përEnergji.Neni 61. Ndërmarrjet për ngrohje të integruara vertikalishte kryejnë aktivitetin e prodhimit, distribuimit dhefurnizimit në mënyrë funksionalisht të ndarë. Bartjae informatave ndërmjet këtyre aktiviteteve të ndaraështë e ndaluar, përveç nëse këto informata kërkohenpër përmbushjen e detyrave të furnizuesit publik.2. Me qëllim të evitimit të diskriminimit, subvencionimittë tërthortë dhe prishjes së konkurrencës, ndërmarrjete ngrohjes qendrore të integruara vertikalishtjanë të obliguara që për veprimtaritë e veta (prodhim,distribuim, furnizim) të mbajnë kontabilitet tëndarë veç e veç, sikur këto veprimtari të kryheshinnga ndërmarrje të veçanta.3. Ndërmarrjet e integruara vertikalisht mbajnë kontabilitettë ndarë veçmas për aktivitetet e furnizimittë konsumatorëve të privilegjuar dhe jo të privilegjuar,si dhe për aktivitete që nuk kanë të bëjnëme ngrohje qendrore.KREU IVPRODHIMI I NGROHJESNeni 7Prodhues i ngrohjes mund të jetë: ndërmarrja që ka licencëpër prodhimin e ngrohjes, ndërmarrja e ngrohjes qendroreme kapacitet prodhues që nuk tejkalon 1 MW osepersoni juridik apo fizik që është i liruar nga licenca, nëpajtim me Ligjin për Rregullatorin e Energjisë.Neni 81. Prodhuesi i ngrohjes veç tjerash, ka të drejtë:1.1. që të shfrytëzojë gjatë procesit të prodhimit tëngrohjes, ato burime primare të energjisë, që ikonsideron më të përshtatshme, me kusht që tëjenë në pajtueshmëri me kërkesat dhe standardetteknike, teknologjike dhe ekologjike të paraparame aktet përkatëse;1.2. që stabilimentet përkatëse t’i kyçë në rrjetin edistribuimit sipas kushteve të parapara me këtëligj si dhe kodet përkatëse të miratuara dhe rregullorete parashkruara nga Zyra e Rregullatoritpër Energji;1.3. që të lidhë kontratë për shitjen e ngrohjes sipaskushteve të përcaktuara me këtë ligj, dhe rregulloretpërkatëse të lëshuara nga Zyra e Rregullatoritpër Energji;1.4. që të bartë ngrohjen përmes rrjetit të distribuimit.Neni 91. Prodhuesi është i obliguar që:1.1. të ushtroi veprimtarinë në pajtim me kushtet epërcaktuara me Ligjin për Rregullatorin e Energjisëdhe kushtet e licencës;1.2. të ushtroi veprimtarinë në pajtim me ligjet dherregulloret përkatëse për mbrojtjen e mjedisit;9

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR NGROHJE QENDRORE1.3. të pajisë me njehsorë për matjen e ngrohjes qëhynë në rrjetin e distribuimit sipas kërkesave teknike;1.4. të përmbushë kërkesat dhe obligimet tjera qëmund të dalin gjatë zbatimit të këtij ligji si dheakteve tjera përkatëse.2. Për matjen e ngrohjes, prodhuesit përdorin pajisjetmatëse, të vendosura në pikat e specifikuara sipasKodit për matje.Neni 10Prodhuesi i ngrohjes me kapacitet më të madh se 1 MW qënga dita e shpalljes së këtij ligji, është i detyruar t’i shesëngrohjen e prodhuar furnizuesit publik me çmim të rregulluar,në rast se furnizuesit publik i nevojitet ajo ngrohje.Neni 111. Prodhuesi i ngrohjes me obligime për shërbime publikembanë rezerva minimale të lëndës djegëse tënevojshme për të mbajtur prodhim të vazhdueshëmdhe në rast nevoje të shtojë kapacitetin prodhuesrezervë në mënyrë që të sigurojnë furnizim të sigurtpër konsumatorët.2. Ministria e Energjisë dhe Minierave përcakton llojindhe sasinë e rezervave minimale të karburanteveose të kapacitetit prodhues rezervë.3. Inspekcioni i Energjisë, i themeluar sipas dispozitavetë Ligjit për energjinë, ka autoritet të mbikëqyrësasinë dhe kualitetin e rezervave.4. Shpenzimet e mbajtës së minimumit të rezervave tëlëndës djegëse dhe të kapacitetit prodhues rezervëtrajtohen shpenzim operativ i prodhuesit që kaobligim t’i mbajë ato rezerva.KREU VNGROHJA E PA SHFRYTËZUAR,BURIMET E RIPËRTRITSHME TËENERGJISË DHE BASHKË-PRODHIMINeni 121. Ndërmarrja e ngrohjes që për prodhimin e ngrohjesshfrytëzon burimet e ripërtritshme të energjisë osehedhurinat, si dhe bashkë-prodhim të ngrohjes dheenergjisë elektrike ka të drejtë të kërkoi certifikata tëorigjinës nga Zyra e Rregullatorit për Energji.2. Furnizuesi publik i jep përparësi blerjes së ngrohjespër të cilën është lëshuar certifikata e origjinës, mekusht që kostoja e ngrohjes nuk e ngrit çmimin engrohjes në nivel të pa qëndrueshëm.3. Nga furnizuesi publik kërkohet të blejë tërë sasinëe ngrohjes me çmim të rregulluar për të cilën ështëlëshuar certifikata e origjinës për të plotësuar nevojate konsumit të ngrohjes me përjashtim të çfarëdosasie për të cilën prodhuesi ka lidhë kontratë sipasdispozitave të këtij ligji. Zyra e Rregullatorit për Energjimund të kompensojë shpenzimet e furnizuesitpublik me çmim të veçantë për shërbimet e distributorit.Neni 131. Në kërkesë të prodhuesit, Zyra e Rregullatorit përEnergji lëshon certifikatën e origjinës e cila:1.1. certifikon kapacitetin e prodhuesit të ngrohjesqë është e bazuar në: resurset e ngrohjes sëpashfrytëzuar, burimet e ripërtritshme të së dhehedhurinat, si dhe në procesin e bashkëprodhimittë ngrohjes dhe energjisë elektrike;1.2. përcakton kohën për dorëzimin e informatavedhe deklaratave te Zyra e Rregullatorit për Energji.2. Në bazë të certifikatës së origjinës, prodhuesi dotë ketë të drejtë të lëshojë dhe të shes certifikatat egjelbra prodhuesve tjerë që prodhojnë gazra të gjelbranë sasi që e tejkalojnë kufirin e përcaktuar meligj për sasinë e ngrohjes së prodhuar nga ngrohjae pa shfrytëzuar, burimeve të ripërtritshme të energjisëdhe hedhurinave ose prej stabilimenteve tëbashkëprodhimit.3. Prodhuesi që e tejkalon kufirin e prodhimit të gazravetë gjelbra të përcaktuar me ligj konsiderohetse ka plotësuar obligimet e veta sipas paragrafit 1të nenit 9 të këtij ligji me dorëzimin e certifikatëssë gjelbër te Zyra e Rregullatorit për Energji duketheksuar sasinë e energjisë termike së prodhuarme përdorimin e ngrohjes së pashfrytëzuar, burimine ripërtëritshëm të energjisë apo hedhurinat ose10

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR NGROHJE QENDROREsasinë e ngrohjes së bashkëprodhuar me energjielektrike.4. Në rast se sasia e prodhuar e ngrohjes e specifikuarnë certifikatën e gjelbër dhe sasia që faktikishtështë prodhuar nga prodhuesi, apo e bashkëprodhuarme energji elektrike nga prodhuesi nuk janëtë njëjta atëherë Zyra e Rregullatorit për Energjindërmerr masa sipas aktit përkatës.Neni 141. Ministria e Energjisë dhe Minierave përcakton minimuminobligativ të sasisë për prodhimin e ngrohjesduke përdorur ngrohjen e pashfrytëzuar, burimin eripërtërishëm të energjisë apo hedhurinat dhe bashkëprodhimine ngrohjes dhe energjisë elektrike, sipërqindje e prodhimit total vjetor për secilin prodhuesgjatë një periudhe mbi dhjetë vjeçare (10) ngadata e futjes në përdorim të sistemit për lëshimindhe tregtimin me certifikatë të gjelbër.2. Ministria e Energjisë dhe Minierave mund të vendosëkushte të veçanta më të favorshme për blerjeme prioritet të ngrohjes së prodhuar nga burimet eripërtritshme të energjisë dhe bashkëprodhimit tëenergjisë elektrike dhe ngrohjes.KREU VIRRJETI I DISTRIBUIMITNeni 151. Për rrjetin e distribuimit përkujdeset distributori qëposedon licencën për kryerjen e aktiviteteve të tilla.2. Distributori, për territorin e caktuar dhe të mbuluarnga rrjeti i distribuimit kryen veç tjerash edhe shërbimetnë vijim:2.1. menaxhon rrjetin e distribuimit;2.2. mirëmban rrjetin dhe objektet në pajtim me kërkesatteknike;2.3. harmonizon projektet e veta me projektet përzhvillim ekonomik;2.5. bartë në mënyrë të vazhdueshme dhe të sigurtngrohjen përmes rrjetit të distribuimit;2.6. informon shfrytëzuesit e rrjetit, me informata qëju nevojiten për qasje efikase në rrjet, si dhe2.7. shërbime tjera përkatëse.3. Distributori në kuadër të veprimtarisë së vetë bënëedhe :3.1. shqyrtimin e zhvillimit ekonomik në sektor dheplanin për projekte te zgjerimit të rrjetit për distribuimnë pajtim me parametrat e zhvillimit ekonomik;3.2. përgatit plane vjetore afat-shkurta dhe afat-gjatatë zhvillimit të rrjetit të distribuimit dhe koordinonprojekte me Ministrinë për Energjetikë dhe Minieradhe komunat tjera;3.3. ndihmon Ministrinë për Energjetikë dhe Minieradhe komunat në përgatitjen e planeve, programevedhe strategjive zhvillimore;3.4. lenë në dispozicion të ndërmarrjeve prodhuesetë energjisë termike, planet dhe analizat e vetastudimore.4. Distributori lejon prodhuesin e ngrohjes që të kyçetnë sistemin e rrjetit të distribuimit nëse janë plotësuarkushtet teknike si dhe kërkesat tjera të paraparame dispozitat e këtij ligji dhe akteve tjera përkatëse.5. Zgjerimi dhe rindërtimi i rrjetit të distribuimit tëngrohjes që nga pika e furnizimit deri te prodhuesi ingrohjes është nën përgjegjësinë e distributorit.6. Distributori me përparësi do të kyçë në rrjetin e distribuimitcilindo prodhues që prodhon ngrohje ngaburimet e ripërtritshme dhe nga bashkë-prodhimi.7. Kushtet dhe procedurat për kyçje në rrjetin e distribuimitrregullohen më kodin e distribuimit.8. Distributori bartë funksionet e tij në pajtim me procedurattransparente, jo-diskriminuese dhe të bazuarnë parimet e ekonomisë së tregut.2.4. parashikon kërkesat në territorin të cilin e mbulon;11

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR NGROHJE QENDRORENeni 161. Distributori nuk duhet të zbulojë informacione tëbesueshme me të cilat është vënë në dijeni gjatëkryerjes së veprimtarisë së vetë, dhe do të parandalojnëzbulimin e informacioneve të veta të cilatmund të sjellin leverdi komerciale nëse zbulohen nëmënyrë diskriminuese.2. Pavarësisht nga paragrafi 1, Zyra e Rregullatorit përEnergji mund të kërkojë nga distributori të zbulojëinformacionet e besueshme të cilat kërkohen për tëpërmbushur funksionin, kompetencat dhe detyrat eveta.KREU VIITREGU I NGROHJES ME ÇMIME TËRREGULLUARANeni 17Furnizimi i konsumatorëve jo të privilegjuar me ngrohje,bëhet nga furnizuesi publik, tregtarët, ose prodhuesit tëcilët posedojnë leje për furnizim të tillë.Neni 181. Furnizuesi është përgjegjës për furnizim mengrohje në pikën e furnizimit në sasinë dhe në niveline kualitetit, të përcaktuar nga Zyra e Rregullatoritpër Energji.2. Në bazë të licencës, furnizuesi publik ka të drejtëtë:2.1. shesë ngrohje, konsumatorëve jo të privilegjuarme çmim të rregulluar;2.2. blejë ngrohje me çmim të rregulluar nga prodhuesitme kapacitet të instaluar prej 1 MW, që ekzistonnë datën e shpalljes së këtij ligji;2.3. blejë ngrohje nga prodhues të tjerë me çmim tëparregulluar;3. Transaksionet në mes të kategorive në vijim bëhenme çmime të rregulluara:3.1. prodhuesi dhe furnizuesi;3.2. furnizuesi dhe konsumatori i fundit i kyçur në rrjetine distribuimit;3.3. furnizuesi dhe distributori, për të kompensuarshpenzimet teknologjike të transportit të ngrohjesdhe të humbjeve duke shfrytëzuar rrjetin edistribuimit përkatës.Neni 191 Prodhuesi dhe furnizuesi publik lidhin kontratëafat-gjate për shitë-blerje të energjisë termike nëkohëzgjatje që garanton furnizim të mjaftueshëm.2 Kontrata për shitblerje afat gjate të energjisë termikepërmban veç tjerash edhe elementet në vijim:2.1. kohëzgjatjen e furnizimit;2.2. kushtet teknike dhe kualitetin e furnizimeve;2.3. orarin (planin) e furnizimit dhe pranimit;2.4. përgjegjësinë për furnizim dhe pranim;2.5. çmimin dhe elementet tjera financiare;2.6. pagesën për furnizim dhe2.7. sanksionin për cenim–mos përmbushje të kontratës.3. Kontrata për shit-blerje afat-gjate të ngrohjes lidhetpër periudhën kohore, prej 1 deri në 5 vite, memundësi të përsëritjes.4. Kontrata një vjeçare për shit-blerje të ngrohjesparasheh në hollësi të gjitha komponentët e detyrueshmetë kontratës.5. Kontratën sipas këtij neni e miraton dhe e mbikëqyrëekzekutimin e saj, Zyra e Rregullatorit për Energji.2.4. faturojë dhe arkëtojë pagesat nga konsumatorëte vet;2.5. merret me ankesat e konsumatorëve të vet.12

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR NGROHJE QENDROREKREU VIIITREGU I LIRË I NGROHJESNeni 201. Furnizimi me kohë bëhet veprimtari konkurruesedhe çdo ndërmarrje për ngrohje, mund të parashtrojëkërkesë për licencë furnizimi, për t’i shërbyerkonsumatorit të privilegjuar.2. Ministria e Energjisë dhe Minierave, i përcaktonkushtet dhe kriteret për përcaktimin e konsumatorittë privilegjuar.3. Konsumatori mund të fitojë statusin e konsumatorittë privilegjuar, nëse i është përgjigjur thirrjes publiketë Zyrës së Rregullatorit të Energjisë, e që i bëhetpër çdo vit. Konsumatori që nuk i përgjigjet thirrjespublike, nuk mund të fitojë statusin e konsumatorittë privilegjuar për atë vit. Zyra e rregullatorit tëenergjisë do të vendos për dhënien e statusit njëkonsumatori të privilegjuar.4. Konsumatori i privilegjuar ka të drejtë për të mbeturnë sektorin e tregut të lirë ose të furnizohet ngafurnizuesi publik në pajtueshmëri me procedurën eparaparë nga Zyra e Rregullatorit për Energji.5. Konsumatori i privilegjuar njofton distributoringjegjësisht ndërmarrjen e ngrohjes së paku 30 ditëparaprakisht lidhur me kontratat për furnizim mengrohje, në pajtim me kodin e distribuimit.Neni 211. Ndërmarrja e ngrohjes, mund të furnizojë objektet eveta, njësitë vartëse dhe konsumatorin e privilegjuarpërmes tubacionit të drejtpërdrejtë për ngrohje.2. Konsumatori i privilegjuar ka të drejtë të furnizohetpërmes tubacionit të drejtpërdrejtë për ngrohje ngaprodhuesi apo ndërmarrje tjetër për furnizim me energjitermike.3. Për kriteret e dhënies së autorizimit për ndërtimine tubacionit të drejtpërdrejtë të ngrohjes, vendosnë mënyrë objektive dhe jo diskriminuese Zyra eRregullatorit për Energji.4. Zyra e Rregullatorit për Energji jep autorizim përndërtimin e tubacionit të drejtpërdrejtë për ngrohjenë pajtim me dispozitat e kreut të 8 të Ligjit përRregullatorin e Energjisë, Rregullorja e UNMIK-utnr. 2004/20 e datës 30 qershor 2004.Neni 221. Ndërmarrja për ngrohje mund të lidhë kontratë mekonsumatorin e vet për instalim, servisim, mirëmbajtjedhe zgjerim të rrjetit sekondar prej daljes ngapika furnizuese.2. Kontrata sipas paragrafit 1. të këtij neni nuk miratohetnga Zyra e Rregullatorit për Energji.3. Ndërmarrja për ngrohje, mbanë dhe udhëheq kontabilitetdhe llogari rrjedhëse të ndara veç e veç përaktivitetet e parapara me paragrafin 1. të këtijneni.KREU IXTË DREJTAT DHE PËRGJEGJËSITË EKONSUMATORITNeni 231. Konsumatori jo i privilegjuar, që është i vendosurnë zonën e shërbimit që mbulohet nga ndërmarrjae ngrohjes, ka të drejtë të furnizohet nëse i plotësonkushtet në vijim:1.1. është pronar ose është i autorizuar të veproj dhetë shfrytëzojë tërë apo vetëm pjesët e rrjetit tëbrendshëm sekondar dhe t’i përmbushur kërkesatteknike dhe operative e të sigurisë;1.2. përmbushë kushtet për kyçje në rrjetin e distribuimit,dhe1.3. ka nënshkruar marrëveshjen me shkrim me furnizuesin.2. Konsumatori në zonën e mbuluar nga rrjeti i distribuimittë energjisë termike ka të drejtë të jetë ikyçur, nëse janë plotësuar kushtet sipas aktit përkatës.3. Ndërmarrja e ngrohjes mund të refuzojë përkohësishtqë të kyçë konsumatorin në sistemin engrohjes, nëse konstaton se objekti, pajisjet aporrjeti i distribuimit nuk i plotëson standardet teknikeose kushtet tjera të përcaktuara në aktin përkatës.13

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR NGROHJE QENDRORE4. Konsumatori njoftohet me shkrim për shkaqet e refuzimitpër kyçje, në sistemin e ngrohjes.5. Kyçja ilegale dhe puna e pa autorizuar në sistemine ngrohjes bart përgjegjësi në pajtim me aktet nënligjorepërkatëse duke u bazuar në legjislacioninekzistues.6. Nëse konsumatori me veprimet e parapara nëparagrafin 5 të këtij neni i shkakton dëm distributoritështë i obliguar që dëmin ta kompensoj.7. Konsumatori është i obliguar të siguroj hapësirëpa pagesë për vendosjen e pajisjeve të pikës sëshpërndarjes dhe qasje të lirë te punëtorëve tëndërmarrjes së ngrohjes për kontrollimin e këtyrepajisjeve.Neni 241. Furnizimi i konsumatorit të fundit, me ngrohje, bëhetsipas kontratës të lidhur në pajtim me aktin juridik imiratuar nga Zyra e Rregullatorit për Energji.2. Konsumatori është i obliguar të paguaj faturat përngrohje ndërsa procedura e faturimit, arkëtimit, dhesanksionet në rast mos pagese zbatohen sipas aktitnënligjor përkatës.Neni 251. Furnizuesi, mund të pezullojë përkohësisht furnizimine konsumatorit me ngrohje, në pajtim me aktinpërkatës.2. Furnizuesi do të lëshoj një njoftim për ta informuarme shkrim konsumatorin për pezullimin e furnizimit.Një njoftim i tillë do të përshkruaj qartazi arsyen dhekohëzgjatjen e pezullimit të furnizimit me ngrohjedhe do t’i caktoj masat që do të ndërmerren për pezullimine ndërprerjes së furnizimit.3. Furnizuesi mund ta bëj pezullimin e përkohshmetë shërbimit për konsumatorin, nëse konsumatorinuk i përmbush obligimet që i ka në kontratë dukepërfshirë riparimin e problemeve teknike që kanëndodhur në rrjetin apo pajisjet e instaluara të konsumatorit.Çkyqja e përkohshme mund të zgjatëderi në pesëmbëdhjetë (15) ditë e nëse brendakëtij afati nuk eliminohen shkaqet që kanë sjellëçkyqjen e përkohshme, furnizuesi ka të drejtë tabëj çkyqjen e përhershme të konsumatorit, dheshpenzimet e kyçjes bien në barrë të konsumatorit.4. Ndërmarrja e ngrohjes e ri-kyç konsumatorin nësistemin e ngrohjes në afat prej tri ditëve nga momentii përmbushjes së obligimit dhe evitimit tëshkakut të pezullimit.5. Për konsumatorët e privilegjuar, rregullat për pezullimdo të specifikohen në kontratën e furnizimit mefurnizuesin.6. Nëse pezullimi i furnizimit të konsumatorit mengrohje bëhet pa fajin e tij konsumatori kompensohetsipas aktit përkatës.Neni 261. Ministria e Shëndetësisë, Ministria e Arsimit përfushat përkatëse përpilojnë ndaras listën e institucioneveqë kanë të drejtë të furnizohen pandërprerëme ngrohje.2. Konsumatori që ka të drejtë në furnizim të pandërprerëme ngrohje i sigurohen mundësitë teknikepër këtë, duke pajisur objektet e konsumatorit mekyçje, nga dy seksione të ndryshme të sistemit tëngrohjes, apo të instalimit të stabilimenteve rezervëtë ngrohjes.3. Në rastin e instalimit të stabilimenteve rezervë tëngrohjes, konsumatori që ka të drejtë në furnizim tëpandërprerë me ngrohje mund të shfrytëzojë furniziminnga ndërmarrja për furnizim apo nga stabilimentirezervë i ngrohjes.4. Nëse konsumatori që ka të drejtë në furnizim tëpandërprerë të ngrohjes është duke shfrytëzuar përfurnizim me ngrohje vetëm stabilimentin rezervë tëngrohjes, paguan ndërmarrjen për ngrohje për kapacitetrezervë.5. Konsumatori që ka të drejtë për furnizim të pandërprerëme ngrohje mund të pezullohet përkohësishtnga sistemi i furnizimit për shkaqe të parapara menenin 25 të këtij ligjit.14

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR NGROHJE QENDROREKREU XQASJA NË RRJETNeni 271. Distributori lejon çdo prodhues, furnizues apo konsumatorëtë privilegjuar të ketë qasje në sistemine energjisë termike në bazë të akteve përkatëse tëZyrës së Rregullatorit të Energjisë.2. Distributori për çdo vit harton listën e çmimeve dhetë tarifave për shfrytëzim të rrjetit të sistemit përngrohje në pajtim me mesataren e çmimeve për periudhënparaprake dymbëdhjetë muajsh.3. Listën e çmimeve dhe tarifave sipas paragrafit 2 tëkëtij neni e miraton Zyra e Rregullatorit për Energji.4. Distributori publikon, çmimet dhe tarifat e miratuara.Neni 281. Distributori mund të refuzojë kërkesën e konsumatoritpër kyçje në sistemin e ngrohjes nëse mungonkapaciteti i nevojshëm për distribuim. Refuzimi ikërkesës për kyçje në sistemin e ngrohjes duhet tëbëhet dhe arsyetohet me shkrim në afat prej tridhjetë(30) ditëve që nga dita e ushtrimit të kërkesëspër kyçje.2. Personi që refuzohet për çfarëdo arsyeje të ketëqasje në rrjet për ngrohjeje ka të drejtë të paraqetankesë në afat prej pesëmbëdhjetë (15) ditëve qënga dita e informimit me shkrim.3. Ankesa i paraqitet Zyrës së Rregullatorit për Energjiqë është i obliguar të lëshoi vendim lidhur meankesën në afat prej tridhjetë (30) ditëve nga dita edorëzimit të ankesës.Neni 29Nëse nuk lejohet qasje në rrjet të distribuimit për konsumatorëte privilegjuar ose, prodhuesit që dëshirojnë tëlidhin kontratë me konsumatorët e privilegjuar, atëherëata mund të paraqesin kërkesë te Zyra e Rregullatorit përEnergji për lejim të ndërtimit të tubacionit të drejtpërdrejtëtë ngrohjes për furnizim.KREU XIMATJA DHE FATURIMI NË TREGUN ERREGULLUARNeni 301. Furnizimi me ngrohje matet me pajisje matëse, ndërsainstalimi, operimi, mirëmbajtja apo zëvendësimii pajisjeve për matje bëhet në pajtim me Kodin ematjes.2. Ngrohja e shfrytëzuar nga konsumatori llogaritetme pajisje për matje që është pronë e distributorëvedhe e vendosur në pikën e furnizimit, sa më afërkufirit të pronës së konsumatorit.3. Kufiri i pronës, përgjegjësisë për objektet ngrohësedhe vendi për vendosjen e pajisjeve matëse ështëpërcaktuar në pajtim me Kodin e matjes.4. Kur tarifat e aprovuara i mundësojnë konsumatorittë një grupi të caktuar të zgjedhin mënyrën dhellojin e pajisjeve matëse për të regjistruar ngrohjene konsumuar, ndërmarrja e ngrohjes instalon pajisjetmatëse sipas përcaktimit të konsumatorit të deklaruarme shkrim.5. Procedura dhe afati për zëvendësimin e pajisjevematëse sipas kërkesës së konsumatorit për rastet eparapara me nenin 4. të këtij neni, rregullohen meKodin përkatës.KREU XIIKODET TEKNIKENeni 311. Kodet sipas nenit 3 të këtij ligji, përveç rregullaveteknike, operative dhe standardeve për ngrohje,përmbajnë edhe rregullat për:1.1. kyçje në sistemin e ngrohjes të instalimeve tëprodhimit, sistemit të distribuimit, pajisjeve tëkonsumatorit të kyçur drejtpërdrejt, dhe tubacionittë drejtpërdrejtë të ngrohjes;1.2. strukturën e stacioneve të furnizimit me ngrohje,pajisjet dhe tubacionit të rrjetit;15

