05.10.2016 Views

ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ - ΤΕΥΧΟΣ 45

www.mednutrition.gr

www.mednutrition.gr

SHOW MORE
SHOW LESS

Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!

Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.

ISSN 1790-6628<br />

<strong>ΤΕΥΧΟΣ</strong> <strong>45</strong>ο, ΕΤΟΣ 11ο<br />

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016<br />

<strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong><br />

ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ<br />

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong>Σ<br />

Η<br />

Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας, έχοντας εναρμονιστεί με τις σύγχρονες<br />

απαιτήσεις στον τομέα της παχυσαρκίας και λαμβάνοντας υπόψη την αναγκαιότητα συνεχούς<br />

επιμόρφωσης<br />

των ιατρών<br />

και επαγγελματιών<br />

υγείας, συνδιοργανώνει<br />

με την Ομάδα Ειδικών<br />

Διαχείρισης Βάρους<br />

του Πανελλήνιου<br />

Συλλόγου Διαιτολόγων-<br />

Διατροφολόγων την<br />

1η Διεπιστημονική<br />

Ημερίδα Διαχείρισης<br />

Σωματικού Βάρους<br />

μαζί, στις 15<br />

Οκτωβρίου, στο<br />

ξενοδοχείο President,<br />

στην Αθήνα.<br />

Παράλληλα, συμμετέχει ενεργά στην<br />

οργανωτική και επιστημονική επιτροπή<br />

του 26 ου Ετήσιου Συνεδρίου του ECOG<br />

(European Childhood Obesity Group) που<br />

θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη, 6-8<br />

Οκτωβρίου 2016, στο ξενοδοχείο Porto<br />

Palace.<br />

Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε<br />

στην επίσημη ιστοσελίδα της ΕΙΕΠ, www.<br />

eiep.gr


<strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong><br />

2<br />

Ο ΥΓΙΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΟΣ:<br />

ΜΥΘΟΣ Ή ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ;<br />

Mπορούμε να είμαστε υγιείς σε κάθε μέγεθος;<br />

Η<br />

επιδημία της παχυσαρκίας συνεχίζει να<br />

εξαπλώνεται παγκοσμίως. Τα νοσήματα<br />

που συνδέονται με την παχυσαρκία<br />

είναι σοβαρά, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης,<br />

καρδιαγγειακές επιπλοκές, κακοήθεις νεοπλασίες<br />

και άλλα εκφυλιστικά νοσήματα με αποτέλεσμα<br />

σημαντικά αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου<br />

και αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής .<br />

Όμως, ένα ποσοστό των παχύσαρκων δεν<br />

παρουσιάζουν εμφανείς καρδιομεταβολικές<br />

επιπλοκές και αναφέρονται ως Μεταβολικά<br />

Υγιείς Παχύσαρκοι (ΜΥΠ). Ειδικότερα, μεταβολικά<br />

υγιής παχύσαρκος (Δείκτης Μάζας Σώματος,<br />

ΔΜΣ >30) είναι αυτός που δεν έχει εκδηλώσει<br />

ινσουλινοαντοχή ή διαβήτη τύπου 2, υπέρταση και<br />

υπερλιπιδαιμία. Αυτή η παράδοξη και εκ πρώτης<br />

όψεως δυσερμήνευτη «ευεργετική» επίδραση<br />

της παχυσαρκίας στη βραχυπρόθεσμη και<br />

μακροπρόθεσμη κλινική έκβαση συγκεκριμένων<br />

ασθενών περιγράφεται με τον όρο «παράδοξο της<br />

παχυσαρκίας» (obesity paradox), και έχει μελετηθεί<br />

κατά κύριο λόγο σε ασθενείς που πάσχουν από<br />

χρόνια σοβαρά νοσήματα, με κυριότερους<br />

εκπροσώπους τη συμφορητική καρδιακή<br />

ανεπάρκεια και την τελικού σταδίου χρόνια νεφρική<br />

νόσο. Ωστόσο, η ενδιαφέρουσα αυτή υπόθεση<br />

δεν περιορίζεται μόνο στους καρδιοπαθείς και<br />

τους αιμοκαθαιρόμενους νεφροπαθείς, αλλά<br />

έχει υποστηριχθεί βιβλιογραφικά και για άλλους<br />

πληθυσμούς όπως είναι οι ηλικιωμένοι, οι ασθενείς<br />

με HIV λοίμωξη, οι νεοπλασματικοί ασθενείς, οι<br />

πάσχοντες από συστηματικά ρευματικά νοσήματα,<br />

οι ασθενείς με στεφανιαία νόσο που υποβάλλονται<br />

σε διαδερμική ή χειρουργική επαναγγείωση των<br />

στεφανιαίων αρτηριών, οι ασθενείς με υπέρταση,<br />

κολπική μαρμαρυγή, περιφερική αγγειοπάθεια,<br />

αλλά και όσοι υποβάλλονται σε χειρουργικές<br />

επεμβάσεις.<br />

Η πραγματική επίπτωση του φαινότυπου<br />

του υγιούς παχύσαρκου στο γενικό πληθυσμό,<br />

τα αίτια που δεν αναπτύσσει σαφείς μεταβολικές<br />

διαταραχές, καθώς και η προτεινόμενη πιο ήπια<br />

αντιμετώπισή του όσον αφορά στην απώλεια<br />

βάρους είναι αντικείμενα έντονης επιστημονικής<br />

αντιπαράθεσης. Αντικείμενο συζήτησης είναι<br />

το κατά πόσο αυτός ο ευνοϊκός μεταβολικός<br />

φαινότυπος διατηρείται στο χρόνο ή είναι ένα<br />

βήμα στη φυσική εξέλιξη της νόσου, με την πιο<br />

αργή, αναπόφευκτη εμφάνιση των παραγόντων<br />

κινδύνου και τελικά των επιπλοκών.<br />

Πιθανοί υποκείμενοι μηχανισμοί:<br />

Ενώ η παχυσαρκία αυξάνει αποδεδειγμένα<br />

τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιακής ανεπάρκειας,<br />

υπάρχουν πολλές μελέτες που υποστηρίζουν ότι οι<br />

υπέρβαροι και παχύσαρκοι ασθενείς που πάσχουν<br />

από χρόνια συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια<br />

έχουν καλύτερη πρόγνωση σε σχέση με τους<br />

νορμοβαρείς ή λιποβαρείς ασθενείς. Αν και η<br />

αυξημένη θνητότητα των λιποβαρών ασθενών με<br />

καρδιακή ανεπάρκεια αποδόθηκε αρχικά στις<br />

δυσμενείς προφλεγμονώδεις δράσεις της<br />

καρδιακής καχεξίας (ανορεξία, μυϊκή απίσχναση,<br />

αρνητικό ισοζύγιο θερμίδων και πρωτεϊνών), έχει<br />

παρατηρηθεί ότι ακόμη και οι μη καχεκτικοί ασθενείς<br />

με καρδιακή ανεπάρκεια διατρέχουν αυξημένο<br />

κίνδυνο ανεπιθύμητων συμβαμάτων σε σχέση με<br />

ασθενείς που έχουν υψηλότερο Δείκτη Μάζας<br />

Σώματος (ΒΜΙ).<br />

Οι ασθενείς με στεφανιαία νόσο,<br />

και ιδιαίτερα όσοι υποβάλλονται σε επεμβάσεις<br />

στεφανιαίας επαναιμάτωσης μετά από οξύ<br />

έμφραγμα του μυοκαρδίου ή ασταθή στηθάγχη,<br />

αποτελούν μια ακόμη κατηγορία ασθενών, στους<br />

οποίους το αυξημένο σωματικό βάρος φαίνεται<br />

ότι σχετίζεται με καλύτερη πρόγνωση. Μετά από<br />

επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης,<br />

έχει δειχθεί ότι οι λιποβαρείς ασθενείς έχουν<br />

αυξημένη πιθανότητα ενδονοσοκομειακού<br />

θανάτου, νεφρικών επιπλοκών και μακρύτερη<br />

διάρκεια νοσηλείας, ενώ αντίθετα οι υπέρβαροι<br />

και παχύσαρκοι ασθενείς έχουν ομαλότερη<br />

μετεγχειρητική πορεία. Σε ό,τι αφορά τους<br />

ασθενείς που υποβάλλονται σε αγγειοπλαστική,<br />

η παχυσαρκία αναδεικνύεται στην πλειοψηφία<br />

των μελετών «ευεργετική», καθώς έχει δειχθεί<br />

ότι οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι ασθενείς που<br />

καθετηριάζονται στο αιμοδυναμικό εργαστήριο<br />

παρουσιάζουν λιγότερες ενδονοσοκομειακές<br />

επιπλοκές και μικρότερα ποσοστά επαναστένωσης<br />

των διανοιχθέντων με stent αγγείων. Φαίνεται πως<br />

η σχέση του ΒΜΙ με τη θνητότητα στη στεφανιαία


3<br />

<strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong><br />

νόσο ακολουθεί την καμπύλη σχήματος J, με τους<br />

λιποβαρείς και σοβαρά παχύσαρκους ασθενείς να<br />

αντιμετωπίζουν εξίσου αυξημένο κίνδυνο θανάτου.<br />

Έχει επίσης φανεί ότι οι υπέρβαροι και μετρίως<br />

παχύσαρκοι ασθενείς εμφανίζουν ηπιότερες<br />

αθηρωματικές αλλοιώσεις στο στεφανιαίο<br />

αρτηριακό δίκτυο. Σε μία πρόσφατη δική μας<br />

μελέτη, διερευνήθηκε σε σύνολο 1228 ασθενών<br />

που υποβλήθηκαν διαδοχικά σε διαγνωστική<br />

στεφανιογραφία η σχέση της παχυσαρκίας προς<br />

τις αγγειογραφικές εκδηλώσεις της στεφανιαίας<br />

νόσου και διαπιστώθηκε ότι η παχυσαρκία<br />

δεν αποτελούσε σημαντικό και ανεξάρτητο<br />

προβλεπτικό παράγοντα για την ύπαρξη και<br />

αυξημένη βαρύτητα της στεφανιαίας νόσου. Με<br />

άλλα λόγια, οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι ασθενείς<br />

του πληθυσμού μας είχαν την ίδια πιθανότητα<br />

να διαγνωσθούν με αγγειογραφικά σημαντική<br />

στεφανιαία νόσο και να εμφανίσουν πολυαγγειακή<br />

νόσο με τους αδύνατους ασθενείς της μελέτης.<br />

Μια άλλη κατηγορία ασθενών που έχει<br />

μελετηθεί είναι οι ασθενείς με χρόνια νεφρική<br />

ανεπάρκεια τελικού σταδίου, που υποβάλλονται<br />

σε αιμοκάθαρση. Οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι<br />

αιμοκαθαιρόμενοι νεφροπαθείς έχουν καλύτερη<br />

επιβίωση από τους νεφροπαθείς με φυσιολογικό<br />

ή ελαττωμένο σωματικό βάρος και αυτό είναι<br />

ανεξάρτητο από την ηλικία, το σακχαρώδη<br />

διαβήτη, τα επίπεδα αλβουμίνης του ορού και<br />

άλλους δείκτες που αντανακλούν την κατάσταση<br />

θρέψης του ατόμου. Η κυριότερη ερμηνεία που<br />

έχει προταθεί για να δικαιολογήσει την παραδόξως<br />

καλύτερη πρόγνωση των παχύσαρκων ασθενών<br />

με χρόνια καρδιακή και νεφρική ανεπάρκεια<br />

σχετίζεται με το σύμπλοκο υποθρεψίας-φλεγμονής<br />

(MIC, Malnutrition-Inflammation Complex). Έχει<br />

παρατηρηθεί ότι οι λιποβαρείς ασθενείς που<br />

πάσχουν από χρόνια καρδιακή και νεφρική<br />

ανεπάρκεια χαρακτηρίζονται από μια κατάσταση<br />

υποκλινικής φλεγμονής, που σχετίζεται με<br />

την κακή κατάσταση θρέψης και εκδηλώνεται<br />

εργαστηριακά ως αυξημένα επίπεδα στο αίμα<br />

μιας σειράς προφλεγμονωδών παραγόντων και<br />

κυτοκινών όπως οι TGF-β, TNF-a, IL-1, IL-6 και INF-γ.<br />

Αντιθέτως, οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι ασθενείς<br />

