Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1. BÖLÜM: TOPRAK VE EKOLOJİ<br />
TOPRAĞIN YAPISI<br />
Toprak, jeolojik olarak ”ana materyal” adı verilen çeşitli kayaların, fiziksel ve kimyasal ayrışması<br />
sonucu oluşan, içinde bakterilerden solucanlara, mantarlardan bitkilere kadar farklı canlı<br />
organizmaları barındıran, bitkilere besin sağlayan ve kalınlığı birkaç milimetre ile birkaç metre<br />
arasında değişen bir örtüdür.<br />
Oluşması yüzlerce, binlerce yıl süren ve karmaşık yapısıyla bilim insanlarını şaşırtmaya<br />
devam eden bu güçlü, zengin ama narin yapıyı, ormansızlaşmadan yapılaşmaya kadar insan<br />
faaliyetlerinden kaynaklanan çeşitli etkiler nedeniyle büyük bir hızla kaybediyoruz.<br />
İklim koşullarına göre farklılık gösterse de, toprağın oluşabilmesi için, ana materyalin çok<br />
uzun bir süreçte çözülmesi, çözülen bu ana materyale bitki ve hayvanlardan oluşan çeşitli<br />
canlıların yerleşmesi, toprakta yıkanma ve birikme olaylarının gerçekleşmesi gerekir. Ana<br />
materyal çözüldükçe, ortaya çıkan besin maddeleri bitkiler tarafından alınabilir duruma<br />
gelir ve böylece yosun, liken ve çeşitli otsu bitkiler yerleşmeye başlar. Bu bitkisel organik<br />
maddenin toprak üzerinde birikmesi ve ayrışmasıyla diğer canlılar, mikro flora ve fauna<br />
ortama yerleşmeye başlar. Bitki örtüsü zamanla geliştikçe, toprak besin maddeleri yönünden<br />
zenginleşerek diğer canlıların çoğalmasını sağlar.<br />
İç Anadolu Kapadokya<br />
bölgesindeki volkanik<br />
tüf kayaç devamlı<br />
aşınmaktadır.<br />
Sonuçta, ana materyalin üzerinde bitki örtüsünü besleyen, bitkilere durak görevi yapan,<br />
içerisinde çeşitli canlıların yaşadığı ve kimyasal olayların durmaksızın devam ettiği, canlı bir<br />
katman meydana gelir. Bu canlı katmana toprak adı verilir.<br />
Doğal süreçte kayaçlardan toprak oluşması oldukça uzun zaman gerektirir. Bir cm toprak<br />
tabakasının oluşabilmesi için en az 300-1000 yıl geçmesi gerekir.<br />
Günümüzde toprak bilimi hâlâ birçok bilinmeyeni barındırıyor. Bazı bilim insanları, uzay ve<br />
diğer gezegenlerle ilgili bildiklerimizin, toprak hakkında bildiklerimizden daha fazla olduğunu<br />
söylüyor. Bunun başlıca nedeni, toprağın sürekli olarak çok karmaşık süreçlerden geçen,<br />
canlı ve cansız çok sayıda bileşenin etkileşimi ile devamlı bir devinim halinde bir yapı olması.<br />
Toprağın altı, yüzeyinde olduğundan çok daha yoğun ve hareketli bir yaşamı barındırır.<br />
İnanması zor olsa da, bir sığır sürüsünün otladığı çayırın altında, toplam ağırlıkları sığırlardan<br />
daha fazla olan binlerce farklı organizma yaşar.<br />
5
Change language