Teknolojileri

174 Eğim Teknolojileri Okumaları, 2016
kavramına yeni boyutlar katmakta ve ebeveynlik rolleri dönüştürmektedir. Bu durum,
dijital dünyada ebeveyn olma kavramı ortaya çıkmaktadır. Dijital ebeveynlik,
internet teknolojilerinin dijital deneyimler üzerindeki etkilerinden hareketle,
alanyazında daha çok internet ebeveynliği ve çevrimiçi ebeveynlik gibi kavramlarla
ele alınmaktadır. En genel tanımıyla dijital ebeveyn, çocuğun dijital ortamlara
erişiminden, bu ortamları sorumlu kullanımından ve bu ortamları kullanırken
sosyal, psikolojik ve fiziksel iyi oluşundan sorumlu bireydir. Ancak alanyazında
dijital ebeveynliğe ilişkin çeşitli türler sınıflandırılmış olmasına karşın, dijital dünyada
ebeveyn olmaya ilişkin bir yapı ya da uygulamaya dönük öneriler oldukça
sınırlıdır.
Bu bölümde, dijital ebeveynlik kavramının internet boyutu işlenecektir. Konu
İnternETİK aile çerçevesinde ele alınacaktır. Bu bölüm ile alanyazında genellikle
güvenli internet kullanımı kapsamında ele alınan ebeveyn rollerine yeni bir boyut
getirilmesi; ebeveynlerin sorumlulukları ve işlevlerinin daha geniş bir perspektifle
ele alınması amaçlanmıştır. Bu anlamda İnternETİK aile konusuna ilişkin bir yapı
ve bu yapı çerçevesinde uygulamaya yönelik öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: İnternet, ebeveynlik, çevrimiçi riskler, İnternETİK aile
Hazırlık Soruları
Giriş
1. Dijital ortamdaki riskler nelerdir?
2. Ebeveynlik türleri nelerdir?
3. İnternETİK ailenin boyutları nelerdir?
Dijital teknolojilerdeki gelişmeler hayatın her alanında etkisini hissettirmektedir.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayınlanan 2014 yılı Hanehalkı
Bilişim Raporu da dijital teknolojileri kullanma sıklığımızı göstermektedir. Rapordaki
yayınlanan verilere bakıldığında 2004-2014 yılları arasında gerek bilgisayarın
(%24’ten %54’e) gerekse de İnternet’in (%19’dan %54’e) kullanımındaki artış göze
çarpmaktadır. TÜİK tarafından 2015 yılında yayınlanan hanehalkı bilişim raporunda
bilgisayar kullanım oranının %54,8 olduğu gözlenirken İnternet kullanım
oranının %55,9 olduğu görülmektedir (Şekil 1). Raporun diğer sonuçlarına göre
İnternet’i 2015 yılının ilk üç ayında kullanan 16-74 yaş grubu bireylerin %87,1’i
evde, %42,5’, işyerinde, %37,7’si akraba veya arkadaşlarının evinde, %29,2’si alışveriş
merkezlerinde, havaalanlarında bulunan kablosuz bağlantının yapılabildiği
yerlerde, %10,6’sı İnternet kafelerde kullanmıştır.