έχουν αυξημένες μεταβολικές εφεδρείες λόγω<br />

του πλεονάζοντος λιπώδους ιστού και μπορούν<br />

με τον τρόπο αυτό να αντιστρατεύονται σε κάποιο<br />

βαθμό τις δυσμενείς συνέπειες της φλεγμονήςυποθρεψίας.<br />

Ο λιπώδης ιστός δεν παράγει μόνο<br />

βλαβερές προφλεγμονώδεις αδιποκίνες αλλά<br />

και αντιφλεγμονώδεις παράγοντες, όπως είναι η<br />

ιντερλευκίνη 10( IL-10) και η προστατευτική ορμόνη<br />

αδιπονεκτίνη. Επιπλέον, ο λιπώδης ιστός παράγει<br />

και εκκρίνει στην κυκλοφορία διαλυτούς υποδοχείς<br />

για τον παράγοντα TNF-a τύπου I και II (soluble TNF-a<br />

receptors type I and II, sTNFRs), με αποτέλεσμα<br />

οι παχύσαρκοι ασθενείς με την περίσσεια λίπους<br />

Μια απεικόνιση του παράδοξου της παχυσαρκίας.<br />

Ο κατακόρυφος άξονας παριστάνει αναλογία κινδύνου θνησιμότητας<br />

(λογαριθμική κλίμακα), σε σύγκριση με τη γραμμή βάσης ΔΜΣ 22,5 kg / m<br />

που διαθέτουν να μπορούν να εξουδετερώσουν,<br />

σε ένα βαθμό, τις δυσμενείς βιολογικές δράσεις<br />

του κυκλοφορούντος παράγοντα TNF-a.<br />

Μία πρόσθετη ερμηνεία, που αφορά<br />

κυρίως τους ασθενείς με χρόνια καρδιακή<br />

ανεπάρκεια, είναι ότι σε αυτούς τους ασθενείς<br />

κυκλοφορούν στο αίμα σημαντικές ποσότητες<br />

ενδοτοξινών (λιποπολυσακχαριτών) που φτάνουν<br />

στην κυκλοφορία με διαμετάθεση συστατικών<br />

της φυσιολογικής μικροβιακής χλωρίδας από<br />

το βλεννογόνο του ισχαιμούντος εντέρου<br />

(bacterial translocation). Οι ενδοτοξίνες αυτές<br />

είναι εξαιρετικά επιζήμιες, καθώς προάγουν τη<br />

φλεγμονή και τη διεργασία της αθηροσκλήρωσης.<br />

Μπορούν ωστόσο να σχηματίσουν σύμπλοκο με<br />

τις κυκλοφορούσες λιποπρωτεΐνες του ορού και<br />

μέσω αυτής της αλληλεπίδρασης να περιοριστεί<br />

η αθηρογόνος δράση τους. Οι παχύσαρκοι<br />

ασθενείς, που έχουν συνήθως υψηλά επίπεδα<br />

χοληστερόλης και κατά συνέπεια αυξημένα<br />

επίπεδα λιποπρωτεϊνών στο αίμα τους, μπορούν<br />

να επωφεληθούν από μια τέτοια δέσμευση<br />

λιποπρωτεϊνών-ενδοτοξινών και να προστατευτούν<br />

σε κάποιο βαθμό από τα δυσμενή επακόλουθα της<br />

ενδοτοξιναιμίας.<br />

Μία ακόμη ενδιαφέρουσα θεωρία<br />

που έχει διατυπωθεί προσφάτως είναι ότι<br />

οι παχύσαρκοι ασθενείς βρίσκονται σε μια<br />

κατάσταση χρόνιας διαλείπουσας υποξίας λόγω<br />

της συνοδού αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο<br />

που παρατηρείται με μεγάλη συχνότητα σε αυτούς<br />

τους ασθενείς. Αυτή η επαναλαμβανόμενη και<br />

παροδική αποστέρηση του οξυγόνου μπορεί να<br />

λειτουργήσει παρόμοια με την προεμφραγματική<br />

στηθάγχη ως ένας μηχανισμός «προετοιμασίας»<br />

(preconditioning) των ιστών του σώματος<br />

(συμπεριλαμβανομένου του μυοκαρδίου), ώστε<br />

να αντιμετωπιστούν πιο αποτελεσματικά τυχόν<br />

επερχόμενες βλάβες, όπως για παράδειγμα ένα<br />

οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.<br />

Μία πρόσθετη ενδιαφέρουσα υπόθεση,<br />

που έχει διατυπωθεί για να ερμηνεύσει την κακή<br />

έκβαση των λεπτόσωμων ασθενών, είναι ότι το<br />

παθοφυσιολογικό υπόστρωμα σε έναν αδύνατο<br />

ασθενή που εμφανίζει ξαφνικά υπέρταση,<br />

στεφανιαία νόσο, κολπική μαρμαρυγή, καρδιακή ή<br />

νεφρική ανεπάρκεια, είναι τελείως διαφορετικό από<br />

αυτό ενός παχύσαρκου ασθενούς που εμφανίζει<br />

την ίδια ακριβώς παθολογία στο έδαφος της<br />

παχυσαρκίας του. Στην περίπτωση ενός αδύνατου<br />

ασθενούς, που ενώ είναι φαινομενικά υγιής<br />

ξαφνικά στενεύουν οι αρτηρίες του ή ανεβαίνει


<strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong><br />

4<br />

επικίνδυνα η αρτηριακή του πίεση ή οι νεφροί του<br />

παύουν να λειτουργούν σωστά, πιθανολογούνται<br />

γενετικοί παράγοντες που είναι αρκετά δύσκολο<br />

να αντιμετωπιστούν.<br />

Συγχυτικοί παράγοντες:<br />

Η ηλικία, το φύλο και το κάπνισμα αποτελούν<br />

σημαντικούς πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες,<br />

που ωστόσο έχουν ελεγχθεί στατιστικά από<br />

αρκετούς - πλην όμως - όχι όλους τους<br />

ερευνητές. Σε μία πρόσφατη μελέτη σε ασθενείς<br />

με περιφερική αγγειακή νόσο αναδείχθηκε<br />

ένας πρόσθετος συγχυτικός παράγοντας που,<br />

κατά τη γνώμη των ερευνητών, ήταν σε θέση να<br />

δικαιολογήσει σε κάποιο βαθμό την υπόθεση<br />

του παραδόξου, και αυτός ήταν η χρόνια<br />

αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Στη μελέτη αυτή<br />

οι λιποβαρείς ασθενείς με περιφερική αγγειοπάθεια<br />

έπασχαν σε μεγαλύτερο ποσοστό από μέτρια<br />

προς βαριά αποφρακτική πνευμονοπάθεια σε<br />

σχέση με τους υπέρβαρους και παχύσαρκους<br />

ασθενείς της μελέτης. Με δεδομένο ότι η χρόνια<br />

αποφρακτική πνευμονοπάθεια θεωρείται σήμερα<br />

ως μια κατάσταση που προάγει την υποκλινική<br />

φλεγμονή και αυξάνει τον καρδιαγγειακό<br />

κίνδυνο, η καλύτερη επιβίωση των παχύσαρκων<br />

ασθενών αυτής της μελέτης θα μπορούσε εν<br />

μέρει να αποδοθεί στο χαμηλότερο επιπολασμό<br />

χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας που<br />

παρατηρήθηκε στους ασθενείς αυτούς. Μία άλλη<br />

παράμετρος που δεν εκτιμάται επαρκώς στην<br />

πλειοψηφία των μελετών είναι η πιθανή ακούσια<br />

