06.12.2012 Views

jn kau pRIiq lgI gur syqI ijau ckvI dyiK sUrIjY ] inrKq ... - NiyaraKhalsa

jn kau pRIiq lgI gur syqI ijau ckvI dyiK sUrIjY ] inrKq ... - NiyaraKhalsa

jn kau pRIiq lgI gur syqI ijau ckvI dyiK sUrIjY ] inrKq ... - NiyaraKhalsa

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>jn</strong> <strong>kau</strong> <strong>pRIiq</strong> <strong>lgI</strong> <strong>gur</strong> <strong>syqI</strong> <strong>ijau</strong> <strong>ckvI</strong> <strong>dyiK</strong> <strong>sUrIjY</strong> ] <strong>inrKq</strong> <strong>inrKq</strong> rYin sB inrKI muKu<br />

kwFY AMimRqu pIjY ]5] swkq suAwn khIAih bhu loBI bhu durmiq mYlu BrIjY ] Awpn suAwie<br />

krih bhu bwqw iqnw kw ivswhu ikAw kIjY ]6] swDU swD srin imil sMgiq ijqu hir rsu<br />

kwiF kFIjY ] praupkwr bolih bhu guxIAw muiK sMq Bgq hir dIjY ]7] qU Agm dieAwl<br />

dieAw piq dwqw sB dieAw Dwir riK lIjY ] srb jIA jgjIvnu eyko nwnk pRiqpwl krIjY<br />

]8]5] (pMnw 1326)<br />

pd ArQ:— <strong>kau</strong>—ƒ [ <strong>syqI</strong>—nwl [ <strong>dyiK</strong>—vyK ky, aufIk ky [ <strong>sUrIjY</strong>—sUrj ƒ [<br />

<strong>inrKq</strong>—vyKidAW [ rYin sB—swrI rwq [ inrKI—vyKdI hY, aufIkdI rihMdI hY [ muKu<br />

kwFY—(jdoN sUrj) mUMh ivKWdw hY [ AMimRqu—Awqmk jIvn dyx vwlw nwm-jl [5[<br />

swkq—prmwqmw nwloN tu`ty hoey mnu`K [ suAwn—ku`qy [ khIAih—AwKy jWdy hn [<br />

durmiq—KotI miq [ suAwie—Zrz dI ^wqr [ krih—krdy hn (bhu-vcn) [ ivswhu—<br />

ieqbwr [ ikAw kIjY—kIh kIqw jw skdw hY ? nhIN kIqw jw skdw [6[<br />

imil—iml ky [ ijqu—ijs (sMgiq) ivc [ pr aupkwr—dUijAW dI BlweI [ bolih<br />

muiK—mUMhoN boldy hn [ hir—hy hrI ! dIjY—dyh [ sMq Bgq—sMqW BgqW dI sMgiq [7[<br />

dieAw piq—imhr dw mwlk; dieAwvwn [ dwqw—dwqW dyx vwly [ sB—swrI lukweI [<br />

jIA—(l&z jIau qoN bhu-vcn) [ jg jIvnu—jgq dw jIvn pRBU [ krIjY—kr [8[<br />

ArQ:— hy BweI ! (prmwqmw dy) Bgq ƒ <strong>gur</strong>U nwl (ieauN) pRIq bxI rihMdI hY, ijvyN sUrj<br />

(dy cVHn) ƒ aufIk aufIk ky <strong>ckvI</strong> (ivCoVy dI rwq guzwrdI hY) [ vyKidAW vyKidAW<br />

(<strong>ckvI</strong>) swrI rwq hI vyKdI rihMdI hY, (jdoN sUrj) mMUh ivKWdw hY (qdoN ckvy dw imlwp<br />

hwsl krdI hY [ iesy qrHW jdoN <strong>gur</strong>U drsn dyNdw hY, qdoN syvk) Awqmk jIvn dyx vwlw<br />

nwm-jl pI skdw hY [5[<br />

hy BweI ! prmwqmw nwloN tu`ty hoey mnu`K bhuq loBI huMdy hn, ku`qy (dy suBwv vwly) khy jWdy<br />

hn, (auhnW dy AMdr) KotI miq dI mYl (sdw) BrI rihMdI hY [ (swkq mnu`K) AwpxI Zrz<br />

dI ^wqr bhuq g`lW krdy hn, pr auhnW dw ieqbwr nhIN krnw cwhIdw [6[<br />

hy hrI ! (mYƒ Awpxy) sMq <strong>jn</strong>W BgqW dI sMgiq dyh [ sMq <strong>jn</strong> (Awpxy) mUMhoN dUijAW dI<br />

BlweI dy bcn boldy rihMdy hn, sMq <strong>jn</strong> AnykW guxW vwly huMdy hn, hy BweI ! sMq <strong>jn</strong>W dI<br />

sMgiq ivc iml ky prmwqmw dw nwm rs pRwpq kr skIdw hY [7[<br />

hy pRBU ! qUµ AphuMc hYN, dieAw dw somw hYN, dieAw dw mwlk hYN sB jIvW ƒ dwqW dyx vwlw hYN<br />

[ imhr kr ky sB jIvW dI r`iKAw kr [ hy nwnk ! (AwK—hy pRBU !) swry jIv qyry hn, qUµ<br />

hI swry jgq dw shwrw hYN [ (sB dI) pwlxw kr [8[5[<br />

kilAwnu mhlw 4 ] rwmw hm dwsn dws krIjY ] jb lig swsu hoie mn AMqir swDU DUir<br />

ipvIjY ]1] rhwau ] sMkru nwrdu syKnwg muin DUir swDU kI locIjY ] Bvn Bvn pivqu hoih


siB jh swDU crn DrIjY ]1] qij lwj AhMkwru sBu qjIAY imil swDU sMig rhIjY ] Drm<br />

rwie kI kwin cukwvY ibKu fubdw kwiF kFIjY ]2] Brim sUky bhu auiB suk khIAih imil swDU<br />

sMig hrIjY ] qw qy iblmu plu iFl n kIjY jwie swDU crin <strong>lgI</strong>jY ]3] rwm nwm kIrqn<br />

rqn vQu hir swDU pwis rKIjY ] jo bcnu <strong>gur</strong> siq siq kir mwnY iqsu AwgY kwiF DrIjY ]4]<br />

(pMnw 1326)<br />

pd ArQ:— rwmw—hy rwm ! hm—Asw (jIvW) ƒ [ krIjY—bxweI r`K [ jb lig—jdoN<br />

qk [ swsu—swh [ swDU DUir—sMq-<strong>jn</strong>W dy crnW dI DUV [ ipvIjY—pIxI cwhIdI hY<br />

[1[rhwau[<br />

sMkru—iSv [ syKnwg—SySnwg [ locIjY—qWG kIqI jWdI hY [ hoih—ho jWdy hn (bhuvcn)<br />

[ siB—swry [ jh—ij`Qy [1[<br />

qij—iqAwg ky [ sBu—swrw [ qjIAY—iqAwg dyxw cwhIdw hY [ sMig—sMgiq ivc [<br />

imil—iml ky [ kwin—muQwjI, sihm [ cukwvY—mukw lYNdw hY [ ibKu—Awqmk mOq<br />

ilAwaux vwly zihrIly sMswr-smuMdr ivc [2[<br />

Brim—Btkxw dy kwrn [ sUky—su`ky hoey Awqmk jIvn vwly [ auiB suk—KVy-KVoqy su`ky<br />

hoey ru`K [ khIAih—khy jWdy hn [ hrIjY—hry ho jWdy hn [ qw qy—ies vwsqy [ iblmu<br />

(ivlMb) dyr [ n kIjY—nhIN krnI cwhIdI hY [ jwie—jw ky [3[<br />

rqn vQu—kImqI pdwrQ [ rKIjY—r`iKAw huMdw hY [ bcnu <strong>gur</strong>—<strong>gur</strong>U dw bcn [ siq<br />

kir—srDw nwl [ mwny—mMndw hY (iek-vcn) [ DrIjY—DirAw jWdw hY, Dr dyNdw hY [4[<br />

ArQ:— hy rwm ! swƒ (Awpxy) dwsW dw dws bxweI r`K [ hy BweI ! jdoN qk srIr ivc<br />

swh Aw irhw hY, auqnw icr sMq-<strong>jn</strong>W dy crnW dI DUV pINdy rihxw cwhIdw hY (inmRqw nwl<br />

sMq-<strong>jn</strong>W dI sMgiq ivc rih ky auhnW pwsoN nwm-AMimRq pINdy rihxw cwhIdw hY) [1[rhwau[<br />

hy BweI ! iSv, nwrd, SySnwg (Awidk hryk irSI-) munI sMq-<strong>jn</strong>W dy crnW dI DUV dI qWG<br />

krdw irhw hY [ hy BweI ! ij`Qy sMq-<strong>jn</strong> crn r`Kdy hn, auh swry Bvn swry QW piv`qr ho<br />

jWdy hn [1[<br />

hy BweI ! lok-lwj C`f ky (Awpxy AMdroN Awpxy iksy vf`px dw) swrw mwx C`f dyxw cwhIdw<br />

hY, Aqy sMq-<strong>jn</strong>W dI sMgiq ivc iml ky rihxw cwhIdw hY [ (ijhVw mnu`K sMq-<strong>jn</strong>W dI<br />

sMgiq ivc rihMdw hY, auh) Drmrwj dw sihm mukw lYNdw hY [ Awqmk mOq ilAwaux vwly<br />

zihrIly sMswr-smuMdr ivc fu`bdy ƒ (sMq-<strong>jn</strong>) k`F lYNdy hn [2[<br />

hy BweI ! (ijhVy mnu`K mwieAw dI) Btkxw ivc pY ky Awqmk jIvn dI qrwvq mukw lYNdy<br />

hn, auh mnu`K auhnW ru`KW vrgy khy jWdy hn, ijhVy KVy-Kloqy su`k jWdy hn (pr Aijhy su`ky<br />

jIvn vwly mnu`K BI) sMq-<strong>jn</strong>W dI sMgiq ivc iml ky hry ho jWdy hn [ ies vwsqy (hy BweI


!) iek pl Br BI dyr nhIN krnI cwhIdI [ (CyqI) jw ky sMq <strong>jn</strong>W dI crnIN l`gxw cwhIdw<br />

hY [3[<br />

hy BweI ! prmwqmw dw nwm, prmwqmw dI is&iq-swlwh iek kImqI pdwrQ hY [ ieh<br />

pdwrQ prmwqmw ny sMq-<strong>jn</strong>W dy kol r`iKAw huMdw hY [ ijhVw mnu`K <strong>gur</strong>U dy aupdyS ƒ pUrI<br />

srDw nwl mMndw hY, (<strong>gur</strong>U ieh kImqI pdwrQ) aus dy A`gy k`F ky r`K dyNdw hY [4[<br />

sMqhu sunhu sunhu <strong>jn</strong> BweI guir kwFI bwh kukIjY ] jy Awqm <strong>kau</strong> suKu suKu inq loVhu qW<br />

siq<strong>gur</strong> srin pvIjY ]5] jy vf Bwgu hoie Aiq nIkw qW <strong>gur</strong>miq nwmu idRVIjY ] sBu mwieAw<br />

mohu ibKmu jgu qrIAY shjy hir rsu pIjY ]6] mwieAw mwieAw ky jo AiDkweI ivic mwieAw<br />

pcY pcIjY ] AigAwnu AMDyru mhw pMQu ibKVw AhMkwir Bwir lid lIjY ]7] nwnk rwm rm<br />

rmu rm rm rwmY qy giq kIjY ] siq<strong>gur</strong>u imlY qw nwmu idRVwey rwm nwmY rlY imlIjY ]8]6]<br />

Ckw ] (pMnw 1326)<br />

pd ArQ:— <strong>jn</strong>—hy <strong>jn</strong>o ! BweI ! hy Brwvo ! guir—<strong>gur</strong>U ny [ kwFI—au~cI kIqI hoeI hY [<br />

kukIjY—kUk irhw hY [ Awqm <strong>kau</strong>—ijMd vwsqy [ suKu suKu—hr vyly dw suK [ pvIjY—pYxw<br />

cwhIdw [5[<br />

vf Bwgu—v`fI iksmq [ nIkw—sohxw [ id®VIjY—ihrdy ivc p`kw kr lYxw cwhIdw hY [<br />

ibKmu—AOKw [ qrIAY—qirAw jw skdw hY [ shjy—Awqmk Afolqw ivc [ pIjY—pIqw<br />

jw skdw hY [6[<br />

AiDkweI—bhuq (pRymI) [ pcY pcIjY—hr vyly sVdw hY [ AigAwnu—Awqmk jIvn vloN<br />

by-smJI [ AMnyru—hnyrw [ pMQu—(izMdgI dw) rsqw [ ibKVw—AOKw [ AhMkwr—AhMkwir<br />

nwl [ Bwir—Bwr nwl [ AhMkwir Bwir—AhMkwr (-rUp) Bwr nwl [ lid lIjY—lidAw<br />

jWdw hY [7[<br />

rm—ivAwpk [ rmu—ismr [ rwmY qy—prmwqmw (dy nwm) qoN hI [ giq—au~cI Awqmk<br />

AvsQw [ kIjY—bxw leIdI hY [ id®Vwey—ihrdy ivc p`kw kr dyNdw hY [ nwmY—nwm ivc<br />

hI [ rlY—lIn ho jWdw hY [ imlIjY—iml jweIdw hY [8[<br />

ArQ:— hy sMq <strong>jn</strong>o ! hy Brwvo ! <strong>gur</strong>U ny (AwpxI) bWh au~cI kIqI hoeI hY qy kUk irhw hY<br />

(aus dI g`l) iDAwn nwl suxo [ hy sMq <strong>jn</strong>o ! jy qusI AwpxI ijMd vwsqy sdw dw suK cwhuMdy<br />

ho, qW <strong>gur</strong>U dI srn pey rihxw cwhIdw hY [5[<br />

hy BweI ! jy iksy mnu`K dI v`fI cMgI iksmq hovy, qW auh <strong>gur</strong>U dI miq lY ky (Awpxy AMdr)<br />

prmwqmw dw nwm p`kw krdw hY [ hy BweI ! mwieAw dw moh—ieh swrw bVw AOKw sMswrsmuMdr<br />

hY (nwm dI brkiq nwl ieh) qirAw jw skdw hY [ (ies vwsqy) Awqmk Afolqw<br />

ivc itk ky prmwqmw dw nwm-rs pIxw cwhIdw hY [6[<br />

hy BweI ! ijhVy mnu`K inry mwieAw dy hI bhuq pRymI hn (auh sdw duKI huMdy hn [ mwieAw


dw pRymI mnu`K qW) hr vyly mwieAw (dI iq®Snw dI A`g) ivc sVdw rihMdw hY [ (Aijhy mnu`K<br />

vwsqy) Awqmk jIvn vloN by-smJI iek Gu`p hnyrw (bx jWdw hY, aus mnu`K vwsqy izMdgI<br />

dw) rsqw AOKw ho jWdw hY (i<strong>kau</strong>Nik auh mnu`K) AhMkwr (-rUp) Bwr nwl (sdw) l`idAw<br />

rihMdw hY [7[<br />

hy nwnk ! sdw ivAwpk rwm dw nwm ismrdw rhu [ ivAwpk rwm dy nwm qoN hI au~cI<br />

Awqmk AvsQw hwsl kr skIdI hY [ jdoN <strong>gur</strong>U imldw hY auh (mnu`K dy ihrdy ivc<br />

prmwqmw dw) nwm p`kw krdw hY [ (mnu`K) prmwqmw dy nwm ivc sdw leI lIn ho jWdw hY<br />

[8[6[<br />

Ckw—C`kw, Cy (AStpdIAW) dw iek`T [<br />

siqnwmu krqw purKu inrBau inrvYru<br />

Akwl mUriq AjUnI sYBM <strong>gur</strong> pRswid ]<br />

rwgu prBwqI ibBws mhlw 1 caupdy Gru 1 ]<br />

nwie qyrY qrxw nwie piq pUj ] nwau qyrw ghxw miq mksUdu ] nwie qyrY nwau mMny sB koie<br />

] ivxu nwvY piq kbhu n hoie ]1] Avr isAwxp sglI pwju ] jY bKsy qY pUrw kwju ]1]<br />

rhwau ] nwau qyrw qwxu nwau dIbwxu ] nwau qyrw lskru nwau sulqwnu ] nwie qyrY mwxu mhq<br />

prvwxu ] qyrI ndrI krim pvY nIswxu ]2] nwie qyrY shju nwie swlwh ] nwau qyrw AMimRqu<br />

ibKu auiT jwie ] nwie qyrY siB suK vsih min Awie ] ibnu nwvY bwDI jm puir jwie ]3]<br />

nwrI byrI Gr dr dys ] mn kIAw KusIAw kIcih vys ] jW sdy qW iFl n pwie ] nwnk kUVu<br />

kUVo hoie jwie ]4]1] (pMnw 1327)<br />

not:— ieh Sbd pRBwqI Aqy ibBws dohW imlvyN rwgW ivc gwvx dI ihdwieq hY [<br />

pd ArQ:— nwie—nwm dI rwhIN [ qyrY nwie—qyry nwm ivc juV ky [ piq—ie`zq [<br />

pUj—pUjw, Awdr [ mksUdu—mksd, mnorQ, inSwnw [ miq mksUdu—smJ dw mnorQ [<br />

nwau mMnY—nwm mMndw hY, vifAweI dyNdw hY [ sB koeI—hryk jIv [1[<br />

Avr isAwxp—(nwm-ismrn C`f ky vifAweI hwsl krn leI) hor hor cqurweI (dw kMm)<br />

[ pwju—lok-ivKwvw [ jY—ijs ƒ [ qY kwju—aus dw kwrj, aus dw jgq ivc Awaux dw<br />

mnorQ [ pUrw—pUrw (krdw hY), isry cwVHdw hY [1[rhwau[<br />

qwxu—bl, qwkq [ dIbwxu—Awsrw, hkUmq [ mhq—mh`qqw, vifAweI [ prvwxu—kbUl,<br />

mMinAw-pRmMinAw [ ndrI—myhr dI nzr nwl [ krim—b^Ss nwl [ pvY—imldw hY [<br />

nIswxu—prvwnw, rwhdwrI [2[<br />

shju—Afol AvsQw, mn dI SWqI [ swlwh—is&iq-swlwh (dI Awdq) [ AMimRqu—<br />

Awqmk jIvn dyx vwlw pivq® jl [ ibKu—(ivSy ivkwrW dw) zihr [ min—mn ivc [


jm puir—jmrwj dy Shr ivc [3[<br />

nwrI—iesq®I (dw moh) [ byrI—byVI, bMDn [ dys—imlK, zmIn [ kIcih—krIdy hn [<br />

vys—pihrwvy [ jW—jdoN [ kUVu—auh pdwrQ ijs nwl sMbMD sdw nhIN rihxw [4[<br />

ArQ:— hy pRBU ! qyry nwm ivc juV ky hI (sMswr-smuMdr dy ivkwrW qoN) pwr lMGIdw hY, qyry<br />

nwm dI rwhIN hI ie`zq Awdr imldw hY [ qyrw nwm (ienswnI jIvn ƒ isMgwrn vwsqy)<br />

gihxw hY, ienswnI Akl dw mksd iehI hY (ik ienswn qyrw nwm ismry), hy pRBU ! qyry<br />

nwm ivc itikAW hI hr koeI (nwm ismrn vwly dI) ie`zq krdw hY [1[<br />

(pRBU dw ismrn C`f ky dunIAw ivc ie`zq hwsl krn leI) hor hor cqurweI (dw kMMm<br />

inrw)<br />

lok-ivKwvw hY (auh pwj Aw^r au~GV jWdw hY qy hwsl kIqI hoeI ie`zq BI mu`k jWdI hY) [<br />

ijs jIv auqy pRBU b^SS krdw hY (aus ƒ Awpxy nwm dI dwiq dyNdw hY, qy aus jIv dw)<br />

izMdgI dw Asl mnorQ isry cVHdw hY [1[rhwau[<br />

(mnu`K dunIAwvI qwkq, hkUmq, &OjW dI srdwrI qy bwdSwhI vwsqy dOVdw iPrdw hY, iPr<br />

ieh sB kuJ nwsvMq hY) hy pRBU ! qyrw nwm hI (Asl) qwkq hY, qyrw nwm hI (Asl)<br />

hkUmq hY, qyrw nwm hI &OjW (dI srdwrI) hY, ijs dy p`ly qyrw nwm hY auhI bwdSwh hY [ hy<br />

pRBU ! qyry nwm ivc juiVAW hI Asl Awdr imldw hY ie`zq imldI hY [ jo mnu`K qyry nwm<br />

ivc msq hY auhI jgq ivc mMinAw-prmMinAw hY [ pr qyrI myhr dI nzr nwl hI qyrI<br />

b^SS nwl hI (jIv-rwhI ƒ ies jIvn-s&r ivc) ieh prvwnw imldw hY [2[<br />

hy pRBU ! qyry nwm ivc juiVAW mn dI SWqI imldI hY, qyry nwm ivc juiVAW qyrI is&iqswlwh<br />

krn dI Awdq bxdI hY [ qyrw nwm hI Awqmk jIvn dyx vwlw AYsw pivq® jl hY<br />

(ijs dI brkiq nwl mnu`K mn ivcoN ivSy ivkwrW dw swrw) zihr Dup jWdw hY [ qyry nwm<br />

ivc juiVAW swry suK mn ivc Aw v`sdy hn [ nwm qoN KuMJ ky dunIAw (ivkwrW dy sMglW ivc)<br />

b`JI hoeI jm dI ngrI ivc jWdI hY [3[<br />

hy nwnk ! iesq®I (dw ipAwr) GrW qy imlKW dI mwlkI—ieh sB kuJ (jIv-rwhI dy pYrW<br />

ivc) byVIAW (peIAW hoeIAW) hn (jo ies ƒ shI jIvn-s&r ivc qurn nhIN dyNdIAW) [<br />

mn dIAW ^uSIAW vwsqy AnykW pihrwvy pihndy hn (ieh ^uSIAW-cwA BI byVIAW hI hn) [<br />

jdoN (prmwqmw jIv ƒ) mOq dw s`dw Byjdw hY (aus s`dy dy swhmxy rqw BI) iF`l nhIN ho<br />

skdI [ (qdoN smJ pYNdI hY ik) JUTy pdwrQW dw swQ JUTw hI inkldw hY [4[1[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] qyrw nwmu rqnu krmu cwnxu suriq iqQY loie ] AMDyru AMDI vwprY sgl lIjY<br />

Koie ]1] iehu sMswru sgl ibkwru ] qyrw nwmu dwrU Avru nwsiq krxhwru Apwru ]1] rhwau<br />

] pwqwl purIAw eyk Bwr hovih lwK kroiV ] qyry lwl kImiq qw pvY jW isrY hovih hoir<br />

]2] dUKw qy suK aUpjih sUKI hovih dUK ] ijqu muiK qU swlwhIAih iqqu muiK kYsI BUK ]3]


nwnk mUrKu eyku qU Avru Blw sYswru ] ijqu qin nwmu n aUpjY sy qn hoih KuAwr ]4]2]<br />

(pMnw 1327-1328)<br />

pd ArQ:— krmu—b^SS [ iqQY—aus (suriq) ivc [ loie—(igAwn dw) pRkwS [<br />

AMDyru—hnyrw, AigAwnqw dw hnyrw [ AMDI—(mwieAw dy moh ivc) AMnHI hoeI isRStI auqy [<br />

vwprY—zor pw irhw hY [ Koie lIjY—gvw leIdw hY [1[<br />

ibkwru—mMdw krm, AYb [ nwsiq—(n AiÔq) nhIN hY [ krxhwru—bxwx vwlw [1[rhwau[<br />

eyk Bwr hovih—jy (iek`TIAW b`J ky) iek pMf bx jwx [ lwl—lwl vrgy kImqI nwm dI<br />

[ qw—qdoN hI [ jW—jdoN [ isrY—(qkVI dy dUjy) Cwby ivc [ hoir—(pwqwl purIAw<br />

Awidk dy swry pdwrQW ƒ C`f ky) koeI hor pdwrQ [2[<br />

qy—qoN [ ijqu muiK—ijs mUMh nwl [ iqqu muiK—aus mUMh ivc [ BUK—mwieAw dI Bu`K,<br />

iq®snw [3[<br />

eyku qU—isr& qUµ hI [ Avru sYswru—bwkI swrw sMswr [ ijqu qin—ijs ijs srIr ivc [<br />

sy qn—auh swry srIr [4[<br />

ArQ:— (hy pRBU ! qyry nwm qoN KuMJ ky) ieh swrw jgq ivkwr hI ivkwr (shyV irhw) hY [<br />

(ies ivkwr-rog dI) dvweI (isr&) qyrw nwm hI hY, (qyry nwm qoN ibnw) hor koeI dvw-dwrU<br />

nhIN hY [ (jgq ƒ Aqy jgq dy rogW dI dvweI ƒ) bxwx vwlw qUµ byAMq pRBU Awp hI hYN<br />

[1[rhwau[<br />

(hy pRBU !) ijs (mnu`KI) suriq ivc qyrw nwm-rqn (jiVAw hoieAw) hY, qyrI b^SS cwnx<br />

kr rhI hY aus suriq dy AMdr (qyry igAwn dw) prkwS ho irhw hY [ (mwieAw dy moh ivc)<br />

AMnHI ho rhI isRStI auqy AigAwnqw dw hnyrw zor pw irhw hY, (ies hnyry ivc) swrI<br />

Awqmk rws-pUMjI gvw leIdI hY [1[<br />

jo isRStI dy swry pwqwl qy purIAW (b`J ky) iek pMf bx jwx, qy jy ieho jyhIAW hor l`KW<br />

ko®VW pMfW BI ho jwx (qW ieh swry iml ky BI prmwqmw dy nwm dI brwbrI nhIN kr skdy)<br />

[ hy pRBU ! qyry kImqI nwm dw mu`l qdoN hI pY skdw hY jdoN nwm ƒ qolx vwsqy qkVI dy dUjy<br />

Cwby ivc (swrI dunIAw dy Dn pdwrQW ƒ C`f ky) koeI hor pdwrQ hox (Bwv, qyrIAW is&qW<br />

dy ^zwny hox ! qyry nwm vrgw kImqI qyrw nwm hI hY, qyrIAW is&iq-swlwhW hI hn) [2[<br />

(dunIAw vwly du`K-klyS BI pRBU dI b^SS dw vsIlw hn i<strong>kau</strong>Nik iehnW) du`KW qoN (iehnW<br />

du`KW dy kwrn ivSy ivkwrW vloN priqAW) Awqmk suK pYdw ho jWdy hn, (qy dunIAwvI BogW dy)<br />

suKW qoN (Awqmk qy srIrk) rog aupjdy hn [ hy pRBU ! ijs mUMh nwl qyrI is&iq-swlwh<br />

kIqI jWdI hY, aus mUMh ivc mwieAw dI Bu`K nhIN rih jWdI (qy mwieAw dI Bu`K dUr hoieAW<br />

swry du`K-rog nws ho jWdy hn) [3[


hy nwnk ! (jy qyry AMdr prmwqmw dw nwm nhIN hY qW) isr& qUµ hI mUrK hYN, qyry nwloN hor<br />

sMswr cMgw hY [ ijs ijs srIr ivc pRBU dw nwm nhIN, auh srIr (ivkwrW ivc pY ky) ^uAwr<br />

huMdy hn [4[2[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] jY kwrix byd bRhmY aucry sMkir CofI mwieAw ] jY kwrix isD Bey audwsI<br />

dyvI mrmu n pwieAw ]1] bwbw min swcw muiK swcw khIAY qrIAY swcw hoeI ] dusmnu dUKu n<br />

AwvY nyVY hir miq pwvY koeI ]1] rhwau ] Agin ibMb pvxY kI bwxI qIin nwm ky dwsw ] qy<br />

qskr jo nwmu n lyvih vwsih kot pMcwsw ]2] jy ko eyk krY cMigAweI min iciq bhuqu bPwvY<br />

] eyqy gux eyqIAw cMigAweIAw dyie n pCoqwvY ]3] quDu swlwhin iqn Dnu plY nwnk kw Dnu<br />

soeI ] jy ko jIau khY Enw <strong>kau</strong> jm kI qlb n hoeI ]4]3] (pMnw 1328)<br />

pd ArQ:— jY—ijs [ jY kwrix—ijs (prmwqmw dy imlwp) dI ^wqr [ bRhmY—bRhmw ny<br />

[ sMkir—SMkr ny, iSv ny [ isD—swDnW ivc pu`gy hoey jogI [ dyvI—dyvIN, dyviqAW ny [<br />

prmu—Byd [1[<br />

bwbw—hy BweI ! min—mn ivc [ swcw—sdw kwiem rihx vwlw pRBU [ muiK—mUMh ivc [<br />

qrIAY—qr jweIdw hY [ hoeI—ho jweIdw hY [ n AwvY nyVY—zor nhIN pw skdw [ hir<br />

miq—hrI dw ismrn krn dI Akl [ koeI—jyhVw koeI [1[rhwau[<br />

Agin—A`g, qmo gux [ ibMb—pwxI, sqogux [ pvx—hvw, rjogux [ bwxI—bxqr,<br />

bnwvt [ qIin—ieh iqMny mwieAw dy gux [ qskr—cor [ vwsih—v`sdy hn [ kot—iklHy<br />

[ pMcwsw—(pzc-AÔX : pzcwÔX a lion) Syr [ kot pMcwsw—SyrW dy ikilAW ivc, kwmwidk<br />

SyrW dy GurinAW ivc [2[<br />

eyk cMigAweI—ie`k BlweI, ie`k Blw kMm [ min—min ivc [ iciq—ic`q ivc [ bPwvY—<br />

PVW mwrdw hY [ dyie—(dwqW) dyNdw hY [3[<br />

swlwhin—(jo jIv) swlwhuMdy hn, is&iq-swlwh krdy hn [ iqn plY—auhnW dy p`ly,<br />

auhnW dy ihrdy ivc [ soeI—auhI hY [ ko—koeI bMdw [ jIau khY—Awdr-sqkwr dw bcn<br />

boldw hY [ qlb—pu`C [4[<br />

ArQ:— hy BweI ! Awpxy mn ivc sdw kwiem rihx vwly prmwqmw ƒ vswxw cwhIdw hY,<br />

mUMh nwl sdw-iQr pRBU dIAW is&qW krnIAW cwhIdIAW hn, (ies qrHW sMswr-smuMdr dIAW<br />

ivkwr-lihrW qoN) pwr lMG jweIdw hY, aus sdw-iQr pRBU dw rUp ho jweIdw hY [ jyhVw koeI<br />

mnu`K prmwqmw dw ismrn krn dI Akl is`K lYNdw hY, koeI vYrI aus auqy zor nhIN pw<br />

skdw, koeI du`K-klyS aus ƒ dbw nhIN skdw [1[rhwau[<br />

ijs prmwqmw dy imlwp dI ^wqr bRhmw ny vyd aucwry, qy iSv jI ny dunIAw dI mwieAw<br />

iqAwgI, ijs pRBU ƒ pRwpq krn vwsqy jog-swDnw ivc pu`gy hoey jogI (dunIAw vloN) ivrkq


ho gey (auh bVw byAMq hY), dyviqAW ny (BI) aus (dy guxW) dw Byq nhIN pwieAw [1[<br />

ieh swrw jgq qmo gux, sqo gux qy rjo gux dI rcnw hY (swry jIA jMq iehnW guxW dy<br />

ADIn hn), pr ieh iqMny gux pRBU dy nwm dy dws hn (jyhVy bMdy nwm jpdy hn, auhnW auqy<br />

ieh iqMn gux Awpxw zor nhIN pw skdy) [ (pr hW) jyhVy jIv pRBU dw nwm nhIN ismrdy auh<br />

(iehnW iqMnW guxW dy) cor hn (iehnW qoN ku`t KWdy hn, i<strong>kau</strong>Nik) auh sdw (kwmwidk) SyrW dy<br />

GurinAW ivc v`sdy hn [2[<br />

(hy BweI ! vyKo, aus prmwqmw dI Kul@-idlI !) jy koeI bMdw (iksy nwl) koeI ie`k BlweI<br />

krdw hY; qW auh Awpxy mn ivc ic`q ivc bVIAW PVW mrdw hY (bVw mwx krdw hY, pr)<br />

prmwqmw ivc ieqny byAMq gux hn, auh ieqnIAW BlweIAW krdw hY, auh (sB jIvW ƒ<br />

dwqW) dyNdw hY, pr dwqW dy dy ky kdy A&sos nhIN krdw (ik jIv dwqW lY ky kdr nhIN<br />

krdy) [3[<br />

hy pRBU ! jyhVy bMdy qyrI is&iq-swlwh krdy hn, auhnW dy ihrdy ivc qyrw nwm-Dn hY (auh<br />

Asl DnI hn), mYN nwnk dw Dn BI qyrw nwm hI hY [ (i<strong>jn</strong>HW dy p`ly nwm-Dn hY) jy koeI<br />

auhnW nwl Awdr-sqkwr dw bol boldw hY, qW jmrwj (BI) auhnW qoN krmW dw lyKw nhIN<br />

pu`Cdw (Bwv, auh mMdy pwsy vloN ht jWdy hn) [4[3[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] jw kY rUpu nwhI jwiq nwhI nwhI muKu mwsw ] siqguir imly inrM<strong>jn</strong>u pwieAw<br />

qyrY nwim hY invwsw ]1] AauDU shjy qqu bIcwir ] jw qy iPir n Awvhu sYswir ]1] rhwau<br />

] jw kY krmu nwhI Drmu nwhI nwhI suic mwlw ] isv joiq kMnhu buiD pweI siq<strong>gur</strong>U rKvwlw<br />

]2] jw kY brqu nwhI nymu nwhI nwhI bkbweI ] giq Avgiq kI icMq nwhI siq<strong>gur</strong>U PurmweI<br />

]3] jw kY Aws nwhI inrws nwhI iciq suriq smJweI ] qMq <strong>kau</strong> prm qMqu imilAw nwnkw<br />

buiD pweI ]4]4] (pMnw 1328)<br />

pd ArQ:— jw kY—i<strong>jn</strong>HW bMidAW dy kol [ mwsw—(ipMfy qy) mws (Bwv, srIrk bl) [<br />

siqguir—siq<strong>gur</strong>U ivc, <strong>gur</strong>U dy crnW ivc [ imly—juVy [ inrM<strong>jn</strong>u—auh pRBU jo mwieAw dI<br />

kwlK qoN rihq hY [ qyrY nwim—(hy pRBU !) qyry nwm ivc [1[<br />

AauDU—(auh swD ijs ny mwieAw vwly bMDn qoV ky pry su`t idqy hn, auh ivrkq swD jo<br />

ipMfy auqy suAwh mlI iPrdy hn), hy AauDU ! shjy—shij, Afol AvsQw ivc (itk ky) [<br />

qqu—jgq dw mUl-pRBU [ qqu bIcwir—jgq dy mUl pRBU (dy guxW) ƒ ivcwr, pRBU dy guxW<br />

ivc suriq joV [ jw qy—ijs nwl, ijs (au~dm) qoN [ sMswir—sMswr ivc, <strong>jn</strong>m mrn dy<br />

c`kr ivc [1[rhwau[<br />

krmu—Dwrimk rsm [ Drm—vrn AwSRm vwlw koeI krm [ suic—cOky Awidk vwlI su`c<br />

[ isv joiq—k`ilAwx-rUp prmwqmw dI joiq [ kMnhu—koloN, pwsoN [ buiD—(q`q bIcwrn<br />

dI) Akl, pRBU dy guxW ivc suriq joVn dI sUJ [2[


nymu—krm kWf Anuswr rozwnw krn vwlw koeI kMm [ bkbweI—hvweI bol, ivArQ bcn,<br />

cqurweI dy bcn [ giq—mukqI [ Avgiq—(mukqI dy ault) nrk Awidk [ icMq—sihm,<br />

i&kr [ PurmweI—hukm, aupdyS [3[<br />

Aws—dunIAw dy Dn pdwrQ dIAW AwsW [ inrws—dunIAw vloN auprwm ho jwx dy i^Awl [<br />

jw kY iciq—ijs dy ic`q ivc [ smJweI—smJ, sUJ [ qMq—jIvwqmw [ prm qMqu—prm<br />

Awqmw Akwl purK [ buiD—(pRBU dy guxW ivc suriq joVn dI) Akl ! [4[<br />

ArQ:— hy jogI ! (qUµ Gr bwr C`f ky ipMfy qy suAwh ml ky hI ieh smJI bYTw hYN ik qUµ<br />

<strong>jn</strong>m mrn dy c`kr ivcoN inkl igAw hYN, qYƒ BulyKw hY) [ Afol Awqmk AvsQw ivc itk<br />

ky pRBU dI is&iq-swlwh ivc suriq joV [ (iehI qrIkw hY) ijs nwl qUµ muV <strong>jn</strong>m mrn dy<br />

gyV ivc nhIN AwvyNgw [1[rhwau[<br />

(hy jogI !) i<strong>jn</strong>HW pws rUp nhIN, i<strong>jn</strong>HW dI au~cI jwiq nhIN, i<strong>jn</strong>HW dy sohxy nkS nhIN, i<strong>jn</strong>HW<br />

pws srIrk bl nhIN, jdoN auh <strong>gur</strong>U-crnW ivc juVy, qW auhnW ƒ mwieAw-rihq pRBU iml<br />

ipAw [ (hy pRBU ! <strong>gur</strong>U dI srn pYx nwl) auhnW dw invws qyry nwm ivc ho igAw [1[<br />

(hy jogI !) jo bMdy Swsq®W dw d`isAw hoieAw koeI krm Drm nhIN krdy, i<strong>jn</strong>HW cOky Awidk dI<br />

koeI su`c nhIN r`KI, i<strong>jn</strong>HW dy gl ivc (qulsI Awidk dI) mwlw nhIN, jdoN auhnW dw rwKw <strong>gur</strong>U<br />

bx igAw, auhnW ƒ k`ilAwx-rUp inrMkwrI joiq pwsoN (aus dI is&iq-swlwh ivc juVn dI)<br />

Akl iml geI [2[<br />

(hy jogI !) i<strong>jn</strong>HW bMidAW ny kdy koeI vrq nhIN r`iKAw, koeI (ieho ijhw hor) nym nhIN<br />

DwirAw, jyhVy Swsq®-crcw dy koeI cqurweI vwly bol bolxy nhIN jwxdy, jdoN <strong>gur</strong>U dw aupdyS<br />

auhnW ƒ imilAw, qW mukqI jW nrk dw auhnW ƒ koeI i&kr sihm nwh rih igAw [3[<br />

hy nwnk ! ijs jIv pws Dn-pdwrQ nhIN ik auh dunIAw dIAW AwsW ic`q ivc bxweI r`Ky,<br />

ijs jIv dy ic`q ivc mwieAw vloN auprwm ho ky igRhsq-iqAwg dy i^Awl BI nhIN auTdy,<br />

ijs ƒ koeI AjyhI suriq nhIN smJ nhIN, jdoN aus ƒ (siq<strong>gur</strong>U pwsoN pRBU dI is&iq-swlwh<br />

ivc juVn dI) Akl imldI hY, qW aus jIv ƒ prmwqmw iml pYNdw hY [4[4[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] qw kw kihAw dir prvwxu ] ibKu AMimRqu duie sm kir jwxu ]1] ikAw<br />

khIAY srby rihAw smwie ] jo ikCu vrqY sB qyrI rjwie ]1] rhwau ] pRgtI joiq cUkw<br />

AiBmwnu ] siqguir dIAw AMimRq nwmu ]2] kil mih AwieAw so <strong>jn</strong>u jwxu ] swcI drgh<br />

pwvY mwxu ]3] khxw sunxw AkQ Gir jwie ] kQnI bdnI nwnk jil jwie ]4]5] (pMnw<br />

1328)<br />

pd ArQ:— qw kw—aus mnu`K dw [ kihAw—boilAw hoieAw bcn [ dir—pRBU dy dr qy [<br />

prvwxu—kbUl, TIk mMinAw jWdw hY [ ibKu—zihr (Bwv, du`K) [ AMimRqu—(Bwv, suK) [<br />

sm—brwbr [ kir—kr ky [ jwxu—jwxU, jo jwxn vwlw hY [1[


ikAw khIAY—kuJ AwiKAw nhIN jw skdw [ srby—sB jIvW ivc [ rjwie—hukm Anuswr<br />

[1[rhwau[<br />

cUkw—dUr ho igAw [ siqguir—siq<strong>gur</strong> ny [2[<br />

kil mih—jgq ivc [ jwxu—jwxo, smJo [ mwxu—ie`zq [3[<br />

AkQ Gir—Ak`Q pRBU dy Gr ivc [ bdnI—(vd`—bolxw) bolxw [ jil jwie—sV jWdw<br />

hY, ivArQ jWdw hY [4[<br />

ArQ:— hy pRBU ! (jgq ivc) jo kuJ vwpr irhw hY sB qyry hukm Anuswr vwpr irhw hY [<br />

(iksy ƒ suK hY iksy ƒ du`K iml irhw hY, pr ies dy ault) kuJ ikhw nhIN jw skdw i<strong>kau</strong>Nik<br />

qUµ sB jIvW ivc mOjUd hYN (i<strong>jn</strong>HW ƒ suK jW du`K imldw hY auhnW ivc BI qUµ Awp hI ivAwpk<br />

hYN, qy Awp hI aus suK jW du`K ƒ Bog irhw hYN) [1[rhwau[<br />

jo mnu`K zhr qy AMimRq (du`K qy suK) dohW ƒ ieko ijhw smJx-jogw ho jWdw hY (prmwqmw dI<br />

rzw bwry) aus mnu`K dw boilAw hoieAw bcn prmwqmw dy dr qy TIk mMinAw jWdw hY<br />

(i<strong>kau</strong>Nik auh mnu`K cMgI qrHW jwxdw hY ik i<strong>jn</strong>HW ƒ suK jW du`K imldw hY auhnW sBnW ivc<br />

prmwqmw Awp mOjUd hY) [1[<br />

ijs mnu`K ƒ siq<strong>gur</strong>U ny Awqmk jIvn dyx vwlw pRBU dw nwm id`qw hY, aus dy AMdr prmwqmw<br />

dI joiq dw cwnx ho jWdw hY (aus cwnx dI brkiq nwl aus ƒ Awpxy ivq dI smJ Aw<br />

jWdI hY, ies vwsqy aus dy AMdroN) AhMkwr dUr ho jWdw hY [2[<br />

(hy BweI !) ausy mnu`K ƒ jgq ivc <strong>jn</strong>imAw smJo (Bwv, ausy mnu`K dw jgq ivc Awauxw<br />

sPl hY, jo srb-ivAwpk prmwqmw dI rzw ƒ smJdw hY, qy ies vwsqy) sdw-iQr rihx<br />

vwly pRBU dI drgwh ivc ie`zq hwsl krdw hY [3[<br />

hy nwnk ! auhI bcn bolxy qy suxny sPl hn i<strong>jn</strong>HW dI rwhIN mnu`K byAMq guxW vwly prmwqmw<br />

dy crnW ivc juV skdw hY [ (prmwqmw dI rzw qoN pry lY jwx vwlI, prmwqmw dy crnW qoN<br />

dUr r`Kx vwlI) hor hor khxI kQnI ivArQ jWdI hY [4[5[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] AMimRqu nIru igAwin mn m<strong>jn</strong>u ATsiT qIrQ sMig ghy ] <strong>gur</strong> aupdyis<br />

jvwhr mwxk syvy isKu suo Koij lhY ]1] <strong>gur</strong> smwin qIrQu nhI koie ] sru sMqoKu qwsu <strong>gur</strong>u<br />

hoie]1] rhwau ] <strong>gur</strong>u drIAwau sdw jlu inrmlu imilAw durmiq mYlu hrY ] siqguir pwieAY<br />

pUrw nwvxu psU pryqhu dyv krY ]2] rqw sic nwim ql hIAlu so <strong>gur</strong>u prmlu khIAY ] jw kI<br />

vwsu bnwspiq saurY qwsu crx ilv rhIAY ]3] <strong>gur</strong>muiK jIA pRwn aupjih <strong>gur</strong>muiK isv Gir<br />

jweIAY ] <strong>gur</strong>muiK nwnk sic smweIAY <strong>gur</strong>muiK inj pdu pweIAY ]4]6] (pMnw 1328-<br />

1329)


pd ArQ:— AMimRqu—Atl Awqmk jIvn dyx vwlw nwm-rs [ nIru—pwxI [ igAwin—<br />

igAwn ivc, <strong>gur</strong>U qoN imly Awqmk cwnx ivc [ m<strong>jn</strong>u—cu`BI, ieSnwn [ ATsiT—ATwhT<br />

[ sMig—nwl hI, <strong>gur</strong>U-qIrQ dy nwl hI [ ghy—iml jWdy hn [ aupdyis—aupdys ivc [<br />

sou—auh (is`K) (not:— Asl l&z hY ‘so’, pr ieQy pVHnw hY ‘su’) [ lhY—l`B lYNdw hY [<br />

Koij—Koj ky [2[<br />

smwin—vrgw, brwbr dw [ sru—qwlwb [ qwsu—auhI [1[rhwau[<br />

inrmlu—ml-rihq, sw& [ durmiq—BYVI Akl [ hrY—dUr krdw hY [ siqguir pwieAY—<br />

jo siq<strong>gur</strong>U iml pey [ nwvxu—ieSnwn [ pryqhu—pryqW qoN [ krY—bxw dyNdw hY [2[<br />

rqw—r`qw, rMigAw hoieAw [ sic—sdw-iQr pRBU ivc [ nwim—nwm ivc [ ql—auprlw<br />

pwsw, (Bwv, igAwn-ieMd®y) [ hIAlu—hIArw, ihrdw [ prmlu—sugMDI, cMdn [ jw kI—<br />

ijs dI [ vwsu—sugMDI (nwl) [ saurY—sMvr jWdI hY, sugMiDq ho jWdI hY [ qwsu crx—<br />

aus dy crnW ivc [ rhIAY—itkI rihxI cwhIdI hY [3[<br />

jIA pRwx—jIvW dy pRwx, jIvW dy Awqmk jIvn [ aupjih—pYdw ho jWdy hn [ isv Gir—<br />

iSv dy Gr ivc, ausy dy Gr ivc jo sdw kilAwx-rUp hY [ inj—Awpxw [ pdu—Awqmk<br />

jIvn vwlw drjw [ inj pdu—auh Awqmk drjw jo sdw Awpxw bixAw rihMdw hY [4[<br />

ArQ:— <strong>gur</strong>U dy brwbr dw hor koeI qIrQ nhIN hY [ auh <strong>gur</strong>U hI sMqoK-rUp srovr hY<br />

[1[rhwau[<br />

(<strong>gur</strong>U qoN imlx vwlw) pRBU-nwm (<strong>gur</strong>U-qIrQ dw) jl hY, <strong>gur</strong>U qoN imly Awqmk cwnx ivc mn<br />

dI cu`BI (aus <strong>gur</strong>-qIrQ dw) ieSnwn hY, (<strong>gur</strong>U-qIrQ dy) nwl hI ATwhT qIrQ (dy<br />

ieSnwn) iml jWdy hn [ <strong>gur</strong>U dy aupdyS (-rUp fUMGy pwxIAW ivc prmwqmw dI is&iq-swlwh<br />

dy) moqI qy jvwhr hn [ jyhVw is`K (<strong>gur</strong>U-qIrQ ƒ) syNvdw hY (srDw nwl AwauNdw hY) auh<br />

Bwl kr ky l`B lYNdw hY [1[<br />

<strong>gur</strong>U iek (AYsw) dirAw hY ijs pwsoN imldw nwm-AMimRq aus dirAw ivc (AYsw) jl hY jo<br />

sdw hI sw& rihMdw hY, ijs mnu`K ƒ auh jl imldw hY aus dI KotI miq dI mYl dUr kr<br />

dyNdw hY [ jy <strong>gur</strong>U iml pey qW (aus <strong>gur</strong>U-dirAw ivc kIqw ieSnwn) sPl ieSnwn huMdw hY,<br />