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR NGROHJE QENDRORE1.3. menaxhimin e sistemit të ngrohjes;1.4. mirëmbajtjen dhe zhvillimin e rrjetit të distribuimit ;1.5. menaxhimin e rrjetit të distribuimit;1.6. matjen e ngrohjes, duke përfshirë parimet e matjes(njehsimit), mënyrën dhe vend ndodhjene njehsorëve (pajisjeve për matje), afatet dheprocedurat për inspektim, kalibrim dhe lexim tënjehsorëve, zhvillimin dhe mirëmbajtjen e bazëssë të dhënave që përmbajnë të dhënat e regjistruaranga cilado pajisje komerciale për matje.2. Kodet e radhitura sipas nenit 3, përpilohen ngandërmarrjet për ngrohje ndërsa miratohen nga Zyrae Rregullatorit për Energji.KREU XIIIDISPOZITAT KALIMTARENeni 321. Distributori instalon pajisje matëse për konsumatortë kyçur në sistemin e ngrohjes brenda një (1) viti,pas shpalljes së ligjit.2. Distributori i blenë nga konsumatori pajisjet matëse,të cilat janë në pronësi të konsumatorit, në momentine hyrjes në fuqi të këtij ligji, në vlerë aktuale tëtregut, brenda periudhës dy (2) vjeçare nga dita ehyrjes në fuqi të këtij ligji.3. Nëse, ndërmarrja-distributori me arsye instalonpajisjet e veta matëse për të zëvendësuar ato ekzistueset,nuk ka obligim për të blerë pajisjet sipasparagrafit 2 të këtij neni.4. Në pajtim këtë ligj, krijohen raportet komerciale nëmes furnizuesit dhe konsumatorit brenda 6 muajvepas nxjerrjes së aktit nënligjor për Kushtet ePërgjithshme për Furnizim me Energji (të definuaranë Ligjin për Energji) por jo më vonë se dymbëdhjetë(12) muaj nga dita e hyrjes në fuqi e këtij ligji.5. Furnizuesi përgatit dhe propozon kontratë komercialepër furnizim me ngrohje të konsumatorit, nëpajtim me afatin e përcaktuar në paragrafin 4 tëkëtij neni, dhe mbanë regjistrin e konsumatorëvedhe të të gjitha kontratave valide.6. Në rast se kontrata për furnizim nuk lidhet brendaperiudhës sipas paragrafit 4 të këtij neni., me fajine konsumatorit, furnizuesi bënë çkyçje e tij e që nëmënyrë të paligjshme furnizohet me ngrohje.7. Distributori përgatitë kodin për matje dhe për distribuimdhe i paraqet për miratim te Zyra e Rregullatoritpër Energji brenda dymbëdhjetë (12) muajvepas shpalljes së këtij ligji.8. Furnizuesi përgatit kodin për mbrojtjen e konsumatoritqë e miraton Zyra e Rregullatorit për Energji nëafat prej një (1) viti pas shpalljes së ligjit.9. Për konsumatorët që nuk kanë pajisje matëse aplikohettarifa normative.10. Nëse në datën e hyrjes në fuqi të ligjit, pika e furnizimitnuk është e pajisur me pajisje matës, konsumatorijo i privilegjuar i kyçur në pikën e furnizimit,faturohen sipas tarifës normative në përpjesëtimme totalin e sipërfaqes së objektit të konsumatorit .11. Jo më vonë se një muaj nga dita e instalimit të pajisjevematëse nga distributori në pikën e furnizimit,konsumatori jo i privilegjuar që është i kyçur në këtëpikë furnizimi faturohet sipas tarifës së energjisë sëhargjuar në vitin kur është instaluar matësi.12. Në objektet me më shumë shfrytëzues individualtë ngrohjes, faturimi i shfrytëzuesve individual përkonsumin e matur në pikën e furnizimit, bëhet nëpërpjesëtim me sipërfaqen e banimit të secilitshfrytëzues të fundit.13. Në objektet e reja instalimi i ngrohjes projektohetpër çdo banesë e lokal afarist ndarazi. Për këtëpërkujdesen organet kompetente që lëshojnë lejendërtimi.Neni 331. Administrimi i sistemit sekondar për ngrohje nëndërtesa në shfrytëzim publik, apo privat bëhet ngatitullari faktik, në pajtim me legjislacionin përkatëse që është përgjegjës për operim dhe mirëmbajtjetë sistemit të pa-rregulluar prej pikës së furnizimit tësistemit sekondar.2. Nëse një ndërtesë që është në posedim të përbashkëtapo të pjesërishëm pa themelim përkatëstë asociacionit banesor ka disa shfrytëzues tëngrohjes, në të cilën, ndërmarrja ekzistuese për16

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR NGROHJE QENDROREngrohje operon dhe mirëmban sistemin sekondarduke u bazuar në marrëveshjen e kontraktuar mebanorët e ndërtesës.3. Ndërmarrja për ngrohje ka të drejtë të faturoj ndarasshpenzimet për operim dhe mirëmbajtje të sistemitsekondar, sipas tarifave të aprovuara nga Zyra eRregullatorit për Energji.4. Deri në hartimin e legjislacionit përkatës sipas paragrafit1 të këtij neni shfrytëzuesit e fundit /pronarëte banesave do të lejojnë qasje në pronën e tyreme qëllim që ndërmarrja për ngrohje t’i përmbushpërgjegjësitë e saj sipas këtij ligji.Neni 34Me hyrjen në fuqi të këtij ligji pushojnë së vepruari të gjithaaktet tjera përkatëse që janë në kundërshtim me dispozitate këtij ligji.Neni 35Ky ligji hyn në fuqi pesëmbëdhjetë (15) ditë pas publikimitnë Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës.Ligji Nr. 03/ L-11620 Nëntor 2008Shpallur me Dekretin Nr. DL-066-2008, datë 13.12.2008nga Presidenti i Republikës së Kosovës,Dr. Fatmir Sejdiu.17

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR AKREDITIMLIGJI Nr. 03/L-069PËR AKREDITIMKuvendi i Republikës së Kosovës,Në mbështetje të nenit 65 (1) të Kushtetutës së Republikëssë Kosovës;Me qëllim të rregullimit, të themelimit dhe të funksionimittë organit, që i kryen punët e shërbimit të akreditimit nëKosovë, të përcaktimit të fushave të akreditimit dhe të rolittë akreditimit në procedurat e vlerësimit të konformitetit,në pajtim me standardet dhe me rregullat teknike ndërkombëtare,MiratonLIGJ PËR AKREDITIMKREU IDISPOZITA TË PËRGJITHSHMENeni 1QëllimiMe këtë ligj themelohet Drejtoria e Akreditimit, si dhepërcaktohen rregullat e funksionimit të sistemit të akreditimittë organit kompetent për vlerësim të konformitetit.Neni 2PërkufizimetNë këtë ligj termat e mëposhtme nënkuptojnë si vijon:“Akreditim” nënkupton procedurën e njohjes zyrtare, tëkompetencës së një organi për vlerësimin e konformitetitnë përputhje me standardet dhe me rregullat teknike për tëkryer detyra, si: testim, kalibrim, certifikim ose inspektim.“Ankesë” nënkupton shprehjen e pakënaqësisë meshkrim (e ndryshme nga apelimi) e ngritur nga një personose organizatë ndaj Drejtorisë së Akreditimit, ose ndajorganit për vlerësim të konformitetit.“Apelim” nënkupton kërkesën e organit për vlerësim tëkonformitetit drejtuar Drejtorisë së Akreditimit për rishikimine vendimit të akreditimit të tij.“Certifikatë akreditimi” nënkupton një dokument ose njëtërësi dokumentesh zyrtare që e deklaron akreditimin përnjë fushë të caktuar.“ Certifikim” nënkupton veprimtarinë e një pale të tretëqë e provon konformitetin me kërkesat e përcaktuara përproduktet, për proceset, për sistemet ose për personat.“Emblema e akreditimit” nënkupton emblemën e miratuarnga Drejtoria e Akreditimit që përdoret nga organi për vlerësimtë konformitetit për të treguar se është i akredituar.“Inspektim” nënkupton aktivitetin për vlerësimin eprojektit të një produkti, të një procesi ose përcaktimin ekonformitetit të tij me kërkesat specifike ose në bazë tëgjykimit profesional me kërkesat e përgjithshme.“Kalibrim” nënkupton veprimin që e vendos lidhjen qëekziston në kushte të përcaktuara dhe që merret duke iureferuar një ose më shumë standardeve të matjes ndërmjettreguesve të një sistemi matës dhe rezultatit të matjes, qëpërftohet duke e përdorur sistemin e matjes.“Krahasimet ndërlaboratorike” nënkupton organizimin,kryerjen dhe vlerësimin e testimeve ose të kalibrimeve tënjë mostre kalibrimi ose testimi të njëjtë ose të ngjashëm,nga dy ose më shumë laboratorë, në kushte të caktuara.“Kompetencë” nënkupton atributin personal dhe aftësinëe provuar për t’i zbatuar njohuritë dhe mjeshtëritë.“MTI” nënkupton Ministrinë e Tregtisë dhe të Industrisë“Mbikëqyrje” nënkupton tërësinë e veprimeve (mepërjashtim të rivlerësimit) për ta kontrolluar plotësimine vazhdueshëm të kërkesave të akreditimit nga organi ivlerësimit të konformitetit.“Organ i vlerësimit të konformitetit” nënkupton organinqë kryen shërbime të vlerësimit të konformitetit.“Drejtoria Akredituese” nënkupton organin e ngarkuarme ligj që e udhëheq sistemim e akreditimit dhe e vlerësonprocedurën e akreditimit.“Palë e tretë” nënkupton një individ ose organ të pavarurqë ofron shërbime të caktuara për organin e vlerësimit tëkonformitetit sipas marrëveshjes.“Pezullim i akreditimit” nënkupton procesin e deklarimittë pavlefshmërisë së përkohshme të akreditimit për njëpjesë ose për gjithë fushën e tij.“Reduktim i akreditimit” nënkupton procesin e tërheqjessë akreditimit për një pjesë të fushës së tij.“Testim” nënkupton përcaktimin e një ose më shumëkarakteristikave të një objekti të vlerësimit të konformitetitsipas një procedure.18

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR AKREDITIM“Teste të zotësisë” nënkupton përcaktimin e aftësisëkalibruese ose testuese të një laboratori, ose të aftësisëtestuese të një organi inspektues me anë të krahasimevendërlaboratorike.“Tërheqje e akreditimit” nënkupton procesin e ndalimittë vlefshmërisë së akreditimit për gjithë fushën e tij.“Vlerësim konformiteti” nënkupton veprimtarinë qëprovon se janë plotësuar kërkesat e përcaktuara për njëprodukt, për një proces, për një sistem, për një person osepër një organ.“Zgjerim i akreditimit” nënkupton procesin e shtimittë numrit të shërbimeve të akredituara ose të fushës sëakreditimit.Neni 3Parimet e akreditimit1. Akreditimi është vullnetar dhe bazohet në parimet sivijon:1.1. paanshmëria;1.2. transparenca;1.3. kompetenca profesionale;1.4. ruajtja e konfidencialitetit;1.5. përputhshmëria me rregullat dhe me procedurate akreditimit në Evropë dhe në nivel ndërkombëtar.KREU IIORGANIZIMINeni 4Drejtoria e Akreditimit1. Në kuadër të MTI-së themelohet Drejtoria e Akreditimit,i vetmi subjekt kombëtar i pavarur akredituesnë Kosovë, për akreditimin e organit të vlerësim tëkonformitetit.2. Drejtoria e Akreditimit e ka emblemën e vet qëmbrohet me ligj.3. Në kuadër të Drejtorisë së Akreditimit formohetKëshilli i Akreditimit që i përfaqëson interesat epalëve në fushën e akreditimit.4. Ministri i MTI-së nxjerr akte nënligjore për organizimindhe për funksionimin e Drejtorisë së Akreditimit.Neni 5Statusi1. Drejtorinë e Akreditimit e udhëheq drejtori, që ështënëpunës civil.2. Drejtoria ka kompetencë dhe përgjegjësi për nxjerrjene vendimit për akreditim.Neni 6Fushëveprimtaria e akreditimit1. Fushëveprimtaritë e akreditimit janë :1.1. akreditimi i laboratorëve testues dhe kalibrues;1.2. akreditimi i organit certifikues të sistemeve tëmenaxhimit;1.3. akreditimi i organit certifikues të personelit;1.4. akreditimi i organit certifikues të produkteve;1.5. akreditimi i organit certifikues të mbrojtjes sëambientit;1.6. akreditimi i organit inspektues.Neni 7Detyrat e Drejtorisë së Akreditimit1. Drejtoria e Akreditimit, veç tjerash, i ka edhe këtodetyra:1.1. ofron ekspertizë për institucionet shtetërore nëçështjet që lidhen me akreditimin dhe vlerësimetë tjera të kompetencës teknike, për kryerjen eprocedurave të vlerësimit të konformitetit mestandardet dhe rregullat teknike;1.2. mban evidencë dhe jep informata për statusin eakreditimit të organeve të akredituar; Bashkëpunonme Agjencinë për Standardizim të Kosovës,me Departamentin e Metrologjisë, me ministritëpërkatëse dhe me shoqatat e interesuara përçështjet e akreditimit;1.3. kryen trajnime për fushën e akreditimit;19

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR AKREDITIM1.4. kryen veprimtari në fushën e krahasimeve ndërlaboratorike dhe të testeve të zotësisë;1.5. merr të dhëna nga organet akredituese të vendevetë tjera për organin e akredituar prej tyre,të cilët kryejnë veprimtari në Kosovë;1.6. vendos gjoba subjekteve të pa akredituara, apotë cilave u ka mbaruar akreditimi, në rastet kurato përdorin emblemën e akreditimit;1.7. shqyrton ankesat dhe apelimet për akreditimin,të dërguara në Drejtorinë e Akreditimit;1.8. bashkëpunon me organet ndërkombëtar të akreditimitpër arritjen e marrëveshjeve të njohjes sëndërsjellë, dypalëshe rajonale ose ndërkombëtare.1.9. e përfaqëson Republikën e Kosovës në organizatatndërkombëtare të akreditimit.KREU IIIBAZAT, PROCEDURAT DHE TARIFAT EAKREDITIMITNeni 8Baza ligjoreVeprimtaria e akreditimit në Kosovë bazohet në këtë ligjdhe në standardet e BE-së ose në standardet ndërkombëtaretë akreditimit.Neni 9Procedurat e akreditimit1. Procedurat e akreditimit bazohen në këtë ligj, nëstandardet dhe në dokumentet e organizatavendërkombëtare të akreditimit.2. Akreditimi bëhet në bazë të kërkesës së personitjuridik ose të personit fizik.3. Të drejtat dhe obligimet ndërmjet personit juridikose personit fizik dhe Drejtorisë së Akreditimitrregullohen me këtë ligj dhe me aktet nënligjore përzbatimin e këtij ligji.4. Kur Drejtoria e Akreditimit vlerëson se personi juridikose personi fizik i plotëson kërkesat sipas standardevedhe dokumenteve të tjera, e lëshon certifikatëne akreditimit që nënshkruhet nga drejtori iDrejtorisë së Akreditimit.5. Akreditimi që është dhënë e ka afatin katër vjet.Vazhdimi i akreditimit, pas kalimit të afatit, ështëproces i njëjtë me procedurat e akreditimit të parë.Organi i akredituar obligohet t’i plotësojë në vazhdimësikërkesat e procedurave të akreditimit.6. Subjekti i akredituar duhet ta sigurojë në vazhdimësiplotësimin e kritereve të akreditimit. Ai duhet tanjoftojë brenda një muaji Drejtorinë e Akreditimit përçdo ndryshim të rëndësishëm, që mund ta cenojëplotësimin e kritereve të akreditimit.7. Drejtoria e Akreditimit i mbikëqyr organet e akreditimitnëpërmjet kontrolleve periodike të vlerësimit etë zbatimit të kritereve të akreditimit.8. Me kërkesën e palës zgjerimi i akreditimit bëhet sipasprocedurave dhe rregullave të akreditimit.Neni 10Masat administrative dhe procedurat ankimore1. Drejtoria e Akreditimit, kur konstaton shkelje të kritereve,ka të drejtë ta reduktojë, ta pezullojë ose tatërheqë akreditimin.2. Drejtoria e Akreditimit bën vërejtje me shkrim nërastet kur konstatohen lëshime të lehta ose shmangienga kriteret e përcaktuara të akreditimit.3. Në rastet kur konstatohen shkelje, që e cenojnëvlefshmërinë e akreditimit, Drejtoria e Akreditimit epezullon akreditimin dhe cakton detyra shtesë.4. Kur Drejtoria konstaton shkelje të rënda tek organi iakredituar, atëherë tërhiqet akreditimi.5. Pala e pakënaqur ka të drejtë ankese në afat prejpesëmbëdhjetë (15) ditësh kundër vendimit të Drejtorisë.Ankesa i drejtohet komisionit që obligohet qënë afat prej tridhjetë (30) ditësh, nga data e pranimittë ankesës, të vendosë dhe ta njoftojë palën.6. Shqyrtimi i ankesës dhe i apelimeve bëhen sipasprocedurave të parapara nga Drejtoria e Akreditimittë bazuara në standardet e BE-së ose në standardetndërkombëtare të akreditimit.20

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR AKREDITIM7. Komisioni i shqyrtimit të ankesave ose të apelimeveformohet me vendim të ministrit.8. Nëse komisioni nuk përgjigjet në afatin e caktuarose kthen përgjigje me të cilën pala është e pakënaqur,pala mund të ngrejë kontest administrativnë Gjykatën Supreme të Republikës së Kosovësbrenda tridhjetë (30) ditësh.Neni 11Tarifat e akreditimit dhe miratimi i tyre1. Ministri i Tregtisë dhe Industrisë nxjerrë akt nënligjorme të cilin përcaktohen tarifat për kryerjen eakreditimit.2. Të ardhurat e krijuara nga kryerja e akreditimit derdhennë Buxhetin e Republikës së Kosovës.Neni 12Shpenzimet e akreditimitTë gjitha shpenzimet e akreditimit të organeve të vlerësimittë konformitetit mbulohen nga aplikuesi për akreditim.KREU IVDISPOZITAT NDЁSHKUESENeni 13Dispozitat ndëshkimore1. Organi i akredituar ose i pa akredituar që e keqpërdoremblemën e akreditimit, bën kundërvajtje për tëcilën gjobitet si vijon:1.1. laboratori testues ose kalibrues në shumë prejpesëmijë (5000) €;1.2. organi certifikues në shumë prej dhjetëmijë(10000) €1.3. organi inspektues në shumë prej pesëmbëdhjetëmijë(15000) €.2. Mjetet financiare të arkëtuara nga gjobitjet përkundërvajtje derdhen në Buxhetin e Republikës sëKosovës.KREU VDISPOZITA KALIMTARE DHEPËRFUNDIMTARENeni 14Dispozitë kalimtareMe hyrjen në fuqi të këtij ligji, shfuqizohet Ligji Nr. 02/L-43për Akreditim.Neni 151. Me hyrjen në fuqi të këtij ligji, të gjitha përgjegjësitë,të drejtat dhe detyrimet e njësisë së akreditimit i kalojnëDrejtorisë së Akreditimit. Të gjithë punonjësit enjësisë së akreditimit bëhen punonjës të Drejtorisësë Akreditimit.2. Certifikatat e lëshuara nga njësia e akreditimit njihennga Drejtoria e Akreditimit dhe e kanë të njëjtënvlefshmëri.3. Procedurat e akreditimit, të filluara në përputhje meLigjin nr. 02/L-43, datë 21. 11. 2005, për akreditimine laboratorëve testues, kalibrues dhe të organevecertifikuese, inspektues në Kosovë, kryhen në përputhjeme këtë ligj.4. Për zbatimin e këtij ligji, Ministra e Tregtisë dhe eIndustrisë nxjerr akte nënligjore në afat prej gjashtë(6) muajsh nga dita e hyrjes në fuqi.Neni 16Hyrja në fuqiKy ligji hyn në fuqi pesëmbëdhjetë (15) ditë pas publikimitnë Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës.Ligji Nr. 03/ L-06920 Nëntor 2008Shpallur me Dekretin Nr. DL-067-2008, datë 13.12.2008nga Presidenti i Republikës së Kosovës, Dr. FatmirSejdiu21

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORELIGJI Nr. 03/L-007PËR PROCEDURËNJOKONTESTIMOREKuvendi i Republikës së Kosovës,Në mbështetje të nenit 65 (1) të Kushtetutës së Republikëssë Kosovës;Me qëllim të krijimit të dispozitave ligjore me të cilat caktohenrregullat sipas të cilave gjykatat veprojnë dhe vendosinmbi të drejtat dhe interesat personale, familjare dhepasurore që zgjidhen në procedurën jokontestimore, sidhe;Me qëllim të ndërtimit të një sistemi ligjor të zgjedhjes sëçështjeve juridike në procedurën jokontestimore civile nëpërputhje me standardet ndërkombëtare,MiratonLIGJ P Ë R PROCEDURËNJOKONTESTIMOREPJESA E PARËKREU IDISPOZITAT E PËRGJITHSHMEPërmbajtja e ligjitNeni 11.1 Me këtë ligji caktohen rregullat sipas të cilavegjykatat veprojnë dhe vendosin mbi të drejtatdhe interesat personale, familjare dhe të drejtavetë tjera dhe interesave juridike dhe pasuroreqë zgjidhen në procedurën jokontestimore.1.2 Dispozitat e këtij ligji zbatohen edhe në çështjettjera juridike për të cilat nuk është paraparë meligj se zgjidhen sipas rregullave të procedurëskontestimore.Zbatimi i dispozitave të përbashkëta në procedurat eveçantaNeni 2Dispozitat e përgjithshme të këtij ligji zbatohen në procedurate veçanta jokontestimore të rregulluara me këtë ligjpo qe se nuk është paraparë ndryshe, si dhe në çështjettjera jokontestimore për të cilat me ligj të veçantë nuk janëcaktuar rregullat procedurale.Zbatimi përshtatshmërisht i ligjit për procedurënKontestimoreNeni 3Në procedurën jokontestimore përshtatshmërisht zbatohendispozitat e Ligjit për procedurën kontestimore, po qese me këtë ligj nuk është paraparë ndryshe.Fillimi i procedurës jokontestimoreNeni 44.1 Procedura jokontestimore inicohet me anë tëpropozimit të personit fizik apo të personit juridik,ose me anë të propozimit të organit shtetëror tëcaktuar me këtë ligj ose me ligj tjetër.4.2 Procedurën jokontestimore e inicon gjykata sipasdetyrës zyrtare vetëm në rastet dhe nën kushtet ecaktuara me këtë ligj apo me ndonjë ligj tjetër.4.3 Në qoftë se procedura nuk është inicuar nga organiqë është i autorizuar ta inicojë atë, gjykata pavonesë do ta informoj organin e tillë se procedurëne ka inicuar me propozimin e subjektit tjetër.a) në rast të këtillë gjykata i cakton afat organit kompetentpër paraqitjen e pjesëmarrjes në procedurëne filluar.b) deri në kalimin e afatit gjykata do të ndalet së vepruari,po qe se një gjë e këtillë është e nevojshmepër mbrojtjen e interesave të pjesëmarrësve nëprocedurë apo të interesit publik.c) organi i kujdestarisë të drejtën e pjesëmarrjes nëprocedurën e inicuar nga subjekti tjetër mund tashfrytëzojë edhe pas kalimit të afatit nga paragrafi3 këtij ligji.Pjesëmarrësit në procedurëNeni 55.1 Pjesëmarrës në procedurën jokontestimore quhetsubjekti që e ka filluar procedurën, subjekti për interesatdhe të drejtat subjektive të të cilit shqyrtohet22

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREdhe vendoset në procedurë, si dhe organi shtetërori cili merr pjesë në procedurë në bazë të autorizimitligjor.5.2 Organi shtetëror e ka cilësinë e pjesëmarrësit nëprocedurë edhe kur atë e ka inicuar personi tjetër iautorizuar, kurse organi pasi që është njoftuar ngagjykata vendosë të merr pjesë në te.5.3 Cilësinë e pjesëmarrësit në procedurë, me të drejtëveprimi në çështjen juridike konkrete, gjykata mundt’ua njehë edhe formave të bashkimit që nuk e kanëstatusin e personit juridik, nëse i plotësojnë kushtete parapara në Ligjin për procedurën kontestimoredhe po qe se çështja që është objekt gjykimi u përketatyre drejtpërdrejtë.5.4 Në kuptimin e këtij ligji propozues quhet personi,përkatësisht organi, me propozimin e të cilit ështëinicuar procedura. Kundërshtar i propozuesit quhetpersoni ndaj të cilit realizohet e drejta subjektiveapo interesi juridik i propozuesit.Personat që gëzojnë mbrojtje të posaçmeNeni 66.1 Në procedurën jokontestimore gjykata sipas detyrëszyrtare ndërmerr masa për mbrojtjen e të drejtavesubjektive dhe të interesave juridike të të miturve qënuk ndodhen nën kujdesin e prindërve, si dhe përmbrojtjen e personave të tjerë që nuk kanë mundësiqë vetë të kujdesen për mbrojtjen e të drejtave dheinteresave të veta.6.2 Në rastet në të cilat në procedurën jokontestimoreshqyrtohen dhe zgjidhen çështjet e personave nënmbrojtje të posaçme, gjykata do ta lajmërojë organine kujdestarisë për procedurën e filluar, do ta thërrasatë për pjesëmarrje në seanca gjyqësore si dhe dot’ia dërgojë parashtresat e pjesëmarrësve në procedurëdhe vendimet e dhëna kundër të cilave lejohetmjeti i goditjes. Gjykata vepron në këtë mënyrëedhe kur organi i kujdestarisë nuk e ka inicuar procedurëndhe nuk e ka paraqitur pjesëmarrjen në tëpas marrjes së njoftimit nga gjykata për inicimin eprocedurës nga personi tjetër.Autorizimet e Organit të kujdestarisëNeni 7Organi i kujdestarisë, në procedurën jokontestimore tëcilën nuk ka të drejtë ta inicojë, mund t’i kryejë të gjithaveprimet procedurale me qëllim të mbrojtjes së të drejtavedhe interesave juridike të të miturve dhe personavenën mbrojtje të posaçme, dhe sidomos të paraqet fakterelevante të cilat nuk i kanë paraqitur pjesëmarrësit e procedurës,të propozojë marrjen e provave dhe të përdorëmjete goditjeje të vendimeve.Kryerja e veprimeve nga personi pa zotësiproceduraleNeni 8Gjykata mund të lejoj që pjesëmarrësi në procedurë, edhekur nuk e ka zotësinë për të vepruar, të kryej veprime proceduraleme qëllim të realizimit të të drejtave dhe interesaveqë i takojnë, po qe se është në gjendje ta kuptojëdomethënien dhe pasojat e veprimeve të tilla.Veprimet disponibile në çështjet personale dhefamiljareNeni 99.1 Në çështjet juridike jokontestimore që kanë të bëjnëme gjendjen personale apo familjare të pjesëmarrësitnë procedurë, por edhe në çështjet tjerajokontestimore që kanë të bëjnë me të drejtat dheinteresat juridike që pjesëmarrësit nuk mund të disponojnënë procedurë para gjykatës, pjesëmarrësinuk mund të heqë dorë nga kërkesa e vet, ta pranojkërkesën e kundërshtarit e as të lidh ujdi gjyqësore.9.2 Në procedurën nga paragrafi 1 i këtij neni gjykatasipas detyrës zyrtare ka tagër t’i vërtetoj faktet relevanteqë nuk i kanë parashtruar pjesëmarrësit eprocedurës, si dhe ti konstatoj faktet e tilla të cilatndërmjet tyre nuk janë kontestuese.Parimi i publicitetitNeni 1010.1 Procedura jokontestimore është publike.10.2 Në procedurën ku vendoset në lidhje me çështjetpersonale ose familjare publiciteti përjashtohet, mepërjashtim kur procedura zhvillohet për shpalljenpër të vdekur ose për vdekjen e personit fizik.Vendosja mbi çështjen jashtë seancësNeni 1111.1 Gjykata vendos për kërkesat e pjesëmarrësve nëbazë të shqyrtimit në seancë vetëm në raste kurkjo është caktuar me ligj, ose kur vlerëson se mbajtjae seancës është e nevojshme për sqarimin ose23

