You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Turhal</strong> binlerce yıldan beri ilgi odağında olmasının neticesinde sayısız savaşların sonucunda<br />
farklı yönetimlerde kalmıştır. MÖ 745 yıllarında Asurlular MÖ 7000 yılarında Kimmerler, MÖ 612<br />
yıllarında Medler, MÖ 546 yıllarında ise İran asıllı Persler bu çevreyi (yöreyi) yönetimleri altına<br />
almışlardır. İskender'in ortadoğu seferi ardından büyük bir baskı dönemi yaşayan Anadolu<br />
eyaletleri, komutanlar arasında bölüşülmüş; Pers soylularından Ariaretes, Gaziura'yı başkent<br />
yapmıştır. Bizans sınırları içerisinde olduğu yıllarda küçük bir yerleşim birimi olan <strong>Turhal</strong>,<br />
Beylikler döneminde Eratna Beyliği sınırları içinde idi. 1399'da ilk kez Osmanlıların eline geçti.<br />
Ankara savaşından sonra Timur'un çekilmesi ile birlikte 1413'te kesin olarak Osmanlı<br />
topraklarına katıldı. 19. yüzyılın II. yarısında yöreyi etkileyen en önemli olay göçmenlerin gelişi<br />
idi. 1854-1878 Kırım savaşı, 1855-1859 Şeyh Şamil ayaklanması ve 1877-1878 Osmanlı-Rus<br />
savaşından sonra Anadolu'ya gelen Balkan ve Kafkas göçmenlerinin bir bölümü <strong>Turhal</strong> yöresine<br />
yerleştirilmişlerdir. Mütareke ve milli mücadele yıllarında <strong>Turhal</strong>, Mustafa Kemal'in önderliğinde<br />
tüm varlığını ortaya koymuş, Kurtuluş Savaşında yüzlerce şehit vermiştir.<br />
Zengin ve engin bir tarihe sahip olan bu güzel ilçe, Cumhuriyet döneminde de önemli ünlere<br />
olaylara şait olmuştur. Yurt ekonomisinde de önemli bir yere ve paya sahiptir. Temeli 1933'te<br />
dönemin Sanayi Bakanı Celal Bayar tarafından atılan ve açılışı 1934 yılında İsmet İnönü<br />
tarafından yapılan ve dünyanın en kaliteli şekerini üreten <strong>Turhal</strong> (Muammer Tuksavul) Şeker<br />
Fabrikası, <strong>Turhal</strong> Makina Fabrikası yöreye hayat vermiştir. Son yıllarda konfeksiyon (tekstil)<br />
alanında gerçekleşen yatırımlar, Antimuan madeni, Kevser süt ve yem fabrikaları ülke ve ilçe<br />
ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır<br />
Coğrafyası<br />
<strong>Turhal</strong>, Karadeniz Bölgesinin, Orta Karadeniz Bölümünde yer almaktadır. <strong>Turhal</strong> 40'-18' kuzey<br />
enlemi ile 36'-06 Doğu boylamının kesiştiği yerdedir. Yüzölçümü 911 km² dir. Şehir merkezi<br />
rakımı 493 tür. Yeşilırmak vadisinde bulunan <strong>Turhal</strong> ilçesi ; etrafı dağlar ve yüksek tepelerle<br />
çevrili 3 km genişliğinde 9 km uzunluğunda bir ova üzerinde bulunmaktadır. Çevredeki belli<br />
yükseltilerKesicik Tepe (1450 m), Kamalı Çal Tepe (1200 m), Mercimek Tepe (1201 m)<br />
Yeşilırmak Havzasında her yönden önemli olan <strong>Turhal</strong> Çöküntü alanı, Yeşilırmak ve ve<br />
yeşilırmaka karışan yan derelerin getirdiği malzeme ve aleviyonların birikmesinden meydana<br />
gelmiştir. Ovada ki yükseltiler batıdan itibaren sıralanan İskele Tepe, Kale Tepe, Varvara<br />
Tepesi, Eğer Tepe dikkati çeker.<br />
Kuzeyinde Amasya ili Erbaa ilçesi, güneyinde Pazar ilçesi, batısında Zile ilçesi, doğusunda <strong>Tokat</strong><br />
il merkezi yer almaktadır. Türkiye'nin en uzun akarsularından biri olan Yeşilırmak <strong>Turhal</strong>'ın şehir<br />
merkezinden geçmektedir. İlçede mevcut ormanlık ve fundalık alanların toplamı 40,386 hektar,<br />
tarım alanlarının toplamı 35,380 hektar, çayır ve meraların toplamı 8908 hektar, tarım dışı<br />
arazilerin toplamı 6426 hektardır.<br />
Nüfus<br />
<strong>Turhal</strong>, <strong>Tokat</strong> sancağına bağlı bir bucak merkezi iken 1923 mülki taksimatında da <strong>Tokat</strong> vilayeti<br />
sınırları içinde bucak olarak yer almıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarında kale etrafında kümelenmiş, 6<br />
mahallesi ve nüfusu 3000 civarında bir yerleşim yeri iken 1934 yılında şeker fabrikasının hizmete<br />
girmesinden sonra her alanda önemli gelişmeler kaydeden <strong>Turhal</strong>, 1942 yılında ilçe<br />
olmuştur.Dünün küçük kasabası, bugünün 30 mahallesi ile geniş bir alana yayılmış; Yeşilırmak’ın<br />
her iki yakasında genişlemeye devam etmektedir. Şeker fabrikası yapılıncaya kadar geçen süre<br />
zarfında <strong>Turhal</strong>’ın nüfusu net olarak bilinmemekle beraber yeterli gelişme ve nüfus artışının<br />
olmadığı ortadadır. Ancak 1935 yılı itibariyle 5687 olan nüfusun yıllar itibariyle hızlı bir artış<br />
gösterdiği görülmektedir.<br />
Yıl Toplam Şehir Kır