<strong>gur</strong>U pSUAW qoN pryqW qoN dyvqy bxw dyNdw hY [2[<br />

ijs <strong>gur</strong>U dy igAwn-ieMd®y ijs <strong>gur</strong>U dw ihrdw (sdw) prmwqmw dy nwm-rMg ivc rMigAw rihMdw<br />

hY, aus <strong>gur</strong>U ƒ cMdn AwKxw cwhIdw hY, cMdn dI sugMDI (nyVy au~gI) bnspqI ƒ sugMiDq kr<br />

dyNdI hY (<strong>gur</strong>U dw aupdyS srn Awey bMidAW dy jIvn sMvwr dyNdw hY), aus <strong>gur</strong>U dy crnW ivc<br />

suriq joV r`KxI cwhIdI hY [3[<br />

<strong>gur</strong>U dI srn ipAW jIvW dy AMdr Awqmk jIvn pYdw ho jWdy hn, <strong>gur</strong>U dI rwhIN aus pRBU dy


dr qy phuMc jweIdw hY jo sdw AwnMd-srUp hY [ hy nwnk ! <strong>gur</strong>U dI srn ipAW sdw-iQr pRBU<br />

ivc lIn ho jweIdw hY, <strong>gur</strong>U dI rwhIN au~cw Awqmk drjw iml jWdw hY jo sdw hI Awpxw<br />

bixAw rihMdw hY (At`l au~cI Awqmk AvsQw iml jWdI hY) [4[6[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] <strong>gur</strong> prswdI ividAw vIcwrY piV piV pwvY mwnu ] Awpw mDy Awpu<br />

prgwisAw pwieAw AMimRqu nwmu ]1] krqw qU myrw jjmwnu ] iek diKxw hau qY pih mwgau<br />

dyih Awpxw nwmu ]1] rhwau ] pMc qskr Dwvq rwKy cUkw min AiBmwnu ] idsit ibkwrI<br />

durmiq BwgI AYsw bRhm igAwnu ]2] jqu squ cwvl dieAw kxk kir pRwpiq pwqI Dwnu ]<br />

dUDu krmu sMqoKu GIau kir AYsw mWgau dwnu ]3] iKmw DIrju kir gaU lvyrI shjy bCrw KIru<br />

pIAY ] isPiq srm kw kpVw mWgau hir gux nwnk rvqu rhY ]4]7] (pMnw 1329)<br />

pd ArQ:— prswdI—ikrpw nwl, prswid [ mwnu—Awdr [ Awpw mDy—Awpxy AMdr [<br />

Awpu—Awpxw Awp [ prgwisAw—rOSn ho jWdw hY [1[<br />

krqw—hy krqwr ! jjmwn—dwqw (not:— Xjmwn—auh jo X`g Awidk bRwhmx pwsoN krw<br />

ky aus ƒ Dn-pdwrQ Bytw krdw hY) [ diKxw—d`Cxw, bRwhmx ƒ mwieAw dI Bytw, dwn [<br />

qY pih—qYQoN [ mwgau—mYN mMgdw hW [1[rhwau[<br />

pMc—pMj [ qskr—cor [ Dwvq (ivkwrW vl) dOVdy [ min—mn ivc (itikAw hoieAw) [<br />

idsit—ingwh, nzr [ ibkwrI—ivkwrW vwlI [ durmiq—KotI Akl [ bRhm igAwnu—<br />

prmwqmw nwl jwx-pCwx [2[<br />

jqu—ieMid®AW ƒ ivkwrW vloN rokx dw au~dm [ squ—au~cw Awcrn [ pRwpiq pwqI—pRBU dI<br />

pRwpqI dw pwq® bxnw, prmwqmw nwl imlwp dI Xogqw [ Dwnu—Dn [3[<br />

shjy—shij, Afol AvsQw ivc [ bCrw—v`Cw (mn) [ KIru—du`D [ srm—au~dm (SRm)<br />

[ rvqu rhY—ismrdw rhy [4[<br />

ArQ:— hy krqwr ! qUµ myrw dwqw hYN [ mYN qyry pwsoN iek dwn mMgdw hW [ mYƒ Awpxw nwm<br />

b^S [1[rhwau[<br />

jyhVw mnu`K <strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl (prmwqmw dw nwm ismrn dI) iv`idAw ivcwrdw hY (is`Kdw<br />

hY) auh ies iv`idAw ƒ pVH pVH ky (jgq ivc) Awdr hwsl krdw hY, aus dy AMdr hI aus<br />

dw Awpxw Awp cmk pYNdw hY (aus dw Awqmk jIvn rOSn ho jWdw hY, aus dy mn ivcoN<br />

AigAwnqw dw hnyrw dUr ho jWdw hY), aus mnu`K ƒ Awqmk jIvn dyx vwlw nwm-jl iml<br />

jWdw hY [1[<br />

(ismrn dI rwhIN) prmwqmw nwl pweI hoeI fUMGI sWJ AYsI (brkiq vwlI) hY ik (ivkwrW<br />

vl) dOVdy pMjy igAwn-ieMd®y rok leIdy hn, mn ivc (itikAw hoieAw) AhMkwr dUr ho jWdw<br />

hY, ivkwrW vwlI ingwh qy KotI miq mu`k jWdI hY [2[


(bRwhmx Awpxy jjmwn pwsoN cwvl, kxk, Dn, d`uD, iGau Awidk swry pdwrQ mMgdw qy<br />

lYNdw hY hy pRBU ! qUµ myrw jjmwn hY, mYN qyry nwm dw j`g rcwieAw hoieAw hY,) mYN qYQoN ieho<br />

ijhw dwn mMgdw hW ik mYƒ cwvlW dy QW jq sq dyh (mYƒ s`cw Awcrn dyh ik mYN igAwnieMid®AW<br />

ƒ mMdy pwsy vloN rok skW), kxk dy QW myry ihrdy ivc dieAw pYdw kr, mYƒ ieh<br />

Dn dyh ik mYN qyry crnW ivc juVn dI Xogqw vwlw ho jwvW [ mYƒ SuB krm (krn dI<br />

smr`Qw) b^S, sMqoK b^S, ieh hn myry vwsqy du`D qy iGau [3[<br />

hy nwnk ! (AwK—hy pRBU ! myry AMdr) dUijAW dI vDIkI shwrn dw suBwv qy ijgrw pYdw<br />

kr, ieh hY myry leI lvyrI gW, qwik myrw mn-v`Cw SWq AvsQw ivc itk ky (ieh SWqI<br />

dw) du`D pI sky [ mYN qYQoN qyrI is&iq-swlwh krn dy au~dm dw k`pVw mMgdw hW, qwik myrw<br />

mn sdw qyry gux gWdw rhy [4[7[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] Awvqu iknY n rwiKAw jwvqu i<strong>kau</strong> rwiKAw jwie ] ijs qy hoAw soeI pru<br />

jwxY jW aus hI mwih smwie ]1] qUhY hY vwhu qyrI rjwie ] jo ikCu krih soeI pru hoiebw<br />

Avru n krxw jwie ]1] rhwau ] jYsy hrht kI mwlw itMf lgq hY iek sKnI hor Pyr<br />

BrIAq hY ] qYso hI iehu Kylu Ksm kw <strong>ijau</strong> aus kI vifAweI ]2] surqI kY mwrig cil kY<br />

aultI ndir pRgwsI ] min vIcwir dyKu bRhm igAwnI <strong>kau</strong>nu igrhI <strong>kau</strong>nu audwsI ]3] ijs<br />

kI Awsw iqs hI sauip kY eyhu rihAw inrbwxu ] ijs qy hoAw soeI kir mwinAw nwnk igrhI<br />

audwsI so prvwxu ]4]8] (pMnw 1329)<br />

pd ArQ:— Awvqu—(sMswr ivc) AwauNdw, jMmdw [ n rwiKAw—nhIN roikAw [ jwvqu—<br />

jgq qoN jWdw, mrdw [ ijs qy—ijs prmwqmw qoN [ hoAw—pYdw hoieAw hY [ soeI—auhI,<br />

auhI prmwqmw [ prujwxY—cMgI qrHW jwxdw hY [ mwih—ivc [1[<br />

vwhu—Acrj [ pru hoiebw—zrUr hovygw [1[rhwau[<br />

hrht—hrt [ mwlw—mhl [ Pyir—muV [ Kylu—jgq-rcnw dw qmwSw [2[<br />

mwrig—rsqy qy [ surqI kY mwirg—prmwqmw dy crnW ivc suriq joVn dy rsqy qy [<br />

aultI—(mwieAw dy moh vloN) prqweI [ min—mn ivc [ vIcwir—ivcwr ky [ bRhm<br />

igAwnI—hy bRhm-igAwnI ! hy prmwqmw nwl sWJ pwx dw jqn krn vwly ! igrhI—<br />

igRhsqI [3[<br />

inrbwxu—vwsnw-rihq [ soeI—ausy pRBU ƒ [ kir—kr ky, (rzw dw mwlk) jwx ky [<br />

mwinAw—mMinAw, Awpxw mn joiVAw [ prvwxu—kbUl [4[<br />

ArQ:— hy pRBU ! (ies jgq dw rcnhwr) qUµ Awp hI hYN (qUµ Awp hI ies ƒ AwpxI rzw<br />

Anuswr pYdw kIqw hY) qyrI rzw BI Acrj hY (Bwv, jIvW dI smJ qoN pry hY) [ hy pRBU ! jo<br />

kuJ qUµ krdw hYN, zrUr auhI kuJ vwprdw hY, qyrI rzw dy ault (iksy jIv pwsoN) kuJ nhIN<br />

kIqw jw skdw (jIv dw ieh AM\wxpuxw hY ik qyry rcy jgq qoN n&rq kry, qy igRhsq C`f ky


&kIr jw bxy) [1[rhwau[<br />

pRBU dI rzw Anuswr jyhVw jIv jgq ivc jMmdw hY aus ƒ jMmxoN koeI rok nhIN skdw, jyhVw<br />

(mr ky ieQoN) jwx lgdw hY aus ƒ koeI ieQy rok ky nhIN r`K skdw [ ijs prmwqmw qoN<br />

jgq pYdw huMdw hY, ausy ivc hI ieh lIn ho jWdw hY (ies jgq-rcnw dy Byq ƒ) auh<br />

prmwqmw hI TIk qrHW jwxdw hY (jIv ƒ ieh g`l nhIN soBdI ik jgq ƒ mwVw AwK ky ies<br />

qoN n&rq kr ky pry hty) [1[<br />

ijvyN vgdy KUh dI mwhl nwl itMfW b`DIAW huMdIAW hn (<strong>ijau</strong>N <strong>ijau</strong>N KUh c`ldw hY, iqauN iqauN)<br />

kuJ itMfW ^wlI huMdIAW jWdIAW hn qy kuJ (itMfW KUh dy pwxI nwl) muV BrdIAW jWdIAW hn<br />

[ iesy qrHW dw hI jgq-rcnw dw ieh qmwSw hY jo Ksm-pRBU ny ricAw hoieAw hY (kuJ ieQoN<br />

kUc kr ky QW ^wlI kr jWdy hn, qy kuJ srIr Dwr ky QW Aw m`ldy hn) [ ijvyN prmwqmw<br />

dI rzw hY iqvyN ieh qmwSw ho irhw hY (ies qoN n`k v`txw Pbdw nhIN) [2[<br />

(pr hW) aus mnu`K dI ingwh ivc cwnx hoieAw hY (Bwv, aus mnu`K ƒ jIvn-jugiq dI shI<br />

smJ peI hY) ijs ny (jgq dy rcnhwr) krqwr dy crnW ivc suriq joVn dy rsqy qy qur ky<br />

AwpxI suriq mwieAw dy moh vloN htweI hY [ hy prmwqmw nwl sWJ pwx dw jqn krn vwly<br />

! Awpxy mn ivc soc ky (A`KW KolH ky) vyK (jy suriq itkwxy qy nhIN hY; qW) nwh hI igRhsqI<br />

jIvn-s&r ivc TIk rwhy qur irhw hY qy nwh hI (auh mnu`K jo Awpxy Awp ƒ) ivrkq<br />

(smJdw hY) [3[<br />

hy nwnk ! ijs prmwqmw ny dunIAw vwlI moh mwieAw dI Awsw mnu`K ƒ cMboV id`qI hY, jo<br />

mnu`K ausy prmwqmw dy (ieh Awsw iq®Snw) hvwly krdw hY, qy vwsnw-rihq ho ky jIvn<br />

guzwrdw hY, qy ies prmwqmw dI rzw ivc ieh jgq-rcnw hoeI hY aus ƒ rzw dw mwlk<br />

jwx ky aus ivc Awpxw mn joVdw hY, auh cwhy igRhsqI hY cwhy ivrkq, auh prmwqmw dI<br />

drgwh ivc kbUl hY [4[8[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] idsit ibkwrI bMDin bWDY hau iqs kY bil jweI ] pwp puMn kI swr n jwxY<br />

BUlw iPrY AjweI ]1] bolhu scu nwmu krqwr ] Puin bhuiV n Awvx vwr ]1] rhwau ] aUcw<br />

qy Puin nIcu krqu hY nIc krY sulqwnu ] i<strong>jn</strong>I jwxu sujwixAw jig qy pUry prvwxu ]2] qw <strong>kau</strong><br />

smJwvx jweIAY jy ko BUlw hoeI ] Awpy Kyl kry sB krqw AYsw bUJY koeI ]3] nwau pRBwqY<br />

sbid iDAweIAY Cofhu dunI prIqw ] pRxviq nwnk dwsin dwsw jig hwirAw iqin jIqw<br />

]4]9] (pMnw 1329)<br />

pd ArQ:— idsit—id®StI, ingwh, nzr, suriq [ ibkwrI—ivkwrW vl [ bMDin—bMDn<br />

nwl, jkV nwl, r`sI nwl [ hau—mYN [ iqs kY—aus bMdy qoN [ bil jwie—mYN kurbwn jWdw<br />

hW [ swr—AslIAq [ AjweI—ivArQ [1[<br />

scu—sdw kwiem rihx vwlw [ Puin—muV [ bhuiV—muV [ Awvx vwr—Awaux dI vwrI,


<strong>jn</strong>m lYx dI vwrI [1[rhwau[<br />

sulqwnu—bwdSwh [ jwxu—jwxnhwr pRBU ƒ [ jig—jgq ivc [2[<br />

qw <strong>kau</strong>—aus bMdy ƒ [ ko—koeI [ krqw—krqwr [3[<br />

sbid—<strong>gur</strong>U dy Sbd ivc (juV ky) [ dunI prIqw—dunIAw dI pRIq, mwieAw dw moh [<br />

iqin—aus mnu`K ny [4[<br />

ArQ:— (hy BweI !) krqwr dw sdw kwiem rihx vwlw nwm (sdw) ismro [ (nwm ismrn<br />

dI brkiq nwl jgq ivc) muV muV <strong>jn</strong>m lYx dI vwrI nhIN AwvygI [1[rhwau[<br />

mYN aus bMdy qoN kurbwn jWdw hW jyhVw (AwpxI) ivkwrW vl jWdI suriq ƒ (hir-nwm ismrn<br />

dI) forI lwl bMn@ r`Kdw hY [ (pr jyhVw mnu`K ismrn qoN KuMJ ky) Bly bury kMm dy Byq ƒ nhIN<br />

smJdw, auh (jIvn dy shI rsqy qoN) KuMiJAw iPrdw hY qy (jIvn) ivArQ gvWdw hY [1[<br />

(hy BweI ! aus krqwr dw nwm sdw ismro) jo au~icAW qoN nIvyN kr dyNdw hY qy nIivAW<br />

(grIbW) ƒ bwdSwh bxw dyNdw hY [ i<strong>jn</strong>HW bMidAW ny aus (Gt Gt dI) jwxn vwly prmwqmw<br />

ƒ cMgI qrHW jwx ilAw hY (Bwv, aus nwl fMUGI sWJ pw leI hY) jgq ivc Awey auhI bMdy<br />

sPl hn qy kbUl hn [2[<br />

(pr jIvW dy kIh v`s ?) ausy jIv ƒ miq dyx dw jqn kIqw jw skdw hY jyhVw (Awp)<br />

kurwhy ipAw hovy, (ieQy qW rwhy pYx jW kurwhy pYx vwlw) swrw hI qmwSw krqwr Awp hI kr<br />

irhw hY—ieh Byq BI koeI ivrlw bMdw hI smJdw hY [ (qy auh rzw dy mwlk krqwr dw nwm<br />

ismrdw hY) [3[<br />

(hy BweI !) AMimRq vyly hI (au~T ky) <strong>gur</strong>U dy Sbd ivc juV ky krqwr dw nwm ismrnw cwhIdw<br />

hY, (hy BweI !) mwieAw dw moh iqAwgo (ieh moh hI krqwr dI Xwd BulWdw hY) [ krqwr dy<br />

syvkW dw syvk nwnk bynqI krdw hY ik jyhVw bMdw (mwieAw dw moh iqAwg ky) jgq ivc<br />

inmRqw nwl izMdgI guzwrdw hY, ausy ny hI (jIvn dI bwzI) ij`qI hY [4[9[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] mnu mwieAw mnu DwieAw mnu pMKI Awkwis ] qskr sbid invwirAw ngru<br />

vuTw swbwis ] jw qU rwKih rwiK lYih swbqu hovY rwis ]1] AYsw nwmu rqnu iniD myrY ]<br />

<strong>gur</strong>miq dyih lgau pig qyrY ]1] rhwau ] mnu jogI mnu BogIAw mnu mUrKu gwvwru ] mnu dwqw<br />

mnu mMgqw mn isir <strong>gur</strong>u krqwru ] pMc mwir suKu pwieAw AYsw bRhmu vIcwru ]2] Git Git<br />

eyku vKwxIAY khau n <strong>dyiK</strong>Aw jwie ] Koto pUTo rwlIAY ibnu nwvY piq jwie ] jw qU mylih qw<br />

imil rhW jW qyrI hoie rjwie ]3] jwiq <strong>jn</strong>mu nh pUCIAY sc Gru lyhu bqwie ] sw jwiq sw<br />

piq hY jyhy krm kmwie ] <strong>jn</strong>m mrn duKu kwtIAY nwnk CUtis nwie ]4]10] (pMnw 1330)<br />

pd ArQ:— DwieAw—dOVdw hY [ pMKI—pMCI [ Awkwis—AwkwS ivc [ qskr—


(kwmwidk) cor [ sbid—<strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN [ invwirAw—dUr kIqy, AMdroN k`Fy [<br />

ngru—srIr-ngr [ vuTw—v`s ipAw, (srIr-ngr dw vwsI mn bwhr dI dOV-B`j C`f ky<br />

srIr dy AMdr itk igAw) [ rwis—Bly guxW dI pUMjI [1[<br />

iniD—^zwnw [ myrY—myry pws, myry AMdr, myry ihrdy ivc [ dyih—(hy pRBU ! qUµ) dyh [<br />

lgau—mYN lgdw hW [ pig—pYr ivc [ qyrY pig—qyry pYr ivc [ lgau pig qyrY—mYN qyrI<br />

srn AwieAw hW [1[rhwau[<br />

jogI—ivrkq, dunIAw vloN audws [ BogIAw—dunIAw dy BogW ivc privrq [ mn isir—<br />

mn dy isr auqy [ pMc mwir—kwmwidk pMjW ƒ mwr ky [ bRhmu—r`bI is&iq-swlwh [2[<br />

Git Git—hryk srIr ivc [ khau—mYN (BI) AwKdw hW [ Koto—Kotw jIv, ijs dy AMdr<br />

Kot hY [ rwlIAY—rulweIdw hY [ pUTo rwlIAY—(grB join ivc) pu`Tw rulweIdw hY [ piq—<br />

ie`zq [ rjwie—hukm, mrzI [3[<br />

sc Gru—sdw kwiem rihx vwly pRBU dw itkwxw [ lyhu bqwie—pu`C lvo [ jwiq piq— jwq<br />

pwq [ nwie—nwm ivc juV ky [4[<br />

ArQ:— hy pRBU ! qyrw nwm sRySt rqn hY [ <strong>gur</strong>U dI miq dI rwhIN ieh nwm mYƒ dyh, mYN qyrI<br />

srn AwieAw hW [ (myhr kr qyrw ieh nwm) myry pws ^zwnw bx jwey [1[rhwau[<br />

(hy pRBU ! qyry nwm-^zwny qoN s`Kxw) mn (kwmwidk corW dy Fhy cVH ky, sdw) mwieAw hI<br />

mwieAw (loVdw hY), (mwieAw dy ip`Cy hI) dOVdw hY, mn (mwieAw dI ^wqr hI aufwrIAW<br />

lWdw rihMdw hY ijvyN) pMCI AwkwS ivc (aufwrIAW lWdw hY, qy srIr-ngr suM\w ipAw rihMdw<br />

hY, kwmwidk cor SuB guxW dI rwis-pUMjI l`utdy rihMdy hn) [ jdoN <strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN ieh<br />

cor (srIr-ngr ivcoN) k`F dyeIdy hn, qW (srIr-) ngr v`s pYNdw hY (Bwv, mn bwhr<br />

mwieAw dy ip`Cy BtkxoN ht ky AMdr itk jWdw hY, qy ies ƒ) soBw-vifAweI imldI hY [<br />

(pr, hy pRBU !) jdoN qUµ Awp (ies mn dI) rwKI krdw hYN, (jdoN qUµ Awp ies ƒ kwmwidk<br />

corW qoN) bcWdw hYN, qdoN (mnu`Kw srIr dI SuB guxW dI) rwis-mUVI, shI slwmq bcI rihMdI<br />

hY [1[<br />

(ijqnw icr mn dy isr auqy <strong>gur</strong>U dw krqwr dw kuMfw nwh hovy qd qk) mn mUrK hY mn<br />

gMvwr hY (Awpxy mUrKpuxy ivc kdy ieh) mn (mwieAw qoN n&rq kr ky) ivrkq bx jWdw hY,<br />

kdy mn dunIAw dy BogW ivc ru`J jWdw hY (kdy mwieAw dI ^umwrI ivc Awpxy Awp ƒ) dwnI<br />

smJdw hY (kdy Dn gvwcx qy) kMgwl bx jWdw hY [<br />

jdoN mn dy isr auqy <strong>gur</strong>U rwKw bxdw hY, krqwr h`Q r`Kdw hY, qdoN ieh sRySt r`bI is&iqswlwh<br />

(dw ^zwnw l`B pYNdw hY, qy ausdI brkiq nwl) kwmwidk pMj corW ƒ mwr ky Awqmk<br />

AwnMd mwxdw hY [2[


hy pRBU ! ieh ikhw qW jWdw hY (Bwv, hryk jIv ieh AwKdw qW hY) ik qUµ hI hryk srIr ivc<br />

mOjUd hYN, mYN BI ieh AwKdw hW (pr inry AwKx nwl hryk ivc) qyrw drsn nhIN huMdw [<br />

AMdroN Kotw hox krky jIv (cOrwsI dI grB join ivc) pu`Tw (ltkw ky) rolIdw hY, qyrw nwm<br />

ismrn qoN ibnw ies dI ie`zq-Awbro BI clI jWdI hY [ hy pRBU ! jdoN qUµ Awp mYƒ Awpxy<br />

crnW ivc joVdw hYN, jdoN qyrI AwpxI myhr huMdI hY, qdoN hI mYN qyrI Xwd ivc juiVAw rih<br />

skdw hW [3[<br />

hy nwnk ! (pRBU hryk jIv dy AMdr mOjUd hY, pRBU hI hryk dI jwiq pwq hY [ vKyivAW ivc pY<br />

ky) ieh nhIN pu`Cxw cwhIdw ik (Plwxy dI) jwiq kyhVI hY iks kul ivc aus dw <strong>jn</strong>m hoieAw<br />

[ (pu`Cxw hY qW) pu`Co ik sdw kwiem rihx vwlw prmwqmw iks ihrdy-Gr ivc prgt<br />

hoieAw hY [ jwiq pwiq qW jIv dI auhI hY ijho ijhy jIv krm kmWdw hY [<br />

<strong>jn</strong>m mrn (dy gyV) dw duK qdoN hI dUr huMdw hY jdoN jIv pRBU dy nwm ivc juVdw hY [ nwm<br />

ivc juiVAW hI (kwmwidk pMj corW qoN) ^lwsI huMdI hY [4[10[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] jwgqu ibgsY mUTo AMDw ] gil PwhI isir mwry DMDw ] Awsw AwvY mnsw<br />

jwie ] aurJI qwxI ikCu n bswie ]1] jwgis jIvx jwgxhwrw ] suK swgr AMimRq BMfwrw<br />

]1] rhwau ] kihE n bUJY AMDu n sUJY BoNfI kwr kmweI ] Awpy <strong>pRIiq</strong> pRym prmysuru krmI<br />

imlY vfweI ]2] idnu idnu AwvY iqlu iqlu CIjY mwieAw mohu GtweI ] ibnu <strong>gur</strong> bUfo Taur n<br />

pwvY jb lg dUjI rweI ]3] Aihinis jIAw <strong>dyiK</strong> sm@wlY suKu duKu purib kmweI ] krmhIxu<br />

scu BIiKAw mWgY nwnk imlY vfweI ]4]11] (pMnw 1330)<br />

pd ArQ:— jwgqu—(Awpxy vloN) jwgdw, (dunIAw dy kMmW ivc) sucyq isAwxw [ ibgsY—<br />

^uS huMdw hY [ mUTo—TigAw jw irhw hY, lu`itAw jw irhw hY [ AMDw—(mwieAw dy moh ivc)<br />

AMnHw [ gil—gl ivc [ isir—isr auqy [ mwry—(cotW) mwrdw hY [ DMDw—jgq dy jMjwlW<br />

dw i&kr [ mnsw—mn dy Purny [ aurJI—aulJI hoeI, ivgVI hoeI [ bswie—v`s, zor,<br />

pyS [1[<br />

jIvx—hy (jgq dy) jIvn ! jwgxhwrw—hy jwgxhwr ! hy jwgdy rihx dI smr`Qw r`Kx<br />

vwly ! [1[rhwau[<br />

bUJY—smJdw [ AMDu—(mwieAw dy moh ivc) AMnw jIv [ BoNfI—BYVI [ Awpy—Awp hI [<br />

krmI—(pRBU dI) myhr nwl [1[<br />

idnu idnu AwvY—iek iek kr ky idn AwauNdw hY [ CIjY—(aumr) GtdI jw rhI hY [<br />

GtweI—Gt hI, Git hI, ihrdy ivc hI (itikAw hoieAw hY) [ Taur—QW [ dUjI—pRBU qoN<br />

ibnw iksy hor dI pRIq [ rweI—rqw Br BI [3[<br />

Aih—idn [ inis—rwq [ <strong>dyiK</strong>—vyK ky, iDAwn nwl [ purib kmweI—ipClI kIqI<br />

kmweI Anuswr [ krm hIxu—ijs ƒ iksy pUrbly krmW dw mwx nhIN hY [ scu—sdw kwiem


ihx vwly pRBU dw nwm [ vfweI—ie`zq [4[<br />

ArQ:— hy pRBU ! qUµ swry jgq dw jIvn hYN; iek qUµ hI jwgdw hYN, isr& qyry ivc hI<br />

smr`Qw hY ik mwieAw qYƒ Awpxy moh dI nINd ivc suAw nhIN skdI [ hy suKW dy smuMdr pRBU<br />

! (qyry Gr ivc) nwm-AMimRq dy BMfwry Bry pey hn (jo mwieAw dy moh ivc Awqmk mOqy mry<br />

ipAW ƒ izMdw kr skdw hY) [1[rhwau[<br />

jIv Awpxy vloN isAwxw hY, pr mwieAw dy moh ivc AMnHw hoieAw ipAw hY, lu`itAw jw irhw hY<br />

(AnykW ivkwr ies dI Awqmk rwis pUMjI ƒ lu`t rhy hn) pr ieh ^uS ^uS iPrdw hY [ ies<br />

dy gl ivc mwieAw dy moh dI PwhI peI hoeI hY (jo ies ƒ dunIAw dy pdwrQW dy ip`Cy DUhI<br />

iPrdw hY) [ jgq dy jMjwlW dw i&kr ies dy isr auqy cotW mwrdw rihMdw hY [ dunIAw dIAW<br />

AwsW dw b`Dw jgq ivc AwauNdw hY, mn dy AnykW Purny lY ky ieQoN qur pYNdw hY [ ies dI<br />

izMdgI dI qwxI dunIAw dIAW AwsW qy mn dIAW dOVW nwl iplcI peI hY [ (ies qwxI ƒ<br />

iehnW pyicAW qoN sw& r`Kx vwsqy) ies dI koeI pyS nhIN jWdI [1[<br />

(mwieAw dy moh ivc) jIvn ieqnw AMnHw hoieAw ipAw hY ik iksy AwKI hoeI is`iKAw ƒ ieh<br />

smJ nhIN skdw, Awpxy Awp ies ƒ (Awqmk jIvn bcwx dI koeI g`l) su`JdI nhIN, in`q<br />

mMdy kMm hI krI jw irhw hY [ (pr jIv dy v`s dI g`l nhIN hY) prmysr Awp hI Awpxy<br />

crnW dI <strong>pRIiq</strong> pRym b^Sdw hY, aus dI myhr nwl hI aus dw nwm-ismrn dw mwx imldw hY<br />

[2[<br />

izMdgI dw iek iek kr ky idn AwauNdw hY qy ies qrHW QoVI QoVI kr ky aumr GtdI jWdI hY;<br />

pr mwieAw dw moh jIv dy ihrdy ivc (ausy qrHW) itikAw rihMdw hY [ <strong>gur</strong>U dI srn Awaux qoN<br />

ibnw jIv (mwieAw dy moh ivc) fu`bw rihMdw hY [ jdoN qk ies dy AMdr rqw Br BI mwieAw<br />

dI pRIq kwiem hY, ieh Btkdw iPrdw hY ies ƒ (Awqmk suK dI) QW nhIN l`BdI [3[<br />

(Awqmk jIvn dI dwiq pRBU qoN hI iml skdI hY jo) idn rwq bVy ghu nwl jIvW dI sMBwl<br />

krdw hY qy jIvW dI pUrblI kmweI Anuswr iehnW ƒ suK jW duK (Bogx ƒ) dyNdw hY [<br />

hy pRBU ! mYN cMgy kIqy krmW dw mwx nhIN krdw, mYƒ nwnk ƒ qyrw nwm ismrn dI vifAweI<br />

iml jwey, nwnk qyry dr qoN qyrw nwm ismrn dI iB`iCAw hI mMgdw hY [4[11[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] msit krau mUrKu jig khIAw ] AiDk b<strong>kau</strong> qyrI ilv rhIAw ] BUl cUk<br />

qyrY drbwir ] nwm ibnw kYsy Awcwr ]1] AYsy JUiT muTy sMswrw ] inMdku inMdY muJY ipAwrw<br />

]1] rhwau ] ijsu inMdih soeI ibiD jwxY ] <strong>gur</strong> kY sbdy dir nIswxY ] kwrx nwmu AMqrgiq<br />

jwxY ] ijs no ndir kry soeI ibiD jwxY ]2] mY mYlO aUjlu scu soie ] aUqmu AwiK n aUcw<br />

hoie ] mnmuKu KUil@ mhw ibKu Kwie ] <strong>gur</strong>muiK hoie su rwcY nwie ]3] AMDO bolO mugDu gvwru ]<br />

hIxO nIcu burO buirAwru ] nIDn kO Dnu nwmu ipAwru ] iehu Dnu swru horu ibiKAw Cwru ]4]


ausqiq inMdw sbdu vIcwru ] jo dyvY iqs <strong>kau</strong> jYkwru ] qU bKsih jwiq piq hoie ] nwnku khY<br />

khwvY soie ]5]12] (pMnw 1330)<br />

pd ArQ:— msit—^wmoSI [ msit krau—jy mYN ^moSI (ie^iqAwr) krW, jy mYN cu`p rhW<br />

[ jig—jgq ivc [ khIAw—ikhw jWdw hW [ AiDk—bhuq [ b<strong>kau</strong>—jy mYN bolW [<br />

rhIAw—rih jWdI hY, Gt jWdI hY [ BUl cUk—aukweIAW [ qyrY drbwir—qyrI hzUrI ivc [<br />

Awcwr—BweIcwrk rsmW [ kYsy—iksy kMm nhIN [1[<br />

AYsy—Ajyhy qrIky nwl [ JUiT—JUT ivc, ivArQ BweIcwrk rsmW dy bMDn ivc [ muTy—<br />

lu`ty jw rhy hn [ sMswrw—sMswrI jIv [ inMdku—(nwm-ismrn dI) inMidAw krn vwlw [<br />

inMdY—nwm ismrn ƒ inMddw hY, BweIcwrk rsmW dI pwbMdI ƒ nwm-ismrn dy twkry qy cMgw<br />

smJdw hY [1[rhwau[<br />

ijsu—ijs (nwm ismrn vwly ƒ) [ soeI—auhI mnu`K [ ibiD—jIvn dI ibDI, jIvnjugiq<br />

[ sbdy—sbid, Sbd ivc juV ky [ dir—pRBU dy dr qy [ nIswnY—prgt huMdw hY [<br />

AMqir giq—Awpxy ihrdy ivc [ jwxY—pCwxdw hY, sWJ pWdw hY [ ndir—myhr dI ingwh<br />

[2[<br />

mY mYlO—AsI jIv (nwm qoN Bu`l ky) ivkwrW nwl mlIn [ scu—sdw kwiem rihx vwlw pRBU<br />

[ AwiK—(Awpxy Awp ƒ) AwK ky [ mnmuKu—Awpxy mn dy ip`Cy qurn vwlw mnu`K [ KUil@—<br />

KulH ky, prq`K qOr qy [ ibKu—(ivSy ivkwrW dw) zihr [ nwie—pRBU dy nwm ivc [3[<br />

AMDy—mwieAw dy moh ivc AMnHw hoieAw jIv [ bolO—auh mnu`K jo pRBU dI is&iq-swlwh nhIN<br />

suxdw, nwm vloN bolw [ mugDu—mUrK [ buirAwru—bury qoN burw [ nIDn—inrDn, kMgwl [<br />

kO—vwsqy [ swru—sRySt [ ibiKAw—mwieAw [ Cwru—suAwh, inkMmI [4[<br />

iqs <strong>kau</strong>—aus prmwqmw ƒ [ jYkwru—nmskwr [ khwvY soie—auh prmwqmw hI (jIv dy<br />

mUMhoN AwpxI is&iq-swlwh) AKvWdw hY [5[<br />

ArQ:— hy pRBU ! sMswrI jIv ivArQ rsmW dy vihm ivc Ps ky mwieAw dy Fhy cVH ky<br />

Ajyhy lu`ty jw rhy hn (Awqmk jIvn Ajyhy lutw rhy hn ik iehnW ƒ ieh smJ hI nhIN<br />

pYNdI) [ (inrIAW BweIcwrk rsmW dy twkry qy qyry nwm-ismrn dI) inMdw krn vwlw mnu`K<br />

(qyry nwm ƒ) mwVw AwKdw hY (pr qyrI myhr nwl) mYƒ (qyrw nwm) ipAwrw l`gdw hY<br />

[1[rhwau[<br />

(dunIAwvI rsm-irvwj vloN by-prvwh ho ky qyrI is&iq-swlwh ivc msq ho ky) jy mYN cu`p<br />

kr rihMdw hW, qW jgq ivc mYN mUrK AwiKAw jWdw hW, pr jy (iehnW KuMJy hoey lokW ƒ<br />

iehnW dIAW ieh aukweIAW smJwx vwsqy) mYN bhuqw boldw hW, qW qyry crnW ivc suriq dw<br />

itkwau Gtdw hY [ (ieh lok inrIAW BweIcwrk rsmW dy krn ƒ hI jIvn dw shI rsqw<br />

smJdy hn, qyry ismrn dy au~dm ƒ ieh inMddy hn [ iehnW ivcoN aukweI vwlw rsqw kyhVw


hY ?) Asl aukweIAW auhI hn jo qyrI hzUrI ivc aukweIAW mMnIAW jwx [ auh BweIcwrk<br />

rsmW iksy ArQ nhIN jo qyrw nwm ismrn qoN ivCoVdIAW hn [1[<br />

(ieh krm-kWfI lok pRBU dI BgqI krn vwly ƒ inMndy hn, pr) ijs ƒ ieh mwVw AwKdy<br />

hn (Asl ivc) auhI mnu`K jIvn dI shI jugiq jwxdw hY, auh mnu`K <strong>gur</strong>U dy Sbd ivc juV<br />

ky pRBU dy dr qy Awdr-mwx hwsl krdw hY, swrI isRStI dy mUl pRBU dy nwm ƒ auh Awpxy<br />

ihrdy ivc vsWdw hY [<br />

pr is&iq-swlwh dI ieh jugiq auhI mnu`K smJdw hY ijs auqy pRBU Awp myhr dI nzr<br />

krdw hY [2[<br />

(pRBU dy nwm qoN KuMJ ky) AsI jIv mlIn-mn ho rhy hW, auh sdw kwiem rihx vwlw pRBU hI<br />

(ivkwrW dI mYl qoN) sw& hY [ (pRBU dI Xwd Bulw ky inry krm-kWf dy Awsry Awpxy Awp ƒ)<br />

au~qm AwK ky koeI mnu`K au~cy jIvn vwlw nhIN ho skdw [ ijhVw mnu`K (<strong>gur</strong>U dy Sbd qoN<br />

KuMJdw hY qy) Awpxy mn dy ip`Cy qurdw hY auh AJ`k ho ky (mwieAw-moh dw) zihr KWdw rihMdw<br />

hY (jo Awqmk jIvn ƒ mwr mukWdw hY [ iPr ieh su`cw qy au~cw ikvyN ?) [ jo mnu`K <strong>gur</strong>U dy<br />

d`sy rsqy qurdw hY, auh pRBU dy nwm ivc lIn rihMdw hY (qy auh su`cy jIvn vwlw hY) [3[<br />

mwieAw dy moh ivc AMnHw hoieAw mnu`K, pRBU dI is&iq-swlwh qoN kMn mUMd r`Kx vwlw mnu`K<br />

mUrK hY, gMvwr hY, Awqmk jIvn qoN s`Kxw hY [ nIvyN pwsy jw irhw hY, mMidAW qoN mMdw hY [<br />

prmwqmw dw nwm prmwqmw dy crnW dw ipAwr (Awqmk jIvn vloN) kMgwlW vwsqy Dn hY [<br />

iehI Dn sRySt Dn hY, ies qoN ibnw dunIAw dI mwieAw suAwh smwn hY [4[<br />

(pr jIvW dy kIh v`s ? is&iq-swlwh jW ies vloN n&rq, <strong>gur</strong>U dy Sbd dw ipAwr, pRBU dy<br />

guxW dI vIcwr—ieh jo kuJ BI dyNdw hY pRBU Awp hI dyNdw hY), jyhVw jyhVw pRBU jIvW ƒ ieh<br />

dyNdw hY sdw ausy ƒ nmskwr krnI cwhIdI hY (qy AwKxw cwhIdw hY ik) hy pRBU ! ijs ƒ qUµ<br />

AwpxI is&iq-swlwh b^Sdw hYN, aus dI, mwno, au~cI jwiq ho jWdI hY, aus ƒ ie`zq imldI<br />

hY [<br />

(pRBU dw dws) nwnk (pRBU dI is&iq-swlwh dy bol qdoN hI) AwK skdw hY jy pRBU Awp hI<br />

AKvwey [5[12[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] KwieAw mYlu vDwieAw pYDY Gr kI hwix ] bik bik vwdu clwieAw ibnu<br />

nwvY ibKu jwix ]1] bwbw AYsw ibKm jwil mnu vwisAw ] ibblu Jwig shij prgwisAw ]1]<br />

rhwau ] ibKu Kwxw ibKu bolxw ibKu kI kwr kmwie ] jm dir bwDy mwrIAih CUtis swcY nwie<br />

]2] ijv AwieAw iqv jwiesI kIAw iliK lY jwie ] mnmuiK mUlu gvwieAw drgh imlY<br />

sjwie ]3] jgu KotO scu inrmlO <strong>gur</strong> sbdIN vIcwir ] qy nr ivrly jwxIAih i<strong>jn</strong> AMqir


igAwnu murwir ]4] Ajru jrY nIJru JrY Amr Anµd srUp ] nwnku jl kO mInu sY Qy BwvY<br />

rwKhu <strong>pRIiq</strong> ]5]13] (pMnw 1331)<br />

pd ArQ:— pYDy—pihnx nwl, pihnx dy rs ivc Psy irhW [ hwix—nukswn [ Gr kI<br />

hwix—Gr dw hI nukswn, Awpxw hI nukswn, Awpxy Awqmk jIvn ƒ hI Gwtw [ bik<br />

bik—bol bol ky [ vwdu—JgVw [ ibKu—zihr [ jwix—smJ [1[<br />

bwbw—hy BweI ! AYsw vwisAw—AjyhI BYVI qrHW pwieAw igAw hY, Ajyhw burw PswieAw<br />

igAw hY [ ibKm jwil—AOKy jwl ivc [ ibblu—hVHW dw pwxI jo J`g nwl BirAw huMdw hY [<br />

Jwig—AOiKAweI nwl lMG ky [ shij—itkvIN hwlq ivc, Afol AvsQw ivc [1[rhwau[<br />

jm dir—jm rwj dy dr qy [ mwrIAih—mwrIdy hn, ku`tIdy hn [ swcY nwie—sdw-iQr<br />

rihx vwly pRBU dy nwm ivc (juV ky) [2[<br />

kIAw—kIqy krmW dw smUh [ iliK—ilK ky, (kIqy krmW dy) sMskwr mn ivc au~kr ky [<br />

mUlu—Asl rwis pUMjI [3[<br />

murwir igAwnu—prmwqmw nwl sWJ [4[<br />

Ajru—auh cot jo shwrnI AOKI hY [ jrY—shwr ley [ nIJru—cSmw [ JrY—c`l pYNdw hY,<br />

Pu`t pYNdw hY [ jl kO—pwxI ƒ [ mInu—m`C, m`CI [ sY—hY [ Qy—qYƒ (hy pRBU !) [ BwvY—<br />

cMgw l`gy [5[<br />

ArQ:— hy BweI ! (Kwx hMFwx qy AwpxI soBw krwx Awidk qy) AOKy jwl ivc mn Ajyhw<br />

Psdw hY (ik ies ivcoN inklxw kTn ho jWdw hY [ sMswr-smuMdr ivc mwieAw dy rsW dIAW<br />

iT`lW pY rhIAW hn, ies) JgUly pwxI ƒ AOiKAweI nwl lMG ky hI jdoN itkvIN AvsQw ivc<br />

ApVIdw hY qdoN mnu`K dy AMdr igAwn dw pRkwS huMdw hY [1[rhwau[<br />

pRBU dw ismrn C`f ky <strong>ijau</strong>N <strong>ijau</strong>N mnu`K suAwdly Kwxy KWdw hY iqauN iqauN Kwx dy csky dI mYl<br />

Awpxy mn ivc vDWdw hY, (suMdr bsq®) pihnx dy rs ivc PisAW BI mnu`K dy Awqmk<br />

jIvn ƒ hI Gwt pYNdI hY [ (Awpxy Awp ƒ vifAwaux dy) bol bol ky BI (dUijAW nwl)<br />

JgVw KVw kr lYNdw hY [ (so, hy BweI ! ismrn qoN KuMJ ky iehI) smJ ik mnu`K zihr<br />

(ivhwJdw hY) [1[<br />

(moh dy jwl ivc Ps ky) mnu`K jo kuJ KWdw hY auh BI (Awqmk jIvn leI) zihr, jo kuJ<br />

boldw hY auh BI zihr, jo kuJ krdw kmWdw hY auh BI zihr hI hY [ (Ajyhy bMdy Awi^r) jm<br />

rwj dy bUhy qy b`Dy hoey (mwnsk du`KW dI) mwr KWdy hn [ (iehnW mwnsk du`KW qoN) auhI<br />

^lwsI hwsl krdw hY jo sdw-iQr rihx vwly prmwqmw dy nwm ivc juVdw hY [2[<br />

jgq ivc ijvyN jIv nMgw AwauNdw hY iqvyN nMgw hI ieQoN clw jWdw hY (pr moh dy krVy jwl<br />

ivc PisAw rih ky ieQoN) kIqy mMdy krmW dy sMskwr Awpxy mn ivc au~kr ky Awpxy nwl lY


qurdw hY [ (swrI aumr) Awpxy mn dy ip`Cy qur ky (Bly guxW dI) rwis-pUMjI (jo QoVI bhuq<br />

p`ly sI ieQy hI) gvw jWdw hY, qy prmwqmw dI drgwh ivc ies ƒ szw imldI hY [3[<br />

jgq (dw moh) Kotw hY (Bwv, mnu`K dy mn ƒ Kotw mYlw bxw dyNdw hY), prmwqmw dw sdw-iQr<br />

nwm pivq® hY (mn ƒ BI pivq® krdw hY), (ieh s`cw nwm <strong>gur</strong>U dy Sbd ivc suriq joiVAW hI<br />

pRwpq huMdw hY [ (pr) Ajyhy bMdy koeI ivrly ivrly hI l`Bdy hn i<strong>jn</strong>HW ny Awpxy ihrdy ivc<br />

prmwqmw nwl jwx-pCwx pweI hY [4[<br />

(mwieAw dy moh dI s`t shwrnI bVI AOKI Kyf hY, ieh s`t Awqmw ƒ mwr ky r`K dyNdI hY, pr<br />

jyhVw koeI) ies nwh shwrI jwx vwlI s`t ƒ shwr lYNdw hY (aus dy AMdr) sdw At`l qy<br />

AwnMd-srUp prmwqmw (dy ipAwr) dw cSmw Pu`t pYNdw hY [<br />

hy pRBU ! ijvyN m`CI (vDIk vDIk) jl ƒ qWGdI hY, ijvyN (qyrw dws) nwnk (qyrI <strong>pRIiq</strong><br />

loVdw hY) qyrI myhr hovy, qW qUµ Awpxw ipAwr (myry ihrdy ivc) itkweI r`K (qw ik nwnk<br />

mwieAw dy moh-jwl ivc PsxoN bicAw rhy) [5[13[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] gIq nwd hrK cqurweI ] rhs rMg Purmwieis kweI ] pYn@xu Kwxw cIiq n<br />

pweI ] swcu shju suKu nwim vsweI ]1] ikAw jwnW ikAw krY krwvY ] nwm ibnw qin ikCu<br />

n suKwvY ]1] rhwau ] jog ibnod sÍwd Awnµdw ] miq sq Bwie Bgiq goibMdw ] kIriq krm<br />

kwr inj sMdw ] AMqir rvqO rwj rivMdw ]2] ipRau ipRau <strong>pRIiq</strong> pRyim aur DwrI ] dInw nwQu<br />

pIau bnvwrI ] Anidnu nwmu dwnu bRqkwrI ] iqRpiq qrMg qqu bIcwrI ]3] AkQO kQau<br />

ikAw mY joru ] Bgiq krI krwieih mor ] AMqir vsY cUkY mY mor ] iksu syvI dUjw nhI horu<br />

]4] <strong>gur</strong> kw sbdu mhw rsu mITw ] AYsw AMimRqu AMqir fITw ] ijin cwiKAw pUrw pdu hoie ]<br />

nwnk DRwipE qin suKu hoie ]5]14] (pMnw 1331)<br />

pd ArQ:— nwd—Awvwz [ gIq nwd—gIq gwxy [ hrK—^uSIAW [ rhs—AnMd, cwau [<br />

Purmwieis—hkUmq [ kweI—koeI BI cIz [ kweI cIiq n pweI—kuJ BI ic`q ivc nhIN<br />

pYNdI, kuJ BI ic`q ƒ cMgw nhIN l`gdw [ shju—Afol AvsQw [ vsweI—(ijqnw icr) mYN<br />

(Awpxy mn ƒ) vsWdw hW [1[<br />

ikAw jwnW—mYN kIh jwxdw hW ? qin—srIr ivc [1[rhwau[<br />

ibnod—kOqk [ Bwie—pRym dI rwhIN [ sq Bwie—s`cy pRym dI rwhIN [ kIriq—is&iqswlwh<br />

[ krm kwr—in`q dI kwr [ inj sMdw—myrI AwpxI [ sMdw—dw [ rvqO—rm irhw<br />

hY, prgt ho irhw hY [ rwj—pRkwS [ rwj rvMdw—cnxw kr irhw hY [2[<br />

pRyim—pRym dI rwhIN [ aur DwrI—mYN ihrdy ivc itkw irhw hW [ pIau—pqI-pRBU [<br />

bnvwrI—jgq dw mwlk [ Anidnu—hr roz [ bRq kwrI—bRq kr irhw hW, nym inbwh<br />

irhw hW [ qrMg—mwieAw dy moh dIAW lihrW [ qqu—jgq dw mUl pRBU [3[<br />

AkQO—ijs dy gux kQy nhIN jw skdy [ kQau—mYN ibAwn kr skW [ mor—mYQoN [ krI—mYN


krW [ mY mor—mYN myrI [4[<br />

ijin—ijs mnu`K ny [ pdu—Awqmk drjw [ DRwipE—r`j igAw [5[<br />

ArQ:— mYƒ ieh smJ nhIN ik (myrw isrjxhwr myry vwsqy) kIh kuJ kr irhw qy (mYQoN) kI<br />

krw irhw hY [ (pr mYN ieh smJdw hW ik) prmwqmw dy nwm qoN ibnw hor kuJ BI myry ihrdy<br />

ivc cMgw nhIN lgdw [1[rhwau[<br />

dunIAw vwly gIq gwxy, dunIAw vwlIAW ^uSIAW qy cqurweIAW, dunIAw vwly cwau mlHwr qy<br />

hkUmqW, AnykW pdwrQ Kwxy qy suMdr bsq® pihnxy—(iehnW ivcoN) kuJ BI myry ic`q ivc nhIN<br />

BwauNdw [ (ijqnw icr) ismrn dI rwhIN mYN (prmwqmw ƒ Awpxy ihrdy ivc) vsWdw hW, myry<br />

AMdr At`l Afolqw bxI rihMdI hY, myry AMdr suK bixAw rihMdw hY [1[<br />

(pRBU-crnW dy) s`cy pRym dI brkiq nwl myrI miq ivc goibMd dI BgqI itkI hoeI hY, pRBU dI<br />

is&iq-swlwh krnI hI myrI AwpxI in`q dI kwr bx geI hY, iesy ivcoN mYƒ jog dy kOqkW dy<br />

suAwd qy AwnMd Aw rhy hn [ (swry jgq ivc) pRkwS krn vwlw pRBU myry ihrdy ivc hr<br />

vyly hulwry dy irhw hY [2[<br />

pRBU dy pRym ivc (juV ky) mYN aus ipAwry ƒ inq pukwrdw hW, aus dI <strong>pRIiq</strong> mYN Awpxy ihrdy<br />

ivc itkWdw hW [ (mYƒ XkIn bx igAw hY ik) auh dInW dw nwQ hY, auh sB dw pqI hY;<br />

auh jgq dw mwlk hY [ hr roz (hr vyly) aus dw nwm ismrnw qy hornW ƒ ismrn leI<br />

pRyrnw—ieh nym mYN sdw inbwh irhw hW [ <strong>ijau</strong>N <strong>ijau</strong>N mYN jgq dy mUl pRBU (dy guxW) ƒ<br />

ivcwrdw hW; mwieAw dy moh dIAW lihrW vloN mYN iq®pq huMdw jw irhw hW [3[<br />

hy pRBU ! qyry gux ibAwn nhIN kIqy jw skdy [ myrI kIh qwkq hY ik mYN qyry gux ibAwn krW<br />