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREkonstatimin e fakteve vendimtare, ose kur mendonse për shkaqe të tjera mbajtja e seancës është earsyeshme.11.2 Mosardhja e ndonjërit nga pjesëmarrësit në seancënuk pengon gjykatën që të vazhdojë procedurën,po qe se në rastet e caktuara me ligj nuk është caktuarndryshe.11.3 Marrja në pyetje e pjesëmarrësve në procedurëmund të bëhet edhe në mungesën e pjesëmarrësvetë tjerë po qe se me këtë ligj nuk është caktuar ndryshe.Tërheqja e propozimitNeni 1212.1 Propozimi me të cilin është inicuar procedura mundtë tërhiqet derisa të jepet aktvendimi i shkallës sëparë për zgjidhjen e çështjes.12.2 Propozimi i paraqitur nga disa persona tërhiqet medeklaratën e përbashkët të tyre, po qe se me ligjnuk është caktuar ndryshe.12.3 Konsiderohet se propozuesi e ka tërhequr propoziminpo qe se nuk vjen në seancën e parë për tëcilën është thirrur në mënyrë të rregullt. Kjo rregullnuk vlen në qoftë se ekzistojnë shkaqe të diturabotërisht të cilat e kanë penguar propozuesin që tëvijë në seancë.12.4 Shkaqet e arsyeshme të mungesës së propozuesitgjykata mund t’i marrë në konsideratë edhe pa udeklaruar pjesëmarrësit e tjerë të procedurës derisamos t’u dërgohet aktvendimi për tërheqjen epropozimit.Tërheqja e propozimit pas dhënies së aktvendimitNeni 1313.1 Propozimi me të cilin është inicuar procedura jokontestimoremund të tërhiqet nga paraqitësi i tij edhepasi të jetë dhënë aktvendimi i shkallës së parë derisamos të përfundojë ajo me vendim të formës sëprerë.13.2 Tërheqja e propozimit në rastin nga paragrafi 1 ikëtij neni mund të bëhet vetëm po qe se nuk cenohentë drejtat e pjesëmarrësve të tjerë me të cilët katë bëjë aktvendimi i shkallës së parë, respektivishtvetëm po qe se ata e japin pëlqimin për tërheqjen epropozimit në fazën e përmendur të procedurës.13.3 Në qoftë se propozimi, me të cilin është inicuar procedura,është tërhequr pasi të jetë dhënë aktvendimii shkallës së parë, gjykata e shkallës së parëdo ta prishë aktvendimin e tillë dhe do ta përfundojëprocedurën.Kompetenca territorialeNeni 1414.1 Në procedurën në të cilën vendoset mbi gjendjetpersonale dhe familjare e kompetencës territorialeështë gjykata në territorin e të cilës e ka vendbaniminpersoni në interesin e të cilit zhvillohet procedura.Kur personi i tillë nuk ka vendbanim, atëherëe kompetencës territoriale është gjykata në territorine të cilës ai e ka vendqëndrimin, po qe se me ligjnuk është paraparë ndryshe.14.2 Në çështjet tjera jokontestimore e kompetencës territorialepër gjykim është gjykata në territorin e tëcilës propozuesi e ka vendbanimin apo vendqëndrimin,respektivisht selinë, nëse me ligj nuk ështëparaparë ndryshe.14.3 Kur në procedurën jokontestimore vendoset lidhurme sendet e paluajtshme, e kompetencës territorialeekskluzive është gjykata në territorin e të cilësndodhet paluajtshmëria. Nëse paluajtshmëria shtrihetnë territorin e disa gjykatave, atëherë kompetenteështë secila nga to. Në këtë rast gjykata që efillon zhvillimin e procedurës nuk mund të shpalletmë vonë jokompetente.Neni 1515.1 Në procedurën jokontestimore gjykata sipas detyrëszyrtare mund të shpallet territorialisht jo kompetentejo më vonë se në seancën e parë, e nëse seancanuk është mbajtur deri në momentin e kryerjes sëveprimit të parë procedural të cilin sipas thirrjes sëgjykatës e ka kryer pjesëmarrësi në procedurë.15.2 Në qoftë se gjatë zhvillimit të procedurës ndryshojnërrethanat mbi të cilat është mbështetur kompetencae gjykatës, atëherë gjykata që është duke zhvilluarprocedurën mund t’ia dërgojë lëndën gjykatës e cilasipas rrethanave të ndryshuara është bërë e kompetencësterritoriale, po qe se duket qartë se parakësaj gjykate procedura do të zhvillohet më lehtë,ose kur kjo është në interes të personit nën mbrojtjetë veçantë.24

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE15.3 Kur lënda duhet dërguar gjykatës tjetër në interesine personit nën mbrojtje të veçantë, gjykata që e kafilluar procedurën para se ta dërgojë lëndën do tathërrasë organin e kujdestarisë që brenda afatit tëcaktuar të japë mendimin e vet për arsyeshmërinë edërgimit. Nëse organi i kujdestarisë brenda afatit qëi është caktuar nuk e dërgon në gjykatë mendimine vet, gjykata do të veprojë sipas rrethanave të rastit,duke pasur kujdes për interesat e personit nënmbrojtjen e veçantë.Rasti kur çështja duhet gjykuar në procedurëkontestimoreNeni 1616.1 Në qoftë se gjykata gjatë zhvillimit të procedurësjokontestimore konstaton se procedura duhet tëzhvillohet sipas rregullave të procedurës kontestimore,ajo duhet të vendosë pezullimin e procedurësme anë të aktvendimit.16.2 Pasi të bëhet i formës së prerë aktvendimi nga paragrafi1 i këtij neni procedura e mëtejme vazhdon sëzhvilluari sipas rregullave të procedurës kontestimorenë gjykatën kompetente.Forma e vendimeveNeni 1717.1 Në procedurën jokontestimore vendimet jepen nëformë të aktvendimeve.17.2 Aktvendimi kundër të cilit pjesëmarrësi i procedurësmund të bëjë ankim të veçantë dhe aktvendimii gjykatës së shkallës së dytë duhet të ketë arsyetimin.Afati për ankimNeni 18Kundër aktvendimit të shkallës së parë ankesa mund tëushtrohet brenda afatit prej 15 ditësh nga dita e dorëzimittë aktvendimit, po qe se me ligj nuk është paraparëndryshe.Suspenziviteti i ankimitNeni 1919.1 Afati për paraqitjen e ankimit dhe ankimi i paraqiture pengon vendimin në marrjen e formës së prerëdhe ekzekutueshmërinë e tij.19.2 Kur ekzistojnë shkaqe të rëndësishme gjykata eshkallës së parë mund të vendosë që ankimi mosta pengojë ekzekutimin e aktvendimit të goditur meankim.19.3 Në rastin nga paragrafi 2 i këtij neni, kur ka nevojëqë të mbrohen të drejtat dhe interesat e të miturveose të personave të tjerë nën mbrojtje të veçantë,gjykata sipas detyrës zyrtare, kurse kur janë nëpyetje këta të dytët vetëm sipas propozimit të tyre,mund të caktojë që të depozitohet garancia në paratë gatshme. Kur rrethanat e rastit konkret kërkojnëdhënien e garancisë mund të caktohet edhe nëformë tjetër.Prishja ose ndryshimi i aktvendimit nga gjykata që eka dhënëNeni 2020.1 Gjykata e shkallës së parë lidhur me ankesën eparaqitur me kohë mund të ndryshojë apo prishëaktvendimin e goditur. Këtë gjykata mund ta bëjëvetëm po qe se ankesa është e bazuar dhe vetëmkur me një gjë të tillë nuk cenohen të drejtat e pjesëmarrësvetë tjerë të përmbajtura në aktvendimin egoditur.20.2 Në qoftë se gjykata e shkallës së parë nuk e ndryshonapo prishë vendimin e saj të goditur me ankim,atëherë ajo ankesën bashkë me dosjen e lëndës iadërgon gjykatës së shkallës së dytë për vendosjepa marrë parasysh se a është bërë ankimi brendaafatit ligjor apo pas skadimit të tij.20.3 Gjykata e shkallës së dytë mund të vendosë edhepër ankesën e paraqitur me vonesë dhe ta aprovojëatë, po qe se me një gjë të tillë nuk cenohentë drejtat e pjesëmarrësve të tjerë në procedurë tëbazuara në aktvendimin e goditur.Zgjidhja e çështjes paraprakeNeni 2121.1 Kur dhënia e vendimit të shkallës së parë varet ngazgjidhja e çështjes paraprake (çështja prejudiciale)që ka të bëjë me ekzistimin e ndonjë të drejte apomarrëdhënie juridike, për të cilën ende nuk ka vendosurgjykata apo organi tjetër kompetent, gjykatae çështjes ka tagër që vet të vendosë për çështjene këtillë, po qe se me ligj nuk është paraparë ndryshe.25

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE21.2 Vendimi i gjykatës së çështjes mbi çështjen paraprakeka efekt juridik vetëm në procedurën jokontestimorenë të cilën është zgjidhur kjo çështje.Faktet kontestuese lidhur me çështjen paraprakeNeni 2222.1 Në qoftë se ndërmjet pjesëmarrësve të procedurësjokontestimore janë kontestuese faktet lidhur mezgjidhjen e çështjes paraprake, gjykata do t’i udhëzojëqë brenda afatit të caktuar ta inicojnë procesinkontestimor apo procesin para organit administrativme qëllim të zgjidhjes së të drejtës apo marrëdhënieskontestuese.22.2 Gjykata do ta udhëzojë për ngritje të padisë në procedurënkontestimore, respektivisht për ta inicuarprocedurën para organit kompetent të administratësatë pjesëmarrës të drejtën e të cilit e konsideron mëpak të besueshme, po qe se me ligj nuk është thënëndryshe.Inicimi me kohë i procedurës për zgjidhjen e çështjesparaprakeNeni 2323.1 Në qoftë se pjesëmarrësi i procedurës jokontestimorei udhëzuar për inicimin e procedurës kontestimore,respektivisht të procedurës administrativebrenda afatit të caktuar, i cili nuk mund të jetë mëi gjatë se 30 ditë, e inicon atë, atëherë gjykata dota ndërpresë procedurën derisa të përfundoj proceduranë mënyrë të plotfuqishme, mos të bëhet iformës së prerë vendimi i dhënë mbi çështjen paraprakenë procedurën kontestimore, respektivishtadministrative.23.2 Procedurën kontestimore, respektivisht administrativeme qëllim të zgjidhjes së çështjes paraprakemund ta inicoj edhe pjesëmarrësi i procedurësjokontestimore të cilin gjykata nuk e ka udhëzuarpër një gjë të tillë.23.3 Në qoftë se asnjëri nga pjesëmarrësit në procedurënjokontestimore nuk e inicon procedurën kontestimoreapo atë administrative deri në përfundimine procedurës jokontestimore, gjykata do ta përfundojëprocedurën pa i marrë në konsideratë kërkesatlidhur me të cilat pjesëmarrësi i procedurës jokontestimoreështë udhëzuar që ta inicojë procedurënkontestimore, respektivisht administrative.Pasojat juridike të aktvendimitNeni 2424.1 Në qoftë se me aktvendimin e gjykatës jokontestimorendryshohet gjendja personale apo familjaree pjesëmarrësit në procedurë, ose ndryshohen tëdrejtat dhe detyrimet e tija, pasojat juridike të aktvendimitlindin në momentin kur bëhet i formës sëprerë.24.2 Gjykata mund të vendosë që pasojat juridike tëaktvendimit të lindin para se ai të bëhet i formëssë prerë, po qe se kjo nevojitet për mbrojtjen e tëmiturve ose të personave të tjerë nën mbrojtje tëveçantë.Dërgimi i aktvendimit organit administrativkompetentNeni 25Aktvendimin e formës së prerë me të cilin ndryshohetgjendja personale apo familjare e pjesëmarrësit në procedurënjokontestimore, gjykata pa vonesë ia dërgon organitadministrativ kompetent për mbajtjen e librit amzë të tëlindurve për këtë pjesëmarrës.Efekti i aktvendimit të formës së prerëNeni 26Aktvendimi i formës së prerë i dhënë në procedurën jokontestimorenuk është pengesë për pjesëmarrësin qëkërkesën e tij mbi të cilën është vendosur me aktvendimine këtillë ta realizojë në procedurën kontestimore osenë procesin para organit administrativ, kur kjo mundësi iështë njohur me ligj.Goditja e aktvendimit me revizionNeni 2727.1 Në procedurën jokontestimore në të cilën vendosetmbi çështjet statusore, banesore dhe lidhur mekompensimin për paluajtshmërinë e eksproprijuar,mund të përdoret revizioni kundër aktvendimit tëshkallës së dytë që ka marrë formë të prerë.27.2 Në çështjet juridike të përmendura në paragrafin 1të këtij neni revizioni lejohet nën kushtet e caktuarame Ligjin për procedurën kontestimore, po qe seme ligj nuk është paraparë ndryshe.26

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREPërsëritja e procedurësNeni 2828.1 Kundër aktvendimit meritor të formës së prerënuk mund të paraqitet propozimi për përsëritjen eprocedurës po qe se pjesëmarrësit të procedurësjokontestimore me këtë ligj apo me ndonjë ligj tjetëri është njohur e drejta që kërkesën e tij për të cilënështë vendosur me aktvendim ta realizojë në procedurënkontestimore apo në procesin përpara organitadministrativ.28.2 Në qoftë se ekzistojnë kushtet nga neni 20 i këtijligji, gjykata do të veprojë sipas propozimit përpërsëritjen e procedurës sikurse të ishte fjala përankesën e paraqitur pas skadimit të afatit ligjor përankim.28.3 Në qoftë se gjykata e shkallës së dytë konstatonse nuk janë plotësuar kushtet e parapara në nenin2o të këtij ligji, atëherë ajo do t’ia kthejë lëndëngjykatës së shkallës së parë për veprim të mëtejmësipas propozimit për përsëritjen e procedurës.Shpenzimet proceduraleNeni 2929.1 Në procedurën në të cilën vendoset për çështjetqë kanë të bëjnë me gjendjen personale ose familjaretë pjesëmarrësit, për shpenzimet proceduralegjykata vendosë sipas vlerësimit të lirë duke i marrëparasysh rrethanat e rastit dhe rezultatin e procedurës.29.2 Sa u përket shpenzimeve procedurale që shkaktohenme pjesëmarrjen e organit të kujdestarisë,zbatohen dispozitat e Ligjit për procedurën kontestimore.29.3 Në çështjet jokontestimore që kanë të bëjnë metë drejtat pasurore të pjesëmarrësve, shpenzimetprocedurale u mbeten në ngarkim në pjesë të barabarta.Mirëpo, nëse ekzistojnë dallime të rëndësishmetë pjesëve që u takojnë pjesëmarrësve nëtë drejtën pasurore që është objekt vendosjeje,atëherë gjykata varësisht nga madhësia e pjesëvenë të do t’i caktojë pjesët e shpenzimeve që do t’imbeten në ngarkim secilit nga ta.29.4 Në çështjet juridike nga paragrafi 3 i këtij nenigjykata mund të vendosë që të gjitha shpenzimetprocedurale t’i heqë pjesëmarrësi në interesin e tëcilit zhvillohet procedura jokontestimore, respektivishtpjesëmarrësi që ekskluzivisht me sjelljet e tij ika dhënë shkas fillimit të procedurës.Zbatimi i dispozitave të kësaj pjese të ligjitNeni 30Sipas dispozitave të përgjithshme të kësaj pjese të ligjit,veprohet në të gjitha çështjet të cilat nuk janë rregulluarme dispozitat e veçanta të procedurave jokontestimore tëpërfshira me këtë ligj. Këto dispozita të përgjithshme zbatohenedhe në çështjet jokontestimore për të cilat me ligjtë veçantë nuk janë paraparë fare rregullat për veprimetprocedurale.PJESA E DYTËRREGULLIMI I GJENDJEVEPERSONALE DHE FAMILJAREKREU III. Rregullimi i gjendjeve personale1. Heqja dhe kthimi i zotësisë për tëvepruarNeni 3131.1 Në procedurën e heqjes së zotësisë për të vepruargjykata konstaton se a është personi i moshësmadhore, për shkak të paaftësisë së plotë apo tëpjesshme për të gjykuar, në gjendje të kujdeset përtë drejtat dhe interesat e veta, dhe në pajtim mekëtë plotësisht apo pjesërisht ia merr zotësinë përtë vepruar.31.2 Në procedurën e kthimit të zotësisë për të vepruargjykata plotësisht apo pjesërisht ia kthen personittë moshës madhore zotësinë për të vepruar po qese konstaton se kanë pushuar shkaqet të cilat kanëndikuar për marrjen e saj plotësisht apo pjesërisht.31.3 Procedura nga paragrafi 1 i këtij neni duhet të përfundojësa më parë që është e mundur e jo me vonëse 90 ditë, ndërsa procedura nga paragrafi 2 këtijneni duhet të përfundoj brenda afatit prej 30 ditëshnga dita në të cilën ka arritur në gjykatë propozimipër kthimin e zotësisë për të vepruar.27

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORENeni 32Procedura për heqjen dhe kthimin e zotësisë për të vepruarfillohet sipaspropozimit të :a) organit të kujdestarisë;b) bashkëshortit, fëmijës dhe prindërve të personittek i cili janë krijuar kushtet ligjore për heqjen, respektivishtkthimin e zotësisë për të vepruar;c) gjyshit, gjyshes, vëllait, motrës, nipit dhe personavetë tjerë, po qe se këta persona vazhdimisht jetojnënë të njëjtën bashkësi familjare me personinpër të cilin propozohet heqja, respektivisht kthimi izotësisë për të vepruar;d) personit tjetër të paraparë me ligj;e) gjykatës;f) organizatës shëndetësore për shërimin e sëmundjevemendore tek e cila ndodhet për mjekim personitë cilit duhet hequr apo kthyer zotësinë për tëvepruar.g) procedura për kthimin e zotësisë për të vepruar fillohetedhe me propozimin e personit të cilit i ështëhequr zotësia e veprimit.Neni 33Për zhvillimin e procedurës sipas propozimit të subjektit tëautorizuar është kompetente gjykata komunale në territorine së cilës e ka vendbanimin ose vendqëndrimin personitë cilit i merret apo kthehet zotësia për të vepruar.Neni 3434.1 Propozimi me të cilin inicohet procedura duhet tëpërmbajë faktet në të cilat mbështetet, si dhe mjetetprovuese me të cilat këto fakte vërtetohen osebëhen të besueshme.34.2 Kur procedura nuk është inicuar sipas detyrës zyrtareose në bazë të propozimit të organit të kujdestarisëose institucionit shëndetësore, propozimiduhet të përmbajë edhe të dhëna nga të cilat rezultonautorizimi për inicimin e procedurës.Neni 35Në qoftë se personi të cilit i hiqet apo kthehet zotësia përtë vepruar është pronar i sendeve të paluajtshme, gjykatapa vonesë, me qëllim të shënimit të procedurës së inicuar,do ta njoftojë organin kompetent për evidentimin e pasurivetë paluajtshme.Neni 36Për procedurën e filluar gjykata e njofton shërbimin komunalkompetent për punët e mbajtjes së librave të të lindurvenë të cilin është i regjistruar personi të cilit i hiqet apokthehet zotësia për të vepruar, me qëllim të evidentimit tëprocedurës së filluar.Neni 3737.1 Në këtë procedurë gjykata vendos në seancë gjyqësorepas vlerësimit të provave.37.2 Në të gjitha seancat për shqyrtimin e propozimitthirren propozuesi, kujdestari i personit të cilit i merretapo kthehet zotësia për të vepruar, respektivishtpërfaqësuesi i përkohshëm i tij dhe organi i kujdestarisë.37.3 Seanca gjyqësore mund të mbahet në mungesëtë personit të cilit i hiqet zotësia për të vepruarvetëm kur sipas vlerësimit të gjykatësit nuk ështënë gjendje t’i kuptojë rëndësinë dhe pasojat juridiketë pjesëmarrjes ose të mospjesëmarrjes së tij nëseancë.Neni 3838.1 Për heqjen ose kthimin e zotësisë për të vepruargjykata vendosë në bazë të fakteve të vërtetuar nëseanca gjyqësore.38.2 Në qoftë se personi të cilit i hiqet, respektivishtkthehet zotësia për të vepruar është i vendosur nëinstitucionin që ushtron veprimtari shëndetësore,gjykata mund ta mbajë seancën gjyqësore në institucionine tillë dhe ta dëgjojë personin e tillë.38.3 Gjykata do të vlerësojë se a do ta marrë në pyetjepersonin ndaj të cilit zhvillohet procedura nëpraninë e mjekut që bënë mbikëqyrjen e gjendjesshëndetësore të tij derisa ai gjendet në institucioninshëndetësore.38.4 Gjykata mund të heqë dorë nga dëgjimi i personitndaj të cilit zhvillohet procedura vetëm nëse një gjëe tillë nuk është fare e mundshme duke pasur parasyshgjendjen shëndetësore të këtij personi, meç’rast më parë sigurohet mendimi i mjekut që bënmbikëqyrjen e shëndetit të tij.28

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORENeni 39Gjykata ka për detyrë ta dëgjoj kujdestarin, përkatësishtpërfaqësuesin e përkohshëm, propozuesin dhe personate tjerë që mund të japin njoftime për jetën dhe sjelljet epersonit ndaj të cilit zhvillohet procedura.Neni 4040.1 Personin ndaj të cilit zhvillohet procedura duhet takontrollojnë tre ekspert shëndetësor të specializimitpërkatës i cili do ta japë konstatimin dhe mendiminme shkrim për gjendjen psikike dhe aftësinë e këtijpersoni për të gjykuar.40.2 Ekspertimi bëhet në praninë e gjykatësit, përveçsekur bëhet në institucionin shëndetësor. Në rastin edytë ekspertimi duhet të kryhet brenda afatit që ecakton gjykata dhe që nuk mund të jetë më i gjatëse shtatë ditë.Neni 4141.1 Në qoftë se për konstatimin e gjendjes shëndetësoredhe aftësisë për të gjykuar të personit ndaj tëcilit zhvillohet procedura, sipas mendimit të ekspertittë profesionit mjekësor, është e domosdoshme qëai të vendoset në institucionin shëndetësor gjykatamund të jep aktvendim me të cilin do të caktojë që aipërkohësisht, por jo më shumë se deri në tre muaj,të vendoset në institucionin e tillë.41.2 Në qoftë se institucioni shëndetësor nga paragrafi1 i këtij neni ndodhet jashtë territorit të gjykatës sëçështjes, atëherë kjo gjykatë do t’i kryejë veprimet enevojshme nëpërmjet gjykatës kompetente në territorine së cilës ndodhet institucioni i tillë.41.3 Kundër aktvendimit nga paragrafi 1 i këtij neni lejohetankimi. Ankesa nuk e ndalon ekzekutimin e aktvendimittë goditur. Ankesën mund ta paraqesinpersoni ndaj të cilit zhvillohet procedura, kujdestaridhe përfaqësuesi i përkohshëm i personit të tillë.41.4 Ankesa paraqitet brenda afatit prej tri ditësh ngadita e dorëzimit të aktvendimit. Ankesën bashkëme dosjen e lëndës gjykata e çështjes do t’ia dërgojëmenjëherë gjykatës së shkallës së dytë, e ciladuhet të vendosë brenda afatit prej tri ditësh ngadita që e merr ankesën.Neni 4242.1 Kur vërteton se ekzistojnë shkaqet për heqjen ezotësisë për të vepruar, gjykata personit ndaj të cilitzhvillohet procedura do t’ia heqë zotësinë për të vepruarplotësisht ose pjesërisht.42.2 Në aktvendimin me të cilin personit i hiqet pjesërishtzotësia për të vepruar, gjykata në bazë të rezultatittë ekspertizës mjekësore mund ti caktojë veprimetkonkrete juridike që ky person mund t’i kryejë nëmënyrë të pavarur.42.3 Kundër aktvendimit për heqjen e zotësisë për të vepruarpersoni ndaj të cilit zhvillohet procedura mundtë paraqesë ankesë.Neni 4343.1 Gjykata mund të shtyjë dhënien e aktvendimit përheqjen e pjesërishme të zotësisë për të vepruar përshkak të keqpërdorimit të alkoolit ose të mjeteve tëtjera dehëse po qe se mund të pritet me arsye sepersoni ndaj të cilit zhvillohet procedura do të përmbahetnga keqpërdorimi i alkoolit ose i mjeteve tëtjera dehëse.43.2 Gjykata do ta shtyjë dhënien e vendimit nga paragrafi1 i këtij neni nëse personi ndaj të cilit zhvillohetprocedura me iniciativën e vet ose me propozimine gjykatës i shtrohet mjekimit në institucionit shëndetësore.Dhënia e vendimit nga paragrafi 1 dhe 2i këtij neni shtyhet për kohën prej gjashtë deri nëdymbëdhjetë muaj.43.3 Aktvendimi për shtyrjen do të revokohet po qe sepersoni ndaj të cilit zhvillohet procedura vazhdonta keqpërdorojë alkoolin ose mjetet tjera të dehjesbrenda kohës për të cilën është shtyrë dhënia evendimit meritor.Neni 44Kur pushojnë së ekzistuari shkaqet për të cilat një personii është hequr zotësia për të vepruar, gjykata sipas detyrëszyrtare ose sipas propozimit të personave të autorizuarnga neni 32 të këtij ligji, do të zhvilloj procedurën dhevarësisht nga rezultati i saj do të jep vendimin me të cilinpersonit të tillë plotësisht apo pjesërisht i kthehet zotësiapër të vepruar.29

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORENeni 45Në procedurën për kthimin e zotësisë për të vepruar zbatohenpërshtatshmërisht dispozitat e këtij kreu sipas të cilavebëhet heqja e zotësisë për të vepruar.Neni 46Kundër aktvendimit me të cilin hiqet ose kthehet zotësiapër të vepruar kanë të drejtë ankimi personat që kanëmarrë pjesë në procedurë brenda afatit prej tri ditësh ngadita në të cilën u është dorëzuar aktvendimi.Neni 47Aktvendimin e formës së prerë për heqjen ose kthimin ezotësisë për të vepruar gjykata do t’ia dërgojë shërbimitkomunal kompetent për mbajtjen e librit të të lindurve, sidhe organit kompetent për mbajtjen e librave amzë përpasuritë e paluajtshme.Neni 48Shpenzimet procedurale të heqjes ose kthimit të zotësisëpër të vepruar i ngarkohen propozuesit që e ka inicuarprocedurën.2. Shpallja e zhdukjes ose e vdekjes së një personidhe të provuarit e vdekjesa) Shpallja e zhdukjes së një personiNeni 4949.1 Personi që mungon nga vendi i banimit ose ivendqëndrimit të fundit të tij dhe për të cilin nuk kainformata për më shumë se dy vjet, me kërkesën esecilit person fizik ose juridik që për një gjë të tillë kainteres juridik, mund të shpallet i zhdukur me vendimtë gjykatës kompetente.49.2 Kur dita e informatës së fundit nuk mund të caktohet,afati nga paragrafi 1 i këtij neni fillon nga ditae parë e muajit pasardhës në të cilin janë marrëinformatat e fundit. Kur muaji nuk mund të caktohet,afati fillon nga dita 1 janar e vitit të mëparshëm.Neni 5050.1 Për shpalljen e zhdukjes së një personi është kompetentegjykata komunale në territorin e së cilës aie ka pasur vendbanimin e fundit, e po qe se nuk kapasur vendbanim, atëherë gjykata në territorin e sëcilës ai e ka pasur vendqëndrimin e fundit.50.2 Procedurën e zhvillon dhe vendimin meritor e jepgjykatësi i vetëm.Neni 5151.1 Propozimi për shpalljen e zhdukjes së një personiduhet të përmbajë sidomos:a) emrin e gjykatës;b) emrin dhe mbiemrin e personit që propozohet tëshpallet i zhdukur;c) ditën e lindjes dhe vendbanimin, përkatësishtvendqëndrimin e fundit të këtij personi;d) faktet në të cilat mbështetet propozimi;e) provat me të cilat konstatohen këto fakte;f) interesin juridik të propozuesit për paraqitjen epropozimit;g) emrin dhe mbiemrin e propozuesit dhe adresën etij.51.2 Bashkë me propozimin paraqitet certifikata nga libriamzë i të lindurve dhe numri personal për personinme të cilin ka të bëjë propozimi.Neni 5252.1 Pasi ta marrë propozimin nga paragrafi 1 i nenit 51të këtij ligji gjykata, në mënyrë të përshtatshme verifikonse a janë plotësuar parakushtet themelore përfillimin e procedurës.52.2 Kur është nevoja gjykata e dëgjon propozuesindhe dëshmitarët, i mbledhë të dhënat e duhura dhekërkon nga organi i kujdestarisë që personit me tëcilin ka të bëj propozimi t’ia emërojë kujdestarin.52.3 Në qoftë se gjykata konstaton se nuk janë plotësuarkushtet për fillimin e procedurës, atëherë ajo me aktvendime hedhë poshtë propozimin.Neni 5353.1 Nëse gjykata vlerëson se janë plotësuar kushtet përfillimin e procedurës, boton shpalljen në “GazetënZyrtare të Kosovës” me të cilën konstaton se ka filluarprocedura.53.2 Në shpalljen për fillimin e procedurës për shpalljene zhdukjes së personit nga propozimi, tregohen rrethanatqenësore mbi të cilat mbështetet propozimi,bëhet ftesa që ai të lajmërohet, kurse personat tjerë,që kanë informata për të, ftohen që gjykatës brenda30

