20 ақпан, 2020 жыл №20 (15490)

SARYARQA

Павлодар облыстық газеті

1929 жылғы 15 ақпаннан шығады

SAMALY

20 ақпан, бейсенбі

2020 жыл

№20 (15490)

ssamaly29@gmail.com

www.saryarka-samaly.kz

facebook.com/saryarka15

@saryarka_samaly

Майдангер хаттары –

ғаламторда

Нақпа-нақ

«Ауыл - ел бесігі»:

биыл өңірде

18

ауылды

көріктендіру

мақсат етіліп

отыр

АГРОБИЗНЕС

САПАЛЫ ТҰҚЫМ -

МОЛ ӨНІМ КЕПІЛІ

ТІКЕЛЕЙ ЖЕЛІ

5

бет

БИЗНЕС БАСТАУДЫҢ

ЖОЛЫ ҚАНДАЙ?

Суретті түсірген - Жансері Съезбек.

С.Торайғыров атындағы облыстық кітапхананың ресми сайтында Ұлы

Отан соғысындағы Жеңістің 75 жылдығына орай «Виртуалды музей» деп

аталатын жаңа бөлім іске қосылды. Онда соғыс тақырыбына арналған

жергілікті қаламгерлердің кітаптары мен майданнан келген хаттардың

және құнды құжаттардың цифрлық нұсқалары жарияланады. Бұдан

былай Ертіс-Баян өңірі майдангерлеріне қатысты мәліметтерді ғаламтор

ресурсынан оңай тауып алуға болады.

Алдағы нөмірлерде:

Жалғасы 2-бетте

АБАЙ ӘЛЕМІ

6-7

беттер

АБАЙДЫҢ ҒЫЛЫМИ

ОЙЛАРЫ

СЕНБІДЕ

«Жас times»:

ЖАС ДИЗАЙНЕРДІҢ

ЕРЕКШЕ ЖОБАСЫ

Небары 15 жасынан бастап-ақ қайырымдылықпен

айналысып, түрлі киім үлгілерін

жасап жүрген Айдан Кәрімнің жеткен жетістігі

аз емес.

СЕЙСЕНБІДЕ

«Ұлы Жеңіске - 75 жыл»:

«БІР ҚАП БИДАЙ»

Сол күні анам алаңдаумен жүргенін

айтпаса да білгендей

болдық. Бірақ сұрауға дәтіміз

бармады...

8

бет

2

20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл АҚПАРАТ

SARYARQA SAMALY

Майдангер

хаттары –

ғаламторда

Облыстық филиалда –

жаңа төраға

Бұрнағы күні өңірімізге жұмыс сапарымен «Nur Otan» партиясы

Төрағасының бірінші орынбасары Бауыржан Байбек келді. Құрметті

мейман облыс орталығындағы Екінші Павлодар мөлтек ауданының

және Новочерноярка ауылының тұрғындарымен, «Нефтехим

LTD» ЖШС-нің жұмысшыларымен кездесіп, мәселелерін тыңдады.

Сондай-ақ облыс әкімі Әбілқайыр Сқақовтың партияның өңірлік

филиалының төрағасы болып сайлануына орай кезектен тыс өткен

конференцияға қатысты.

Мұрат АЯҒАНОВ

Басы 1-бетте

Тілеуберді САХАБА

Кітапхана ұжымы жыл басында Ұлы

Жеңістің 75 жылдығына орай «Ерлікке тағзым»

жобасын бастап, осы бағытта әртүрлі іс-шара

ұйымдастырып келеді. Жаңадан құрылып жатқан

электронды музей де осы жоба аясында қолға

алынып отыр.

Облыстық кітапхананың бөлім меңгерушісі

Марал Тәженованың сөзінше, «Виртуалды

музей» жобасының өзі бес бөлімнен тұрады.

Бірінші бөлім соғыс тақырыбына арналған

кітаптарға тиесілі. Оған жергілікті қаламгерлердің

40-қа жуық еңбегін сканерлеп орналастырыпты.

Олардың арасында Қазақстан

Жазушылар одағының мүшесі Ғалымбек

Жұматов, тарихшы Бекболат Хазыров, журналист

Сергей Горбунов, өлкетанушы Еркін

Мундуинов секілді жерлестеріміздің еңбектері

бар. Екінші бөлімге соғыс жылдарында аймағымызда

таралған газеттердің электрондық

нұсқалары салынған болса, үшінші бөлімге

соғыс тарихы туралы шетелдік сайттар мен

интернет жүйесіндегі мұрағаттардың сілтемелері

орналастырылуда. Төртінші бөлімнен майданнан

келген хаттарды оқи аласыздар. Сондай-ақ,

жергілікті батырлар мен соғыс ардагерлерінің

марапат қағаздарын және басқа да

құнды құжаттарын табуға болады. Соңғы

бөлім фотогалерея деп аталады. Одан

шайқас жылдарында түсірілген фотолар

топтастырылған.

- Мақсатымыз – ғаламтор кеңістігін пайдаланатын

азаматтарға Ұлы Отан соғысына

қатысты өлкетану құжаттарын қолжетімді

қылу. Аталмыш жобаның сәтті жүзеге асуына

жергілікті тұрғындар да өз үлестерін қоса алады.

Яғни, Отан алдындағы азаматтық парыздарын

майдан даласында өтеген аталарының және

басқа да туыстарының суреттері сақталған

болса біздің кітапханаға алып келуге болады. Біз

суреттердің сканерлік нұсқасын алып қаламыз

да сайтқа жүктейміз. Сондай-ақ, кезінде

майданнан келген хаттар мен марапат

қағаздарын да тапсырсаңыздар деген ұсыныс

бар. Себебі, үйдегі жеке альбомда немесе

сөмкеде сақталған суреттер мен құжаттардың

сапасы уақыт өткен сайын бұзыла береді.

Сондықтан мұндай құнды дерек көздерін

цифрлық форматқа айналдырып, ғаламтор

кеңістігінде сақтауға кеңес береміз, -

дейді Марал Тәженова.

Кітапхана ұжымы осы бағытта жергілікті

Әскери Даңқ музейімен және мемлекеттік

облыстық архивпен бірге жұмыс жүргізбек.

Себебі, бұған дейін цифрлық жүйеге

түспеген хаттар мен құжаттардың көпшілігі

сол мекемелерде сақтаулы. Сонымен

қатар, аудандық және ауылдық кітапхана

қызметкерлеріне де осындай ұсыныс жолдапты.

Олар өз өңірлерінен соғысқа қатысты тарихи

дүниелерді іздеп табатын болады. Кітапхана

сайтындағы «Виртуалды музей» жобасының

тұсаукесер шарасы Жеңіс күні мерекесі

қарсаңында ұйымдастырылады.

С

«Nur Otan» партиясы Төрағасының

бірінші орынбасары Бауыржан

Байбек әуелі облыс әкімі Әбілқайыр

Сқақовпен Павлодар ауданына қарасты

Новочерноярка елді мекеніне барды.

