Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Karadeniz</strong> <strong>Ereğli</strong><br />
<strong>Karadeniz</strong> <strong>Ereğli</strong><br />
— İlçe —<br />
İlçe merkezinde yer alan tepe<br />
<strong>Karadeniz</strong> <strong>Ereğli</strong> Belediyesi logosu<br />
Türkiye'de yeri<br />
<strong>Karadeniz</strong> <strong>Ereğli</strong>
<strong>Zonguldak</strong> il sınırları içinde bulunan bir ilçedir. Türkiye’nin kuzeyinde, Batı <strong>Karadeniz</strong> Bölgesi'nde<br />
yer almaktadır. Yüzölçümü 782 km²dir. İlçeye bağlı 5 belde (Gülüç, Kandilli Armutçuk,<br />
Gökçeler Neyren, Çaylıoğlu Güneşli ve Ormanlı) ve 91 köy vardır.<br />
Nüfus<br />
Yıl Toplam Şehir Kır<br />
1927 veri yok 5.180 veri yok<br />
1935 veri yok 5.843 veri yok<br />
1940 veri yok 5.415 veri yok<br />
1945 veri yok 6.360 veri yok<br />
1950 veri yok 7.132 veri yok<br />
1955 veri yok 7.878 veri yok<br />
1960 veri yok 8.812 veri yok<br />
1965[4] 96.747 18.978 77.769<br />
1970[5] 111.298 28.904 82.394<br />
1975 [6] 141.084 45.992 95.092<br />
1980[7] 162.853 50.105 112.748<br />
1985[8] 181.548 54.837 126.711
Yıl Toplam Şehir Kır<br />
1990[9] 152.710 63.987 88.723<br />
2000[10] 159.808 79.486 80.322<br />
2007 [11] 170.371 94.736 75.635<br />
2008[12] 174.283 97.017 77.266<br />
2009[13] 174.727 98.545 76.182<br />
2010 [14] 174.750 100.075 74.675<br />
2011[15] 174.456 101.485 72.971<br />
2012[16] 173.933 102.828 71.105<br />
2013 [17] 174.185 111.449 62.736<br />
2014[18] 174.151 113.063 61.088<br />
2015[19] 173.886 114.274 59.612<br />
Mahalleler<br />
Şehir merkezine 31 mahalle bağlı olup adları Akarca, Bağlık, Balı, Belen, Belen Yeni, Bölücek,<br />
Dağlar, Elmatepe, Güldere, Göktepe, Hamzafakılı, Kavaklık, Kepez, Kestaneci, Kışla, Kırmacı,<br />
Kıyıcak, Kirmanlı, Kocaali, Korubaşı, Köseler, Murtaza, Müftü, Orhanlar, Ömerli, Ören,<br />
Sarıkokmaz, Süleymanlar, Topçalı, Uzunçayır ve Uzunmehmet'tir[20].<br />
Gülüç beldesine bağlı mahalle sayısı 4 olup, adları Gülüç Merkez, Bekyeri, Çengelburnu ve<br />
Örencik'tir.
