E80193_Mysli i slowa
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
17<br />
O LEKTURZE<br />
Fraszki pisał Kochanowski przez całe życie. Są wśród nich utwory o tematyce filozoficznej, obyczajowej, politycznej,<br />
autotematycznej, miłosnej, a także biesiadnej, czyli zabawowej.<br />
1. Wskaż wyrazy, w których wypowiadająca się osoba ujawnia<br />
swoją obecność. Jakiego charakteru dzięki temu nabiera ta<br />
poetycka wypowiedź?<br />
2. Zdecyduj, czy osobę wypowiadającą się we fraszce można<br />
utożsamić z Janem Kochanowskim. Uzasadnij swoje zdanie.<br />
3. O czym jest fraszka Na swoje księgi? Jak ten temat został<br />
rozwinięty przez poetę? Weź pod uwagę także zakończenie<br />
utworu.<br />
4. Wyjaśnij, w jakim celu – twoim zdaniem – w utworze<br />
zostały przywołane antyczne postaci.<br />
Jan Kochanowski<br />
Na dom w Czarnolesie<br />
Panie, to moja praca, a zdarzenie 1 Twoje;<br />
Raczyż błogosławieństwo dać do końca swoje!<br />
Inszy 2 niechaj pałace marmórowe 3 mają<br />
I szczerym złotogłowem ściany obijają,<br />
Ja, Panie, niechaj mieszkam w tym gniaździe ojczystym,<br />
A Ty mię zdrowiem opatrz i sumnieniem czystym,<br />
Pożywieniem ućciwym, ludzką życzliwością,<br />
Obyczajmi znośnymi, nieprzykrą starością.<br />
1. Kto jest odbiorcą tej poetyckiej wypowiedzi? Skąd to wiemy?<br />
2. Jak charakter wypowiedzi (pamiętaj o jej adresacie) wpływa<br />
na styl fraszki Na dom w Czarnolesie? Jakimi środkami<br />
językowymi ten styl jest podkreślony?<br />
3. Wymień wartości, o których jest mowa w utworze.<br />
Uszereguj je od najważniejszej według ciebie.<br />
4. Kim są inszy? Z czego wynika ich odróżnienie od ja?<br />
5. Skomentuj pierwszy wers fraszki. Co, według ciebie, oznaczają<br />
wyrażenia moja praca i zdarzenie Twoje? Jakie relacje zachodzą między nimi?<br />
MAM POJĘCIE<br />
Fraszki (wł. frasca – dosłownie 'gałązka',<br />
przenośnie 'drobiazg, błahostka')<br />
to krótkie wierszowane utwory,<br />
podejmujące różnorodną tematykę,<br />
czasem o żartobliwym charakterze.<br />
Często kończą się wyrazistą puentą.<br />
MAM POJĘCIE<br />
Do liryki bezpośredniej należą<br />
utwory liryczne o wyraźnie zaznaczonej<br />
(za pomocą zaimków, na przykład<br />
ja, mnie, mój, moje, i czasowników<br />
w 1. osobie liczby pojedynczej)<br />
obecności wypowiadającego się<br />
podmiotu, który wyraża swoje myśli,<br />
odczucia, refleksje w postaci bezpośredniego<br />
wyznania. Wypowiedź<br />
nabiera dzięki temu subiektywnego<br />
charakteru.<br />
MAM POJĘCIE<br />
Autotematyzm polega na wplataniu<br />
do utworu literackiego uwag i refleksji<br />
dotyczących powstawania tego<br />
utworu, jego treści, formy oraz samego<br />
twórcy i procesu tworzenia.<br />
1<br />
zdarzenie – dar, pomyślność (zesłana przez Ciebie)<br />
2<br />
inszy – inni<br />
3<br />
marmórowe – marmurowe
Change language