Қалаға жақын орналасқан ауылда

бүгінде 16 көппәтерлі тұрғын үйдің

жылу мәселесі шешілуде. Бұл

үйлерде тұрып жатқан тұрғындар

пәтерлерін пеш жағып жылытады.

Жұртшылық орталықтандырылған

жылу қазандығы болса екен дейді.

Белгілі болғандай, қазіргі уақытта

мұнда көпшілік жылдар бойы күткен

қазандықтың құрылысы жүргізіліп

жатыр. Ол келешекте әлгі баспаналарды

ғана емес, ауылдағы мектеп,

балабақша, дәрігерлік амбулатория

сынды жалпы саны бес бірдей

әлеуметтік нысанды жылытады деп

күтілуде.

– Бұл жобаның жүзеге асырылуын

«Nur Otan» партиясы өз бақылауына

алды, – деп атап өтті Б.Байбек.

Бұдан кейін құрметті мейман

полипропилен мен метил-трет-бутил

эфирін өндіретін «Нефтехим LTD»

ЖШС-нің жұмысшыларымен жүздесті.

Тараптар әлеуметтік және еңбек

қатынастары саласындағы мәселелерді

талқылады.

– Қазіргі кезде Павлодар облысы

еліміздің өнеркәсіп және энергетика

саласындағы көшбасшыға айналды, –

деді партия Төрағасының бірініш

орынбасары. – Елбасының бастамасы

бойынша қолға алынған Индустрияландыру

бағдарламасының нәтижесінде

өңірде мыңдаған жұмыс орындары

құрылды. Аймақта азаматтарды

жұмыспен қамтумен қатар, еңбек

етудің жайлы және қауіпсіз шарттарын

қалыптастыру қажет. Ол үшін бастауыш

партия ұйымдары кәсіподақтармен

бірлесіп, кәсіпорындардың басшылығына

қызметкерлердің шағымдары мен

өтініштерін жеткізулері тиіс. Кез келген

мәселені назардан тыс қалдыруға

болмайды. Бұл дегеніміз «Халық үніне

құлақ асатын мемлекет» концепциясын

тәжірибе жүзінде іске асыру болып

табылады.

Партия делегациясы облыс

орталығындағы Екінші Павлодар

шағын ауданына барып, ондағы жеке

үйлердің тұрғындарымен кездесті. Мұнда

соңғы екі-үш жылдан бері жерасты

сулары көтеріліп, әр көктем сайын

үйлерге қауіп төндіреді. Биыл қар

көп түсті. Сәйкесінше жазғытұрым

қар ерігенде баспаналар тағы қиын

жағдайда қалуы мүмкін. Павлодар

қаласының әкімі Қайрат Нүкеновтің

Суреттерді түсірген – Валерий Бугаев.

айтуынша, мәселені шешу үшін аталған

аумақта кәріз желісі тартылып жатыр.

Бауыржан Байбек партияластарына бұл

жұмысты бақылауға алып, желілер

сапалы түрде тартылуын қадағалауды

тапсырды.

Сондай-ақ бұл күні «Nur Otan»

партиясының облыстық филиалында

Б.Байбектің төрағалығымен XXIX

кезектен тыс конференция өтті. Шарада

аймақ басшысы Әбілқайыр Сқақов

партияның облыстық филиалының

төрағасы болып сайланды. Бауыржан

Байбек жаңа төрағаның жетекшілігімен

ұйымның павлодарлық өкілдері

азаматтардың мәселелерін шешуді

жалғастырып, өңірде жүзеге асырылатын

жобаларға партиялық сапалы

бақылау жүргізетіндеріне сенім

білдірді.

SARYARQA SAMALY

АЙНА 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл 3

Аламан бәйге күтіп тұр

Оралхан ҚОЖАНОВ

Өңірлік коммуникациялар қызметінде

өткен брифингте Ертіс ауданының

әкімі Аян Бейсекин осы және өзге де

жобалар жайлы тарқатып айтып берді.

«Алмалы бақ» жобасы «Түркі әлемінің

генезисі» атты арнайы бағдарлама

аясында жүзеге асуда. Былтыр бұл

мақсатқа 740 мың теңге қаражат

жұмсалған.

- «Көне ғасыр күмбірі» жобасы

шеңберінде балалар өнер мектебінің

базасында этнофольклорлық ансамбль

құрылды. Бұл бағытқа 800 мың теңге

бөлініп, ұлттық аспаптар сатып

алынды. «Туған жер» бағдарламасы

аясында Түгел батырдың қорымы

ретке келтірілді. «Мектепке тағзым»

акциясы шеңберінде мектеп түлектері

жалпы сомасы 20 миллион 300 мың

теңге қаражат жинап, қажетті құралжабдықтар

жеткізілді. «Ауыл – ел

бесігі» бағдарламасы аясында Ертіс

ауылына республикалық бюджеттен

216 миллион теңге, облыстық

бюджеттен 19 миллион теңге

қаражат бөлініп, әжептәуір жұмыстар

Өткен жылы

Елбасының

«Рухани жаңғыру»

бағдарламасы аясында

Аққулы ауданының

Жамбыл және Потанин

орта мектептерінде

мұражайлар ашылды.

Онда сол ауылдардың

тарихы және елді

мекендердің дамуы

жолында ұзақ жыл

тер төккен адамдар

туралы мол мәлімет

сақталған.

Былтыр Ертіс ауданында «Рухани жаңғыру» бағдарламасы

шеңберінде келелі істер қолға алынған. Мәселен, өңірдің

экологиялық ахуалын жақсарту мақсатында «Алмалы бақ»

жобасы жүзеге асып, 200 түп алма ағашы отырғызылыпты.

Биыл бақ аумағына футбол алаңы мен хоккей корты салынып,

Wi-Fi жүйесі іске қосылмақ.

атқарылды. Атап айтсақ, көшелерді

жарықтандыру, аудандық аурухананы

күрделі жөндеу, жолдарды ретке

келтіру шаралары қолға алынды, -

дейді аудан басшысы.

Ауданның ауыл шаруашылығы

тауарын өндірушілері демеушілік

көрсетіп, сиырқұйымшақтанып

кеткен «Ақ бұлақ» бағдарламасының

аяқталуына үлестерін қосуда. Осы

орайда, былтыр Нұр-Сұлтан қаласында

өткен «Жомарт жүрек» конкурсында

«Сағынбай» шаруа қожалығының

басшысы Сағынбай Уабов лауреат

атанған. Ертіс ауданындағы еріктілер

қозғалысын алға сүйреп жүрген

Сағынбай Уабов «Ерен еріктілік» номинациясында

үздік шықты. Осыдан 3

жыл бұрын құрылған шаруашылық

ауданның ауыл шаруашылығы

саласының дамуына да өзіндік үлесін

қосуда. Аталған шаруашылық ауыл

мектебінде балаларды ыстық тамақпен

қамтамасыз етуге, спорттық-мәдени

шаралардың өтуіне қаржылай қолдау

көрсетіп келеді.

