Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
52<br />
Doç. Dr. Deniz Ayşe Yazıcıoğlu<br />
İstanbul Teknik Üniversitesi / Mimarlık Fakültesi / İç Mimarlık Bölümü<br />
TÜNEL VE ALT GEÇİTLERDE<br />
AYDINLATMA TASARIMI<br />
Tüneller ve alt geçitler şehir içi trafiğini düzenlemek için<br />
belli standartlara uygun olarak inşa edilirler ve aydınlatılmaları<br />
zorunludur. Otoyollara göre daha farklı tasarım ve<br />
teknikler kullanılarak aydınlatılması gereken tüneller ve alt geçitler,<br />
gece olduğu kadar gündüz de yapay aydınlatma gerektirir.<br />
Bu durum her iki kamusal alanın da işlevselliği açısından<br />
önemli olduğu kadar güvenliği açısından da hayati önem taşır.<br />
Tüneller<br />
Günün 24 saati aydınlatma gerektiren kamuya açık alanlardan<br />
biri olan tüneller, güvenli seyahatin en önemli ayaklarından birini<br />
oluşturması bakımından, son teknoloji ürünü uygulamaların<br />
kullanımını hak ederler. Bu nedenle yıllardır inşa edilen her yeni<br />
tünel için, tereddütsüz o günün son teknoloji ürünleri projenin<br />
bir parçası olmuştur; yenilenme projelerinde de durum aynıdır.<br />
Güven bakımından, her şeyden fazla önem kazanan söz konusu<br />
alanlarda trafiğin aydınlatma mesafesini sağlayacak armatür<br />
kullanımı esastır. Kullanılan aydınlatma sisteminin parlaklık<br />
standartlarını karşılaması ancak herhangi bir stroboskopik etkiyi<br />
önlemesi ve tekdüzelik sağlaması zorunludur.<br />
Tünel içindeki aydınlatma seviyeleri, görünürlük ve güvenlik<br />
odaklı bir çözüm geliştirmek üzere kapsamlı bir araştırma ve<br />
mevcut teknolojileri kombine eden bir aydınlatma kurulumunu<br />
gözden geçirerek başlar. Armatürler tüneller içinde havayı kirleten<br />
egzoz ve benzeri gazların yoğunluğu göz önüne alınarak<br />
tasarlanır. Paslanmaz malzeme, özellikle çelik ve sertleştirilmiş<br />
cam lens malzemeler korozyona dayanıklıdır. Aydınlatmalar<br />
arasındaki mesafeler önemlidir ve estetiğin ötesinde işlevini<br />
görecek yoğunlukta aydınlatma elemanı yükü gerektirir. Genel<br />
olarak uzun ömürlü aydınlatma elemanları kullanılarak oluşturulan<br />
tünel projeleri, daha çok floresan lambalar ve LED seçimlerle<br />
sağlanır. Geliştirilmiş trafik güvenliğine uygun, aydınlatma<br />
renk seçimleri tünelin mimarisine özel olmak zorundadır. Zira<br />
aydınlatma tünelin iç kısmında farklı, tünel çıkışına doğru farklı<br />
şekilde tasarlanmalıdır.<br />
Alt geçitler<br />
Şehirlerin merkezi bölgelerinde, anonim sokaklarında ve alanlarında<br />
önemli rol oynayan alt geçitler, aynı zamanda kentsel<br />
kimliğin de bir parçası olurlar. Araç ve insan geçişlerinin en yoğun<br />
olduğu bölgeler olan şehir merkezlerinde, sosyal, estetik<br />
ve mekânsal değerler taşıyan alt geçitler, söz konusu merkezin<br />
en popüler noktalarını birbirine bağlayan yollardır. Işık, ses ve<br />
koku etkenlerinin ince hesaplanarak var ve yok olmasını sağlama<br />
hassasiyetiyle tasarlanan alt geçitler, güvenli geçişi teşvik<br />
ederler. Hatta kimi zaman tasarım kalitesiyle şehrin estetik unsurlarından<br />
biri haline gelir, reform alanı olurlar.<br />
Alt geçitler aynı zamanda yoğun araç trafiğinin olduğu karayollarında<br />
ve metrolarda yayaların güvenli ve rahat hareket etmelerini<br />
sağlarlar. Bu nedenle geçiş için gece ve gündüz kişisel<br />
güvenliği sağlayacak şekilde iyi bir aydınlatma tasarımı çok<br />
önemlidir, hatta aydınlatma tüm tasarım bütününün önemli bir<br />
parçasıdır. Belli standartlar çerçevesinde aydınlığı sağlamak<br />
için, ortak kullanıma ve aynı zamanda yüklü aydınlatma performansına<br />
uygun çeşitli tip armatürlerin düzenlenerek tasarıma<br />
dahil edilmesi gerekir. Aydınlatma armatürlerinin zaman<br />
ve çevre koşullarına dayanıklı olması en çok dikkat edilmesi<br />
gereken konulardan biridir. Bakım ve onarım sadece bütçede<br />
bir gider olarak değil, aynı zamanda güvenlik bakımından çok<br />
önem verilmesi gereken bir konudur. Çünkü aydınlığın kesintisizliği<br />
ve kullanım kalitesini artıracak aydınlatma sistemlerini<br />
seçmek ön şarttır.<br />
Bugün tünel ve alt geçit aydınlatması ile ilgili hem tasarımları<br />
hem de işlevsellikleri açısından önemli projeler bulunmaktadır.<br />
Hatta bu projelerden bazıları uluslararası platformda ödüle layık<br />
görülmüştür.<br />
Kingsun tünel aydınlatma projesi, Shenzhen-Çin<br />
Shenzen’deki 120 kilometrelik otoyolun Kingsun Tüneli aydınlatma<br />
projesi LED aydınlatmalarla 2011 yılının temmuz ayında<br />
tamamlanarak hayata geçirilmiştir. Güçleri 60 ile 90W arasın-<br />
L I G H T W O R L D. 38