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREafatit tre mujor nga dita e shpalljes, t’ia parashtrojnëato.53.3 Shpallja publikohet edhe në tabelën e shpalljevetë gjykatës, e do të publikohet në mënyrën e zakonshmeedhe në vendin në të cilin personi ngapropozimi ka pasur vendbanimin, respektivishtvendqëndrimin e fundit.Neni 5454.1 Pas skadimit të afatit në shpalljen e publikuar,gjykata do ta dëgjojë kujdestarin e personit ngapropozimi, e sipas nevojës edhe propozuesin, dhepasi të marrë edhe prova të tjera vendosë meritorishtmbi propozimin.54.2 Nëse gjykata konstaton se nuk janë plotësuar kushtetqë personi nga propozimit të shpallet i zhdukur,jep aktvendim me të cilin refuzohet si i pathemeltëpropozimi.Neni 55Kundër aktvendimit të dhënë nga gjykata e shkallës sëparë ankesën mund ta paraqesin propozuesi dhe kujdestarii personit të zhdukur.Neni 5656.1 Me shpalljen e zhdukjes së personit nga propozimipër administrimin e pasurisë së tij caktohet kujdestari.56.2 Vendimi i gjykatës me të cilin një person ështëshpallur i zhdukur botohet në Gazetën Zyrtare osetë paktën në një gazetë të përditshme të caktuarprej gjykatës si dhe në tabelën e shpalljeve në gjykatë.Neni 57Vendimi i gjykatës, që e deklaron një person të zhdukur idërgohet për regjistrim zyrës së gjendjes civile në të cilënai ka qenë i regjistruar, pasi të sigurohet se është bërëpublikimi i tij sipas dispozitave të nenit 56 të këtij ligji, dhese vendimi është bërë i formës së prerë.Neni 5858.1 Në qoftë se personi që është shpallur i zhdukurparaqitet në gjykatë me kërkesën që të anulohetvendimi, gjykata pasi t’i bëjë verifikimin e identitetittë tij e prish vendimin në fjalë.58.2 Vendimi nga paragrafi 1 i këtij neni publikohet nëmënyrë të njëjtë me atë me të cilin është shpallurzhdukja e personit nga propozimi.b) Shpallja e vdekjes së një personiNeni 5959.1 Personi që është shpallur i zhdukur me vendimgjyqësor, me kërkesën e çdo personi të interesuarmund të shpallet i vdekur me vendim të gjykatës,kur kanë kaluar pa pasur informata tri vjet nga ditaqë është shpallur i zhdukur.59.2 I vdekur mund të shpallet me vendim gjyqësor edhepersoni:a) për jetën e të cilit gjatë pesë vjetëve të fundit nukka pasur kurrfarë informata, kurse nga lindja e tijkanë kaluar 65 vjet;b) për jetën e të cilit gjatë pesë vjetëve të fundit nukka pasur kurrfarë informatash, kurse rrethanat nëtë cilat është zhdukur bëjnë të besohet se nukështë më i gjallë;c) që ka humbur gjatë luftës lidhur me veprimet luftarakedhe kjo vërtetohet nga organet kompetenteushtarake, për jetën e të cilit nuk ka pasur kurrfarëinformatash për një vit nga dita që ka hyrë në fuqimarrëveshja e paqes, ose dy vjet nga mbarimi iveprimeve luftarake;d) që ka humbur në një fatkeqësi komunikacioni,zjarri përmbytje, termet ose në ndonjë rrezik tjetërtë drejtpërdrejtë për jetën, kurse për jetën e tij nukka pasur kurrfarë informatash për gjashtë muajnga dita e heqjes së rrezikut.Neni 60Afatet nga pikat a) dhe b) të nenit 59 llogariten nga dita kursipas informatave të fundit personi i humbur pa dyshim kaqenë i gjallë, e nëse kjo ditë nuk mund të konstatohet mesaktësi, këto afate llogariten me mbarimin e muajit, përkatësishttë vitit, në të cilin personi i humbur sipas lajmeve tëfundit ka qenë i gjallë.Neni 61Propozimin për shpalljen e vdekjes së një personi mundta paraqesë çdo person që për këtë ka interes juridik tëdrejtpërdrejtë, si dhe organi i kujdestarisë.31

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORENeni 62Propozimi për shpalljen e vdekjes së një personi duhet tëpërmbajë sidomos:a) emrin e gjykatës të cilës i paraqitet,b) emrin e mbiemrin e personit që duhet të shpallet ivdekur,c) ditën e lindjes dhe vendbanimin ose vendqëndrimine fundit,d) rrethanat nëpërmjet të cilave bëhet e besueshmevdekja e tij,e) provat me të cilat duhet të konstatohen këto rrethana,f) emrin e mbiemrin e kujdestarit ose përfaqësuesitligjor të tij, për rastet kur ka të tillë,g) si dhe emrin e mbiemrin e personave që mund tëjenë trashëgimtar.Neni 63Lidhur me shpalljen, seancat gjyqësore, dhe afatet përkatësenë procedurën e shpalljes së vdekjes së një personinë mënyrë të përshtatshme zbatohen dispozitat për procedurëne shpalljes së zhdukjes së një personi.Neni 64Në qoftë se konstatohet se është plotësuar ndonjë nga kushtetnga neni 59 i këtij ligji dhe se rezultatet e procedurës sëtërësishme venë në dukje në mënyrë të sigurt se personi izhdukur nuk është i gjallë, gjykata do të merr aktvendim metë cilin do të shpallet se ky person është i vdekur.Neni 6565.1 Në aktvendimin me të cilin shpallet vdekja e personittë zhdukur do të tregohet emri e mbiemri,vendbanimi ose vendqëndrimi i fundit i tij, emri embiemri i prindërve të tij, dita, muaji, viti dhe vendii lindjes, pastaj të konstatohet dita, muaji dhe vitie brenda mundësive edhe ora që konsiderohet sikohë e vdekjes së personit të zhdukur.65.2 Si kohë e vdekjes do të konsiderohet dita për tëcilën me anë të provave konstatohet se personi izhdukur ka vdekur, përkatësisht dita në të cilën personii zhdukur me siguri nuk ka qenë i gjallë.65.3 Në qoftë se nuk mund të konstatohet kjo ditë, konsiderohetse vdekja ka ndodhur ditën e parë passkadimit të afateve të përmendura në nenin 59 tëkëtij ligji.Neni 66Vendimi i formës së prerë mbi shpalljen e vdekjes së personittë zhdukur do t’i dërgohet shërbimit të gjendjes civilepër regjistrim në librin amzë, gjykatës kompetente përzhvillimin e procedurës trashëgimore, organit të kujdestarisëdhe organit që mbanë librin e paluajtshmërive, po qese personi që është shpallur i vdekur ka pasur pasuri tëpaluajtshme.Neni 6767.1 Në qoftë se personi që është shpallur i vdekur iparaqitet personalisht gjykatës që e ka dhënë vendiminmeritor, gjykata, pasi të konstatojë identitetine tij, pa procedurë të mëtejme, vendimin e këtillë eprish me anë të aktvendimit të posaçëm.67.2 Kundër aktvendimit nga paragrafi 1 i këtij neni mundtë paraqesin ankesë subjektet që kanë marrë pjesënë procedurën në të cilën është dhënë vendimi mbishpalljen e vdekjes së personit të zhdukur.Neni 6868.1 Në qoftë se pas dhënies së vendimit për shpalljene vdekjes së personit të zhdukur gjykata e çështjesnë çfarëdo mënyre informohet se ai është i gjallë,sipas detyrës zyrtare e zhvillon procedurën në tëcilën e prish vendimin e tillë.68.2 Procedurën nga paragrafi 1 i këtij neni gjykata e zhvillonedhe sipas propozimit të organit të kujdestarisëdhe personave nga neni 61 i këtij ligji.Neni 69Në qoftë se pas marrjes së aktvendimit për shpalljen evdekjes së personit të zhdukur konstatohet se personi izhdukur ka vdekur një ditë tjetër, e jo në ditën që sipasvendimit meritor duhet të konsiderohet si ditë e vdekjes,gjykata me propozimin e subjekteve nga neni 61 i këtij ligjie zhvillon procedurën e caktuar dhe sa i përket datës sëvdekjes do të ndryshojë vendimin e mëparshëm.Neni 7070.1 Për fillimin e procedurës për anulimin ose ndryshimine vendimit për shpalljen e vdekjes së personittë zhdukur, gjykata e njofton organin e kujdestarisë,nëse nuk e ka inicuar procedurën në fjalë,dhe gjykatën trashëgimore para së cilës është duke32

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREu zhvilluar procedura për ndarjen e pasurisë së këtijpersoni.70.2 Procedura trashëgimore që është në zhvillim e sipërdo të ndërpritet. Në qoftë se kjo procedurë ka përfunduarme vendim të formës së prerë, dhe po qese është bërë regjistrimi përkatës i paluajtshmërivenë librin e tokave, do të urdhërohet që në këtë libërtë bëhet shënimi lidhur me procedurën për heqjenga fuqia apo për ndryshimin e vendimit meritor mbishpalljen e vdekjes së personit të zhdukur.Neni 71Në qoftë se gjykata në bazë të procedurës së zhvilluarvlerëson se nuk ka vend as për anulimin e as për ndryshimine vendimit të mëparshëm, vendimin e formës së prerëme konstatimin e tillë ia dërgon gjykatës trashëgimore dheorganit kompetent me qëllim të fshirjes së shënimit në librine paluajtshmërive.Neni 72Aktvendimi i formës së prerë mbi heqjen nga fuqia osendryshimin e vendimit për shpalljen e vdekjes së personittë zhdukur i dërgohet shërbimit kompetent për mbajtjene librave përkatëse, gjykatës trashëgimore dhe organit tëkujdestarisë.c) Procedura e të provuarit të vdekjes së një personiNeni 73Në qoftë se vdekja faktike e një personi nuk mund të provohetme anë të dokumentit të parashikuar me ligjin përlibrat amzë, çdo person që ka interes juridik të drejtpërdrejtëdhe organi i kujdestarisë mund t’i paraqesin propozimgjykatës që me aktvendim të konstatojë vdekjen tëkëtij personi.Neni 7474.1 Në procedurën gjyqësore për provimin e vdekjeszbatohen në mënyrë të përshtatur dispozitat e këtijkreu për shpalljen e vdekjes së personit të zhdukur.74.2 Afatet përkatëse në procedurën e të provuarit tëvdekjes nuk mund të jenë më të shkurta se 15 ditëe as më të gjata se 30 ditë.3. Vendosja dhe mbajtja e të sëmurit psikik nëinstitucionin shëndetësorNeni 7575.1 Sipas rregullave të kësaj procedure gjykata me aktvendimvendosë për mbajtjen e personit të sëmurëmendërisht (psikik) në institucionin shëndetësor,kur për shkak të natyrës së sëmundjes është e domosdoshmeqë personi i këtillë të kufizohet në lirinëe lëvizjes dhe të komunikimit me njerëzit jashtë institucionitnë fjalë.75.2 Sipas rregullave të kësaj procedure gjykata vendosëedhe për lirimin e të sëmurit psikik nga institucionishëndetësor kur pushojnë shkaqet për të cilatai është vendosur apo ndalur në institucionin e këtillë.75.3 Procedura nga paragrafi 1 i këtij neni është e ngutshmedhe duhet të përfundojë sa më parë, e më sëvoni brenda afatit prej shtatë ditësh.Neni 7676.1 Institucioni shëndetësor mund ta pranojë për shërimpersonin e sëmurë mendërisht me pëlqimin e tij, nëqoftë se natyra e sëmundjes së tij e lejon dhënien epëlqimit të këtillë.76.2 Pëlqimi nga paragrafi 1 i këtij neni jepet në formë tëshkruar përpara organit të autorizuar të institucionitshëndetësor, në praninë e dy personave të moshësmadhore që kanë zotësi për të vepruar dhe që dinëshkrim lexim.76.3 Personat e përmendur në paragrafin 2 të këtij neninuk mund të jenë kushëri të personit të pranuar përshërim në vijë vertikale pa kufij, kurse në vijë horizontalederi në shkallën e katërt, e as gjini krushqiederi në shkallën e dytë ose bashkëshort i tij. Në roline tyre nuk mund të paraqitet as personi që e ka sjelltë sëmurin mendërisht në institucionin shëndetësor.Neni 77Në qoftë se personit nga paragrafi 1 i nenit 76 i është kufizuarliria e lëvizjes apo e kontaktimit me personat jashtëinstitucionit shëndetësor, atëherë institucioni shëndetësorka për detyrë që brenda 24 orëve ta njoftojë gjykatën meshkrim për një gjë të tillë.33

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORENeni 78Kur institucioni shëndetësor e pranon për shërim personine sëmurë mendërisht pa pëlqimin e tij dhe pa vendim tëgjykatës, ka për detyrë që për një gjë të këtillë ta njoftojmenjëherë me anë të një shkrese, e më së voni brenda24 orëve, gjykatën në territorin e së cilës ndodhet ky institucion.Neni 79Njoftimi me shkrim nga neni 78 i këtij ligji duhet t’i përmbajëtë dhënat për personin e mbajtur në institucion, si dhepër personin që e ka sjell atë në institucionin shëndetësor.Bashkë me shkresën njoftuese institucioni shëndetësor,nëse ka mundësi, ia dërgon gjykatës edhe të dhënat lidhurme natyrën dhe shkallën e sëmundjes me dokumentacioninmjekësor që disponon.Neni 80Institucioni shëndetësor ka për detyrë që në mënyrën nganeni 78 i këtij ligji të veprojë edhe kur personi që ështëpranuar me vullnetin e vet në institucionin shëndetësor revokonpëlqimin e dhënë, kurse personi i autorizuar ose organii këtij institucioni shëndetësor konsideron se nevojitetmbajtja e mëtejshme e tij për shërim. Afati për njoftimin egjykatës fillon nga dita e revokimit të pëlqimit të dhënë.Neni 81Njoftimet nga nenet 78 dhe 80 të këtij ligji nuk ka nevojë t’ibëhen gjykatës në qoftë se personi i sëmurë mendërishtështë mbajtur në institucionin shëndetësor në bazë të vendimittë dhënë në procedurën për heqjen e zotësisë për tëvepruar apo në procedurën penale ose për kundravajtje.Neni 82Në qoftë se pranimi në institucionin shëndetësor nuk ështëbërë në bazë të vendimit të gjykatës kompetente, gjykatanë territorin e të cilës ndodhet institucioni shëndetësor kapër detyrë që menjëherë pasi t’i arrijë njoftimi nga neni 78ose 80 i këtij ligji, si dhe kur në mënyrë tjetër njoftohet përndaljen e personit të sëmurë mendërisht pa pëlqimin e tijnë institucionin shëndetësor, sipas detyrës zyrtare ta fillojprocedurën për mbajtjen e tij të mëtejmë në institucioninshëndetësor.Neni 83Pas fillimit të procedurës për mbajtjen e personit të sëmurëmendërisht në institucionin shëndetësor, gjykata do t’imerr të gjitha masat e nevojshme që personin e tillë takontrollojë menjëherë eksperti i profesionit mjekësor mespecializim adekuat, me qëllim që ky i fundit të përgatisëkonstatimin dhe mendimin për gjendjen shëndetësore dheaftësinë për të gjykuar të personit të tillë.Neni 8484.1 Në procedurën për vendosjen e detyrueshme nëinstitucionin shëndetësor gjykata vepron në seancame dyer të mbyllura.84.2 Përjashtimi i publikut nuk i përket përfaqësuesit ligjordhe avokatit të personit me sëmundje mendore.84.3 Me vendim të gjykatës mund t’i lejohet prania në seancëpersonit që merret me shërimin ose mbrojtjene personave me sëmundje mendore, punëtoritshkencor, bashkëshortit dhe të afërmve të tjerë tëpersonit të vendosur në institucionin shëndetësor.Neni 85Me aktvendimin me të cilin fillohet procedura gjykata iaemëron personit të mbajtur në institucionin shëndetësorpërfaqësuesin nga radha e avokatëve për mbrojtjen e tëdrejtave të tij, po qe se vetë pala nuk e ka bërë një gjë tëtillë, respektivisht po qe se mbrojtja e të drejtave të tija nukështë siguruar në mënyrë tjetër.Neni 8686.1 Gjykata ka për detyrë që t’i shqyrtojë dhe ekzaminojëtë gjitha rrethanat që janë të rëndësishme përdhënien e vendimit dhe t’i dëgjojë të gjithë personatqë kanë dijeni lidhur me faktet qenësore.86.2 Kur ekzistojnë mundësi gjykata e dëgjon edhe personine sëmurë mendërisht po qe se një gjë e tillënuk ndikon negativisht në shëndetin e tij.Neni 8787.1 Para se të jep vendimin për vendosjen e detyrueshmeose për lirimin e personit të sëmurëmendërisht, gjykata ka për detyrë ta marrë mendimine shkruar të një psikiatri nga lista e ekspertëvegjyqësor që nuk është i punësuar në institucioninshëndetësor në të cilin ndodhet personi i mbajturdetyrimisht për atë se a është e domosdoshmembajtja e tij në institucionin shëndetësor.34

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE87.2 Kur duhet vendosur për mbajtje të detyrueshme tëfëmijës, apo të personit të ri, gjykata ka për detyrëqë mendimin nga paragrafi 1 i këtij neni ta marrënga psikiatri i specializuar për shërimin e fëmijëvedhe të rinjve, respektivisht nga psikiatri që ka përvojëtë gjatë pune me fëmijë dhe të rinj.87.3 Psikiatri nga paragrafi 1 dhe 2 i këtij neni ia jepgjykatës mendimin me shkrim për domosdoshmërinëe vendosjes së personit të sëmurë mendërishtnë institucionin shëndetësor pasi ta ketë kontrolluarpersonalisht atë.Neni 8888.1 Pas përfundimit të procedurës gjykata ka për detyrëqë menjëherë, e më së voni brenda afatit treditor, të jep vendimin me të cilin do të vendosë se aduhet të mbetet në institucionin shëndetësor edhemë tutje personi i mbajtur në të, apo duhet të lirohetnga ai.88.2 Për vendimin e dhënë gjykata e njofton organin ekujdestarisë.Neni 8989.1 Në qoftë se gjykata vendosë që personi i sëmurëmendërisht të mbahet në institucioni shëndetësor,ajo do ta caktojë edhe kohën e qëndrimit të tij nëinstitucion, e cila kohë nuk mund të jetë më e gjatëse një vit.89.2 Institucioni shëndetësor ka për detyrë që gjykatës,t’i dërgojë raporte për ndryshimet në gjendjen shëndetësoretë personit të ndalur për shërim.Neni 90Në qoftë se institucioni shëndetësor vlerëson se personii mbajtur duhet të mbetet në mjekim edhe pasi të kalojëkoha e caktuar në vendimin gjyqësor, ka për detyrë që derinë tridhjetë ditë para kalimit të kësaj kohe t’i propozojëgjykatës zgjatjen e mbajtjes në institucion.Neni 91Aktvendimin për mbajtjen e detyrueshme të vazhduargjykata e jep me të njëjtën procedurë me të cilën e jep edheaktvendimin e parë për mbajtje të detyrueshme. Gjykataka për detyrë që aktvendimin mbi mbajtjen e detyrueshmetë vazhduar ta jep më së voni deri në ditën e skadimit tëkohës së caktuar për mbajtje në institucionin shëndetësorme aktvendimin e parë.Neni 92Aktvendimi i dorëzohet personit të mbajtur detyrimishtnë institucionin shëndetësor, përfaqësuesit ligjor të tij,kushëririt të afërm me të cilin jeton në familje të përbashkët,përfaqësuesit me prokurë, organit të kujdestarisë dheinstitucionit shëndetësor në të cilin është vendosur personii mbajtur për shërim.Neni 9393.1 Kundër aktvendimit mbi mbajtjen në institucioninshëndetësor dhe kundër atij mbi lirimin nga ky institucionankesën mund ta paraqesin:a) personi i mbajtur për shërim;b) kujdestari i tij;c) përfaqësuesi me prokurë;d) organi i kujdestarisë; dhee) institucioni shëndetësor.93.2 Afati për ankim është shtat ditor dhe fillon të ecënga dita e dorëzimit të aktvendimit.93.3 Ankesa nuk e pengon ekzekutimin e vendimit tëgoditur, po qe se gjykata nuk vendos ndryshe përshkaqe të arsyeshme.93.4 Gjykata e shkallës së parë ankesën, bashkë medosjen e lëndës, pa shtyrje ia dërgon gjykatës sëshkallës së dytë, e cila ka për detyrë të jep vendimbrenda afatit prej shtatë ditësh nga dita kur arrinankesa.Neni 94Personi i vendosur detyrimisht në institucionin shëndetësorlirohet nga institucioni menjëherë pas kalimit tëkohës për qëndrim të detyrueshëm të caktuar në vendimine gjykatës kompetente.Neni 9595.1 Gjykata mundet, edhe para se të kalojë koha përmbajtje të detyrueshme në institucionin shëndetësor,ta liroj personin e vendosur në të, sipas detyrëszyrtare, sipas propozimit të personit të mbajtur, tëkujdestarit të tij, përfaqësuesit apo të organit të kujdestarisë.35

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE95.2 Vendimin për lirim të parakohshëm gjykata e jeppo qe se konstaton se gjendja shëndetësore e personittë mbajtur në institucionin shëndetësor ështëpërmirësuar në masën që e bënë të panevojshmembajtjen e mëtejme të tij në institucion.95.3 Lirimin para kohe të personit të mbajtur në institucioninshëndetësor gjykata e bënë me vendim tëveçantë.Neni 96Shpenzimet procedurale të ndaljes në institucionin shëndetësori paguan komuna në territorin e së cilës personii ndaluar e ka vendbanimin nëse nuk i dihet vendbanimiatëherë vendqëndrimin e fundit të personit të mbajtur përshërim.KREU IIIII. Rregullimi i marrëdhënieve familjare1. Vazhdimi dhe pushimi i së drejtësprindëroreNeni 9797.1 Në procedurën e vazhdimin dhe pushimit të sëdrejtës prindërore gjykata vendos për vazhdimindhe pushimin e së drejtës prindore kur kjo ështëparaparë me ligj.97.2 Procedura nga paragrafi 1 i këtij neni duhet të përfundojësa më parë, e më së voni brenda afatit prej15 ditësh nga dita e paraqitjes së propozimit tëpalës.Neni 98Propozimi për zgjatjen e së drejtës prindore paraqitet parase të bëhet fëmija i moshës madhore, por gjykata mund tëvazhdoj të drejtën prindore edhe në rastin kur propoziminuk është paraqitur me kohë, nëse në kohën në të cilënarrihet mosha madhore ekzistojnë shkaqet për vazhdimine së drejtës prindërore.Neni 99Procedura për vazhdimin e së drejtës prindërore fillon mepropozimin e prindit, të adoptuesit apo të organit të kujdestarisë.Neni 100Personin ndaj të cilit vazhdohet e drejta prindërore e përfaqësonkujdestari i posaçëm të cilin e cakton organi i kujdestarisë,ose përfaqësuesi i përkohshëm, të cilin e caktongjykata e cila e zhvillon procedurën për vazhdimin esë drejtës prindërore.Neni 101Sipas propozimit për vazhdimin e së drejtës prindoregjykata vendos në bazë të materialit procedural të konstatuarnë seancë gjyqësore në të cilën thirren: propozuesi,organi i kujdestarisë dhe prindërit e fëmijës pa marrë parasyshse kush e ka venë në veprim procedurën.Neni 102Në këtë procedurë gjykata sipas detyrës zyrtare konstatongjendjen e shëndetit mendor dhe aftësinë e fëmijës ndaj tëcilit vazhdohet e drejta prindërore. Këtë gjendje dhe aftësigjykata e konstaton në mënyrën e paraparë në nenin 40të këtij ligji.Neni 103Para se të merret vendimi meritor gjykata duhet t’i dëgjojëprindërit e fëmijës dhe përfaqësuesin e organit të kujdestarisë,si dhe të merr mendimin nga ky organ për oportunitetine vazhdimit të së drejtës prindërore.Neni 104Në vendimin për vazhdimin e së drejtës prindërore gjykatado të caktojë se a është personi ndaj të cilit është vazhduare drejta prindore i barazuar me të miturin më të ri osemë të vjetër se 14 vjeç.Neni 105Kur nuk ekzistojnë më shkaqet për të cilat është vazhduare drejta prindërore ndaj personit të moshës madhore,gjykata me propozimin e këtij personi, të prindërve ose tëorganit të kujdestarisë do të jep vendim për pushimin e sëdrejtës së vazhduar prindore.Neni 106Në procedurën për vazhdimin e së drejtës prindërore si dhenë procedurën për pushimin e së drejtës së vazhduar prindërorezbatohen përshtatshmërisht dispozitat e këtij ligji përheqjen dhe kthimin e zotësisë për të vepruar, po qe se mekëtë ligj ose me ligj tjetër nuk është paraparë ndryshe.36