Жерлес ақын Иса Байзақовтың

120 жылдық мерейтойына орай

республикалық аламан бәйге өткізу

жоспарлануда.

Бабалар мұрасы

жаңғырады

- Көптеген шараны ұйымдастырғымыз

келеді. Алайда көрпемізге

қарай көсілуге мәжбүрміз. Аудан

бюджетінен мол қаражат бөлу мүмкін

емес. Бұл ретте, жергілікті кәсіпкерлермен

келіссөздер жүргізілуде.

Аламан бәйгеден бөлек, айтыс

ұйымдастыру ойда бар. Жалпы,

спорттық-мәдени шаралар да кестеге

сай өткізілетін болады. Негізгі шара

тамыз айында Иса ақынның туған жері –

Үлгілі ауылында ұйымдастырылады, -

дейді А.Бейсекин.

ӨҢІР

Жобалар

жалғасады

«Рухани жаңғыру» бағдарламасы басталғаннан

бері Успен ауданында 240 іс-шара

ұйымдастырылып, оған 10 мыңнан астам

тұрғын қатысты. Ал былтыр қоғамдық

маңызы бар 50 мәдени жоба жүзеге асқан.

Осы бағыттағы жұмыстарға 3 620 000 теңге

жұмсалған.

Нұржайна ШОДЫР

Бұл жөнінде өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен

баспасөз мәслихатында Успен ауданының әкімі Николай

Дычко мәлім етті. Оның айтуынша, аталмыш бағдарлама

аясында өңірде ұйымдастырылған ірі іс-шаралардың қатарында

«Ауылым - алтын бесігім», «Берік отбасы», «Табиғатты аяла»,

«Жас қорғаушы» жобалары бар. Олардың әрқайсысы жоғары

деңгейде өткізілген.

- Жалпы, «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында

ауданда жоғарыда аталғандардан басқа да қызықты әрі

мазмұнды көп жобалар қолға алынды. Атап айтар болсақ,

«Туған жер» арнайы жобасы бойынша облыс орталығындағы

Г.Н.Потанин атындағы тарихи-өлкетану музейінде Успен ауданынан

шыққан белгілі адамдарға арналған шығармашылық

көрме мен «Туған ел тұлғалары» атты талантты жандардың

кездесу кеші ұйымдастырылды. Сондай-ақ, «Мектебіме тағзым!»

жобасы аясында аудан түлектері кезінде өздері білім алған

алтын ұя мектептеріне қомақты көмек көрсетті. Ұлттық

мәдениетті дамыту мақсатында өңірдегі 6 мектепте домбыра

сыныптары ашылды, - деді Николай Дычко. Сондай-ақ, ол

Успен ауданы - қоныс аудару бағдарламасы табысты жүзеге

асып жатқан өңірлердің бірі екенін айтып, көшіп келген

ағайынның жаңа ортаға тез бейімделіп кетуіне бағытталған

жұмыстардың жүйелі жалғасып жатқанын да атап өтті.

- «Рухани жаңғыру» бағдарламасында қазақ халқының

ұлттық құндылықтарын насихаттауға басымдық берілген.

Осы мақсатта біз жыл сайын «Ерулік беру» дәстүрін өткізуді

жоспарлап отырмыз. Яғни, ауданымызға қоныс аударушыларды

жылы жүзбен қарсы алып, жаңа көршілерге дәм

татқызамыз. Сол арқылы алыс-жақыннан келген ағайынмен

ортақ тіл табысып, береке-бірлікті сақтап қалуды мақсат

етіп отырмыз. Бұл бағытта жүзеге асып жатқан «Түркі

әлемінің генезисі» арнайы жобасы аясында ауданымызға

Түркістан, Батыс Қазақстан облыстары мен Қытай Халық

Республикасынан қоныс аударушыларға арнап ерулік беру

рәсімі сәтті ұйымдастырылды, - деді аудан әкімі.

Айта кетерлігі, Успен ауданында бұл аталғандардан

бөлек, «Дала фольклоры мен музыкасының мың жылы»

арнайы жобасы шеңберінде республикалық деңгейде «Ән

мен жырдан ақ шашу» атты дәстүрлі әндер фестивалі өтті.

Ал облыстық деңгейде «Ұлы дала ұлағаты» атты ақындар

айтысы ұйымдастырылды. Бұл бағыттағы жобалар алдағы

уақытта да үздіксіз жалғасын таппақ.

СЕМИНАР

Жастарға

берері мол


Бұл туралы өңірлік коммуникациялар

қызметінде өткен брифингте

Аққулы ауданының әкімі Абзал

Балғабаев айтты.

- «Рухани жаңғыру» бағдарламасы

аясында «Жас саяхатшы» жобасын

жүзеге асырдық. Мақсаты – мектеп

оқушыларының тарихи танымын

кеңейту, еліміздің қасиетті жерлерін

көрсету. Жоба аясында өңіріміздің бір

топ оқушысы Нұр-Сұлтан, Түркістан,

Көкшетау және Петропавл қалаларына

саяхатқа барды. Аталмыш жобаны

іске асыруға қажетті қаражат

демеушілер есебінен бөлінді. Жалпы,

біз өңіріміздегі меценаттармен тығыз

байланыста жұмыс істейміз. Өнерге,

білімге жанашыр азаматтардың

қолдауын жиі көріп келеміз. Өткен

күзде «Мектебіме тағзым» акциясы

барысында Малыбай, Жамбыл, Қазы,

Потанин, С.Сатыбалдин мектептерінің

түлектері өздері оқыған білім

ордаларына заманауи құрал-жабдықтар

сатып алуға көмек көрсетті, -

дейді Абзал Әбілхақұлы.

Ауданда «Қазақстанның киелі

жерлерінің географиясы» жобасы

бойынша 10 сакралды орын

анықталып, арнайы карта әзірленді.

Оның үшеуі - Мерғалым ата бейіті,

Сары бәйбіше бейіті, Малыбай көлі

облыстық тізімге енген. 2019 жылы

аталған тарихи орындардың аумағын

қоршау, абаттандыру жұмыстары

жүргізіліп, анықтамалық тақтайшалар

орнатылды. Сондай-ақ, Мерғалым

ата мен Сары бәйбіше зиратының

басында қонақүй құрылысы басталды.

Ол осы жылы іске қосылады. Бұдан

бөлек, тарихи орындарға апаратын

жолдар жөнделеді. Өткен жылы

Tuzcity жобасы аясында Ямышев

ауылының Тұзқала көлі демалыс

аймағында 7 киіз үйден құрылған

этноауыл ашылған болатын. Көл

суының түрлі жараларға әсер ететін

емдік қасиеті бар. Жобаға жалпы

сомасы 6 миллион теңге қаражат

жұмсалды. Сегіз қанатты киіз үйлерде

демалушыларға ұлттық тағамдар

ұсынылып, мерекелік шаралар

ұйымдастырылды. Өткен жылы

демалыс аймағында 10 мыңнан

астам адам демалды.

Биыл «Рухани жаңғыру»

бағдарламасы аясында Аққулы

өңірінде үш ірі жоба жоспарлануда.