απώλεια βάρους που μπορεί να είχαν οι αδύνατοι<br />

ασθενείς λίγο διάστημα πριν εκδηλώσουν την<br />

καρδιαγγειακή ή νεφρική νόσο. Οι ασθενείς που<br />

ταξινομούνται ως αδύνατοι την ώρα της εμφάνισης<br />

του ανεπιθύμητου συμβάματος θα μπορούσαν να<br />

έχουν χάσει αρκετό βάρος το τελευταίο διάστημα<br />

χωρίς να το επιδιώκουν, γεγονός που υποδηλώνει<br />

ένα προϋπάρχον νοσογόνο υπόστρωμα που οδηγεί<br />

τελικά σε έκδηλη νόσο και επιπλέον επηρεάζει<br />

αρνητικά την πρόγνωση του ασθενούς. Μία άλλη<br />

ενδιαφέρουσα υπόθεση που αποδυναμώνει την<br />

ισχύ του παραδόξου της παχυσαρκίας συνίσταται<br />

στο γεγονός ότι οι παχύσαρκοι ασθενείς που<br />

καταλήγουν τελικά να υποβληθούν σε επέμβαση<br />

επαναιμάτωσης ή αιμοκάθαρση αποτελούν έναν<br />

«επιλεγμένο» πληθυσμό παχυσάρκων (selection<br />

ή survival bias), που διαθέτει ενδεχομένως<br />

κάποια ιδιαίτερα γενετικά χαρακτηριστικά που<br />

προάγουν την επιβίωση και συνδέονται με καλή<br />

κλινική έκβαση. Επιπλέον, είναι γνωστό ότι η μέση<br />

επιβίωση των ασθενών με χρόνια καρδιακή και<br />

νεφρική ανεπάρκεια είναι περιορισμένη λόγω<br />

της νόσου τους. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει<br />

πρακτικά το χρονικό περιθώριο για να εκδηλωθούν<br />

οι μακροχρόνιες δυσμενείς συνέπειες της<br />

παχυσαρκίας (π.χ στο καρδιαγγειακό σύστημα),<br />

ενώ αντίθετα υπάρχει αρκετός χρόνος ώστε να<br />

εκδηλωθούν οι βραχυχρόνιες συνέπειες της<br />

υποθρεψίας και της φλεγμονής, που αυξάνουν<br />

εξίσου σημαντικά τη νοσηρότητα και θνησιμότητα.<br />

Παράγοντες που προσδιορίζουν τον<br />

κίνδυνο ανάπτυξης καρδιομεταβολικών επιπλοκών<br />

σε έναν παχύσαρκο είναι: Γενετικές καταβολές,<br />

επιγενετικές μεταβολές, διατροφικές επιλογές και<br />

συμπεριφορές, ψυχικές διαταραχές, καθώς και το<br />

επίπεδο της σωματικής δραστηριότητας. Ιδιαίτερα,<br />

η αυξημένη σωματική δραστηριότητα και η συχνή<br />

άσκηση φαίνεται ότι μπορούν να εξουδετερώσουν<br />

ή να μειώσουν τον καρδιομεταβολικό κίνδυνο στα<br />

παχύσαρκα άτομα, αλλά και το αντίθετο. Επίσης, το<br />

ποσοστό του ενδοκοιλιακού λίπους και το μέγεθος<br />

των λιποκυττάρων είναι μικρότερο στους ΜΥΠ,<br />

καθώς και ο βαθμός έκτοπης εναπόθεσης λίπους<br />

στους ιστούς, και κυρίως στο ήπαρ και στους<br />

μυς, με αποτέλεσμα να διαταράσσεται λιγότερο<br />

η ευαισθησία στην ινσουλίνη και το φλεγμονώδες<br />

φορτίο να είναι μικρότερο.<br />

Τα χαρακτηριστικά των ΜΥΠ:<br />

Τα τελευταία χρόνια έχει αναδειχθεί από σειρά<br />

μελετών ότι οι μεταβολικά υγιείς παχύσαρκοι<br />

αποτελούν περίπου το 6%-10% των παχύσαρκων<br />

και χαρακτηρίζονται από φυσιολογική ευαισθησία<br />

στην ινσουλίνη και απουσία των συστατικών του<br />

μεταβολικού συνδρόμου.<br />

Με βάση τις μεγαλύτερες επιδημιολογικές<br />

μελέτες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τα<br />

παρακάτω κριτήρια:<br />

• Απουσία κοιλιακής παχυσαρκίας με βάση<br />

την περίμετρο μέσης (άνδρες


5<br />

<strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong><br />

είχε γίνει 51%. Από τους υπόλοιπους, το<br />

11% είχαν χάσει βάρος στην πορεία της<br />

μελέτης και είχαν πάψει να είναι παχύσαρκοι,<br />

ενώ μόνο το 38% είχαν παραμείνει στην<br />

κατηγορία των υγιών παχύσαρκων.<br />

Ανάλογα ευρήματα είχε και<br />

η 20ετής παρακολούθηση 389 άλλων<br />

υγιών παχύσαρκων εθελοντών. Σε αυτή<br />

την περίπτωση, το 48% είχαν εκδηλώσει<br />

καρδιαγγειακά προβλήματα υγείας στο<br />

τέλος των 20 ετών, ενώ το 10% είχαν χάσει<br />

βάρος και δεν ήσαν πια παχύσαρκοι. Μία<br />

από τις κύριες εικασίες στην θεωρία της<br />

υγιούς παχυσαρκίας είναι ότι δεν είναι μία<br />

σταθερή κατάσταση, αλλά κάτι που χάνεται<br />

με το πέρασμα του χρόνου.<br />

Αρκετές μελέτες και<br />

μεταναλύσεις επίσης συμφωνούν ότι οι<br />

μεταβολικά υγιείς παχύσαρκοι έχουν και<br />

μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη<br />

τύπου 2 συγκριτικά με υγιείς φυσιολογικού<br />

βάρους. Με δεδομένο, λοιπόν, ότι η επίπτωση<br />

της παχυσαρκίας και των επιπλοκών της<br />

συνεχίζει να αυξάνεται παγκοσμίως, η άποψη<br />

ότι οι μεταβολικά υγιείς παχύσαρκοι δεν<br />

έχουν να επωφεληθούν από παρεμβάσεις<br />

στον τρόπο ζωής τους για απώλεια βάρους,<br />

είναι ένα λανθασμένο μήνυμα για τη δημόσια<br />

υγεία.<br />

Επιπλέον υπάρχουν και άλλα<br />

προβλήματα που συνδέονται στενά με την<br />

παχυσαρκία και τα οποία πρέπει επίσης<br />

να λαμβάνονται υπόψη όταν κανείς<br />

προσδοκά οφέλη από παρεμβάσεις για<br />

απώλεια βάρους. Τα προβλήματα αυτά<br />

περιλαμβάνουν μυοσκελετικά προβλήματα<br />

και αναπηρίες, υπνική άπνοια, κάποιους<br />

καρκίνους, διαταραχές της αναπαραγωγής,<br />

φλεγμονές του δέρματος, ψυχιατρικά<br />

προβλήματα και νοητική έκπτωση. Από την<br />

άλλη μεριά, υπάρχουν αρκετές παράμετροι<br />

που δεν έχουν μέχρι στιγμής μελετηθεί<br />

επαρκώς, όπως είναι η μελέτη της σύνθεσης<br />

του σώματος στους χρονίως πάσχοντες,<br />

η επίδραση του προτύπου κατανομής του<br />

λίπους στην έκβαση των λεπτόσωμων και<br />

παχύσαρκων ασθενών, η συνεκτίμηση των<br />