Armutçuk (Eski adıyla Kandilli) beldesine bağlı mahalle sayısı 5 olup, adları Armutçuk Merkez<br />
(diğer adıyla Çamlık), Geyikbeli, Şehitlik, Uzunmehmet Yayla ve Yeni Mahalle'dir.<br />
Ormanlı beldesine bağlı mahalle sayısı 4 olup, adları Ormanlı Merkez, Sarıkaya, Seyitahmetli ve<br />
Sinitli'dir.<br />
Gökçeler (Eski adıyla Neyren) beldesine bağlı mahalle sayısı 5 olup, adları Gökçeler Merkez,<br />
Açıkhava, Kızılsu, Pazaryeri ve Yeni Mahalle'dir.<br />
Güneşli (Eski adıyla Çaylıoğlu) beldesine bağlı mahalle sayısı 5 olup, adları Çaylıoğlu<br />
Merkez, Asarlı, Güneşli, Hacıosmanlar ve Kocalar'dır.<br />
Çeşitli Bilgiler<br />
<strong>Ereğli</strong> sahilinden bir görünüm.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
İlçede 15 ağır sanayi kuruluşu, 81 orta ölçekli işletme faaliyet gösterir.<br />
Şehirde 5 modern hastane, 200'ü aşkın doktor vardır.<br />
<strong>Karadeniz</strong> <strong>Ereğli</strong> Müzesi’nde 3.000'i aşkın arkeolojik eser sergilenmektedir.<br />
<strong>Karadeniz</strong> <strong>Ereğli</strong>, sınırları boyunca 80 kilometrelik kıyı şeridine sahiptir. Yükleme ve<br />
boşaltma olanağı olan Türkiye'nin en büyük limanları ve balıkçı barınakları ile uluslararası<br />
nitelikte tersaneleri bulunmaktadır. İlçeye bağlı Kandilli (2003'ten önceki adı Armutçuk)<br />
beldesinde, Türkiye Taşkömürü Kurumu'na bağlı Armutçuk Müessesesi bünyesinde<br />
taşkömürü ocakları, ilçe merkezinde <strong>Ereğli</strong> Demir ve Çelik Fabrikaları (Erdemir)<br />
bulunmaktadır. Sadece <strong>Ereğli</strong> Demir ve Çelik Fabrikaları'nda 10.000'e yakın işçi<br />
çalışmaktadır. 2006 yılında açılan yeni tersaneler bölgesi 7.000 kişiye iş olanağı<br />
sağlamıştır. Gelecekte faaliyete geçecek Organize Sanayi Bölgesi ise 5.000 kişilik<br />
istihdam sağlayacaktır.<br />
İlçenin kıyıları boyunca, birçok doğal plajın yanı sıra; <strong>Karadeniz</strong> <strong>Ereğli</strong> Belediyesi,<br />
Erdemir Fabrikaları ve <strong>Karadeniz</strong> Bölge Komutanlığı’na ait kamp ve plaj tesisleri<br />
bulunmaktadır.<br />
Kent merkezi; sosyal alanlar, çevre düzenlemeleri ve ticari hareketliliğinden dolayı<br />
<strong>Zonguldak</strong> ve çevresinin çekim merkezi konumundadır. Bu nedenle gündüz saatlerinde<br />
<strong>Karadeniz</strong> <strong>Ereğli</strong>'nin nüfusu 200.000'i, araç sayısı da 60.000'i geçer.<br />
İlçe bazında alındığında Türkiye'de ilçe bazında kişi başına en fazla otomobil <strong>Karadeniz</strong><br />
<strong>Ereğli</strong>'de bulunmaktadır (AB ortalamasına en yakın yer)[kaynak belirtilmeli].<br />
İlçede Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilköğretim ve liseler ile özel okullarda 40 bin öğrenci<br />
öğrenim görmektedir. Ayrıca <strong>Zonguldak</strong> Bülent Ecevit Üniversitesi’ne bağlı <strong>Karadeniz</strong><br />
<strong>Ereğli</strong> Eğitim Fakültesi’nde 3.000’e yakın üniversite öğrencisi eğitim görmektedir.<br />
İlçe merkezinde 6 yaş üstü okuma-yazma oranı %93,8'dir
<strong>Ereğli</strong> eskiden Heraklia adıyla anılırdı. Eski Yunan mitolojisine göre tanrı Zeus'un oğlu<br />