Біріншісі – Абай Құнанбаевтың

175 жылдығына арналған «Абай

үні» театралды керуен жобасы.

Мерзімі – ақпан-тамыз айлары. Жоба

негізінде Хәкім Абайға арналған үш

кезеңнен тұратын шығармашылық

байқау ұйымдастырылады. Екінші

жоба «Өткеннен сыр шертеміз»

деп аталады. Осы ретте

жаңадан ашылған «Тарихи мұра»

орталығының жұмысын жаңа

стандарттарға сәйкес ұйымдастыру

көзделуде. Соңғысы - «Салайын

өлеңіммен сөзден өрнек» жобасы.

Мақсаты – ауданда дала фольклорына

жататын байырғы қара өлең, халық

әндерін орындауды жандандыру.

Даналық ойын қара өлеңмен жеткізген

бабалар мұрасын ұрпақтан ұрпаққа

жетелеу. Бұл шараға өлең-сөзге жаны

құштар кез келген адам қатыса

алады.

Сурет өңірлік коммуникациялар

қызметінен алынды.

Жақында облыстық жастар бастамаларын

дамыту орталығында «Nur Otan» партиясы

бастауыш партия ұйымдарының басшылары

мен мүшелеріне арналған семинартренинг

өтті.

Аталмыш шараға облыстағы бастауыш партия ұйымдарының

ең белсенді мүшелері қатысты. Ұйымдастырушылардың

айтуынша, семинардың басты мақсаты - партия ұйымдары

басшыларының коммуникация дағдыларын үйреніп, бір-бірімен

тәжірибе алмасуына жағдай жасау. Семинар нәтижесінде

БПҰ-ның 100 шақты мүшесі халық алдында еркін сөйлеу,

өзін ұстау, ойын ашық жеткізе білу сынды қарапайым

дағдыларды меңгеруге мүмкіндік алды.

- Біз бастауыш партия ұйымдары мен тұрғындар арасындағы

қарым-қатынасты нығайту мақсатында көп жұмыс атқарудамыз.

Осы бағытта түрлі іс-шаралар, семинар-тренингтер өткізілуде.

Мұның жастар үшін пайдасы мол, - дейді коуч-психолог,

бизнес-жаттықтырушы Жанель Сәриева. Ал Бастауыш партия

ұйымының төрағасы Бауыржан Базарқұлұлының айтуынша,

шара қатысушылары осы семинардан естіп-білгендерін

тәжірибе жүзінде іске асыратын болады. Бір күнге созылған

тренингке қатысушылар жаңа форматта ұйымдастырылған

жиынның партиялық кадрларды дайындауда берері мол

екенін атап өтті.

Шара соңында барлық қатысушыға сертификаттар

табыс етілді.

Жансері СЪЕЗБЕК,

ИнЕУ студенті.

4 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл ТІРШІЛІК

SARYARQA SAMALY

Биыл қанша

үй беріледі?

Соңғы жылдары облыста тұрғын үй құрылысы ерекше

қарқын алды. Бұған үш жыл аралығында пайдалануға

берілген баспаналардың аумағы 90 мың шаршы

метрге өскені айғақ. Ал осы жылы неше үй салынады?

Көпшіліктің баспаналы болуы үшін қандай шаралар

атқарылуда? Осы және өзге де сұрақтарға облыстық

құрылыс басқармасы басшысының орынбасары

Асқар Ажмұрат жауап берді.

БАС ТАҚЫРЫП

ТАБИҒАТ

Төтенше жағдайлар департаментінің ескертуін

елемей, боранды күні жолға шыққандар азаймай

тұр. Бұрнағы күні түнде құтқарушылар Екібастұз

және Ақтоғай өңірлерінде қар құрсауында қалған

тұрғындарға көмек көрсетті.

Дабылға

құлақ аспай...

- Асқар Қадырұлы, биыл

облыс аумағында неше тұрғын

үйдің құрылысы жүргізілуде?

- Бүгінде облыс аумағында

баспаналардың құрылысына баса

мән беріліп келе жатқаны мәлім.

Жыл сайын көрсеткіштерді арттырып,

тұрғындардың өз үйлеріне

қол жеткізуі үшін ауқымды жұмыстар

атқарылып келеді. Айталық, былтыр

қаржыландырудың барлық көздері

есебінен 332,5 мың шаршы метр

тұрғын үй ел игілігіне берілді.

Бұл 2018 жылмен салыстырғанда

17 пайызға көп.

Аймақ басшысы Әбілқайыр

Сқақов тұрғын үй кезегінде тұрған

27 мың адамның санын қысқартып,

оларға жайлы қоныс салу үшін жаңа

стратегия қабылдау қажет екенін

қадап айтты. Бұл ретте үйлердің

кімге, қайда салынатынына және

инфрақұрылыммен қамтамасыз етуге

басымдық беретін боламыз. ҚР

Индустрия және инфрақұрылымдық

даму министрлігі Құрылыс және

тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық

комитеті белгілеген жоспарға сәйкес,

биыл облыста 346 мың шаршы

метр баспана салынады. Осы

көрсеткішке жетуі, тіпті, одан да

асып түсу үшін ауқымды жұмыстар

атқарамыз.

- Осы орайда облыс орталығындағы

екі бірдей жаңа

шағын аудан - Сарыарқа мен

Достықтағы құрылыс барысына

тоқталып өтсеңіз...

- Соңғы уақытта көпшіліктің

назары осы екі ауданға ауғаны

рас. Жаңа шағын ауданнан пәтер

алуға асық азаматтар да аз емес.

Жалпы, Сарыарқаның құрылысы

басталған уақыттан бері көпқабатты

26 үй салынып, бірнеше жүздеген

пәтер берілді. Қазіргі уақытта

былтыр қазығы қағылған 4 үйдің

құрылысы жалғасуда. Олар биыл

пайдалануға тапсырылады. Сонымен

қатар, жаңа 10 үйдің іргетасын

қалау үшін құрылыс-монтаждау

жұмыстарын бастау жоспарлануда.

Достық шағын ауданы да

тұрғызылуда. Өткен жылы

«Павлодар» әлеуметтік-кәсіпкерлік

корпорациясы арқылы көпқабатты

2 үйдің құрылысы басталды.

Жаңа шағын ауданның алғашқы

тұрғындары осы жылы-ақ қоныс

тойын тойлайды. Биыл аталмыш

ауданда тағы 3 үй салына бастайды.

Сонымен қатар, бүгінде көпқабатты

1 баспананың құрылыс-монтаждау

жұмыстарына қатысты конкурстық

рәсімдер жүргізілуде.

- Ал аудан-қалалардағы

баспана мәселесі қалай

шешілмек?

- Әрине, шағын қалалар мен

ауылдардағы тұрғын үй құрылысы

мәселесі де назарымыздан тыс

қалмайды. Бұл ретте Екібастұз

бен Ақсу қалаларындағы құрылыс

қарқыны көңіл қуантады. Биыл

кеншілер шаһарында 11, ал

металлургтер қаласында 4 үйдің

құрылысы басталмақ.