? jdoN qUµ mYQoN AwpxI BgqI krWdw hYN qdoN hI mYN kr skdw hW [ jdoN qyrw nwm myry AMdr Aw<br />

v`sdw hY qW (myry AMdroN) ‘mYN myrI’ mu`k jWdI hY (haumY qy mmqw dovyN nws ho jWdIAW hn) qYQoN<br />

ibnw mYN iksy hor dI BgqI nhIN kr skdw, mYƒ qyry vrgw koeI hor id`sdw hI nhIN [4[<br />

(hy pRBU ! qyrI myhr nwl) qyrw nwm-AMimRq myry AMdr Ajyhw prgt ho igAw hY ik <strong>gur</strong>U dw<br />

Sbd (ijs dI rwhIN qyrw nwm-AMimRq imldw hY) mYƒ im`Tw l`g irhw hY mYƒ hor swry rsW<br />

nwloN iSromxI rs jwp irhw hY [<br />

hy nwnk ! ijs mnu`K ny pRBU dw nwm-rs c`iKAw hY aus ƒ pUrn Awqmk AvsQw dw drjw<br />

iml jWdw hY, auh dunIAw dy pdwrQW vloN r`j jWdw hY, aus dy ihrdy ivc Awqmk suK bixAw<br />

rihMdw hY [5[14[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] AMqir <strong>dyiK</strong> sbid mnu mwinAw Avru n rWgnhwrw ] Aihinis jIAw <strong>dyiK</strong><br />

smwly iqs hI kI srkwrw ]1] myrw pRBu rWig GxO Aiq rUVO ] dIn dieAwlu pRIqm mnmohnu<br />

Aiq rs lwl sgUVO ]1] rhwau ] aUpir kUpu ggn pinhwrI AMimRqu pIvxhwrw ] ijs kI


cnw so ibiD jwxY <strong>gur</strong>muiK igAwnu vIcwrw ]2] psrI ikrix ris kml ibgwsy sis Gir sUru<br />

smwieAw ] kwlu ibDuMis mnsw min mwrI <strong>gur</strong> pRswid pRBu pwieAw ]3] Aiq ris rMig clUlY<br />

rwqI dUjw rMgu n koeI ] nwnk rsin rswey rwqy riv rihAw pRBu soeI ]4]15] (pMnw<br />

1331-1332)<br />

pd ArQ:— <strong>dyiK</strong>—vyK ky [ sbid—<strong>gur</strong>uU dy Sbd ivc (juV ky) [ Aih—idn [ inis—rwq<br />

[ smwly—sMBwl krdw hY [ iqs hI kI—aus (prmwqmw) dI hI [ srkwr—hkUmq,<br />

bwdSwhI [1[<br />

rWig—rMg vwlw [ rWig GxO—gUVHy rMg vwlw [ rUVO—sohxw [ lwl sgUVO—gUVHy nwl rMg<br />

vwlw [ Aiq rs—bhuq rs vwlw, rsW dw somw, pRym dw somw [1[rhwau[<br />

aUpir—auqWh, sB qoN au~cw [ kUpu—KUh, AMimRq dw KUh, nwm-AMimRq dw somw-prmwqmw [<br />

ggn—AwkwS, icdwkwS, dsvW duAwr [ ggn pinhwrI—ggn dw pinhwrI, ggn dw<br />

pwxI Brn vwlw, au~cI ibRqI vwlw [ ibiD—qrIkw, nwm-AMimRq iplwx dw qrIkw [<br />

<strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dI srn pY ky [ igAwnu—jwx-pCwx, fUMGI sWJ [2[<br />

pswrI—iKlwrI [ ris—rs nwl, AwnMd nwl [ ibgwsy—iKVdy hn [ sis—cMd®mw,<br />

sIqlqw; mn dI SWq AvsQw [ sis Gir—cMd®mw dy Gr ivc [ sUru—sUrj, qpS, qwmsI<br />

suBwau [ kwlu—mOq (dw fr) [ ibDuMis—mwr ky [ mnsw—mn dw Purnw, mwiek Purnw [<br />

min—mn ivc [3[<br />

ris—rs ivc, ipAwr ivc, AwnMd ivc [ clUlY rMig—gUVHy rMg ivc [ rwqI—rMgI hoeI [<br />

rsin—jIB [ rswey—i<strong>jn</strong>HW ny rs vwlI bxwieAw hY [4[<br />

ArQ:— myrw pRBU bVy gUVHy pRym-rMg vwlw hY bVw sohxw hY dInW auqy dieAw krn vwlw hY,<br />

sB dw ipAwrw hY, sB dy mn ƒ mohx vwlw hY, pRym dw somw hY, pRym dy gUVHy lwl rMg ivc<br />

rMigAw hoieAw hY [1[rhwau[<br />

(jIvW dy mnW auqy pRym dw) rMg cwVHn vwlw (pRym dy somy prmwqmw qoN ibnw) koeI hor nhIN hY,<br />

(ausy dI myhr nwl) <strong>gur</strong>U dy Sbd ivc juV ky pRBU ƒ Awpxy ihrdy ivc (v`sdw) vyK ky jIv dw<br />

mn aus dy pRym-rMg ƒ kbUl kr lYNdw hY [ (pRym dw somw) pRBU idn rwq ghu nwl jIvW dI<br />

sMBwl krdw hY, ausy dI hI swrI isRStI ivc bwdSwhI hY (pRym dI dwiq aus dy Awpxy hI h`Q<br />

ivc hY) [1[<br />

nwm-AMimRq dw somw prmwqmw sB qoN au~cw hY; au~cI ibRqI vwlw jIv hI (aus dI myhr nwl)<br />

nwm-AMimRq pI skdw hY [ nwm-AMimRq iplwx dw qrIkw (BI) auh prmwqmw Awp hI jwxdw<br />

hY ijs dI rcI hoeI ieh isRStI hY [ (aus qrIky Anuswr pRBU dI myhr nwl) jIv <strong>gur</strong>U dI<br />

srn pY ky pRBU nwl fUMGI sWJ pWdw hY qy aus dy guxW dI ivcwr krdw hY [2[


ijvyN sUrj dIAW ikrnW iKlirAW kOl Pul iKV pYNdy hn iqvyN pRBU dI joiq-ikrn dw pRkwS<br />

hoieAW mnu`K dw mn nwm-AMimRq dy rs nwl iKV pYNdw hY (mn SWq AvsQw pRwpq kr lYNdw<br />

hY, qy aus) SWq AvsQw ivc mnu`K dw qwmsI suBwau smw jWdw hY [ mnu`K mOq dy fr ƒ mukw<br />

ky mwiek Purny Awpxy mn ivc hI mwr dyNdw hY, qy <strong>gur</strong>U dI myhr nwl prmwqmw ƒ (Awpxy<br />

AMdr hI) l`B lYNdw hY [3[<br />

i<strong>jn</strong>HW mnu`KW dI jIB pRym dy somy pRBU ivc pRBU dy gUVHy ipAwr-rMg ivc rMgI jWdI hY, auhnW ƒ<br />

mwieAw dy moh dw rMg poh nhIN skdw [<br />

hy nwnk ! i<strong>jn</strong>HW ny jIB ƒ nwm-rs nwl rswieAw hY, auh pRBU-pRym ivc r`qy gey hn, auhnW<br />

ƒ prmwqmw hr QW ivAwpk id`sdw hY [4[15[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] bwrh mih rwvl Kip jwvih chu iCA mih sMinAwsI ] jogI kwpVIAw<br />

isrKUQy ibnu sbdY gil PwsI ]1] sbid rqy pUry bYrwgI ] AauhiT hsq mih BIiKAw jwcI<br />

eyk Bwie ilv lwgI ]1] rhwau ] bRhmx vwdu pVih kir ikirAw krxI krm krwey ] ibnu<br />

bUJy ikCu sUJY nwhI mnmuKu ivCuiV duKu pwey ]2] sbid imly sy sUcwcwrI swcI drgh mwny ]<br />

Anidnu nwim rqin ilv lwgy juig juig swic smwny ]3] sgly krm Drm suic sMjm jp<br />

qp qIrQ sbid vsy ] nwnk siq<strong>gur</strong> imlY imlwieAw dUK prwCq kwl nsy ]4]16] (pMnw<br />

1332)<br />

pd ArQ:— bwrh—jogIAW dy bwrW pMQ (hyqu, pwv, AweI, gmX, pwgl, gopwl, kMQVI,<br />

bn, DÍj, colI, rwvl Aqy dws) [ rwvl—jogI jo Al`K Al`K dI Duin kr ky iB`iCAw mMgdy<br />

hn [ jogIAW dw iek Kws i&rkw ijs ivc muslmwn Aqy ihMdU dovyN huMdy hn [ chu iCA<br />

mih—ds (i&rikAW) ivc (sMinAwsIAW dy ds i&rky:— qIrQ, AwSRm, vn, ArxX,<br />

igir, prvq, swgr, srsÍqI, BwrqI Aqy purI) [ kwpVIAw—twkIAW dI godVI jW colw<br />

pihnx vwlw [ isrKUQw—jYn mq dw iek i&rkw jo isr dy vwl jVHW qoN pu`t dyNdw hY, FUMFIAw<br />

[ gil—gl ivc [1[<br />

sbid—<strong>gur</strong>U dy Sbd ivc [ bYrwgI—ivrkq [ AauhT—(AvG´) ihrdw [ AauhiT hsq—<br />

(AvG´ÔQ) ihrdy ivc itikAw hoieAw [ BIiKAw—iB`iCAw, dwn [ jwcI—mMgI [ eyk<br />

Bwie—ie`k (prmwqmw) dy ipAwr ivc [1[rhwau[<br />

vwdu—JgVw, crcw, bihs [ kir—kr ky [ ikirAw krm—krm kWf [ mnmuKu—Awpxy<br />

mn dy ip`Cy qurn vwlw [ ivCuiV—pRBU qoN iv`CuV ky [2[<br />

sUcw cwrI—pivq® Awcrn vwly [ nwim rqin—nwm-rqn ivc, sRySt nwm ivc [ jug<br />

jug—hryk jug ivc, sdw hI [3[<br />

suic—pivq®qw [ sMjm—ieMid®AW ƒ v`s ivc r`Kx dy au~dm [ siq<strong>gur</strong> imlY—(jyhVw mnu`K)


<strong>gur</strong>U ƒ iml pYNdw hY [ prwCq—pwp [ kwl—mOq dw fr [4[<br />

ArQ:— jyhVy mnu`K prmwqmw dI is&iq-swlwh dI bwxI ivc rMgy rihMdy hn, auh (mwieAw<br />

dy moh qoN) pUry qOr qy auprwm rihMdy hn [ auhnW ny Awpxy ihrdy ivc itky prmwqmw (dy<br />

crnW) ivc (juV ky sdw aus dy nwm dI) iB`iCAw mMgI hY, auhnW dI suriq isr& prmwqmw<br />

dy ipAwr ivc itkI rihMdI hY [1[<br />

prmwqmw dI is&iq-swlwh qoN KuMJ ky bwrW hI i&rikAW ivc dy jogI Aqy dsW hI i&rikAW<br />

ivc dy sMinAwsI Kpdy iPrdy hn [ twkIAW dI godVI pihnx vwly jogI Aqy isr dy vwlW ƒ<br />

jVHW qoN hI putwx vwly FUMFIey jYnI BI (^uAwr hI huMdy rihMdy hn) [ <strong>gur</strong>U dy Sbd qoN ibnw<br />

iehnW sBnW dy gl ivc (mwieAw dy moh dI) PwhI peI rihMdI hY [1[<br />

bRwhmx au~cy Awcrn (qy zor dyx dy QW) krm kWf krWdw hY, ieh krm kWf kr ky (iesy dy<br />

AwDwr qy Swsq®W ivcoN) crcw pVHdy hn [ Awpxy mn dy ip`Cy qurn vwlw mnu`K prmwqmw dI<br />

Xwd qoN KuMJ ky Awqmk du`K shwrdw hY, i<strong>kau</strong>Nik (<strong>gur</strong>U dy Sbd ƒ) nwh smJx dy kwrn ies ƒ<br />

jIvn dw shI rsqw su`Jdw nhIN hY [2[<br />

pivq® krq`b vwly isr& auh bMdy hn jo (mnoN) <strong>gur</strong>U dy Sbd ivc juVy hoey hn, prmwqmw dI<br />

sdw kwiem rihx vwlI drgwh ivc auhnW ƒ Awdr imldw hY [ auhnW dI ilv hr roz pRBU<br />

dy sRySt nwm ivc <strong>lgI</strong> rihMdI hY, auh sdw hI sdw-iQr (dI Xwd) ivc lIn rihMdy hn [3[<br />

(mu`kdI g`l,) krm kWf dy swry Drm, (bwhrlI) su`c, (bwhrly) sMjm, jp qp qy qIrQieSnwn—ieh<br />

swry hI <strong>gur</strong>U dy Sbd ivc v`sdy hn (Bwv, pRBU dI is&iq-swlwh dI bwxI ivc<br />

juVn vwly ƒ iehnW krmW DrmW dI loV nhIN rih jWdI) [<br />

hy nwnk ! jyhVw mnu`K pRBU dI myhr nwl <strong>gur</strong>U ƒ iml pYNdw hY [ (<strong>gur</strong>U dI srn Aw jWdw hY)<br />

aus dy swry du`K-klyS, pwp qy mOq Awidk dy fr dUr ho jWdy hn [4[16[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] sMqw kI ryxu swD <strong>jn</strong> sMgiq hir kIriq qru qwrI ] khw krY bpurw jmu<br />

frpY <strong>gur</strong>muiK irdY murwrI ]1] jil jwau jIvnu nwm ibnw ] hir jip jwpu jpau jpmwlI<br />

<strong>gur</strong>muiK AwvY swdu mnw ]1] rhwau ] <strong>gur</strong> aupdys swcu suKu jw <strong>kau</strong> ikAw iqsu aupmw khIAY ]<br />

lwl jvyhr rqn pdwrQ Kojq <strong>gur</strong>muiK lhIAY ]2] cInY igAwnu iDAwnu Dnu swcO eyk sbid<br />

ilv lwvY ] inrwlµbu inrhwru inhkyvlu inrBau qwVI lwvY ]3] swier spq Bry jl inrmil<br />

aultI nwv qrwvY ] bwhir jwqO Twik rhwvY <strong>gur</strong>muiK shij smwvY ]4] so igrhI so dwsu<br />

audwsI ijin <strong>gur</strong>muiK Awpu pCwinAw ] nwnku khY Avru nhI dUjw swc sbid mnu mwinAw<br />

]5]17] (pMnw 1332)<br />

pd ArQ:— ryxu—crn-DUV [ kIriq—is&iq-swlwh [ qru qwrI—qwrI qr, (pwr lMGx<br />

vwsqy) ieh qwrI lw [ khw krY—kIh kr skdw hY ? kuJ ivgwV nhIN skdw [ bpurw—<br />

ivcwrw [ frpY—frdw hY [ irdY—ihrdy ivc [ murwrI—prmwqmw [1[


jil jwau—sV jwey [ jpau—mYN jpdw hW [ jpmwlI—mwlw [ swdu—suAwd, rs [ mnw—<br />

hy mn ! [1[<br />

<strong>gur</strong> aupdys suKu—<strong>gur</strong>U dy aupdyS dw AwnMd [ jw <strong>kau</strong>—ijs (mnu`K) ƒ [ aupmw—vifAweI [<br />

<strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dy snmuK ho ky [2[<br />

cInY—pCwxdw hY smJdw hY [ igAwnu—(prmwqmw nwl) fUMGI sWJ [ swcO—sdw kwiem<br />

rihx vwlw [ sbid—Sbd ivc [ inrwlMbu—(inr-AwlMbu) ijs ƒ iksy hor Awsry dI loV<br />

nhIN [ inrhwru—(inr-Awhwru) ijs ƒ iksy ^urwk dI loV nhIN [ inhkyvlu—ijs ƒ koeI<br />

vwsnw poh nhIN skdI [ qwVI lwvY—AwpxI suriq ivc itkWdw hY [3[<br />

swier—smuMdr, swgr [ spq—s`q [ swier spq—s`q smuMdr, s`q srovr (pMj igAwnieMd®y,<br />

mn Aqy buiD) [ jl inrmil—inrml jl nwl [ aultI—mwieAw vloN prqweI hoeI<br />

[ nwv—byVI, jIvn-byVI [ jwqO—jWdw [ Twik—vrj ky [ shij—shj (AvsQw) ivc<br />

[4[<br />

igrhI—igRhsqI [ audwsI—ivrkq [ ijin—ijs ny [ <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dI srn pY ky [<br />

Awpu—Awpxy Awp ƒ [ sbid—Sbd ivc [5[<br />

ArQ:— pRBU dw nwm ismrn qoN ibnw (mnu`K dw) jIvn (ivkwrW dI A`g ivc sVdw hY qW)<br />

ipAw sVy (ismrn qoN ibnw koeI hor au~dm ies ƒ sVn qoN bcw nhIN skdw) [ (ies vwsqy)<br />

hy (myry) mn ! mYN prmwqmw dw nwm jp ky jpdw hW (Bwv, muV muV prmwqmw dw nwm hI<br />

jpdw hW), mYN prmwqmw dy jwp ƒ hI mwlw (bxw ilAw hY) [ <strong>gur</strong>U dI srn pY ky (jipAW<br />

ies jwp dw) AwnMd AwauNdw hY [1[rhwau[<br />

(hy myry mn !) sMq <strong>jn</strong>W dI crn-DUV (Awpxy m`Qy qy lw), swD <strong>jn</strong>W dI sMgiq kr, (sqsMg<br />

ivc) prmwqmw dI is&iq-swlwh kr (sMswr smuMdr dIAW lihrW ivcoN pwr lMGx leI ieh)<br />

qwrI lw [ <strong>gur</strong>U dI srn pY ky (ijs mnu`K dy) ihrdy ivc prmwqmw (Aw v`sdw) hY, ivcwrw<br />

jmrwj (BI) ausdw kuJ ivgwV nhIN skdw, sgoN jmrwj (aus pwsoN) frdw hY [1[<br />

ijs mnu`K ƒ siq<strong>gur</strong>U dy aupdyS dw sdw kwiem rihx vwlw Awqmk AwnMd Aw jWdw hY, aus<br />

dI vifAweI ibAwn nhIN kIqI jw skdI [ jyhVw mnu`K <strong>gur</strong>U dI srn pYNdw hY auh (<strong>gur</strong>U dy<br />

aupdyS ivcoN) Kojdw Kojdw lwl hIry rqn (Awidk pdwrQW vrgy kImqI Awqmk gux) hwsl<br />

kr lYNdw hY [2[<br />

jyhVw mnu`K iek (pRBU dI is&iq) dy Sbd ivc suriq joVdw hY auh prmwqmw nwl fUMGI sWJ<br />

pwxI smJ lYNdw hY, prmwqmw ivc juVI suriq aus dw sdw-iQr Dn bx jWdw hY [ auh mnu`K<br />

AwpxI suriq ivc aus prmwqmw ƒ itkw lYNdw hY ijs ƒ iksy hor Awsry dI loV nhIN ijs ƒ<br />

iksy ^urwk dI loV nhIN ijs ƒ koeI vwsnw poh nhIN skdI [3[


(pMjy igAwn-ieMd®y, mn Aqy buiD ieh s`qy hI mwno, cSmy hn i<strong>jn</strong>HW qoN hryk ienswn ƒ<br />

Awqmk jIvn dI pRPu`lqw vwsqy cMgI mMdI pRyrnw dw pwxI imldw rihMdw hY) ijs mnu`K dy<br />

ieh s`qy hI srovr nwm-ismrn dy pivq® jl nwl Bry rihMdy hn (aus ƒ iehnW qoN piv`q®<br />

pRyrnw dw jl imldw hY qy) auh ivkwrW vloN aultw ky AwpxI ijMdgI dI byVI nwm-jl ivc<br />

qrWdw hY [ (nwm dI brkiq nwl) auh bwhr Btkdy mn ƒ rok r`Kdw hY, qy <strong>gur</strong>U dI srn pY<br />

ky Afol AvsQw ivc lIn rihMdw hY [4[<br />

(jy mn ivkwrW vl Btkdw hI rhy qW igRhsqI jW ivrkq AKvwx ivc koeI &rk nhIN<br />

pYNdw) ijs mnu`K ny <strong>gur</strong>U dI srn pY ky Awpxy Awp ƒ pCwx ilAw hY auhI (Asl) igRhsqI hY<br />

qy auhI (pRBU dw) syvk ivrkq hY [<br />

nwnk AwKdw hY ijs mnu`K dw mn sdw-iQr rihx vwsqy prmwqmw (dI is&iq-swlwh) dy<br />

Sbd ivc ig`J jWdw hY, aus ƒ pRBU qoN ibnw (ikqy BI) koeI hor dUjw nhIN id`sdw [5[17[<br />

rwgu pRBwqI mhlw 3 caupdy<br />

siq<strong>gur</strong> pRswid ] <strong>gur</strong>muiK ivrlw koeI bUJY sbdy rihAw smweI ] nwim rqy sdw suKu pwvY<br />

swic rhY ilv lweI ]1] hir hir nwmu jphu <strong>jn</strong> BweI ] <strong>gur</strong> pRswid mnu AsiQru hovY<br />

Anidnu hir ris rihAw AGweI ]1] rhwau ] Anidnu Bgiq krhu idnu rwqI iesu jug kw<br />

lwhw BweI ] sdw <strong>jn</strong> inrml mYlu n lwgY sic nwim icqu lweI ]2] suKu sIgwru siq<strong>gur</strong>U<br />

idKwieAw nwim vfI vifAweI ] AKut BMfwr Bry kdy qoit n AwvY sdw hir syvhu BweI ]3]<br />

Awpy krqw ijs no dyvY iqsu vsY min AweI ] nwnk nwmu iDAwie sdw qU siqguir dIAw<br />

idKweI ]4]1] (pMnw 1332-1333)<br />

pd ArQ:— <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dy snmuK rih ky [ bUJY—smJdw hY (iek-vcn) [ sbdy—<strong>gur</strong>U<br />

dy Sbd dI rwhIN [ rihAw smweI—(sB ivc) ivAwpk hY [ nwim—nwm ivc [ pwvY—<br />

hwsl krdw hY [ swic—sdw-iQr rihx vwly prmwqmw ivc [ rhY lweI—lwie rhY, lweI<br />

r`Kdw hY [1[<br />

<strong>jn</strong> BweI—hy <strong>jn</strong>o ! hy Brwvo ! pRswid—ikrpw nwl [ AsiQru—Afol [ Anidnu—hr roz<br />

[ ris—rs nwl [ rihAw AGweI—r`ijAw rihMdw hY [1[<br />

iesu jug kw—ies mnu`Kw jIvn dw [ lwhw—lwB [ inrml—piv`qr jIvn vwly [ sic—<br />

sdw-iQr hrI ivc [ nwim—nwm ivc [ sic nwim—sdw-iQr hir-nwm ivc [2[<br />

sIgwru—gihxw, (Awqmk jIvn leI) gihxw [ AKut—kdy nwh mu`kx vwly [ BMfwr—^zwny<br />

[3[<br />

Awpy—Awp hI [ ijs no—(sMbMDk ‘no’ dy kwrn l&z ‘ijsu’ dw u au~f igAw hY) [ iqsu<br />

min—aus (mnu`K) dy mn ivc [ siqguir—siq<strong>gur</strong>U ny [4[


ArQ:— hy BweI <strong>jn</strong>o ! sdw prmwqmw dw nwm jipAw kro [ (nwm jpx dI rwhIN) <strong>gur</strong>U dI<br />

ikrpw nwl (mnu`K dw) mn (mwieAw dy h`ilAW dy twkry qy) Afol rihMdw hY [ hir-nwm dy<br />

suAwd dI brkiq nwl (mnu`K) hr vyly (mwieAw dy lwlc vloN) r`ijAw rihMdw hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! koeI ivrlw mnu`K <strong>gur</strong>U dy snmuK rih ky <strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN (ieh) smJ lYNdw hY<br />

ik prmwqmw sB QweIN ivAwpk hY [ prmwqmw dy nwm ivc r`qw rih ky (mnu`K) sdw<br />

Awqmk AwnMd mwxdw hY, sdw kwiem rihx vwly pRBU ivc suriq joVI r`Kdw hY [1[<br />

hy BweI ! idn rwq hr vyly prmwqmw dI BgqI krdy rho [ iehI hY ies mnu`Kw jIvn dw<br />

lwB [ (BgqI krn vwly) mn`uK sdw piv`qr jIvn vwly ho jWdy hn [ ijhVw mnu`K sdwiQr<br />

hir-nwm ivc ic`q joVdw hY (aus dy mn ƒ ivkwrW dI) mYl nhIN l`gdI [2[<br />

hy BweI ! Awqmk AwnMd (mnu`Kw jIvn vwsqy iek) gihxw hY [ (ijs mnu`K ƒ) <strong>gur</strong>U ny (ieh<br />

gihxw) ivKw id`qw, aus ny hir-nwm ivc juV ky (lok prlok dI) ie`zq K`t leI [ hy BweI<br />

! sdw pRBU dI syvw-BgqI krdy rho (sdw BgqI krdy irhW ieh) kdy nwh mu`kx vwly ^zwny<br />

(mnu`K dy AMdr) Bry rihMdy hn, (iehnW ^zwinAW ivc) kdy kmI nhIN huMdI [3[<br />

pr, hy BweI ! ieh nwm-^zwnw ijs mnu`K ƒ krqwr Awp hI dyNdw hY, aus dy mn ivc Aw<br />

v`sdw hY [ hy nwnk ! qUµ sdw hir-nwm ismrdw rhu [ (BgqI-ismrn dw ieh rsqw) <strong>gur</strong>U<br />

ny (hI) ivKwieAw hY (ieh rsqw <strong>gur</strong>U dI rwhIN hI l`Bdw hY) [4[1[<br />

pRBwqI mhlw 3 ] inrguxIAwry <strong>kau</strong> bKis lY suAwmI Awpy lYhu imlweI ] qU ibAMqu qyrw AMqu<br />

n pwieAw sbdy dyhu buJweI ]1] hir jIau quDu ivthu bil jweI ] qnu mnu ArpI quDu AwgY<br />

rwKau sdw rhW srxweI ]1] rhwau ] Awpxy Bwxy ivic sdw rKu suAwmI hir nwmo dyih<br />

vifAweI ] pUry <strong>gur</strong> qy Bwxw jwpY Anidnu shij smweI ]2] qyrY BwxY Bgiq jy quDu BwvY Awpy<br />

bKis imlweI ] qyrY BwxY sdw suKu pwieAw guir iqRsnw Agin buJweI ]3] jo qU krih su hovY<br />

krqy Avru n krxw jweI ] nwnk nwvY jyvfu Avru n dwqw pUry <strong>gur</strong> qy pweI ]4]2] (pMnw<br />

1333)<br />

pd ArQ:— <strong>kau</strong>—ƒ [ suAwmI—hy suAwmI ! Awpy—(qUµ) Awp hI [ sbdy—(<strong>gur</strong>U dy) Sbd<br />

ivc (joV ky) [ buJweI—(Awqmk jIvn dI) sUJ [1[<br />

bil jwie—bil jweIN, mYN kurbwn jWdw hW [ ArpI—ArpIN, mYN Byt krdw hW [ rwKau—<br />

rwKauN, mYN r`Kdw hW [1[rhwau[<br />

suAwmI—hy suAwmI ! nwmo—nwm hI [ vifAweI—ie`zq [ qy—qoN, dI rwhIN [ jwpY—jwpdw<br />

hY, smJ ivc AwauNdw hY [ Anidnu—hr roz, hr vyly [ shij—Awqmk Afolqw ivc [<br />

smweI—lInqw [2[<br />

BwxY—Bwxy ivc [ quDu—qYƒ [ BwvY—cMgw l`gy [ guir—<strong>gur</strong>U ny [3[


krqy—hy krqwr ! jyvfu—brwbr [ qy—qoN [ pweI—pRwpq huMdw hY [4[<br />

ArQ:— hy pRBU jI ! mYN qYQoN sdky jWdw hW [ mYN (Awpxw) qn (Awpxw) mn Byt krdw hW,<br />

qyry A`gy r`Kdw hW (imhr kr,) mYN sdw qyrI srn ipAw rhW [1[rhwau[<br />

hy myry suAwmI ! (mYN) gux-hIn ƒ b^S lY, qUµ Awp hI (mYƒ Awpxy) crnW ivc joVI r`K [ qUµ<br />

byAMq hYN, qyry guxW dw iksy ny AMq nhIN pwieAw [ (hy suAwmI ! <strong>gur</strong>U dy) Sbd ivc (joV ky)<br />

mYƒ (Awqmk jIvn dI) sUJ b^S [1[<br />

hy myry suAwmI ! mYƒ sdw AwpxI rzw ivc r`K, mYƒ Awpxw nwm hI dyh (ieh hI myry vwsqy)<br />

ie`zq (hY) [ hy BweI ! pUry <strong>gur</strong>U pwsoN (prmwqmw dI) rzw dI smJ AwauNdI hY, Aqy hr vyly<br />

Awqmk Afolqw ivc lInqw ho skdI hY [2[<br />

hy myry suAwmI ! jy qYƒ cMgw l`gy qW qyrI rzw ivc hI qyrI BgqI ho skdI hY, qUµ Awp hI<br />

imhr kr ky Awpxy crnW ivc joVdw hYN [ (ijs mnu`K dy AMdroN) <strong>gur</strong>U ny iq®Snw dI A`g buJw<br />

id`qI, aus ny (hy pRBU !) qyrI rzw ivc rih ky sdw Awqmk AwnMd mwixAw [3[<br />

hy krqwr ! (jgq ivc) auhI kuJ huMdw hY jo qUµ (Awp) krdw hYN (qyrI mrzI dy ault) hor<br />

kuJ nhIN kIqw jw skdw [ hy nwnk ! prmwqmw dy nwm dy brwbr dw hor koeI dwqW dyx<br />

vwlw nhIN hY [ ieh nwm <strong>gur</strong>U pwsoN (hI) imldw hY [4[2[<br />

pRBwqI mhlw 3 ] <strong>gur</strong>muiK hir swlwihAw ijMnw iqn slwih hir jwqw ] ivchu Brmu gieAw<br />

hY dUjw <strong>gur</strong> kY sbid pCwqw ]1] hir jIau qU myrw ieku soeI ] quDu jpI quDY swlwhI giq miq<br />

quJ qy hoeI ]1] rhwau ] <strong>gur</strong>muiK swlwhin sy swdu pwiein mITw AMimRqu swru ] sdw mITw kdy<br />

n PIkw <strong>gur</strong> sbdI vIcwru ]2] ijin mITw lwieAw soeI jwxY iqsu ivthu bil jweI ] sbid<br />

slwhI sdw suKdwqw ivchu Awpu gvweI ]3] siq<strong>gur</strong>u myrw sdw hY dwqw jo ieCY so Plu pwey ]<br />

nwnk nwmu imlY vifAweI <strong>gur</strong> sbdI scu pwey ]4]3] (pMnw 1333)<br />

pd ArQ:— <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dy snmuK ho ky [ swlwihAw—is&iq-swlwh kIqI [ slwih<br />

jwqw—is&iq-swlwh krn dI jwc AweI [ Brmu dUjw—mwieAw vwlI Btkxw [ kY sbid—<br />

dy Sbd dI rwhIN [1[<br />

soeI—swr lYx vwlw [ jpI—jpIN, mYN jpdw hW [ quDY—qYƒ hI [ swlwhI—swlwhIN, mYN<br />

slwhuMdw hW [ giq—aucI Awqmk AvsQw [ quJ qy—qyry pwsoN [1[rhwau[<br />

swlwhin—slwhMudy hn (bhu-vcn) [ sy—auh (bhu-vcn) [ swdu—suAwd [ AMimRqu—<br />

Awqmk jIvn dyx vwlw nwm-jl [ swru—syRSt [ <strong>gur</strong> sbdI—<strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN [2[<br />

ijin—ijs (prmwqmw) ny (iek-vcn) [ ivthu—qoN [ jweI—jweIN, mYN jWdw hW [<br />

sbid—sbd dI rwhIN [ Awpu—Awpw-Bwv [ gvweI—gvwie, dUr kr ky [3[<br />

ieCY—mMgdw hY (iek-vcn) [ scu—sdw kwiem rihx vwlw hrI [4[


ArQ:— hy pRBU jI ! myrI swr lYx vwlw isr& iek qUµ hI hYN [ mYN (sdw) qYƒ (hI) jpdw<br />

hW, mYN (sdw) qYƒ hI slwhuMdw hW [ au~cI Awqmk AvsQw qy au~cI Akl qYQoN hI imldI hY<br />

[1[rhwau[<br />

hy BweI ! i<strong>jn</strong>HW mnu`KW ny <strong>gur</strong>U dI srn pY ky prmwqmw dI is&iq-swlwh kIqI, auhnW ny hI<br />

is&iq-swlwh krnI is`KI [ auhnW dy AMdroN mwieAw vwlI Btkxw dUr ho jWdI hY, <strong>gur</strong>U dy<br />

Sbd dI rwhIN auh prmwqmw nwl sWJ pw lYNdy hn [1[<br />

hy BweI ! ijhVy mnu`K <strong>gur</strong>U dI srn pY ky prmwqmw dI is&iq-swlwh krdy hn, auh (aus<br />

dw) AwnMd mwxdy hn [ Awqmk jIvn dyx vwlw nwm-jl auhnW ƒ im`Tw l`gdw hY (hor sB<br />

pdwrQW nwloN) sRySt l`gdw hY [ (auh mnu`K) <strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN (prmwqmw dy nwm dw)<br />

ivcwr (krdy hn, aus dw suAwd auhnW ƒ) sdw im`Tw l`gdw hY, kdy by-suAwdw nhIN jwpdw<br />

[2[<br />

pr, hy BweI ! ijs (prmwqmw) ny (Awpxw nwm) im`Tw mihsUs krwieAw hY, auh Awp hI<br />

(ies Byq ƒ) jwxdw hY [ mYN aus qoN sdw sdky jWdw hW [ mYN (<strong>gur</strong>U dy) Sbd dI rwhIN<br />

(Awpxy) AMdroN Awpw-Bwv dUr kr ky aus suK-dwqy prmwqmw dI sdw is&iq-swlwh krdw<br />

hW [3[<br />

hy BweI ! ipAwrw <strong>gur</strong>U sdw (hryk) dwiq dyx vwlw hY ijhVw mnu`K (<strong>gur</strong>U pwsoN) mMgdw hY, auh<br />

Pl hwsl kr lYNdw hY [ hy nwnk ! (<strong>gur</strong>U pwsoN prmwqmw dw) nwm imldw hY (iehI hY Asl)<br />

ie`zq [ <strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN (mnu`K) sdw-iQr pRBU ƒ iml pYNdw hY [4[3[<br />

pRBwqI mhlw 3 ] jo qyrI srxweI hir jIau iqn qU rwKn jogu ] quDu jyvfu mY Avru n sUJY nw<br />

ko hoAw n hogu ]1] hir jIau sdw qyrI srxweI ] <strong>ijau</strong> BwvY iqau rwKhu myry suAwmI eyh qyrI<br />

vifAweI ]1] rhwau ] jo qyrI srxweI hir jIau iqn kI krih pRiqpwl ] Awip ik®pw kir<br />

rwKhu hir jIau poih n skY jmkwlu ]2] qyrI srxweI scI hir jIau nw Eh GtY n jwie ]<br />

jo hir Coif dUjY Bwie lwgY Ehu jMmY qY mir jwie ]3] jo qyrI srxweI hir jIau iqnw dUK BUK<br />

ikCu nwih ] nwnk nwmu slwih sdw qU scY sbid smwih ]4]4] (pMnw 1333-1334)<br />

pd ArQ:— hir jIau—hy pRBU jI ! iqn—auhnW ƒ (bhu-vcn) [ rwKn jogu—riKAw krn<br />

dI qwkq vwlw [ jyvfu—brwbr dw [ Avru—koeI hor [ ko—koeI (pVnWv) [ hogu—<br />

(AgWh ƒ) hovygw [1[<br />

BwvY—(qYƒ) cMgw l`gy [ suAwmI—hy suAwmI ! vifAweI—vf`px, smrQw [1[rhwau[<br />

krih—qUµ krdw hYN [ pRiqpwl—pwlxw, shwieqw [ kir—kr ky [ poih n skY—(Awpxw)<br />

zor nhIN pw skdw, frw nhIN skdw [2[


scI—sdw kwiem rihx vwlI [ n jwie—mu`kdI nhIN, nws nhIN huMdI [ Coif—C`f ky [ dUjY<br />

Bwie—iksy hor ipAwr ivc [ qY—Aqy [ mir jwie—mr jWdw hY [3[<br />

nwnk—hy nwnk ! scY sbid—sdw-iQr pRBU dI is&iq-swlwh ivc [ smwih—qUµ lIn<br />

rhyNgw [4[<br />

ArQ:— hy pRBU jI ! (imhr kr, mYN) sdw qyrI srn ipAw rhW [ hy myry suAwmI ! ijvyN qYƒ<br />

Bwvy (myrI) r`iKAw kr (AsW jIvW dI r`iKAw kr skxw) ieh qyrI hI smrQw hY<br />

[1[rhwau[<br />

hy pRBU jI ! ijhVy mnu`K qyrI srn Aw pYNdy hn, qUµ auhnW dI r`iKAw krn dy smr`Q hYN [ hy<br />

pRBU jI ! qyry brwbr dw mYƒ hor koeI nhIN su`Jdw [ (Ajy qk qyry brwbr dw) nwh koeI<br />

hoieAw hY, (Aqy AgWh ƒ) nwh koeI hovygw [1[<br />

hy pRBU jI ! ijhVy mn`uK qyrI srn Aw pYNdy hn, qUµ (Awp) auhnW dI pwlxw krdw hYN [ imhr<br />

kr ky qUµ Awp auhnW dI r`iKAw krdw hYN, auhnW ƒ (iPr) mOq dw fr BI poh nhIN skdw<br />

[1[<br />

hy pRBU jI ! qyrI Et sdw kwiem rihx vwlI hY, nwh auh GtdI hY nwh auh ^qm huMdI hY [<br />

pr, hy BweI ! ijhVw mnu`K pRBU (dI Et) C`f ky mwieAw dy ipAwr ivc l`g pYNdw hY, auh<br />

<strong>jn</strong>m mrn dy gyV ivc pY jWdw hY [3[<br />

hy pRBU jI ! ijhVy mnu`K qyrI srn pYNdy hn, auhnW ƒ koeI du`K nhIN dbw skdy, auhnW ƒ<br />

(mwieAw dI) Bu`K nhIN ivAwpdI [ hy nwnk ! prmwqmw dw nwm sdw slwhuMdw irhw kr,<br />

ies qrHW qUµ sdw-iQr pRBU dI is&iq-swlwh ivc lIn rhyNgw [4[4[<br />

pRBwqI mhlw 3 ] <strong>gur</strong>muiK hir jIau sdw iDAwvhu jb lgu jIA prwn ] <strong>gur</strong> sbdI mnu<br />

inrmlu hoAw cUkw min AiBmwnu ] sPlu <strong>jn</strong>mu iqsu pRwnI kyrw hir kY nwim smwn ]1] myry<br />

mn <strong>gur</strong> kI isK suxIjY ] hir kw nwmu sdw suKdwqw shjy hir rsu pIjY ]1] rhwau ] mUlu<br />

pCwxin iqn inj Gir vwsw shjy hI suKu hoeI ] <strong>gur</strong> kY sbid kmlu prgwisAw haumY durmiq<br />

KoeI ] sBnw mih eyko scu vrqY ivrlw bUJY koeI ]2] <strong>gur</strong>mqI mnu inrmlu hoAw AMimRqu qqu<br />

vKwnY ] hir kw nwmu sdw min visAw ivic mn hI mnu mwnY ] sd bilhwrI <strong>gur</strong> Apuny ivthu<br />

ijqu Awqm rwmu pCwnY ]3] mwns <strong>jn</strong>im siq<strong>gur</strong>U n syivAw ibrQw <strong>jn</strong>mu gvwieAw ] ndir<br />

kry qW siq<strong>gur</strong>u myly shjy shij smwieAw ] nwnk nwmu imlY vifAweI pUrY Bwig iDAwieAw<br />

]4]5] (pMnw 1334)<br />

pd ArQ:— <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dI srn pY ky [ jb lgu—jdoN qk [ jIA prwn—ijMd hY qy<br />

swh Aw rhy hn [ sbdI—Sbd dI rwhIN [ inrmlu—piv`qr [ cUkw—mu`k jWdw hY [<br />

min—mn ivc [ kyrw—dw [ kY nwim—dy nwm ivc [ smwn—smwieAw rihMdw hY [1[<br />

mn—hy mn ! isK—is`iKAw [ suxIjY—suxnI cwhIdI hY [ shjy—Awqmk Afolqw ivc [


pIjY—pIxw cwhIdw hY [1[rhwau[<br />

mUlu—jgq dw rcnhwr [ inj Gir—Awpxy (Asl) Gr ivc, pRBU-crnW ivc [ kY<br />

sbid—dy Sbd dI rwhIN [ kmlu—ihrdw, kOl-Pu`l [ prgwisAw—iKV pYNdw hY [<br />

durmiq—KotI [ scu—sdw kwiem rihx vwlw prmwqmw [ vrqY—kMm kr irhw hY, mOjUd hY<br />

(vãq`—to exist) [2[<br />

AMimRqu—Awqmk jIvn dyx vwlw nwm [ vKwnY—aucwrdw hY (iek-vcn) [ min—mn ivc<br />

[ ivic mn hI—mn ivic hI, mn dy AMdr hI [ mwnY—pqIijAw rihMdw hY [ sd—sdw [<br />

ivthu—qoN [ ijqu—ijs (<strong>gur</strong>u) dI rwhIN [ Awqm rwmu—prmwqmw [3[<br />

<strong>jn</strong>im—<strong>jn</strong>m ivc, jIvn ivc [ ibrQw—ivArQ (vãQw) [ ndir—imhr dI ingwh [<br />

myly—imlWdw hY [ shjy shij—hr vyly Awqmk Afolqw ivc [ pUrY Bwig—v`fI iksmq<br />

nwl [4[<br />

ArQ:— hy myry mn ! <strong>gur</strong>U dw (ieh) aupdyS (sdw) suxdy rihxw cwhIdw hY (ik) prmwqmw<br />

dw nwm sdw suK dyx vwlw hY (ies vwsqy) Awqmk Afolqw ivc (itk ky) prmwqmw dw<br />

nwm-jl pINdy rihxw cwhIdw hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! jdoN qk ijMd kwiem hY qy suAws Aw rhy hn <strong>gur</strong>U dI srn pY ky sdw prmwqmw dw<br />

nwm ismrdy rho [ (ijhVw mnu`K nwm ismrdw hY, aus dw) mn <strong>gur</strong>U dy Sbd dI brkiq nwl<br />

piv`qr ho jWdw hY, aus dw mn ivc (v`sdw) AhMkwr mu`k jWdw hY [ aus mnu`K dw swrw jIvn<br />

kwmXwb ho jWdw hY, auh mnu`K (sdw) prmwqmw dy nwm ivc lIn rihMdw hY [1[<br />

hy BweI ! ijhVy mnu`K jgq dy rcnhwr nwl sWJ pWdy hn, auhnW dw invws pRBU-crnW ivc<br />

hoieAw rihMdw hY sdw Awqmk Afolqw ivc itky rihx dy kwrn auhnW ƒ Awqmk AwnMd<br />

imilAw rihMdw hY [ <strong>gur</strong>U dy Sbd dI brkiq nwl auhnW dw ihrdw iKiVAw rihMdw hY [<br />

(auhnW dy AMdroN) haumY vwlI KotI miq nws ho jWdI hY [ hy BweI ! (auN\ qW) sB jIvW ivc<br />

sdw kwiem rihx vwlw prmwqmw hI mOjUd hY, pr koeI ivrlw mnu`K (<strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN<br />

ieh g`l) smJdw hY [2[<br />

hy BweI ! <strong>gur</strong>U dI miq auqy qur ky (ijs mnu`K dw) mn piv`qr ho jWdw hY, auh mnu`K jgq dy<br />

Asly prmwqmw dw Awqmk jIvn dyx vwlw nwm jpdw rihMdw hY [ prmwqmw dw nwm sdw<br />

aus dy mn ivc itikAw rihMdw hY, aus dw mn Awpxy AMdroN hI pqIijAw rihMdw hY [ auh<br />

mnu`K sdw Awpxy <strong>gur</strong>U qoN sdky jWdw hY ijs dI rwhIN auh prmwqmw nwl sWJ pw lYNdw hY<br />

[3[<br />

hy BweI ! ijs mnu`K ny ies mnu`Kw jIvn ivc <strong>gur</strong>U dI srn nhIN leI, aus ny AwpxI izMdgI<br />

ivArQ gvw leI [ (pr jIv dy BI kIh v`s ?) ijs mnu`K auqy prmwqmw imhr dI ingwh<br />

krdw hY, aus ƒ <strong>gur</strong>U imlWdw hY, auh mnu`K iPr hr vyly Awqmk Afolqw ivc lIn rihMdw hY


[ hy nwnk ! ijs mnu`K ƒ nwm (jpx dI) vifAweI iml jWdI hY, auh v`fI iksmq nwl<br />

nwm ismrdw rihMdw hY [4[5[<br />

pRBwqI mhlw 3 ] Awpy BWiq bxwey bhu rMgI issit aupwie pRiB Kylu kIAw ] kir kir vyKY<br />

kry krwey srb jIAw no irjku dIAw ]1] klI kwl mih rivAw rwmu ] Git Git pUir<br />

rihAw pRBu eyko <strong>gur</strong>muiK prgtu hir hir nwmu ]1] rhwau ] gupqw nwmu vrqY ivic kljuig<br />

Git Git hir BrpUir rihAw ] nwmu rqnu iqnw ihrdY pRgitAw jo <strong>gur</strong> srxweI Bij pieAw<br />

]2] ieMdRI pMc pMcy vis AwxY iKmw sMqoKu <strong>gur</strong>miq pwvY ] so Dnu Dnu hir <strong>jn</strong>u vf pUrw jo BY<br />

bYrwig hir gux gwvY ]3] <strong>gur</strong> qy muhu Pyry jy koeI <strong>gur</strong> kw kihAw n iciq DrY ] kir Awcwr<br />

bhu sMpau sMcY jo ikCu krY su nrik prY ]4] eyko sbdu eyko pRBu vrqY sB eyksu qy auqpiq clY<br />

] nwnk <strong>gur</strong>muiK myil imlwey <strong>gur</strong>muiK hir hir jwie rlY ]5]6] (pMnw 1334)<br />

pd ArQ:— Awpy—(pRBU) Awp hI [ BWiq—AnykW iksmW dI [ bhu rMgI—AnykW rMgW dI<br />

[ aupwie—pYdw kr ky [ pRiB—pRBU ny [ Kylu—jgq-qmwSw [ kir—kr ky [ kir kir—<br />

(‘Kylu’) rc rc ky [ krwey—(jIvW pwsoN) krWdw hY [1[<br />

klI kwl mih—ies jIvn-smy ivc jo keI bKyiVAW nwl iGirAw ipAw hY [ klI—JgVyklyS<br />

[ rivAw—ismirAw [ Git Git—hryk srIr ivc [ <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dI rwhIN<br />

[1[rhwau[<br />

gupqw—luikAw hoieAw [ ivic—(hryk jIv dy) AMdr [ kljuig—kljug ivc, bKyiVAW-<br />

Bry jIvn-smy ivc [ Git Git—hryk Gt ivc [ ihrdY—ihrdy ivc [ Bij pieAw—CyqI<br />

jw ipAw [2[<br />

pMcy—pMj hI [ vis—v`s ivc [ AwxY—ilAwauNdw hY [ iKmw—iksy dI vDIkI ƒ shwrn dw<br />

suBwau [ Dnu Dnu—DMn DMn, BwgW vwlw [ BY—(prmwqmw dy) fr-Adb ivc (rih ky) [<br />

bYrwig—(dunIAw vloN) auprwmqw ivc [3[<br />

qy—qoN [ iciq—(Awpxy) ic`q ivc [ kir Awcwr—(krm-kWf dy) krm kr ky [ sMpau—<br />

Dn [ sMcY—iek`Tw krdw hY [ nrik—nrk ivc, du`K ivc [ prY—ipAw rihMdw hY [4[<br />

eyko—ie`k hI [ sbdu—(prmwqmw dw) hukm [ vrqY—c`l irhw hY [ eyksu qy—ie`k<br />

prmwqmw qoN hI [ <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dI rwhIN [5[<br />

ArQ:— hy BweI ! isr& prmwqmw hI hryk Gt ivc ivAwpk hY, pr ijs mnu`K ny ies<br />

bKyiVAW-Bry jIvn-smy ivc <strong>gur</strong>U dI srn pY ky aus rwm ƒ ismirAw hY, aus dy AMdr aus<br />

dw nwm prgt ho jWdw hY (Aqy JgVy-bKyVy aus au~qy zor nhIN pw skdy) [1[rhwau[<br />

hy BweI ! pRBU Awp hI keI iksmW dI keI rMgW dI isRStI rcdw hY [ isRStI rc ky pRBU ny<br />

Awp hI ieh jgq-qmwSw bxwieAw hY [ (ieh jgq-qmwSw) rc rc ky (Awp hI ies dI)<br />

sMBwl krdw hY, (sB kuJ Awp hI) kr irhw hY (jIvW pwsoN) krw irhw hY [ sB jIvW ƒ Awp


hI irzk dyNdw Aw irhw hY [1[<br />

hy BweI ! (hryk srIr ivc) prmwqmw dw nwm gupq mOjUd hY, bKyiVAW-Bry jIvn-smy ivc<br />

(auh Awp hI sB dy AMdr luikAw ipAw hY) [ pRBU hryk srIr ivc ivAwpk hY [ (iPr BI<br />

aus dw) sRySt nwm auhnW mnu`KW dy ihrdy ivc (hI) prgt huMdw hY, ijhVy <strong>gur</strong>U dI srn jw<br />

pYNdy hn [2[<br />

hy BweI ! ijhVw mnu`K <strong>gur</strong>U dI miq dI rwhIN iKmw sMqoK (Awidk gux) hwsl kr lYNdw hY,<br />

ijhVw mnu`K fr-Adb ivc rih ky vYrwg nwl prmwqmw dy gux gWdw hY, auh mnu`K BwgW<br />

vwlw hY, auh mnu`K v`fw hY guxW ivc pUrn hY (ieh jo blvwn) pMj ieMd®y hn iehnW pMjW ƒ<br />