Herkül üç başlı köpek olan Kerberos ile şu an ilçe merkezinde bulunan Cehennemağzı<br />
Mağarası'nda savaşmıştır. Cehennemağzı Mağarası zamanla biraz zarar görse de<br />
günümüzde koruma altındadır.<br />
Festivaller<br />
<strong>Karadeniz</strong> <strong>Ereğli</strong>’de her yıl 18 Haziran'da Osmanlı Çileği Kültür ve Sanat Festivali, temmuz<br />
ayının ilk haftası Uluslararası Sevgi Barış Dostluk Kültür ve Sanat Festivali ve aralık ayı<br />
içerisindeHamsi Festivali düzenlenmektedir. 22 Aralık 2002 tarihinde, 1. Hamsi Festivali<br />
kapsamında 2.002 metre uzunluğunda “Dünya’nın En Uzun Mangalı” rekoru kırılmaya çalışılmış,<br />
1.600 metrenin kabul edilmesi sonucu ilçe Guinness Rekorlar Kitabı'na adını yazdırmıştır.<br />
Tarihçe<br />
Ayrıca bakınız: Dilâver Paşa Nizamnamesi<br />
İlçe merkezinde yer alan Heraklesheykeli.<br />
<strong>Ereğli</strong>, tarihsel kökleri MÖ 2000'li yıllara uzanan çok eski bir kenttir. Bir uygarlık beşiğidir.<br />
Tarihsel veriler, ilçenin İyonlardan Türk egemenliğine kadar çok sayıda Anadolu Uygarlığını<br />
barındırdığını, bu şekilde bir uygarlıklar mozayiği oluşturduğunu göstermektedir. <strong>Ereğli</strong> bu<br />
özelliğini Batı <strong>Karadeniz</strong>’deki belli başlı iki doğal limandan birisine sahip olmasına borçludur.<br />
Ancak tarihsel veriler kıyı ticaretinin <strong>Ereğli</strong>’yi, hakkettiği gelişmişlik düzeyine ulaştırmakta yersiz<br />
kaldığını göstermektedir. Bunun nedeni, <strong>Ereğli</strong>'yi bir liman kenti olarak üretken iç kesimlere<br />
bağlayan karayollarının olmamasıdır, yani <strong>Ereğli</strong> birhinterlanda sahip olamamıştır. 1334 (1918)<br />
tarihli Müstakil Bolu Sancağı Salname-i Resmiyesi'nde de bu gerçek vurgulanmakta; <strong>Ereğli</strong>’nin<br />
önemli çapta bir ticari hareketliliğine kavuşamaması, iç kesimlerle irtibatının olmayışına<br />
bağlanmaktadır. <strong>Ereğli</strong>’yi geliştiren, 1848 yılında işletmeye açılan taşkömürü madeni ile 1965<br />
yılında işletmeye alınan <strong>Ereğli</strong> Demir ve Çelik Fabrikaları olmuştur. Bu dönemden itibaren sınai<br />
kentleşme sürecine giren ilçe, coğrafi yapısının da elverişli olması nedeniyle, giderek Batı<br />
<strong>Karadeniz</strong>’in ağır sanayi merkezlerinden birisi haline gelmiştir. <strong>Ereğli</strong> son yıllarda güçlü ekonomik<br />
yapısını ve gelişmiş sosyo-kültürel yaşamının doğal bir sonucu olarak uluslar arası barış<br />
ödüllerinden, ulusal çevre ödüllerine uzanan kentsel ve kültürel başarılara da sahne olmuş,<br />
kardeş ilçe anlaşmalarıyla Yunanistan’dan Almanya’ya kadar geniş bir bölge içerisinde sevgi,<br />
barış ve dostluk köprüleri kurmuştur.<br />
Şive
<strong>Ereğli</strong> ilçesinde kullanılan Türk şivesinin Batı Anadolu ağızları içindeki konumu Prof. Dr. Leyla<br />
Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması (Türk Dil Kurumu yayınları: 630, Ankara 1996)<br />
adlı çalışmasına göre şöyledir:.<br />
Erdemir<br />
<strong>Karadeniz</strong> <strong>Ereğli</strong>'de yerleşik Erdemir Demir ve Çelik üretim tesisleri.<br />