διαχρονικών μεταβολών του σωματικού<br />

βάρους και του ενδεχομένου ακούσιας<br />

απώλειας βάρους κατά το διάστημα που<br />

προηγείται της εκδήλωσης του χρόνιου<br />

νοσήματος, η ανάγκη προοπτικής<br />

παρακολούθησης των ασθενών για<br />

μεγαλύτερο χρονικό διάστημα προκειμένου<br />

να καταγραφούν οι όποιες απώτερες<br />

επιπλοκές μπορεί να συνδέονται με την<br />

υποθρεψία ή την παχυσαρκία, η ταξινόμηση<br />

των παχύσαρκων ασθενών ανάλογα με τη<br />

βαρύτητα της παχυσαρκίας σε ήπιες, μέτριες<br />

και κακοήθεις μορφές παχυσαρκίας που<br />

είναι βέβαιον ότι επιδρούν διαφορετικά στην<br />

πρόγνωση των ασθενών, και τέλος η μελέτη<br />

της επίδρασης της απώλειας ή πρόσληψης<br />

βάρους στην επιβίωση των ασθενών που<br />

πάσχουν από χρόνια νοσήματα μέσα από<br />

σωστά σχεδιασμένες και τυχαιοποιημένες<br />

προοπτικές μελέτες παρέμβασης.<br />

Ακόμη μία συχνή παρανόηση<br />

είναι ότι δεν υπάρχει αποτελεσματική<br />

θεραπεία για την παχυσαρκία. Είναι<br />

αλήθεια ότι δε διαθέτουμε κάποιον απλό<br />

αλγόριθμο ή φάρμακο που να αντιμετωπίζει<br />

ριζικά και αποτελεσματικά τη νόσο αυτή,<br />

αλλά σίγουρα μπορούμε να επιτύχουμε<br />

κλινικά σημαντική απώλεια βάρους με<br />

παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής (διατροφή και<br />

σωματική δραστηριότητα), φαρμακευτικά<br />

σκευάσματα και βαριατρικές επεμβάσεις.<br />

Όμως, η συνεχιζόμενη<br />

συμμόρφωση του ασθενούς και<br />

η προσαρμογή των απαραίτητων<br />

παρεμβάσεων στο χρόνο, για τη<br />

μακροχρόνια διατήρηση του αποτελέσματος<br />

είναι απαραίτητη, αλλά καθόλου εύκολη.<br />

Συμπερασματικά, ο μεταβολικά υγιής<br />

παχύσαρκος είναι ένας αναδυόμενος<br />

φαινότυπος, με σχετικά αυξημένο<br />

καρδιαγγειακό κίνδυνο, ενδιάμεσο μεταξύ<br />

του κινδύνου των μεταβολικά υγιών<br />

φυσιολογικού βάρους ατόμων και των μη<br />

υγιών παχύσαρκων. Η παχυσαρκία είναι ο<br />

κύριος υπεύθυνος για το ήδη διαταραγμένο,<br />

αν και φαινομενικά φυσιολογικό,<br />

καρδιομεταβολικό προφίλ των μεταβολικά<br />

υγιών παχύσαρκων. Πρέπει να γίνει<br />

αποδεκτό ότι η παχυσαρκία είναι νόσος και<br />

κανένας βαθμός παχυσαρκίας δεν στερείται<br />

επιπλοκές μακροχρόνια.<br />

Λεωνίδας Λαναράς<br />

Παθολόγος - Διαβητολόγος, Συντ. Δ/ντής<br />

Παθολογικής Κλινικής Γ.Ν.Λαμίας<br />

Μαγδαληνή Μπριστιάνου<br />

Παθολόγος - Διαβητολόγος, Δ/ντρια<br />

Παθολογικής κλινικής Γ.Ν.Λαμίας<br />

Bιβλιογραφία<br />

Oreopoulos A, Padwal R, Norris CM et al. Effect of obesity on short- and<br />

long-term mortality postcoronary revascularization: a meta-analysis. Obesity (Silver<br />

Spring) 2008, 16:442-<strong>45</strong>0<br />

Galal W, van Gestel YR, Hoeks SE et al. The obesity paradox in patients with<br />

peripheral arterial disease. Chest 2008, 134:923-930<br />

Kapoor JR, Heidenreich PA. Obesity and survival in patients with heart failure and<br />

preserved systolic function: a U-shaped relationship. Am Heart J 2010, 159:75-80<br />

Lancefield T, Clark DJ, Andrianopoulos N et al. Is there an obesity paradox<br />

after percutaneous coronary intervention in the contemporary era? An analysis<br />

from a multicenter Australian registry. JACC Cardiovasc Interv 2010, 3:660-668<br />

Badheka AO, Rathod A, Kizilbash MA et al. Influence of obesity on outcomes<br />

in atrial fibrillation: yet another obesity paradox. Am J Med 2010, 123:646-651<br />

Aung K, et al. Risk of developing diabetes and cardiovascular disease<br />

in metabolically unhealthy normal-weight and metabolically healthy obese<br />

individuals.J Clin Endocrinol Metab 2014;462-468.<br />

Bell JA, et al. Metabolically healthy obesity and risk of incident type 2 diabetes:<br />

a meta-analysis of prospective cohort studies. Obes Rev 2014; March 24.<br />

Hill JO. The myth of healthy obesity (Editorial). Ann Intern Med 2013; 159:<br />

789-790.<br />

Hinouho GM, et al. Metabolically healthy obesity and the risk of cardiovascular<br />

disease and type 2 diabetes: the Whitehall II cohort study. Eur Heart J 2014; March 26.<br />

Kramer CK, Zinman B, Retnakaran R. Are metabolically healthy overweight<br />

and obesity benign conditions? A systematic review and meta-analysis. Ann Intern<br />

Med 2013; 159: 758-769<br />

Robertson LL, et al. Beyond BMI: The Metabolically healthy obese” phenotype<br />

& its association with clinical/subclinical cardiovascular disease and all-cause<br />

mortality - a systematic review. BMC Public Health 2014; 14: 14<br />

Berezina A, Belyaeva O, Berkovich O, Baranova E, Karonova T, Bazhenova<br />

E, Brovin D,Grineva E ,Shlyakhto E. Prevalence, Risk Factors, and Genetic Traits<br />

in Metabolically Healthy and UnhealthyObese Individuals. Biomed Res Int 2015;<br />

2015; 548734<br />

Muñoz-Garach A, Cornejo-Pareja I, Tinahones FJ. Does Metabolically Healthy<br />

Obesity Exist? Nutrients, 2016 Jun 1:8(6)<br />

Byun AR, Kwon S, Lee SW, Shim KW, Lee HS. Metabolic health is more<br />

closely associated with prevalence of cardiovascular diseases or stroke than<br />

obesity: A cross-sectional study in Korean populations. Medicine (Baltimore).<br />