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE2. Heqja dhe kthimi i së drejtës prindëroreNeni 107107.1 Në procedurën e heqjes dhe të kthimit të së drejtësprindërore gjykata vendos për heqjen dhe kthimine së drejtës prindërore, kur për këtë ekzistojnëshkaqet e caktuara me ligj.107.2 Procedura nga paragrafi 1 i këtij neni duhet të përfundojësa më parë, e më së voni brenda afatit prej15 ditësh nga dita e paraqitjes së propozimit nëgjykatë.Neni 108Procedurën për heqjen dhe kthimin e së drejtës prindëroremund ta vejë në veprim prindi tjetër, adoptuesi që katë drejtë prindore ose organi i kujdestarisë, kurse procedurënpër kthimin e së drejtës prindore mund ta vej nëveprim me anë të propozimit të vetë edhe prindi të cilit iështë hequr kjo e drejtë.Neni 109Gjykata ka për detyrë që ta njoftojë menjëherë organin ekujdestarisë për fillimin e procedurës dhe ta thërrasë qëtë marrë pjesë në procedurë edhe atëherë kur proceduranuk është filluar me propozimin e tij.Neni 110Gjykata ose organi i kujdestarisë fëmijës mund t’ia caktojëkujdestarin e veçantë për ta përfaqësuar në këtë procedurëedhe atëherë kur prindi tjetër është i gjallë dheushtron të drejtën prindërore, po qe se vlerëson se kjonevojitet për mbrojtjen e interesave të fëmijës.Neni 111111.1 Gjykata sipas detyrës zyrtare i konstaton të gjithafaktet që janë qenësore për dhënien e vendimitmeritor.111.2 Me qëllim të konstatimit të fakteve qenësore gjykatambanë seancë në të cilën e thërret propozuesin, organine kujdestarisë, të dy prindërit dhe kujdestarine personit të cilit i hiqet, përkatësisht kthehet, edrejta prindërore.111.3 Gjykata domosdo i dëgjon prindërit, kurse të miturinvetëm kur një gjë e tillë nuk është e dëmshme përshëndetin mendor të tij. Me rastin e dhënies së vendimitpër heqjen dhe kthimin e së drejtës prindëroregjykata i merr parasysh edhe dëshirat e të miturit poqe se është i aftë t’i shprehë ato dhe nëse janë nëinteres të tij.Neni 112Në procedurën e heqjes dhe të kthimit të së drejtës prindërorenë mënyrë të përshtatur zbatohen dispozitat e këtijligji mbi heqjen dhe kthimin e zotësisë për të vepruar.Neni 113Aktvendimi për heqjen, kthimin, vazhdimin dhe pushimine së drejtës prindërore do të shënohet në librin amzë të tëlindurve, e nëse ky person ka pasuri të paluajtshme, edhenë librin e paluajtshmërive.3. Dhënia e lejes për lidhjen e martesësNeni 114Në procedurën e dhënies së lejes për lidhjen e martesës,gjykata vendos mbi propozimin për dhënien e lejes përlidhjen e martesës ndërmjet personave të caktuar kur meanë të ligjit parashikohet se martesa midis tyre mund tëlidhet vetëm në bazë të lejes së gjykatës.Neni 115115.1 Procedura për dhënien e lejes për lidhjen e martesësfillohet me propozimin e personit që nukplotëson kushtet e përcaktuara me ligj për lidhjen emartesës së vlefshme.115.2 Po qe se asnjëri nga dy personat që dëshirojnë tëlidhin martesë nuk i plotësojnë kushtet e paraparame ligj, procedura fillohet me propozimin e përbashkëttë tyre.Neni 116Propozimi duhet të përmbajë të dhënat personale përpersonat që dëshirojnë të lidhin martesë, faktet në të cilatmbështetet dhe provat për këto fakte. Në qoftë se propozuesiështë i mitur, propozimi duhet të përmbajë edhe tëdhënat për prindërit e tij.Neni 117Kur propozimin e paraqet personi i mitur, gjykata në mënyrëtë përshtatshme do t’i hetojë të gjitha rrethanat që janë tërëndësishme për të konstatuar se a ekziston vullneti i lirëdhe dëshira e tij për të lidhur martesë, si dhe a ka arritur aipjekurinë trupore e shpirtërore të nevojshme për ushtrimine të drejtave dhe detyrave që dalin nga martesa.37

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORENeni 118Para se të jepet vendimi meritor gjykata do të marrë konstatimindhe mendimin e institucionit shëndetësor si dhemendimin e organit të kujdestarisë. Përveç kësaj gjykatado të marrë në pyetje paraqitësin e propozimit, prindëritose kujdestarin e tij, përkatësisht adoptuesin, personin metë cilin i mituri ka ndërmend të lidhë martesë, e sipas nevojësmund të shfrytëzojë edhe prova të tjera me qëllim tëkonstatimit të fakteve qenësore.Neni 119119.1 Po qe se vlerëson se kjo është e nevojshme për t’ikonstatuar faktet qenësore, gjykata të gjitha provatose disa nga to do t’i marrë në seancë gjyqësore.119.2 Gjykata, në parim, do të marrë në pyetje të miturinpa praninë e pjesëmarrësve të tjerë të procedurës.119.3 Gjykata ka për detyrë t’i konstatojë edhe cilësitëpersonale, gjendjen pasurore dhe rrethanat e tjeraqenësore që kanë të bëjnë me personin me të cilini mituri dëshiron të lidhë martesë.Neni 120Gjykata gjatë procedimit të çështjes, në mënyrë të përshtatshmedo ta ekzaminoj arsyeshmërinë e propozimit dukepasur kujdes për realizimin e qëllimeve të martesës dhe përmbrojtjen e familjes, si dhe për botëkuptimet e mjedisit në tëcilin jetojnë personat që dëshirojnë të lidhin martesë.Neni 121121.1 Në aktvendimin me të cilin lejohet lidhja e martesësgjykata do t’i shënojë emrat e personave të cilëve ulejohet të lidhin martesë.121.2 Aktvendimi për dhënien e lejes për lidhjen e martesësi dërgohet propozuesit dhe personit me të cilinpropozuesi dëshiron të lidhë martesë, prindërve,respektivisht kujdestarit të propozuesit dhe organittë kujdestarisë.121.3 Aktvendimi me të cilin refuzohet propozimi përdhënien e lejes për lidhjen e martesës i dërgohetvetëm propozuesit.Neni 122122.1 Kundër aktvendimit me të cilin lejohet lidhja e martesës,ankesën mund ta paraqesin të gjithë pjesëmarrësite procedurës nga paragrafi 1 i nenit 121 ikëtij ligji.122.2 Ankesën kundër aktvendimit me të cilin refuzohetpropozimi për dhënien e lejes për lidhjen e martesëska të drejtë ta paraqesë vetëm propozuesi.Neni 123Personat të cilëve u është dhënë leja për lidhjen e martesësnuk mund të lidhin martesë para se të bëhet i formëssë prerë aktvendimi mbi dhënien e lejes për lidhjene martesës.Neni 124124.1 Propozimi për dhënien e lejes për lidhjen e martesësmund të tërhiqet derisa aktvendimi mbi dhënien elejes për lidhjen e martesës të bëhet i formës sëprerë.124.2 Do të konsiderohet se propozimi i përbashkët ështëtërhequr edhe kur atë e tërheqë vetëm njëri ngapropozuesit.KREU IVIII. Rregullimi i marrëdhënieve pasurore1. Shqyrtimi i pasurisë trashëgimorea) Dispozitat e përbashkëtaNeni 125Në procedurën për shqyrtimin e pasurisë trashëgimoregjykata konstaton se kush janë trashëgimtarët e personittë vdekur, ose të personit vdekja e të cilit është shpallurme vendim gjyqësor, cila pasuri përbën pasurinë trashëgimoretë tij, dhe cilat të drejta nga pasuria trashëgimoreu takojnë trashëgimtarëve, legatarëve dhe personave tëtjerë.Neni 126Pjesëmarrës në procedurën e shqyrtimit të pasurisë trashëgimorekonsiderohen trashëgimtarët dhe legatarët, sidhe personi që realizon ndonjë të drejtë nga pasuria trashëgimore.38

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORENeni 127Procedura për shqyrtimin e pasurisë trashëgimore vihetnë veprim nga gjykata sipas detyrës zyrtare posa gjykatatë informohet se një person ka vdekur ose është shpallur ivdekur me vendim gjyqësor.Neni 128128.1 Për shqyrtimin e pasurisë trashëgimore e kompetencësterritoriale është gjykata në territorin e sëcilës trashëgimlënësi në momentin e vdekjes kapasur vendbanimin. Në qoftë se trashëgimlënësinë momentin e vdekjes nuk ka pasur vendbanim,kompetente është gjykata në territorin e të cilës aie ka pasur vendqëndrimin, po qe se me kontratëndërkombëtare ose me ligj nuk është paraparëndryshe.128.2 Në qoftë se trashëgimlënësi në momentin e vdekjesnuk ka pasur as vendbanim e as vendqëndrim nëterritorin e Kosovës, kompetente në pikëpamje territorialeështë gjykata në territorin e së cilës gjendetpasuria trashëgimore e tij ose pjesa më e madhe esaj.128.3 Masat e përkohshme për sigurimin e pasurisëtrashëgimore mund t’i urdhërojë gjykata në territorine së cilës ka vdekur trashëgimlënësi, si dhe gjykatanë territorin e së cilës ndodhet pasuria trashëgimore.Neni 129129.1 Për shqyrtimin e pasurisë trashëgimore të shtetasittë Kosovës i cili në momentin e vdekjes e ka pasurvendbanimin në Kosovë, në pikëpamje të pasurisësë paluajtshme e cila ndodhet në territorin e Kosovësdhe në pikëpamje të pasurisë së luajtshmetë tij, pa marrë parasysh se ku ndodhet, e kompetencësekskluzive është gjykata e Republikës sëKosovës.129.2 Në qoftë se pasuria e paluajtshme e personit ngaparagrafi 1 i këtij neni ndodhet jashtë vendit tonë,gjykata e Kosovës do të jetë kompetente vetëm poqe se sipas ligjit të shtetit në të cilin ndodhet pasuriae tillë nuk është kompetente gjykata e huaj.Neni 130Pjesëmarrësit e procedurës për shqyrtimin e pasurisëtrashëgimore nuk mund ta caktojnë me marrëveshje askompetencën lëndore e as kompetencën territoriale tëgjykatës.Neni 131Marrjen e provave dhe të deklaratave për heqjen dorë ngatrashëgimi e bënë gjykatësi bashkë me procesmbajtësin.Deklaratat e tjera dhe propozimet e pjesëmarrësve nëprocedurë mund t’i marrin në procesverbal edhe bashkëpunëtorëtprofesional.Neni 132132.1 Për veprimet e kryera gjatë procedurës gjykatapërpilon procesverbal.132.2 Për veprimet procedurale më pak të rëndësishmedhe për informatat që i mbledhë gjykata, në vendtë procesverbalit mund të bëhet vetëm shënimi nëdosjen e lëndës. Procesverbalin e nënshkruajnëpjesëmarrësit e seancës, gjykatësi dhe procesmbajtësi,përkatësisht bashkëpunëtori profesional që eka përpiluar atë. Shënimin në dosje e nënshkruanhartuesi i tij.b) Veprimet procedurale paraprakeNeni 133133.1 Kur një person vdes ose shpallet i vdekur me vendimgjyqësor, organi komunal i shërbimit kompetentpër mbajtjen e librit amzë të vdekjeve ka për detyrëqë, brenda afatit prej 15 ditësh nga dita në të cilëne ka regjistruar vdekjen, t’ia dërgojë aktvdekjengjykatës trashëgimore.133.2 Në qoftë se organi nga paragrafi 1 i këtij neni nukka mundësi të sigurojë të dhëna të nevojshme përhartimin e aktvdekjes, do ta dërgojë aktvdekjen nëgjykatë vetëm me ato të dhëna që disponon (aktvdekjajo e plotë), duke i treguar shkaqet për tëcilat nuk ka mundur ta përpilojë aktvdekjen e plotëdhe do t’i paraqesë të dhënat që mund t’i shërbejnëgjykatës për të gjetur trashëgimtarët dhe pasurinë etrashëgimlënësit.133.3 Në qoftë se një person ka vdekur jashtë territorittë komunës në të cilën ka pasur vendbanimin osevendqëndrimin, organi kompetent për mbajtjen elibrit të vdekjeve gjykatës trashëgimore do t’ia dërgojëvetëm certifikatën nga libri i vdekjeve, si dhetë dhënat që disponon, e që mund të shërbejnë përhartimin e aktvdekjes.39

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE133.4 Aktvdekja përpilohet edhe po qe se personi i vdekurnuk ka lënë kurrfarë pasurie.Neni 134Aktvdekja hartohet në bazë të të dhënave që janë marrënga kushërinjtë e personit të vdekur, nga personat me tëcilët ka bashkëjetuar i vdekuri, si dhe nga personat e tjerëqë mund të japin të dhëna që shënohen në aktvdekjen.Neni 135135.1 Në qoftë se gjykatës trashëgimore i është dërguaraktvdekja jo e plotë ose vetëm certifikata nga libriamzë i vdekjeve, gjykata sipas rrethanave të rastitdo ta plotësojë aktvdekjen ose do ta përpiloj atëvetë, ose përpilimin e aktvdekjes do t’ia besoj organitkompetent për mbajtjen e librit amzë i vdekjeve.135.2 Kur kjo është oportune, gjykata do ta përpilojëvetë aktvdekjen edhe jashtë rastit nga paragrafi 1i këtij neni, po qe se me certifikatën e librit amzëi vdekjeve ose me dokumentin publik tjetër ështëprovuar vdekja e trashëgimlënësit.Neni 136136.1 Në aktvdekjen shënohen këto të dhëna:a) emri dhe mbiemri i të vdekurit dhe emrat eprindërve të tij, profesioni, data e lindjes dheshtetësia e të vdekurit, kurse për të vdekurin qëka qenë i martuar edhe mbiemri të cilin e ka pasurpara se të martohet;b) dita, muaji dhe viti, vendi dhe, sipas mundësisë,ora e vdekjes;c) vendbanimin, respektivisht vendqëndrimin që e kapasur trashëgimlënësi;d) emri e mbiemri, data e lindjes, profesioni, vendbanimirespektivisht vendqëndrimi i bashkëshortit tëtrashëgimlënësit dhe i fëmijëve të lindur nga martesa,jashtë martesës dhe i fëmijëve të adoptuar;e) emri dhe mbiemri, data e lindjes, vendbanimi respektivishtvendqëndrimi i kushërinjve të tjerë qëmund të thirren në trashëgim në bazë të ligjit, sidhe të personave që kanë të drejtë trashëgimi nëbazë të testamentit;f) vlera e përafërt e pasurisë së paluajtshmedhe veçanërisht vlera e përafërt e pasurisësë luajtshme të trashëgimlënësit.ka pasuri për mbajtjen, ruajtjen, ose paraqitjen e sëcilës ekzistojnë dispozita të posaçme, a ka të hollatë gatshme, letra me vlerë, gjëra të çmueshme, librezatë kursimit ose farë dokumentesh të tjera merëndësi, a ka lënë i vdekuri borxhe dhe sa, a kalënë testament të shkruar ose kontratë për ushqimtë përjetshëm, ose marrëveshje për pjesëtimin epasurisë për të gjallë dhe ku gjenden ato, e nëse ivdekuri ka lënë testament gojor atëherë edhe emri embiemri, profesioni dhe vendbanimi i dëshmitarëvepara të cilëve është bërë testamenti gojor (verbal).136.3 Në aktvdekjen duhet të tregohet veçanërishtse a pritet lindja e fëmijës së trashëgimlënësit.136.4 Në qoftë se para trashëgimlënësit ka vdekur bashkëshortii tij ose ndonjë nga fëmijët e tij, ose ndonjëperson tjetër që mund të trashëgojë trashëgimlënësin,në aktvdekjen do të shënohet data dhe vendii vdekjes së tyre.Neni 137Si anëtar të bashkësisë familjare në aktvdekjen shënohenedhe emrat e mbiemrat dhe adresat e anëtarëve tëmoshës madhore të bashkësisë familjare si dhe të gjithapasuritë e bashkësisë familjare.Neni 138138.1 Inventarizimi dhe vlerësimi i pasurisë së trashëgimlënësitbëhet sipas vendimit të gjykatës trashëgimorekur nuk dihen trashëgimtarët apo vendbanimii tyre, kur trashëgimtarë janë personat që për shkaktë moshës së mitur, sëmundjes mendore ose rrethanavetë tjera nuk janë fare të aftë, ose nuk janëplotësisht të aftë, që të kujdesen vetë për punët eveta, kur pasuria trashëgimore duhet t’i dorëzohetkomunës ose personit juridik tjetër, ose në rastettjera të justifikueshme.138.2 Gjykata do të urdhërojë që të bëhet inventarizimidhe vlerësimi i pasurisë trashëgimore edhe në rastse këtë e kërkojnë trashëgimtarët, legatarët osekreditorët e trashëgimlënësit.138.3 Inventarizimi dhe vlerësimi i pasurisë trashëgimorebëhet edhe pa vendimin e gjykatës me rastine përpilimit të aktvdekjes, po qe se këtë e kërkonndonjëri nga trashëgimtarët ose legatarët.136.2 Në aktvdekjen, sipas mundësisë, duhet treguar edhe:vendi ku ndodhet pasuria që e ka lënë i vdekuri, a40

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORENeni 139139.1 Me anë të inventarizimit të pasurisë trashëgimorepërfshihet e gjithë pasuria e luajtshme dhe e paluajtshmeqë ka qenë në posedimin të trashëgimlënësitnë momentin e vdekjes së tij.139.2 Inventarizimi do të përfshij edhe pasurinë që i katakuar të vdekurit, por që ndodhet tek personi tjetër,me theksim se te kush ndodhet pasuria e këtillëdhe mbi cilën bazë juridike, si dhe pasurinë që eka poseduar i vdekuri, e për të cilën pretendohet senuk është pronësi e tij.139.3 Në inventarin e pasurisë trashëgimore duhet tëshënohen kreditë dhe detyrimet e të vdekurit, eveçanërisht tatimi i papaguar dhe kontributet tjeraqë i jepen shtetit.Neni 140140.1 Sendet e luajtshme inventarizohen sipas llojit, numrit,masës dhe peshës ose veç e veç.140.2 Sendet e paluajtshme inventarizohen veç e veçduke shënuar vendin ku ndodhen, llojin dhe përshkrimine objektit, kulturën e tokës, dhe të dhënat elibrit të paluajtshmërive, po qe se janë të njohura.140.3 Me rastin e inventarizimit të pasurisë trashëgimoredo të tregohet edhe vlera e sendeve të luajtshmedhe të paluajtshme që e përbëjnë pasurinë trashëgimore.Neni 141141.1 Inventarizimin dhe vlerësimin e pasurisë e bënëshërbimi komunal kompetent.141.2 Inventarizimin dhe vlerësimin e pasurisë mundta bëjë zyrtari i gjykatës që e cakton gjykatësi.141.3 Inventarizimin dhe vlerësimin i pasurisë bëhet mepraninë e dy qytetarëve të moshës madhore, e kurështë e nevojshme edhe me pjesëmarrjen e ekspertit.141.4 Gjatë inventarizimit dhe vlerësimit të pasurisë mundtë jetë i pranishëm secili person i interesuar.Neni 142Organi kompetent i komunës i cili e ka bërë inventarizimindhe vlerësimin e pasurisë, do t’ia dërgojë të dhënat lidhurme inventarizimin dhe vlerësimin gjykatës trashëgimore.Neni 143Në qoftë se në pasurinë e trashëgim lënësit gjenden sendepër mbajtjen, ruajtjen ose paraqitjen e të cilave ekzistojnëdispozita të veçanta, me to pas inventarizimit dhe vlerësimittë kryer do të veprohet sipas këtyre dispozitave.Neni 144144.1 Po qe se ka prapësime lidhur me inventarizimin apovlerësimin e pasurisë, gjykata mund të vendos qëpërmbaruesi gjyqësor përsëri ta bëjë inventariziminose vlerësimin e pasurisë.144.2 Në qoftë se nuk është bërë inventarizimi i pasurisë,gjykata mund të konstatojë vetë se cila pasuri hynënë pasurinë trashëgimore të trashëgimlënësit, nëbazë të të dhënave të personave të interesuar.Neni 145145.1 Në qoftë se konstatohet se asnjëri nga trashëgimtarëte pranishëm nuk është i aftë të administrojë pasurinëtrashëgimore, e nuk ka përfaqësues ligjor,ose në rast se trashëgimtarët janë të panjohur apomungojnë, si dhe kur rrethanat tjera kërkojnë kujdestë posaçëm, shërbimi komunal kompetent, nëraste të ngutshme, do t’ia dorëzojë pasurinë, osevetëm një pjesë të saj, për ruajtje personit të sigurtdhe për këtë do ta njoftojë menjëherë gjykatënnë territorin e të cilës gjendet kjo pasuri, e cilakëtë masë mund ta ndryshojë ose ta abrogojë.145.2 Të hollat e gatshme, letrat me vlerë, sendet e çmueshme,librezat e kursimit dhe dokumentet tjeratë rëndësishme duhet, në rastin nga paragrafi 1 ikëtij neni, dorëzuar për ruajtje gjykatës në territorine së cilës gjendet pasuria. Kjo gjykatë do ta njoftojëgjykatën trashëgimore për të gjitha masat e caktuarpër sigurimin e pasurisë trashëgimore.Neni 146146.1 Në rastet në të cilat sipas këtij ligji nevojitet emërtimii përfaqësuesit të përkohshëm i pasurisë trashëgimore,emërtimin do ta bëjë gjykata trashëgimore.41

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE146.2 Para se ta emërtoj kujdestarin e përkohshëm gjykata,sipas mundësive për personalitetin e kujdestaritdo të kërkojë mendimin nga personat që paraqitensi trashëgimtar.Neni 147Masat për sigurimin e pasurisë trashëgimore gjykata trashëgimoremund t’i shqiptoj gjatë gjithë procedurës përshqyrtimin e trashëgimisë.c)Veprimet lidhur me testamentinNeni 148148.1 Organi i cili e përpilon aktvdekjen duhet të bëjëverifikime se a mos ka lënë i vdekuri testament tëshkruar, përkatësisht a ekziston dokumenti mbi testamentinoral verbal.148.2 Testamenti që e ka lënë i vdekuri do t’i dërgohetgjykatës trashëgimore bashkë me aktvdekjen.Neni 149149.1 Kur gjykata konstaton se personi që ka lënë testamentka vdekur ose është shpallur i vdekur mevendim gjyqësor, atëherë ajo do ta hapë atë, pa edëmtuar vulën, dhe lexojë duke hartuar procesverbalpër një gjë të tillë. Në këtë mënyrë veprohet pamarrë parasysh se a është testamenti i vlefshëmsipas ligjit dhe sa testamente ekzistojnë.149.2 Hapja dhe leximi i testamentit bëhet në praninë edy personave të moshës madhore që mund të jenëedhe nga radha e trashëgimtarëve të mundshëm.149.3 Me rastin e shpalljes së testamentit mund të jenë tëpranishëm trashëgimtarët, legatarët dhe personat etjerë të interesuar dhe të kërkojnë kopjen e testamentit.149.4 Gjykata tek e cila gjendet testamenti apo të cilës idorëzohet ai, do ta hapë dhe lexojë testamentin edhekur për shqyrtimin e pasurisë trashëgimore ështëkompetente gjykata tjetër apo organi i shtetit tjetër.Neni 150150.1 Procesverbali për shpalljen e testamentit të shkruarduhet të përmbajë të dhënat:a) sa testamente janë gjetur, cilën datë e mbajnë dheku janë gjetur;b) kush ia ka dorëzuar gjykatës testamentin apopërpiluesit të aktvdekjes;c) a është dorëzuar testamenti i hapur apo i mbyllur,dhe me çfarë vule ka qenë i vulosur;d) cilët dëshmitar kanë qenë të pranishëm kur ështëhapur dhe shpallur testamenti.150.2 Po qe se me rastin e hapjes së testamentit ështëvërejtur se vula në të ka qenë e dëmtuar apo senë testament është fshirë, vijëzuar apo ndrequr diç,apo nëse ndonjë gjë tjetër e dyshimtë konstatohet,atëherë e gjithë kjo duhet theksuar në procesverbal.150.3 Në testamentin e shpallur gjykata e venë vërtetiminpër shpalljen e tij duke cekur datën e shpalljes, sidhe numrin dhe datën e testamenteve të tjerë tëgjetur të të njëjtit trashëgimlënës.150.4 Procesverbalin e nënshkruan gjykatësi, procesmbajtësidhe dëshmitarët.Neni 151151.1 Në qoftë se i vdekuri ka bërë testament gojor verbaldhe për këtë ekziston dokumenti, të cilin dëshmitarëte kanë nënshkruar me dorën e vet, gjykatapërmbajtjen e këtij dokumenti do ta shpallë sipasdispozitave të cilat vlejnë për shpalljen e testamentittë shkruar nga testamentlënësi. Po qe se dokumentii tillë nuk ekzistojnë, dëshmitarët përparatë cilëve është bërë testamenti gojor verbal do tëdëgjohen veç e veç për përmbajtjen e testamentit,e sidomos lidhur me rrethanat nga të cilat varet vlefshmëriae tij, dhe pas kësaj procesverbali i përpiluarme deklaratat e tilla do të shpallet sipas dispozitaveqë vlejnë për shpalljen e testamentit të shkruar ngatestamentlënësi.151.2 Në qoftë se pjesëmarrësi i procedurës kërkon qëdëshmitarët e testamentit gojor verbal të merren nëpyetje me betim, apo në qoftë se vetë gjykata vijnë përfundim se është i nevojshëm dëgjimi i këtillëi dëshmitarëve, atëherë ajo do të caktojë seancënpër dëgjimin e dëshmitarëve për në të cilën thirretpropozuesi, kurse pjesëmarrësit e tjerë thirrenvetëm po qe se një gjë e tillë nuk e zvarritë procedurëne mëtejme.Neni 152152.1 Në qoftë se testamenti i shkruar nga testamentlënësiështë humbur apo asgjësuar pa vullnetin e tes-42