Awpxy v`s ivc lY AwauNdw hY [3[<br />

pr, hy BweI ! jy koeI mnu`K <strong>gur</strong>U vloN mUMh prqweI r`Kdw hY, <strong>gur</strong>U dw bcn Awpxy mn ivc<br />

nhIN vsWdw, (auN\ qIrQ-jwq®w Awidk imQy hoey) Dwrimk krm kr ky bhuq Dn BI iek`Tw<br />

kr lYNdw hY, (iPr BI) auh jo kuJ krdw hY (auh kridAW) nrk ivc hI ipAw rihMdw hY<br />

(sdw du`KI hI rihMdw hY) [4[<br />

hy BweI ! (jIvW dy BI kIh v`s ?) iek prmwqmw hI (swry jgq ivc) mOjUd hY, (prmwqmw<br />

dw hI) hukm c`l irhw hY [ iek prmwqmw qoN hI swrI isRStI dI kwr c`l rhI hY [ hy<br />

nwnk ! <strong>gur</strong>U dI srn pw ky pRBU Awp hI ijs jIv ƒ Awpxy nwl imlWdw hY, auh jIv <strong>gur</strong>U dI<br />

rwhIN prmwqmw ivc jw imldw hY [5[6[<br />

pRBwqI mhlw 3 ] myry mn <strong>gur</strong>u Apxw swlwih ] pUrw Bwgu hovY muiK msqik sdw hir ky gux<br />

gwih ]1] rhwau ] AMimRq nwmu Bo<strong>jn</strong>u hir dyie ] koit mDy koeI ivrlw lyie ] ijs no ApxI<br />

ndir kryie ]1] <strong>gur</strong> ky crx mn mwih vswie ] duKu An@yrw AMdrhu jwie ] Awpy swcw ley<br />

imlwie ]2] <strong>gur</strong> kI bwxI isau lwie ipAwru ] AYQY EQY eyhu ADwru ] Awpy dyvY isr<strong>jn</strong>hwru<br />

]3] scw mnwey Apxw Bwxw ] soeI Bgqu suGVu suojwxw ] nwnku iqs kY sd kurbwxw<br />

]4]7]17]7]24] (pMnw 1335)<br />

pd ArQ:— mn—hy mn ! swlwih—vifAwieAw kr [ Bwgu—iksmq [ muiK—mUMh au~qy [<br />

msqik—m`Qy au~qy [ gwih—cu`BI lwieAw kr [ gux gwih—guxW ivc cu`BI lwieAw kr<br />

[1[rhwau[<br />

AMimRq—Awqmk jIvn dyx vwlw [ dyie—dyNdw hY [ koit mDy—ko®VW ivcoN [ lyie—lYNdw hY [<br />

ijs no—(sMbMDk ‘no’ dy kwrn l&z ‘ijsu’ dw u au~f igAw hY) [ ndir—imhr dI ingwh<br />

[ kryie—krdw hY [1[<br />

vswie—vsweI r`K [ jwie—dUr ho jWdw hY [ An@yrw—Awqmk jIvn vloN by-smJI dw<br />

hnyrw [ Awpy—Awp hI [ swcw—sdw kwiem rihx vwlw pRBU [2[


isau—nwl [ AYQY—ies lok ivc [ EQy—prlok ivc [ ADwru—(izMdgI dw) Awsrw [3[<br />

Bwxw—rzw, mrzI [ mnwey—mMnx leI mdd krdw hY [ suGVu—sohxI mwnsk GwVq vwlw,<br />

suc`jw [ soujwxw—(A`Kr ‘s’ dy nwl do lgW hn— o Aqy u [ Asl l&z ‘sujwxw’ hY, ieQy<br />

‘sojwxw’ pVHnw hY) isAwxw [ iqs kY—(sMbMDk ‘kY’ dy kwrn l&z ‘iqsu’ dw u au~f igAw<br />

hY) aus qoN [ sd—sdw [4[<br />

ArQ:— hy myry mn ! (sdw) Awpxy <strong>gur</strong>U dI soBw kirAw kr, (<strong>gur</strong>U dI srn pY ky) prmwqmw<br />

dy guxW ivc cu`BI lwieAw kr [ qyry m`Qy au~qy pUrI iksmq jwg pvygI [1[rhwau[<br />

hy BweI ! ijs mnu`K auqy prmwqmw AwpxI imhr dI ingwh krdw hY, (aus ƒ aus dI ijMd<br />

vwsqy) ^urwk (Awpxw) Awqmk jIvn dyx vwlw nwm b^Sdw hY, (pr) ko®VW ivcoN koeI ivrlw<br />

mnu`K hI (ieh dwiq) hwsl krdw hY [1[<br />

hy BweI ! <strong>gur</strong>U dy (sohxy) crn (Awpxy) mn ivc itkweI r`K (ies qrHW) mn ivcoN (hryk)<br />

du`K dUr ho jWdw hY, (Awqmk jIvn vloN) by-smJI dw hnyrw ht jWdw hY (Aqy) sdw kwiem<br />

rihx vwlw Awp hI (jIv ƒ Awpxy nwl) imlw lYNdw hY [2[<br />

hy BweI ! siq<strong>gur</strong>U dI bwxI nwl ipAwr joV [ (ieh bwxI hI) ies lok Aqy prlok ivc<br />

(izMdgI dw) Awsrw hY (pr ieh dwiq) jgq ƒ pYdw krn vwlw pRBU Awp hI dyNdw hY [3[<br />

hy BweI ! sdw-iQr rihx vwlw prmwqmw (<strong>gur</strong>U dI srn pw ky) AwpxI rzw im`TI kr ky<br />

mMnx leI (mnu`K dI) shwieqw krdw hY [ (ijhVw mnu`K rzw ƒ mMn lYNdw hY) auhI hY sohxw<br />

suc`jw isAwxw Bgq [ (Aijhy mnu`K qoN) nwnk sdw sdky jWdw hY [4[7[17[7[24[<br />

vyrvw AMkW dw<br />

pRBwqI m: 1 . . = 17<br />

pRBwqI m: 3 . . = 7<br />

. . . . . . . . . .——<br />

. . . . joV . . .= 24<br />

pRBwqI mhlw 4 ibBws<br />

siq<strong>gur</strong> pRswid ] rsik rsik gun gwvh <strong>gur</strong>miq ilv aunmin nwim lgwn ] AMimRqu rsu<br />

pIAw <strong>gur</strong> sbdI hm nwm ivthu kurbwn ]1] hmry jgjIvn hir pRwn ] hir aUqmu ird<br />

AMqir BwieE guir mMqu dIE hir kwn ]1] rhwau ] Awvhu sMq imlhu myry BweI imil hir<br />

hir nwmu vKwn ] ikqu ibiD i<strong>kau</strong> pweIAY pRBu Apunw mo <strong>kau</strong> krhu aupdysu hir dwn ]2]<br />

sqsMgiq mih hir hir visAw imil sMgiq hir gun jwn ] vfY Bwig sqsMgiq pweI <strong>gur</strong>u<br />

siq<strong>gur</strong>u pris Bgvwn ]3] gun gwvh pRB Agm Twkur ky gun gwie rhy hYrwn ] <strong>jn</strong> nwnk<br />

<strong>kau</strong> guir ikrpw DwrI hir nwmu dIE iKn dwn ]4]1] (pMnw 1335)


pd ArQ:— rsik—suAwd nwl [ rsik rsik—muV muV suAwd nwl [ gwvh—AwE AsI<br />

gwieAw krIey [ aunmin—aunmn ivc, (pRBU-imlwp dI) qWG ivc [ nwim—nwm ivc [<br />

lgwn—l`g jWdI hY [ AMimRqu—Awqmk jIvn dyx vwlw nwm-jl [ ivthu—qoN [1[<br />

jgjIvn hir—jgq dy jIvn pRBU jI [ pRwn—ijMd-jwn [ ird—ihrdw [ BwieE—ipAwrw<br />

l`g pYNdw hY [ guir—<strong>gur</strong>U ny [ mMqu—aupdyS [ kwn—kMnW ivc [1[rhwau[<br />

sMq—hy sMq <strong>jn</strong>o ! BweI—hy Brwvo ! imil—iml ky [ vKwn—aucwrIey [ ikqu—iks dI<br />

rwhIN ? ikqu ibiD—iks ivDI nwl ? i<strong>kau</strong>—ikvyN ? mo <strong>kau</strong>—mYƒ [2[<br />

hir gun jwn—pRBU dy guxW nwl sWJ bxdI hY [ Bwig—iksmq nwl [ pris—CUh ky [3[<br />

gwvh—AwE AsI gwvIey [ Agm—AphuMc [ gwie—gw ky [ hYrwn—ivsmwd AvsQw ivc<br />

[ guir—<strong>gur</strong>U ny [4[<br />

ArQ:— hy BweI ! jgq dy jIvn pRBU jI hI AsW jIvW dI ijMd-jwn hn (iPr BI AsW<br />

jIvW ƒ ieh smJ nhIN AwauNdI) [ (ijs mnu`K dy) kMnW ivc <strong>gur</strong>U ny hir-nwm dw aupdyS dy<br />

id`qw, aus mnu`K ƒ au~qm hrI (Awpxy) ihrdy ivc ipAwrw l`gx l`g pYNdw hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! <strong>gur</strong>U dI miq auqy qur ky, AwE AsI muV muV suAwd nwl prmwqmw dy gux gwivAw<br />

krIey, (ies qrHW) prmwqmw dy nwm ivc lgn l`g jWdI hY (pRBU-imlwp dI) qWG ivc<br />

suriq itkI rihMdI hY [ hy BweI ! <strong>gur</strong>U dy Sbd dI brkiq nwl Awqmk jIvn dyx vwlw<br />

nwm-rs pIqw jw skdw hY [ hy BweI ! mYN qW prmwqmw dy nwm qoN sdky jWdw hW [1[<br />

hy sMq <strong>jn</strong>o ! hy myry Brwvo ! AwE, iml bYTo [ iml ky prmwqmw dw nwm jpIey [ hy sMq <strong>jn</strong>o<br />

! pRBU-imlwp dw aupdys mYƒ dwn vjoN dyvo (mYƒ d`so ik) ipAwrw pRBU ikvyN iks qrIky nwl<br />

iml skdw hY [2[<br />

hy BweI ! prmwqmw swD sMgiq ivc sdw v`sdw hY [ swD sMgiq ivc iml ky prmwqmw dy<br />

guxW dI sWJ pY skdI hY [ ijs ƒ v`fI iksmq nwl swD sMgiq pRwpq ho geI, aus ny <strong>gur</strong>U<br />

siq<strong>gur</strong>U (dy crn) Cuh ky Bgvwn (dw imlwp hwsl kr ilAw) [3[<br />

hy BweI ! AwE, AphuMc Twkur pRBU dy gux gwivAw krIey [ aus dy gux gw gw ky (aus dI<br />

vifAweI A`KW swhmxy ilAw ilAw ky) hYrq ivc guMm ho jweIdw hY [ hy nwnk ! ijs dws<br />

au~qy <strong>gur</strong>U ny imhr kIqI, aus ƒ (<strong>gur</strong>U ny) iek iKn ivc prmwqmw dw nwm dwn dy id`qw<br />

[4[1[<br />

pRBwqI mhlw 4 ] augvY sUru <strong>gur</strong>muiK hir bolih sB rYin sm@wlih hir gwl ] hmrY pRiB hm<br />

loc lgweI hm krh pRBU hir Bwl ]1] myrw mnu swDU DUir rvwl ] hir hir nwmu idRVwieE<br />

guir mITw <strong>gur</strong> pg Jwrh hm bwl ]1] rhwau ] swkq <strong>kau</strong> idnu rYin AMDwrI moih PwQy<br />

mwieAw jwl ] iKnu plu hir pRBu irdY n visE irin bwDy bhu ibiD bwl ]2] sqsMgiq imil


miq buiD pweI hau CUty mmqw jwl ] hir nwmw hir mIT lgwnw guir kIey sbid inhwl ]3]<br />

hm bwirk <strong>gur</strong> Agm gusweI <strong>gur</strong> kir ikrpw pRiqpwl ] ibKu Baujl fubdy kwiF lyhu pRB <strong>gur</strong><br />

nwnk bwl gupwl ]4]2] (pMnw 1335)<br />

pd ArQ:— sUru—sUrj [ <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dy snmuK rihx vwly mnu`K [ bolih—boldy hn [<br />

rYin—rwq [ sm@wlih—sMBwldy hn, cyqy krdy hn [ hir gwl—hrI dIAW (is&iq-swlwh<br />

dIAW) g`lW [ hmrY pRiB—Aswfy pRBU ny, myry pRBU ny [ loc—qWG [ hm—mYƒ, Aswƒ [ hm<br />

krh—AsI krdy hW, mYN krdw hW [ Bwl—FUMF [1[<br />

swDU—<strong>gur</strong>U [ rvwl—crn-DUV [ id®VwieE—ihrdy ivc p`kw kIqw hY [ guir—<strong>gur</strong>U ny [ <strong>gur</strong><br />

pg—<strong>gur</strong>U dy pYr [ Jwrh hm—AsI JwVdy hW [ bwl—kysW nwl [1[rhwau[<br />

swkq <strong>kau</strong>—swkqW ƒ, pRBU qoN tu`ty hoey bMidAW ƒ [ AMDwrI—hnyrI [ moih—moh ivc [<br />

jwl—PwhIAW [ irdY—ihrdy ivc [ irin—krzy nwl (irn—krzw) [ bwl bwDy—vwl<br />

vwl b`Jy rihMdy hn [2[<br />

imil—iml ky [ hau—haumY [ mmqw jwl—Apx`q dIAW PwhIAW [ guir—<strong>gur</strong>U ny [<br />

sbid—Sbd dI rwhIN [ inhwl—pRsMn, SWq [3[<br />

hm—AsI jIv [ bwirk—b`cy [ <strong>gur</strong>—v`fw [ Agm—AphuMc [ gusweI—DrqI dw Ksm<br />

(go—DrqI [ sWeI—Ksm) [ <strong>gur</strong>—hy <strong>gur</strong>U ! pRiqpwl—r`iKAw kr [ ibKu—Awqmk mOq<br />

ilAwaux vwlI zihr [ Baujl—sMswr-smuMdr [ pRB—hy pRBU ! gupwl—hy gupwl ! hy<br />

isRStI dy rwKy ! [4[<br />

ArQ:— hy BweI ! <strong>gur</strong>U ny prmwqmw dw im`Tw nwm myry ihrdy ivc p`kw kr id`qw hY [ mYN<br />

(Awpxy) kysW nwl <strong>gur</strong>U dy crn JwVdw hW [ myrw mn <strong>gur</strong>U dy crnW dI DUV hoieAw rihMdw hY<br />

[1[rhwau[<br />

hy BweI ! (jdoN) sUrj cVHdw hY <strong>gur</strong>U dy snmuK rihx vwly mnu`K prmwqmw dw nwm jpx l`g<br />

pYNdy hn, swrI rwq BI auh prmwqmw dI is&iq-swlwh dIAW g`lW hI krdy hn [ myry pRBU ny<br />

myry AMdr BI ieh lgn pYdw kr id`qI hY, (ies vwsqy) mYN BI pRBU dI FUMF krdw rihMdw hW<br />

[1[<br />

hy BweI ! prmwqmw nwloN tu`ty hoey mnu`KW vwsqy (swrw) idn (swrI) rwq Gu`p hnyrw huMdI hY,<br />

(i<strong>kau</strong>Nik auh) mwieAw dy moh ivc, mwieAw (dy moh) dIAW PwhIAW ivc Psy rihMdy hn [<br />

auhnW dy ihrdy ivc prmwqmw iek iKn Br BI iek pl Br BI nhIN v`sdw [ auh keI<br />

qrIikAW nwl (ivkwrW dy) krzy ivc vwl vwl b`Jy rihMdy hn [2[<br />

hy BweI ! i<strong>jn</strong>HW mnu`KW ny swD sMgiq ivc iml ky (au~cI) miq (au~cI) Akl pRwpq kr leI,<br />

(auhnW dy AMdroN) haumY mu`k jWdI hY, mwieAw dy moh dIAW PwhIAW tu`t jWdIAW hn [ auhnW


ƒ pRBU dw nwm ipAwrw l`gx l`g pYNdw hY [ <strong>gur</strong>U ny (auhnW ƒ Awpxy) Sbd dI brkiq nwl<br />

inhwl kr id`qw huMdw hY [3[<br />

hy <strong>gur</strong>U ! hy AphuMc mwlk ! AsI jIv qyry (AM\wx) b`cy hW [ hy <strong>gur</strong>U imhr kr, swfI r`iKAw<br />

kr [ hy nwnk ! (AwK—) hy <strong>gur</strong>U ! hy pRBU ! hy DrqI dy rwKy ! AsI qyry (AM\wx) b`cy hW,<br />

Awqmk mOq ilAwaux vwlI mwieAw dy moh dy smuMdr ivc fu`bidAW ƒ swƒ bcw lY [4[2[<br />

pRBwqI mhlw 4 ] ieku iKnu hir pRiB ikrpw DwrI gun gwey rsk rsIk ] gwvq sunq doaU<br />

Bey mukqy i<strong>jn</strong>w <strong>gur</strong>muiK iKnu hir pIk ]1] myrY min hir hir rwm nwmu rsu tIk ] <strong>gur</strong>muiK<br />

nwmu sIql jlu pwieAw hir hir nwmu pIAw rsu JIk ]1] rhwau ] i<strong>jn</strong> hir ihrdY <strong>pRIiq</strong><br />

lgwnI iqnw msqik aUjl tIk ] hir <strong>jn</strong> soBw sB jg aUpir <strong>ijau</strong> ivic aufvw sis kIk<br />

]2] i<strong>jn</strong> hir ihrdY nwmu n visE iqn siB kwrj PIk ] jYsy sIgwru krY dyh mwnuK nwm<br />

ibnw nkty nk kIk ]3] Git Git rmeIAw rmq rwm rwie sB vrqY sB mih eIk ] <strong>jn</strong><br />

nwnk <strong>kau</strong> hir ikrpw DwrI <strong>gur</strong> bcn iDAwieE GrI mIk ]4]3] (pMnw 1336)<br />

pd ArQ:— pRiB—pRBU dy [ rsk rsIk—hir-nwm-rs dy rsIAW ny [ doaU—dovyN hI [<br />

mukqy—ivkwrW qoN bcy hoey [ <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dI srn pY ky [ hir pIk—hir-nwm-rs pIqw<br />

[1[<br />

myrY min—myry mn ivc [ tIk—itikAw hoieAw hY [ <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dI rwhIN [ sIql—TMFw<br />

[ hir rsu—hir-nwm-rs [ JIk—fIk lw ky [1[<br />

i<strong>jn</strong> ihrdY—i<strong>jn</strong>HW dy ihrdy ivc [ msqik—m`Qy auqy [ tIk—it`kw [ aUjl—rOSn, cmkdw<br />

[ aUpir—au~qy [ aufvw—qwry [ sis—cMd®mw [ kIk—kIqw hoieAw hY [2[<br />

siB—swry [ PIk—iP`ky, kory, ru`Ky, by-suAwdy [ sIgwru—sjwvt [ dyh—srIr [ krY—<br />

krdw hY (iek-vcn) [ nkty—nk-v`Fy [ kIk—kIh ? [3[<br />

Git Git—hryk srIr ivc [ rmeIAw—sohxw rwm [ rmqw—ivAwpk hY [ rwm rwie—<br />

pRBU pwiqSwh [ sB vrqY—swrI isRStI ivc mOjUd hY [ eIk—iek Awp hI [ <strong>kau</strong>—ƒ, au~qy<br />

[ <strong>gur</strong> bcn—<strong>gur</strong>U dy bcnW dI rwhIN (bhu-vcn) [ GrI mIk—ie`k GVI [4[<br />

ArQ:— hy BweI ! (<strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl) myry mn ivc hr vyly prmwqmw dw nwm-rs<br />

itikAw rihMdw hY [ (ijs mnu`K ƒ) <strong>gur</strong>U dy snmuK ho ky (Awqmk) TMF pwx vwlw nwm-jl<br />

iml jWdw hY, auh mnu`K prmwqmw dw nwm-rs fIk lw ky pINdw rihMdw hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! (i<strong>jn</strong>HW mnu`KW auqy) pRBU ny iek iKn Br BI imhr kIqI, auhnW ny nwm-rs dy rsIey<br />

bx ky prmwqmw dy gux gwxy SurU kr id`qy [ hy BweI ! i<strong>jn</strong>HW mnu`KW ny <strong>gur</strong>U dI srn pY ky iKn<br />

iKn hir-nwm rs pIxw SurU kr id`qw, auh hir-gux gwx vwly Aqy suxn vwly dovyN hI


ivkwrW qoN bc gey [1[<br />

hy BweI ! (<strong>gur</strong>U ny) i<strong>jn</strong>HW mnu`KW dy ihrdy ivc prmwqmw dw ipAwr pYdw kr id`qw (lok<br />

prlok ivc) auhnW dy m`Qy auqy (soBw dw) rOSn it`kw l`gw rihMdw hY [ hy BweI ! prmwqmw dy<br />

BgqW dI soBw swry jhwn auqy iKlr jWdI hY; ijvyN (AwkwS dy) qwirAW ivc cMd®mw (sohxw)<br />

bxwieAw hoieAw hY [2[<br />

pr, hy BweI ! i<strong>jn</strong>HW mnu`KW dy ihrdy ivc prmwqmw dw nwm nhIN v`sdw, auhnW dy (dunIAw<br />

vwly) swry hI kMm iP`ky huMdy hn (auhnW dy jIvn ƒ ru`Kw bxweI r`Kdy hn), ijvyN (koeI nkv`Fw<br />

mnu`K Awpxy) mnu`Kw srIr dI sjwvt krdw hY, pr n`k qoN ibnw (‘ibnw nk’) auh<br />

sjwvt iks ArQ ? prmwqmw dy nwm qoN ibnw mnu`K nk-v`Fy hI hn [3[<br />

hy BweI ! (auN\ qW) sohxw rwm pRBU pwiqSwh hryk srIr ivc ivAwpk hY, swrI isRStI ivc<br />

swry jIvW ivc auh Awp hI mOjUd hY, (pr,) hy nwnk ! i<strong>jn</strong>HW syvkW auqy aus ny imhr kIqI,<br />

auh <strong>gur</strong>U dy bcnW au~qy qur ky GVI GVI (hr vyly) aus dw nwm ismrn l`g pey [4[3[<br />

pRBwqI mhlw 4 ] Agm dieAwl ik®pw pRiB DwrI muiK hir hir nwmu hm khy ] piqq pwvn<br />

hir nwmu iDAwieE siB iklibK pwp lhy ]1] jip mn rwm nwmu riv rhy ] dIn dieAwlu<br />

duK BM<strong>jn</strong>u gwieE <strong>gur</strong>miq nwmu pdwrQu lhy ]1] rhwau ] kwieAw ngir ngir hir bisE<br />

miq <strong>gur</strong>miq hir hir shy ] srIir srovir nwmu hir pRgitE Gir mMdir hir pRBu lhy ]2]<br />

jo nr Brim Brim auidAwny qy swkq mUV muhy ] <strong>ijau</strong> imRg nwiB bsY bwsu bsnw BRim BRimE<br />

Jwr ghy ]3] qum vf Agm AgwiD boiD pRB miq dyvhu hir pRB lhy ] <strong>jn</strong> nwnk <strong>kau</strong> guir<br />

hwQu isir DirE hir rwm nwim riv rhy ]4]4] (pMnw 1336)<br />

pd ArQ:— Agm—AphuMc [ pRiB—pRBU ny [ muiK—mUMh nwl [ hm—AsW jIvW ny [<br />

khy—aucwirAw [ piqq—pwpW ivc if`gy hoey [ piqq pwvn—ivkwrIAW ƒ piv`qr krn<br />

vwlw [ siB—swry [ iklibK—pwp [1[<br />

jip—jipAw kr ! mn—hy mn ! riv rhy—(jo sB QweIN) ivAwpk hY [ duK BM<strong>jn</strong>u—du`KW<br />

dw nws krn vwlw pRBU [ pdwrQu—kImqI vsq [ lhy—l`B ilAw hY [1[rhwau[<br />

ngir—ngr ivc [ ngir ngir—hryk ngr ivc [ shy—shI kIqw, inScw ilAWdw [<br />

srovir—srovr ivc [ Gir—(ihrdy-) Gr ivc [ mMdir—(srIr-) mMdr ivc [ lhy—l`B<br />

ilAw [2[<br />

Brim Brim—Btk Btk ky [ auidAwny—(sMswr-) jMgl ivc [ qy—auh (bhu-vcn) [<br />

swkq—prmwqmw nwloN tu`ty hoey [ mUV—mUrK [ muhy—T`gy gey [ imRg nwiB—ihrn dI DuMnI<br />

ivc [ bwsu—sugMDI [ bsnw—ksqUrI [ B®im B®imE—Btkdw iPirAw [ Jwr—JwVIAW [<br />

ghy—PVdw hY, FUMFdw hY [3[<br />

AgwiD boiD—boD ivc AgwD, mnu`K dI smJ qoN pry [ pRB—hy pRBU ! lhy—l`B skIey [


guir—<strong>gur</strong>U ny [ isir—isr au~qy [ nwim—nwm ivc [ riv rhy—lIn ho gey [4[<br />

ArQ:— hy (myry) mn ! ijhVw prmwqmw sB ivc ivAwpk hY aus dw nwm jipAw kr [<br />

ijs mnu`K ny dInW auqy dieAw krn vwly du`KW dw nws krn vwly prmwqmw dI is&iqswlwh<br />

kIqI, <strong>gur</strong>U dI miq dI rwhIN aus ny bhu-mu`lw hir-nwm l`B ilAw [1[rhwau[<br />

hy BweI ! AphuMc Aqy dieAw dy somy pRBU ny (jdoN AsW jIvW au~qy) imhr kIqI, qW AsW mUMh<br />

nwl aus dw nwm jipAw [ hy BweI ! i<strong>jn</strong>HW mnu`KW ny pwpIAW ƒ piv`qr krn vwly prmwqmw<br />

dw nwm ismirAw, auhnW dy swry hI pwp dUr ho gey [1[<br />

hy BweI ! (auN\ qW) hryk srIr-Shr ivc prmwqmw v`sdw hY, pr <strong>gur</strong>U dI miq dI brkiq<br />

nwl hI ieh inScw bxdw hY [ ijs srIr-srovr ivc prmwqmw dw nwm prgt huMdw hY,<br />

aus ihrdy-Gr ivc aus ihrdy-mMdr ivc prmwqmw l`B pYNdw hY [2[<br />

pr, hy BweI ! ijhVy mnu`K (mwieAw dI ^wqr hI ies sMswr) jMgl ivc Btk ky (aumr<br />

guzwrdy hn) auh mnu`K prmwqmw nwloN tu`ty rihMdy hn, (auh Awpxw Awqmk jIvn) lutw<br />

bYTdy hn; ijvyN ksqUrI dI sugMDI (qW) ihrn dI DuMnI ivc v`sdI hY, pr auh (bwhr Btk<br />

Btk ky JwVIAW sMuGdw iPrdw hY [3[<br />

hy hrI ! hy pRBU ! qUµ bhuq AphuMc hYN, qUµ jIvW dI smJ qoN pry hYN [ jy qUµ Awp hI Akl<br />

b^SyN, qW hI qYƒ jIv iml skdy hn [ hy nwnk ! ijs syvk dy isr au~qy <strong>gur</strong>U ny (Awpxw<br />

imhr-BirAw) h`Q r`iKAw auh mnu`K sdw prmwqmw dy nwm ivc lIn rihMdw hY [4[4[<br />

pRBwqI mhlw 4 ] min lwgI <strong>pRIiq</strong> rwm nwm hir hir jipE hir pRBu vfPw ] siq<strong>gur</strong> bcn<br />

suKwny hIArY hir DwrI hir pRB ik®pPw ]1] myry mn Bju rwm nwm hir inmKPw ] hir hir<br />

dwnu dIE guir pUrY hir nwmw min qin bsPw ]1] rhwau ] kwieAw ngir visE Gir mMdir<br />

jip soBw <strong>gur</strong>muiK krpPw ] hliq pliq <strong>jn</strong> Bey suhyly muK aUjl <strong>gur</strong>muiK qrPw ]2] AnBau<br />

hir hir hir ilv lwgI hir aur DwirE guir inmKPw ] koit koit ky doK sB <strong>jn</strong> ky hir dUir<br />

kIey iek plPw ]3] qumry <strong>jn</strong> qum hI qy jwny pRB jwinE <strong>jn</strong> qy muKPw ] hir hir Awpu<br />

DirE hir <strong>jn</strong> mih <strong>jn</strong> nwnku hir pRBu iekPw ]4]5] (pMnw 1336)<br />

pd ArQ:— min—mn ivc [ vfPw—v`fw [ suKwny—ipAwry l`gy [ hIArY—ihrdy ivc [<br />

ik®pPw—ikrpw [1[<br />

mn—hy mn ! inmKPw—hr inmK (A`K Jmkx ijqnw smw) [ guir pUrY—pUry <strong>gur</strong>U ny [<br />

min—mn ivc [ qin—qn ivc [ bsPw—v`s ipAw [1[rhwau[<br />

kwieAw—srIr [ ngir—ngr ivc [ Gir—(ihrdy-) Gr ivc [ mMdir—mMdr ivc [<br />

jip—jp ky [ krpPw—krdy hn [ hliq—ies lok ivc [ pliq—prlok ivc (pr>) [<br />

suhyly—suKI [ aUjl—rOSn [ qrPw—qrdy hn [


AnBau—ijs ƒ koeI fr poh nhIN skdw [ aur—ihrdw [ aurDwirE—ihrdy ivc vswieAw<br />

[ guir—<strong>gur</strong>U dI rwhIN [ koit—ko®VW [ koit koit ky—ko®VW (<strong>jn</strong>mW) dy [ doK—AYb, pwp [<br />

plPw—pl ivc [3[<br />

qum hI qy—qYQoN hI, qyrI hI imhr nwl [ jwny—prgt huMdy hn [ pRB—hy pRBU ! jwinE—<br />

(i<strong>jn</strong>HW ny qYƒ) jwixAW, qyry nwl sWJ pweI [ <strong>jn</strong> qy—qy <strong>jn</strong>; auh mnu`K (bhu-vcn) [<br />

muKPw—muKI, ie`zq vwly [ Awpu—Awpxw Awp [ <strong>jn</strong> nwnku—(pRBU dw) dws (<strong>gur</strong>U) nwnk<br />

(hY) [ iekPw—ie`k-rUp [4[<br />

ArQ:— hy myry mn ! prmwqmw dw nwm hr inmK (hr vyly) jipAw kr [ ijs mnu`K ƒ pUry<br />

<strong>gur</strong>U ny prmwqmw dw nwm jpx dI dwiq dy id`qI, aus dy mn ivc ausdy ihrdy ivc hir-nwm<br />

v`s ipAw [1[rhwau[<br />

hy BweI ! ijs mnu`K auqy hrI-pRBU ny imhr kIqI, aus dy ihrdy ivc <strong>gur</strong>U dy bcn ipAwry<br />

l`gx l`g pey, aus dy mn ivc prmwqmw dy nwm dI pRIq pYdw ho geI, aus ny sB qoN v`fy<br />

hrI-pRBU dw nwm jpxw SurU kr id`qw [1[<br />

hy BweI ! (auN\ qW) hryk srIr-ngr ivc, srIr-Gr ivc, srIr-mMdr ivc prmwqmw<br />

v`sdw hY, pr <strong>gur</strong>U dy snmuK rihx vwly mnu`K (hI aus dw nwm) jp ky aus dI is&iq-swlwh<br />

krdy hn [ pRBU dy syvk ies lok ivc prlok ivc (nwm dI brkiq nwl) suKI rihMdy hn,<br />

auhnW dy muK (lok prlok ivc) rOSn rihMdy hn, auh (sMswr-smuMdr qoN) pwr lMG jWdy hn<br />

[2[<br />

hy BweI ! prmwqmw auqy koeI fr-Bau pRBwv nhIN pw skdw [ <strong>gur</strong>U dI rwhIN ijs mnu`K ny<br />

aus prmwqmw ivc suriq joVI, aus prmwqmw ƒ iek inmK vwsqy BI ihrdy ivc vswieAw,<br />

prmwqmw ny aus syvk dy ko®VW <strong>jn</strong>mW dy pwp iek pl ivc dUr kr id`qy [3[<br />

hy pRBU ! qyry Bgq qyrI hI imhr nwl (jgq ivc) prgt huMdy hn [ hy pRBU ! i<strong>jn</strong>HW ny qyry<br />

nwl sWJ pweI, auh syvk ie`zq vwly ho jWdy hn [ hy BweI ! prmwqmw ny Awpxw Awp<br />

Awpxy BgqW dy AMdr r`iKAw huMdw hY [ (qwhIeyN, hy BweI ! prmwqmw dw) syvk (<strong>gur</strong>U) nwnk<br />

Aqy hrI-pRBU ie`k-rUp hY [4[5[<br />

pRBwqI mhlw 4 ] <strong>gur</strong> siqguir nwmu idRVwieE hir hir hm muey jIvy hir jipBw ] Dnu DMnu<br />

<strong>gur</strong>U <strong>gur</strong>u siq<strong>gur</strong>u pUrw ibKu fubdy bwh dyie kiFBw ]1] jip mn rwm nwmu ArDWBw ] aupjMip<br />

aupwie n pweIAY kqhU guir pUrY hir pRBu lwBw ]1] rhwau ] rwm nwmu rsu rwm rswiexu rsu<br />

pIAw <strong>gur</strong>miq rsBw ] loh mnUr kMcnu imil sMgiq hir aur DwirE guir hirBw ]2] haumY<br />

ibiKAw inq loiB luBwny puq klq moih luiBBw ] iqn pg sMq n syvy kbhU qy mnmuK BUMBr


BrBw ]3] qumry gun qum hI pRB jwnhu hm pry hwir qum srnBw ] <strong>ijau</strong> jwnhu iqau rwKhu<br />

suAwmI <strong>jn</strong> nwnku dwsu qumnBw ]4]6] Ckw 1 ] (pMnw 1337)<br />

pd ArQ:— siqguir—siq<strong>gur</strong>U ny [ id®VwieE—(ihrdy ivc) p`kw kr id`qw [ muey—<br />

(pihlW) Awqmk mOqy mry hoey [ jIvy—jIaU pey, Awqmk jIvn vwly ho gey [ jipBw—jip,<br />

jp ky [ Dnu DMnu—slwhux-jog [ ibKu fubdy—Awqmk mOq ilAwaux vwlI zihr (dy smuMdr)<br />

ivc fu`bdy ƒ [ dyie—dy ky [ kiFBw—k`F ilAw [1[<br />

jip—jipAw kr [ mn—hy mn ! ArDWBw—AwrwDx-jog [ aupjMip—(apjwp—Secret<br />

whispering into the ear—kMn ivc koeI gupq mMq® dyxw) kMn ivc koeI gupq mMq® dyx nwl<br />

[ aupwie—(l&z ‘aupwau’ qoN krx kwrk) FMg nwl [ guir pUrY—pUry <strong>gur</strong>U dI rwhIN<br />

[1[rhwau[<br />

rswiexu—(rs-AXn) rsW dw Gr, sB rsW nwloN sRySt [ rsBw—rs nwl [ mnUr—siVAw<br />

hoieAw lohw [ kMcnu—sonw [ imil—iml ky [ aurDwirE—ihrdy ivc vsw id`qw [ guir—<br />

<strong>gur</strong>U ny [ hirBw—hrI dI joiq [2[<br />

ibiKAw—mwieAw [ ibiKAw loiB—mwieAw dy loB ivc [ klq—iesq®I [ moih—moh ivc<br />

[ pg sMq—sMq-<strong>jn</strong>W dy crn [ qy mnmuiK—Awpxy mn dy ip`Cy qurn vwly auh mnu`K [<br />

BUMBr—Bu`bl; q`qI suAwh [ BMUBr BrBw—Bu`bl nwl ilbVy hoey [3[<br />

pRB—hy pRBU ! hwir—hwr ky; hornW pwisAW vloN Aws lwh ky [ suAwmI—hy suAwmI !<br />

qumnBw—qyrw [4[<br />

ArQ:— hy (myry) mn ! prmwqmw dw nwm jipAw kr; (ieh nwm) jpx-jog hY [ kMnW ivc<br />

joeI gupq mMq® dyx Awidk dy FMg nwl kdy BI prmwqmw nhIN imldw [ pUry <strong>gur</strong>U dI rwhIN<br />

(nwm jp ky hI) prmwqmw l`Bdw hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! AsI jIv Awqmk mOqy mry rihMdy hW [ siq<strong>gur</strong>U ny jdoN swfy ihrdy ivc prmwqmw<br />

dw nwm p`kw kr id`qw qW hir-nwm jp ky AsI Awqmk jIvn hwsl kr lYNdy hW [ hy BweI<br />

! pUrw <strong>gur</strong>U DMn hY, <strong>gur</strong>U slwhux-jog hY [ (Awqmk mOq ilAwaux vwlI mwieAw dy moh dy)<br />

ivhuly smuMdr ivc fu`bidAW ƒ <strong>gur</strong>U (AwpxI) bWh PVw ky k`F lYNdw hY [1[<br />

hy BweI ! prmwqmw dw nwm-rs (dunIAw dy hor swry) rsW dw Gr hY (sB rsW qoN sRySt hY,<br />

pr) ieh nwm-rs <strong>gur</strong>miq dy rs dI rwhIN pIqw jw skdw hY [ siVAw hoieAw lohw (pwrs<br />

ƒ iml ky) sonw (ho jWdw hY, iqvyN) sMgiq ivc iml ky (mnu`K) prmwqmw dw nwm-rs<br />

(Awpxy) ihrdy ivc vsw lYNdw hY, <strong>gur</strong>U dI rwhIN r`bI joiq aus dy AMdr prgt ho jWdI hY<br />

[2[<br />

hy BweI ! ijhVy mnu`K haumY ivc gRsy rihMdy hn, mwieAw dy loB ivc sdw Psy rihMdy hn,


pu`qr iesq®I dy moh ivc iGry rihMdy hn, auhnW ny kdy sMq-<strong>jn</strong>W dy crn nhIN Cuhy huMdy, Awpxy<br />

mn dy ip`Cy qurn vwly auhnW mnu`KW dy AMdr (iq®Snw dI) Bu`bl Du`KdI rihMdI hY [3[<br />

hy pRBU ! Awpxy gux qUµ Awp hI jwxdw hYN [ AsI jIv (hor sB pwisAW vloN) hwr ky qyrI hI<br />

srn Aw pYNdy hW [ hy suAwmI ! ijvyN ho sky, myrI r`iKAw kr (mYN) nwnk qyrw hI dws hW<br />

[4[6[Ckw 1[<br />

pRBwqI ibBws pVqwl mhlw 4<br />

siq<strong>gur</strong> pRswid ] jip mn hir hir nwmu inDwn ] hir drgh pwvih mwn ] ijin<br />

jipAw qy pwir prwn ]1] rhwau ] suin mn hir hir nwmu kir iDAwnu ] suin mn hir<br />

kIriq ATsiT mjwnu ] suin mn <strong>gur</strong>muiK pwvih mwnu ]1] jip mn prmysuru prDwnu ] iKn<br />

KovY pwp kotwn ] imlu nwnk hir Bgvwn ]2]1]7] (pMnw 1337)<br />

pVqwl—ies Sbd ƒ gwvx vyly qwl muV muV prqxw hY [<br />

pd ArQ:— jip—jipAw kr [ mn—hy mn ! inDwn—^zwnw [ pwvih—qUµ hwsl kryNgw<br />

[ mwn—Awdr [ ijin—ijin ijin, ijs ijs ny [ qy—auh (bhu-vcn) [ pwir prwn—<br />

(sMswr-smuMdr qoN) pwr lMG gey [1[rhwau[<br />

kir iDAwnu—iDAwn kr ky, iDAwn nwl [ kIriq—is&iq-swlwh [ ATsiT—ATwhT<br />

qIrQ [ mjwnu—m`<strong>jn</strong>, ieSnwn [ <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dI srn pY ky [1[<br />

kotwn pwp—ko®VW pwpW (dw nws) [ imlu—imilAw rhu [2[<br />

ArQ:— hy (myry) mn ! hr vyly prmwqmw dw nwm jipAw kr (iehI hY Asl) ^zwnw [<br />

(nwm dI brkiq nwl) qUµ prmwqmw dI hzUrI ivc Awdr hwsl kryNgw [ ijs ijs ny nwm<br />

jipAw hY auh sB (sMswr-smuMdr qoN) pwr lMG jWdy hn [1[rhwau[<br />

hy (myry) mn ! iDAwn joV ky sdw prmwqmw dw nwm suixAw kr [ hy mn ! prmwqmw dI<br />

is&iq-swlwh suixAw kr (iehI hY) ATwhT qIrQW dw ieSnwn [ hy mn ! <strong>gur</strong>U dI srn pY<br />

ky (prmwqmw dw nwm) suixAw kr (lok prlok ivc) ie`zq K`tyyNgw [1[<br />

hy mn ! prmysr (dw nwm) jipAw kr (auhI sB qoN) v`fw (hY) [ (nwm jpx dI brkiq<br />

nwl) ko®VW pwpW dw nws (iek) iKn ivc ho jWdw hY [ hy nwnk ! sdw hrI Bgvwn (dy<br />

crnW ivc) juiVAw rhu [2[1[7[<br />

pRBwqI mhlw 5 ibBws<br />

siq<strong>gur</strong> pRswid ] mnu hir kIAw qnu sBu swijAw ] pMc qq ric joiq invwijAw ]<br />

ishjw Driq brqn <strong>kau</strong> pwnI ] inmK n ivswrhu syvhu swirgpwnI ]1] mn siq<strong>gur</strong>u syiv<br />

hoie prm gqy ] hrK sog qy rhih inrwrw qW qU pwvih pRwnpqy ]1] rhwau ] kwpV Bog rs<br />

Aink BuMcwey ] mwq ipqw kutMb sgl bnwey ] irjku smwhy jil Qil mIq ] so hir syvhu


nIqw nIq ]2] qhw sKweI jh koie n hovY ] koit ApRwD iek iKn mih DovY ] dwiq krY nhI<br />

pCuoqwvY ] eykw bKs iPir bhuir n bulwvY ]3] ikrq sMjogI pwieAw Bwil ] swDsMgiq mih<br />

bsy gupwl ] <strong>gur</strong> imil Awey qumrY duAwr ] <strong>jn</strong> nwnk drsnu dyhu murwir ]4]1] (pMnw<br />

1337)<br />

pd ArQ:— swijAw—pYdw kIqw [ ric—bxw ky [ invwijAw—sohxw bxw id`qw [<br />

ishjw—(lytx vwsqy) ivCOxw [ <strong>kau</strong>—ƒ, vwsqy [ inmK—(inmy—) A`K Jmkx ijqnw smw<br />

[ swirgpwnI—(swirg—Dnu`K [ pwnI—h`Q [ ijs dy h`Q ivc DnuK hY) prmwqmw [1[<br />

mn—hy mn ! prm gqy—sB qoN au~cI Awqmk AvsQw [ hrK—^uSI [ sog—Zm [ qy—qoN<br />

[ rhih—(jy) qUµ itikAw rhyN [ inrwrw—v`Krw [ pRwn pqy—ijMd dw mwlk-pRBU<br />

[1[rhwau[<br />

kwpV—k`pVy [ BuMcwey—Kwx leI dyNdw hY [ sgl—swry [ kutMb—prvwr [ smwhy—sMbwhy,<br />

ApVWdw hY [ jil—jl ivc [ Qil—DrqI au~qy, DrqI ivc [ mIq—hy im`qr ! nIqw<br />

nIq—sdw hI [2[<br />

qh—au~Qy [ sKweI—swQI [ jh—ij`Qy [ koit—ko®VW [ ApRwD—Bu`lW [ pCuoqwvY—(A`Kr<br />

‘C’ dy nwl do lgW hn— o Aqy u [ Asl l&z ‘pCuqwvY’ hY, ie`Qy ‘pCoqwvY’ pVHnw hY)<br />

A&sos krdw [ eykw—ieko vwrI [ bKs—b^SS, imhr [ bhuir—muV [ bulwvY—s`ddw,<br />

lyKw mMgdw [3[<br />

ikrq—ipCly kIqy hoey kMm [ sMjog—myl [ sMjogI—myl Anuswr [ ikrq sMjogI—ipCly<br />

kIqy krmW dy imlwp Anuswr [ Bwil—FUMF ky [ gupwl—DrqI dy r`Kxhwr pRBU [ <strong>gur</strong><br />

imil—<strong>gur</strong>U ƒ iml ky [ murwir—hy murwrI ! (mur-Air [ Air—vYrI [ mur dYNq dw vYrI)<br />

[4[<br />

ArQ:— hy (myry) mn ! <strong>gur</strong>U dI srn ipAw rhu (ies qrHW) sB qoN au~cI Awqmk AvsQw<br />

pRwpq ho jWdI hY [ jy qUµ (<strong>gur</strong>U dy dr qy rih ky) ^uSI ZmI qoN inrlyp itikAw rhyN, qW qUµ<br />

ijMd dy mwlk pRBU ƒ iml peyNgw [1[rhwau[<br />

hy BweI ! ijs prmwqmw ny (qyrw) mn bxwieAw, (qyrw) srIr bxwieAw [ (im`tI hvw<br />

Awidk) pMj q`qW dw puqlw bxw ky (aus ƒ AwpxI) joiq nwl sohxw bxw id`qw [ (ijs ny<br />

qYƒ) lytx vwsqy DrqI id`qI, (ijs ny qYƒ) vrqx leI pwxI id`qw, aus prmwqmw ƒ kdy<br />

nwh BulwE, aus ƒ (hr vyly) ismrdy rho [1[<br />

hy BweI ! ijs prmwqmw ny qYƒ AnykW (iksmW dy) k`pVy vrqx ƒ id`qy, ijs ny qYƒ AnykW<br />

cMgy cMgy pdwrQ Kwx-pIx ƒ id`qy, ijs ny qyry vwsqy mW ipau prvwr (Awidk) swry sMbMDI<br />

bxw id`qy, hy im`qr ! ijhVw prmwqmw pwxI ivc DrqI ivc (hr QW jIvW ƒ) irzk<br />

ApVWdw hY, aus prmwqmw ƒ sdw hI sdw hI Xwd krdy rho [2[


hy BweI ! ij`Qy koeI BI mdd nhIN kr skdw, prmwqmw au~Qy (BI) swQI bxdw hY, (jIvW dy)<br />

ko®VW pwp iek iKn ivc Do dyNdw hY [ hy BweI ! auh pRBU (sB jIvW ƒ) dwqW dyNdw rihMdw hY,<br />

kdy (ies g`loN) pCuqWdw nhIN [ (ijs pRwxI auqy) iek vwrI b^SS kr dyNdw hY, aus ƒ (aus<br />

dy lyKw mMgx leI) iPr nhIN s`ddw [3[<br />

hy BweI ! isRStI dw r`iKAk pRBU swD sMgiq ivc v`sdw hY [ ipCly kIqy krmW dy sMjogW<br />

nwl (aus ƒ swD sMgiq ivc) FUMF ky l`B leIdw hY [ hy murwrI ! <strong>gur</strong>U dI srn pY ky mYN qyry<br />

dr qy AwieAw hW (Awpxy) dws nwnk ƒ (Awpxw) dIdwr b^S [4[1[<br />

pRBwqI mhlw 5 ] pRB kI syvw <strong>jn</strong> kI soBw ] kwm k®oD imty iqsu loBw ] nwmu qyrw <strong>jn</strong> kY<br />

BMfwir ] gun gwvih pRB drs ipAwir ]1] qumrI Bgiq pRB qumih <strong>jn</strong>weI ] kwit jyvrI <strong>jn</strong><br />

lIey CfweI ]1] rhwau ] jo <strong>jn</strong>u rwqw pRB kY rMig ] iqin suKu pwieAw pRB kY sMig ] ijsu<br />

rsu AwieAw soeI jwnY ] pyiK pyiK mn mih hYrwnY ]2] so suKIAw sB qy aUqmu soie ] jw kY<br />

ihRdY visAw pRBu soie ] soeI inhclu AwvY n jwie ] Anidnu pRB ky hir gux gwie ]3] qw<br />

<strong>kau</strong> krhu sgl nmskwru ] jw kY min pUrnu inrMkwru ] kir ikrpw moih Twkur dyvw ] nwnku<br />

auDrY <strong>jn</strong> kI syvw ]4]2] (pMnw 1338)<br />

pd ArQ:— syvw—BgqI [ <strong>jn</strong> kY BMfwir—syvkW dy ^zwny ivc [ gwvih—gWdy hn (bhuvcn)<br />

[ drs ipAwir—drsn dI qWG ivc [1[<br />

pRB—hy pRBU ! qumih—qUµ (Awp hI) [ <strong>jn</strong>weI—smJweI, d`sI [ kwit—k`t ky [ jyvrI—moh<br />

dI r`sI [1[rhwau[<br />

kY rMig—dy (pRym-) rMg ivc [ rwqw—rMigAw hoieAw [ kY sMig—dy nwl [ rsu—suAwd [<br />

pyiK—vyK ky [ hYrwnY—ivsmwd-hwlq ivc [2[<br />

qy—qoN [ soie—auh hI [ kY ihRdY—ihrdy ivc [ inhclu—Afol-ic`q [ AwvY n jwie—nwh<br />

AwauNdw hY nwh jWdw hY, Btkdw nhIN [ Anidnu—hr roz [3[<br />

<strong>kau</strong>—ƒ [ sgl—swry [ jw kY min—ijs dy mn ivc [ moih—mYƒ, myry au~qy [ Twkur—hy<br />