- «Nurly Ertis» бағдарламасы

аясында бой көтеретін тұрғын

үйлер бар ма?

- Иә, «Nurly Ertis» бағдарламасы

Нұр-Сұлтан қаласындағы көпбалалы

отбасылар мен жас мамандарды

өңірімізге көшіріп әкелу бойынша

тиімді тетік болғаны белгілі. Биыл да

бұл бағдарлама жалғасын табады.

Екібастұзда салынатын 11 үйдің

тоғызы, Ақсуда бой көтеретін

4 баспананың екеуі аталмыш

бағдарлама аясында бой көтереді.

- Жалпы, жеке үйлер құрылысының

бүгінгі қарқыны

қандай?

- 2019 жылдың қорытындысы

бойынша жеке инвестициялар

есебінен 247 мың шаршы метр

жеке тұрғын үй пайдалануға берілді,

оның 171,4 мың шаршы метрі -

жеке баспана. Ал биыл «Нұрлы

жер» мемлекеттік бағдарламасы

бойынша Павлодар қаласында

14, Екібастұзда 2 және Ақсуда

1 баспана салу жоспарланған.

Сонымен қатар, облыс орталығындағы

әуежай қалашығы шағын ауданында

37 жеке панельді баспананы бірыңғай

сәулеттік стильге келтіру жұмыстары

аяқталады.

- Сұхбатыңызға рақмет!

Әңгімелескен -

Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА.


Облыстық төтенше жағдайлар департаментінің бастығы,

азаматтық қорғау полковнигі Ернұр Өтегеновтің айтуынша,

қолайсыз ауа райына байланысты арнайы штаб құрылған.

- 18-19 ақпан күндері республикалық және облыстық маңызы бар

17 автожол жабылды. 3 құтқару жұмыстары жүргізіліп, нәтижесінде

30-дан аса адам құтқарылды. Атап айтсақ, Ақтоғай ауылынан

Қаражар ауылына және Басқамыс ауылына шыққан көліктер жолда

қалып қойған. Екібастұз-Шідерті автожолында да дәл сондай жағдай

тіркелді. Түк көрінбейтін боранның салдарынан құтқарушылар

100 шақырымды 4 сағатта әзер жүріп өтті. Тұрғындарға ескертуге

құлақ асып, алыс жолға шықпау керектігін ескертеміз, - дейді

Ернұр Өтегенов.

Синоптиктердің мәліметінше, 20-21 ақпан күндері желдің

жылдамдығы секундына 28 метрге дейін артуы мүмкін. Яғни,

қар жауса, арты боранға ұласады. Сондықтан тұрғындардан

ескертуге құлақ асып, жолға шықпауды сұрайды.

ТҮЙТКІЛ

«Қара касса» ойнауға бола ма?

Қазақстанда соңғы күндері «Қара касса» («черная касса») немесе

«Қазан» («котёл») деп аталатын жеңіл ақша табу ойыны қарқын

алып тұр. Жұртшылық мобильді қосымшалар арқылы қаржы

челленджінің шарттарын жапа-тармағай бөлісіп, тапқан табысының

қуанышын айтып тауыса алмай жүргендер көбеюде. Небары

14 300 теңге тігіп, 114 000 мың етіп қайтарып алатын бұл ойынның

артында не тұр? Бұған сеніп, адам жинап, ақша салған жандар

бастарын қандай қатерге тігеді?

Мұрат АЯҒАНОВ

Ойын шарты бойынша адам 14300

теңге салып, администратордың картасына

жібереді. Одан соң сызба бойынша астына

8 адам жинауы керек. Қажетті адам саны

жиналып болған соң 114 400 теңге түседі.

Әлгі адам ойыннан шығып кетеді де, тізбек

әрі қарай жалғаса береді.

Былай қарағанда, мұның ешбір қаржылық

айла-шарғыға (махинация) қатысы жоқтай

көрінетіні рас. Алайда бұл қатерлі ойынның

соңы көп адамдарды үлкен өкінішке апарып

соқтыруы мүмкін. Қаржы сарапшылары мен

құқық қорғау органдары мұны кезекті қаржы

пирамидасы деп таныды. Мамандардың

айтуынша, бұл – кәдімгі Понци жүйесі.

Яғни, соңғы келген инвесторлардың

қаржысын басында кірген инвесторлар

алады. Қарапайым тілмен айтқанда,

қаржы пирамидасы. «МММ», «Кэшбери»,

«Милениум» және қазір кең тараған басқа

да тұрғын үй, круиз кооперативтері секілді

жүйемен істейді. Жүйеге басында кірген

адамдар ақшаны еселеп алады да, соңында

кіргендер белсенді болмай шықса, барлық

салған теңгесінен айрылып қалады. Яғни,

пирамиданың үстіндегілер ақшасын қайтарып

қана қоймай, қосып алады. Соңындағылар

түксіз шығады.

Ел азаматтарына қаржылық сауаттылық

жайында дәріс оқып, білімімен бөлісіп

жүрген танымал блогер Дәулет Төлеубайұлы

тұрғындарды қаржы пирамидасына алданбауға

шақырады. Instagram мен WhatsАpp арқылы

таралып кеткен ойын өте сенімсіз, дейді

ол. Себебі пирамидалық бизнестің барлығы

бір күні күйрейді.

- Пирамида қай кезде болмасын күйреген.

Бастапқыда адамдар өзгелерді тіркеп,

өзінің салған ақшасын еселеп алып, мәз

болып жатады. Алайда ең соңғы адамды

ойлау керек. Әлеуметтік желідегі постымның

астында біреулер: «Мен өзімнің салған

ақшамды екі есе қылып қайтарып алдым.

Бастысы сол ғой», - деп жазыпты. Бұл

жерде адамның эгоизмі басым. Өзім пайда

тапсам дейді, өзінен кейін тіркелгендерді

ойламайды, - деп қынжылады блогер.

«Котёлдің» құмарына берілгендер қазіргі

уақытта түрлі мессенджерлердің көмегімен

айналасындағылардың барлығына «жүйеге

кіріп, көп ақша тап» деген хабарламаларды

қарша боратуда. Мұны күнделікті өмірде

көріп жатырмыз. Ал шындығына келгенде

114 мың теңгені алып шығатындар аз,

14 300 теңгесін жоғалтып тынатындар

көп болып шығатынына күмәніміз жоқ.

Айтпақшы, күмәнді ойынның қатерін түсініп,

ойыннан өз еркімен шығып жатқандар да

аз емес. Соның бірі - павлодарлық Айгерім

(есімі өзгертіліп алынды) есімді қыз бала.

Ол алғашқы сәтте-ақ көптің бірі болып

таныстарының барлығын қаржы челленджіне

көндіріп ала қойған. Пирамидадан, анығы

жеңіл жолмен алынған ақшаның артында

үлкен зардап болуы мүмкін екенін үйдегі

үлкендердің бірі түсіндірген соң, Айгерім

өзінің астына жиналғандардан кешірім

сұрап, ақшаларын карталарына қайтарып

жіберіпті.