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREtamentlënësit, kurse midis personave të interesuarnuk ka kontest për ekzistimin e testamentit të tillë,për formën në të cilën është hartuar, për mënyrën ehumbjes apo të asgjësimit, si dhe për përmbajtjene testamentit, atëherë gjykata trashëgimore lidhurme ekzistimin e testamentit do t’i dëgjojë të gjithëtë interesuarit dhe sipas propozimeve të tyre do tëmarrë prova, e pastaj procesverbalin e përpiluar dota shpallë sipas dispozitave që vlejnë për shpalljene testamentit gojor verbal.152.2 Po qe se pasuria trashëgimore, në rast të mosekzistimittë testamentit, do të bëhej pronë shtetërore,marrëveshja e personave të interesuar për ekzistimine mëhershëm të testamentit, për formën dhepërmbajtjen e tij vlen vetëm me pëlqimin e përfaqësuesittë autorizuar të komunës. Po qe se midispersonave të interesuar ka të atillë që u mungonzotësia për të vepruar, atëherë marrëveshja në fjalëvlen vetëm me pëlqimin e organit të kujdestarisë.Neni 153153.1 Procesverbali për shpalljen e testamentit bashkëme testamentin gojor verbal burimor, përkatësishtbashkë me dokumentin mbi testamentin gojor apoprocesverbali mbi dëgjimin e dëshmitarëve të testamentitgojor, do t’i dërgohet gjykatës trashëgimore,e gjykata që e ka shpallur testamentin do ta mbajëkopjen e tyre.153.2 Testamenti i shkruar nga testamentlënësi burimor,dokumenti mbi testamentin gojor, procesverbalimbi dëgjimin e dëshmitarëve të testamentit gojor ,si dhe procesverbali mbi përmbajtjen e testamentittë shkruar nga testamentlënësi të humbur apo tëasgjësuar, do të ruhet në gjykatë ndaras nga dosjete lëndëve të tjera, kurse kopja e tyre e verifikuar ibashkëngjitet dosjes së lëndës.153.3 Për testamentin e shpallur gjykata e njofton Regjistrine testamenteve.d) Procedura e gjykatës pas arritjes së aktvdekjesNeni 154154.1 Pasi t’i arrijë aktvdekja gjykata do të konstatojëse a është kompetente për shqyrtimin e pasurisëtrashëgimore, dhe nëse konstaton se nuk ështëkompetente do t’ia dërgojë dosjen e lëndës gjykatëspër të cilën mendon se është kompetente.154.2 Po qe se gjykata të cilës i ka arritur aktvdekja konstatonse për shqyrtimin e çështjes trashëgimorekompetent është organi i shtetit të huaj, me aktvendimdo të shpallet jo kompetente dhe do të pezullojprocedurën e filluar.Neni 155Në qoftë se trashëgimlënësi ka ngarkuar një person përtë ekzekutuar testamentin, gjykata do ta njoftoj për një gjëtë tillë ekzekutorin e testamentit dhe e thërret që në afatine caktuar të deklarojë se a e pranon detyrën me të cilënështë ngarkuar.Neni 156156.1 Në qoftë se pritet lindja e fëmijës që do të kishte tëdrejtë trashëgimi, gjykata trashëgimore do ta njoftojëpër këtë organin e kujdestarisë.156.2 Në qoftë se organi i kujdestarisë nuk vepron ndryshe,atëherë për të drejtat e fëmijës të pa lindur dotë kujdeset njëri nga prindërit e tij.Neni 157157.1 Në qoftë se nga të dhënat e aktvdekjes shihetse trashëgimlënësi nuk ka lënë pasuri, apo seka lënë vetëm pasuri të luajtshme, e asnjëri ngatrashëgimtarët nuk kërkon që të shqyrtohet çështja,atëherë gjykata me aktvendim do të vendos që mostë shqyrtohet pasuria trashëgimore.157.2 Kur gjykata vendosë që mos të shqyrtohet pasuriatrashëgimore, kurse midis trashëgimtarëve ka tëatillë që nuk kanë zotësi për të vepruar,e as prindërqë do të kujdeseshin për të drejtat dhe interesate tyre, atëherë gjykata për një gjë të tillë duhet talajmërojë organin e kujdestarisë.157.3 Nëse gjykata ka vendosur që mos të bëhet shqyrtimii çështjes për shkaqet nga paragrafi 2 i këtij neni,personat që kanë të drejtë trashëgimi mund t’i realizojnëtë drejtat e tyre që u takojnë si trashëgimtarëduke inicuar procedurën trashëgimore.Neni 158Në rastet në të cilat sipas ligjit mund të kërkohet veçimi ipasurisë trashëgimore prej pasurisë së trashëgimtarëve,gjykata, me propozimin e personave të autorizuar, eurdhëron veçimin e këtillë duke i zbatuar dispozitat përkatësetë këtij ligji mbi masat e përkohshme për sigurimin epasurisë trashëgimore.43

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREe) Shqyrtimi i pasurisë trashëgimoreNeni 159159.1 Shqyrtimi i pasurisë trashëgimore bëhet në seancëgjyqësore.159.2 Në letërthirrjen për në seancë gjykata personat e interesuardo t’i njoftojë për fillimin e procedurës dhepër ekzistimin e testamentit po qe se ekziston, dhedo t’i thërrasë që menjëherë t’ia dërgojnë gjykatëstestamentin e shkruar përkatësisht dokumentin përtestamentin gojor(verbal), po qe se gjendet te ata,ose t’i tregojnë dëshmitarët e testamentit gojor.159.3 Gjykata në letërthirrje do t’i paralajmërojë personate interesuar se deri në përfundimin e procedurëstrashëgimore kanë të drejtë të japin deklaratë nëgjykatë se a pranojnë trashëgimin apo heqin dorëprej tij,e nëse nuk vijnë në seancë ose nuk japindeklaratën, se gjykata për të drejtën e tyre do tëvendosë në bazë të të dhënave që i ka në shkresate lëndës.Neni 160160.1 Për fillimin e procedurës për shqyrtimin e pasurisëtrashëgimore, po qe se i vdekuri ka lënë testament,gjykata do t’i njoftojë dhe do t’i thërrasë në seancëedhe ata persona të cilët sipas vet ligjit mund tëkishin të drejtë për trashëgim.160.2 Në qoftë se i vdekuri ka caktuar ekzekutuesin e testamentittë tij, gjykata edhe atë do ta njoftojë përprocedurën e filluar.Neni 161161.1 Në qoftë se gjykata nuk ka dijeni se a ka trashëgimlënësitrashëgimtar, gjykata me anë të shpalljespublike do t’i thërrasë personat që kanë të drejtëpër trashëgim që t’i paraqiten gjykatës brenda afatitprej gjashtë muajsh nga dita e publikimit të shpalljesnë “Gazetën Zyrtare të Kosovës”.161.2 Shpallja do të ngjitet edhe në tabelën e shpalljevetë gjykatës, e në rast nevoje ajo do të publikohetedhe në ndonjë mënyrë tjetër të përshtatshme.161.3 Gjykata vepron sipas dispozitave të paragrafit 1dhe 2 të këtij neni edhe kur trashëgimtarit i ështëemëruar përfaqësuesi i përkohshëm nga shkakuse atij nuk i dihet vendbanimi, apo nga shkaku setrashëgimtari ose përfaqësuesi ligjor i tij, që nukka përfaqësues me prokurë, ndodhet në botën ejashtme, kurse dërgimi i shkresave nuk ka mundurt’u bëhet sipas rregullave të Ligjit për ProcedurënKontestimore.161.4 Pas skadimit të afatit nga paragrafi 1 i këtij neni,gjykata do ta zhvilloj procedurën trashëgimore nëbazë të deklaratës së kujdestarit të emëruar dhe tëdhënave të cilat i ka në disponim gjykata.Neni 162162.1 Në seancën për shqyrtimin e pasurisë trashëgimoregjykata do t’i shqyrtojë të gjitha çështjet që kanë tëbëjnë me pasurinë e trashëgimlënësit, e sidomosatë që i përket të drejtës së trashëgimit, madhësisësë pjesës trashëgimore dhe të drejtës së legatarit.162.2 Për të drejtat nga paragrafi 1 i këtij neni gjykatavendosë, në parim, pasi t’i ketë marrë deklaratat enevojshme nga personat e interesuar.162.3 Për të drejtat e personave që nuk kanë ardhur nëseancë, përkundrejt thirrjes së rregullt të tyre, gjykatavendosë në bazë të të dhënave që i posedon dheduke i marrë parasysh deklaratat e tyre me shkrimqë arrijnë deri në momentin e nxjerrjes së aktvendimitmbi trashëgiminë.Neni 163163.1 Gjatë zhvillimit të procedurës personat e interesuarmund të japin deklarata lidhur me trashëgiminëedhe kur nuk janë të pranishëm personat e tjerë tëinteresuar, e as që ka nevojë që personave të tillëçdo herë t’u jepet rasti që të deklarohen lidhur medeklaratat e personave të tjerë të interesuar.163.2 Në qoftë se gjykata dyshon se personi që në bazëtë vet ligjit ka të drejtë për trashëgim është i vetmikushëri ose kushëriri më i afërt i trashëgimlënësit,mund t’i dëgjojë edhe personat për të cilët konsideronse mund të kishin të drejtë të njëjtë ose më tëfuqishme për trashëgim. Personat e këtillë gjykatamund t’i thërrasë edhe me anë të shpalljes sipasdispozitave të nenit 162 të këtij ligji.Neni 164164.1 Secili person është i autorizuar, por askush nuk ështëi detyruar, që të jep deklaratën për trashëgim.44

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE164.2 Për personin që nuk ka dhënë deklaratën për heqjendorë nga trashëgimi konsiderohet se dëshiron tëbëhet trashëgimtar.164.3 Personi i cili vleftësisht e ka dhënë deklaratën me tëcilën e ka pranuar trashëgimin, nuk ka të drejtë qëmë vonë ta revokojë atë.164.4 Në qoftë se trashëgimtari ka pranuar trashëgiminose ka hequr dorë nga trashëgimi, deklaratën përkëtë duhet ta nënshkruajë ai vetë ose përfaqësuesiligjor i tij. Në qoftë se këta nuk dinë shkrim lexim,atëherë në deklaratën me shkrim e vejnë shenjën egishtit tregues.164.5 Në qoftë se trashëgimtari ose përfaqësuesi i tijnuk është në gjendje të nënshkruajë deklaratëntrashëgimore, mjafton që personit të autorizuarpara të cilit e jep deklaratën, t’ia tregojë shkaqet përnjë gjë të tillë, kurse ai shkaqet e tilla i shënon nëprocesverbal.164.6 Nënshkrimi në dokumentin që e përmban deklaratëntrashëgimore, si dhe nënshkrimi në prokurën (autorizimin)për dhënien e deklaratës trashëgimoreduhet të jenë të vërtetuar nga organi kompetent.164.7 Në deklaratën trashëgimore duhet cekur se a e pranon,apo heqë dorë nga pjesa që i takon në bazëtë ligjit apo në bazë të testamentit, ose se ajo katë bëjë me pjesën e domosdoshme. Kur mungonspecifikimi i përmendur, konsiderohet se deklarata ipërket të gjitha bazave për trashëgim.Neni 165165.1 Deklaratën verbale për heqjen dorë nga trashëgimi,trashëgimtari mund ta japë në gjykatën trashëgimoreose në ndonjë gjykatë tjetër kompetente.165.2 Me rastin e dhënies së deklaratës për heqjen dorënga trashëgimi, gjykata do ta njoftojë trashëgimtarinme mundësinë që të heqë dorë vetëm në emër tëvet apo edhe në emër të pasardhësve të tij.Neni 166166.1 Gjykata trashëgimore e ndërpretë procedurën dhei udhëzon trashëgimtarët që të fillojnë procedurënkontestimore në gjykatë ose procedurën në organinadministrativ po qe se ndërmjet tyre janë kontestuesefaktet nga të cilat varet ndonjë e drejtë e tyrelidhur me trashëgimin.166.2 Në mënyrën e paraparë me dispozitën e paragrafit1 të këtij neni gjykata do të veprojë sidomos kurjanë kontestuese :a) faktet nga të cilat varet e drejta për trashëgim, e sidomosvlefshmëria ose përmbajtja e testamentit osemarrëdhënia e trashëgimtarit dhe e trashëgimlënësitnë bazë të së cilës bëhet trashëgimi sipas ligjit;b) faktet nga të cilat varet themelësia e kërkesëssë bashkëshortit pas jetues dhe pasardhësvetë trashëgimlënësit, që kanë bashkëjetuar metrashëgimlënësin në të njëjtën familje, që nga pasuriatrashëgimore t’u veçohen sendet e ekonomisështëpiake që shërbejnë për plotësimin enevojave të përditshme;c) faktet nga të cilat varet madhësia e pjesëstrashëgimore, vlera e pjesës së detyrueshme (domosdoshme)e sidomos e pjesës që përfshihet(llogaritet) me pjesën trashëgimore;d) faktet nga të cilat varet themelësia ligjore e përjashtimittë trashëgimtarëve nga trashëgimi, apo ekzistimii shkaqeve për padenjësi për të trashëguarpasurinë e trashëgimlënësit;e) faktet lidhur me rrethanën se a ka hequr dorëndonjë trashëgimtar nga e drejta e trashëgimit.166.3 Në qoftë se në rastet e përmendura në paragrafin 2të këtij neni nuk ekziston kontesti rreth fakteve, porndërmjet palëve ka konteste lidhur me zbatimin esë drejtës (normave juridike), gjykata trashëgimorevetë i shqyrton çështjet e natyrës juridike në procedurëntrashëgimore.Neni 167Gjykata nuk do të ndërpres procedurën trashëgimore nërastin nga paragrafi 1 të nenit 166 të këtij ligji po qe seështë fjala për kontestin rreth fakteve, ekzistimin e të cilavee prezumon vet ligji, rreth fakteve që janë të diturabotërisht, si dhe kur janë kontestuese faktet që mund tëkonstatohen në bazë të dokumenteve publike apo të dokumenteveprivate por të vërtetuara. Në këto raste gjykatanë bazë të bindjes së vet të lirë për ekzistimin e faktevetë përmendura, përkatësisht se përmbajtja e dokumentevetë përmendura, e jep aktvendimin për trashëgim, kursepalën që e pretendon të kundërtën gjykata e udhëzonqë ta inicoj procedurën kontestimore, përkatësisht procedurënnë organin administrativ.Neni 168168.1 Në qoftë se ndërmjet pjesëmarrësve të procedurëstrashëgimore lindë kontesti rreth fakteve nga të45

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREcilat varet e drejta e legatit të caktuar me testament,apo ndonjë e drejtë tjetër nga pasuria trashëgimore,gjykata do t’i udhëzojë pjesëmarrësit që tainicojnë procedurën kontestimore ose procedurënadministrative, por nuk do të ndërpresë procedurëntrashëgimore.168.2 Në qoftë se në rastin nga paragrafi 1 i këtij neni nukekziston kontesti rreth fakteve por vetëm lidhur mezbatimin e së drejtës, gjykata trashëgimore çështjete natyrës juridike do t’i shqyrtojë dhe zgjidhë nëprocedurën trashëgimore.Neni 169169.1 Gjykata do të ndërpresë procedurën trashëgimoredhe do t’i udhëzojë palët që të inicojnë procedurënkontestimore ose atë administrative në qoftë sendërmjet tyre janë kontestuese faktet:a) nga të cilat varet përbërja e pasurisë trashëgimore;b) nga të cilat varet objekti i legatit.169.2 Gjykata nuk e ndërpretë procedurën trashëgimorenë rastin nga paragrafi 1 i këtij neni po qe se janëkontestuese faktet të cilat mund t’i konstatojë nëbazë të dokumenteve publike apo të dokumenteveprivate por të vërtetuara zyrtarisht, veçse në bazëtë bindjes së lirë se përmbajtja e dokumenteve tëtilla është e saktë, do të nxjerrë aktvendimin mbitrashëgimin, kurse personin që e pretendon tëkundërtën e udhëzon që në procedurë kontestimore,ose administrative, të vërtetojë saktësinë epretendimit të vet.169.3 Kur gjykata në rastin nga paragrafi 1 i këtij neni endërpretë procedurën trashëgimore, duhet të konstatojëse a mos janë përmbushur prezumimetpër nxjerrjen e akt-vendimit të pjesshëm mbitrashëgimin, dhe po qe se janë përmbushur gjykataduhet ta nxjerrë atë.169.4 Ndërprerja e procedurës nga paragrafi 1 i këtij neninuk ka të bëjë me atë që është përfshirë me anë tëaktvendimit të pjesshëm mbi trashëgimin.Neni 170170.1 Gjykata do të udhëzoj për inicimin e procedurëskontestimore ose atë administrative palën të drejtëne së cilës e konsideron më pak të besueshme.170.2 Në qoftë se gjykata e ndërpret procedurën trashëgimore,atëherë ajo e cakton një afat, i cili nuk mund tëjetë më i gjatë se 3o ditë, brenda të cilit duhet të inicohetprocedura kontestimore përkatësisht proceduraadministrative në organin kompetent. Pjesëmarrësinë procedurën trashëgimore që është udhëzuar përinicimin e procedurës kontestimore apo administrativeka për detyrë që ta njoftoj gjykatën se a ka vepruarsipas udhëzimit të këtillë brenda afatit të caktuar.170.3 Në qoftë se pala vepron sipas vendimit të gjykatësdhe e inicon brenda afatit të caktuar procedurënkontestimore ose administrative, ndërprerja e procedurëstrashëgimore zgjatë deri sa mos të përfundojprocedura kontestimore ose ajo administrativeme vendim të formës së prerë.170.4 Në qoftë se pala brenda afatit të caktuar nuk vepronsipas vendimit të gjykatës, procedura e ndërprerëdo të vazhdohet dhe përfundoj pa u marrë parasyshkërkesa lidhur me të cilën pala është udhëzuar tëinicoj procedurën kontestimore ose administrative.Në rast të këtillë pala që ka qenë e udhëzuar tëinicojë procedurën kontestimore ose administrativetë drejtën e saj mund ta realizojë në procedurën përnë të cilën ka qenë e udhëzuar.170.5 Në qoftë se gjykata trashëgimore ka vepruar në pajtimme dispozitën e paragrafit 4 të këtij neni, poredhe në rast se pasurinë trashëgimore e ka shqyrtuarpërkundrejt faktit se është dashur ta udhëzojëpalën, që të inicoj procedurën kontestimore ose atëadministrative, atëherë aktvendimi i saj i formëssë prerë nuk përbënë pengesë që për kërkesën epalës më vonë të inicohet procedura kontestimoreose ajo administrative.f) Aktvendimi për trashëgiminNeni 171171.1 Kur gjykata në procedurën trashëgimore konstatonse cilëve persona u takon e drejta për trashëgim,do t’i shpall këta persona trashëgimtarë me anë tëaktvendimit të vet për trashëgim.171.2 Aktvendimi për trashëgimin duhet të përmbajë:a) emrin dhe mbiemrin e të vdekurit dhe emrin e njëritnga prindërit e tij, datën e lindjes dhe shtetësinë etë vdekurit, e sipas mundësisë numrin personal tëqytetarit, kurse për personat e vdekur në martesëedhe mbiemrin që e kanë pasur para lidhjes sëmartesës;46

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREb) paluajtshmërinë me të dhënat nga librat publiketë nevojshme për regjistrim, si dhe sendet e luajtshmedhe të drejtat të tjera për të cilat gjykata kakonstatuar se bëjnë pjesë në pasurinë trashëgimore;c) emrin dhe mbiemrin e trashëgimtarit, vendbanimine tij, marrëdhënien e trashëgimtarit ndaj trashëgimlënësit,a e trashëgon trashëgimlënësin në bazë tëligjit apo të testamentit, e po qe se janë më tepërtrashëgimtarë edhe pjesën trashëgimore të secilit,nga ta të shprehur me vijë thyese, e sipas mundësisënumrin personal unik të trashëgimtaritd) a është kushtëzuar, afatizuar, kufizuar apongarkuar, dhe në dobi të kujt, e drejta e trashëgimtarit;e) emrin e mbiemrin, vendbanimin e personave tëcilëve u ka takuar në pasurinë trashëgimore e drejtae legatit apo ndonjë e drejtë tjetër nga trashëgimiame shënimin e saktë të kësaj të drejte, dhe sipasmundësisë numrin personal të tyre.Neni 172Në qoftë se në procedurën trashëgimore të gjithë trashëgimtarëtdhe legatarët me marrëveshje i propozojnëgjykatës ndarjen dhe mënyrën e ndarjes, gjykata marrëveshjene këtillë e inkorporon në aktvendimin për trashëgimin.Gjykata vepron kështu edhe kur ndarjen e pasurisëtrashëgimore e bënë duke e aprovuar kërkesën e trashëgimtaritqë ka jetuar në bashkësi familjare me të vdekurin,që t’i lihen sendet e caktuara që shërbejnë për nevoja tëpërditshme apo për ushtrimin e profesionit.Neni 173173.1 Aktvendimi për trashëgimin i dërgohet të gjithëtrashëgimtarëve dhe legatarëve, si dhe personaveqë gjatë zhvillimit të procedurës trashëgimore kanëparaqitur kërkesa për trashëgim.173.2 Aktvendimi i formës së prerë për trashëgimin i dërgohetorganit kompetent për tatime dhe mbajtje tëlibrave publike.Neni 174174.1 Në aktvendimin për trashëgimin gjykata urdhëronqë pasi ai të bëhet i formës së prerë duhet të bëhenregjistrimet e nevojshme në librin publik në pajtimme rregullat për librin e tillë.174.2 Në aktvendimin për trashëgimin gjykata do të caktojëqë pasi të bëhet i formës së prerë ai, personavetë autorizuar t’u dorëzohen sendet e luajtshme qëkanë qenë të depozituara në gjykatë apo tek personii tretë.174.3 Po qe se me anë të testamentit trashëgimtarit iështë urdhëruar përmbushja apo sigurimi i detyrimitnë dobi të personit që nuk ka zotësi të kujdesetpër interesat dhe të drejtat e tij, apo për realizimin endonjë dobie publike, gjykata do t’i caktojë masat enevojshme të sigurimit.Neni 175Kur e drejta e trashëgimtarit është kushtëzuar, afatizuarapo ngarkuar me urdhër, gjykata me propozimin e personavetë autorizuar do të caktojë masa të përkohshme tësigurimit.Neni 176176.1 Në qoftë se trashëgimtarët nuk e kontestojnë legatin,gjykata edhe para se të jep aktvendimin përtrashëgimin, me kërkesën e legatarëve, mund tëjep aktvendim të veçantë për legatin.176.2 Në rast të këtillë do të zbatohen në mënyrë të përshtaturdispozitat për regjistrimin në librin publik dhepër dorëzimin e sendeve të luajtshme që ndodhenpër ruajtje tek gjykata apo tek personi i tretë.Neni 177Kur përbërja e pasurisë trashëgimore vetëm pjesërishtështë jokontestuese, gjykata, pasi të konstatojë kush janëtrashëgimtarët, respektivisht legatarët, do të jep aktvendimtë pjesshëm për trashëgimin me të cilin i cakton trashëgimtarëtdhe legatarët dhe pjesën e pasurisë së pakontestueshmeqë hynë në pasurinë trashëgimore.Neni 178178.1 Konsiderohet se me anë të aktvendimit përtrashëgimin që ka marrë formë të prerë është konstatuarse çka hynë në pasurinë trashëgimore, sekush është trashëgimtar i të vdekurit, sa është emadhe pjesa e pasurisë që i takon, se a i ështëkufizuar apo ngarkuar e drejta e trashëgimit dhenë cilën mënyrë, si dhe se a ekzistojnë dhe cilattë drejta të legatit ekzistojnë. E gjithë kjo vlen edhepër aktvendimin e pjesshëm për trashëgim në pikëpamjetë asaj që është konstatuar me anë të tij.47

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE178.2 Ajo që është konstatuar me anë të aktvendimit tëformës së prerë për trashëgimin mund të kontestohetvetëm nga ai që nuk është i lidhur me aktvendimine këtillë sipas dispozitave të këtij ligji. Aimund ta bëjë një gjë të tillë vetëm në procedurëkontestimore të inicuar kundër personave në dobitë të cilëve shkon konstatimi që kontestohet me anëtë padisë.Neni 179179.1 Me aktvendimin e formës së prerë nuk janë të lidhurpersonat që pretendojnë se u takon ndonjë e drejtëlidhur me atë që është konstatuar se bënë pjesë nëpasurinë trashëgimore, po qe se nuk kanë marrëpjesë si palë në shqyrtimin e pasurisë trashëgimore,dhe nuk kanë qenë të thirrur personalisht dherregullisht për pjesëmarrje në të.179.2 Me aktvendimin e formës së prerë nuk janë të lidhurpersonat që pretendojnë se pas vdekjes sëtrashëgimlënësit u ka takuar e drejta e trashëgimitnë bazë të testamentit apo ligjit, apo se u ka takuare drejta e legatit, po qe se nuk kanë marrë pjesësi palë në shqyrtimin e pasurisë trashëgimore, dhenuk kanë qenë të ftuar personalisht dhe rregullishtpër pjesëmarrje në të.Neni 180Me aktvendimin e formës së prerë janë të lidhur personat qësi palë kanë marrë pjesë në shqyrtimin e pasurisë trashëgimoreapo që kanë qenë të ftuar për pjesëmarrje në te personalishtdhe rregullisht, por jo edhe kur kem të bëjmë me:a) të drejtat të cilat për ta dalin nga testamenti i gjeturpas përfundimit të procedurës trashëgimore;b) të drejtën konstatimi i të cilës ka qenë i varur ngamënyra e zgjidhjes së ndonjë fakti kontestues nëprocedurën kontestimore ose administrative përinicimin e të cilës ka ekzistuar udhëzimi i gjykatës,apo është dashur të ekzistojë, po qe se kontestinuk është zgjidhur para se të marrë formë të prerëaktvendimi për trashëgimin;c) në qoftë se janë plotësuar kushtet nën të cilat nëprocedurën kontestimore do të mund të propozohejpërsëritja e procedurës e përfunduar me aktgjykimtë formës së prerë.Neni 181181.1 Personi i cili me mirëbesim, me rastin e fitimit të sëdrejtës së pronësisë mbi ndonjë send apo të drejtëqë i takon trashëgimtarit, ka vepruar duke besuarnë vërtetësinë e aktvendimit për trashëgimin që kamarrë formë të prerë, duke mos ditur se konstatimi itillë nuk është për personin nga i cili e ka fituar atë,prapë se prapë është bërë pronar i sendit ose tëdrejtës së fituar siç do ta fitonte sikur tjetërsuesit metë vërtetë do t’i takonte e drejta e trashëgimit ashtusiç është thënë në aktvendimin e formës së prerëpër trashëgimin.181.2 Me këtë rregull nuk preken dispozitat për fitiminme besim në vërtetësinë dhe plotësinëe librit publik, e as në dispozitat përfitimin e sendeve të luajtshme nga jo pronari.g) Kërkesat e trashëgimtarëve pas marrjes së formëssë prerë të aktvendimit për trashëgiminNeni 182182.1 Në qoftë se pasi të jetë bërë i formës së prerë aktvendimipër trashëgimin gjendet pasuria e cila nukështë përfshirë me këtë aktvendim, gjykata nukdo të shqyrtojë përsëri pasurinë trashëgimore, porkëtë pasuri me një aktvendim të ri do ta pjesëtojënë mbështetje të aktvendimit të mëparshëm përtrashëgimin. Kjo rregull nuk vlen po qe se ndonjëringa trashëgimtarët ka hequr dorë nga trashëgimiapo pjesën trashëgimore i a ka dhënë bashkëtrashëgimtarit.182.2 Në qoftë se më parë nuk është shqyrtuar pasuriatrashëgimore, gjykata do ta shqyrtojë atë vetëmnë qoftë se pasuria e gjetur përbëhet nga sendete paluajtshme apo nga të drejtat që barazohen mesendet e këtilla.182.3 Në qoftë se pasuria e gjetur përbëhet nga sendete luajtshme apo nga të drejtat që barazohenme sendet e tilla, gjykata do ta filloj procedurënpër shqyrtimin e pasurisë trashëgimore vetëm mekërkesën e personave të interesuar.Neni 183183.1 Në qoftë se pasi të jetë bërë i formës së prerëaktvendimi për trashëgimin gjendet testamenti itrashëgimlënësit, gjykata do ta shpallë atë, dhe procesverbalinpër shpalljen dhe kopjen e testamentitdo t’ia dërgoj gjykatës trashëgimore, kurse origjinaline mbanë për vete.48