Twkur ! dyvw—hy dyv ! hy pRkwS-rUp ! auDrY—(ivkwrW qoN) bicAw rhy [4[<br />

ArQ:— hy pRBU ! AwpxI BgqI (Awpxy syvkW ƒ) qUµ Awp hI smJweI hY, (auhnW dI moh<br />

dI) PwhI k`t ky Awpxy syvkW ƒ qUµ Awp hI (mwieAw dy moh qoN) bcwieAw hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! prmwqmw dI BgqI nwl prmwqmw dy Bgq dI vifAweI (lok prlok ivc) huMdI<br />

hY, aus dy AMdroN kwm ko®D loB (Awidk ivkwr) imt jWdy hn [ hy pRBU ! qyrw nwm-Dn qyry<br />

BgqW dy ^zwny ivc (BrpUr rihMdw hY) [ hy pRBU ! qyry Bgq qyry dIdwr dI qWG ivc qyry gux<br />

gWdy rihMdy hn [1[


hy BweI ! ijhVw ijhVw mnu`K prmwqmw dy pRym-rMg ivc rMigAw igAw, auhnW ny prmwqmw<br />

dy (crnW) nwl (l`g ky) Awqmk AwnMd pRwpq kIqw, (pr aus AwnMd ƒ ibAwn nhIN kIqw<br />

jw skdw) ijs mnu`K ƒ auh AwnMd AwauNdw hY, auhI aus ƒ jwxdw hY, auh mnu`K (prmwqmw<br />

dw) drsn kr kr ky (Awpxy) mn ivc vwh vwh kr au~Tdw hY [2[<br />

hy BweI ! ijs (mnu`K) dy ihrdy ivc auh prmwqmw Aw v`sdw hY, auh suKI ho jWdw hY, auh<br />

hor sBnW nwloN sRySt jIvn vwlw ho jWdw hY [ auh mnu`K hr vyly prmwqmw dy gux gWdw<br />

rihMdw hY, auh sdw Afol ic`q rihMdw hY, auh kdy Btkdw nhIN iPrdw [3[<br />

hy BweI ! ijs (mnu`K) dy mn ivc prmwqmw Aw v`sdw hY, aus dy A`gy swry Awpxw isr<br />

invwieAw kro [ hy Twkur pRBU ! hy pRkwS-rUp pRBU ! myry auqy imhr kr, (qyrw syvk) nwnk<br />

qyry Bgq dI srn ivc rih ky (ivkwrW qoN) bicAw rhy [4[2[<br />

pRBwqI mhlw 5 ] gun gwvq min hoie Anµd ] AwT phr ismrau BgvMq ] jw kY ismrin<br />

klml jwih ] iqsu <strong>gur</strong> kI hm crnI pwih ]1] sumiq dyvhu sMq ipAwry ] ismrau nwmu moih<br />

insqwry ]1] rhwau ] ijin guir kihAw mwrgu sIDw ] sgl iqAwig nwim hir gIDw ] iqsu<br />

<strong>gur</strong> kY sdw bil jweIAY ] hir ismrnu ijsu <strong>gur</strong> qy pweIAY ]2] bUfq pRwnI ijin <strong>gur</strong>ih<br />

qrwieAw ] ijsu pRswid mohY nhI mwieAw ] hlqu plqu ijin <strong>gur</strong>ih svwirAw ] iqsu <strong>gur</strong><br />

aUpir sdw hau vwirAw ]3] mhw mugD qy kIAw igAwnI ] <strong>gur</strong> pUry kI AkQ khwnI ]<br />

pwrbRhm nwnk <strong>gur</strong>dyv ] vfY Bwig pweIAY hir syv ]4]3] (pMnw 1338)<br />

pd ArQ:— gwvq—gWidAW [ min—mn ivc [ ismrau—ismrauN, mYN ismrdw hW [ jw<br />

kY—ijs (<strong>gur</strong>U dI ikrpw) nwl [ klml—(swry) pwp [ jwih—dUr ho jWdy hn (bhu-vcn)<br />

[ hm pwih—AsIN pYNdy hW, mYN pYNdw hW [ ismrin—nwm dy ismrn dI rwhIN [1[<br />

sMq ipAwry—hy ipAwry <strong>gur</strong>U ! ismrau—mYN ismrdw hW [ moih—mYƒ [ insqwry—(sMswrsmuMdr<br />

qoN) pwr lMGWdw hY [1[rhwau[<br />

ijin—ijs ny [ guir—<strong>gur</strong>U ny [ ijin guir—ijs <strong>gur</strong>U ny [ mwrgu—(jIvn-) rwh [<br />

iqAwig—iqAwg ky [ nwim—nwm ivc [ gIDw—ig`J igAw, prc igAw [ kY bil<br />

jweIAY—qoN sdky jwxw cwhIdw hY [ qy—qoN [ pweIAY—pRwpq huMdw hY [2[<br />

bUfq—(ivkwrW ivc) fu`bdw [ ijin <strong>gur</strong>ih—ijs <strong>gur</strong>U ny [ ijsu pRswid—ijs dI ikrpw nwl<br />

[ mohY nhI—moh nhIN skdI [ hlqu—iek lok [ plqu—prlok [ svwirAw—sohxw bxw<br />

id`qw [ hau—hauN, mYN [ vwirAw—kurbwn [3[<br />

mugD—mUrK [ qy—qoN [ igAwnI—isAwxw, igAwnvwn, Awqmk jIvn dI sUJ vwlw [<br />

AkQ—(A-kQ) jo ibAwn nwh kIqI jw sky [ nwnk—hy nwnk ! Bwig—iksmq nwl<br />

[4[<br />

ArQ:— hy ipAwry siq<strong>gur</strong>U ! (mYƒ) cMgI Akl b^S (ijs dI rwhIN) mYN prmwqmw dw nwm


ismrdw rhW (ijhVw nwm) mYƒ (sMswr-smuMdr qoN) pwr lMGw ley [1[rhwau[<br />

hy BweI ! prmwqmw dy gux gWidAW mn ivc AwnMd pYdw huMdw hY, (qwhIeyN) mYN A`Ty phr<br />

Bgvwn (dw nwm) ismrdw hW [ ijs <strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl prmwqmw dw nwm ismrn dI rwhIN<br />

(swry) pwp dUr ho jWdy hn, mYN aus <strong>gur</strong>U dI (sdw) crnIN l`gw rihMdw hW [2[<br />

hy BweI ! ijs <strong>gur</strong>U ny (Awqmk jIvn dw) is`Dw rsqw d`isAw hY (ijs dI brkiq nwl<br />

mnu`K) hor swry (moh) C`f ky prmwqmw dy nwm ivc pricAw rihMdw hY, ijs <strong>gur</strong>U pwsoN<br />

prmwqmw dw nwm ismrn (dI dwiq) imldI hY, aus <strong>gur</strong>U qoN sdw kurbwn jwxw cwhIdw hY<br />

[2[<br />

hy BweI ! ijs <strong>gur</strong>U ny (sMswr-smuMdr ivc) fu`b rhy pRwxIAW ƒ pwr lMGwieAw, ijs (<strong>gur</strong>U) dI<br />

imhr nwl mwieAw T`g nhIN skdI, ijs <strong>gur</strong>U ny (srn pey mnu`K dw) ieh lok Aqy prlok<br />

sohxw bxw id`qw, mYN aus <strong>gur</strong>U qoN sdw sdky jWdw hW [3[<br />

hy BweI ! pUry <strong>gur</strong>U dI is&iq-swlwh pUry qOr qy ibAwn nhIN kIqI jw skdI, (<strong>gur</strong>U ny) mhw<br />

mUrK mnu`K qoN Awqmk jIvn dI sUJ vwlw bxw id`qw [ hy nwnk ! (AwK—<strong>gur</strong>U dI srn pY<br />

ky) v`fI iksmq nwl pwrbRhm <strong>gur</strong>dyv hrI dI syvw-BgqI pRwpq huMdI hY [4[3[<br />

pRBwqI mhlw 5 ] sgly dUK imty suK dIey Apnw nwmu jpwieAw ] kir ikrpw ApnI syvw<br />

lwey sglw durqu imtwieAw ]1] hm bwirk srin pRB dieAwl ] Avgx kwit kIey pRiB<br />

Apuny rwiK lIey myrY <strong>gur</strong> gopwil ]1] rhwau ] qwp pwp ibnsy iKn BIqir Bey ik®pwl gusweI<br />

] swis swis pwrbRhmu ArwDI Apuny siq<strong>gur</strong> kY bil jweI ]2] Agm Agocru ibAMqu suAwmI<br />

qw kw AMqu n pweIAY ] lwhw Kwit hoeIAY DnvMqw Apunw pRBU iDAweIAY ]3] AwT phr<br />

pwrbRhmu iDAweI sdw sdw gun gwieAw ] khu nwnk myry pUry mnorQ pwrbRhmu <strong>gur</strong>u pwieAw<br />

]4]4] (pMnw 1338)<br />

pd ArQ:— dIey—id`qy [ sgly—swry [ kir—kr ky [ syvw—BgqI [ durqu—pwp [1[<br />

pRB dieAwl—hy dieAw dy Gr pRBU ! bwirk—b`cy [ kwit—k`t ky [ pRiB—pRBU ny [ myrY<br />

gopwil—myry gopwl ny, myry pRBU ny [ gopwil—gopwl ny, isRStI dy r`iKAk ny [1[rhwau[<br />

qwp—du`K-klyS [ BIqir—ivc [ gusweI—gosweIN, DrqI dw Ksm [ swis swis—hryk<br />

swh dy nwl [ swis—swh dI rwhIN [ ArwDI—ArwDIN, mYN AwrwDdw hW [ kY bil jweI—kY<br />

bil jweIN, (<strong>gur</strong>U) qoN mYN sdky jWdw hW [2[<br />

Agm—AphuMc [ Agocru—(A-go-cru [ go—ieMd®y [ cru—phuMc) ijs qk ieMid®AW dI phuMc<br />

nhIN ho skdI [ n pweIAY—nhIN pwieAw jw skdw [ Kit—K`t ky [ hoeIAY—ho jweIdw hY<br />

[ iDAweIAY—iDAwauxw cwhIdw hY [3[<br />

iDAweI—iDAweIN, mYN iDAwauNdw hW [ pwieAw—l`B ilAw hY [4[


ArQ:— hy dieAw dy somy pRBU ! AsI (jIv qyry) b`cy (qyrI) srn hW [ hy BweI ! DrqI dy<br />

r`iKAk pRBU ny (i<strong>jn</strong>HW dI) r`iKAw kIqI, (auhnW dy AMdroN) AOgux dUr kr ky (auhnW ƒ aus)<br />

pRBU ny Awpxy bxw ilAw [1[rhwau[<br />

hy BweI ! (pRBU ny) imhr kr ky (i<strong>jn</strong>HW ƒ) AwpxI BgqI ivc joiVAw, (auhnW dy AMdroN aus<br />

ny) swrw pwp dUr kr id`qw [ i<strong>jn</strong>HW ƒ aus ny Awpxw nwm jpx dI pRyrnw kIqI, auhnW ƒ<br />

aus ny swry suK b^S id`qy, (auhnW AMdroN) swry du`K dUr ho gey [1[<br />

hy BweI ! DrqI dy Ksm pRBU jI (i<strong>jn</strong>HW au~qy) dieAwvwn hoey, (auhnW dy) swry du`K-klyS swry<br />

pwp iek iKn ivc nws ho gey [ hy BweI ! mYN Awpxy <strong>gur</strong>U qoN sdky jWdw hW, (aus dI imhr<br />

nwl) mYN Awpxy hryk swh dI rwhIN prmwqmw dw nwm ismrdw hW [2[<br />

hy BweI ! mwlk-pRBU AphuMc hY, aus qk (jIvW dy) ieMid®AW dI phuMc nhIN ho skdI, auh<br />

byAMq hY, aus dy guxW dw AMq nhIN pwieAw jw skdw [ hy BweI ! Awpxy aus pRBU dw ismrn<br />

krnw cwhIdw hY, (aus dw nwm hI Asl Dn hY, ieh) lwB K`t ky Dnvwn bx jweIdw hY<br />

[3[<br />

hy nwnk ! AwK—(hy BweI !) mYƒ <strong>gur</strong>U iml ipAw hY (<strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl) mYƒ prmwqmw<br />

iml ipAw hY, myrIAW swrIAW mno-kwmnW pUrIAW ho geIAW hn [ hux mYN A`Ty phr aus dw<br />

nwm ismrdw hW sdw hI aus dy gux gWdw rihMdw hW [4[4[<br />

pRBwqI mhlw 5 ] ismrq nwmu iklibK siB nwsy ] scu nwmu guir dInI rwsy ] pRB kI<br />

drgh soBwvMqy ] syvk syiv sdw sohMqy ]1] hir hir nwmu jphu myry BweI ] sgly rog doK<br />

siB ibnsih AigAwnu AMDyrw mn qy jweI ]1] rhwau ] <strong>jn</strong>m mrn guir rwKy mIq ] hir ky<br />

nwm isau lwgI <strong>pRIiq</strong> ] koit <strong>jn</strong>m ky gey klys ] jo iqsu BwvY so Bl hos ]2] iqsu <strong>gur</strong> <strong>kau</strong><br />

hau sd bil jweI ] ijsu pRswid hir nwmu iDAweI ] AYsw <strong>gur</strong>u pweIAY vfBwgI ] ijsu imlqy<br />

rwm ilv lwgI ]3] kir ikrpw pwrbRhm suAwmI ] sgl Gtw ky AMqrjwmI ] AwT phr<br />

ApunI ilv lwie ] <strong>jn</strong>u nwnku pRB kI srnwie ]4]5] (pMnw 1339)<br />

pd ArQ:— ismrq—ismridAW [ iklibK—pwp [ scu—sdw kwiem rihx vwlw [<br />

guir—<strong>gur</strong>U ny [ rwsy—rwis, srmwieAw, pUMjI [ syiv—syvw kr ky, BgqI kr ky [ sohMqy—<br />

sohxy l`gdy hn [1[<br />

BweI—hy BweI ! doK—AYb, pwp [ siB—swry [ ibnsih—nws ho jWdy hn [ AigAwnu—<br />

Awqmk jIvn vloN by-smJI [ qy—qoN [ jweI—dUr ho jWdw hY [1[rhwau[<br />

guir—<strong>gur</strong>U ny [ rwKy—mukw id`qy [ mIq—hy im`qr ! isau—nwl [ koit—ko®VW [ iqsu BwvY—<br />

aus prmwqmw ƒ cMgw l`gdw hY [ Bl—Blw [ hos—hovygw [2[


hau—hauN, mYN [ sd—sdw [ bil jweI—bil jweIN, mYN sdky jWdw hW [ pRswid—ikrpw<br />

nwl [ iDAweI—iDAweIN, mYN iDAwauNdw hW [ ilv—lgn [3[<br />

pwrbRhm—hy pwrbRhm ! Gr—srIr, ihrdw [ AMqrjwmI—hy AMdr dI jwxn vwly ! ilv<br />

lwie—ipAwr bxweI r`K [ <strong>jn</strong>u—dws [4[<br />

ArQ:— hy myry BweI ! sdw prmwqmw dw nwm jipAw kro [ (ismrn dI brkiq nwl mn<br />

dy) swry rog dUr ho jWdy hn, swry pwp nws ho jWdy hn, Awqmk jIvn vloN by-smJI dw<br />

hnyrw mn qoN dUr ho jWdw hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! prmwqmw dw nwm ismridAW swry pwp nws ho jWdy hn [ (i<strong>jn</strong>HW ƒ) <strong>gur</strong>U ny sdwiQr<br />

hir-nwm dw srmwieAw b^iSAw, prmwqmw dI drgwh ivc auh ie`zq vwly bxy [ hy<br />

BweI ! prmwqmw dy Bgq (prmwqmw dI) BgqI kr ky sdw (lok prlok ivc) sohxy l`gdy<br />

hn [1[<br />

hy im`qr ! (<strong>gur</strong>U dI srn pY ky) prmwqmw dy nwm ivc (i<strong>jn</strong>HW mnu`KW dw) ipAwr bixAw, <strong>gur</strong>U<br />

ny (auhnW dy) <strong>jn</strong>m mrn (dy gyV) mukw id`qy [ (hir-nwm nwl pRIq dI brkiq nwl auhnW<br />

dy) ko®VW <strong>jn</strong>mW dy du`K-klyS dUr ho gey [ (auhnW ƒ) auh kuJ Blw jwpdw hY jo prmwqmw ƒ<br />

cMgw l`gdw hY [2[<br />

hy BweI ! mYN aus <strong>gur</strong>U qoN sdw sdky jWdw hW, ijs dI imhr nwl mYN prmwqmw dw nwm<br />

ismrdw rihMdw hW [ hy BweI ! ieho ijhw <strong>gur</strong>U v`fI iksmq nwl hI imldw hY, ijs dy<br />

imilAW prmwqmw nwl ipAwr bxdw hY [3[<br />

hy pwrbRhm ! hy suAwmI ! hy sB jIvW dy idl dI jwxn vwly ! imhr kr [ (myry AMdr) A`Ty<br />

phr AwpxI lgn lweI r`K, (qyrw) dws nwnk qyrI srn ipAw rhy [4[5[<br />

pRBwqI mhlw 5 ] kir ikrpw Apuny pRiB kIey ] hir kw nwmu jpn <strong>kau</strong> dIey ] AwT phr<br />

gun gwie guibMd ] BY ibnsy auqrI sB icMd ]1] aubry siq<strong>gur</strong> crnI lwig ] jo <strong>gur</strong>u khY soeI<br />

Bl mITw mn kI miq iqAwig ]1] rhwau ] min qin visAw hir pRBu soeI ] kil klys<br />

ikCu ibGnu n hoeI ] sdw sdw pRBu jIA kY sMig ] auqrI mYlu nwm kY rMig ]2] crn kml<br />

isau lwgo ipAwru ] ibnsy kwm k®oD AhMkwr ] pRB imln kw mwrgu jwnW ] Bwie Bgiq hir<br />

isau mnu mwnW ]3] suix sjx sMq mIq suhyly ] nwmu rqnu hir Agh Aqoly ] sdw sdw pRBu<br />

gux iniD gweIAY ] khu nwnk vfBwgI pweIAY ]4]6] (pMnw 1339)<br />

pd ArQ:— kir—kr ky [ pRiB—pRBU ny [ kIey—bxw ilAw [ <strong>kau</strong>—vwsqy, ƒ [ gwie—<br />

gwieAw kr [ BY—swry fr (l&z ‘Bau’ qoN bhu-vcn) [ icMd—icMqw [1[<br />

aubry—(ivkwrW qoN) bc gey [ lwig—l`g ky [ khY—AwKdw hY [ Bl—Blw [ iqAwig—<br />

iqAwg ky [1[rhwau[


min—mn ivc [ qin—qn ivc [ kil—JgVy [ klys—du`K [ ibGnu—rukwvt [ jIA kY<br />

sMig—ijMd dy nwl [ kY rMig—dy (pRym-) rMg ivc [2[<br />

isau—nwl [ mwrgu—rsqw [ jwnW—smJ ilAw [ Bwie—pRym ivc [ mwnW—pqIj igAw,<br />

ig`J igAw [3[<br />

sjx—hy s`jx ! sMq—hy sMq <strong>jn</strong>o ! Agh—AphuMc [ Agh nwmu—AphuMc hrI dw nwm [<br />

guxiniD—guxW dw ^zwnw pRBU [ gweIAY—gwxw cwhIdw hY, is&iq-swlwh krnI cwhIdI hY [<br />

pweIAY—pRwpq huMdI hY [4[<br />

ArQ:— hy BweI ! siq<strong>gur</strong>U dI crnIN l`g ky (AnykW pRwxI ivkwrW ivc fu`bxoN) bc jWdy hn<br />

[ Awpxy mn dI cqurweI C`f ky (<strong>gur</strong>U dI srn ipAW) jo kuJ <strong>gur</strong>U d`sdw hY, auh cMgw qy<br />

ipAwrw l`gdw hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! (ijhVy mnu`K <strong>gur</strong>U dI srn pey) pRBU ny (auhnW ƒ) imhr kr ky Awpxy bxw ilAw<br />

(i<strong>kau</strong>Nik <strong>gur</strong>U ny) prmwqmw dw nwm jpx vwsqy auhnW ƒ id`qw [ hy BweI ! (<strong>gur</strong>U dI srn pY<br />

ky) A`Ty phr prmwqmw dy gux gwieAw kr (ies qrHW) swry fr nws ho jWdy hn, swrI icMqw<br />

dUr jWdI hY [1[<br />

hy BweI ! (<strong>gur</strong>U dI srn ipAW) mn ivc qn ivc auh prmwqmw hI v`isAw rihMdw hY, koeI<br />

du`K-klyS (Awidk izMdgI dy rsqy ivc) rukwvt nhIN pYNdI [ prmwqmw hr vyly hI ijMd dy<br />

nwl (v`sdw pRqIq huMdw hY), prmwqmw nwm dy ipAwr-rMg ivc itky irhW (ivkwrW dI) swrI<br />

mYl (mn qoN) lih jWdI hY [2[<br />

hy BweI ! (<strong>gur</strong>U dI srn ipAW) prmwqmw dy sohxy crnW nwl ipAwr bx jWdw hY, kwm ko®D<br />

AhMkwr (Awidk ivkwr AMdroN) mu`k jWdy hn [ hy BweI ! (ijs mnu`K ny <strong>gur</strong>U dI srn pY ky)<br />

prmwqmw dy imlwp dw rsqw smJ ilAw, ipAwr dI brkiq nwl BgqI dI brkiq nwl<br />

aus dw mn pRBU dI Xwd ivc ig`J jWdw hY [3[<br />

hy s`jx ! hy sMq ! hy im`qr ! sux (<strong>gur</strong>U dI srn pY ky i<strong>jn</strong>HW ny) AphuMc Aqy Aqol hrI dw<br />

kImqI nwm hwsl kr ilAw, auh sdw suKI jIvn vwly ho gey [ hy BweI ! sdw hI guxW dy<br />

^zwny pRBU dI is&iq-swlwh krnI cwhIdI hY, pr, hy nwnk ! AwK—ieh dwiq v`fI iksmq<br />

nwl imldI hY [4[6[<br />

pRBwqI mhlw 5 ] sy DnvMq syeI scu swhw ] hir kI drgh nwmu ivswhw ]1] hir hir nwmu<br />

jphu mn mIq ] <strong>gur</strong>u pUrw pweIAY vfBwgI inrml pUrn rIiq ]1] rhwau ] pwieAw lwBu<br />

vjI vwDweI ] sMq pRswid hir ky gun gweI ]2] sPl <strong>jn</strong>mu jIvn prvwxu ] <strong>gur</strong> prswdI<br />

hir rMgu mwxu ]3] ibnsy kwm k®oD AhMkwr ] nwnk <strong>gur</strong>muiK auqrih pwir ]4]7] (pMnw<br />

1339)<br />

pd ArQ:— sy—auh mnu`K (bhu-vcn) [ syeI—auhI mnu`K (bhu-vcn) [ scu—XkInI qOr


qy [ swhw—swhUkwr [ ivswhw—^rIidAw, ivhwiJAw [1[<br />

mn—hy mn ! mIq—hy im`qr ! inrml—piv`qr krn vwlI [ rIiq—mrXwdw [1[rhwau[<br />

vjI—v`j peI, qkVI ho geI [ vwDweI—auqSwh vwlI AvsQw, cVHdI klw [ sMq<br />

pRswid—<strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl [ gweI—gWdw hY [2[<br />

sPl—kwmXwb [ prvwxu—kbUl [ prswdI—prswid, ikrpw nwl [ rMgu—Awqmk AwnMd<br />

[ mwxu—mwxdw rhu [3[<br />

<strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dI srn pY ky [ auqrih pwir—pwr lMG jWdy hn [4[<br />

ArQ:— hy im`qr ! hy mn ! (<strong>gur</strong>U dI srn pY ky) sdw prmwqmw dw nwm jipAw kr [ (pr<br />

nwm jpx vwlI) piv`qr qy mukMml mrXwdw (clwx vwlw) pUrw <strong>gur</strong>U v`fI iksmq nwl (hI)<br />

imldw hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! (<strong>gur</strong>U dI srn pY ky i<strong>jn</strong>HW ny ieQy) prmwqmw dw nwm-sOdw ^rIidAw, prmwqmw dI<br />

hzUrI ivc mnu`K DnwF (igxy jWdy hn) auhI mnu`K XkInI qOr qy SwhUkwr (smJy jWdy hn)<br />

[1[<br />

hy BweI ! (ijhVw mnu`K) <strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl prmwqmw dy gux gWdw hY (auh ieQy Asl) n&w<br />

K`tdw hY, (aus dy AMdr) Awqmk auqSwh vwlI AvsQw pRbl bxI rihMdI hY [2[<br />

hy BweI ! <strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl prmwqmw dy nwm dw AwnMd mwxdw rhu (nwm jpx vwly dw)<br />

mnu`Kw <strong>jn</strong>m kwmXwb hY, jIvn (pRBU dI hzUrI ivc) kbUl hY [3[<br />

hy nwnk ! <strong>gur</strong>U dI srn pY ky (nwm jpx vwly mnu`K sMswr-smuMdr qoN) pwr lMG jWdy hn,<br />

(auhnW dy AMdroN) kwm ko®D AhMkwr (Awidk ivkwr) nws ho jWdy hn [4[7[<br />

pRBwqI mhlw 5 ] <strong>gur</strong>u pUrw pUrI qw kI klw ] <strong>gur</strong> kw sbdu sdw sd Atlw ] <strong>gur</strong> kI bwxI<br />

ijsu min vsY ] dUKu drdu sBu qw kw nsY ]1] hir rMig rwqw mnu rwm gun gwvY ] mukquo swDU<br />

DUrI nwvY ]1] rhwau ] <strong>gur</strong> prswdI auqry pwir ] Bau Brmu ibnsy ibkwr ] mn qn AMqir<br />

bsy <strong>gur</strong> crnw ] inrBY swD pry hir srnw ]2] And shj rs sUK Gnyry ] dusmnu dUKu n<br />

AwvY nyry ] guir pUrY Apuny kir rwKy ] hir nwmu jpq iklibK siB lwQy ]3] sMq sw<strong>jn</strong><br />

isK Bey suhyly ] guir pUrY pRB isau lY myly ] <strong>jn</strong>m mrn duK Pwhw kwitAw ] khu nwnk guir<br />

pVdw FwikAw ]4]8] (pMnw 1340)<br />

pd ArQ:— qw kI—aus (<strong>gur</strong>U) dI [ klw—qwkq, Awqmk au~cqw [ sd—sdw [<br />

Atlw—At`l, Awpxy inSwny qy sdw itikAw rihx vwlw [ ijsu min—ijs (mnu`K) dy mn<br />

ivc [ qw kw—aus (mnu`K) dw [ nsY—dUr ho jWdw hY [1[


Mig—pRym-rMg ivc [ rwqw—rMigAw hoieAw [ gwvY—gWdw rihMdw hY [ mukqou—ivkwrW qoN<br />

bicAw hoieAw (A`Kr ‘q’ dy nwl do lgW hn— o Aqy u [ Asl l&z ‘mukqu’ hY, ieQy<br />

‘mukqo’ pVHnw hY) [ nwvY—ieSnwn krdw hY [1[rhwau[<br />

prswdI—prswid, ikrpw nwl [ Brmu—vihm, Btkxw [ AMqir—AMdr [ swD—sMq <strong>jn</strong><br />

[ inrBY—swry frW qoN rihq [2[<br />

And—AwnMd [ shj—Awqmk Afolqw [ Gnyry—bhuq [ nyry—nyVy [ guir pUrY—pUry <strong>gur</strong>U<br />

ny [ kir—bxw ky [ rwKy—r`K ley, r`iKAw kIqI [ jpq—jpidAW [ iklibK—pwp [<br />

siB—swry [3[<br />

isK—(swry) is`K (bhu-vcn) [ suhyly—suKI [ isau—nwl [ lY—PV ky [ myly—imlw id`qy<br />

[ guir—<strong>gur</strong>U ny [ pVdw FwikAw—lwj r`K leI [4[<br />

ArQ:— hy BweI ! (ijs mnu`K dw) mn prmwqmw dy (ipAwr-) rMg ivc rMigAw rihMdw hY<br />

(ijhVw mnu`K) pRBU dy gux gWdw rihMdw hY, (ijhVw mnu`K) <strong>gur</strong>U dI crn-DUV ivc ieSnwn<br />

krdw rihMdw hY, auh ivkwrW qoN bicAw rihMdw hY (auhI hY ‘mukq’) [1[rhwau[<br />

hy BweI ! <strong>gur</strong>U (swry guxW nwl) pUrn hY, <strong>gur</strong>U dI (Awqmk) SkqI hryk smrQw vwlI hY, <strong>gur</strong>U<br />

dw Sbd sdw hI At`l rihMdw hY (kdy aukweI vwlw nhIN) [ ijs (mnu`K) dy mn ivc siq<strong>gur</strong>U<br />

dI bwxI itkI rihMdI hY, aus (mnu`K) dw hryk drd nws ho jWdw hY [1[<br />

hy BweI ! i<strong>jn</strong>HW dy mn ivc qn ivc <strong>gur</strong>U dy crn itky rihMdy hn, auhnW sMq <strong>jn</strong>W ƒ koeI fr<br />

poh nhIN skdw, auh sdw prmwqmw dI srn pey rihMdy hn, fr Btkxw (Awidk swry)<br />

ivkwr (auhnW dy AMdroN) nws ho jWdy hn, <strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl auh mnu`K sMswr-smuMdr qoN pwr<br />

lMG jWdy hn [2[<br />

hy BweI ! pUry <strong>gur</strong>U ny i<strong>jn</strong>HW ƒ Awpxy bxw ky (auhnW dI) r`iKAw kIqI, prmwqmw dw nwm<br />

jpidAW (auhnW dy) swry pwp dUr ho gey [ koeI vYrI du`K auhnW dy nyVy nhIN Fuk skdw<br />

(auhnW auqy Awpxw dbwau nhIN pw skdw) [ (auhnW dy AMdr) Awqmk Afloqw dy AnykW<br />

AwnMd qy suK bxy rihMdy hn [3[<br />

hy BweI ! i<strong>jn</strong>HW sMq-<strong>jn</strong>W s`jxW is`KW ƒ pUry <strong>gur</strong>U ny prmwqmw nwl ilAw joiVAw, auh suKI<br />

jIvn vwly ho gey [ hy nwnk ! AwK—<strong>gur</strong>U ny auhnW dI ie`zq r`K leI, auhnW dy <strong>jn</strong>m mrn<br />

dy gyV dy du`KW dI PwhI (<strong>gur</strong>U ny) k`t id`qI hY [4[8[<br />

pRBwqI mhlw 5 ] siqguir pUrY nwmu dIAw ] And mMgl kilAwx sdw suKu kwrju sglw rwis<br />

QIAw ]1] rhwau ] crn kml <strong>gur</strong> ky min vUTy ] dUK drd BRm ibnsy JUTy ]1] inq auiT<br />

gwvhu pRB kI bwxI ] AwT phr hir ismrhu pRwxI ]2] Gir bwhir pRBu sBnI QweI ] sMig<br />

shweI jh hau jweI ]3] duie kr joiV krI Ardwis ] sdw jpy nwnku guxqwsu ]4]9]<br />

(pMnw 1340)


pd ArQ:— siqguir pUry—pUry siq<strong>gur</strong>U ny [ And—AwnMd [ mMgl—^uSI [ kilAwx—<br />

suK-sWd [ sglw—swrw [ rwis QIAw—isry cVH jWdw hY [1[rhwau[<br />

crn kml <strong>gur</strong> ky—<strong>gur</strong>U dy sohxy crn [ min—(ijs mnu`K dy) mn ivc [ vUTy—Aw v`sy [<br />

B®m JUTy—nwsvMq pdwrQW dI ^wqr Btkx [1[<br />

auiT—au~T ky [ pRwxI—hy pRwxI ! [2[<br />

Gir—Gr ivc [ QweI—QweIN, QwvW ivc [ sMig—nwl [ shweI—mdd krn vwlw [<br />

jh—ij`Qy [ hau—hauN, mYN [ jweI—jweIN, mYN jWdw hW [3[<br />

duie kr—dovyN h`Q [ krI—krIN, mYN krdw hW [ gux qwsu—guxW dw ^zwnw pRBU [4[<br />

ArQ:— hy BweI ! (ijs mnu`K ƒ) pUry <strong>gur</strong>U ny (prmwqmw dw) nwm (-^zwnw b^iSAw, aus dy<br />

AMdr AwnMd ^uSI SWqI Aqy sdw dw suK bx igAw, aus (dI izMdgI) dw swrw hI mnorQ<br />

sPl ho igAw [1[rhwau[<br />

hy BweI ! (ijs mnu`K dy) mn ivc <strong>gur</strong>U dy sohxy crn Aw v`sy, aus dy swry du`K dUr ho gey,<br />

nwsvMq pdwrQW dI ^wqr swrIAW BtkxW (aus dy AMdroN) mu`k geIAW [1[<br />

hy pRwxIE ! sdw au~T ky (in`q Awhr nwl) prmwqmw dI is&iq-swlwh dI bwxI gwivAw<br />

kro, Aqy A`Ty phr prmwqmw dw ismrn kirAw kro [2[<br />

hy BweI ! mYN (qW) ij`Qy (BI) jWdw hW, mYƒ prmwqmw (qyry) nwl mddgwr (id`sdw) hY, Gr<br />

dy AMdr qy bwhr (hr QW) sB QwvW ivc (mYƒ) pRBU hI (id`sdw) hY [3[<br />

hy BweI ! mYN (qW) dovyN h`Q joV ky ArzoeI krdw rihMdw hW ik (aus pRBU dw dws) nwnk sdw<br />

guxW dy ^zwny pRBU dw nwm jpdw rhy [4[9[<br />

pRBwqI mhlw 5 ] pwrbRhmu pRBu suGV sujwxu ] <strong>gur</strong>u pUrw pweIAY vfBwgI drsn <strong>kau</strong> jweIAY<br />

kurbwxu ]1] rhwau ] iklibK myty sbid sMqoKu ] nwmu ArwDn hoAw jogu ] swD sMig hoAw<br />

prgwsu ] crn kml mn mwih invwsu ]1] ijin kIAw iqin lIAw rwiK ] pRBu pUrw AnwQ<br />

kw nwQu ] ijsih invwjy ikrpw Dwir ] pUrn krm qw ky Awcwr ]2] gux gwvY inq inq<br />

inq nvy ] lK caurwsIh join n Bvy ] eIhW aUhW crx pUjwry ] muKu aUjlu swcy drbwry ]3]<br />

ijsu msqik guir DirAw hwQu ] koit mDy ko ivrlw dwsu ] jil Qil mhIAil pyKY BrpUir ]<br />

nwnk auDris iqsu <strong>jn</strong> kI DUir ]4]10] (pMnw 1340)<br />

pd ArQ:— suGV—(suGt—sohxy ihrdy vwlw) sohxI Awqmk GwVq vwlw [ suujwxu—<br />

isAwxw [ pweIAY—imldw hY [ drsn <strong>kau</strong>—drsn dI ^wqr [ jweIAY kurbwxu—sdky hoxw<br />

cwhIdw hY, Awpw vwrnw cwhIdw hY, Awpxw Awp (<strong>gur</strong>U dy) hvwly kr dyxw cwhIdw hY<br />

[1[rhwau[<br />

iklibK—pwp [ myty—(<strong>gur</strong>U ny) imtw id`qy [ sbid—Sbd dI rwhIN [ jogu—lwiek [ swD


sMig—<strong>gur</strong>U dI sMgiq ivc [ prgwsu—(Awqmk jIvn dI sUJ dw) cwnx [ crn kml—kOl<br />

Pu`lW vrgy sohxy crn [1[<br />

ijin—ijs (prmwqmw) ny [ iqin—aus (prmwqmw) ny [ AnwQ—inKsmy [ ijsih—ijs<br />

(mnu`K) ƒ (l&z ‘ijsu’ dw u ik®Aw ivSySx ‘hI’ dy kwrn au~f igAw hY) [ invwjy—au~cw<br />

krdw hY, ie`zq dyNdw hY [ Dwir—Dwr ky, kr ky [ Awcwr—krq`b [2[<br />

gwvY—gWdw hY (iek-vcn) [ eIhW—ies lok ivc [ aUhW—prlok ivc [ aUjlu—rOSn [<br />

drbwry—drbwir, drbwr ivc [ swcy drbwry—sdw-iQr pRBU dy drbwr ivc [3[<br />

ijsu msqik—ijs (mnu`K) dy m`Qy au~qy [ guir—<strong>gur</strong>U ny [ ko—koeI (pVnWv) [ jil—pwxI<br />

ivc [ Qil—DrqI dy AMdr [ mhIAil—mhI qil, DrqI dy ql au~qy, pulwV ivc, AwkwS<br />

ivc [ pyKY—vyKdw hY [ BrpUir—hr QW ivAwpk [ nwnk—hy nwnk ! auDris—qUµ (BI)<br />

qr jwihˆgw [4[<br />

ArQ:— hy BweI ! sohxI Awqmk GwVq vwlw isAwxw pRBU pwrbRhm (qdoN imldw hY, jdoN)<br />

v`fy BwgW nwl pUrw <strong>gur</strong>U iml pYNdw hY [ (hy BweI ! <strong>gur</strong>U dw) drsn krn dI ^wqr Awpxw-<br />

Awp (<strong>gur</strong>U dy) hvwly krn dI loV huMdI hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! (<strong>gur</strong>U ny Awpxy) Sbd dI rwhIN (ijs mnu`K dy swry) pwp imtw id`qy (Aqy aus ƒ)<br />

sMqoK b^iSAw, auh mnu`K prmwqmw dw nwm ismrn jogw ho jWdw hY [ <strong>gur</strong>U dI sMgiq ivc<br />

(rih ky aus mnu`K dy AMdr Awqmk jIvn dI sUJ dw) cwnx ho jWdw hY, prmwqmw dy sohxy<br />

crn aus dy mn ivc itk jWdy hn [1[<br />

hy BweI ! ijs (prmwqmw) ny (mnu`K ƒ) pYdw kIqw hY (jdoN auh mnu`K <strong>gur</strong>U dI srn pY igAw<br />

qW) aus (pYdw krn vwly pRBU) ny (aus ƒ ivkwrW qoN) bcw ilAw [ hy BweI ! pRBU (swry guxW<br />

nwl) pUrn hY, Aqy inKsimAW dw Ksm hY [ imhr kr ky prmwqmw ijs (mnu`K) ƒ ie`zq<br />

b^Sdw hY, aus mnu`K dy swry krm swry krq`b sPl ho jWdy hn [2[<br />

hy BweI ! (<strong>gur</strong>U dI srn pY ky ijhVw mnu`K) sdw hI prmwqmw dy gux ieauN gWdw rihMdw hY<br />

(ijvyN auh gux aus dy vwsqy Ajy) nvyN (hn, ijvyN pihlW kdy nwh vyKI hoeI cIz mn ƒ iK`c<br />

pWdI hY), auh mnu`K cOrwsI l`K jUnW dy gyV ivc nhIN Btkdw [ aus mnu`K dI ies lok Aqy<br />

prlok ivc ie`zq huMdI hY [ sdw kwiem rihx vwly pRBU dI hzUrI ivc aus mnu`K dw mUMh<br />

rOSn huMdw hY [3[<br />

hy BweI ! <strong>gur</strong>U ny ijs (mnu`K) dy m`Qy au~qy h`Q r`iKAw, auh mnu`K prmwqmw dw dws bx jWdw<br />

hY (pr Aijhw mnu`K) ko®VW ivcoN koeI ivrlw hI huMdw hY [ (iPr, auh mnu`K) pwxI ivc DrqI<br />

ivc AwkwS ivc (hr QW) prmwqmw ƒ v`sdw vyKdw hY [ hy nwnk ! Aijhy mnu`K dI crn-<br />

DUV lY ky qUµ BI sMswr-smuMdr qoN pwr lMG jwihˆgw [4[10[


pRBwqI mhlw 5 ] kurbwxu jweI <strong>gur</strong> pUry Apny ] ijsu pRswid hir hir jpu jpny ]1] rhwau<br />

] AMimRq bwxI suxq inhwl ] ibnis gey ibiKAw jMjwl ]1] swc sbd isau lwgI <strong>pRIiq</strong> ]<br />

hir pRBu Apunw AwieAw cIiq ]2] nwmu jpq hoAw prgwsu ] <strong>gur</strong> sbdy kInw irdY invwsu<br />

]3] <strong>gur</strong> smrQ sdw dieAwl ] hir jip jip nwnk Bey inhwl ]4]11] (pMnw 1340-<br />

1341)<br />

pd ArQ:— jweI—jweIN, mYN jWdw hW [ ijsu pRswid—ijs (<strong>gur</strong>U) dI ikrpw nwl [ jpny—<br />

jipAw jw skdw hY [1[rhwau[<br />

AMimRq—Awqmk jIvn dyx vwlI [ inhwl—pRsMn-ic`q [ ibiKAw—mwieAw [ jMjwl—<br />

PwhIAW [1[<br />

isau—nwl [ sbd—is&iq-swlwh [ cIiq—ic`q ivc [2[<br />

jpq—jpidAW [ prgwsu—(Awqmk jIvn dI sUJ dw) cwnx [ sbdy—sbid, Sbd dI<br />

rwhIN [ irdY—ihrdy ivc [3[<br />

smrQ—sB qwkqW dw mwlk [ jip—jp ky [4[<br />

ArQ:— hy BweI ! ijs (<strong>gur</strong>U) dI ikrpw nwl sdw prmwqmw (dy nwm) dw jwp jipAw jw<br />

skdw hY, mYN Awpxy aus <strong>gur</strong>U qoN sdky jWdw hW (Awpxy Awp ƒ <strong>gur</strong>U dy hvwly krdw hW)<br />

[1[rhwau[<br />

hy BweI ! (mYN Awpxy aus <strong>gur</strong>U qoN sdky jWdw hW, ijs dI) Awqmk jIvn dyx vwlI is&iqswlwh<br />

dI bwxI suxidAW mn iKV AwauNdw hY, Aqy mwieAw (dy moh) dIAW PwhIAW nws ho<br />

jWdIAW hn [1[<br />

hy BweI ! (mYN Awpxy aus <strong>gur</strong>U qoN sdky jWdw hW, ijs dI rwhIN) sdw-iQr pRBU dI is&iqswlwh<br />

nwl ipAwr bx jWdw hY, Aqy Awpxw hrI-pRBU mn ivc Aw v`sdw hY [2[<br />

hy BweI ! (mYN Awpxy aus <strong>gur</strong>U qoN sdky jWdw hW, ijs dI ikrpw nwl prmwqmw dw) nwm<br />

jpidAW (mn ivc Awqmk jIvn dI sUJ dw) cwnx ho jWdw hY, (ijs) <strong>gur</strong>U dy Sbd dI<br />

brkiq nwl (prmwqmw mnu`K dy) ihrdy ivc Aw invws krdw hY [3[<br />

hy nwnk ! (AwK—hy BweI !) <strong>gur</strong>U sB qwkqW dw mwlk hY, <strong>gur</strong>U sdw hI dieAwvwn rihMdw<br />

hY, (<strong>gur</strong>U dI imhr nwl) prmwqmw dw nwm jp jp ky mn iKiVAw rihMdw hY [4[11[<br />

pRBwqI mhlw 5 ] <strong>gur</strong>u <strong>gur</strong>u krq sdw suKu pwieAw ] dIn dieAwl Bey ikrpwlw Apxw nwmu<br />

Awip jpwieAw ]1] rhwau ] sMqsMgiq imil BieAw pRgws ] hir hir jpq pUrn BeI Aws<br />

]1] srb kilAwx sUK min vUTy ] hir gux gwey <strong>gur</strong> nwnk qUTy ]2]12] (pMnw 1341)


pd ArQ:— krq—kridAW [ <strong>gur</strong>u <strong>gur</strong>u krq—<strong>gur</strong>U ƒ hr vyly Xwd kridAW [ ikrpwlw—<br />

dieAwvwn [1[rhwau[<br />

sMq sMgiq—<strong>gur</strong>U dI sMgiq [ imil—iml ky [ pRgws—(Awqmk jIvn dI sUJ dw) cwnx [<br />

jpq—jpidAW [1[<br />

srb—swry [ kilAwx—AwnMd, suK [ min—mn ivc [ vUTy—Aw v`sy [ nwnk—hy nwnk<br />

! <strong>gur</strong> qUTy—<strong>gur</strong>U dy pRsMn hoieAW [2[<br />

ArQ:— hy BweI ! <strong>gur</strong>U ƒ hr vyly Xwd kridAW sdw Awqmk AwnMd pRwpq hoieAw rihMdw hY<br />

[ grIbW auqy dieAw krn vwly pRBU jI imhrvwn ho jWdy hn, Aqy Awpxw nwm Awp jpx<br />

leI (jIv ƒ) pyRrnw dyNdy hn [1[rhwau[<br />

hy BweI ! <strong>gur</strong>U dI sMgiq ivc iml ky (bYiTAW mnu`K dy AMdr Awqmk jIvn dI sUJ dw) cwnx<br />

ho jWdw hY [ (<strong>gur</strong>U dI srn pY ky) prmwqmw dw nwm hr vyly jpidAW (hryk) Aws pUrI ho<br />

jWdI hY [1[<br />

hy nwnk ! jy <strong>gur</strong>U imhrvwn ho jwey, qW prmwqmw dy gux gwey jw skdy hn (gux gwx dI<br />

brkiq nwl) swry suK AwnMd (mnu`K dy) mn ivc Aw v`sdy hn [2[12[<br />

pRBwqI mhlw 5 Gru 2 ibBws<br />

siq<strong>gur</strong> pRswid ] Avru n dUjw Twau ] nwhI ibnu hir nwau ] srb isiD kilAwn ]<br />

pUrn hoih sgl kwm ]1] hir ko nwmu jpIAY nIq ] kwm k®oD AhMkwru ibnsY lgY eykY <strong>pRIiq</strong><br />

]1] rhwau ] nwim lwgY dUKu BwgY srin pwln jogu ] siq<strong>gur</strong>u BytY jmu n qytY ijsu Duir hovY<br />

sMjogu ]2] rYin idnsu iDAwie hir hir qjhu mn ky Brm ] swDsMgiq hir imlY ijsih pUrn<br />

krm ]3] <strong>jn</strong>m <strong>jn</strong>m ibKwd ibnsy rwiK lIny Awip ] mwq ipqw mIq BweI <strong>jn</strong> nwnk hir<br />

hir jwip ]4]1]13] (pMnw 1341)<br />

pd ArQ:— Avru—(Apr) hor [ Twau—QW, Awsrw [ srb isiD—swrIAW isDIAW [<br />

srb kilAwn—swry suK [ pUrn hoih—pUry ho jWdy hn (bhu-vcn) [ kwm—kMm [1[<br />

ko—dw [ jpIAY—jpxw cwhIdw hY [ nIq—in`q, sdw [ ibnsY—nws ho jWdw hY [ eykY<br />

<strong>pRIiq</strong>—iek prmwqmw dw hI ipAwr [1[rhwau[<br />

nwim—nwm ivc [ BwgY—dUr ho jWdw hY [ srin pwln jogu—srn pey dI r`iKAw kr skx<br />

vwlw pRBU [ BytY—imldw hY [ n qytY—zor nhIN pw skdw [ Duir—Dur-drgwh qoN [ sMjogu—<br />

(<strong>gur</strong>U nwl) imlwp dw Avsr [2[<br />

rYin—rwq [ qjhu—C`fo [ Brm—Btkxw [ imlY—imldw hY [ ijsih—ijs dy [ krm—<br />

Bwg [3[<br />

ibKwd—(iv—wd) du`K-klyS [ jwip—jipAw kr [4[


ArQ:— hy BweI ! prmwqmw dw nwm sdw jpxw cwhIdw hY [ (ijhVw mnu`K jpdw hY aus dy<br />

AMdroN) kwm ko®D AhMkwr (Awidk hryk ivkwr) nws ho jWdw hY, (aus dy AMdr) iek<br />

prmwqmw nwl hI ipAwr bixAw rihMdw hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! (prmwqmw dy nwm qoN ibnw AsI jIvW dw) hor koeI dUjw Awsrw nhIN hY, prmwqmw<br />

dy nwm qoN ibnw (hor koeI shwrw) nhIN hY [ (hir-nwm ivc hI) swrIAW isDIAW hn swry<br />

suK hn [ (nwm jpx dI brkiq nwl) swry kMm sPl ho jWdy hn [1[<br />

hy BweI ! (ijhVw mnu`K prmwqmw dy) nwm ivc juVdw hY (aus dw hryk) du`K dUr ho jWdw hY<br />

(i<strong>kau</strong>Nik prmwqmw) srn pey mnu`K dI r`iKAw kr skx vwlw hY [ hy BweI ! ijs mnu`K ƒ<br />

Dur drgwh qoN (<strong>gur</strong>U nwl) imlwp dw Avsr imldw hY, aus ƒ <strong>gur</strong>U iml pYNdw hY (qy, aus<br />

mnu`K au~qy) jm (BI) zor nhIN pw skdw [2[<br />

hy BweI ! (Awpxy) mn dIAW swrIAW BtkxW C`fo, Aqy idn rwq sdw prmwqmw dw nwm<br />

jpdy rho [ ijs mnu`K dy pUry Bwg jwgdy hn, aus ƒ <strong>gur</strong>U dI sMgiq ivc prmwqmw iml pYNdw<br />

hY [3[<br />

hy dws nwnk ! sdw prmwqmw dw nwm jipAw kr [ prmwqmw hI mW ipau im`qr Brw hY [<br />

