poradnik dla pacjenta i opiekuna

ROZDZIAŁ 6. Życie bez bólu
Pamiętaj! Zawsze stosuj się do zaleceń. Jeżeli pomimo zastosowanego leczenia ból nie ustępuje, nie
stosuj samodzielnie leków przeciwbólowych, szczególnie dostępnych bez recepty. Zawsze poinformuj
swojego lekarza o problemie i poproś o konsultacje.
BARIERY SPOŁECZNE W LECZENIU BÓLU – OPIOIDOFOBIA
dr n. med. Jadwiga Pyszkowska
Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Medycyny Paliatywnej Województwa Opolskiego i Śląskiego
Opioidofobię określa się, jako obawę przed uzależnieniem od leków przeciwbólowych.
Zgodnie z wiedzą medyczną opioidy są to naturalne, jak i uzyskiwane syntetycznie leki, wykazujące
powinowactwo do receptorów opioidowych, co w efekcie prowadzi do złagodzenia bólu u pacjenta.
Lęk przed rozwojem uzależnienia na skutek leczenia morfiną i innym opioidem jest podstawową przyczyną
niedostatecznego lub nieskutecznego leczenia przewlekłego, silnego bólu. Przy prawidłowo prowadzonej
terapii przeciwbólowej lęk taki jest całkowicie bezzasadny. Przy odpowiednio prowadzonym
leczeniu bólu, praktycznie nie dochodzi do rozwoju uzależnienia psychicznego! Przy odpowiednio, indywidualnie
dobranej terapii bólu wysokimi dawkami opioidów, niebezpieczeństwo uzależnienia psychicznego
jest tak niewielkie, że można nie brać go pod uwagę. Wstrzymanie się od podania analgetyków
opioidowych z lęku przed rozwojem uzależnienia jest nieuprawnione.
Szczególnie leczenie bólu lekami doustnymi według stałego schematu godzinowego (tzw. drabina analgetyczna
WHO) zapobiega rozwojowi uzależnienia, w przeciwieństwie do podawania leku na żądanie
czy w razie silniejszego bólu. Pacjent leczony przewlekle może wymagać indywidualnie dobranego dawkowania,
podobnie jak chory na cukrzycę wymaga indywidualnej insulinoterapii.
Opioidy należy stosować w dawkach, których wysokość zależy od nasilenia bólu, a nie od rodzaju choroby
czy rokowania długości przeżycia.
34