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE183.2 Në rastin nga paragrafi 1. i këtij neni gjykatatrashëgimore nuk do ta shqyrtojë përsëri pasurinëtrashëgimore, por do t’i njoftojë personat e interesuarpër testamentin e shpallur dhe do t’ua tërheqëvërejtjen se të drejtat e veta në bazë të testamentitmund t’i realizojnë në procedurën kontestimore.Neni 184Personi të cilin nuk e lidhë aktvendimi për trashëgimin apolegatin, i cili mendon se i takojnë të drejtat e trashëgimtaritapo legatarit, mund t’i realizojë të drejtat e tilla vetëm nëprocedurë kontestimore.Neni 185185.1 Pasi të bëhet i formës së prerë aktvendimi përtrashëgimin apo për legatin, palët kanë të drejtë që,brenda afateve dhe për shkaqet nga të cilat mundtë kërkohet përsëritja e procedurës kontestimore,me padi të inicojnë procedurën kontestimore dhenë të t’i realizojnë të drejtat e tyre.185.2 Në procesin kontestimor nga paragrafi 1. i këtijneni gjykata, për ekzistimin e prezumimeve përpërsëritjen e procedurës, do të vendosë si përçështje paraprake (prejudiciale).h) Procedura në rastin kur është kompetent organi ishtetit të huajNeni 186186.1 Në qoftë se për shqyrtimin e pasurisë trashëgimoreështë kompetent organi i huaj, gjykata në territorine të cilës ka vdekur trashëgimlënësi, pasi t’i arrijëaktvdekja, do të publikoj shpallje me të cilën do t’ithërrasë të gjithë shtetasit e vendit të cilët pretendojnëse janë trashëgimtar, legatar apo kreditortë trashëgimlënësit, që brenda afatit të caktuar nëshpallje, i cili nuk mund të jetë më i shkurtër se 3oditë e as më i gjatë se gjashtë muaj, i cili fillon tëecë nga dita e publikimit të shpalljes në “GazetënZyrtare të Kosovës, t’i paraqesin në gjykatë pretendimete tilla. Me anë të shpalljes njoftohen ata qëmund të kenë pretendime se sendet e luajtshme tëtrashëgimlënësit do t’i dorëzohen organit kompetenttë huaj ose personit të cilin e autorizon organii tillë, po qe nuk i paraqesin me kohë kërkesat që ikanë ndaj pasurisë trashëgimore të të vdekurit.186.2 Përveç se në “Gazetën Zyrtare të Kosovës” shpalljado të publikohet edhe në tabelën e shpalljeve tëgjykatës, e në rast nevoje edhe në ndonjë mënyrëtjetër të përshtatshme. Një ekzemplar i shpalljes idërgohet përfaqësuesit diplomatik apo konsullor tështetit përkatës në vendin tonë.186.3 Gjykata nuk do të publikoj shpallje po qe se pasuriatrashëgimore e cila ndodhet në vendin tonë është evlerës së vogël.186.4 Në qoftë se gjykata nuk publikon shpallje pasuriatrashëgimore e të vdekurit do t’i dorëzohet organitkompetent të huaj, ose personit të cilin e autorizonorgani i tillë, vetëm pasi të kalojnë tre muaj nga ditae vdekjes së shtetasit të huaj.Neni 187187.1 Në qoftë se ndonjë person që e konsideron vetentrashëgimtar apo legatar të trashëgimlënësit paraqetkërkesë në gjykatë, atëherë gjykata do ta mbajë pasurinëtrashëgimore, respektivisht një pjesë të saj,që është e nevojshme për mbulimin e kërkesës sëtillë, deri sa mos të bëhet i formës së prerë vendimii organit të huaj lidhur me kërkesën e tillë.187.2 Vendimin e formës së prerë të organit të huaj lidhurme kërkesën e pretenduar gjykata e jonë e ekzekutonmbi pasuria trashëgimore ose pjesën e saj tëmbajtur, kurse tepricën eventuale ia dërgon organittë shtetit të huaj.Neni 188Në qoftë se ndonjë kreditor i trashëgimlënësit e paraqetnë gjykatë kërkesën e tij që e ka ndaj trashëgimlënësit,atëherë gjykata do t’i mbajë aq sende të luajtshme ngapasuria trashëgimore sa mjaftojnë për mbulimin e kërkesëssë këtillë. Sendet e këtilla do të mbahen deri sa mos tërealizohet apo sigurohet mjaftësisht kërkesa e kreditorit.Neni 189189.1 Në qoftë se për shqyrtimin e pasurisë trashëgimoretë shtetasit të huaj në pikëpamje të pasurisë së luajtshmetë tij është kompetent organi i huaj, gjykata,po qe se të gjithë trashëgimtarët që ndodhen në Kosovëpropozojnë që shqyrtimi i çështjes të bëhet nëgjykatën tonë, do t’i thërras trashëgimtarët dhe legatarëtjashtë shtetit tonë që brenda afatit gjashtë mujor,nga dita e dorëzimit të letërthirrjes, të paraqesinprapësimin e in kompetencës së gjykatës tonë, mekërcënim se shqyrtimin e pasurisë trashëgimore dota bëjë gjykata e jonë.49

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE189.2 Trashëgimtarët e njohur të cilëve nuk u dihet vendbanimido të thirren me anë të shpalljes që do tëpublikohet në “Gazetën Zyrtare të Kosovës”, nëtabelën e shpalljeve të gjykatës, e në rast nevojeedhe në ndonjë mënyrë tjetër të përshtatshme. Njëekzemplar i shpalljes i dërgohet përfaqësuesit diplomatikapo konsullor të shtetit përkatës që ndodhetnë shtetin tonë.189.3 Në qoftë se asnjëri nga trashëgimtarët ose legatarëtjashtë shtetit tonë nuk parashtron prapësimine inkompetencës së gjykatës tonë, brenda afatit ngaparagrafi 1 i këtij neni, gjykata e jonë pas skadimit tëkëtij afati do ta bëjë shqyrtimin e pasurisë trashëgimoretë shtetasit të huaj.2) Administrimi dhe shfrytëzimi i sendeve tëpërbashkëtaNeni 190Në procedurën e administrimit dhe të shfrytëzimit të sendevetë përbashkëta gjykata e rregullon mënyrën e administrimitdhe shfrytëzimit të sendeve të përbashkëta tëbashkëpronarëve, të bashkëshfrytëzuesve dhe të bashkëposeduesvetë tjerë të të njëjtit send.Neni 191191.1 Procedura për administrimin dhe shfrytëzimin esendit të përbashkët inicohet me propozimin e personitqë mendon se është cenuar në të drejtën e tijpër administrimin dhe shfrytëzimin e sendit të përbashkët.191.2 Propozimi duhet të përmbajë të dhëna për personate interesuar dhe për sendin që është objekt procedimi,si dhe shkaqet për të cilat inicohet procedura.191.3 Propozimi i paraqitet gjykatës në territorin e së cilësndodhet sendi, e po qe se ai shtrihet në territorin edisa gjykatave, propozimi mund t’i paraqitet secilësnga gjykatat e tilla.Neni 192192.1 Pasi t’i arrijë propozimi gjykata do të caktojë seancënë të cilën do t’i thërras të gjithë personat e interesuar,do t’ua vë në dukje mundësinë dhe do t’i ndihmojqë me marrëveshje të rregullojnë mënyrën eadministrimit, respektivisht të shfrytëzimit të sendittë përbashkët.192.2 Marrëveshjen e personave të interesuar gjykata ekonstaton në procesverbal si ujdi gjyqësore, pasi t’injoftoj ata për natyrën juridike dhe efektin dhe pasojatjuridike të ujdisë gjyqësore.Neni 193193.1 Në qoftë se personat e interesuar nuk merren vesh,gjykata i merr provat e nevojshme dhe në bazë tërezultatit të të gjithë procedurës e nxjerrë aktvendiminme të cilin do të rregullojë mënyrën e administrimitdhe shfrytëzimit të sendit të përbashkët sipasdispozitave përkatëse të së drejtës materiale,duke pasur kujdes për interesat e tyre të veçantadhe të përbashkëta.193.2 Në qoftë se me anë të propozimit kërkohet rregullimii shfrytëzimit të banesës së përbashkët ose tëlokaleve afariste, gjykata posaçërisht do të rregullojëse cilat hapësira personat e interesuar do t’i shfrytëzojnëveçanërisht e cilat bashkërisht, dhe si do tëpaguhen shpenzimet e shfrytëzimit të hapësirave.Neni 194194.1 Në qoftë se ndërmjet personave të interesuar ështëkontestuese e drejta mbi sendin që është objektprocedimi ose është kontestues vëllimi i së drejtës,gjykata do ta udhëzojë propozuesin që brendaafatit prej 15 ditësh të inicoj procesin kontestimornë gjykatë apo procesin administrativ në organinshtetëror me qëllim të vendosjes për të drejtën osepër raportin e kontestuar. Gjatë këtij afati procedurajokontestimore mbetet e ndërprerë.194.2 Në qoftë se propozuesi nuk e inicon procedurën nëafatin nga paragrafi 1 i këtij neni, konsiderohet sepropozimi është tërhequr.194.3 Gjykata përkohësisht, derisa të nxjerrët vendimi iorganit kompetent, mund t’i rregullojë marrëdhëniete personave të interesuar sa i përket administrimitdhe shfrytëzimit të sendit të përbashkët, kur këtë ekërkojnë rrethanat e rastit konkret, e sidomos meqëllim që të pengohet dëmi, arbitrarizmi ose padrejtësiae dukshme për ndonjërin nga personat einteresuar.194.4 Dispozitat e paragrafit 3 të këtij neni do të zbatohenedhe kur personat e interesuar janë bashkëposedues të sendit, që nuk kanë prova për bazën eligjshme të fitimit të posedimit.50

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORENeni 195Personat e interesuar kanë të drejtë që në procedurë kontestimoret’i realizojnë të drejtat e tyre në lidhje me sendinpër administrimin dhe shfrytëzimin e të cilit është vendosurme aktvendim të formës së prerë të dhënë në këtëprocedurë jokontestimore.Neni 196196.1 Dispozitat e këtij ligji mbi administrimin dhe shfrytëzimine sendeve të përbashkëta zbatohen edhepër pronarët dhe poseduesit e pjesëve të veçantatë ndërtesave në aspektin e administrimit dheshfrytëzimit të pjesëve të përbashkëta të ndërtesësqë i shërbejnë ndërtesës si tërësi ose vetëm disapjesëve të posaçme të ndërtesës, në ç’rast personatë interesuar konsiderohen vetëm pronarët epjesëve të tilla të ndërtesës, po qe se me rregullimine marrëdhënieve reciproke të tyre nuk prekentë drejtat e pronarëve të pjesëve të tjera të ndërtesës.196.2 Marrëdhëniet midis pronarëve të pjesëve të veçantatë ndërtesës rregullohen në pajtim me të drejtatmbi pjesët e posaçme të ndërtesës.3) Ndarja e sendeve dhe paluajtshmërive nëbashkëpronësiNeni 197Në këtë procedurë jokontestimore për ndarjen (pjesëtimin)e sendeve dhe paluajtshmërive në bashkëpronësi gjykatavendosë për ndarjen dhe mënyrën e ndarjes së sendevetë tilla.Neni 198198.1 Procedurën e ndarjes së sendit dhe të paluajtshmërisënë bashkëpronësi mund ta inicoj me propozimine tij secili nga bashkëpronarët.198.2 Propozimi i paraqitur në gjykatë duhet t’i përfshij tëgjithë bashkëpronarët. Propozimi duhet t’i përmbajëtë dhënat për objektin e ndarjes, për madhësinë epjesëve si dhe për të drejtat tjera sendore të secilitbashkëpronarë. Për sendet e paluajtshme duhetcekur të dhënat kadastrale dhe ato nga libri i paluajtshmërive.Propozimit duhet bashkangjitur provatmbi të drejtën e pronësisë, të drejtën e servitutit dhetë drejtat e tjera sendore, si dhe për posedimin epaluajtshmërisë.Neni 199Propozimi për ndarjen e sendeve në bashkëpronësi i paraqitetgjykatës në territorin e të cilës ndodhet sendi i tillë,e po qe se ai shtrihet në territorin e disa gjykatave, atëherëpropozimi mund t’i paraqitet cilësdo nga gjykatat e tilla.Neni 200200.1 Në qoftë se gjykata, duke vepruar sipas propozimittë një bashkëpronari, konstaton se ndërmjetbashkëpronarëve kontestuese është e drejta mbisendet që janë objekt ndarjeje ose madhësia epjesëve në sendet e përbashkëta, përkatësisht nëpasurinë që është e përbashkët, ose kur konstatonse është kontestuese rrethana se cilat sende, respektivishtcilat të drejta bëjnë pjesë në pasurinëe përbashkët, atëherë ajo e ndërpretë procedurëndhe e udhëzon propozuesin që brenda afatit prej 15ditësh me padi ta inicojë procedurën kontestimore.200.2 Në qoftë se propozuesi brenda afatit të caktuar ngagjykata nuk e ngritë padinë, do të konsiderohet se eka tërhequr propozimin e tij.Neni 201Gjykata pasi t’i arrijë propozimi e cakton seancën në të cilëni thërret të gjithë bashkëpronarët dhe personat që mbiobjektin e pjesëtimit kanë ndonjë të drejtë sendore.Neni 202Në qoftë se bashkëpronarët ose personat të cilët mbiobjektin e pjesëtimit kanë ndonjë të drejtë sendore, gjatëprocedimit të çështjes arrijnë ujdinë lidhur me kushtet dhemënyrën e pjesëtimit, gjykata ujdinë e arritur e konstatonnë procesverbal si ujdi gjyqësore.Neni 203203.1 Në qoftë se personat nga neni 2o2 i këtij ligji nuk arrijnëujdi lidhur me kushtet dhe mënyrën e pjesëtimit,gjykata do t’i dëgjojë ata dhe do të marrë prova,e kur ka nevojë do ta caktoj edhe ekspertimin, dhenë bazë të rezultatit të shqyrtimit të tërësishëm tëçështjes, në pajtim me dispozitat përkatëse materialo-juridike,do të nxjerrë aktvendimin për pjesëtimine sendeve ose të paluajtshmërive në bashkëpronësi.Me rastin e dhënies së vendimit gjykata duhet t’imarrë parasysh kërkesat dhe interesat e justifikueshmetë bashkëpronarëve dhe personave të cilët51

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREnë objektin e pjesëtimit e kanë ndonjë të drejtë sendore.203.2 Me rastin e vendosjes se cilit person duhet t’i takojësendi i caktuar gjykata sidomos duhet të ketë parasyshnevojat e posaçme të bashkëpronarit konkretqë mund të jenë shkak që sendi duhet t’i takojë këtijbashkëpronari.203.3 Po qe se pjesëtimi i sendit duhet të bëhet me anëtë shitjes së tij, shitja do të lejohet dhe kryhet sipasdispozitave të Ligjit për Procedurën Përmbarimore.Neni 204204.1 Aktvendimi mbi pjesëtimin përmban: objektin, kushtetdhe mënyrën e pjesëtimit të dhënat për pjesët fiziketë sendit dhe për të drejtat të cilat i kanë takuar bashkëpronarëve,si dhe të drejtat dhe detyrimet e bashkëpronarëvetë konstatuara me anë të pjesëtimit.204.2 Me aktvendimin për pjesëtimin gjykata vendosëedhe për mënyrën e realizimit të servitutit dhe tëdrejtave tjera sendore në pjesët e sendit që ështëpjesëtuar fizikisht ndërmjet bashkëpronarëve.Neni 205Në procedurën e rregullimit të megjave ( kufijve të tokave)gjykata e rregullon megjën ndërmjet paluajtshmërive fqinjekur shenjat e megjave janë asgjësuar, dëmtuar ose lëvizur.Neni 206206.1 Propozimin për rregullimin e megjave ndërmjetparcelave ngastrave fqinje të tokave ka të drejtë taparaqesë në gjykatë secili nga pronarët përkatësishtposeduesit e parcelave të tilla, e kur ligji e parashehnjë gjë të këtillë edhe organi i autorizuar mund tëparaqesë propozim të këtillë.206.2 Propozimi duhet të përmbajë të dhëna për pronarët,përkatësisht poseduesit e ngastrave fqinje,për ngastrat e tokave ndërmjet të cilave duhet tërregullohet megja, me shenjat e ngastrave të tillanga librat e tokave dhe librat kadastrale, shkaqetpër të cilat inicohet procedura, si dhe vlerën e sipërfaqeskontestuese kufitare.Neni 207207.1 Pasi të marrë propozimin, gjykata mund të konvokojëseancën në gjykatë në të cilën do t’i thërrasëpjesëmarrësit me qëllim të tentimit të rregullimit memarrëveshje të megjës.207.2 Në qoftë se pjesëmarrësit nuk arrijnë marrëveshje,gjykata do të caktojë seancën në vendin e ngjarjes,në të cilën, përveç pjesëmarrësve do të thërras ekspertine profesionit të gjeodezisë apo të profesionitpërkatës tjetër, e sipas nevojës edhe dëshmitarët epropozuar.207.3 Në letërthirrjen për në seancë gjyqësore pjesëmarrësite procedurës udhëzohen që t’i sjellin të gjithadokumentet, skicat dhe provat tjera me rëndësi përrregullimin e megjës.207.4 Në letërthirrje pjesëmarrësit paralajmërohen përpasojat procedurale të mosardhjes në seancën ecaktuar.Neni 208Në qoftë se pjesëmarrësi i procedurës që ka paraqitur propoziminpër rregullimin e megjës nuk vjen në seancë përkundrejtthirrjes së rregullt, seanca e caktuar do të mbahetpo qe se një gjë të tillë e propozon kundërshtari i tij. Po qese kundërshtari i propozuesit nuk e propozon mbajtjen eseancës në rast të mungesës së propozuesit, do të konsiderohetse propozimi është tërhequr.Neni 209209.1 Në qoftë se ndërmjet pjesëmarrësve të procedurëslind kontesti lidhur me sipërfaqen kufitare vlera etë cilës nuk e kalon vlerën e kontestit të vlerës sëvogël në procedurën kontestimore, gjykata do tëcaktojë megjën në mbështetje të së drejtës më tëfortë, e nëse kjo nuk është e mundshme, atëherënë mbështetje të gjendjes së posedimit të fundit tëqetë. Në qoftë se kontesti nuk mund të zgjidhet asnë këtë mënyrë, gjykata sipërfaqen kontestuese kufitaredo ta pjesëtojë sipas parimit të drejtshmërisë.209.2 Në qoftë se pjesëmarrësit në procedurë merrenvesh më parë, gjykata mund ta rregulloj megjën nëmbështetje të planeve kadastrale në fuqi.209.3 Gjykata mund ta rregulloj megjën sipas të drejtësmë të fortë pa marrë parasysh vlerën e sipërfaqeskontestuese kufitare, po qe se pjesëmarrësit e procedurësarrijnë marrëveshje paraprakisht për njëgjë të tillë.52

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORENeni 210Në qoftë se ndërmjet pjesëmarrësve në procedurë ekzistonkontesti për sipërfaqen kufitare vlera e të cilës ekalon vlerën e kontestit të vlerës së vogël në procedurënkontestimore, e nuk arrijnë marrëveshjen në kuptimin eparagrafit 3. të nenit 209. të këtij ligji, gjykata do ta udhëzojëinicuesin e procedurës që me padi të inicojë procedurënkontestimore me qëllim të zgjidhjes së kontestit. Nëkëtë rast procedura jokontestimore përfundon pa vendimmeritor.Neni 211211.1 Në seancën për rregullimin e megjës gjykata nëvendin e ngjarjes do të caktoj megjën ndërmjet parcelavetë tokës së pjesëmarrësve dhe do ta shënojëme shenja kufiri të dukshme dhe të qëndrueshme.211.2 Veprimet e kryera në seancën për rregullimin emegjës përpilohet procesverbali në të cilin sidomosshënohet:a) përshkrimi i gjendjes së gjetur;b) përmbajtja e deklaratave të pjesëmarrësve në procedurë;c) deklaratave të ekspertit dhe dëshmitarëve.211.3 Procesverbalit i bashkëngjiten: skica e gjendjes sëgjetur dhe skica e gjendjes së krijuar me rregullimine megjës.Neni 212Në dispozitivin e aktvendimin për rregullimin e megjësgjykata përshkruan megjën ndërmjet parcelave të tokëssë pjesëmarrësve, duke u mbështetur në skicën e gjendjessë krijuar e cila konsiderohet pjesë e aktvendimit.Neni 213Gjykata nuk do ta rregulloj megjën në tokat ndërtimore nëtë cilat nuk ekziston e drejta e pronësisë, përveç rastit kurnuk është bërë parcelimi i tokës sipas dispozitave të ligjitme të cilin është rregulluar rregullimi hapësinor.Neni 214Ujdia për rregullimin e megjës që është arritur në seancë,mund të goditet me anë të padisë vetëm nëse është lidhurnë lajthim ose nën ndikimin e dhunës ose të mashtrimit tëcilitdo nga pjesëmarrësit në procedurë.4) Caktimi i kompensimit për paluajtshmërinë eeksproprijuarNeni 215Në procedurën e caktimit të kompensimit për paluajtshmërinëe eksproprijuar gjykata e cakton lartësinëe shpërblimit për paluajtshmërinë e eksproprijuar kurshfrytëzuesi i eksproprijimit dhe pronari i mëparshëmpara organit kompetent të administratës nuk kanë arriturmarrëveshje për kompensimin për paluajtshmërinë e eksproprijuar.Neni 216216.1 Në qoftë se pjesëmarrësit në procedurën e eksproprijimitnuk arrijnë marrëveshje për kompensimin epaluajtshmërisë së eksproprijuar brenda afatit prejdy muajsh nga dita në të cilën ka marrë formë tëprerë aktvendimi për eksproprijimin organi kompetentadministrativ ia dërgon aktvendimin për eksproprijiminqë ka marrë formë të prerë, bashkë me tëgjitha shkresat dhe provat për pagimin e shumës sëofruar të kompensimit pronarit ose për depozitimine saj në gjykatë në territorin e të cilës ndodhet paluajtshmëriae eksproprijuar, me qëllim të caktimit tëkompensimit.216.2 Organi nga paragrafi 1 i këtij neni mundet edhe paraskadimit të afatit dy mujor të dërgojë aktvendiminpër eksproprijimin bashkë me shkresat gjykatëskompetente, nëse nga deklarata e ish pronaritkonstaton se nuk mund të arrihet marrëveshja përkompensimin.216.3 Në qoftë se organi kompetent nuk vepron sipas dispozitavetë paragrafit 1 të këtij neni, ish pronari katë drejtë që t’i paraqitet gjykatës kompetente drejtpërdrejtëme kërkesë që ti caktohet kompensimi përpaluajtshmërinë e eksproprijuar.Neni 217217.1 Procedurën për caktimin e kompensimit për paluajtshmërinëe eksproprijuar gjykata kompetente efillon dhe zhvillon sipas detyrës zyrtare po qe se idërgohet lënda nga organi kompetent që e ka kryereksproprijimin. Në të kundërtën pa iniciativën e ishpronarit të paluajtshmërisë së eksproprijuar nuk fillonprocedura e caktimit të kompensimit.53

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE217.2 Procedura nga paragrafi 1 i këtij neni duhet të përfundohetsa më parë, e më së voni brenda afatitprej 60 ditësh nga dita e fillimit të saj në gjykatë.Neni 218218.1 Gjykata do të caktojë seancë gjyqësore në të cilëndo t’u jepet mundësia pjesëmarrësve të saj që tëdeklarohen për formën dhe vëllimin, përkatësishtlartësinë e kompensimit, si dhe për provat përvlerën e paluajtshmërisë së eksproprijuar, të cilatdo të merren sipas detyrës zyrtare.218.2 Në seancën gjyqësore gjykata do të shfrytëzojëedhe provat tjera të propozuara nga pjesëmarrësite procedurës, nëse konstaton se ato janë tërëndësishme për caktimin e kompensimit, e në rastnevojës mund të caktohet edhe marrja e provës meanë të ekspertizës.Neni 219219.1 Në qoftë se pjesëmarrësit e procedurës lidhin marrëveshjeqë kompensimi për ndërtesën apo banesëne eksproprijuar të caktohet në formë të dhënies sëndërtesës ose banesës tjetër, atëherë me anë tësaj duhet të caktohet edhe afati për përmbushjen edetyrimeve reciproke.219.2. Në qoftë se afatin për përmbushjen e detyrimevereciproke nuk e caktojnë vet pjesëmarrësit e marrëveshjes,atëherë gjykata me aktvendimin përcaktimin e kompensimit do ta caktojë afatin përshpërngulje nga ndërtesa e eksproprijuar, përkatësishtnga banesa si pjesë e veçantë e ndërtesës,ashtu siç është paraparë në ligjin për eksproprijimine paluajtshmërive.219.3. Dispozitat nga paragrafi 1 i këtij neni në mënyrë tëpërshtatur zbatohen edhe për bujkun, kur me anëtë marrëveshjes me shfrytëzuesin e eksproprijimitapo në bazë të kërkesës së tij, kompensimi përtokën bujqësore të eksproprijuar i është caktuar medhënie në pronësi të paluajtshmërisë tjetër.Neni 220220.1 Pasi t’i konstatojë faktet thelbësore gjykata e jep aktvendiminme të cilin e cakton formën dhe vëllimin,përkatësisht lartësinë e kompensimit për paluajtshmërinëe eksproprijuar.220.2 Në qoftë se pjesëmarrësit e procedurës lidhin marrëveshjepër formën dhe vëllimin, përkatësishtlartësinë e kompensimit, gjykata aktvendimin e saj embështet në marrëveshjen e tyre, po qe se konstatonse marrëveshja nuk është në kundërshtim medispozitat me të cilat janë rregulluar marrëdhënietpronësore mbi sendet e paluajtshme.Neni 221Dispozitat për procedurën e caktimit të kompensimit përpaluajtshmërinë e eksproprijuar në mënyrë të përshtaturzbatohen edhe në rastet tjera kur pronarit të mëparshëmsipas ligjit i njihet e drejta e kompensimit për sendin e paluajtshëmnë të cilin e ka humbur të drejtën e pronësisëose ndonjë të drejtë tjetër sendore.Neni 222Shpenzimet e procedurës për caktimin e kompensimitpër paluajtshmërinë e eksproprijuar i bartë shfrytëzuesii eksproprijimit, përveç shpenzimeve të shkaktuara meveprime të pajustifikueshme të pronarit të mëparshëm tëpaluajtshmërisë.KREU VIV. Rregullimi i çështjeve të tjerajokontestimore1) Përpilimi dhe vërtetimi i përmbajtjessë dokumenteveNeni 223223.1 Në procedurën për përpilimin ose vërtetimin e përmbajtjessë dokumentit, gjykata përpilon dhe vërtetondokumentin kur për krijimin e një të drejte apo tëveprimit juridik të vlefshëm është i nevojshëm ekzistimii dokumentit publik.223.2 Në pajtim me dispozitën e paragrafit të 1 të këtijneni përpilohet edhe testamenti gjyqësor.Neni 224224.1 Për përpilimin ose vërtetimin e dokumentit për kompetencëterritoriale është secila nga gjykatat mekompetencë lëndore.54