(prmwqmw dw nwm jipAW) AnykW <strong>jn</strong>mW dy du`K-klyS nws ho jWdy hn, (du`KW-klySW qoN)<br />

prmwqmw Awp hI bcw lYNdw hY [4[1[13[<br />

pRBwqI mhlw 5 ibBws pVqwl<br />

siq<strong>gur</strong> pRswid ] rm rwm rwm rwm jwp ] kil klys loB moh ibnis jwie AhM qwp<br />

]1] rhwau ] Awpu iqAwig sMq crn lwig mnu pivqu jwih pwp ]1] nwnku bwirku kCU n<br />

jwnY rwKn <strong>kau</strong> pRBu mweI bwp ]2]1]14] (pMnw 1341)<br />

pVqwl—qwl muV muV prqwxw hY gwvx smy [<br />

pd ArQ:— rm—srb-ivAwpk [ kil—du`K, JgVy [ ibnis jwie—nws ho jWdw hY<br />

(iek-vcn) [ AhM—haumY [1[rhwau[<br />

Awpu—Awpw-Bwv [ jwih—dUr ho jWdy hn (bhu-vcn) [1[<br />

bwirku—AM\wx b`cw [ n jwxY—nhIN jwxdw [ rwKn <strong>kau</strong>—r`iKAw kr skx vwlw [ mweI—<br />

mW [2[<br />

ArQ:— hy BweI ! srb-ivAwpk prmwqmw dw nwm sdw jipAw kr [ (ismrn dI brkiq<br />

nwl) du`K klyS loB moh haumY dw qwp—(hryk ivkwr) nws ho jWdw hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! Awpw-Bwv C`f dyh, sMq <strong>jn</strong>W dy crnW ivc itikAw rhu [ (ies qrHW) mn piv`qr<br />

(ho jWdw hY, Aqy swry) pwp dUr ho jWdy hn [1[<br />

hy BweI ! nwnk (qW pRBU dw iek) AM\wx b`cw (iehnW ivkwrW qoN bcx dw) koeI FMg nhIN


jwxdw [ pRBU Awp hI bcw skx vwlw hY, auh pRBU hI (nwnk dw) mW ipau hY [2[1[14[<br />

pRBwqI mhlw 5 ] crn kml srin tyk ] aUc mUc byAMqu Twkuru srb aUpir quhI eyk ]1]<br />

rhwau ] pRwn ADwr duK ibdwr dYnhwr buiD ibbyk ]1] nmskwr rKnhwr min ArwiD pRBU<br />

myk ] sMq rynu krau m<strong>jn</strong>u nwnk pwvY suK Anyk ]2]2]15] (pMnw 1341)<br />

pd ArQ:— tyk—Awsrw [ mUc—v`fw [1[rhwau[<br />

ADwr—Awsrw [ duK ibdwr—du`KW dw nws krn vwlw [ dYnhwr—dy skx vwlw [ ibbyk—<br />

(cMgy mMdy kMm dI) prK [1[<br />

min—mn ivc [ ArwiD—AwrwDn kro [ myk—iek, isr& [ rynu—crn-DUV [ krau—<br />

krauN, mYN krdw hW [ m<strong>jn</strong>u—ieSnwn [ nwnk—hy nwnk ! pwvY—hwsl krdw hY [2[<br />

ArQ:— hy pRBU ! sB jIvW dy au~qy iek qUµ hI (rwKw) hYN [ qUµ byAMq au~cw mwlk hYN, qUµ byAMq<br />

v`fw mwlk hYN [ (qyry) sohxy crnW dI srn hI (jIvW vwsqy) Awsrw hY [1[rhwau[<br />

hy pRBU ! (qUµ sB jIvW dI) ijMd dw Awsrw hYN, qUµ (sB jIvW dy) du`K nws krn vwlw hYN, qUµ<br />

(jIvW ƒ) cMgy mMdy krm dI prK kr skx vwlI Akl dyx vwlw hYN [1[<br />

hy BweI ! isr& (aus) pRBU ƒ hI (Awpxy) mn ivc ismirAw kro, aus sB dI riKAw kr<br />

skx vwly ƒ isr invwieAw kro [ hy nwnk ! (AwK—hy BweI !) mYN (aus pRBU dy) sMq <strong>jn</strong>W<br />

dy crnW dI DUV ivc ieSnwn krdw hW [ (ijhVw mnu`K sMq-<strong>jn</strong>W dI crn-DUV ivc ieSnwn<br />

krdw hY, auh) AnykW suK hwsl kr lYNdw hY [2[2[15[<br />

pRBwqI AstpdIAw mhlw 1 ibBws<br />

siq<strong>gur</strong> pRswid ] duibDw baurI mnu baurwieAw ] JUTY lwlic <strong>jn</strong>mu gvwieAw ] lpit<br />

rhI Puin bMDu n pwieAw ] siqguir rwKy nwmu idRVwieAw ]1] nw mnu mrY n mwieAw mrY ]<br />

ijin ikCu kIAw soeI jwxY sbdu vIcwir Bau swgru qrY ]1] rhwau ] mwieAw sMic rwjy<br />

AhMkwrI ] mwieAw swiQ n clY ipAwrI ] mwieAw mmqw hY bhu rMgI ] ibnu nwvY ko swiQ n<br />

sMgI ]2] <strong>ijau</strong> mnu dyKih pr mnu qYsw ] jYsI mnsw qYsI dsw ] jYsw krmu qYsI ilv lwvY ]<br />

siq<strong>gur</strong>u pUiC shj Gru pwvY ]3] rwig nwid mnu dUjY Bwie ] AMqir kptu mhw duKu pwie ]<br />

siq<strong>gur</strong>u BytY soJI pwie ] scY nwim rhY ilv lwie ]4] scY sbid scu kmwvY ] scI bwxI hir<br />

gux gwvY ] inj Gir vwsu Amr pdu pwvY ] qw dir swcY soBw pwvY ]5] <strong>gur</strong> syvw ibnu Bgiq<br />

n hoeI ] Anyk jqn krY jy koeI ] haumY myrw sbdy KoeI ] inrml nwmu vsY min soeI ]6]<br />

iesu jg mih sbdu krxI hY swru ] ibnu sbdY horu mohu gubwru ] sbdy nwmu rKY auir Dwir ]<br />

sbdy giq miq moK duAwru ]7] Avru nwhI kir dyKxhwro ] swcw Awip AnUpu Apwro ] rwm<br />

nwm aUqm giq hoeI ] nwnk Koij lhY <strong>jn</strong>u koeI ]8]1] (pMnw 1342)


pd ArQ:— duibDw—prmwqmw qoN ibnw iksy hor Awsry dI Jwk, duic`qw-pn [ lwlic—<br />

lwlc dy kwrn [ lpit rhI—(mwieAw) cMbVI rihMdI hY [ bMDu—rok, rukwvt [ siqguir—<br />

<strong>gur</strong>U ny [1[<br />

nw mnu mrY—mn mwieAw dy moh ivc PsxoN htdw nhIN [ n mwieAw mrY—mwieAw Awpxw<br />

zor pwxoN nhIN htdI [ ijin—ijs (prmwqmw) ny [ ikCu—ieh Kyf [ Bau swgru—sMswrsmuMdr<br />

[1[rhwau[<br />

sMic—joV joV ky, iek`TI kr ky [ mmqw—Apx`q, AwpxI bxwx dI qWG [ bhu rMgI—keI<br />

iksmW dI [2[<br />

dyKih—vyKdy hn [ pr mnu—dUjy dw mn [ mnsw—kwmnw, ^whS [ dsw—hwlq, AvsQw<br />

[ krmu—kMm [ ilv—lgn [ pUiC—pu`C ky [ shj Gru—Awqmk Afolqw dw itkwxw, auh<br />

Gr ijQy Awqmk Afolqw iml sky [3[<br />

rwig—rwg dI rwhIN [ nwid—nwd dI rwhIN [ rwig nwid—(dunIAw dy) rwg rMg dI rwhIN<br />

[ Bwie—ipAwr ivc [ Bau—ipAwr [ kptu—Kot [ BytY—imldw hY [4[<br />

scu—sdw-iQr ismrn dI kwr [ Gir—Gr ivc [ Amr pdu—auh drjw ij`Qy Awqmk<br />

jIvn bixAw rihMdw hY [ dir—(pRBU dy) dr qy [5[<br />

KoeI—nws huMdw hY [ soeI—auhI [6[<br />

swru—syRSt [ gubwru—hnyrw [ auir—ihrdy ivc [ giq—au~cI Awqmk AvsQw [7[<br />

kir—(jgq) pYdw kr ky [ dyKxhwro—sMBwl krn vwlw [ AnUpu—(aupmw-rihq) byimswl,<br />

mhW suMdr [ Apwro—ijs dy guxW dw pwrlw bMnw nwh id`sy [8[<br />

ArQ:— mwieAw (ieqnI pRbl hY ik ieh jIvW auqy) Awpxw zor pwxoN nhIN htdI, (mnu`K<br />

dw) mn (kmzor hY ieh) mwieAw dy moh ivc PsxoN nhIN htdw [ ijs prmwqmw ny ieh Kyf<br />

rcI hY auhI jwxdw hY (ik mwieAw dy pRBwv qoN jIv ikvyN bc skdw hY) [ jyhVw mnu`K <strong>gur</strong>U dy<br />

Sbd ƒ Awpxy soc-mMfl ivc itkWdw hY auh (mwieAw dy moh-rUp) sMswr-smuMdr qoN pwr lMG<br />

jWdw hY [1[rhwau[<br />

(mwieAw dy moh dy kwrn mnu`K dI miq) prmwqmw qoN ibnw hor hor Awsry dI Jwk ivc kmlI<br />

ho jWdI hY, mn (BI) kmlw ho jWdw hY (ies qrHW) JUTy lwlc ivc Ps ky mnu`K Awpxw jIvn<br />

zwieAw kr lYNdw hY [ (mwieAw ieqnI fwFI hY ik ieh jIv ƒ) muV muV cMbVdI hY, ies dy<br />

rwh ivc koeI rok nhIN pY skdI [ (hW) ijs mnu`K dy ihrdy ivc <strong>gur</strong>U ny prmwqmw dw nwm<br />

p`kw kr id`qw, aus ƒ aus ny (mwieAw dy pMjy qoN) bcw ilAw [1[<br />

mwieAw iek`TI kr ky rwjy mwx krn l`g pYNdy hn, pr auhnW dI auh ipAwrI mwieAw (AMq<br />

vyly) auhnW dy nwl nhIN jWdI [ mwieAw ƒ AwpxI bxwx dI qWG keI rMgW dI hY (Bwv,


keI qrIikAW nwl mwieAw jIv auqy mmqw dw jwl ivCWdI hY), pr prmwqmw dy nwm qoN<br />

ibnw hor koeI pdwrQ jIv dw sMgI nhIN bxdw, jIv dy nwl nhIN jWdw [2[<br />

(mwieAw dy pRBwv hyT jIvW dI hwlq ieh ho jWdI hY ik mnu`K) ijvyN Awpxy mn ƒ vyKdy hn,<br />

iqho ijhw hornW dy mn ƒ smJdy hn (Bwv, ijvyN Awpxy Awp ƒ mwieAw-v`s jwxdy hn iqvyN<br />

hornW ƒ BI mwieAw dy loBI smJdy hn [ ies vwsqy koeI iksy auqy ieqbwr nhIN krdw) [<br />

(mnu`K dy AMdr) ijho ijhI kwmnw au~TdI hY iqho ijhI aus dy Awqmk jIvn dI hwlq ho<br />

jWdI hY, (aus dSw dy ADIn) mnu`K ijho ijhw kMm (in`q) krdw hY, auho ijhI aus dI lgn<br />

bxdI jWdI hY (ies gyV ivc PisAw mnu`K swrI aumr mwieAw dI ^wqr Btkdw iPrdw hY)<br />

[ siq<strong>gur</strong>U pwsoN is`iKAw lY ky hI mnu`K Awqmk Afolqw dw itkwxw l`B skdw hY [3[<br />

(dunIAw vwlw rwg-rMg BI mwieAw dw hI srUp hY [ ivkwr-vwsnw pYdw krn vwly) rwgrMg<br />

ivc Ps ky mnu`K dw mn prmwqmw qoN ibnw hor hor moh ivc Psdw hY (ies rwg-rMg dI<br />

rwhIN <strong>ijau</strong>N <strong>ijau</strong>N ivkwr-vwsnw vDdI hY) mnu`K dy AMdr Kot pYdw huMdw hY (qy Kot dy kwrn)<br />

mnu`K bhuq du`K pWdw hY [ ijs mnu`K ƒ <strong>gur</strong>U iml pYNdw hY aus ƒ (shI jIvn rwh dI) smJ<br />

Aw jWdI hY, auh mnu`K sdw-iQr rihx vwly prmwqmw dy nwm ivc suriq joVI r`Kdw hY [4[<br />

(ijs mnu`K ƒ <strong>gur</strong>U imldw hY auh) <strong>gur</strong>U dy s`cy Sbd ivc juV ky sdw-iQr pRBU dw nwm ismrn<br />

dI kwr kmWdw hY, auh prmwqmw dI is&iq-swlwh dI bwxI ivc juVdw hY auh prmwqmw dy<br />

gux (sdw) gWdw hY, auh (bwhr mwieAw dy ip`Cy Btkx dy QW) Awpxy AMqr Awqmy hI itkdw<br />

hY, aus ƒ auh AvsQw pRwpq ho jWdI hY ijQy sdw au~cw Awqmk jIvn bixAw rihMdw hY [<br />

qdoN auh mnu`K sdw-iQr pRBU dy dr qy Awdr pWdw hY [5[<br />

jy koeI mnu`K AnykW jqn BI kry, qW BI <strong>gur</strong>U dI d`sI syvw krn qoN ibnw prmwqmw dI BgqI<br />

nhIN ho skdI (haumY qy mmqw mnu`K dw mn BgqI ivc juVn nhIN dyNdy; ieh) haumY qy mmqw<br />

<strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN hI mnu`K (Awpxy AMdroN) dUr kr skdw hY [ ijs mnu`K dy mn ivc (<strong>gur</strong>U<br />

dI ikrpw nwl prmwqmw dw) pivq® nwm v`s pYNdw hY auh pivq® jIvn vwlw ho jWdw hY [6[<br />

siq<strong>gur</strong>U dw Sbd (ihrdy ivc vswxw) ies jgq ivc sB qoN syRSt krq`b hY [ <strong>gur</strong>-Sbd qoN<br />

ibnw mnu`K dI ijMd vwsqy (cwr cuPyry) hor sB kuJ moh (-rUp) Gu`p hnyrw pYdw krn vwlw hY<br />

[ jyhVw mnu`K <strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN Awpxy ihrdy ivc prmwqmw dw nwm itkw ky r`Kdw hY,<br />

auh Sbd ivc juV ky au~cI Awqmk AvsQw hwsl kr lYNdw hY aus dI miq suc`jI ho jWdI hY,<br />

auh (mwieAw dy moh qoN) ^lwsI pwx dw rsqw l`B lYNdw hY [7[<br />

(<strong>gur</strong>U dy Sbd ivc juVn vwly ƒ ieh smJ Aw jWdI hY ik) jgq rc ky ies dI sMBwl krn<br />

vwlw iek prmwqmw hI hY, hor koeI dUjw nhIN hY [ auh pRBU Awp sdw-iQr rihx vwlw hY,<br />

aus vrgw hor koeI nhIN, qy aus dy guxW dw AMq nhIN pY skdw [ auh mnu`K pRBU dw nwm jp<br />

ky au~cI Awqmk AvsQw pRwpq kr lYNdw hY [


pr, hy nwnk ! koeI ivrlw mnu`K hI (<strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN) Bwl kr ky prmwqmw dI<br />

pRwpqI krdw hY [8[1[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] mwieAw moih sgl jgu CwieAw ] kwmix <strong>dyiK</strong> kwim loBwieAw ] suq kMcn<br />

isau hyqu vDwieAw ] sBu ikCu Apnw ieku rwmu prwieAw ]1] AYsw jwpu jpau jpmwlI ] duK<br />

suK prhir Bgiq inrwlI ]1] rhwau ] gux inDwn qyrw AMqu n pwieAw ] swc sbid quJ<br />

mwih smwieAw ] Awvw gauxu quDu Awip rcwieAw ] syeI Bgq i<strong>jn</strong> sic icqu lwieAw ]2]<br />

igAwnu iDAwnu nrhir inrbwxI ] ibnu siq<strong>gur</strong> Byty koie n jwxI ] sgl srovr joiq smwxI<br />

] Awnd rUp ivthu kurbwxI ]3] Bwau Bgiq <strong>gur</strong>mqI pwey ] haumY ivchu sbid jlwey ]<br />

Dwvqu rwKY Twik rhwey ] scw nwmu mMin vswey ]4] ibsm ibnod rhy prmwdI ] <strong>gur</strong>miq<br />

mwinAw eyk ilv lwgI ] <strong>dyiK</strong> invwirAw jl mih AwgI ] so bUJY hovY vfBwgI ]5] siq<strong>gur</strong>u<br />

syvy Brmu cukwey ] Anidnu jwgY sic ilv lwey ] eyko jwxY Avru n koie ] suKdwqw syvy<br />

inrmlu hoie ]6] syvw suriq sbid vIcwir ] jpu qpu sMjmu haumY mwir ] jIvn mukqu jw<br />

sbdu suxwey ] scI rhq scw suKu pwey ]7] suKdwqw duKu mytxhwrw ] Avru n sUJis bIjI<br />

kwrw ] qnu mnu Dnu hir AwgY rwiKAw ] nwnku khY mhw rsu cwiKAw ]8]2] (pMnw 1342-<br />

1343)<br />

pd ArQ:— moih—moh ny [ CwieAw—pRBwivq kIqw hoieAw hY [ kwmix—iesq®I [ kwim—<br />

kwm-vwsnw ivc [ suq—pu`qr [ kMcn—sonw [ hyqu—moh, pyRm [1[<br />

jpau—mYN jpdw hW [ jpmwlI—mwlw vWg (ijvyN mwlw dy mxky ikqy mu`kdy nhIN) iek-qwr<br />

[ prhir—iqAwg ky [ inrwlI—inrI, kyvl [1[rhwau[<br />

gux inDwn—hy guxW dy ^zwny pRBU ! Awvwgauxu—<strong>jn</strong>m mrn dw gyV [ sic—sdw-iQr pRBU<br />

ivc [2[<br />

nrhir—prmwqmw [ inrbwxI—vwsnw-rihq [ srovr—srovrW ivc, srIrW ivc [<br />

ivthu—qoN [3[<br />

ivchu—Awpxy AMdroN [ sbid—Sbd dI rwhIN [ Dwvqu—(mwieAw v`l) dOVdw mn [ mMin—<br />

mn ivc [4[<br />

ibsm—Ascrj [ ibnod—coz qmwSy [ rhy—rih jWdy hn, mu`k jWdy hn [ prmwdI—<br />

prmwd pYdw krn vwly, msqI pYdw krn vwly [ <strong>dyiK</strong>—(prmwqmw ƒ) vyK ky [ jl mih—<br />

nwm-jl ivc cu`BI lw ky [ AwgI—A`g, iq®snw-A`g [5[<br />

Brmu—Btkxw [ Anidnu—hr roz, hr vyly [ jwgY—(mwieAw dy h`ilAW vloN) sucyq rihMdw<br />

hY [ sic—sdw-iQr pRBU ivc [6[<br />

sbid—<strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN [ mwir—mwr ky [ jw—jdoN [ scI—sdw-iQr [7[


IjI—dUjI, hor [ nwnku khY—nwnk AwKdw hY [8[<br />

ArQ:— (ijvyN mwlw dy mxky mu`kdy nhIN, mxikAW dw gyV jwrI rihMdw hY) mYN iek-qwr<br />

(sdw) Ajyhy qrIky nwl prmwqmw dy guxW dw jwp jpdw hW ik du`KW dI Gbrwht qy suKW dI<br />

lwlsw C`f ky pRBU dI kyvl (pyRm-BrI) BgqI hI krdw hW [1[rhwau[<br />

(pRBU dy nwm qoN KuMJy hoey) swry jgq ƒ mwieAw dy moh ny pRBwivq kIqw hoieAw hY (ikqy qW<br />

ieh) iesq®I ƒ vyK ky kwm-vwsnw ivc Psdw hY (ikqy ieh jgq) pu`qrW qy sony (Awidk<br />

Dn) nwl ipAwr vDw irhw hY [ (jgq ny id`sdI) hryk cIz ƒ AwpxI bxwieAw hoieAw hY,<br />

isr& prmwqmw ƒ hI (ieh) Eprw smJdw hY [1[<br />

hy guxW dy ^zwny pRBU ! (qyrI kudriq dw) iksy AMq nhIN l`Bw [ jyhVw mnu`K qyrI sdw-iQr<br />

rihx vwlI is&iq-swlwh dy Sbd ivc juVdw hY auho qyry crnW ivc lIn rihMdw hY (auh qYƒ<br />

“prwieAw” nhIN jwxdw) [ hy pRBU ! <strong>jn</strong>m mrn dw gyV qUµ Awp hI bxwieAw hY, i<strong>jn</strong>HW ny<br />

qyry sdw-iQr nwm ivc ic`q jooiVAw hY (auh ies gyV ivc nhIN pYNdy, qy) auhI (qyry Asl)<br />

Bgq hn [2[<br />

prmwqmw dI joiq swry hI srIrW ivc ivAwpk hY (iPr BI) aus vwsnw-rihq pRBU nwl fUMGI<br />

sWJ qy aus dy crnW ivc juVnw siq<strong>gur</strong>U ƒ imlx qoN ibnw koeI mnu`K nhIN smJ skdw [<br />

mYN aus AwnMd-srUp prmwqmw qoN sdky (jWdw) hW [3[<br />

jyhVw mnu`K <strong>gur</strong>U dI miq qy qur ky prmwqmw nwl ipAwr krnw is`Kdw hY prmwqmw dI BgqI<br />

krdw hY, auh <strong>gur</strong>U dy Sbd ivc juV ky Awpxy AMdroN haumY ƒ swV dyNdw hY, auh (mwieAw v`l)<br />

dOVdy mn ƒ bcw lYNdw hY (bwhr jWdy ƒ) rok ky (Awpxy AMdr hI) itkw lYNdw hY, auh mnu`K<br />

prmwqmw dw sdw-iQr nwm Awpxy mn ivc vsw lYNdw hY [4[<br />

(aus mnu`K dy AMdroN) moh dy msqI pYdw krn vwly Acrj coj qmwSy ^qm ho jWdy hn, aus<br />

dw mn <strong>gur</strong>U dI is`iKAw ivc pqIj jWdw hY, aus dI suriq iek pRBU ivc juVI rihMdI hY,<br />

prmwqmw dw drsn kr ky prmwqmw dy nwm-jl ivc cu`BI lw ky auh Awpxy AMdroN iq®Snw<br />

dI A`g buJw lYNdw hY [ pr ieh Byq auhI smJdw hY jo cMgy BwgW vwlw hovy [5[<br />

jyhVw mnu`K siq<strong>gur</strong>U dI srn pYNdw hY auh Awpxy mn dI Btkxw dUr kr lYNdw hY, auh hr vyly<br />

(mwieAw dy h`ilAW vloN) sucyq rihMdw hY, auh sdw-iQr pRBU ivc AwpxI suriq joVI r`Kdw hY<br />

[ auh mnu`K isr& prmwqmw ƒ hI suKW dw dwqw smJdw hY, iksy hor ƒ nhIN [ auh aus<br />

suKdwqy ƒ ismrdw hY qy (ismrn dI brkiq nwl) pivq® (jIvn vwlw) ho jWdw hY [6[<br />

<strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN prmwqmw dy guxW dI ivcwr kr ky aus mnu`K dI suriq syvw vl prqdI<br />

hY, Awpxy AMdroN haumY mwr ky auh, mwno, jp qp qy sMjm kmw lYNdw hY [ siq<strong>gur</strong>U aus ƒ<br />

Awpxw Sbd suxWdw hY qy auh mnu`K dunIAw dy kwr-ivhwr krdw hoieAw hI (mwieAw dy moh


qoN) suqMqr ho jWdw hY, aus dI rhq-bhq AYsI ho jWdI hY ik (mwieAw v`l) auh foldw nhIN<br />

qy (ies qrHW) auh sdw kwiem rihx vwlw Awqmk AwnMd mwxdw hY [7[<br />

aus mnu`K ƒ prmwqmw hI suKW dy dyx vwlw qy du`KW dw k`tx vwlw id`sdw hY (ies vwsqy pRBU<br />

dy ismrn qoN ibnw) aus ƒ koeI hor kwr (lwBdwiek) nhIN su`JdI [ auh mnu`K Awpxw srIr<br />

Awpxw mn qy Awpxw Dn-pdwrQ prmwqmw dy A`gy Byt r`Kdw hY [ nwnk AwKdw hY ik auh<br />

mnu`K (sB rsW qoN) syRSt nwm-rs (sdw) c`Kdw hY [8[2[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] invlI krm BuAMgm BwTI ryck pUrk kuMB krY ] ibnu siq<strong>gur</strong> ikCu soJI<br />

nwhI Brmy BUlw bUif mrY ] AMDw BirAw Bir Bir DovY AMqr kI mlu kdy n lhY ] nwm ibnw<br />

Pokt siB krmw <strong>ijau</strong> bwjIgru Brim BulY ]1] Ktu krm nwmu inrM<strong>jn</strong>u soeI ] qU gux swgru<br />

Avgux mohI ]1] rhwau ] mwieAw DMDw DwvxI durmiq kwr ibkwr ] mUrKu Awpu gxwiedw<br />

bUiJ n skY kwr ] mnsw mwieAw mohxI mnmuK bol KuAwr ] m<strong>jn</strong>u JUTw cMfwl kw Pokt cwr<br />

sINgwr ]2] JUTI mn kI miq hY krxI bwid ibbwdu ] JUTy ivic AhMkrxu hY Ksm n pwvY swdu<br />

] ibnu nwvY horu kmwvxw iPkw AwvY swdu ] dustI sBw ivgucIAY ibKu vwqI jIvx bwid ]3]<br />

ey BRim BUly mrhu n koeI ] siq<strong>gur</strong>u syiv sdw suKu hoeI ] ibnu siq<strong>gur</strong> mukiq iknY n pweI ]<br />

Awvih jWih mrih mir jweI ]4] eyhu srIru hY qRY gux Dwqu ] ies no ivAwpY sog sMqwpu ] so<br />

syvhu ijsu mweI n bwpu ] ivchu cUkY iqsnw Aru Awpu ]5] jh jh dyKw qh qh soeI ] ibnu<br />

siq<strong>gur</strong> Byty mukiq n hoeI ] ihrdY scu eyh krxI swru ] horu sBu pwKMfu pUj KuAwru ]6]<br />

duibDw cUkY qW, sbdu pCwxu ] Gir bwhir eyko kir jwxu ] eyhw miq sbdu hY swru ] ivic<br />

duibDw mwQY pvY Cwru ]7] krxI kIriq <strong>gur</strong>miq swru ] sMq sBw gux igAwnu bIcwru ] mnu<br />

mwry jIvq mir jwxu ] nwnk ndrI ndir pCwxu ]8]3] (pMnw 1343)<br />

pd ArQ:— invlI krm—AWdrW ƒ c`kr ivc Bvwxw [ BuAMgm—kuMflnI nwVI [ BwTI—<br />

dsm duAwr [ ryck—suAws auqwrny [ pUrk—suAws auqWh cwVHny [ kuMB—suAws suKmnw<br />

ivc itkweI r`Kxy (ieh iqMny pRwxwXwm dy swDn hn) [ mrY—Awqmk mOq shyV lYNdw hY [<br />

Pokt—Poky, ivArQ [ siB—swry [1[<br />

Ktu krm—Swsq®W dy d`sy hoey Cy iksmW dy Dwrimk kMm [ mohI—myry ivc hI [1[rhwau[<br />

DwvxI—dOV-B`j, Btkxw [ ibkwr—ivArQ [ Awpu—Awpxy Awp ƒ [ gxwiedw—cMgw<br />

AwKvWdw hY [ mnsw—kwmnw, ^whS [ m<strong>jn</strong>u—ieSnwn [ cwr—suMdr [2[<br />

bwid—ivArQ [ ibbwdu—JgVw [ AhMkrxu—AhMkwr [ swdu—suAwd, AwnMd [ ivgucIAY—<br />

^uAwr hoeIdw hY [ ibKu—zihr [ vwqI—mUMh ivc [3[<br />

ey—hy ! BRim—Btkxw ivc [ mir jweI—Awqmk mOqy mr jWdw hY [4[<br />

Dwqu—mwieAw [ Aru—Aqy [ Awpu—Awpw-Bwv, AhMkwr [5[


dyKw—mYN vyKdw hW [ swru—syRSt [6[<br />

duibDw—pRBU qoN ibnw hor Awsry dI Jwk [ pCwxu—pCwxU, pCwxn jogw [ jwxu—jwxu,<br />

jwxn-jogw [ mwQY—m`Qy auqy, isr ivc [ Cwru—suAwh [7[<br />

krxI—krq`b [ kIriq—is&iq-swlwh [ ndrI—myhr dI ingwh krn vwlw prmwqmw<br />

[8[<br />

ArQ:— hy pRBU ! Swsq®W dy d`sy hoey Cy Dwrimk kMm (myry vwsqy) qyrw nwm hI hY, qyrw nwm<br />

mwieAw dI kwlK qoN rihq hY [ hy pRBU ! qUµ guxW dw ^zwnw hYN, pr (qyry nwm qoN KuMJ ky qy<br />

hor hor krm-kWf ivc pY ky) myry AMdr AOgux pYdw ho jWdy hn [1[rhwau[<br />

(AigAwnI AMnHw mnu`K pRBU dw nwm ivswr ky) invlI krm krdw hY, kuMflnI nwVI dI rwhIN<br />

dsm duAwr ivc pRwx cwVHdw hY, suAws auqwrdw hY, suAws cwVHdw hY, suAws (suKmnw ivc)<br />

itkWdw hY [ pr ies Btkxw ivc kurwhy pY ky (iehnW krmW dy gyV ivc) Ps ky Awqmk mOq<br />

shyV lYNdw hY [ siq<strong>gur</strong>U dI srn pYx qoN ibnw shI jIvn dI ies ƒ smJ nhIN pYNdI [ AMnHw<br />

mnu`K ivkwrW dI mYl nwl BirAw rihMdw hY, muV muV kurwhy pY ky hor ivkwrW dI mYl nwl<br />

ilbVdw hY (invlI krm Awid dI rwhIN) ieh mYl Dox dw jqn krdw hY, pr (ies qrHW)<br />

mn dI mYl kdy auqrdI nhIN [ (ieh ryck pUrk Awidk) swry hI krm prmwqmw dy nwm qoN<br />

ibnw ivArQ hn [ ijvyN iksy mdwrI ƒ vyK ky (AM\wx mnu`K) BulyKy ivc pY jWdw hY (ik jo jo<br />

kuJ mdwrI ivKWdw hY scmuc aus dy pws mOjUd hY, iqvyN krm-kWfI mnu`K iehnW nwtkW<br />

cytkW ivc BulyKw Kw jWdw hY) [1[<br />

Awpxy mn dy ip`Cy qurn vwly mnu`K dy mn dI dOV-B`j qW mwieAw dy DMiDAW ivc hI rihMdI<br />

hY, BYVI m`qy l`g ky (invlI krm, ryck pUrk Awidk) ivArQ kMm krdw rihMdw hY; mUrK<br />

shI rsqy dI kwr qW smJdw nhIN, (iehnW invlI krm AwidkW dy kwrn) Awpxy Awp ƒ<br />

v`fw zwhr krn dw jqn krdw hY; aus mnmuK dIAW ^whSW mohxI mwieAw ivc hI rihMdIAW<br />

hn (auqoN auqoN Drm dy) bolW dI rwhIN (sgoN) ^uAwr huMdw hY [ (AMqr Awqmy aus dw jIvn<br />

cMfwl vrgw hY) aus cMfwl dw qIrQ-ieSnwn BI inrI T`gI huMdI hY, (invlI krm Awidk<br />

vwly aus dy swry) suMdr isMgwr ivArQ jWdy hn [<br />

aus dw ieh swrw au~dm ieauN hY ijvyN iksy bRwhmx dy vwsqy iksy cMfwl dw qIrQ-ieSnwn<br />

inrI T`gI hY qy aus dw suMdr isMgwr BI Pokw hY [2[<br />

mnmuK dy mn dI miq JUT vwly pwsy lY jWdI hY, aus dw krq`b BI inrw JgVy dw mUl hY qy<br />

ivArQ jWdw hY [ aus JUT ivhwJx vwly dy AMdr haumY AhMkwr itikAw rihMdw hY aus ƒ<br />

Ksm-pRBU dy imlwp dw AwnMd nhIN Aw skdw [ prmwqmw dy nwm ƒ C`f ky (invlI krm<br />

Awidk) jo krm BI krIdy hn auhnW dw suAwd iP`kw huMdw hY (auh jIvn ƒ iP`kw hI bxWdy<br />

hn) AjyhI BYVI sMgiq ivc (bYiTAW) ^uAwr hoeIdw hY i<strong>kau</strong>Nik Ajyhy bMidAW dy mUMh ivc


(iP`ky bol-rUp) zihr huMdw hY qy auhnW dw jIvn ivArQ jWdw hY [3[<br />

(inaulI krm Awidk dI) Btkxw ivc Bu`ly hoey hy bMidE ! (ies rwhy pY ky) Awqmk mOq<br />

nwh shyVo [ siq<strong>gur</strong>U dI srn ipAW hI sdw dw Awqmk AwnMd imldw hY [ <strong>gur</strong>U dI srn qoN<br />

ibnw kdy iksy ƒ (mwieAw dy moh qoN) ^lwsI nhIN imldI [ auh sdw jMmdy hn qy Awqmk<br />

mOq shyVdy hn [ (jyhVw BI mnu`K <strong>gur</strong>U dI srn qoN qy ismrn qoN vWijAw rihMdw hY) auh<br />

Awqmk mOq shyVdw hY [4[<br />

ieh srIr hY hI qY®-guxI mwieAw dw srUp (Bwv, ieMdy® suqy hI mwieAw dy moh ivc Ps jWdy<br />

hn, ijs dw is`tw ieh inkldw hY ik) srIr ƒ icMqw-i&kr qy du`K-klyS dbweI r`Kdw hY [<br />

(hy BweI !) aus prmwqmw dw ismrn kro, ijs dw nwh koeI ipau hY nwh koeI mW hY,<br />

(ismrn dI brkiq nwl) AMdroN mwieAw dI iq®Snw haumY AhMkwr mu`k jWdw hY [4[<br />

(<strong>gur</strong>U dI srn pY ky prmwqmw dw nwm jipAW hux) mYN ijDr ijDr ingwh mwrdw hW mYƒ auhI<br />

prmwqmw v`sdw id`sdw hY (qy mYƒ mwieAw kurwhy nhIN pWdI) [ pr <strong>gur</strong>U dI srn qoN ibnw<br />

mwieAw dy bMDnW qoN AwzwdI nhIN iml skdI [ (hy BweI !) sdw-iQr prmwqmw dw nwm<br />

ihrdy ivc vswxw—ieh krq`b sB qoN syRSt hY (ieh C`f ky invlI Awidk krm krnw) ieh<br />

sB kuJ pKMf hY (iehnW krmW dI rwhIN lokW pwsoN krweI) pUjw-syvw (Aw^r) ^uAwr krdI hY<br />

[6[<br />

hy BweI ! <strong>gur</strong>U dy Sbd nwl sWJ bxwE, Awpxy AMdr qy bwhr swry sMswr ivc isr& iek<br />

prmwqmw ƒ v`sdw smJo [ qdoN hI hor hor Awsry dI Jwk mu`kygI [ iehI cMgI Akl hY [<br />

<strong>gur</strong>U dw Sbd (ihrdy ivc vswxw hI) sRySt (au~dm) hY [ jyhVw mnu`K <strong>gur</strong>U dw Sbd ivswr ky<br />

pRBU dw nwm Bulw ky hor Awsry dI Jwk ivc pYNdw hY, aus dy isr suAwh pYNdI hY (auh ^uAwr<br />

huMdw hY) [7[<br />

(hy BweI !) prmwqmw dI is&iq-swlwh krnI sRySt krnI hY, <strong>gur</strong>U dI is`iKAw qy qurnw<br />

syRSt au~dm hY [ swD sMgiq ivc jw ky prmwqmw dy guxW nwl sWJ pwxI is`K [ ieh g`l<br />

p`k smJ ik jyhVw mnu`K Awpxy mn ƒ mwrdw hY auh dunIAw dy kwr-ivhwr krdw hoieAw hI<br />

(ivkwrW dI cot qoN bicAw rihMdw hY) mwieAw dy moh vloN mirAw rihMdw hY [ hy nwnk ! auh<br />

mnu`K myhr dI ingwh krn vwly prmwqmw dI nzr ivc pCwxU ho jWdw hY (jc jWdw hY)<br />

[8[3[<br />

pRBwqI mhlw 1 dKxI ] goqmu qpw AihilAw iesqRI iqsu <strong>dyiK</strong> ieMdRü luBwieAw ] shs srIr<br />

ichn Bg hUey qw min pCoqwieAw ]1] koeI jwix n BUlY BweI ] so BUlY ijsu Awip Bulwey bUJY<br />

ijsY buJweI ]1] rhwau ] iqin hrI cMid ipRQmI piq rwjY kwgid kIm n pweI ] Aaugxu<br />

jwxY q puMn kry i<strong>kau</strong> i<strong>kau</strong> nyKwis ibkweI ]2] krau AFweI DrqI mWgI bwvn rUip bhwnY ]


i<strong>kau</strong> pieAwil jwie i<strong>kau</strong> ClIAY jy bil rUpu pCwnY ]3] rwjw <strong>jn</strong>myjw dy mqˆØI brij ibAwis<br />

pV@wieAw ] iqin@ kir jg ATwrh Gwey ikrqu n clY clwieAw ]4] gxq n gxˆØI hukmu<br />

pCwxw bolI Bwie suBweI ] jo ikCu vrqY quDY slwhˆØI sB qyrI vifAweI ]5] <strong>gur</strong>muiK Ailpqu<br />

lypu kdy n lwgY sdw rhY srxweI ] mnmuKu mugDu AwgY cyqY nwhI duiK lwgY pCuqweI ]6] Awpy<br />

kry krwey krqw ijin eyh rcnw rcIAY ] hir AiBmwnu n jweI jIAhu AiBmwny pY pcIAY<br />

]7] Bulx ivic kIAw sBu koeI krqw Awip n BulY ] nwnk sic nwim insqwrw ko <strong>gur</strong><br />

prswid AGulY ]8]4] (pMnw 1344)<br />

pd ArQ:— luBwieAw—msq ho igAw [ shs—hzwr [ ichn—inSwn [ min—mn ivc<br />

[1[<br />

jwix—jwx bu`J ky, smJ soc ky [ BUlY—kurwhy pYNdw [ BweI—hy BweI ! [1[rhwau[<br />

iqin hrI cMid rwjY—aus rwjy hrIcMd ny [ kwgid—kwgz auqy [ kIm—kImq ! nyKwis—<br />

in^ws ivc, mMfI ivc [2[<br />

krau AFweI—FweI krm (lMmI) [ bwvn rUip—vauxy rUp ivc [ bhwnY—bhwny nwl [<br />

pieAwil—pqwl ivc [ ClIAY—TigAw jWdw [ rUpu—vauxy rUp ƒ [3[<br />

dy—dy ky [ mqI—m`qW [ brij—vrj ky, rok ky [ ibAwis—ibAws ny [ iqin—aus (rwjy<br />

<strong>jn</strong>myjw) ny [ Gwey—mwr id`qy [ ikrqu—kIqy krmW dy sMskwrW dw smUh [4[<br />

n gxˆØI—mYN nhIN igxdw [ bolI—mYN boldw hW [ Bwie—pRym ivc [ quQY—qYƒ hI, hy pRBU !<br />

swlwhˆØI—mYN slwhuMdw hW [5[<br />

Ailpqu—inrlyp [ mnmuKu—Awpxy mn dy ip`Cy qurn vwlw mnu`K [ AwgY—pihlW, vyly isr<br />

[ duiK lwgY—du`K l`igAW, jdoN duK ivc Psdw hY [3[<br />

ijin—ijs (krqwr) ny [ hir—hy hrI ! jIAhu—idl ivcoN [ pY—pY ky [7[<br />

sBu koeI—hryk jIv [ insqwrw—ivkwrW qoN ^lwsI [ prswid—ikrpw nwl [ AGulY—<br />

^lwsI pRwpq krdw hY [8[<br />

ArQ:— hy BweI ! koeI BI jIv jwx bu`J ky kurwhy nhIN pYNdw (jIv dy v`s dI g`l nhIN) [<br />

auhI mnu`K kurwhy pYNdw hY ijs ƒ prmwqmw Awp kurwhy pWdw hY [ auhI mnu`K (shI jIvnrwh)<br />

smJdw hY, ijs ƒ prmwqmw Awp smJ b^Sdw hY [1[rhwau[<br />

goqm (iek pRis`D) qpI (sI), Aih`ilAw (aus dI) iesq®I (sI), aus dw rUp vyK ky (dyviqAW<br />

dw rwjw AKvWdw) ieMd® msq ho igAw [ (goqm dy srwp nwl) (aus dy ieMdr dy) srIr auqy<br />

hzwr BgW dy inSwn bx gey, qdoN ieMd® Awpxy mn ivc (aus kukrm qy) pCuqwieAw [1[<br />

DrqI dy rwjy aus rwjw hrI cMd ny (ieqny dwn-puMn kIqy ik auhnW dw) mu`l kwgz auqy nhIN<br />

pY skdw [ jy (rwjw hrI cMd auhnW dwn-puMnW ƒ) mwVw kMm smJdw qW dwn puMn krdw hI


i<strong>kau</strong>N ? (nwh auh dwn-puMn krdw) qy nwh hI mMfI ivc ivkdw [2[<br />

(ivSƒ ny) vauxy rUp ivc (Aw ky) bhwny nwl rwjw bil pwsoN FweI krm DrqI (dw dwn<br />

AwpxI kutIAw bxwx leI) mMigAw [ jy bil rwjw vauxy rUp ƒ pCwx lYNdw, qW nwh hI<br />

T`igAw jWdw qy nwh hI pwqwl ivc jWdw [3[<br />

ibAws irSI ny m`qW dy ky rwjw <strong>jn</strong>myjY ƒ smJwieAw qy vrijAw (ik aus Ap`CrW ƒ Awpxy<br />

Gr ivc nwh ilAweIN [ pr prmwqmw ny aus dI miq mwrI hoeI sI [ auh irSI dy AwKy<br />

nwh l`gw [ Ap`CrW ƒ lY ky AwieAw [ iPr) aus ny ATwrW j`g kr ky ATwrW bRwhmx mwr<br />

id`qy (i<strong>kau</strong>Nik auh A`q brIk kpiVAW ivc AweI A`D-ngn Ap`Crw vyK ky h`s pey sn) [<br />

kIqy krmW dy Pl ƒ koeI imtw nhIN skdw [4[<br />

hy pRBU ! mYN hor koeI socW nhIN socdw, mYN qW qyrI rzw ƒ smJx dw jqn krdw hW, qy qyry<br />

pyRm ivc (mgn ho ky) qyry gux aucwrdw hW [ mYN qW qyrI hI is&iq-swlwh krdw hW [ jo kuJ<br />

jgq ivc ho irhw hY qyrI qwkq dw zhUr ho irhw hY [5[<br />

jyhVw mnu`K <strong>gur</strong>U dI srn pYNdw hY auh jgq ivc inrlyp rihMdw hY, aus auqy mwieAw dw pRBwv<br />

nhIN pYNdw, auh sdw prmwqmw dI Et PVdw hY [ pr Awpxy mn dy ip`Cy qurn vwlw mUrK<br />

mnu`K (izMdgI ivc) vyly isr prmwqmw ƒ Xwd nhIN krdw, jdoN (AwpxI ies mUrKqw dy<br />

kwrn) du`K ivc Psdw hY qW h`Q mldw hY [6[<br />

ijs prmwqmw ny ieh jgq-rcnw rcI hY auh Awp hI sB kuJ krdw hY auh Awp hI jIvW<br />

pwsoN sB kuJ krWdw hY [<br />

hy pRBU ! (AsI jIv mUrK hW, AsI ieh mwx krdy hW ik AsI hI sB kuJ krdy hW qy kr<br />

skdy hW) swfy idlW ivcoN AhMkwr dUr nhIN huMdw [ AhMkwr ivc pY ky ^uAwr huMdy hW [7[<br />

krqwr Awp kdy ZlqI nhIN KWdw pr hryk jIv jo aus ny pYdw kIqw hY Bu`lW ivc Psdw<br />

rihMdw hY [<br />

hy nwnk ! sdw-iQr rihx vwly prmwqmw dy nwm ivc juiVAW iehnW Bu`lW qoN bc skIdw hY<br />

[ <strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl hI koeI ivrlw jIv kurwhy pYx qoN bcdw hY [8[4[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] AwKxw sunxw nwmu ADwru ] DMDw Cutik gieAw vykwru ] <strong>ijau</strong> mnmuiK dUjY<br />

piq KoeI ] ibnu nwvY mY Avru n koeI ]1] suix mn AMDy mUrK gvwr ] Awvq jwq lwj nhI<br />

lwgY ibnu <strong>gur</strong> bUfY bwro bwr ]1] rhwau ] iesu mn mwieAw moih ibnwsu ] Duir hukmu iliKAw<br />

qW khIAY kwsu ] <strong>gur</strong>muiK ivrlw cIn@Y koeI ] nwm ibhUnw mukiq n hoeI ]2] BRim BRim folY<br />

lK caurwsI ] ibnu <strong>gur</strong> bUJy jm kI PwsI ] iehu mnUAw iKnu iKnu aUiB pieAwil ] <strong>gur</strong>muiK<br />

CUtY nwmu sm@wil ]3] Awpy sdy iFl n hoie ] sbid mrY sihlw jIvY soie ] ibnu <strong>gur</strong> soJI<br />

iksY n hoie ] Awpy krY krwvY soie ]4] JgVu cukwvY hir gux gwvY ] pUrw siq<strong>gur</strong>u shij<br />

smwvY ] iehu mnu folq qau ThrwvY ] scu krxI kir kwr kmwvY ]5] AMqir jUTw i<strong>kau</strong> suic


hoie ] sbdI DovY ivrlw koie ] <strong>gur</strong>muiK koeI scu kmwvY ] Awvxu jwxw Twik rhwvY ]6] Bau<br />

Kwxw pIxw suKu swru ] hir <strong>jn</strong> sMgiq pwvY pwru ] scu bolY bolwvY ipAwru ] <strong>gur</strong> kw sbdu<br />

krxI hY swru ]7] hir jsu krmu Drmu piq pUjw ] kwm k®oD AgnI mih BUMjw ] hir rsu<br />

cwiKAw qau mnu BIjw ] pRxviq nwnku Avru n dUjw ]8]5] (pMnw 1344-1345)<br />

pd ArQ:— ADwru—Awsrw [ vykwru—ivArQ [ mnmuiK—Awpxy mn dy ip`Cy qurn vwlw<br />

mnu`K [ dUjY—pRBU qoN ibnw iksy hor Awsry dI Jwk ivc [ piq—ie`zq [1[<br />

mn gvwr—hy AmoV mn ! lwj nhI lwgY—Srm nhIN AwauNdI [ bwro bwro—muV muV<br />

[1[rhwau[<br />

moih—moh ivc [ ibnwsu—Awqmk mOq [ kwsu—iks ƒ ? cInY@—pCwxdw hY [2[<br />

B®im—Btk ky [ aUiB—au~cw, AwkwS ivc [ pieAwl—pqwl ivc [3[<br />

sihlw—sOKw [4[<br />

sihj—Awqmk Afolqw ivc [ scu—sdw-iQr prmwqmw dy nwm dw ismrn [5[<br />

suic—pivq®qw [ koie—koie ivrlw [ Twik—rok ky [6[<br />

Bau—fr-Adb [ swru—syRSt [ pwru—pwrlw bMnw [7[<br />

jsu—is&iq-swlwh [ BUMjw—BuMinAw hY, swV id`qw hY [8[<br />

ArQ:— hy (mwieAw dy moh ivc) AMnHy hoey mn ! hy mUrK mn ! hy AmoV mn ! sux (jyhVw<br />

bMdw mwieAw dy moh ivc AMnHw ho jWdw hY, qy muV muV mwieAw dy moh ivc PsxoN muVdw nhIN,<br />

aus ƒ inrI) mwieAw dI ^wqr dOV-B`j krn ivc koeI Srm mihsUs nhIN huMdI [ <strong>gur</strong>U dI<br />

srn qoN vWijAW rih ky auh muV muV mwieAw dy moh ivc hI fu`bdw hY (hy mn ! cyqw r`K qUµ<br />

BI AYsw hI inl`j ho jwvyNgw) [1[rhwau[<br />

ijs mnu`K ny prmwqmw dw nwm suxn suxwn ƒ Awpxy Awqmk jIvn dw shwrw bxw ilAw hY,<br />

aus dI mwieAw dI ^wqr hr vyly dI ivArQ dOV-B`j mu`k jWdI hY [ pr Awpxy mn dy ip`Cy<br />

qurn vwlw bMdw prmwqmw qoN ibnw hor hor Awsry dI Jwk ivc (dOV-B`j krdw) hY qy ie`zq<br />

gvw lYNdw hY [ (hy myry mn !) mYƒ qW prmwqmw dy nwm qoN ibnw koeI hor Awsrw nhIN s`uJdw<br />

[1[<br />

(hy BweI !) mwieAw dy moh ivc (Ps ky) ies mn dI Awqmk mOq ho jWdI hY (pr jIv dy<br />

kIh v`s ?) jdoN DuroN hI ieh hukm cilAw Aw irhw hY qW iksy hor A`gy pukwr BI nhIN kIqI<br />

jw skdI (Bwv, mwieAw dw moh Awqmk mOq dw kwrn bxdw hY—ieh inXm At`l hY, ies<br />

