MedFiz@Online
6_SAYI
6_SAYI
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ankara Üniversitesi Radyofarmasötik<br />
Üretim, Araştırma ve Geliştirme (RÜAG)<br />
tesisi ilk MikroPET/BT görüntülerini aldı.<br />
2012 yılında bir Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) projesi<br />
olarak başlayan ve yürütücülüğünü Prof. Dr. Nuriye Özlem<br />
Küçük'ün yaptığı, yaklaşık 8.000.000 Euro’luk proje,<br />
Türkiye’de ilk olma özelliğini taşıyor. Proje; 1 adet parçacık<br />
hızlandırıcı, 1 adet PET/BT ve 1 adet de klinik öncesi<br />
MikroPET/BT sisteminin alınmasını, kurulmasını ve<br />
işletmeye hazır hale getirilmesini kapsıyordu. 2015 yılı<br />
s o n u n d a<br />
t a m a m l a n a n<br />
proje, 2016 yılı<br />
şubat ayı itibariyle<br />
10 yıl süre ile<br />
Eczacıbaşı-Monrol<br />
AŞ’nin işletmesine<br />
verildi. RÜAG<br />
t e s i s i n d e n Sıçanlarda kardiyak aksiyel kesitler<br />
sorumlu öğretim<br />
Sıçanlarda kardiyak aksiyel kesitler<br />
üyesi Prof. Dr. N.<br />
Özlem Küçük oldu.<br />
Bilindiği gibi, Türkiye'de siklotron işleten ticari firmalar<br />
sadece<br />
18 F üretimi yapmaktadır. RÜAG tesisi, Ankara<br />
Üniversitesi Tıp Fakültesi (AÜTF) Nükleer Tıp Kliniği’ne<br />
entegre olarak yapılandırılmış bir tesistir. GE marka,<br />
PETtrace 780 model 16.5 MeV lik medikal siklotron ile 18 F<br />
dışında<br />
11 C,<br />
13 N ve<br />
15 O radyonüklidlerinin üretimi<br />
yapılabilmektedir. Üretilen çok kısa yarı ömürlü<br />
radyofarmasötiklerin monşarj asansörü kullanılarak nükleer<br />
tıp kliniğine ve Ar-Ge çalışmalarını yapmak üzere de<br />
MikroPET/BT ünitesine çok kısa bir süre içinde<br />
gönderilmesi sağlanır. Böylece hem hastaya hizmet<br />
<strong>MedFiz@Online</strong><br />
Türkiye'nin İlk MikroPET/BT Sistemi, Görüntülerini Aldı<br />
Sağ.Fiz. Selma TAŞTAN<br />
Amonyak; Üretim ve Görüntüleme<br />
Amonyak ( 13 N-NH 3 ), dokudaki bölgesel kan akımını<br />
gösterir. Koroner arter hastalığı şüphesi veya tanısı konulan<br />
hastalar için rest/farmakolojik stress altında miyokard<br />
görüntüleme amaçlı kullanılır. Böbrekler, karaciğer, beyin,<br />
miyokard ve iskelet kası tutulum yerleridir. Amonyak ( 13 N-<br />
NH 3 ), Miyokard ve serebral kan akımını ölçme ve<br />
görüntüleme için uygun bir radyofarmasötik olmaktadır.<br />
Üretimi; amonyak, doğal suya bir miktar etanol eklenerek<br />
16 O (p,α) 13 N nükleer reaksiyonla üretildi ve sonrasında<br />
saflaştırıldıktan sonra Avrupa Farmakopesine göre kalite<br />
RÜAG tesisinde neler yapılabilir;<br />
<br />
Micro Deluxe ECT<br />
Performans Fantom<br />
verilebilmekte hem de Ar-Ge çalışmaları yapılabilmektedir.<br />
18 F dışında üretilen diğer radyonüklidlerin fiziksel yarı ömrü<br />
oldukça kısa olduğundan ( 11 C; 20.5 dk., 13 N; 9.96 dk., ve 15 O;<br />
2.04 dk.) klinik ile entregre olması ve Türkiye'de ilk tesis<br />
olması nedeniyle büyük önem taşımaktadır. Tesis, farklı<br />
radyoizotopları üreterek fizik bilime katkıda bulunurken,<br />
farmasotik çeşitliliği, hasta için teşhis-tedavi takibi ve Ar-Ge<br />
çalışmaları için de büyük bir alan açmıştır. Her radyonüklid<br />
için birçok sayıda radyofarmasötik üretilecektir. 11 C ile bağlı<br />
bileşiklere örnek olarak; Raclopride, Asetat, Metiyonin vb.,<br />
18 F ile bağlı bileşiklere örnek olarak da; FLT, FES, DOPA,<br />
Choline vb. verilebilir. Projede belirlenen Ar-Ge çalışmaları<br />
dışında yapılabilecek radyofarmasötiklerin üretiminde<br />
kullanılmak üzere<br />
ayrı bir Ar-Ge üretim<br />
laboratuvarı da<br />
kurulmuştur. 10<br />
M ayısta açılışı<br />
yapılan tesisin; TAEK<br />
lisansı ve Sağlık<br />
Bakanlığı izinleri<br />
Micro Deluxe ECT Fantom alınmış ve şimdiye<br />
kadar; 3 adet<br />
TÜBİTAK projesi (1501 ve 1003) verilmiştir.<br />
15 O-H 2 O’nun klinik, amonyak ( 13 N-NH 3 )’ın hem klinik hem<br />
de klinik öncesi görüntülemeleri yapılmıştır.<br />
Klinik öncesi MikroPET/BT Ar-Ge görüntüleme ünitesi;<br />
Sedecal marka Super Argus 2r model MikroPET/BT<br />
görüntüleme ve enjeksiyon odalarından oluşmaktadır.<br />
Çeşitliliği arttırabilecek altyapıya sahip radyofarmasötiklerin<br />
de deney hayvanlarında klinik öncesi görüntülemeleri<br />
başlamıştır. İlk görüntü olarak; etik kurul raporu alınan<br />
sıçanlarda amonyak ile kardiyak görüntüleme yapılmıştır.<br />
Rest kardiyak çekilmiş ve tüm vücut amonyak ( 13 N-NH 3 )<br />
biyodağılımı değerlendirilmiştir.<br />
kontrolü yapıldı. Yarı ömrü çok kısa olduğundan, hızlı bir<br />
şekilde monşarj asansörü kullanılarak Mikro PET/BT<br />
ünitesine gönderildi.<br />
Görüntüleme; Sıçanlar sevofluran anestezi altındayken,<br />
ortalama 4 mCi aktivite, kuyruk veninden enjeksiyon yapılır<br />
yapılmaz, ‘list mode’da 15 dakikalık dinamik görüntü alındı.<br />
‘Random’, ‘scatter’ ve atenuasyon düzeltmesi yapılarak,<br />
iterasyon yöntemiyle aksiyel , sagital ve koronal kesitler elde<br />
edildi.<br />
RÜAG tesisinde Ar-Ge çatısı altında üretilecek her radyofarmasotiğin klinik öncesi görüntülenmesi (PET ve BT olarak)<br />
yapılabilir. Böylelikle hastaya verilme aşamasına gelmeden tutulum mekanizmasına bakılabilir.<br />
42