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE224.2 Në rastet e parapara me ligj dokumentin e përpilonose vërteton gjykatësi.Neni 225Dokumenti përpilohet në gjykatë, kurse jashtë gjykatëskur pjesëmarrësi i procedurës nuk është në gjendje të vijënë gjykatë ose kur për këtë ekzistojnë shkaqe të justifikueshme.Neni 226Para se të fillojë përpilimin e dokumentit, gjykatësi konstatonidentitetin e propozuesit. Kur gjykatësi nuk njeh propozuesinpersonalisht, identitetin e tij e konstaton me anë tëdokumentit publik me fotografi ose me anë të deklaratëssë një dëshmitari, identitetin e të cilit e konstaton me anëtë dokumentit publik me fotografi.Neni 227Në qoftë se propozuesi nuk dinë shkrim-lexim, ose kur aiështë shurdh-memec apo i verbër, ose kur nuk e dinë gjuhënzyrtare të gjykatës, përpilimi i dokumentit bëhet nëpraninë e dy dëshmitarëve të moshës madhore të cilët injehë gjykatësi personalisht ose identitetin e të cilëve ekonstaton me anë të dokumenteve publike me fotografi.Neni 228228.1 Në qoftë se propozuesi nuk di gjuhën në të cilënpërpilohet dokumenti, gjykatësi do ta përpilojë dokumentinme pjesëmarrjen e interpretit gjyqësor.228.2 Po qe se propozuesi është shurdh-memec, gjykatësido ta përpilojë dokumentin me pjesëmarrjen e interpretiti cili me propozuesin mund të merret vesh.Neni 229Dëshmitarë me rastin e përpilimit të dokumentit mund tëjenë personat që dinë shkrim-lexim dhe që e njohin gjuhënzyrtare të gjykatës dhe gjuhën e propozuesit, e kur propozuesiështë shurdh-memec dëshmitarët duhet të dinë tëmerren vesh me të.Neni 230Kur konstaton se ekzistojnë kushtet nga neni 229 i këtijligji, gjykatësi gjithashtu duhet të konstatoj se a ekzistojnëvullneti i lirë për lidhjen e veprimit juridik. Gjykatësi ka përdetyrë që pjesëmarrësve në procedurë t’ua sqaroj kuptimine veprimit juridik, t’i njoftojë me pasojat e veprimittë tillë si dhe të ekzaminoj se a është i lejueshëm ai, respektivishtse nuk është në kundërshtim me dispozitat edetyrueshme.Neni 231231.1 Po qe se gjykatësi konstaton se nuk janë plotësuarkushtet nga neni 230 i këtij ligji, atëherë ai me aktvendimdo të refuzojë përpilimin e dokumentit.Neni 232232.1 Për përpilimin e dokumentit mbahet procesverbalinë të cilin tregohet edhe mënyra në të cilën ështëkonstatuar identiteti i pjesëmarrësit, dëshmitarit dheinterpreti që kanë qenë të pranishëm me rastin epërpilimit të dokumentit.232.2 Procesverbalin e nënshkruajnë pjesëmarrësit dhedëshmitarët. Procesverbalit i bashkëngjitet njëekzemplar i dokumentit të përpiluar dhe nënshkruar.Neni 233233.1 Kur duhet përpiluar testamenti gjyqësor, atëherë merastin e përpilimit të tij nuk mund të jenë dëshmitar:a) pasardhësit e testament lënësit;b) të adoptuarit e tij dhe pasardhësit e tyre;c) paraardhësit e tij, duke i përfshire gjyshin dhe gjyshene tij dhe pasardhësit e tyre të shkallës sëparë;d) kushërinjtë e tyre në vijë të tërthortë deri në shkallëtë tretë;e) bashkëshortët e të gjithë këtyre personave;f) bashkëshorti i testament lënësit.233.2 Dispozitat e paragrafit 1 të këtij neni në mënyrë tëpërshtatshme zbatohen edhe lidhur me interpretingjyqësor.Neni 234234.1 Kur e dëgjon testament lënësin, gjykatësi deklaratëne tij do të shënojë besnikërisht në procesverbal,mundësisht me fjalët e testament lënësit, duke pasurkujdes me atë rast që vullneti i testament lënësittë shprehet në mënyrë të qartë.234.2 Në procesverbal do të shënohen edhe të gjitha rrethanatqë do të mund të ishin me rëndësi për vlefshmërinëe testamentit. Kur kjo është e nevojshme,55

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREgjykatësi testament lënësit do t’ia shpjegojë dispozitatligjore që e kufizojnë disponimin me pasurinë etij me anë të testamentit.Neni 235Pasi ta lexojë vetë testament lënësi procesverbalin mbitestamentin gjyqësor dhe të deklarojë se vullneti i tij i funditështë shënuar në mënyrë plotësisht besnike, gjykatësikëtë do ta vërtetojë në vetë testamentin.Neni 236236.1 Në qoftë se testamenti është përpiluar në praninëe dy dëshmitarëve për shkak se testament lënësinuk di të lexojë, gjykatësi do t’ia lexojë testamentin,e mandej testament lënësi, pasi të deklarojë se kyështë testamenti i tij, në praninë e dëshmitarëve dota nënshkruajë ose do ta ve në te shenjën e gishtittregues.236.2 Në qoftë se testament lënësi nuk di gjuhën që ështënë përdorim zyrtar në gjykatë ose është memecose është i shurdhër, gjykatësi me anë të interpretitgjyqësor do të lexojë testamentin, kurse testamentlënësi nëpërmjet interpretit do të deklarojë se testamentiështë i tij.236.3 Dëshmitarët duhet të nënshkruhen në vetë testamentin,e gjykatësi në vetë testamentin do të konstatojëse janë kryer të gjitha veprimet e përmenduranë këtë nen.Neni 237237.1 Në qoftë se procesverbali për përpilimin e testamentitpërbëhet prej disa fletëve këto do të përshkohenme pe dhe të dy skajet e perit do të vulosenme vulën e gjykatës.237.2 Secilën fletë të procesverbalit testament lënësi dota nënshkruajë veç e veç, përkatësisht në to do tëvej gjurmën e gishtit tregues. Në fund të procesverbalitdo të tregohet se prej sa fletësh përbëhettestamenti.Neni 238Po qe se testamenti është përpiluar në gjykatën në territorine së cilës testament lënësi nuk e ka vendbanimin,gjykata ka për detyrë ta njoftojë menjëherë për këtë gjykatënnë territorin e së cilës ai e ka vendbanimin.Neni 239239.1 Në qoftë se testament lënësi e revokon testamentine vet, atëherë lidhur me revokimin e testamentit nëmënyrë të përshtatshme do të zbatohen dispozitatmbi përpilimin e testamentit.239.2 Revokimi i testamentit do të shënohet në vetë testamentinqë ruhet në gjykatë.Neni 240240.1 Gjykata e bënë vërtetimin e përmbajtjes së dokumentitkur një gjë e tillë është paraparë me ligj.240.2 Vërtetimi i përmbajtjes së dokumentit bëhet në vetëdokumentin me nënshkrimin e gjykatësit dhe mevënien e vulës së gjykatës në dokument.240.3 Pasi të bëhet vërtetimi i përmbajtjes së dokumentit,gjykata ia dorëzon pjesëmarrësit ekzemplarin origjinaltë dokumentit të vërtetuar.2) Ruajtja e dokumenteveNeni 241Gjykata e ka për detyrë të pranojë për ruajtje dokumentine caktuar kur kjo është e paraparë shprehimisht me ligjpër llojin e caktuar të dokumenteve ose kur një gjë e tillëështë e nevojshme për sigurimin e të drejtave pasurore tëcaktuara apo për të drejtat e natyrës tjetër.Neni 242Dokumenti mund t’i dorëzohet për ruajtje çdo gjykate tëkompetencës lëndore, me kusht që identiteti i dorëzuesittë konstatohet sipas dispozitave të nenit 226 të këtij ligji.Neni 243243.1 Për pranimin e dokumentit për ruajtje gjykata përpilonprocesverbal në të cilin shënohet si është konstatuaridentiteti i dorëzuesit të dokumentit për ruajtje, lloji dhetitulli i dokumentit të pranuar për ruajtje.243.2 Dokumenti i pranuar për ruajtje futet në njëmbështjellës të veçantë, vuloset dhe ruhet i ndarënga shkresat e tjera.Neni 244244.1 Kur gjykatës i dorëzohet për ruajtje testamenti qënuk është përpiluar në gjykatë testament lënësi ia56

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREdorëzon personalisht gjykatës në zarf të hapur osetë mbyllur.244.2 Kur për ruajtje dorëzohet testamenti i hapur, gjykatado t’ia lexojë testament lënësit dhe do t’ia tregojëtë metat eventuale për të cilat testamenti nuk do tëishte i vlefshëm.Neni 245245.1 Në qoftë se dëshmitarët e testamentit gojor i kanëparaqitur gjykatës një shkresë që e përmban vullnetine testament lënësit, gjykata pranimin e shkresëssë këtillë do ta konstatojë në procesverbal, do tafutë ate në një zarf të veçantë dhe do ta vulosë.245.2 Në mënyrën e paraparë në nenin 243 të këtij ligjigjykata do të veprojë edhe kur dëshmitarët e testamentitgojor vijnë në gjykatë që gojarisht ta përsërisindeklaratën e testament lënësit.245.3 Me rastin e marrjes së deklaratave të dëshmitarëvegjykata do të orvatet të konstatojë vullnetin e shprehurtë testament lënësit dhe rrethanat nga të cilatvaret vlefshmëria e testamentit gojor.Neni 246Pasi ta pranojë dokumentin për ruajtje, dorëzuesit të tijgjykata i lëshon vërtetim në të cilin shënohet se për cilindokument është fjala.Neni 247Në qoftë se dokumenti për testamentin, përveç testamentitgjyqësor, i dorëzohet për ruajtje gjykatës në territorin esë cilës testament lënësi nuk ka vendbanimin e vet, gjykataka për detyrë që ta njoftojë menjëherë për këtë gjykatënnë territorin e së cilës testament lënësi e ka vendbanimin.Neni 248248.1 Dokumenti që ndodhet për ruajtje te gjykata, do t’ikthehet dorëzuesit të dokumentit me kërkesën e tij,ose përfaqësuesit të tij me prokurë të vërtetuar. Ngaprokura e përfaqësuesit duhet të shihet se ështëfjala për autorizimin për tërheqjen e dokumentit tëlënë për ruajtje në gjykatë.248.2 Për kthimin e dokumentit do të përpilohet procesverbalinë të cilin do të shënohet mënyra në të cilënështë konstatuar identiteti i personit të cilit i kthehetdokumenti. Në qoftë se dokumenti i kthehet përfaqësuesitme prokurë, prokura i bashkëngjitet procesverbalitdhe ruhet në dosjen e lëndës.3) Anulimi( amortizimi) i dokumentitNeni 249249.1 Në procedurën për anulimin e dokumentit të venditmbi të cilin drejtpërdrejtë mbështetet ndonjë e drejtëmateriale dhe posedimi i të cilit është i nevojshëmpër realizimin e të drejtës së tillë, do të shpallet sedokumenti e ka humbur vlefshmërinë e vet po qe seështë vjedhur, djegur apo në cilëndo mënyrë tjetërështë humbur ose asgjësuar, përveçse kur me ligjndalohet anulimi i dokumentit të këtillë.249.2 Nën kushtet nga paragrafi 1 i këtij neni mund tëanulohet edhe dokumenti mbi të cilën mbështetetndonjë e drejtë jo materiale, kur nuk ekzistojnë tëdhëna në bazë të të cilave organi kompetent mundtë lëshojë duplikatin e dokumentit të këtillë.Neni 250250.1 Për propozimin për anulimin e dokumentit të lëshuarnga organi administrativ, ose nga personijuridik,vendosë gjykata në territorin e së cilës ndodhetselia e lëshuesit të dokumentit.250.2 Për propozimin për anulimin e dokumentit, kur nëdokumentin është cekur vendi i përmbushjes sëdetyrimit, vendosë gjykata në territorin e së cilësndodhet vendi i përmbushjes së detyrimit.250.3 Në qoftë se për propozimet nga paragrafi 1 dhe 2 tëkëtij neni nuk mund të caktohet gjykata kompetente,atëherë për propozimin për anulimin e dokumentitvendosë gjykata në territorin e së cilës ndodhetselia, vendbanimi apo vendqëndrimi i propozuesit.Neni 251251.1 Propozimin për anulimin e dokumentit mund taparaqesë secili person që në bazë të dokumentittë këtillë është i autorizuar të realizojë ndonjë tëdrejtë ose ka interes juridik që dokumenti i zhdukurtë anulohet.251.2 Propozimi për anulimin e dokumentit duhet të përmbajë:57

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREa) llojin e dokumentit;b) emrin dhe selinë ose emrin dhe mbiemrin dhevendbanimin e dhënësit të dokumentit;c) shumën e detyrimit;d) vendin dhe datën e lëshimit së dokumentit;e) vendin e përmbushjes së detyrimit;f) a është dhënë dokumenti në emër apo sipas prurësit,apo sipas urdhrit;g) faktet nga të cilat del se propozuesi është i autorizuarpër paraqitjen e propozimit;h) si dhe të dhënat nga të cilat del besueshmëria sedokumenti është zhdukur ose asgjësuar.251.3 Propozimit për anulimin e dokumentit i bashkëngjitet,nëse ekziston, kopja e dokumentit.251.4 Një propozim të vetëm mund të kërkohet anulimi idisa dokumenteve me kusht që e njëjta gjykatë tëjetë e kompetencës territoriale.Neni 252252.1 Në qoftë se me rastin e shqyrtimit paraprak tëpropozimit nga neni 251 të këtij ligji, gjykata konstatonse nuk janë plotësuar prezumimet për inicimin eprocedurës, propozimi do të hedhet poshtë me anëtë aktvendimit.252.2 Po qe se nuk e hedhë poshtë propozimin, gjykatado ta urdhërojë dhënësin e dokumentit dhe kreditorinqë brenda afatit të caktuar të deklarohen sea ka qenë i lëshuar dokumenti anulimin e të cilit eka kërkuar propozuesi dhe se a ekzistojnë dhe cilatpengesa ekzistojnë për zhvillimin e procedurës sëmëtejmë.Neni 253253.1 Pas arrijtjes së deklaratave të personave nga paragrafi2 i nenit 251 të këtij ligji, gjykata me anë tëshpalljes e publikon fillimin e procedurës për anulimine dokumentit.253.2 Shpallja përmban sidomos:a) elementet thelbësore të dokumentit të nevojshmepër identifikimin e tij;b) afatin brenda të cilit mund të paraqiten njoftimetose prapësimet kundër propozimit;c) thirrjen që dokumenti t’i tregohet gjykatës ose tënjoftohet gjykata për personin dhe vendbanimin epersonit që mbanë dokumentin;d) paralajmërimin se dokumenti do të anulohet megjyq po qe se brenda afatit të shpalljes nuk i paraqitetgjykatës bashkë me dokumentin në fjalë, osenuk bënë prapësim kundër propozimit për anulimine dokumentit,e) paralajmërimin se debitori në bazë të këtij dokumentinuk mund të përmbushë në mënyrë tëvlefshme detyrimin e vet, as të përtërijë ose tëzëvendësojë dokumentin, as të lëshojë kuponëose lata të reja,f) si dhe njoftimin se poseduesi nuk mund t’i kalojë tëdrejtat nga ky dokument.Neni 254254.1 Shpallja nga neni 253 i këtij neni do t’u dërgohet tëgjithë personave të interesuar dhe do të afishohet nëtabelën e gjykatës dhe njëherë do të publikohet, meshpenzime të propozuesit, në “Gazetën Zyrtare të Kosovës”ose në ndonjë mënyrë tjetër të përshtatshme.254.2 Afati i shpalljes fillon nga dita e publikimit tëshpalljes. Në qoftë se shpallja është publikuar nëtë dy mënyrat nga paragrafi 1 i këtij neni, atëherëafati i shpalljes fillon nga dita e publikimit të saj nëgazetën në të cilën është publikuar më vonë.Neni 255255.1 Debitori nuk guxon të përmbush detyrimin nga dokumentianulimi i të cilit është propozuar, as të ndryshojë,ta përtërijë ose ta kaloj në personin tjetër,as të lëshojë për të kuponë ose lata të reja ngamomenti kur i është dorëzuar shpallja, ose kur nëçfarëdo mënyre ka marrë dijeni për fillimin e procedurëspër anulimin e dokumentit.255.2 Ndalimi nga paragrafi 1 i këtij neni zgjat derisa tëbëhet i formës së prerë aktvendimi për anulimin edokumentit ose për përfundimin e procedurës. Debitorimund të lirohet nga detyrimi vetëm po qe seshumën e borxhit e paguan në depozitën e gjykatës.Neni 256256.1 Debitori ka tagër që ta mbajë dokumentin anulimii të cilit kërkohet, po qe se i paraqitet me qëllim tëpërmbushjes së detyrimit, ose në qoftë se ai i karënë në dorë në ndonjë mënyrë tjetër.256.2 Debitori ka për detyrë që dokumentin që i ka rënënë dorë menjëherë t’ia dorëzojë gjykatës tek e cilaështë duke u zhvilluar procedura për anulim, duke58

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMOREtreguar emrin dhe adresën e personit që ia ka dorëzuardokumentin.Neni 257Gjykata do ta ndalë procedurën për anulimin e dokumentitpo qe se propozuesi e tërheqë propozimin ose po qe sepropozuesi brenda afatit të caktuar nga gjykata nuk e depononnë depozitën gjyqësore shumën e nevojshme përpublikimin e shpalljes ose nëse personi i tretë ia dorëzongjykatës dokumentin apo provën nga e cila shihet se ekzistondokumenti anulimin e të cilit e ka kërkuar propozuesi.Neni 258Para dhënies së aktvendimit gjykata ka për detyrë të njoftojëpropozuesin për secilin lajmërim të personit të tretëdhe se me kohë është bërë lajmërimi i tillë.Neni 259Kur gjykata konstaton se janë plotësuar kushtet për zhvillimine mëtejmë të procedurës, atëherë ajo, pas skadimittë afatit të shpalljes, e cakton seancën dhe e thërretpropozuesin, dhënësin e dokumentit, debitorin nga dokumentidhe të gjithë personat që i janë paraqitur gjykatësapo kanë bërë prapësime kundër propozimit për anulimine dokumentit.Neni 260260.1 Pas seancës së mbajtur, e në bazë të rezultatit tëshqyrtimit të çështjes gjykata e jep aktvendimin metë cilin e pranon propozimin dhe e anulon dokumentinose e refuzon propozimin si të pathemeltë.260.2 Aktvendimi për anulimin e dokumentit përmban tëdhënat për lëshuesin (dhënësin) e dokumentit dhepropozuesin, si dhe elementet qenësore të dokumentit,duke treguar shumën e detyrimit po qe seka të bëjë me përmbushjen e detyrimit në të holla.260.3 Aktvendimi u dërgohet të gjithë personave të interesuar.Neni 261261.1 Kundër aktvendimit me të cilin propozimi për anulimine dokumentit hedhet poshtë ose refuzohetapo me të cilin ndalet procedimi, ankesën mund taparaqesë vetëm propozuesi.261.2 Kundër aktvendimit për anulimin e dokumentit ankesënmund ta paraqes lëshuesi i dokumentit dhedebitori nga dokumenti i tillë, si dhe personi i autorizuarnë bazë të dokumentit, po qe se nuk ështëpropozues.Neni 262262.1 Aktvendimi i formës së prerë, me të cilin anulohetdokumenti,e zëvendëson dokumentin e anuluar,derisa mos të lëshohet dokumenti i ri.262.2 Në bazë të aktvendimit të formës së prerë për anulimine dokumentit, propozuesi mund t’i realizojënga debitori të gjitha të drejtat që dalin nga dokumentii tillë, ose që i takojnë në bazë të tij, e mundtë kërkojë që me shpenzimet e tij t’i lëshohet dokumentii ri duke ia dorëzuar aktvendimin për anuliminlëshuesit të tij.4) Depozita gjyqësoreNeni 263263.1 Në depozitën gjyqësore mund të dorëzohen të hollat,letrat me vlerë dhe dokumentet tjera që mund tëshndërrohen në të holla, metalet e çmueshme, sendetme vlerë të madhe dhe sendet tjera të krijuaranga metali i çmueshëm, kur kjo është parashikuarme ligj ose me dispozita tjera juridike.263.2 Gjykata ka për detyrë të pranojë në depozitë edhesende të tjera kur është caktuar me ligj se debitorisendin që e ka borxh mund ta depozitojë të gjykatapër kreditorin.Neni 264Sendet nga neni 263 i këtij ligji mund t’i dorëzohen secilësgjykatë të kompetencës lëndore. Sendet e tilla i dorëzohengjykatës në vendin e përmbushjes së detyrimit përveçnëse arsyet e ekonomizimit ose natyra e veprimit juridikkërkon që të depozitohen në gjykatën e vendit ku ndodhetsendi, e mund të dorëzohen edhe në gjykatën tjetër kurkjo është caktuar me ligj.Neni 265265.1 Propozimi për dorëzimin e sendit përmban përshkrimine sendit, vlerën e tij, shkaqet për të cilat dorëzohetsendi, emrin dhe mbiemrin e personit në dobitë të cilit dorëzohet ai, si dhe kushtet nën të cilatdorëzohet sendi.59

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE265.2 Me anë të propozimit mund të propozohen edhemjetet provuese përkatëse.Neni 266Gjykata do ta refuzojë me aktvendim propozimin po qe sevlerëson se nuk janë përmbushur kushtet për pranimin esendit në depozitë ose po qe se propozuesi brenda afatitprej 15 ditësh nuk i parapaguan shpenzimet e ruajtjes sësendit.Neni 267Po qe se gjykata nuk e refuzon propozimin, ajo jep aktvendimpër pranimin e sendit ose të të hollave në depozitëngjyqësore, dhe e cakton mënyrën e ruajtjes së tij.Neni 268Në qoftë se depozitimi është bërë në dobi të një personitë caktuar, gjykata do ta thërrasë këtë person që brendaafatit prej 15 ditësh ta marrë sendin nga depozita, po qese i plotëson kushtet e caktuara për marrjen e tij.Neni 269269.1 Në qoftë se objekt depozite janë të hollat ose valutae huaj, gjykata e ka për detyrë që brenda afatit prejtri ditësh nga dita e pranimit të të hollave, përkatësishttë valutës së huaj, t’i depozitojë në një llogaritë veçantë në bankën për qarkullimin e pagesaveose në bankën tjetër të autorizuar, po qe se me dispozitatë posaçme nuk është caktuar ndryshe.269.2 Metalet fisnike, sendet e punuara nga metalet fisnikedhe gjërat e tjera të çmueshme, si dhe letratme vlerë, gjykata brenda afatit prej tri ditësh do t’iadorëzojë bankës së autorizuar, po qe se me dispozitatë posaçme nuk është caktuar ndryshe.Neni 270270.1 Sendet tjera që nuk mund të ruhen në depozitën egjykatës, gjykata me propozimin e palës do të caktojëqë të ruhen në depon publike ose te ndonjëperson tjetër që merret me ruajtjen e sendeve.270.2 Para se t’ia dorëzojë sendet e depozituara për ruajtjedepos publike apo personit tjetër gjykata do tëbëjë inventarizimin dhe vlerësimin e sendeve dhepër këtë do të përpilojë procesverbalin.Neni 271Para se të marrë aktvendimin për pranimin në depozitë tësendeve gjykata do të urdhërojë palën që ta paguaj njëshumë të hollash për mbulimin e shpenzimeve për ruajtjendhe administrimin me sendet e depozituara.Neni 272272.1 Në qoftë se personi në dobi të të cilit është depozituarsendi deklaron se nuk e pranon atë, gjykata përkëtë do ta njoftojë palën që e ka depozituar sendindhe do të kërkojë prej tij, që brenda afatit të caktuar,të deklarohet lidhur me rrethanën e krijuar.272.2 Në qoftë se personi në dobi të të cilit është pranuarsendi në depozitën gjyqësore nuk e merr atë nëafatin prej 15 ditësh, gjykata me aktvendim do tëthërrasë depozituesin që ta marrë sendin e depozituar.272.3 Sendet e pranuara në depozitën gjyqësore i jepenpersonit të autorizuar në bazë të aktvendimit tëgjykatës që e ka bërë pranimin e tyre në depozitëngjyqësore.Neni 273Në rastet në të cilat në depozitën gjyqësore dorëzohensendet për të cilat depozituesi nuk di se cilit person duhett’i dorëzohen, apo nëse nuk di se cilat nga më shumë sendetë depozituara duhet dorëzuar personit të autorizuar,gjykata do të caktojë seancën në të cilën do t’i thërrasëdepozituesin dhe të gjithë personat e interesuar me qëllimtë marrëveshjes se cilit person i takon sendi i depozituar.Neni 274274.1 Në qoftë se personat e interesuar të ftuar ngagjykata rregullisht nuk vijnë në seancën gjyqësore,apo në qoftë se vijnë në seancë por nuk mund tëmerren vesh se cilit nga ta do t’i takojë sendi i depozituar,gjykata me aktvendim do t’i udhëzoj që nëprocedurë kontestimore të realizojnë të drejtën përmarrjen e sendit të depozituar.274.2 Në aktvendimin për udhëzim në procedurën kontestimoregjykata e cakton afatin për ngritjen epadisë. Për këtë gjykata e çështjes jokontestimoredo ta njoftojë palën që e ka depozituar sendin ecaktuar.60

GAZETA ZYRTARE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS / PRISHTINË: VITI IV / Nr. 45 / 12 JANAR 2009LIGJI PËR PROCEDURËN JOKONTESTIMORE274.3 Në qoftë se inicohet procedura kontestimore,atëherë gjykata e çështjes jokontestimore e ndërpretëprocedurën jokontestimore dhe pret që tëjepet aktgjykimi i formës së prerë.274.4 Po qe se nuk iniciohet procedura kontestimorebrenda afatit të caktuar gjykata me aktvendim do taftojë palën që e ka depozituar sendin me qëllim qëta marrë atë nga depozita.Neni 275Aktvendimi me të cilin caktohet dhënia e një sendi ngadepozita gjyqësore duhet të përmbajë:a) emrin dhe mbiemrin e personit të autorizuar përmarrjen e sendit nga depozita,b) mandej mënyrën, afatin dhe kushtet për marrjen esendeve të depozituara,c) si dhe paralajmërimin për pasojat juridike po qe seato nuk merren brenda afatit të caktuar nga gjykata,ose brenda afatit në të cilin sipas ligjit parashkruhete drejta për marrjen e sendeve të depozituara.Neni 276Me aktvendimin me të cilin caktohet dhënia e sendeve tëdepozituara caktohen shpenzimet e krijuara lidhur me ruajtjendhe administrimin e tyre si dhe i detyruari për pagimine tyre.Neni 277dorëzohet komunës në territorin e të cilës ndodhet selia egjykatës në të cilën është depozituar ai.279.2 Për dorëzimin e sendit nga paragrafi 1 i këtij nenigjykata përpilon procesverbal.V. Dispozitat kalimtare dhe të funditNeni 280Në qoftë se para fillimit të zbatimit të këtij ligji është dhënëaktvendimi me të cilin ka përfunduar procedura e shkallëssë parë, atëherë procedura e mëtejmë do të zhvillohet sipasdispozitave të këtij ligji.Neni 281Në ditën në të cilën ky ligj hyn në fuqi pushon së zbatuariLigji për Procedurën jo-kontestimore ( “Gazeta zyrtare eKSAK”, nr. 42/ 86 ).Neni 282Ky ligji hyn në fuqi pesëmbëdhjetë (15) ditë pas publikimitnë Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës.Ligji Nr. 03/ L-00720 Nëntor 2008Shpallur me Dekretin Nr. DL-068-2008, datë 13.12.2008nga Presidenti i Republikës së Kosovës,Dr. Fatmir Sejdiu.Sendet e depozituara ruajtësi i caktuar nga gjykata mundt’ia jep personit të autorizuar vetëm në bazë të aktvendimittë gjykatës dhe në mënyrën e caktuar nga gjykata.Neni 278Në qoftë se personi në dobi të të cilit është pranuar ndonjësend në depozitën gjyqësore ose depozituesi, që ështëftuar rregullisht për marrjen e sendit të depozituar, nuk emerr atë brenda afatit prej një viti nga dita në të cilën iështë dorëzuar letërthirrja, gjykata me aktvendim do tëkonstatoj se sendi i tillë është bërë pronë e shtetit, përkatësishtse e drejta e disponimit të me të i takon komunësnë territorin e së cilës ndodhet selia e gjykatës.Neni 279279.1 Sendi i cili në bazë të aktvendimit të formës sëprerë nga neni 278 i këtij ligji është bërë pronë e shtetit i61