2016; 95(24);e3902<br />

Targher G, Byrne CD. Obesity: Metabolically healthy obesity and NAFLD. Nat<br />

Rev. Gastroenterol. Hepatol. 2016. Jun 29<br />

Lennon H, Sperrin M, Badrick E, Renehan AG. The Obesity Paradox in Cancer:<br />

a Review. Curr. Oncol. Rep 2016 Sep; 18 (9):56


<strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong> 6<br />

τα Νέα<br />

ΤΗΣ ΕΙΕΠ<br />

Προβολή Διαφημιστικού Σποτ ΕΙΕΠ, Οκτώβριος 2016<br />

Τον Οκτώβριο, στο πλαίσιο της παγκόσμιας<br />

ημέρας παχυσαρκίας, το ΔΣ αποφάσισε την<br />

προβολή του τηλεοπτικού σποτ σε 10 μεγάλα<br />

κανάλια της ελληνικής επικράτειας (Ant1, Alpha,<br />

Mega, Extra, Nova, Star, Makedonia, Nerit, Skai<br />

και Epsilon) κατόπιν της απαραίτητης έγκρισης<br />

από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης.<br />

Η απόφαση της προβολής του τηλεοπτικού<br />

σποτ (1/10/2016-31/10/2016) σε 10 κανάλια<br />

με την μεγαλύτερη ακροαματικότητα στη<br />

χώρα και σε ώρες prime time αποσκοπεί στην<br />

ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού,<br />

ότι η παχυσαρκία ως νόσος πρέπει να έχει την<br />

κατάλληλη επιστημονική αντιμετώπιση.<br />

10η Επιστημονική<br />

Διημερίδα Παχυσαρκίας<br />

Η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας διοργανώνει τη 10η Επιστημονική<br />

Διημερίδα για την Παχυσαρκία στις 3 & 4 Μαρτίου 2016, στο ξενοδοχείο Royal<br />

Olympic, στην Αθήνα. Φιλοδοξία μας, και αυτή τη φορά, είναι να ανασκοπήσουμε τις<br />

νεώτερες εξελίξεις στο χώρο της παχυσαρκίας και συνεπακόλουθων επιπλοκών της,<br />

αξιοποιώντας το μεσοδιάστημα μεταξύ των πανελληνίων συνεδρίων της εταιρείας μας.<br />

Περισσότερες πληροφορίες, καθώς και το επιστημονικό πρόγραμμα θα<br />

ανακοινωθούν σύντομα στην ιστοσελίδα του συνεδρίου μας, www.eiepcongress2017.<br />

gr και στην ιστοσελίδα της ΕΙΕΠ, www.eiep.gr.<br />

\Θα είναι χαρά και τιμή για εμάς να σας έχουμε κοντά μας.


7<br />

<strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong><br />

1η<br />

Διεπιστημονική<br />

Ημερίδα<br />

Διαχείρισης<br />

Σωματικού<br />

Βάρους<br />

Η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία<br />

Παχυσαρκίας και ο Πανελλήνιος<br />

Σύλλογος Διαιτολόγων-<br />

Διατροφολόγων διοργανώνουν<br />

την 1η Διεπιστημονική Ημερίδα<br />

Διαχείρισης Σωματικού Βάρους<br />

στις 15 Οκτωβρίου 2016,<br />

στην Αθήνα, στο ξενοδοχείο<br />

President. Στην Ημερίδα, γιατροί και Διαιτολόγοι-Διατροφολόγοι θα συνεργαστούν, θα ανταλλάξουν τις γνώσεις και την εμπειρία<br />

τους και θα μας ενημερώσουν για όλα τα νεώτερα δεδομένα στη διαχείριση βάρους.<br />

26ο Ετήσιο Συνέδριο ECOG<br />

Με μεγάλη χαρά σας ανακοινώνουμε τη διοργάνωση του 26ου Ετήσιου Συνεδρίου του ECOG (European<br />

Childhood Obesity Group) που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη, 6-8 Οκτωβρίου 2016, στο<br />

ξενοδοχείο Porto Palace. Στόχος του συνεδρίου είναι να συμβάλει στην πληρέστερη γνώση της παιδικής<br />

παχυσαρκίας και των επιπλοκών της, καθώς και στη σωστή και έγκαιρη αντιμετώπισή της.<br />

Μέλη του ΔΣ της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας συμμετέχουν στην επιστημονική και<br />

οργανωτική επιτροπή και σας προσκαλούν στην ενδιαφέρουσα επιστημονική αυτή συνάντηση για την<br />

ανταλλαγή γνώσεων πάνω σε όλες τις πτυχές της παιδικής παχυσαρκίας.<br />

SCOPE SCHOOL 2016, ATHENS<br />

Η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας, στο πλαίσιο της εντατικοποίησης της προσφερόμενης από αυτήν ενημέρωσης και<br />

εκπαίδευσης των επαγγελματιών υγείας που στην καθημερινή τους κλινική πράξη χειρίζονται άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος, είναι<br />

στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσει τη συμμετοχή της στο SCOPE School, στην Αθήνα, στο ξενοδοχείο Titania στις 12<br />

Νοεμβρίου 2016, το οποίο διοργανώνει η World Obesity Federation (πρώην IASO).


<strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong> 8<br />

19ο Πανελλήνιο Συνέδριο Λιπιδιολογίας,<br />

Αθηροσκλήρωσης και Αγγειακής Νόσου<br />

Η Ελληνική Εταιρεία Λιπιδιολογίας, Αθηροσκλήρωσης και Αγγειακής Νόσου οργανώνει στις<br />

13-15 Οκτωβρίου 2016 , το 19ο Πανελλήνιο Συνέδριό της στο Ξενοδοχείο DIVANI CARAVEL. Η<br />

ΕΙΕΠ και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διαιτολόγων-Διατροφολόγων έχουν αναλάβει να συνδιοργανώσουν ένα<br />

στρογγυλό τραπέζι. Στο πλαίσιο αυτού του τραπεζιού θα συμμετάσχει ως εισηγητής, ο κ. Καπάνταης με<br />

το θέμα «Φάρμακα στην παχυσαρκία». Μετά το πέρας της ομιλίας ο κ. Βαλσαμάκης θα πραγματοποιήσει<br />

έναν τρίλεπτο σχολιασμό.<br />

24ο Πανελλήνιο Συνέδριο EEMMO<br />

Η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας<br />

συνεργάζεται και φιλοξενείται σε στρογγυλό τραπέζι<br />

στο 24ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής<br />

Εταιρείας Μελέτης Μεταβολισμού των Οστών,<br />

που θα λάβει χώρα στα Ιωάννινα, στο ξενοδοχείο<br />

«Grand Serai», στις 4, 5 και 6 Νοεμβρίου 2016.<br />

Στη στρογγυλή τράπεζα με τη συνεργασία της ΕΙΕΠ θα αναλυθεί η σχέση της παχυσαρκίας με την οστεοπόρωση, με εισηγητές τους κ.<br />

Θ. Τζώτζα, Α. Πολυμέρη και Θ. Αλεξανδρίδη, ενώ θα προεδρεύσει ο Αντιπρόεδρος της ΕΙΕΠ, κ. Λ. Λαναράς και ο κ. Π. Μάκρας.<br />

Το συνέδριο αποσκοπεί στην υψηλού επιπέδου επιστημονική ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων<br />