ƒ koeI aulMG nhIN skdw) [ koeI ivrlw bMdw <strong>gur</strong>U dI srn pY ky smJdw hY ik pRBU dy nwm qoN<br />

ibnw mwieAw dy moh qoN ^lwsI nhIN ho skdI [2[


mwieAw dy moh ivc Btk Btk ky jIv cOrwsI l`K jUnW dy gyV ivc D`ky KWdw iPrdw hY [ <strong>gur</strong>U<br />

qoN ibnw shI jIvn-rwh nhIN smJdw qy jm dI PwhI (ies dy gl ivc peI rihMdI hY) [<br />

(mwieAw dy Asr ivc) ieh mn kdy AwkwS ivc jw cVHdw hY kdy pwqwl ivc if`g pYNdw hY<br />

[ jyhVw mnu`K <strong>gur</strong>U dy d`sy rwh qy qurdw hY auh prmwqmw dw nwm ismr ky ies gyV ivcoN bc<br />

inkldw hY [3[<br />

ijs mnu`K ƒ pRBU Awp hI (Awpxy crnW ivc juVn leI) s`ddw hY aus ƒ imlidAW icr nhIN<br />

l`gdw, auh mnu`K <strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN mwieAw dy moh vloN mr jWdw hY (Bwv, mwieAw aus<br />

auqy pRBwv nhIN pw skdI) qy auh bVw sOKw jIvn guzwrdw hY [ <strong>gur</strong>U dI srn pYx qoN ibnw<br />

iksy ƒ Awqmk jIvn dI smJ nhIN pYNdI (<strong>gur</strong>U nwl BI pRBU Awp hI imlWdw hY) pRBU Awp hI<br />

ieh sB kuJ krdw hY qy jIvW pwsoN krWdw hY [4[<br />

ijs mnu`K dw mwieAw dy moh dw lMmw gyV pRBU mukWdw hY auh mnu`K pRBU dy gux gWdw hY, pUrw<br />

<strong>gur</strong>U aus dy isr auqy rwKw bxdw hY qy auh Awqmk Afolqw ivc itikAw rihMdw hY [ qdoN<br />

mnu`K dw ieh mn mwieAw ip`Cy BtkxoN ht jWdw hY, qdoN mnu`K sdw-iQr nwm dy ismrn ƒ<br />

Awpxw krq`b jwx ky ismrn dI kwr krdw hY [5[<br />

pr ijs mnu`K dw mn (ivkwrW nwl) mYlw ho cukw hovy aus dy AMdr (bwhrly ieSnwn Awidk<br />

nwl) pivq®qw nhIN Aw skdI [ koeI ivrlw mnu`K <strong>gur</strong>U dy Sbd nwl hI (mn ƒ) sw& krdw<br />

hY [ koeI ivrlw hI <strong>gur</strong>U dI srn pY ky sdw-iQr nwm ƒ ismrn dI kwr krdw hY qy Awpxy<br />

mn dI Btkxw ƒ rok r`Kdw hY [6[<br />

ijs mnu`K ny prmwqmw dy fr-Adb ƒ Awpxy Awqmk jIvn dw Awsrw bxw ilAw hY ijvyN<br />

Kwx pIx ƒ srIr dw shwrw bxweIdw hY, auh mnu`K <strong>gur</strong>muKW dI sMgiq ivc rih ky (mwieAw<br />

dy moh dy smuMdr dw) pwrlw bMnw l`B lYNdw hY [ auh mnu`K sdw-iQr pRBU dw nwm ismrdw hY,<br />

pRBU-crnW dw ipAwr aus ƒ ismrn vl hI pyRrdw rihMdw hY [ <strong>gur</strong>U dy Sbd ƒ ihrdy ivc<br />

itkwxw hI auh mnu`K sB qoN syRSt krq`b smJdw hY [7[<br />

aus mnu`K ny ieh inScw kr ilAw huMdw hY ik prmwqmw dI is&iq-swlwh hI myry vwsqy<br />

krm-kWf hY, iehI myry leI (lok prlok dI) ie`zq hY qy iehI myry vwsqy dyv-pUjw hY [ auh<br />

mnu`K kwm ko®D Awidk ivkwrW ƒ (igAwn dI) A`g ivc swV dyNdw hY [<br />

nwnk bynqI krdw hY ik jdoN mnu`K (iek vwrI) prmwqmw dy nwm dw rs c`K lYNdw hY qW aus<br />

dw mn (sdw leI aus rs ivc) iB`j jWdw hY, iPr aus ƒ koeI hor rs cMgw nhIN l`gdw<br />

[8[5[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] rwm nwmu jip AMqir pUjw ] <strong>gur</strong> sbdu vIcwir Avru nhI dUjw ]1] eyko<br />

riv rihAw sB TweI ] Avru n dIsY iksu pUj cVweI ]1] rhwau ] mnu qnu AwgY jIAVw


quJ pwis ] <strong>ijau</strong> BwvY iqau rKhu Ardwis ]2] scu ijhvw hir rsn rsweI ] <strong>gur</strong>miq CUtis<br />

pRB srxweI ]3] krm Drm pRiB myrY kIey ] nwmu vfweI isir krmW kIey ]4] siq<strong>gur</strong> kY<br />

vis cwir pdwrQ ] qIin smwey eyk ik®qwrQ ]5] siqguir dIey mukiq iDAwnW ] hir pdu<br />

cIin@ Bey prDwnw ]6] mnu qnu sIqlu guir bUJ buJweI ] pRBu invwjy ikin kImiq pweI ]7]<br />

khu nwnk guir bUJ buJweI ] nwm ibnw giq iknY n pweI ]8]6] (pMnw 1345)<br />

pd ArQ:— AMqir—ihrdy ivc [ vIcwir—Awpxy soc-mMfl ivc r`K [1[<br />

rih rihAw—ivAwpk hY [ TweI—QWeI [1[rhwau[<br />

jIAVw—in`kI ijhI ijMd [2[<br />

scu—sdw-iQr pRBU dw nwm [ rsn—jIB [ rsweI—iek-swr kr ilAw [3[<br />

pRiB myrY—myry pRBU ny [ isir krmW—krmW dy isr au~qy [4[<br />

qIin—iqMn pdwrQ (Drm, ArQ qy kwm) [ ik®qwrQ-sPl [5[<br />

siqguir—<strong>gur</strong>U ny [ mukiq—mwieAw dy moh qoN ^lwsI [ cIin@—pCwx ky [6[<br />

guir—<strong>gur</strong>U ny [ invwjy—vifAwieAw hY [ ikin—iks ny ? [7[<br />

giq—au~cI Awqmk AvsQw [8[<br />

ArQ:— (hy pMifq !) iek prmwqmw sB QwvW ivc ivAwpk hY [ mYƒ (aus qoN ibnw ikqy)<br />

koeI hor nhIN id`sdw [ mYN hor iks dI pUjw krW ? mYN hor iks ƒ (Pu`l Awidk) Byt krW ?<br />

[1[<br />

(hy pMifq !) prmwqmw dw nwm jp, (iehI) AMqr Awqmy (prmwqm dyv dI) pUjw hY [ <strong>gur</strong>U dy<br />

Sbd ƒ Awpxy soc-mMfl ivc itkweI r`K (qYƒ smJ Aw jwiegI ik) prmwqmw qoN ibnw<br />

koeI (dyvI dyvqw) nhIN hY (ijs dI pUjw kIqI jwey) [1[<br />

(hy pMifq ! ieh Pu`lW dI Byt iks ArQ ? mYN qW ieauN prmwqmw dy dr qy) Ardws krdw<br />

hW—(hy pRBU !) myrw ieh mn myrw ieh srIr qyry A`gy hwzr hY myrI ieh in`kI ijMd BI qyry<br />

hvwly hY, ijvyN qyrI rzw hY mYƒ auvyN r`K [2[<br />

jyhVw mnu`K <strong>gur</strong>U dI miq lY ky pRBU dI srn pYNdw hY, AwpxI jIB nwl sdw-iQr pRBU dw nwm<br />

ismrdw hY qy AwpxI jIB ƒ pRBU dy nwm-rs ivc rsw lYNdw hY auh mwieAw dy bMDnW qoN mukq<br />

ho jWdw hY [3[<br />

(prmwqmw sB hI jIvW ivc ivAwpk hY, ies id®StI-kox qoN) myry prmwqmw ny hI krmkWf<br />

bxwey hn, pr pRBU ny hI nwm-ismrn ƒ sB krmW dy au~qy vifAweI id`qI hY [4[<br />

(lok dunIAw dy pdwrQW dI ^wqr dyvI dyviqAW dI pUjw krdy iPrdy hn, pr) <strong>gur</strong>U dy<br />

ie^iqAwr ivc (Drm, ArQ, kwm, moK) cwry hI pdwrQ hn [ (<strong>gur</strong>U dI) srn ipAW


(pihly) iqMnW pdwrQW dI vwsnw hI mu`k jWdI hY, qy, mnu`K ƒ iek ivc sPlqw ho jWdI hY<br />

(Bwv, mwieAw dy moh qoN mukqI iml jWdI hY) [5[<br />

i<strong>jn</strong>HW mnu`KW ƒ <strong>gur</strong>U ny mwieAw dy moh qoN ^lwsI b^SI, pRBU-crnW ivc suriq joVn dI dwiq<br />

id`qI, auhnW ny prmwqmw nwl myl-AvsQw pCwx leI qy auh (lok prlok ivc) mMny pRmMny<br />

gey [6[<br />

i<strong>jn</strong>HW mnu`KW ƒ siq<strong>gur</strong>U ny Awqmk jIvn dI smJ b^SI auhnW dw mn auhnW dw srIr (Bwv,<br />

igAwn-ieMd®y ivkwrW dI qpS qoN bc ky) TMFy-Twr ho gey, pRBU ny auhnW ƒ vifAweI id`qI,<br />

(auhnW dw Awqmk jIvn ieqnw au~cw ho igAw ik) koeI AwdmI aus jIvn dw mu`l nhIN pw<br />

skdw [7[<br />

hy nwnk ! AwK—<strong>gur</strong>U ny (mYƒ) ieh sUJ b^S id`qI hY ik prmwqmw dw nwm ismrn qoN ibnw<br />

iksy ny (kdy) au~cI Awqmk AvsQw hwsl nhIN kIqI [8[6[<br />

pRBwqI mhlw 1 ] ieik Duir bKis ley guir pUrY scI bxq bxweI ] hir rMg rwqy sdw rMgu<br />

swcw duK ibsry piq pweI ]1] JUTI durmiq kI cqurweI ] ibnsq bwr n lwgY kweI ]1]<br />

rhwau ] mnmuK <strong>kau</strong> duKu drdu ivAwpis mnmuiK duKu n jweI ] suK duK dwqw <strong>gur</strong>muiK jwqw<br />

myil ley srxweI ]2] mnmuK qy AB Bgiq n hovis haumY pcih idvwny ] iehu mnUAw iKnu<br />

aUiB pieAwlI jb lig sbd n jwny ]3] BUK ipAwsw jgu BieAw iqpiq nhI ibnu siq<strong>gur</strong><br />

pwey ] shjY shju imlY suKu pweIAY drgh pYDw jwey ]4] drgh dwnw bInw ieku Awpy<br />

inrml <strong>gur</strong> kI bwxI ] Awpy surqw scu vIcwris Awpy bUJY pdu inrbwxI ]5] jlu qrMg<br />

AgnI pvnY Puin qRY imil jgqu aupwieAw ] AYsw blu Clu iqn <strong>kau</strong> dIAw hukmI Twik<br />

rhwieAw ]6] AYsy <strong>jn</strong> ivrly jg AMdir priK KjwnY pwieAw ] jwiq vrn qy Bey AqIqw<br />

mmqw loBu cukwieAw ]7] nwim rqy qIrQ sy inrml duKu haumY mYlu cukwieAw ] nwnku iqn ky<br />

crn pKwlY i<strong>jn</strong>w <strong>gur</strong>muiK swcw BwieAw ]8]7] (pMnw 1345)<br />

pd ArQ:— ieik—keI bMdy, jyhVy bMdy [ guir—<strong>gur</strong>U ny [ Duir—DuroN pRBU dI rzw Anuswr [<br />

scI—sdw-iQr rihx vwlI, sdw-iQr pRBU dI Xwd v`l pyRrn vwlI [ bxq—bnwvt, mn<br />

dI bnwvt [ swcw—sdw-iQr rihx vwlw [ piq—ie`zq [2[<br />

JUTI—nwsvMq, nwsvMq pdwrQW v`l pyRrn vwlI [ cqurweI—isAwxp [ ibnsq—nws<br />

huuMidAW, Awqmk mOq huMidAW [ bwr—icr [1[rhwau[<br />

ivAwpis—zor pWdw hY [2[<br />

qy—qoN, pwsoN [ AB—ihrdw [ AB Bgiq—idlI Bgiq [ pcih—^uAwr huMdy hn [<br />

idvwny—pwgl [ aUiB—AwkwS ivc [ pieAwil—pqwl ivc [ jb lig—jdoN qk [3[<br />

iqpiq—sMqoK [ shju—Awqmk Afolqw [ pYDw—sropw lY ky, ie`zq nwl [4[


dwnw—(sB dy idlW dI) jwxn vwlw [ bInw—sB dy kMmW ƒ vyKx vwlw [ surqw—suriq<br />

joVn vwlw, suxn vwlw [ inrbwxI—vwsnw-rihq [5[<br />

qrMg—lihr [ pvn—hvw [ hukmI—hukm ivc hI [6[<br />

KjwnY—^zwny ivc [ qy—qoN [ AqIqw—inrlyp, v`Kry [7[<br />

sy—auh mnu`K [ nwim—nwm ivc [ pKwlY—DoNdw hY [ swcw—sdw-iQr pRBU [8[<br />

ArQ:— BYVI miq qoN pYdw hoeI isAwxp mnu`K ƒ nwsvMq pdwrQW v`l hI pyRrdI rihMdI hY,<br />

ies isAwxp dy kwrn mnu`K ƒ Awqmk mOqy mridAW rqw icr nhIN l`gdw [1[rhwau[<br />

jyhVy bMdy DuroN pRBU dI rzw Anuswr pUry <strong>gur</strong>U ny b^Sy hn (i<strong>jn</strong>HW auqy <strong>gur</strong>U ny myhr kIqI hY) <strong>gur</strong>U<br />

ny auhnW dI mwnsk bnwvt AjyhI bxw id`qI hY ik auhnW ƒ sdw-iQr pRBU dy ismrn v`l<br />

pyRrdI hY [ auh sdw prmwqmw dy nwm-rMg nwl rMgy rihMdy hn, auhnW (dy mn) ƒ sdw-iQr<br />

rihx vwlw pRym-rMg ciVHAw rihMdw hY [ auhnW dy du`K dUr ho jWdy hn qy auh (lok prlok<br />

ivc) soBw K`tdy hn [1[<br />

Awpxy mn dy ip`Cy qurn vwly bMidAW ƒ (keI iksm dy) du`K klyS dbweI r`Kdy hn, Awpxy<br />

mn dI AgvweI ivc auhnW dw duK kdy dUr nhIN huMdw [ jyhVy bMdy <strong>gur</strong>U dI srn pYNdy hn auh<br />

suK dyx vwly prmwqmw nwl fUMGI sWJ pWdy hn, prmwqmw auhnW ƒ AwpxI srn ivc r`K ky<br />

Awpxy nwl imlw lYNdw hY [2[<br />

mnmuKW pwsoN ic`q dI iekwgRqw nwl prmwqmw dI BgqI nhIN ho skdI i<strong>kau</strong>Nik auh haumY<br />

ivc kmly hoey hoey AMdry AMdr ^uAwr hMudy rihMdy hn [ jdoN qk mnu`K <strong>gur</strong>U dy Sbd nwl sWJ<br />

nhIN pWdw, qd qk ies dw ieh mn (mwieAw dy moh kwrn) kdy AwkwS ivc jw phuMcdw hY<br />

kdy pwqwl ivc jw if`gdw hY [3[<br />

jgq mwieAw dI Bu`K mwieAw dI qy®h nwl GbrwieAw ipAw hY, siq<strong>gur</strong>U dI srn Awaux qoN<br />

ibnw iq®Snw nhIN imtdI sMqoK nhIN AwauNdw <strong>gur</strong>U dI srn ipAW Awqmk Afolqw pRwpq huMdI<br />

hY, Awqmk AwnMd imldw hY, qy prmwqmw dI hzUrI ivc mnu`K Awdr nwl jWdw hY [4[<br />

siq<strong>gur</strong>U dI pivq®-bwxI ivc juiVAW ieh smJ AwauNdI hY ik prmwqmw Awp hI sB jIvW dy<br />

idl dI jwxdw hY, Awp hI sB dy krm vyKdw hY, sdw-iQr pRBU Awp hI sB dIAW ArdwsW<br />

suxdw hY qy ivcwrdw hY, Awp hI jIvW dIAW loVW smJdw hY, Awp hI vwsnw-rihq Awqmk<br />

AvsQw dw mwlk hY [5[<br />

<strong>gur</strong>U dI rwhIN ieh smJ AwauNdI hY ik prmwqmw ny Awp hI pwxI A`g hvw (Awidk) q`q pYNdw<br />

kIqy, pRBU dy hukm ivc hI iehnW iqMnW ny iml ky jgq pYdw kIqw [ prmwqmw ny iehnW<br />

q`qW ƒ byAMq qwkq id`qI hoeI hY, pr Awpxy hukm nwl iehnW ƒ (by-QvHI qwkq vrqx<br />

vloN) rok BI riKAw [6[


jgq ivc Ajyhy bMdy ivrly hn i<strong>jn</strong>HW dy jIvn ƒ prK ky (qy prvwn kr ky) prmwqmw ny<br />

Awpxy ^zwny ivc pw ilAw, Ajyhy bMdy jwiq qy (bRwhmx Kq®I Awidk) vrn dy mwx qoN<br />

inrlyp rihMdy hn, qy mwieAw dI mmqw qy mwieAw dw loB dUr kr lYNdy hn [7[<br />

hy nwnk ! (AwK—) <strong>gur</strong>U dI srn pY ky i<strong>jn</strong>HW bMidAW ƒ sdw-iQr rihx vwlw prmwqmw<br />

ipAwrw l`gdw hY mYN auhnW dy crn DoNdw hW [ prmwqmw dy nwm-rMg ivc rMgy hoey bMdy AslI<br />

pivq® qIrQ hn, auhnW ny haumY dw du`K haumY dI mYl Awpxy mn ivcoN mukw leI huMdI hY<br />

[8[7[<br />

pRBwqI mhlw 3 ibBws<br />

siq<strong>gur</strong> pRswid ] <strong>gur</strong> prswdI vyKu qU hir mMdru qyrY nwil ] hir mMdru sbdy KojIAY hir<br />

nwmo lyhu sm@wil ]1] mn myry sbid rpY rMgu hoie ] scI Bgiq scw hir mMdru pRgtI swcI<br />

soie ]1] rhwau ] hir mMdru eyhu srIru hY igAwin rqin prgtu hoie ] mnmuK mUlu n jwxnI<br />

mwxis hir mMdru n hoie ]2] hir mMdru hir jIau swijAw riKAw hukim svwir ] Duir lyKu<br />

iliKAw su kmwvxw koie n mytxhwru ]3] sbdu cIin@ suKu pwieAw scY nwie ipAwr ] hir<br />

mMdru sbdy sohxw kMcnu kotu Apwr ]4] hir mMdru eyhu jgqu hY <strong>gur</strong> ibnu GorMDwr ] dUjw Bwau<br />

kir pUjdy mnmuK AMD gvwr ]5] (pMnw 1346)<br />

pd ArQ:— <strong>gur</strong> prswdI—<strong>gur</strong> prswid, <strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl [ sbdy—sbid hI, Sbd dI<br />

rwhIN hI [ KojIAY—KoijAw jw skdw hY [ nwmo—nwm hI [ lyhu sm@wil—sMBwl lY; sWB r`K<br />

[1[<br />

mn—hy mn ! rpY—(ijhVw mnu`K) rMigAw jWdw hY [ rMgu—(pRBU dy ipAwr dw) rMg [ scI<br />

Bgiq—sdw-iQr pRBU dI BgqI [ scw—sdw kwiem rihx vwlw, kdy nwh folx vwlw [<br />

soie—soBw [1[rhwau[<br />

igAwin—Awqmk jIvn dI sUJ dI rwhIN [ rqin—rqn dI rwhIN [ mnmuK—Awpxy mn dy<br />

ip`Cy qurn vwly mnu`K [ n jwxnI—n jwxin, nhIN jwxdy (bhu-vcn) [ mwxis—mnu`K dy<br />

AMdr [2[<br />

swijAw—bxwieAw [ hukim—(Awpxy) hukm nwl [ riKAw svwir—sohxw bxw id`qw hY [<br />

Duir—Dur drgwh qoN [ lyKu—(ipCly kIqy krmW dy sMskwrW dw) lyK [ su—auh lyK [3[<br />

cIin@—pCwx ky [ nwie—nwm ivc [ scY nwie—sdw-iQr pRBU dy nwm ivc [ sbdy—Sbd<br />

dI brkiq nwl [ kMcnu—sonw [ kotu—iklw [ Apwr kotu—byAMq pRBU dw iklHw [4[<br />

GorMDwr—Gor AMDwr, Gu`p hnyrw [ dUjw—prmwqmw qoN ibnw iksy hor ƒ [ Bwau kir—ipAwr<br />

pw ky [ AMD—AMnHy [ gvwr—mUrK [5[


ArQ:— hy myry mn ! (ijhVw mnu`K <strong>gur</strong>U dy) Sbd ivc rMigAw jWdw hY (aus dy mn ƒ<br />

prmwqmw dI BgqI dw) rMg cVH jWdw hY [ aus ƒ sdw-iQr pRBU dI BgqI pRwpq ho jWdI hY,<br />

aus dI soBw sdw leI (lok prlok ivc) iKlr jWdI hY [ (aus mnu`K dw srIr) prmwqmw<br />

dw kdy nwh folx vwlw Gr bx jWdw hY (aus dw srIr Aijhw ‘hir mMdr’ bx jWdw hY ijs<br />

ƒ ivkwrW dw J`KV ihlw nhIN skdw) [1[rhwau[<br />

hy BweI ! qUµ <strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl vyK, prmwqmw dw Gr qyry nwl hY (qyry AMdr hI hY [ ies)<br />

‘hir mMdr’ ƒ <strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN hI l`iBAw jw skdw hY (hy BweI ! <strong>gur</strong>U dy Sbd ivc<br />

juV, Aqy) prmwqmw dw nwm Awpxy AMdr sWB ky r`K [1[<br />

hy BweI ! (mnu`K dw) ieh srIr ‘hir-mMdr’ hY (pr ieh Byq siq<strong>gur</strong>U dI b^SI) Awqmk<br />

jIvn dI kImqI sUJ dI rwhIN KulHdw hY [ Awpxy mn dy ip`Cy qurn vwly (jgq dy) mUl<br />

(prmwqmw) nwl sWJ nhIN pWdy (ies vwsqy auh smJdy hn ik) mnu`K dy AMdr ‘hir-mMdr’<br />

nhIN ho skdw [2[<br />

hy BweI ! (ieh mnu`Kw srIr) ‘hir-mMdr’ pRBU jI ny Awp bxwieAw hY (Aqy Awpxy) hukm<br />

nwl sjw r`iKAw hY [ Dur drgwh qoN (hryk mnu`K dy kIqy krmW Anuswr ijhVw) lyK (hryk<br />

srIr—hir-mMdr ivc) iliKAw jWdw hY aus lyK Anuswr hryk pRwxI ƒ qurnw pYNdw hY [<br />

koeI mnu`K (Awpxy iksy au~dm nwl aus lyK ƒ) imtwx jogw nhIN hY [3[<br />

hy BweI ! (<strong>gur</strong>U dy Sbd dI rwhIN) sdw-iQr hir-nwm ivc (ijs mnu`K ny) ipAwr pwieAw,<br />

aus ny <strong>gur</strong>U dy Sbd nwl sWJ pw ky Awqmk AwnMd pRwpq kIqw [ (aus mnu`K dw srIr-)<br />

hir-mMdr <strong>gur</strong>U dy Sbd dI brkiq nwl sohxw bx igAw, (auh hir-mMdr) byAMq pRBU (dy<br />

invws) vwsqy (mwno) sony dw iklHw bx igAw [4[<br />

hy BweI ! ieh swrw sMswr BI ‘hir-mMdr’ hI hY (prmwqmw dy rihx dw Gr hY) [ pr <strong>gur</strong>U<br />

(dI srn) qoN ibnw (Awqmk jIvn vloN) Gu`p hnyrw bixAw rihMdw hY (qy, jIvW ƒ ies Byq<br />

dI smJ nhIN pYNdI) [ Awpxy mn dy ipCy qurn vwly mnu`K, Awqmk jIvn vloN AMnHy hoey hoey<br />

mUrK mnu`K (prmwqmw qoN ibnw) hor nwl ipAwr pw ky aus ƒ pUjdy-sqkwrdy rihMdy hn<br />

[5[<br />

ijQY lyKw mMgIAY iqQY dyh jwiq n jwie ] swic rqy sy aubry duKIey dUjY Bwie ]6] hir mMdr<br />

mih nwmu inDwnu hY nw bUJih mugD gvwr ] <strong>gur</strong> prswdI cIin@Aw hir rwiKAw auir Dwir ]7]<br />

<strong>gur</strong> kI bwxI <strong>gur</strong> qy jwqI ij sbid rqy rMgu lwie ] pivqu pwvn sy <strong>jn</strong> inrml hir kY nwim<br />

smwie ]8] hir mMdru hir kw hwtu hY riKAw sbid svwir ] iqsu ivic saudw eyku nwmu<br />

<strong>gur</strong>muiK lYin svwir ]9] hir mMdr mih mnu lohtu hY moihAw dUjY Bwie ] pwris ByitAY kMcnu<br />

BieAw kImiq khI n jwie ]10] hir mMdr mih hir vsY srb inrMqir soie ] nwnk<br />

<strong>gur</strong>muiK vxjIAY scw saudw hoie ]11]1] (pMnw 1346)


pd ArQ:— mMgIAY—mMigAw jWdw hY [ dyh—srIr [ jwie—jWdI [ swic—sdw-iQr pRBU<br />

ivc [ rqy—rMgy hoey [ sy—auh (bhu-vcn) [ aubry—(lyKy ivc) sur^rU ho jWdy hn [ dUjY<br />

Bwie—(pRBU qoN ibnw) hor dy ipAwr ivc [6[<br />

inDwnu—^zwnw [ bUJih—smJdy (bhu-vcn) [ prswdI—ikrpw nwl [ cIin@Aw—pCwixAw<br />

[ auir—ihrdy ivc [ rwiKAw Dwir—itkw ky r`iKAw [7[<br />

qy—qoN [ jwqI—(kdr) smJ leI [ ij—ijhVy mnu`K [ rqy—rMgy hoey [ rMg lwie—ipAwr<br />

bxw ky [ pwvn—piv`qr [ kY nwim—dy nwm ivc [ smwie—lIn ho ky [8[<br />

hwtu—dukwn, h`t [ sbid—Sbd dI rwhIN [ svwir—sjw ky [ iqsu ivic—aus (srIr-)<br />

h`t ivc [ <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dy snmuK rihx vwly mnu`K [ lYin—lYNdy hn (bhu-vcn) [9[<br />

lohtu—lohw [ moihAw—T`igAw hoieAw [ dUjY Bwie—mwieAw dy ipAwr ivc [ pwris<br />

ByitAY—jy (<strong>gur</strong>U-) pwrs ƒ iml pey [ kMcnu—sonw [10[<br />

srb inrMqir—sB jIvW dy AMdr iek-rs [ <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dI srn pY ky [ vxjIAY—vxj<br />

kIqw jw skdw hY [11[<br />

ArQ:— hy BweI ! ij`Qy (prmwqmw dI drgwh ivc mnu`K pwsoN aus dy kIqy krmW dw) ihswb<br />

mMigAw jWdw hY auQy (mnu`K dy nwl) nwh (ieh) srIr jWdw hY nwh (au~cI nIvIN) jwiq jWdI<br />

hY [ (ijhVy mnu`K) sdw-iQr hir-nwm ivc rMgy rihMdy hn, auh (auQy lyKw hox smy) sur^rU<br />

ho jWdy hn, (ijhVy) mwieAw dy ipAwr ivc (hI izMdgI dy idn guzwr jWdy hn, auh auQy)<br />

duKI huMdy hn [6[<br />

hy BweI ! (ies srIr-) ‘hir-mMdr’ ivc prmwqmw dw nwm (mnu`K vwsqy) ^zwnw hY, pr<br />

mUrK bMdy (ieh g`l) nhIN smJdy [ i<strong>jn</strong>HW ny <strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl (ieh Byq) smJ ilAw,<br />

auhnW ny prmwqmw dw nwm Awpxy ihrdy ivc sWB ky r`K ilAw [7[<br />

hy BweI ! ijhVy mnu`K (<strong>gur</strong>U dI rwhIN prmwqmw nwl) ipAwr bxw ky <strong>gur</strong>U dy Sbd ivc rMgy<br />

rihMdy hn, auh mnu`K <strong>gur</strong>U pwsoN <strong>gur</strong>U dI bwxI (dI kdr) smJ lYNdy hn [ auh mnu`K prmwqmw<br />

dy nwm ivc lIn rih ky su`cy piv`qr jIvn vwly bx jWdy hn [8[<br />

hy BweI ! (ieh mnu`Kw srIr) ‘hir-mMdr’ prmwqmw (dy nwm-v`Kr) dw h`t hY, ies (h`t)<br />

ƒ <strong>gur</strong>U dy Sbd dI brkiq nwl sjw ky r`iKAw jw skdw hY [ ies (srIr h`t) ivc<br />

prmwqmw dw nwm-sOdw (iml skdw) hY [ (pr isr&) <strong>gur</strong>U dy snmuK rihx vwly mnu`K (hI<br />

Awpxy jIvn ƒ) sohxw bxw ky (ieh sOdw) lYNdy hn [9[<br />

hy BweI ! (ijhVw mnu`K) mwieAw dy moh ivc (Ps ky Awqmk jIvn dI rwis-pUMjI) lutw<br />

bYTdw hY, (aus dw) mn (ies srIr-) hir-mMdr ivc lohw (hI bixAw rihMdw) hY [ (pr,<br />

hW) jy <strong>gur</strong>U-pwrs iml pey (qW lohy vrgw inkMmw bixAw aus dw mn) sonw ho jWdw hY (iPr


auh ieqny au~cy jIvn vwlw ho jWdw hY ik aus dw) mu`l nhIN d`isAw jw skdw [10[<br />

hy BweI ! (ies srIr-) ‘hir-mMdr’ ivc prmwqmw (Awp) v`sdw hY, auh prmwqmw sB<br />

jIvW ivc hI iek-rs v`s irhw hY [ hy nwnk ! (srb-invwsI pRBU dy nwm dw sOdw) <strong>gur</strong>U dI<br />

rwhIN vxijAw jw skdw hY [ ieh sOdw sdw kwiem rihx vwlw sOdw hY [11[1[<br />

pRBwqI mhlw 3 ] BY Bwie jwgy sy <strong>jn</strong> jwgRx krih haumY mYlu auqwir ] sdw jwgih Gru<br />

Apxw rwKih, pMc qskr kwFih mwir ]1] mn myry <strong>gur</strong>muiK nwmu iDAwie ] ijqu mwrig hir<br />

pweIAY mn syeI krm kmwie ]1] rhwau ] <strong>gur</strong>muiK shj Duin aUpjY duKu haumY ivchu jwie ]<br />

hir nwmw hir min vsY shjy hir gux gwie ]2] <strong>gur</strong>mqI muK sohxy hir rwiKAw auir Dwir ]<br />

AYQY EQY suKu Gxw jip hir hir auqry pwir ]3] haumY ivic jwgRxu n hoveI hir Bgiq n<br />

pveI Qwie ] mnmuK dir FoeI nw lhih Bwie dUjY krm kmwie ]4] (pMnw 1346)<br />

pd ArQ:— BY—(pRBU dy) fr-Adb ivc [ Bwie—(pRBU dy) ipAwr ivc [ jwgy—(ijhVy<br />

mnu`K kwmwidkW dy h`ilAW vloN) sucyq rihMdy hn [ jwgRx—jwgry (ipMfW ivc keI lok<br />

‘jwgrw’ krWdy hn, ijs ivc dyvI dy Bgq JIaUr pihlW dyvI dI ausqiq ivc gIq gWdy<br />

hn, iPr swrI rwq rwmwiex mhwBwrq Awidk dIAW ‘vwrW’ gWdy hn [ phu-Putwly dy krIb<br />

iPr dyvI dI ausqiq gweI jWdI hY, qy, ‘jwgrw’ ^qm ho jWdw hY [ Awm qOr qy koeI su`Kxw<br />

su`Kx qy ‘jwgrw’ krWdy hn) [ krih—krdy hn [ auqwir—lwh ky, dUr kr ky [ jwgih—<br />

sucyq rihMdy hn [ qskr—cor [ mwir—mwr ky [1[<br />

mn—hy mn ! <strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dI srn pY ky [ iDAwie—ismirAw kr [ ijqu mwrig—ijs<br />

rsqy qy [ pweIAY—iml sky [ mn—hy mn ! kmwie—kr [1[rhwau[<br />

<strong>gur</strong>muiK—<strong>gur</strong>U dI srn ipAW [ shj Duin—Awqmk Afolqw dI rO [ ivchu—mn ivcoN [<br />

jwie—dUr ho jWdw hY [ min—mn ivc [ shjy—Awqmk Afolqw ivc [ gwie—gw ky<br />

[2[<br />

auir—ihrdy ivc [ AYQY—ies lok ivc [ EQY—prlok ivc [ Gxw—bhuq [ jip—jp ky<br />

[3[<br />

jwgRxu—jwgrw [ n hoveI—n hovY, nhIN ho skdw [ n pveI—n pvY, nhIN pYNdI [ Qwie—<br />

QW ivc, kbUl [ mnmuK—Awpxy mn dy ip`Cy qurn vwly [ dir—(pRBU dy) dr qy [ FoeI—QW,<br />

Awsrw [ Bwie dUjy—iksy hor dy ipAwr ivc [ kmwie—kmw ky, kr ky [4[<br />

ArQ:— hy myry mn ! <strong>gur</strong>U dI srn pY ky prmwqmw dw nwm ismirAw kr [ hy mn ! (hor<br />

hor pUjw dy krm C`f ky) auhI krm kirAw kr, ijs rsqy ipAW prmwqmw dw imlwp ho sky<br />

[1[rhwau[<br />

hy BweI ! ijhVy mnu`K prmwqmw dy fr-Adb ivc rih ky prmwqmw dy ipAwr ivc itk ky<br />

(kwmwidk ivkwrW dy h`ilAW vloN) sucyq rihMdy hn, auh bMdy hI (Awpxy mn qoN) haumY dI mYl


lwh ky (Asl) jwgry krdy hn (Aijhy mnu`K) sdw sucyq rihMdy hn, Awpxw ihrdw-Gr<br />

(ivkwr dI mwr qoN) bcw r`Kdy hn (iehnW kwmwdik) pMj corW ƒ (Awpxy AMdroN) mwr ky k`F<br />

dyNdy hn [1[<br />

hy BweI ! <strong>gur</strong>U dI srn ipAW (mnu`K dy AMdr) Awqmk Afolqw dI rO c`l pYNdI hY (mnu`K dy<br />

AMdroN) haumY dw du`K dUr ho jWdw hY [ Awqmk Afolqw ivc prmwqmw dy gux gw gw ky<br />

prmwqmw dw nwm sdw leI (mnu`K dy) mn ivc Aw v`sdw hY [2[<br />

hy BweI ! <strong>gur</strong>U dI miq au~qy qur ky (i<strong>jn</strong>HW mnu`KW ny) prmwqmw ƒ Awpxy ihrdy ivc vsw<br />

ilAw, auhnW dy mUMh (lok prlok ivc) sohxy ho jWdy hn [ (auhnW ƒ) ies lok Aqy prlok<br />

ivc bhuq AwnMd imldw hY, prmwqmw dw nwm sdw jp ky auh mnu`K sMswr-smuMdr qoN pwr<br />

lMG jWdy hn [3[<br />

hy BweI ! haumY ivc Psy irhW (ivkwrW vloN) jwgrw nhIN ho skdw, (haumY ivc itky rih ky<br />

kIqI hoeI) prmwqmw dI BgqI (BI) kbUl nhIN huMdI [ Awpxy mn dy ip`Cy qurn vwly mnu`K<br />

(pRBU qoN ibnw) hor hor dy ipAwr ivc krm kr ky prmwqmw dy dr qy Awsrw nhIN l`B skdy<br />

[4[<br />

iDRgu Kwxw iDRgu pYn@xw i<strong>jn</strong>@w dUjY Bwie ipAwru ] ibstw ky kIVy ibstw rwqy mir jMmih hoih<br />

KuAwru ]5] i<strong>jn</strong> <strong>kau</strong> siq<strong>gur</strong>u ByitAw iqnw ivthu bil jwau ] iqn kI sMgiq imil rhW scy<br />

sic smwau ]6] pUrY Bwig <strong>gur</strong>u pweIAY aupwie ikqY n pwieAw jwie ] siq<strong>gur</strong> qy shju aUpjY<br />

haumY sbid jlwie ]7] hir srxweI Bju mn myry sB ikCu krxY jogu ] nwnk nwmu n vIsrY<br />

jo ikCu krY su hogu ]8]2]7]2]9] (pMnw 1347)<br />

pd ArQ:— iDRgu—iPtkwr-jog [ dUjY Bwie—(pRBU qoN ibnw) hor dy moh ivc [ rwqy—msq<br />

[ mir jMmih—mr ky jMmdy hn, <strong>jn</strong>m mrn dy gyV ivc pey rihMdy hn [ hoih—huuMdy hn<br />

(bhu-vcn) [5[<br />

ByitAw—iml ipAw [ ivthu—qoN [ bil jwau—bil jwauN, mYN kurbwn jWdw hW [ imil<br />

rhW—mYN imilAw rhW [ scy sic—hr vyly sdw-iQr pRBU ivc [ smwau—smwauN, mYN lIn<br />

rhW [6[<br />

Bwig—iksmq nwl [ pweIAY—imldw hY [ aupwie ikqY—iksy (hor) hIly nwl [ qy—qoN,<br />

pwsoN [ shju—Awqmk Afloqw [ sbid—(<strong>gur</strong>U dy) Sbd dI rwhIN [ jlwie—swV ky [7[<br />

Bju—ipAw rhu [ mn—hy mn ! krxY jogu—krn dI smrQw vwlw [ hogu—hovygw [8[<br />

ArQ:— hy BweI ! i<strong>jn</strong>HW mnu`KW dI lgn mwieAw dy moh ivc itkI rihMdI hY, (auhnW dw cMgy<br />

cMgy pdwrQ) Kwxw hMFwxw (BI auhnW vwsqy) iPtkwr-jog (jIvn hI bxWdw) hY [ (ijvyN) gMUh


dy kIVy gUMh ivc hI msq rihMdy hn (iqvyN mwieAw dy moh ivc Psy mnu`K BI ivkwrW dy gMd<br />

ivc hI pey rihMdy hn, auh) <strong>jn</strong>m mrn dy gyV ivc Psy rihMdy hn Aqy duKI huMdy rihMdy hn<br />

[5[<br />

hy BweI ! i<strong>jn</strong>HW (vf-BwgIAW) ƒ <strong>gur</strong>U iml pYNdw hY, mYN auhnW qoN sdky jWdw hW (myrI qWG hY<br />

ik) mYN auhnW dI sMgiq ivc itikAw rhW (Aqy ies qrHW) sdw-iQr pRBU (dI Xwd) ivc lIn<br />

rhW [6[<br />

pr, hy BweI ! <strong>gur</strong>U v`fI iksmq nwl (hI) imldw hY, iksy BI (hor) hIly nwl nhIN liBAw<br />

jw skdw [ (jy <strong>gur</strong>U iml pey, qW) <strong>gur</strong>U dy Sbd dI brkiq nwl (AMdroN) haumY swV ky <strong>gur</strong>U dI<br />

rwhIN (AMdr) Awqmk Afolqw pYdw ho jWdI hY [7[<br />

hy myry mn ! (<strong>gur</strong>U dI rwhIN) prmwqmw dI srn ipAw rhu [ prmwqmw sB kuJ krn dI<br />

smrQw vwlw hY [ hy nwnk ! (qUµ sdw Ardws krdw rhu ik prmwqmw dw) nwm nwh Bu`l<br />

jwey, hovygw auhI kuJ jo auh Awp krdw hY (Bwv, aus dw nwm aus dI imhr nwl hI imlygw)<br />

[8[2[7[2[9[<br />

vyrvw:—<br />

AstpdIAw mhlw 1 = 7<br />

AstpdIAw mhlw 3 = 2<br />

. . . . . . . . . . . . ——<br />

. . . . joV . . . . . = 9<br />

ibBws pRBwqI mhlw 5 AstpdIAw<br />

siq<strong>gur</strong> pRswid ] mwq ipqw BweI suqu binqw ] cUgih cog Anµd isau jugqw ] auriJ<br />

pirE mn mIT muohwrw ] gun gwhk myry pRwn ADwrw ]1] eyku hmwrw AMqrjwmI ] Dr eykw mY<br />

itk eyksu kI isir swhw vf purKu suAwmI ]1] rhwau ] Cl nwgin isau myrI tUtin hoeI ]<br />

guir kihAw ieh JUTI DohI ] muiK mITI KweI <strong>kau</strong>rwie ] AMimRq nwim mnu rihAw AGwie<br />

]2] loB moh isau geI ivKoit ] guir ik®pwil moih kInI Coit ] ieh TgvwrI bhuqu Gr gwly<br />

] hm guir rwiK lIey ikrpwly ]3] kwm k®oD isau Twtu n binAw ] <strong>gur</strong> aupdysu moih kwnI<br />

suinAw ] jh dyKau qh mhw cMfwl ] rwiK lIey ApunY guir gopwl ]4] (pMnw 1347)<br />

pd ArQ:— BweI—Brw [ suqu—pu`qr [ binqw—iesq®I [ cUgih cog—cog cugdy hn, Bog<br />

Bogdy hn (bhu-vcn) [ jugqw—rl ky [ auriJ pirE—PisAw rihMdw hY [ mouhwrw—(A`Kr<br />

‘m’ dy nwl do lgW hn— o Aqy u [ Asl l&z ‘mohwrw’ hY, ieQy ‘muhwrw’ pVHnw hY) moh<br />

dw [ mIT mouhwrw—moh dI imTws ivc [ pRwn ADwrw—pRwxW dw Awsrw [ gun gwhk—<br />

prmwqmw dy guxW dy vxjwry [1[<br />

AMqrjwmI—sB dy idl dI jwxn vwlw [ Dr—Awsrw [ itk—tyk, shwrw [ isir swhw—


SwhW dy isr au~qy [1[rhwau[<br />

nwgin—s`pxI, mwieAw [ tUtin hoeI—(pRIq) tu`t geI hY [ guir—<strong>gur</strong>U ny [ DohI—Doh krn<br />

vwlI, T`gI krn vwlI [ muiK—mUMh ivc [ KweI—KwDI hoeI [ <strong>kau</strong>rwie—kOVw suAwd dyx<br />

vwlI [ AMimRq nwim—Awqmk jIvn dyx vwly hir-nwm ivc [ rihAw AGwie—r`ijAw<br />

ipAw hY [2[<br />

isau—nwl [ ivKoit—(iv-Koit [ Kot dI AxhoNd) ieqbwr [ guir ik®pwil—ikrpwl <strong>gur</strong>U ny<br />

[ Coit—b^SS [ moih—mYƒ, myry au~qy [ TgvwrI—T`gW dI vwVI ny, T`gW dy toly ny [3[<br />

Twtu—myl [ moih—mYN [ kwnI—kwnIN, kMnW nwl, iDAwn nwl [ jh—ij`Qy [ dyKau—dyKauN,<br />

mYN vyKdw hW [ mhw—v`fy [ ApunY guir—Awpxy <strong>gur</strong>U ny [4[<br />

ArQ:— hy BweI ! sB dy idl dI jwxn vwlw prmwqmw hI myrw (rwKw) hY [ mYƒ isr&<br />

prmwqmw dw hI Awsrw hY, mYƒ isr& iek prmwqmw dw hI shwrw hY [ (myrw) auh mwlk<br />

v`fy v`fy bwdSwhW dy isr au~qy (BI) Ksm hY [1[rhwau[<br />

hy BweI ! mW, ipau, Brw, pu`qr, iesq®I (prvwrW dy ieh swry swQI) rl ky mOj nwl<br />

(mwieAw dy) Bog Bogdy rihMdy hn, (sBnW dy) mn (mwieAw dy) moh dI imTws ivc Psy rihMdy<br />

hn [ (pr <strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl prmwqmw dy) guxW dy gwhk (sMq-<strong>jn</strong>) myrI izMdgI dw Awsrw<br />

bx gey hn [1[<br />

hy BweI ! <strong>gur</strong>U ny (mYƒ) d`s id`qw hY ik ieh (mwieAw) JUTI hY qy T`gI krn vwlI hY (ieh<br />

mwieAw aus cIz vrgI hY jo) mUMh ivc im`TI l`gdI hY, pr KwiDAW kOVw suAwd dyNdI hY [<br />

(so, <strong>gur</strong>U dI ikrpw nwl) ies Cl krn vwlI spxI (-mwieAw) nwloN myrw sMbMD tu`t igAw<br />

hY, myrw mn Awqmk jIvn dyx vwly hir-nwm nwl r`ijAw rihMdw hY [1[<br />

hy BweI ! ikrpwl <strong>gur</strong>U ny myry au~qy b^SS kIqI hY, loB moh (Awidk) nwloN myrw ieqbwr mu`k<br />

igAw hY [ T`gW dy ies toly ny AnykW Gr (ihrdy) qbwh kr id`qy hn [ mYƒ qW (iehnW<br />

pwsoN) dieAw dy somy <strong>gur</strong>U ny bcw ilAw hY [3[<br />

hy BweI ! <strong>gur</strong>U dw aupdyS mYN bVy iDAwn nwl suixAw hY, (ies vwsqy) kwm ko®D (Awidk)<br />

nwl myrI sWJ nhIN bxI [ mYN ijDr vyKdw hW, auDr ieh v`fy cMfwl (Awpxw zor pw rhy<br />

hn), mYƒ qW myry <strong>gur</strong>U ny gopwl ny (iehnW qoN) bcw ilAw hY [4[<br />

ds nwrI mY krI duhwgin ] guir kihAw eyh rsih ibKwgin ] ien snbMDI rswqil jwie ]<br />

hm guir rwKy hir ilv lwie ]5] AhMmyv isau msliq CofI ] guir kihAw iehu mUrKu hofI ]<br />

iehu nIGru Gru khI n pwey ] hm guir rwiK lIey ilv lwey ]6] ien logn isau hm Bey<br />

bYrweI ] eyk igRh mih duie n KtWeI ] Awey pRB pih AMcir lwig ] krhu qpwvsu pRB<br />

srbwig ]7] pRB his boly kIey inAWeyN ] sgl dUq myrI syvw lwey ] qUM Twkuru iehu igRhu sBu<br />

qyrw ] khu nwnk guir kIAw inbyrw ]8]1] (pMnw 1347)


pd ArQ:— ds nwrI—ds ieMd®IAW [ krI—kr id`qIAW hn [ duhwgin—C`utV [ guir—<br />

<strong>gur</strong>U ny [ rsih—rsW dI [ ibKwgin—ibK-Agin, Awqmk mOq ilAwaux vwlI zihr-A`g<br />

[ ien snbMDI—iehnW (rsW) dy nwl myl r`Kx vwlw [ rswqil—nrk ivc, Awqmk mOq<br />

dI nIvIN qoN nIvIN K`f ivc [ jwie—jw pYNdw hY (iek-vcn) [ lwie—lw ky, pYdw kr ky<br />

[5[<br />

AhMmyv—(AhzEv—mYN hI mYN) AhMkwr [ msliq—swlwh, myl-jol [ hofI—iz`dI [ nIGru—<br />

inGrw [ Gru—itkwxw [ khI—ikqy BI [6[<br />

bYrweI—Epry [ duie—dovyN iDrW dw [ KtWeI—myl [ pih—pws, kol [ AMcir—(<strong>gur</strong>U dy)<br />

p`ly nwl [ lwig—l`g ky [ qpwvsu—inAwauN [ pRB—hy pRBU ! srbwig—(svL


khih siB auqry ] bhuir kmwvih hoie insMk ] jm puir bWiD Kry kwlµk ]2] GUGr bwiD<br />

bjwvih qwlw ] AMqir kptu iPrih byqwlw ] vrmI mwrI swpu n mUAw ] pRBu sB ikCu jwnY<br />

ijin qU kIAw ]3] pUMAr qwp gyrI ky bsqRw ] Apdw kw mwirAw igRh qy nsqw ] dysu Coif<br />

prdysih DwieAw ] pMc cMfwl nwly lY AwieAw ]4] (pMnw 1348)<br />

pd ArQ:— mih—ivc [ krih—krdy hn [ ibsQwrw—iKlwrw (keI rsmW dw) [ kir—<br />

kr ky [ qin—srIr au~qy [ ck®—(Dwrimk icMnHW dy) inSwn [ AMqr kI—(mn dy) AMdr<br />

dI [ kb hI—kdy BI [1[<br />

iequ—ies dI rwhIN [ sMjim—sMjm dI rwhIN [ iequ sMjim—ies qrIky nwl [ ikn hI—<br />

ikin hI, iksy ny BI (ik®Aw ivSySx ‘hI’ dy kwrn l&z ‘ikin’ dI ‘i’ au~f geI hY) [<br />

BgauqI mud®w—ivSnU-BgqI dy ichn [1[rhwau[<br />

krih—krdy hn (bhu-vcn) [ bwis—v`s ivc [ ry—hy BweI ! nwie—nHw ky [ qIriQ—<br />

(iksy) qIrQ au~qy [ khih—AwKdy hn [ siB—swry (pwp) [ bwhuir—muV, iPr [ insMk—<br />