1954 yılında Sümerbank öncülüğünde, ilgili bakanlıklardan temsilcilerin yer aldığı bir komisyon<br />
oluşturularak ulusal demir çelik sanayisinin gerekliliği gündeme getirildi. 1959 yılında ise Sanayi<br />
Bakanlığı'nca kurulan bir heyet ile ABD'de Koppers şirketi tarafından yapılabilirlik etüdü ve tesisi<br />
kuracak şirketin statüsü üzerine çalışmalar başlatıldı. Koppers Associates SA, İş Bankası A.Ş.,<br />
Demir ve Çelik İşletmeleri Umum Müdürlüğü ile Ankara Ticaret ve Sanayi Odası yassı çelik<br />
üretecek şirketin kurucuları arasında yer aldı. Bu kuruluşlarca 1959 yılı sonunda imzalanan bir<br />
protokol ile kurulacak şirket için kanun tasarısı, Kurucular Anlaşması ve Şirket Esas Sözleşmesi<br />
gibi esasları hazırlamak ve yürütmek için bir müteşebbis heyeti seçildi. Türkiye'nin ilk yassı çelik<br />
üreticisi tesisinin kurulması için 12 Şubat 1960'ta Kurucular Anlaşması imzalandı. 28 Şubat 1960<br />
tarihinde kabul edilen 7462 sayılı bir kanunla <strong>Ereğli</strong> Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. (Erdemir)<br />
adıyla bir anonim şirket kurulması için Bakanlar Kurulu'na yetki verildi. Süratle sanayileşme<br />
hamlesi yapan Türkiye'de gerek mevcut sanayinin beslenmesi gerekse yeni sanayi kollarının<br />
kurulup gelişmesi için 11 Mayıs 1960'ta fabrikanın kuruluşu resmen tescil edildi. 1961 yılında<br />
başlayan inşaat ve montaj çalışmaları 42 ay gibi kısa bir sürede tamamlandı ve Erdemir, 15<br />
Mayıs 1965'te yaklaşık 0,5 milyon ton ham çelik ve 0,4 milyon ton yassı çelik kapasitesiyle<br />
üretime başladı. Türkiye'nin en büyük sanayi yatırımlarından olan 1,5 milyar dolar tutarındaki<br />
Kapasite Artırma ve Modernizasyon Yatırımları (KAM I ve KAM II) 1996'da tamamlandı. 1998<br />
yılında <strong>Karadeniz</strong>'in ve Türkiye'nin en büyük limanlarından olan Yeni Liman Tesisleri hizmete<br />
girdi. 1999'da Kalay/Krom Kaplama Tesisi'nin, 2001 yılında Erenco'nun kurulması büyüme<br />
stratejileri doğrultusundaki ilk adım oldu. 2002'de ERDEMİR Çelik Servis Merkezi faaliyete<br />
başlarken, İSDEMİR, ÇELBOR ve ERDEMİR Romanya satın alındı. Bunu 2004 yılında<br />
ERDEMİR Lojistik ile ERDEMİR Gaz'ın kurulması ve ERMADEN'in satın alınması izledi. Böylece<br />
Erdemir, Türkiye'nin en büyük şirketler topluluğundan biri haline geldi. Özelleştirme<br />
doğrultusunda Erdemir, 27 Şubat 2006'da 2 milyar 960 milyon $'a OYAK'a devredildi. 2008<br />
yılında Yeni 1 No.lu Yüksek Fırın "Ayşe" üretime başladı.<br />
<strong>Ereğli</strong> Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.'nin amiral gemisi olduğu ERDEMİR Grubu'nda; 2001<br />
yılında kurulan Erenco (Erdemir Mühendislik Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş.) ve<br />
ERDEMİR Çelik Servis Merkezi, 2002 yılında alınan ERDEMİR Romania S.R.L., İSDEMİR<br />
(İskenderun Demir ve Çelik A.Ş.) ve ÇELBOR Çelik Çekme Boru San. ve Tic. A.Ş, 2004'te<br />
kurulan ERDEMİR Lojistik A.Ş., ve ERDEMİR Gaz San ve Tic A.Ş. ile aynı yıl satın alınan<br />
ERDEMİR Madencilik San. ve Tic. A.Ş., yer almaktadır.
Change language