Айтып өтейік, қаржы пирамидаларын

құрғаны және басқарғаны үшін (ҚР ҚК

217-бабы) мүлкін тәркілеумен 10 жылға

дейін бас бостандығынан айыру түріндегі

қылмыстық жаза қарастырылған. Ішкі істер

органдары 2018 жылы - 103, былтыр

23 қаржы пирамидасын анықтаған. Ал

жыл басынан ішкі істер органдары мұндай

қылмыстың 4 фактісін тіркеген. Бүгінде Ішкі

істер министрлігі аталған қаржы челленджіне

қатысты тексеріс шараларын жүргізуде.

SARYARQA SAMALY

АГРОБИЗНЕС 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл 5

ҚР Ауыл шаруашылығы

министрлігі соңғы

кезде оңды-солды таратылып

келген субсидияны

үнемді жұмсауға

көшкен тәрізді. Көктемде

тұқым шаруашылығын

қаржыландырудың жаңа

тетіктері іске қосылмақ.


Оң өзгеріс

Былтыр да тұқым шаруашылығы

бағытында бірқатар өзгеріс орын алған-ды.

Жаңашылдыққа сәйкес, элиталық тұқым

өндірушілер, тұқым шаруашылықтары немесе

оны өткізушілер тұқымды шаруаларға

күзге дейін бастапқы жарнасыз және

төлемді кейінге шегеріп үлестіруде. Олардың

шығындарын толықтай облыс әкімдіктері

өтейді. Егін жинаған соң шаруалар элиталық

немесе бірінші репродукциялы тұқым

құнының 30 пайызын нормаға сәйкес

арнайы ұйымға қайтаруға міндетті. Бұған

дейін жоғары немесе бірінші репродукциялы

тұқымға қол жеткізгісі келген

кәсіпкерлер тұқым өсірумен айналысатын

шаруашылықтардан өзіне қажетті өнімді

сатып алып, оның жарты ақшасын сол

жерде төлеп, қалғанын егін жинаған соң

қайтарып келген-ді. Өкінішке қарай, бұл

жүйе шаруашылықтардың бәріне бірдей

қолжетімді болған жоқ. Себебі, көктемде

шаруалардың қолында қомақты қаржы

болмайды. Олар сол уақытта тұқым алуға,

техникаға, жанар-жағармайға қыруар қаржы

жұмсайды. Бұған жұмысшыларға төленетін

еңбекақыны қосыңыз. Қысқасы, мұндай

жеңілдік көптің көңілінен шығуда. Өзгеріске

сәйкес, жүгері, қант қызылшасы, рапс,

күнбағыс, мақта, жеміс-жидек дақылдарын,

жүзімнің элиталық көшеттерін сатып алған

шаруалардың шығындары ішінара (50

пайызы) өтеу арқылы субсидияланатынын

да атап өткен жөн.

ҚР Ауыл шаруашылығы министрі

Сапархан Омаровтың мәліметінше, елімізде

тұқым шаруашылығын субсидиялауға

жыл сайын шамамен 8 млрд теңгеге

жуық қаржы жұмсалады. Өкініштісі,

бөлінген қаражат шаруашылықтардың

бәріне бірдей тимейді. Көп жағдайда ірі

шаруашылықтардан артылмайды. Сондықтан

ауыл шаруашылығы министрлігі әрбір

дақыл бойынша жеке-жеке норматив бекіту

жүйесін дамыта түспек. Осылайша, алдағы

үш жыл ішінде еліміз үшінші репродукциялы

тұқымнан төмен өнімдерден біржола

құтылуды көздеп отыр. Егіс алаңына

тек жоғары, бірінші, екінші және үшінші

репродукциялы тұқымдар ғана себілмек.

Нені ескеру керек?

Жақында ҚР Парламенті Сенатының

Аграрлық мәселелер, табиғатты пайдалану

және ауылдық аумақтарды дамыту

комитетінің отырысы өтті. Жиында сөз

алған Қазақ егіншілік және өсімдік

шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының

бас директоры Андрей Агеенко тұқым

шаруашылығының жағдайына тоқталды.

- Бүгінгі таңдағы бастапқы тұқым

шаруашылығы жүйесі қазіргі заманғы

агробизнес талаптарына сәйкес келмейді.

Отандық тұқым нарығы бақылаусыз,

фермерлердің көпшілігі стандарттарға

сай емес астық себеді. Осы факторлардың

барлығы егін алқаптарының өнімділігі мен

өндірістің төменділігіне әкеліп соғады.

Сапалы тұқым –

мол өнім кепілі

Тұқым шаруашылығын бақылау жүйесіне

өзгерістер енгізуді, реестрде тіркеудің үш

жылдық циклін күтпестен дақылдардың

перспективалы сұрыптарын нарыққа

шығаруға рұқсат беруді ұсынамыз, -

дейді А.Агеенко.

Ауыл шаруашылығы саласының ардагері

Мойылжан Қанаевқа хабарласқанымызда,

ол бұрынғы жүйені қалпына келтіру

керектігін айтады.

- Мол әрі сапалы өнім алу үшін сапалы

тұқым керек. Тұқымның таза сортын

бастапқы қалпында сақтап қана қоймай,

шаруашылықтарға таратып, барынша көбейту

қажет. Әрине, елімізде түпнұсқа тұқым

өндіріп отырған мекемелер аз да болса

бар. Бірақ сол сапалы тұқымды көбейту

...Өзгеріске сәйкес, жүгері, қант қызылшасы, рапс,

күнбағыс, мақта, жеміс-жидек дақылдарын, жүзімнің

элиталық көшеттерін сатып алған шаруалардың

шығындары ішінара (50 пайызы) өтеу арқылы субсидияланатынын

да атап өткен

,,

жөн...

жағы кемшін болып тұр. Қазір көбі қай

жерде арзан баға бар, соған қарай

жүгіреді. Сапасының төмендігіне қарап

жатқан ешкім жоқ. Тұқымды селекциялық

мекемелерден сатып алу керек. Бұрын

тұқым шаруашылығымен айналысатын

арнайы мекемелер түпнұсқа тұқымды

көбейтетін. Шаруашылықтар содан ғана

тұқым алып егетін. Қазір мұндай жүйе

жоқ, - дейді М.Қанаев.

Ақтоғайлықтар

көктемге әзір

Ақтоғай ауданының кәсіпкерлік, ауыл

шаруашылығы және ветеринария бөлімінің

басшысы Дархан Дощановтың мәліметінше,

биылғы көктемгі егіс жұмыстарына 8,8

тонна тұқым дайын тұр. Оның жартысы

астық дақылдары, қалғаны – картоп

тұқымы.

- Тұқымды сақтау жағынан еш қиындық

жоқ. Мәселен, Харьков ауылында орналасқан

«Весна» шаруа қожалығы екі бірдей қойманың

құрылысын аяқтауға жақын. 1 репродукциялы

тұқымды Ертіс ауданындағы «Абай»

ЖШС, «Ертіс» тәжірибелі шаруашылығы,

Успен ауданындағы «Галицкое» ЖШС

сатып аламыз. Тұқым шаруашылығын

субсидиялаудың жүйесі өзгереді деп естідік.