που ασχολούνται με τα μεταβολικά νοσήματα των οστών.<br />

Διεθνή συνέδρια<br />

21st World Congress of the International<br />

Federation for the Surgery of Obesity & Metabolic Disorders (IFSO 2016)<br />

Rio de Janeiro, Brazil<br />

28 September to 1 October 2016<br />

9th International Conference on Obesity Medicine<br />

Melbourne, Australia<br />

28-29 November 2016


9<br />

<strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong><br />

επιλογές<br />

ΑΠΟ ΤΗ ∆ΙΕΘΝΗ<br />

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ<br />

Συσχέτιση μεταξύ διενέργειας καισαρικής τομής στη γέννηση<br />

και του κινδύνου παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία, την εφηβεία<br />

και την ενήλικη ζωή.<br />

Association Between Cesarean Birth and Risk of<br />

Obesity in Offspring in Childhood, Adolescence, and<br />

Early Adulthood Yuan C, Gaskins AJ, Blaine AI, Zhang C,<br />

Gillman MW, Missmer SA, Field AE, Chavarro JE. JAMA<br />

Pediatr. 2016 Sep 6<br />

Μια αμερικανική μελέτη διαπίστωσε ότι τα μωρά που γεννιούνται<br />

με καισαρική τομή είχαν 64% αυξημένο κίνδυνο να γίνουν παχύσαρκα<br />

σε σύγκριση με τα αδέλφια τους που γεννήθηκαν με φυσιολογικό<br />

τοκετό. Η μελέτη χρησιμοποίησε αναδρομικό έλεγχο σε περισσότερα<br />

από 22.000 παιδιά και νέους ενήλικες και τις μητέρες τους (όλες<br />

εκ των οποίων ήταν νοσηλευτές) για μια περίοδο 16 χρόνων.<br />

Τελικά, η μελέτη δεν αποδεικνύει ότι η καισαρική τομή προκαλεί<br />

παχυσαρκία. Ένας σημαντικός περιορισμός της μελέτης, που<br />

αναγνωρίστηκε από τους ερευνητές, είναι ότι δεν γνωρίζουν τους<br />

λόγους για τους οποίους πραγματοποιήθηκε καισαρική τομή.<br />

Ενώ οι ερευνητές προσπάθησαν να προσαρμόσουν τα αποτελέσματά<br />

τους για γνωστούς παράγοντες κινδύνου για την παχυσαρκία στα<br />

παιδιά, όπως η ηλικία της μητέρας και το βάρος αυτής πριν από την<br />

εγκυμοσύνη, είναι πιθανό ότι άλλοι παράγοντες μπορεί να συνέβαλαν<br />

στον κίνδυνο της παχυσαρκίας (π.χ. η δίαιτα της μητέρας και ο<br />

θηλασμός, που είναι γνωστό ότι επηρεάζουν το βάρος των παιδιών).<br />

Οι ερευνητές συνιστούν ότι αυτός ο κίνδυνος δεν χρειάζεται<br />

να εξηγηθεί σε μια μητέρα που επιλέγει να υποβληθεί<br />

σε καισαρική τομή, απλά καταγράφεται ως συσχέτιση.<br />

Η μελέτη διεξήχθη από ερευνητές από διάφορα ιδρύματα των ΗΠΑ,<br />

συμπεριλαμβανομένης της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Harvard,<br />

του Νοσοκομείου Brigham and Women του Harvard Medical School<br />

και του Dartmouth Ιnstitute για την Πολιτική Υγείας και Κλινικής<br />

Πρακτικής.<br />

«Το να είσαι υπέρβαρος δεν μπορεί να είναι ανθυγιεινό όπως<br />

ήταν πριν από 40 χρόνια», αναφέρει νέα μελέτη από τη Δανία.<br />

Change in Body Mass Index Associated With Lowest<br />

Mortality in Denmark, 1976-2013 Shoaib Afzal, MD, PhD;<br />

Anne Tybjærg-Hansen, MD, DMSc; Gorm B. Jensen, MD, DMSc;<br />

Børge G. Nordestgaard, MD, DMSc, JAMA. 2016;315(18):1989-<br />

1996<br />

Νέα έρευνα διαπίστωσε οτι δείκτης μάζας σώματος (ΒΜΙ) 27<br />

συνδέεται με χαμηλότερο ποσοστό θανάτου, ωστόσο κάποιος<br />

με ΔΜΣ 27 σήμερα χαρακτηρίζεται ως υπέρβαρος. Ο ΔΜΣ είναι<br />

ένας αριθμός που υπολογίζεται διαιρώντας το βάρος (συνήθως<br />

σε κιλά) με το τετράγωνο του ύψους (συνήθως σε μέτρα και<br />

εκατοστά). Επί του παρόντος, ένα άτομο με ΔΜΣ 25 έως 29,9<br />

ταξινομείται ως υπέρβαρο.<br />

Οι ερευνητές εξέτασαν 120.528 ανθρώπους από την Κοπεγχάγη,<br />

αναδρομικά από το 1976-2013, και ξεχωριστά εκείνους που<br />

καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, του<br />

1990 και του 2000. Οι ασθενείς παρακολουθήθηκαν μέχρι το<br />

πέρας της μελέτης, μέχρι μετανάστευσή τους σε άλλη χώρα η<br />

μέχρι θάνατο, αν επήλθε στη διάρκεια της μελέτης.<br />

Ο ΔΜΣ που συνδέεται με το χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου<br />

