Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
I Melanipe’nin mızrakla yaraladığı aslan<br />
Amazonlar, kadın savaşçılar olarak bilinirler.<br />
İsimlerinin “mezoz” dan (memesiz) türediği<br />
iddia edilir. Değişik dillerden gelen<br />
kökenlerine göre; aykırı kadınlar, erkek<br />
avcısı ya da başkaldıran kadınlar anlamına<br />
da gelmektedir. Kafkasya Amazonları,<br />
çocuklarına kertenkele çorbası içirdikleri<br />
için de bu aykırı kadınlar için Sarmatyan<br />
tanımlaması kullanılır.<br />
Sağ memelerini kestikleri iddia edilir.<br />
Bunu, ok atmalarını engellediği için, ya<br />
da kadınlığa karşı çıkışın sembolü olarak<br />
yaptıkları iddia edilirdi. Heykel, resim<br />
ve mozaiklerde mastektomili olarak çok<br />
nadiren tasvir edilmişlerdir. Çocukluk<br />
yaşta iken gelişmemesi için “meme tomurcuğunun”<br />
eksizyonu veya sıkı sıkı<br />
sarılması daha sık başvurulan yöntemlerdir.<br />
Soylarının devamı en büyük sorundu.<br />
Savaşta adam öldürenler, yurtlarını<br />
Gargarianlardan ayıran dağlara<br />
çıkar, kemerlerini çözer, hamile kalarak<br />
dönerlerdi. Kızları kendileri büyütür,<br />
erkekleri Gargarianlara verirlerdi.<br />
Baş kaldıran bu kadınların ana yurdu<br />
ülkemizde Terme - Samsun’dur. Anadolu’da<br />
ata binmek onlarla başlamıştır.<br />
Karadeniz kıyısında devlet kurdukları,<br />
Avrupa içlerine ve Atina’ya kadar sefer<br />
yaptıkları anlatılır. Bu kadar uzak diyarlara<br />
seferler yapan Amazonların, Fırat<br />
nehri yerleşim bölgelerine gitmemeleri<br />
düşünülemez.<br />
Şanlı Urfa’nın Halepli Bahçe mevkiinde<br />
2007 yılında kentsel dönüşüm çalışmaları<br />
yapılırken tarihi kalıntılar bulunması<br />
üzerine arkeologlarca araştırmalar başlatılmış.<br />
Soğuk bir14 Şubat sevgililer<br />
gününde de “Edessa Güzeli” kazı yerinde<br />
tüm güzelliği ile gözükmüş ve ekibin<br />
sevgilisi olmuş. Bu, aynı zamanda mozaik<br />
ve Amazon tarihinin yeniden yazılmasının<br />
dönüm noktası sayılabilir. Kazılar sürdükçe<br />
ortaya çıkan mozaiklerde Amazon kraliçeleri<br />
Hippolite, Melanipe, Antiope ve<br />
Pentesileya savaş yerine av sahnelerinde<br />
resmedilmişlerdir, savaşta değil…<br />
Melanipe’nin yer aldığı mozaik, benim<br />
en çok ilgimi çeken oldu. At sırtında bütün<br />
güzelliği ile duran kraliçe, elindeki<br />
mızrağı aslana saplamaktadır. Mızrak<br />
kullanımına sınırlama gelmemesi ve sağ<br />
kolunu tüm gücü ile kullanması için,<br />
kraliçenin sağ göğsü örtüsüzdür. Yaralı<br />
aslanın ve kraliçenin tasviri olağanüstü<br />
canlı ve renklidir. Mozaik taşları, çok<br />
küçük (ortalama 4 mm) boyutta ve tüm<br />
doğal renkleri içeren taşlardır ve Fırat<br />
nehri kıyılarından bulunmuşlardır. Hele<br />
de gölge tonlamalarına hayran olmamak<br />
elde değil.<br />
Mozaikler, bugüne kadar adları memesize<br />
çıkan savaşçı kadınların, hal, hareket<br />
ve giyimleri ile kadınsılığı önemsediklerini<br />
de göstermektedir. Hatta Plastik<br />
ve Rekonstrüktif cerrahi ile uğraşan<br />
meslektaşlarımızın bu figürleri sembol<br />
olarak kullanabilecekleri kadar da estetikler.<br />
Yaşadığımız coğrafyanın tarih ve kültüründe<br />
önemli yer tutan Amazonlara<br />
karşı bizim ihmalimiz, mozaiklerin hepsi<br />
gün yüzüne çıktıkça sahiplenmeye dönüşecektir.<br />
Kaynaklar<br />
1. http://www.turkcebilgi.com/ansiklopedi/amazonlar<br />
2. http://tr.wikipedia.org/wiki/Amazonlar<br />
3. http://www.nationalgeographic.<br />
com.tr/ngm/0708/konu.aspx?Konu=5<br />
4. http://www.urfakultur.gov.tr/yayinlarimiz/41.pdf<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong> I <strong>Aralık</strong> <strong>2012</strong><br />
81 I