Jwkw lwh ky [ jmpuir—jmrwj dI ngrI ivc [ bWiD—bMnH ky [ Kry—KVy jWdy hn [<br />

kwlMk—pwpW dy kwrn [2[<br />

GUGr—GuMGrU [ bjwvih—vjWdy hn [ AMqir—(mn dy) AMdr (l&z ‘AMqr’ Aqy ‘AMqir’<br />

dw &rk cyqy r`Kx-jog hY) [ byqwlw—(shI Awqmk jIvn dy) qwl qoN KuMJy hoey [ vrmI—<br />

s`p dI K`uf [ mwrI—bMd kr id`qI [ ijin—ijs (pRBU) ny [ qU—qYƒ [ kIAw—pYdw kIqw<br />

[3[<br />

pUMAr—DUxIAW [ qwp—qpwieAW [ Apdw—ibpqw [ qy—qoN [ Coif—C`f ky [ DwieAw—<br />

dOVdw iPrdw [ pMc cMfwl—(kwmwidk) pMjy cMdry ivkwr [ nwly—nwl hI [4[<br />

ArQ:— hy BweI ! (jy) mn mwieAw dy moh ivc PisAw rhy, (pr mnu`K) ivSnU-BgqI dy<br />

bwhrly ichn (Awpxy srIr au~qy bxWdw rhy, qW) ies qrIky nwl iksy ny BI pRBU-imlwp<br />

hwsl nhIN kIqw [1[rhwau[<br />

hy BweI ! jy mn ivc ko®D itikAw rhy, blI AhMkwr v`isAw rhy, pr keI Dwrimk rsmW dy<br />

iKlwry iKlwr ky (mnu`K dyv) pUjw krdy rihx jy (qIrQ-Awid auqy) ieSnwn kr ky srIr<br />

au~qy (Dwrimk ichnW dy) inSwn lwey jwx, (ies qrHW) mn dI (ivkwrW dI) mYl kdy dUr<br />

nhIN huMdI [1[<br />

hy BweI ! (ijhVy mnu`K kwmwidk) pMjW dy v`s ivc (rih ky) pwp krdy rihMdy hn, (iPr<br />

iksy) qIrQ au~qy ieSnwn kr ky AwKdy hn (ik swfy) swry (pwp) lih gey hn, (qy) Jwkw<br />

lwh ky muV muV (auhI pwp) krI jWdy hn (qIrQ-ieSnwn auhnW ƒ jmrwj qoN bcw nhIN<br />

skdw, auh qW kIqy) pwpW dy kwrn bMnH ky jmrwj dy dys ivc ApVwey jWdy hn [2[


hy BweI ! (ijhVy mnu`K) GuMGrU bMnH ky (iksy mUrqI A`gy jW rwis Awidk ivc) qwl vjWdy hn<br />

(qwl-isr n`cdy hn), pr auhnW dy mn ivc T`gI-&ryb hY, (auh mnu`K Asl ivc shI<br />

jIvn-) qwl qoN KuMJy iPrdy hn [ jy s`p dI Ku`f bMd kr id`qI jwey, (qW ies qrHW aus Ku`f<br />

ivc rihx vwlw) s`p nhIN mrdw [ hy BweI ! ijs prmwqmw ny pYdw kIqw hY auh (qyry idl<br />

dI) hryk g`l jwxdw hY [3[<br />

hy BweI ! ijhVw mnu`K DUxIAW qpWdw rihMdw hY, gyrI-rMgy k`pVy pweI iPrdw hY (auNJ iksy)<br />

ibpqw dw mwirAw (Awpxy) GroN B`jw iPrdw hY Awpxw vqn C`f ky hor hor dysW ivc Btkdw<br />

iPrdw hY, (Aijhw mnu`K kwmwidk) pMj cMfwlW ƒ qW (Awpxy AMdr) nwl hI leI iPrdw hY<br />

[4[<br />

kwn Prwie ihrwey tUkw ] Gir Gir mWgY iqRpqwvn qy cUkw ] binqw Coif bd ndir pr nwrI<br />

] vyis n pweIAY mhw duiKAwrI ]5] bolY nwhI hoie bYTw monI ] AMqir klp BvweIAY jonI ]<br />

AMn qy rhqw duKu dyhI shqw ] hukmu n bUJY ivAwipAw mmqw ]6] ibnu siq<strong>gur</strong> iknY n pweI<br />

prm gqy ] pUChu sgl byd isMimRqy ] mnmuK krm krY AjweI ] <strong>ijau</strong> bwlU Gr Taur n TweI<br />

]7] ijs no Bey guoibMd dieAwlw ] <strong>gur</strong> kw bcnu iqin bwiDE pwlw ] koit mDy koeI sMqu<br />

idKwieAw ] nwnku iqn kY sMig qrwieAw ]8] jy hovY Bwgu qw drsnu pweIAY ] Awip qrY sBu<br />

kutMbu qrweIAY ]1] rhwau dUjw ]2] (pMnw 1348)<br />

pd ArQ:— Prwie—pVvw ky [ ihrwey—(hyry) q`kdw iPrdw hY [ tUkw—tu`kr [ Gir<br />

Gir—hryk Gr ivc [ qy—qoN [ cUkw—rih jWdw hY [ binqw—iesq®I [ Coif—C`f ky [<br />

bd—mMdI, BYVI [ ndir—ingwh [ vyis—vys nwl, Dwrimk pihrwvy nwl [5[<br />

monI—monDwrI [ AMqir—AMdr, mn ivc [ klp—klpxw, kwmnw [ qy—qoN [ dyhI—<br />

srIr [ ivAwipAw—PisAw hoieAw [ mmqw—Apx`q [6[<br />

iknY—iksy ny BI [ prm gqyy—sB qoN au~cI Awqmk AvsQw [ mnmuK—Awpxy mn dy ip`Cy<br />

qurn vwlw [ AjweI—ivArQ [ bwlU—ryq [ Taur TweI—QW-iQ`qw [7[<br />

ijs no—(sMbMDk ‘no’ dy kwrn l&z ‘ijsu’ dw u au~f igAw hY) [ gouibMd—(A`Kr ‘g’ dy<br />

nwl do lgW hn— o Aqy u [ Asl l&z ‘goibMd’ hY, ieQy ‘guibMd’ pVHnw hY) [ iqin—aus<br />

ny [ pwlw—p`ly [ koit mDy—ko®VW ivc [ iqn kY sMig—auhnW dI sMgiq ivc [8[<br />

Bwgu—iksmq [ qrY—pwr lMG jWdw hY [ sBu—swrw [ kutMbu—prvwr [ rhwau dUjw [2[<br />

ArQ:— hy BweI ! (ijhVw mnu`K Awpxy vloN SWqI dI ^wqr) kMn pVvw ky (jogI bx jWdw<br />

hY, pr pyt dI Bu`K imtwx leI hornW dy) tu`kr q`kdw iPrdw hY, hryk Gr (dy bUhy) qy (rotI)<br />

mMgdw iPrdw hY, auh (sgoN) iq®pqI qoN vWijAw rihMdw hY [ (auh mnu`K AwpxI) iesq®I C`f ky<br />

prweI iesq®I v`l BYVI ingwh r`Kdw hY [ hy BweI ! (inry) Dwrimk pihrwvy nwl<br />

(prmwqmw) nhIN imldw [ (ies qrHW sgoN ijMd) bhuq duKI huMdI hY [5[


hy BweI ! (ijhVw mnu`K Awqmk SWqI vwsqy jIB nwl) nhIN boldw, monDwrI bx ky bYT<br />

jWdw hY (ausdy) AMdr (qW) kwmnw itkI rihMdI hY (ijs dy kwrn) keI jUnW ivc auh<br />

BtkwieAw jWdw hY [ (auh) AMn (Kwx) qoN prhyz krdw hY, (ies qrHW) srIr au~qy du`K (hI)<br />

shwrdw hY [ (jd qk mnu`K prmwqmw dI) rzw ƒ nhIN smJdw, (mwieAw dI) mmqw ivc<br />

PisAw (hI) rihMdw hY [6[<br />

hy BweI ! by-S`k vyd isimRqIAW (Awidk Drm-pusqkW) ƒ BI ivcwrdy rho, <strong>gur</strong>U dy srn qoN<br />

ibnw kdy iksy ny au~cI Awqmk AvsQw pRwpq nhIN kIqI [ Awpxy mn dy ip`Cy qurn vwlw<br />

mnu`K (ijhVy BI Awpxy vloN Dwrimk) krm krdw hY ivArQ (hI jWdy hn), ijvyN ryq dy Gr<br />

dw inSwn hI imt jWdw hY [7[<br />

hy BweI ! ijs mnu`K au~qy prmwqmw dieAwvwn hoieAw, aus ny <strong>gur</strong>U dw bcn (Awpxy) p`ly<br />

bMnH ilAw [ (pr ieho ijhw) sMq ko®VW ivcoN koeI koeI ivrlw hI vyKx ivc AwauNdw hY [<br />

nwnk (qW) ieho ijhy (sMq <strong>jn</strong>W) dI sMgiq ivc (hI sMswr-smuMdr qoN) pwr lMGWdw hY [8[<br />

hy BweI ! jy (m`Qy dw) Bwg jwg pey qW (Aijhy sMq dw) drsn pRwpq huMdw hY [ (drsn<br />

krn vwlw) Awp pwr lMGdw hY, Awpxy swry prvwr ƒ BI pwr lMGw lYNdw hY [ rhwau dUjw<br />

[2[<br />

pRBwqI mhlw 5 ] ismrq nwmu iklibK siB kwty ] Drm rwie ky kwgr Pwty ] swDsMgiq<br />

imil hir rsu pwieAw ] pwrbRhmu ird mwih smwieAw ]1] rwm rmq hir hir suKu pwieAw<br />

] qyry dws crn srnwieAw ]1] rhwau ] cUkw gauxu imitAw AMiDAwru ] guir idKlwieAw<br />

mukiq duAwru ] hir pRym Bgiq mnu qnu sd rwqw ] pRBU <strong>jn</strong>wieAw qb hI jwqw ]2] Git<br />

Git AMqir rivAw soie ] iqsu ibnu bIjo nwhI koie ] bYr ibroD Cydy BY BrmW ] pRiB puMin<br />

AwqmY kIny Drmw ]3] mhw qrMg qy kWFY lwgw ] <strong>jn</strong>m <strong>jn</strong>m kw tUtw gWFw ] jpu qpu sMjmu<br />

nwmu sm@wilAw ] ApunY Twkuir ndir inhwilAw ]4]<br />

pd ArQ:— ismrq—ismridAW [ iklibK siB—swry pwp [ kwgr—(krmW dy lyKy)<br />

kwZz [ Pwty—pwt jWdy hn [ imil—iml ky [ rsu—suAwd, AwnMd [ ird mwih—ihrdy<br />

ivc [1[<br />

rmq—ismridAW [ suKu—Awqmk AwnMd [ qyry dws crn—qyry dwsW dy crnW dI<br />

[1[rhwau[<br />

cUkw—mu`k igAw [ gauxu—Btkxw [ AMiDAwru—(Awqmk jIvn vloN by-smJI dw) hnyrw [<br />

guir—<strong>gur</strong>U ny [ mukiq duAwru—ivkwrW vloN ^lwsI dw bUhw [ sd—sdw [ rwqw—rMigAw<br />

rihMdw hY [ <strong>jn</strong>wieAw—smJ b^SI [ jwqw—smiJAw [2[<br />

Git Git—hryk srIr ivc [ AMqir—(sB jIvW dy) AMdr [ rivAw—ivAwpk [ bIjo—<br />

dUjw [ Cydy—k`ty jWdy hn [ BY—swry fr (l&z ‘Bau’ qoN bhu-vcn) [ pRiB—pRBU ny [


puMinAwqmY—piv`qr Awqmw vwly ny [ Drm—&rz [3[<br />

qrMg—lihrW [ qy—qoN [ kWFY—kMFy qy [ gWFw—gMF id`qw, joV id`qw [ sm@wilAw—ihrdy<br />

ivc vsw ilAw [ Twkuir—Twkur ny [ ndir inhwilAw—imhr dI ingwh nwl vyiKAw [4[<br />

ArQ:— hy pRBU ! (ijhVw mnu`K) qyry dwsW dy crnW dI srn Aw ipAw, aus ny sdw qyrw<br />

hir-nwm ismridAW Awqmk AwnMd mwixAw [1[rhwau[<br />

hy BweI ! (sMq <strong>jn</strong>W dI srn pY ky) hir-nwm ismridAW (mnu`K dy) swry pwp k`ty jWdy hn,<br />

Drmrwj dy lyKy dy kwZz BI pwt jWdy hn [ (ijs mnu`K ny) swD sMgiq ivc iml ky<br />

prmwqmw dy nwm dw AwnMd pRwpq kIqw, prmwqmw aus dy ihrdy ivc itk igAw [1[<br />

hy BweI ! (ijs mnu`K ƒ) <strong>gur</strong>U ny ivkwrW qoN ^lwsI pwx dw (ieh nwm-ismrn vwlw) rsqw<br />

ivKw id`qw, aus dI Btkxw mu`k geI, (aus dy AMdroN Awqmk jIvn vloN bysmJI dw hnyrw<br />

imt igAw, aus dw mn aus dw qn prmwqmw dI ipAwr-BrI BgqI ivc sdw rMigAw rihMdw<br />

hY [ pr, hy BweI ! ieh sUJ qdoN hI pYNdI hY jdoN prmwqmw Awp sUJ b^Sy [2[<br />

hy BweI ! (sMq <strong>jn</strong>W dI srn pY ky hir-nwm ismridAW ieh smJ Aw jWdI hY ik) hryk<br />

srIr ivc (sBnW jIvW dy) AMdr auh (prmwqmw) hI mOjUd hY, aus (prmwqmw) qoN ibnw koeI<br />

dUjw nhIN hY [ (ismrn dI brkiq nwl mnu`K dy AMdroN) swry vYr-ivroD swry fr Brm k`ty<br />

jWdy hn [ (pr ieh drjw ausy ƒ imilAw, ijs au~qy) piv`qr Awqmw vwly prmwqmw ny<br />

Awp imhr kIqI [3[<br />

hy BweI ! (ijs mnu`K ƒ) ipAwry mwlk-pRBU ny imhr dI ingwh nwl vyiKAw, aus ny (Awpxy<br />

ihrdy ivc) prmwqmw dw nwm vswieAw (ieh hir-nwm hI aus dy vwsqy) jp qp sMjm huMdw<br />

hY [ auh mnu`K (sMswr-smuMdr dIAW) v`fIAW lihrW qoN (bc ky) kMFy Aw l`gdw hY, AnykW hI<br />

<strong>jn</strong>mW dw ivCuiVAw hoieAw auh iPr pRBU crnW nwl juV jWdw hY [4[<br />

mMgl sUK kilAwx iqQweIN ] jh syvk gopwl gusweI ] pRB supRsMn Bey gopwl ] <strong>jn</strong>m <strong>jn</strong>m<br />

ky imty ibqwl ]5] hom jg aurD qp pUjw ] koit qIrQ iesnwnu krIjw ] crn kml inmK<br />

irdY Dwry ] goibMd jpq siB kwrj swry ]6] aUcy qy aUcw pRB Qwnu ] hir <strong>jn</strong> lwvih shij<br />

iDAwnu ] dws dwsn kI bWCau DUir ] srb klw pRIqm BrpUir ]7] mwq ipqw hir pRIqmu<br />

nyrw ] mIq sw<strong>jn</strong> Brvwsw qyrw ] kru gih lIny Apuny dws ] jip jIvY nwnku guxqws<br />

]8]3]2]7]12] (pMnw 1349)<br />

pd ArQ:— mMgl—^uSIAW [ kilAwx—suK-sWd [ iqQweIN—aus QW ivc hI [ jh—ij`Qy<br />

[ syvk gopwl—gopwl dy syvk [ gopwl—isRStI dw pwlx vwlw pRBU [ ibqwl—(jIvns&r<br />

ivc) qwloN KuMJy hoey kdm [5[


aurD qp—pu`Ty ltk ky kIqy hoey qp [ koit—ko®VW [ inKm—(inmy—) A`K Jmkx ijqnw<br />

smw [ irdY—ihrdy ivc [ jpq—jpidAW [ siB—swry [ swry—sMvwr lYNdw hY [6[<br />

pRB Qwnu—pRBU dw itkwxw [ lwvih—lWdy hn [ shij—Awqmk Afolqw ivc [ bwCau—<br />

bwCauN, mYN mMgqw hW [ klw—qwkq [7[<br />

nyrw—nyVy [ kru—h`T [ gih—PV ky [ jip—jp ky [ guxqws—guxW dw ^zwnw hY [8[<br />

ArQ:— hy BweI ! ij`Qy (swD sMgiq ivc) isRStI dy r`iKAk Ksm-pRBU dy Bgq-<strong>jn</strong> (rihMdy<br />

hn), auQy hI swry suK swrIAW KuSIAW swry AwnMd huMdy hn [ (auQy swD sMgiq ivc ijhVy<br />

mnu`K itkdy hn, auhnW au~qy) jgq-r`iKAk pRBU jI bhuq q®ü`Tdy hn, (auhnW dy) AnykW <strong>jn</strong>mW<br />

dy by-QvyH-pn imt jWdy hn [5[<br />

hy BweI ! (swD sMgiq dI brkiq nwl ijhVw mnu`K) prmwqmw dy sohxy crn inmK inmK<br />

(hr vyly) Awpxy ihrdy ivc vsweI r`Kdw hY, auh mnu`K gooibMd dw nwm jpidAW (Apxy) swry<br />

kMm sMvwr lYNdw hY, (aus ny mwno,) ko®VW qIrQW dw ieSnwn kr ilAw, (aus ny, mwno, AnykW)<br />

hom j`g (kr ley [ aus ny, mwno,) aulty ltk ky qp (kr ley [ aus ny, mwno, dyv-) pUjw<br />

(kr leI) [6[<br />

hy BweI ! (swD sMgiq dI brkiq nwl ieh smJ Aw jWdI hY ik) prmwqmw dw itkwxw bhuq<br />

hI au~cw hY (bhuq hI au~cw Awqmk jIvn hI aus dy crnW nwl imlw skdw hY) [ pRBU dy<br />

Bgq Awqmk Afolqw ivc (aus pRBU ivc) suriq joVI r`Kdy hn [ hy BweI ! ijhVw pRBUpRIqm<br />

swrIAW qwkqW dw mwlk hY jo sB QweIN mOjUd hY, aus dy dwsW dy dwsW dI crn-DUV mYN<br />

(BI) locdw rihMdw hW [7[<br />

hy pRBU ! qUµ hI myrI mW hYN myrw ipau hYN pRIqm hYN myry hr vyly nyVy rihMdw hYN [ hy pRBU ! qUµ hI<br />

myrw im`qr hYN, myrw s`jx hYN, mYƒ qyrw hI shwrw hY [ hy pRBU ! Awpxy dwsW ƒ (auhnW dw)<br />

h`Q PV ky qUµ Awpxy bxw lYNdw hYN [ hy guxW dy ^zwny pRBU ! (qyrw dws) nwnk (qyrw nwm) jp<br />

ky (hI) Awqmk jIvn hwsl kr irhw hY [8[3[<br />

siq<strong>gur</strong> pRswid ]<br />

ibBws pRBwqI bwxI Bgq kbIr jI kI<br />

mrn jIvn kI sMkw nwsI ] Awpn rMig shj prgwsI ]1] pRgtI joiq, imitAw AMiDAwrw ]<br />

rwm rqnu pwieAw krq bIcwrw ]1] rhwau ] jh Anµdu, duKu dUir pieAwnw ] mnu mwnku<br />

ilv qqu lukwnw ]2] jo ikCu hoAw su qyrw Bwxw ] jo iev bUJY su shij smwxw ]3] khqu<br />

kbIru, iklibK gey KIxw ] mnu BieAw jgjIvn lIxw ]4]1] (pMnw 1349)<br />

not:— ieh Sbd ibBws Aqy pRBwqI dohW imlvyN rwgW ivc gwaux vwsqy hn [<br />

pd ArQ:— sMkw—sihsw, i&kr, S`k [ Awpn rMig—AwpxI mOj ivc, AwpxI rzw ivc [<br />

shj—Afol AvsQw dw [1[


krq bIcwrw—ivcwr kridAW kridAW, suriq joVidAW joVidAW [1[rhwau[<br />

jh—ijs mn ivc [ pieAwnw—clw jWdw hY [ mwnku—moqI [ qqu—swry jgq dw mUl pRBU<br />

[ lukwnw—lukw lYNdw hY, vsw lYNdw hY [ ilv—surq joV ky [2[<br />

iev—ies qrHW [ iev bUJY—ieh sUJ pY jWdI hY [ shij—shij-AvsQw ivc [3[<br />

KIxw—kmzor [ gey KIxw—kmzor ho ky nws ho jWdy hn [ BieAw lIxw—lIn ho jWdw hY,<br />

mgn ho jWdw hY [4[<br />

ArQ:— (pRBU dy nwm ivc) surq joVidAW joVidAW ijs mnu`K ƒ nwm rqn l`B pYNdw hY<br />

(aus dy AMdr) pRBU dI joiq jg pYNdI hY, qy (aus dy AMdroN ivkwr AwidkW dw) hnyrw imt<br />

jWdw hY [1[rhwau[<br />

(aus mnu`K dw) ieh qOKlw mu`k jWdw hY ik <strong>jn</strong>m mrn dy gyV ivc pYxw peygw, i<strong>kau</strong>Nik<br />

prmwqmw AwpxI imhr nwl (aus dy AMdr) Awqmk Afolqw dw pRkwS kr dyNdw hY [1[<br />

ijs mn ivc (pRBU dy myl dw) AnMd bx jwey qy (dunIAw vwlw) du`K klyS nws ho jwey, auh<br />

mn (pRBU-crnW ivc) juVn dI brkiq nwl moqI (vrgw kImqI) bx ky pRBU ƒ Awpxy AMdr<br />

vsw lYNdw hY [2[<br />

(hy pRBU ! qyry nwm ivc suriq joVidAW joVidAW) ijs mnu`K ƒ ieh sUJ pY jWdI hY ik jgq<br />

ivc jo kuJ ho irhw hY qyrI rzw ho rhI hY, auh mnu`K sdw Afol AvsQw ivc itikAw rihMdw<br />

hY (aus ƒ kdy koeI qOKlw nhIN huMdw) [3[<br />

kbIr AwKdw hY—aus mnu`K dy pwp nws ho jWdy hn, aus dw mn jgq-dy-jIvn pRBU ivc<br />

mgn rihMdw hY [4[1[<br />

Sbd dw Bwv:— imlwp-AvsQw—mn ivcoN ivkwr dUr ho jWdy hn, jgq ivc jo kuJ ho irhw<br />

hY pRBU dI hI rzw id`sdI hY [<br />

pRBwqI ] Alhu eyku msIiq bsqu hY, Avru mulKu iksu kyrw ] ihMdU mUriq nwm invwsI, duh<br />

mih qqu n hyrw ]1] Alh rwm jIvau qyry nweI ] qU kir imhrwmiq sweI ]1] rhwau ]<br />

dKn dyis hrI kw bwsw, piCim Alh mukwmw ] idl mih Koij idlY idil Kojhu, eyhI Taur<br />

mukwmw ]2] bRhmn igAws krih caubIsw, kwjI mh rmjwnw ] igAwrh mws pws kY rwKy,<br />

eykY mwih inDwnw ]3] khw aufIsy m<strong>jn</strong>u kIAw, ikAw msIiq isru nWeyN ] idl mih kptu,<br />

invwj gujwrY, ikAw hj kwbY jWeyN ]4] eyqy Aaurq mrdw swjy, ey sB rUp qum@wry ] kbIru<br />

pUMgrw rwm Alh kw, sB <strong>gur</strong> pIr hmwry ]5] khqu kbIru sunhu nr nrvY, prhu eyk kI<br />

srnw ] kyvl nwmu jphu ry pRwnI, qb hI inhcY qrnw ]6]2] (pMnw 1349)<br />

pd ArQ:— kyrw—dw [ duh mih—(ihMdU qy muslmwn) dohW ivcoN [ hyrw—vyiKAw [1[<br />

jIvau—jIvauN, mYN jIvW [ nweI—nwm dI brkiq nwl, nwm ismr ky, nwm dI rwhIN


[1[rhwau[<br />

dKn dys—jgn nwQ purI jo kbIr jI dy vqn bnwrs qoN d`Kx vl hY [ piCim—p`Cm v`l<br />

[ Alh—A`lwh dw, r`b dw [ idil—idl ivc [ idlY idil—idl hI idl ivc [ Taur—<br />

QW [2[<br />

igAws—iekwdSI [ caubIsw—24 (hr mhIny do iekwdSIAW, swl ivc 24) [ mh<br />

rmjwnw—rmzwn dw mhInw [ mws—mhIny [ pws kY—lWBy kr ky [3[<br />

aufIsy—aufIsy pRWq dy qIrQ jgn nwQ purI [ m<strong>jn</strong>u—qIrQ-ieSnwn [ nWeyN—invwieAW<br />

[4[<br />

Aaurq—znwnIAW [ mrdw—mnu`K [ pMUgrw—in`kw ijhw bwl, AM\wxw b`cw [5[<br />

nrvY—hy nwrIE ! inhcY—zrUr, inScy nwl [6[<br />

ArQ:— hy A`lwh ! hy rwm ! hy sweIN ! qUµ myry au~qy imhr kr, (mYN qYƒ iek hI jwx ky)<br />

qyrw nwm ismr ky jIvW (Awqmk jIvn hwsl krW) [1[rhwau[<br />

jy (auh) iek ^udw (isr&) kwhby ivc v`sdw hY qW bwkI dw mulk iks dw (ikhw jwey) ?<br />

(so, muslmwn dw ieh AkIdw TIk nhIN hY) [ ihMdU prmwqmw dw invws mUrqI ivc smJdw<br />

hY; (ies qrHW ihMdU muslmwn) dohW ivcoN iksy ny prmwqmw ƒ nhIN vyiKAw [1[<br />

(ihMdU AwKdw hY ik) hrI dw invws d`Kx dys ivc (jgn nwQ purI ivc) hY, muslmwn<br />

AwKdw hY ik ^udw dw Gr p`Cm vl (kwhby ivc) hY [ (pr hy s`jx !) Awpxy idl ivc (r`b<br />

ƒ) Bwl, isr& idl ivc hI l`B, ieh idl hI aus dw invws QW hY, aus dw mukwm hY [2[<br />

bRwhmx cOvI iekwdSIAW (dy vrq r`Kx dI AwigAw) krdy hn, kwzI rmzwn dy mhIny (rozy<br />

r`Kx dI ihdwieq) krdy hn [ ieh lok (bwkI dy) igAwrW mhIny lWBy hI r`K dyNdy hn, qy<br />

(koeI) ^zwnw ie`ko hI mhIny ivcoN l`Bdy hn [3[<br />

(Asl g`l ieh hY ik) jy idl ivc T`gI &ryb v`sdw hY qW nwh qW aufIsy jgn nwQ purI<br />

ivc ieSnwn krn dw koeI lwB hY, nwh msIq ivc jw ky isjdw krn dw &wiedw hY, nwh<br />

nmwz pVHn dw lwB hY, nwh hI kwhby dw h`j krn dw koeI gux hY [4[<br />

hy pRBU ! ieh swry iesq®I mrd jo qUµ pYdw kIqy hn, ieh sB qyrw hI rUp hn (qUµ hI Awp<br />

iehnW ivc v`sdw hYN) [ qUµ hI, hy pRBU ! A`lwh hYN qy rwm hYN [ mYN kbIr qyrw AM\wx b`cw hW,<br />

(qyry Byjy hoey) Avqwr pYZMbr mYƒ sB Awpxy id`sdy hn [5[<br />

kbIr AwKdw hY—hy nr nwrIE ! suxo, iek prmwqmw dI Srn pvo (auhI A`lwh hY, auhI<br />

rwm hY) [ hy bMidE ! isr& nwm jpo, XkIn nwl jwxo, qW hI (sMswr-swgr qoN) qr skogy<br />

[6[2[


Sbd dw Bwv:— srb-ivAwpk—nwh aucycw kwhby ivc bYTw hY, nwh jgnnwQ purI ivc [<br />

aus ƒ Awpxy ihrdy ivc vswE, mzhbI p`K-pwq dUr ho jwxgy [<br />

pRBwqI ] Avil Alh nUru aupwieAw, kudriq ky sB bMdy ] eyk nUr qy sBu jgu aupijAw,<br />

<strong>kau</strong>n Bly ko mMdy ]1] logw, Brim n BUlhu BweI ] Kwilku Klk, Klk mih Kwilku, pUir<br />

rihE sRb TWeI ]1] rhwau ] mwtI eyk Anyk BWiq kir, swjI sw<strong>jn</strong>hwrY ] nw kCu poc mwtI<br />

ky BWfy, nw kCu poc kuMBwrY ]2] sB mih scw eyko soeI, iqs kw kIAw sBu kCu hoeI ] hukmu<br />

pCwnY su eyko jwnY, bMdw khIAY soeI ]3] Alhu AlKu n jweI liKAw, guir guVu dInw mITw ]<br />

kih kbIr myrI sMkw nwsI, srb inrM<strong>jn</strong>u fITw ]4]3] (pMnw 1349-1350)<br />

pd ArQ:— Avil—sB qoN pihlW, SurU ivc, sB dw mUl [ Alh nUr—A`lwh dw nUr,<br />

prmwqmw dI joq [ aupwieAw—(ijs ny jgq) pYdw kIqw [ kudriq ky—^udw dI kudrq dy<br />

(pYdw kIqy hoey) [ nUr—joq [ qy—qoN [ ko—kOx ? [1[<br />

logw—hy loko ! BweI—hy BweI ! Kwlku—(jgq ƒ) pYdw krn vwlw pRBU [ sRb TWeI—sB<br />

QW [1[rhwau[<br />

BWiq—iksm [ swjI—pYdw kIqI, bxweI [ poc—AYb, aUxqweI [2[<br />

soeI—auhI mnu`K [3[<br />

AlKuu—ijs dw mukMml srUp ibAwn nhIN ho skdw [ guVu—(prmwqmw dy guxW dI sUJ-rUp)<br />

guV [ guir—<strong>gur</strong>U ny [ sMkw—S`k, BulyKw [ srb—swirAW ivc [4[<br />

ArQ:— hy loko ! hy BweI ! (r`b dI hsqI bwry) iksy BulyKy ivc pY ky ^uAwr nwh hovo [ auh<br />

r`b swrI ^lkq ƒ pYdw krn vwlw hY qy swrI ^lkq ivc mOjUd hY, auh sB QW BrpUr hY<br />

[1[rhwau[<br />

sB qoN pihlW ^udw dw nUr hI hY ijs ny (jgq) pYdw kIqw hY, ieh swry jIA-jMq r`b dI<br />

kudrq dy hI bxwey hoey hn [ iek pRBU dI hI joq qoN swrw jgq pYdw hoieAw hY [ (qW iPr<br />

iksy jwq mzhb dy BulyKy ivc pY ky) iksy ƒ cMgw qy iksy ƒ mMdw nwh smJo [1[<br />

isr<strong>jn</strong>hwr ny ie`ko hI im`tI qoN (Bwv, ie`ko ijhy hI q`qW qoN) AnykW iksmW dyu jIAw-jMq pYdw<br />

kr id`qy hn [ (ij`QoN qk jIvW dy Asly dw sMbMD hY) nwh iehnW im`tI dy BWifAW (Bwv,<br />

jIvW) ivc koeI aUxqw hY, qy nwh (iehnW BWifAW dy bxwx vwly) GuimAwr ivc [2[<br />

auh sdw kwiem rihx vwlw pRBU sB jIvW ivc v`sdw hY [ jo kuJ jgq ivc ho irhw hY, ausy<br />

dw kIqw ho irhw hY [ auhI mnu`K r`b dw (ipAwrw) bMdw ikhw jw skdw hY, jo aus dI rzw ƒ<br />

pCwxdw hY qy aus iek nwl sWJ pWdw hY [3[<br />

auh r`b AYsw hY ijs dw mukMml srUp ibAwn qoN pry hY, aus dy gux khy nhIN jw skdy [


kbIr AwKdw hY—myry <strong>gur</strong>U ny (pRBU dy guxW dI sUJ-rUp) im`Tw guV mYƒ id`qw hY (ijs dw suAwd<br />

qW mYN nhIN d`s skdw, pr) mYN aus mwieAw rihq pRBU ƒ hr QW vyK ilAw hY, mYƒ ies ivc<br />

koeI S`k nhIN irhw (myrw AMdr iksy jwq jW mzhb dy bMidAW dI au~cqw jW nIcqw dw krm<br />

nhIN irhw) [4[3[<br />

Sbd dw Bwv:— srb-ivAwpk pRBU hI swry jIvW dw isrjxhwr hY [ sB dw Aslw ieko hY,<br />

iksy ƒ mMdw nwh AwKo [<br />

pRBwqI ] byd kqyb khhu mq JUTy, JUTw jo n ibcwrY ] jau sB mih eyku Kudwie khq hau,<br />

qau i<strong>kau</strong> murgI mwrY ]1] mulW, khhu inAwau KudweI ] qyry mn kw Brmu n jweI ]1] rhwau<br />

] pkir jIau AwinAw, dyh ibnwsI, mwtI <strong>kau</strong> ibsimil kIAw ] joiq srUp Anwhq lwgI,<br />

khu hlwlu ikAw kIAw ]2] ikAw aujU pwku kIAw muhu DoieAw, ikAw msIiq isru lwieAw ]<br />

jau idl mih kptu invwj gujwrhu, ikAw hj kwbY jwieAw ]3] qUM nwpwku, pwku nhI sUiJAw,<br />

iqs kw mrmu n jwinAw ] kih kbIr iBsiq qy cUkw, dojk isau mnu mwinAw ]4]4] (pMnw<br />

1350)<br />

pd ArQ:— mulW—hy mu`lW ! khhu—suxwauNdw hYN [ inAwau—iensw& [1[rhwau[<br />

AwinAw—ilAWdw [ dyh—srIr [ ibsiml—(A: ibsim`lwh—A`lwh dy nwm qy, ^udw vwsqy<br />

[ murgI Awidk iksy jIv dw mws iqAwr krn vyly muslmwn l&z ‘ibsim`lwh” pVHdw hY,<br />

Bwv ieh ik mYN ‘A`lwh dy nwm qy, A`lwh dI ^wqr’ ies ƒ zbh krdw hW [ so, ‘ibsiml’<br />

krn dw ArQ hY ‘zbh krnw’) [ joiq srUp—auh pRBU ijs dw srUp joq hI joq hY, jo inrw<br />

nUr hI nUr hY [ Anwhq—Anwhq dI, AivnwsI pRBU dI [ lwgI—hr QW l`gI hoeI hY, hr<br />

QW mOjUd hY [ hlwlu—jwiez, Byt krn-jog, r`b dy nwm qy kurbwnI dyx dy lwiek [2[<br />

aujU—auzU, nmwz pVHn qoN pihlW h`Q pYr mUMh Dox dI ik®Aw [ pwku—piv`qr [3[<br />

nwpwku—plIq, Apiv`qr, mYlw, mlIn [ pwku—piv`qr pRBU [ mrmu—Byq [ cUkw—KuMJ<br />

igAw hYN [ isau—nwl [8[<br />

ArQ:— (hy ihMdU qy muslmwn vIro !) vydW jW kurwn Awidk (iek dUjy dIAW) Drm-pusqkW<br />

ƒ JUTIAW nwh AwKo [ JUTw qW auh bMdw hY jo iehnW Drm-pusqkW dI ivcwr nhIN krdw [<br />

(Blw, hy mu`lW !) jy qUµ ieh AwKdw hYN ik ^udw sB jIvW ivc mOjUd hY qW (aus ^udw A`gy<br />

kurbwnI dyx leI) murZI i<strong>kau</strong>N mwrdw hYN ? (kI aus murZI ivc auh Awp nhIN hY ? murZI<br />

ivc bYTy ^udw dI AMS ƒ mwr ky ^udw dy A`gy hI Bytw krn dw kIh Bwv hY ? [1[<br />

hy mu`lW ! qUµ (hor lokW ƒ qW) ^udw dw inAW suxwauNdw hYN, pr qyry Awpxy mn dw BulyKw Ajy<br />

dUr hI nhIN hoieAw [1[rhwau[<br />

hy mu`lW ! (murZI Awidk) jIv ƒ PV ky qUµ lY AWdw, aus dw srIr qUµ nws kIqw, aus (dy<br />

ijsm) dI im`tI ƒ qUµ ^udw dy nwm qy kurbwn kIqw (Bwv, ^udw dI nzr-Byt kIqw) [ pr hy


mu`lW ! jo ^udw inrw nUr hI nUr hY, qy jo AivnwSI hY aus dI joq qW hr QW mOjUd hY, (aus<br />

murZI ivc BI hY jo qUµ ^udw dy nwm qy kurbwn krdw hYN) qW iPr, d`s, qUµ r`b dy nwm qy<br />

kurbwnI dyx dy lwiek ikhVI cIz bxweI ? [2[<br />

hy mu`lW ! jy qUµ Awpxy idl ivc kpt r`K ky inmwz pVHdw hYN, qW ieh inmwz dw kIh &wiedw<br />

? pYr h`Q Awidk sw& krn dI rsm dw kIh lwB ? mUMh Dox dw kIh gux ? msjd ivc jw<br />

ky sjdw krn dI kIh loV ? qy, kwhby dy h`j dw kIh &wiedw ? [3[<br />

hy mu`lW ! qUµ AMdroN qW plIq hI irhw, qYƒ aus piv`qr pRBU dI smJ nhIN peI, qUµ aus dw<br />

Byq nhIN pwieAw [ kbIr AwKdw hY—(ies BulyKy ivc Psy rih ky) qUµ bihSq qoN KuMJ igAw<br />

hYN, qy dozk nwl qyrw mn pqIj igAw hY [4[4[<br />

Sbd dw Bwv:— inrI Srh—jy idl ivc T`gI hY, qW inmwz, h`j Awid sB kuJ ivArQ<br />

au~dm hY [ sB-ivc-v`sdw r`b murZI Awidk dI ‘kurbwnI’ nwl BI ^uS nhIN huMdw [<br />

(pVHo myry ‘slok kbIr jI stIk’ ivcoN kbIr jI dy slok nM: 184 qoN nM: 188 qk) [<br />

pRBwqI ] suMn, sMiDAw qyrI, dyv dyvwkr, ADpiq Awid smweI ] isD smwiD AMqu nhI<br />

pwieAw, lwig rhy srnweI ]1] lyhu AwrqI, ho, purK inrM<strong>jn</strong>, siq<strong>gur</strong> pUjhu BweI ] TwFw<br />

bRhmw ingm bIcwrY, AlKu n liKAw jweI ]1] rhwau ] qqu qylu, nwmu kIAw bwqI, dIpku<br />

dyh auj´wrw ] joiq lwie jgdIs jgwieAw, bUJY bUJnhwrw ]2] pMcy sbd Anwhd bwjy, sMgy<br />

swirMgpwnI ] kbIr dws qyrI AwrqI kInI, inrMkwr inrbwnI ]3]5] (pMnw 1350)<br />

pd ArQ:— suMn—suM\, APur AvsQw, mwieAw dy moh dw koeI Purnw mn ivc nwh auTx<br />

vwlI AvsQw [ sMiDAw—(Skt. szÆXw—The morning, noon and evening prayers of a<br />

Brahman) svyry, duphir qy Swm vyly dI pUjw jo hryk bRwhmx leI krnI Xog hY [<br />

dyvwkr—hy cwnx dI Kwx ! (dyv—Awkr) [ ADpiq—hy mwlk ! Awid—hy swry jgq dy<br />

mUl ! smweI—hy srb-ivAwpk ! isD—pu`gy hoey jogI, jog-AiBAws ivc inpuMn jogI [1[<br />

ho BweI—hy BweI ! purK inrM<strong>jn</strong> AwrqI—mwieAw-rihq srb ivAwpk pRBU dI AwrqI [<br />

TwFw—Kloqw hoieAw [ ingm—vyd [ AlKu—(Skt. AlX—having no particular<br />

marks) ijs dy koeI ^ws ichn c`k® nhIN [1[rhwau[<br />

qqu—igAwn [ bwqI—v`tI [ dyh aujHwrw—srIr ivc (qyry nwm dw) cwnx [ jgdIs<br />

joiq—jgdIs dy nwm dI joq [ bUJnhwrw—igAwnvwn [2[<br />

pMcy sbd—pMj hI nwd; pMj iksmW dy swzW dI Awvwz, (pMj iksmW dy swz ieh hn—qMqI<br />

swz, K`l nwl mVHy hoey, Dwq dy bxy hoey, GVw Awidk, PUk mwr ky vjwx vwly swz [ jdoN<br />

ieh swrIAW iksmW dy swz rlw ky vjwey jwx qW mhW suMdr rwg pYdw huMdw hY, jo mn ƒ msq<br />

kr dyNdw hY) [ Anwhd—ibnw vjwey, ie`k-rs [ sMgy—nwl hI, AMdr hI (id`s pYNdw hY) [


swirMgpwnI—(swirMg—DnK [ pwnI—h`Q) ijs dy h`Q ivc DnK hY, jo swry jgq dw nws<br />

krn vwlw BI hY [3[<br />

ArQ:— hy BweI ! <strong>gur</strong>U dy d`sy hoey rwh qy quro, qy aus pRBU dI AwrqI auqwro jo mwieAw qoN<br />

rihq hY qy jo sB ivc ivAwpk hY, ijs dy koeI ^ws ichn-c`k® nhIN hn, ijs dy gux<br />

ibAwn nhIN kIqy jw skdy qy ijs dy dr qy Kloqw bRhmw vyd ivcwr irhw hY [1[rhwau[<br />

hy dyv ! hy cwnx dI Kwx ! hy jgq dy mwlk ! hy sB dy mUl ! hy srb ivAwpk pRBU ! jog-<br />

A`iBAws ivc inpuMn jogIAW ny smwDIAW lw ky BI qyrw AMq nhIN l`Bw auh Aw^r qyrI Srn<br />

lYNdy hn [ (qUµ mwieAw qoN rihq hYN, so) mwieAw dy PurinAW vloN mn ƒ sw& r`Kxw (qy qyry<br />

crnW ivc hI juVy rihxw) ieh qyrI AwrqI krnI hY [1[<br />

koeI ivrlw igAwnvwn (pRBU dI AwrqI dw Byq) smJdw hY [ (ijs ny smiJAw hY aus ny)<br />

igAwn ƒ qyl bxwieAw hY, nwm ƒ v`tI qy srIr ivc (nwm dy) cwnx ƒ hI dIvw bxwieAw<br />

hY [ ieh dIvw aus ny jgq dy mwlk pRBU dI joq (ivc juV ky) jgwieAw hY [2[<br />

hy vwSnw-rihq inrMkwr ! hy swirMgpwx ! mYN qyry dws kbIr ny BI qyrI (ieho ijhI hI)<br />

AwrqI kIqI hY (ijs dI brkiq nwl) qUµ mYƒ AMg-sMg id`s irhw hYN (qy myry AMdr iek AYsw<br />

AwnMd bx irhw hY, mwno,) pMj hI iksmW dy swz (myry AMdr) ie`k-rs v`j rhy hn [3[5[<br />

not:— kbIr jI dw Awpxy nwm dy nwl L&z ‘dws’ vrqxw zwhr krdw hY ik auh<br />

muslmwn nhIN sn [<br />

Sbd dw Bwv:— mUrqI-pUjw KMfn—srb-ivAwpk prmwqmw dw ismrn hI shI AwrqI hY<br />

[ igAwn dw qyl vrqo, nwm dI b`qI vrqo, srIr dy AMdr Awqm-igAwn dw cwnx ho<br />

jwiegw, pRBU AMg-sMg id`sygw qy AMdr sdw iKVwau bixAw rhygw [<br />

not:— pwTk s`jxW ny ies Sbd dy ArQ pVH ley hn [ ies ivc srb-ivAwpk prmwqmw<br />

dy ismrn ƒ hI jIvn dw shI rsqw d`isAw hY [ pr ies Sbd bwry Bgq-bwxI dw ivroDI<br />

s`jx ieauN ilKdw hY:—<br />

“kbIr jI ny pRBwqI rwg AMdr Awpxy i^AwlW dI AwrqI drj kIqI hY, jo <strong>gur</strong>miq vwlI<br />

AwrqI dw ivroD krdI hY [” ies qoN AgWh Sbd dw auqwrw id`qw igAw hY [ pr ‘rhwau’<br />

dIAW qukW dy l&z ‘siq<strong>gur</strong>’ dy nwl hI bRYktW ivc l&z ‘rwmwnMd’ BI dy id`qw hY [ i<strong>kau</strong>N<br />

? jwx buJ ky BulyKy pwx dI ^wqr [ AgWh ilKdy hn—‘aukq Sbd suAwmI rwmwnMd jI<br />

A`gy AwrqI krn ihq sI [’<br />

siq<strong>gur</strong> pRswid ]<br />

pRBwqI bwxI Bgq nwmdyv jI kI


mn kI ibrQw mnu hI jwnY, kY bUJl AwgY khIAY ] AMqrjwmI rwmu rvWeI, mY fru kYsy chIAY<br />

]1] byDIAly gopwl guosweI ] myrw pRBu rivAw srby TweI ]1] rhwau ] mwnY hwtu mwnY pwtu,<br />

mwnY hY pwswrI ] mwnY bwsY nwnw BydI, Brmqu hY sMswrI ]2] <strong>gur</strong> kY sbid eyhu mnu rwqw,<br />

duibDw shij smwxI ] sBo hukmu hukmu hY Awpy, inrBau smqu bIcwrI ]3] jo <strong>jn</strong> jwin Bjih<br />

purKoqmu, qw cI Aibgqu bwxI ] nwmw khY jgjIvnu pwieAw, ihrdY AlK ibfwxI ]4]1]<br />

(pMnw 1350)<br />

pd ArQ:— ibrQw—(Skt. ÒXQw) pIV, du`K [ kY—jW [ bUJl AwgY—bu`Jxhwr A`gy,<br />

AMqrjwmI pRBU A`gy [ rvWeI—mYN ismrdw hW [ mY—mYƒ [ kYsy—i<strong>kau</strong>N ? cwhIAY—loVIey,<br />

hovy [1[<br />

byDIAly—ivMnH ilAw hY [ gousweI—(A`Kr ‘g’ dy nwl do lgW hn— o Aqy u [ Asl l&z<br />

‘gosweI’ hY, pVHnw hY ‘gusweI’) [1[rhwau[<br />

mwnY—mn ivc hI [ pwtu—ptx Shr [ pwswrI—pswrI, h`t clwx vwlw [ nwnw BydI—<br />

AnykW rUp rMg bxwx vwlw prmwqmw [ sMswrI—sMswr ivc Btkx vwlw, sMswr nwl moh<br />

pwx vwlw [2[<br />

rwqw—rMigAw hoieAw [ duibDw—du-ic`qw-pn [ shij—shj ivc, Awqmk Afolqw ivc [<br />

Awpy—Awp hI [ smqu—ie`k-smwn [ bIcwrI—ivcwrdw hY, smJdw hY [3[<br />

jwin—jwx ky, ieauN jwx ky, pRBU ƒ ieho ijhw smJ ky [ cI—dI [ qw cI—auhnW dI [<br />

Aibgqu—Aid®St pRBU (dw nwm) [ qw cI bwxI—auhnW dI bwxI [ ivfwxI—Acrj [4[<br />

ArQ:— myry gopwl gosweIN ny mYƒ (Awpxy crnW ivc ivMnH ilAw hY, hux mYƒ auh ipAwrw<br />

pRBU sB QW v`sdw idsdw hY [1[rhwau[<br />

mn dw du`K-klyS jW (duKIey dw) Awpxw mn jwxdw hY jW (AMqrjwmI pRBU jwxdw hY, so jy<br />

AwKxw hovy qW) aus AMqrjwmI A`gy AwKxw cwhIdw hY [ mYƒ qW hux koeI (du`KW dw) fr irhw<br />

hI nhIN, i<strong>kau</strong>Nik mYN aus AMqrjwmI prmwqmw ƒ ismr irhw hW [1[<br />

(aus AMqrjwmI dw mnu`K dy) mn ivc hI h`t hY, mn ivc hI Sihr hY, qy mn ivc hI auh<br />

h`t clw irhw hY, auh Anyk rUpW rMgW vwlw pRBU (mnu`K dy) mn ivc hI v`sdw hY [ pr sMswr<br />

nwl moh r`Kx vwlw mnu`K bwhr Btkdw iPrdw hY [2[<br />

ijs mnu`K dw ieh mn siq<strong>gur</strong>U dy Sbd ivc rMigAw igAw hY, aus dI myr-qyr Afol Awqmk<br />

AvsQw ivc lIn ho geI hY, auh sm-drsI ho jWdw hY, auh infr ho jWdw hY i<strong>kau</strong>Nik aus ƒ<br />

(hr QW) pRBU dw hI hukm vrqdw id`sdw hY, pRBU Awp hI hukm clw irhw jwpdw hY [3[<br />

jo mnu`K au~qm purK pRBU ƒ (ieauN srb-ivAwpk) jwx ky ismrdy hn, auhnW dI bwxI hI pRBU<br />

dw nwm bx jWdw hY (Bwv, auh hr vyly is&iq-swlwh hI krdy hn) [ nwmdyv AwKdw hY


auhnW bMidAW ny Ascrj Al`K qy jgq-dy-jIvn pRBU ƒ Awpxy ihrdy ivc hI l`B ilAw hY<br />

[4[1[<br />

Sbd dw Bwv:— ismrn dI brkiq nwl srb-ivAwpk prmwqmw ihrdy ivc hI l`B pYNdw hY<br />

[ ies vwsqy infrqw pYdw huMdI hY [

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!