από οποιαδήποτε αιτία ήταν 23,7 στην ομάδα της δεκαετίας του


<strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong><br />

10<br />

1970, 24,6 στην ομάδα της δεκαετίας του 1990, και αυξήθηκε<br />

περαιτέρω σε 27 στην ομάδα του 2003-13.<br />

Μία ενδεχόμενη εξήγηση της προς τα άνω μετατόπισης στο<br />

«βέλτιστο ΔΜΣ» ίσως είναι αποτέλεσμα των βελτιώσεων σε<br />

προληπτικές θεραπείες για καταστάσεις που σχετίζονται με το<br />

αυξημένο βάρος, όπως ο διαβήτης τύπου 2.<br />

Συναισθηματικές επιπλοκές του στιγματισμού για το αυξημένο<br />

βάρος στην αρχή της εφηβείας.<br />

Emotional Implications of Weight Stigma Across<br />

Middle School: The Role of Weight-Based Peer<br />

Discrimination. Juvonen 1, Lessard LM1, Schacter HL1,<br />

Suchilt L1. J Clin Child Adolesc Psychol. 2016 Sep 12:1-<br />

9. [Epub ahead of print]<br />

Αυτή η μελέτη εξέτασε τις συναισθηματικές συνέπειες του<br />

κοινωνικού στιγματισμού σε έναν παχύσαρκο στην αρχή της<br />

εφηβείας.<br />

Η δειγματοληψία έγινε σε 26 αστικά μεσαία σχολεία με<br />

5.128 παιδιά (52% κορίτσια) με πλήρη στοιχεία του δείκτη<br />

μάζας σώματος κατά την 6η δημοτικού και την 1η γυμνασίου<br />

και περιελάμβανε 30% Λατίνους, 21% Λευκούς, 14% από<br />

Νοτιοανατολική Ασία, 14% από συνδυασμό εθνοτήτων, 12%<br />

Αφροαμερικάνους, και 9% από άλλες συγκεκριμένες εθνότητες.<br />

Περίπου το ένα τρίτο του δείγματος ανέφεραν τουλάχιστον ένα<br />

περιστατικό στιγματισμού. Οι αντιλήψεις με βάση το βάρος των<br />

διακρίσεων από συνομίληκους ήταν ο ισχυρότερος προγνωστικός<br />

παράγοντας για δυσαρέσκεια του σώματος, για κοινωνικό<br />

άγχος και για μοναξιά (και σωματοποίηση των συμπτωμάτων<br />

για τα κορίτσια, αλλά όχι τα αγόρια) από ό, τι ο δείκτης μάζας<br />

σώματος αυτός καθ’εαυτός . Επιπλέον, το βαρύτερο σώμα<br />

συσχετίστηκε με αυξημένη δυσαρέσκεια του σώματος μέχρι το<br />

τέλος του γυμνασίου εν μέρει λόγω της έλλειψης σεβασμού, του<br />

κοινωνικού αποκλεισμού και της μειωτικής μεταχείρισης από τους<br />

συνομηλίκους.<br />

Δενδριτικά κύτταρα που εκφράζουν περφορίνη μπορούν να<br />

δράσουν ανοσο-ρυθμιστικά στο μεταβολικό σύνδρομο και<br />

στην αυτοανοσία.<br />

Perforin-Positive Dendritic Cells Exhibit an<br />

Immuno-regulatory Role in Metabolic Syndrome and<br />

Autoimmunity. Yael Zlotnikov-Klionsky, Bar Nathansohn-<br />

Levi, Elias Shezen, Chava Rosen, Sivan Kagan, Liat Bar-<br />

On, Steffen Jung, Eric Shifrut et al<br />

Immunity, Vol. 43, Issue 4, p776–787, Published<br />

online: September 15, 2015<br />

Νεα στοιχεία δείχνουν ότι ανοσολογικοί μηχανισμοί<br />

διέπουν τον μεταβολικό έλεγχο του λιπώδους ιστού. Ευρήματα<br />

από μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό<br />

Immunity έδειξε ότι ορισμένες πτυχές του ανοσοποιητικού<br />

συστήματος παίζουν πράγματι σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της<br />

παχυσαρκίας.<br />

Στη μελέτη, μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Yair Reisner<br />

από το Τμήμα Ανοσολογίας, στο Weizmann Institute of Science,<br />

στο Ισραήλ παρατήρησε ότι τα ποντίκια που στερούνται ενός<br />

συγκεκριμένου τύπου κυττάρων του ανοσοποιητικού ανέπτυξαν<br />

μεταβολικές ανωμαλίες και είχαν υπερβολικό βάρος, ακόμα και<br />

όταν κατανάλωναν μετρημένες θερμίδες.<br />

Ευρήματα από προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι<br />

υπάρχουν ορισμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος<br />

που παίζουν ρόλο στην απελευθέρωση ή την αποθήκευση<br />

της ενέργειας του λιπώδους ιστού του. Ορισμένοι ειδικοί στην<br />

πραγματικότητα δείχνουν ότι η παχυσαρκία είναι μια αυτοάνοση,<br />

φλεγμονώδης κατάσταση. Στη μελέτη τους, οι ερευνητές<br />

διαπίστωσαν ότι η απελευθέρωση ενός τοξικού μορίου γνωστό<br />

ως περφορίνη οδήγησε σε προοδευτική αύξηση του σωματικού<br />

βάρους σε ποντίκια που στερούνται ορισμένων δενδριτικών<br />

κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα ποντίκια<br />

βρέθηκε επίσης να εμφανίζουν χαρακτηριστικά του μεταβολικού<br />

συνδρόμου. Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης ότι σε αυτά<br />

τα ποντίκια είχαν μεταβληθεί τα Τ κύτταρα του ανοσοποιητικού<br />

συστήματος στον λιπώδη ιστό τους. Μείωση των Τ κυττάρων<br />

εμπόδιζε τα ποντίκια που στερούνταν δενδριτικών κυττάρων<br />

που εκλύουν περφορίνη να αυξήσουν το βάρος τους και να<br />

αναπτύξουν μεταβολικό σύνδρομο.<br />

“Αξίζει να σημειωθεί ότι, τα ποντίκια που στερούνται αυτών<br />

των ρυθμιστικών δενδριτικών κυττάρων βρέθηκαν επίσης να είναι<br />

πιο επιρρεπή να αναπτύξουν μια άλλη μορφή της αυτοανοσίας<br />

με συμπτώματα παρόμοια με αυτά που βρέθηκαν στη σκλήρυνση<br />

κατά πλάκας,” πρόσθεσαν οι ερευνητές. Αυτά τα ευρήματα<br />

υποδεικνύουν ότι μία από τις λειτουργίες των δενδριτικών<br />

κυττάρων που εκφράζουν περφορίνη είναι η απομάκρυνση<br />

των εν δυνάμει αυτοάνοσων Τ κυττάρων. Με τον τρόπο αυτό,<br />

υπάρχει μια μείωση στην φλεγμονή. Σύμφωνα με τους ερευνητές,<br />

τροποποιώντας την αφθονία αυτών των κυττάρων σε σχέση με<br />

άλλα κύτταρα του ανοσοποιητικού μπορεί να βοηθήσει στην<br />

πρόληψη ή τη θεραπεία τέτοιων ασθενειών.


11 <strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong><br />

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ<br />

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong>Σ<br />

Πρόεδρος: Καπάνταης Ευθύμιος<br />

Αντιπρόεδρος: Λαναράς Λεωνίδας<br />

Γεν. Γραμματέας: Παπακωνσταντίνου Αιμιλία<br />

Ταμίας:<br />

Βαλσαμάκης Γεώργιος<br />

Μέλη:<br />

Γεωργαντόπουλος Γεώργιος<br />

Καραβανάκη Κυριακή<br />

Μιχαλάκης Κωνσταντίνος<br />

εξελίξεις<br />

<strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong><br />

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ<br />

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong>Σ<br />

<strong>ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ</strong> <strong>ΣΤΗΝ</strong> <strong>ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ</strong><br />

Περιοδική 3μηνιαία επιστημονική έκδοση<br />

της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας<br />

Λεωφ. Κηφισίας 46, 115 26 Αθήνα<br />

Τηλ.: 210 698.5987-8, Fax: 210 698.5986<br />

Website: www.eiep.gr, E-mail: info@eiep.gr<br />

Υπεύθυνοι έκδοσης: Δημήτριος Παπάζογλου<br />

Κωνσταντίνος Μιχαλάκης

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!