Былтырғы жаңашылдық диқандардың

жұмысына оң әсер етуде. Мысалға алсақ,

1 гектарға 100 келі бидай ексеңіз, оның

10 пайызы субсидияланады. Ол қаражатқа

1 репродукциялы тұқым сатып аласыз.

Осылайша, жыл сайын егіс алаңына сапалы

тұқымды себу жұмыстары үздіксіз жүргізіліп

отырады. Диқандарды қаржыландыру

тетіктері жүйелі іске асса, сапалы тұқым

егу мәселесі де оң шешімін табатыны

сөзсіз, - дейді Дархан Дощанов.

Ғылыммен байланыс

орнатқан абзал

Шарбақты ауданындағы «Победа»

ЖШС-нің басшысы Александр Поляков көп

жылдар бойы Павлодар ауыл шаруашылығы

ғылыми-зерттеу институтымен байланыс

орнатып, ғалымдармен қоян-қолтық жұмыс

істеп жатқанын айтады.

- Ғылымсыз алысқа бара алмайтынымыз

белгілі. Бұл ретте, көктемгі егіс

жұмыстары басталмай жатып Павлодар ауыл

шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының

мамандарымен ақылдасамыз. Элиталы

тұқымды аталған институттан сатып аламыз.

Кейін бізден шағын шаруашылықтар алып

жатады. Биыл егіс алқабы - 36 мың

гектарды құрап отыр. Оның 60 пайызы

– бидай, қалғаны бұршақты және жарма

дақылдары. Соңғы жылдары қыша себілетін

егіс алаңы артуда. Жасыратыны жоқ,

нарықта қандай дақылға сұраныс бар,

соны егуге тырысамыз. Қышаны Еуропа

елдеріне, жасымықты Түркия мен Иранға

жөнелтуге мүмкіндік бар, - дейді А.Поляков.

Павлодар ауыл шаруашылығы ғылымизерттеу

институтының ғылыми қызметкері

Наталья Кузнецованың айтуынша, биыл

жергілікті ғалымдар ойлап тапқан 2 жаңа

сорт қолданысқа енгізіліпті.

- Бірі - бидайдың «Анель-16» сорты,

екіншісі «Ертіс самалы» атты сұлы.

Шаруашылықтар астық дақылдарынан

көбіне «Северянка», «Кондитерская

яровая», «Юбилейная» сияқты сорттарды

қолданады. Себебі, олар аймағымыздың ауа

райына төзімді болып келеді. Бұрындары

«Секе» тұқымы көп егілетін. Қазір ол

сорт қарағандылықтардың тарапынан мол

сұранысқа ие. Ірі шаруа қожалықтарымен

байланыс жақсы. Атап айтсақ, «Галицкое»,

«Абай», «Победа», «Замандас», «БИК»,

«Ертіс» тәжірибелі шаруашылығы сияқты

серіктестіктермен жұмыс істеп келеміз, -

дейді Наталья Кузнецова.

Қорыта айтсақ, мол өнім кепілі – сапалы тұқым. Мұны ескерген

ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі субсидиялаудың тетігін

өзгертіп, диқандардың сапалы тұқым егуіне жағдай жасамақшы.

Олай болса, көктемде енгізілетін қаржыландырудың жаңа жүйесі

диқандардың көңілінен шығады деген сенімдеміз.

Сурет ғаламтордан алынды.

АГРО-АҚПАРАТ

Зиянкестерге

қарсы –

1 млрд. теңге

ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі

биыл елімізде шегіртке

тектес зиянкестердің таралуына

жол бермеу үшін алдын ала

дайындық жұмыстарын бастап

кетті.

Республикалық фитосанитарлық диагностика

және болжамдар әдістемелік орталығының

мәліметінше, биыл шегіртке тектес зиянкестер

500 мың гектардан аса алқапқа зиян келтіруі

мүмкін деген болжам бар. Зиянкестердің

түрлерімен күресу үшін республикалық

бюджеттен 1 млрд. теңге қаражат бөлінген.

Аталған қаражат барлық болжамдалған алқапқа

пестицидтерді және химиялық өңдеулер

жөніндегі қызмет көрсетулерді сатып алуға

мүмкіндік береді. Орталық қоймада жалпы

алаңы 525,3 мың гектар алқапқа жеткілікті

пестицидтердің 47,5 мың литр қоры бар.

2020 жылы шегіртке тектес зиянкеске қарсы

қорғаныс іс-шараларын жүргізу үшін 148

бірлік арнайы бүріккіш техника, оның ішінде

119 бірлік жерүсті бүріккіш, 10 ұшақ, 10

бірлік аса жеңіл әуе кемесі және 9 бірлік

аэрозольді генератор жұмылдырылмақ.

Әйелдердің де

үлесі бар

Еліміз бойынша ауыл шаруашылық

саласында 1,2 млн.-ға жуық адам

еңбек етуде. Олардың шамамен

512 мыңы – әйел адам.

Айта кетсек, ауыл шаруашылығымен айналысатын

азаматтардың 141 мыңы қалада тұрады

екен. Бұл саладағы жалдамалы жұмысшылар

саны 464 510 адамды құрайды. Өткен жылдың

қаңтар-қараша айларында ауылшаруашылық

саласында жұмыс істейтіндер 4 трлн. 931

млрд. 359 млн. теңгенің өнімін өндерген.

Бұл - 2018 жылдың қаңтар-қараша айларына

қарағанда 671 млрд. теңгеге артық көрсеткіш.

Асылдандыруға

асығуда

Бүгінде Павлодар облысында

54990 бас асылтұқымды ірі қара

бар. Қазақтың ақбас сиырын

өсірумен 102 шаруашылық айналысады

екен.

Сондай-ақ 3 шаруашылық әулиекөл

тұқымын, төртеуі абердин-ангус тұқымын,

11 азамат герефорд тұқымын көбейтуге

машықтанған. Бұлар - ет бағытындағы мал

шаруашылығын дамытуды қолға алып отыр.

Ал сүт бағыты бойынша еңбектеніп жүрген 23

шаруа қожалығы тіркелген. Олардың иелігінде

20723 сиыр бар. Атап айтсақ, 2 шаруашылық

қара шұбар сиырды, 3 шаруашылық қырдың

қызыл сиырын, 3 кәсіпкер голштин тұқымды

сиырды, 15 азамат симментал тұқымды сиыр

өсіріп отыр.

Аймағымызда 5679 бас асылтұқымды қой

бар. Шаруалар қазақтың құйрықты қылшық

жүнді қойы мен еділбай тұқымын өсірумен

айналысуда. 14 шаруашылық жабы жылқысын

көбейтуді қолға алыпты.

Облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының

бас маманы Айдос Жақыповтың мәліметінше,

биыл мал шаруашылығын дамытуға 5,1 миллиард

теңге қаражат бөлінген. Қаржының басым

бөлігі асылтұқымды мал шаруашылығын

дамытуды қолға алған шаруаларға субсидия

ретінде берілмек. Зор қолдаудың нәтижесінде

аймағымыздағы асылтұқымды төрт түліктің

саны өткен жылмен салыстырғанда 2,3 мың

басқа артқан.

Бетті әзірлеген –

Оралхан ҚОЖАНОВ.

6 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл КӨКЖИЕК

SARYARQA SAMALY

ТІКЕЛЕЙ ЖЕЛІ

Бизнес бастап, кәсіпкерлікті

Бүгінде көпшілігіміз жеке ісіміздің «қазығын қағып»,

кәсіпті кеңейтуді қалайтынымыз жасырын емес. Қазіргі

нарық та соны талап етеді. Бұл ретте бизнес бастап,

осы саланың қыр-сырын меңгеруге ниеттілер үшін

мемлекет тарапынан мол мүмкіндік жасалатынын

атап өту керек. Яғни, қаржылай да, қаржылай емес

те қолдау көрсетіледі. Оған қоса, биыл «Бизнестің

жол картасы - 2025», «Қарапайым заттар экономикасы»

мемлекеттік бағдарламаларына өзгерістер

енгізілді. Сол тиімді тетіктерді тұрғындарға түсіндіріп,

оқырман қауымның сұрақтарына нақты жауап беру

үшін облыстық «Saryarqa samaly» газеті кезекті рет

«Тікелей желі» шарасын ұйымдастырды. Бұл жолы

облыстық кәсіпкерлік және сауда басқармасының

басшысы Жайық Хасанов, «Даму» кәсіпкерлікті

дамыту қоры облыстық филиалының субсидия және

кепілдеме бойынша менеджері Ақбота Жылқыбеков,

Өңірлік кәсіпкерлер палатасы қаржылай емес қолдау

бөлімінің бірінші санаттағы сарапшысы Зарина

Шаймерденова жұртшылықтың сауалдарына жауап

беріп, кеңестерін айтты.

Жанболсын НҰРТАЗИН,

Ақтоғай ауданы:

- Мемлекеттік грант қаржысын

төрт түлік пен ауыл шаруашылығы

техникасын сатып алуға жұмсауға

бола ма? «Бизнестің жол картасы-

2025» бағдарламасы бойынша

агроөнеркәсіптік кешенді

дамытуға несие беріле ме?

Жайық ТАЛАПҰЛЫ:

- Ауыл шаруашылығы өнімдерін

өңдеумен айналысатын тұрғындарға

кәсібін жүргізу үшін жеңіл немесе

жүк көліктері керек болса,

мемлекеттік грант алуға өтініш

беруге болады. Ал қайтарымсыз

қаржы мал сатып алу мақсатында

берілмейді. Ірі техника алуға

5 млн. теңгенің жетпейтіні анық.

Сондықтан, агроөнеркәсіптік кешен

саласында бизнес бастауды

қаласаңыз, «Қарапайым заттар

экономикасы» бағдарламасы

арқылы «Аграрлық несие корпорациясы»

акционерлік қоғамынан

5 пайыздық мөлшерлемемен несие

алған әлдеқайда дұрыс болады.

Дәрия ОМАРОВА, Ертіс ауданы:

- «Іскерлік байланыстар»

жобасы бойынша Германияға

баруға болатынын естідім. Сол

сияқты басқа мемлекеттерге

тегін тағылымдамаға баруға

бола ма?

Зарина НҰРЛАНҚЫЗЫ:

- Аталмыш жобада басқа

мемлекеттер қарастырылмаған.

Кәсіпкерлер палатасы тек Германиямен

байланыс орнатқан. Оған

қоса, «Бизнестің жол картасы -

2025» бағдарламасына биыл

өзгерістер енгізіліп, соған сәйкес

«Іскерлік байланыстар» жобасына

орташа жылдық айналымы 500

айлық есептік көрсеткіш көлемінде

тіркелген кәсіпкерлік өкілдері ғана

қатыса алатын болды.

Серікзат ЖҰМАЖАН,

Шарбақты ауданы:

- Мемлекеттік грант конкурсына

қатысу үшін қандай құжаттар

қажет?


- Бизнес-жоспар, «Бастау-

Бизнес» немесе «Бизнес-Кеңесші»

жобаларынан өткені туралы сертификат

және тағы басқа бірқатар

құжат керек. Құжаттардың толық

тізімі облыстық кәсіпкерлік және

сауда басқармасының ресми

сайтында көрсетілген. Сонымен

қатар, салық, несие бойынша

қарызының бар-жоғы тексеріледі.

Қандай да бір сұрақтар болса

немесе кеңес алғыңыз келсе,

Павлодар қаласы, Астана көшесі,

61-үй, 102-кабинетке келсеңіз

болады. Есігіміз әрдайым ашық!

Тілші сауалы:

- 17 ақпанда «Бизнестің

жол картасы - 2025» бойынша

мемлекеттік грант конкурсына

құжаттар қабылдау аяқталды. Бір

апта аралығында тұрғындардан

қанша өтініш түсті?


- 10-17 ақпан аралығында

барлығы 168 өтініш қабылданды.

Ендігі ретте арнайы комиссияның

отырыстары өтіп, қатысушылардың

жобаларды қорғау кезеңі басталады.

Соның нәтижесінде 41 млн.

теңге грант бірнеше адамға бөлініп

беріледі. Егер кей тұрғындар осы

уақыт аралығында өтініш тапсыруға

үлгермесе, ештеңе жоғалтқан жоқ.

Осы жылдың мамыр-маусым айларында

грант конкурсына тағы

да құжаттар қабылдаймыз. Сол

тұста тағы 41 млн. теңгені үздік

жобаларға үлестіреміз. Кәсіп

бастауға ниеттілер 1,5-5 млн.

теңге аралығында қайтарымсыз

қаржы алу үшін бақтарын сынап

көре алады.

Алтынбек НҰРБАЕВ, Ақтоғай

ауданы:

- Мен бұған дейін 252 мың

теңге грант алған едім. Енді

«Бизнестің жол картасы - 2025»

бағдарламасы бойынша тағы

грант ала аламын ба?


- Әлбетте, оған барлық мүмкіндік

бар. Тек жобаны сәтті қорғап,

комиссия мүшелері қолдау білдірсе

болғаны. Бұл ретте ескерер жайт -

егер тұрғын «Бизнестің жол картасы -

2025» бағдарламасы бойынша

қайтарымсыз қаржы алса, кейін

«Еңбек» бағдарламасы арқылы

100 немесе 200 айлық есептік

көрсеткіш көлемінде грант иелене

алмайды.

Салтанат, Ақсу қаласы:

- Мен Павлодар қаласындағы

танымал дүкендердің бірінің

франшизасын алып, Ақсуда

сондай атаумен сауда нүктесін

ашсам деймін. Осы мақсатта,

яғни франшиза сатып алуға

несие беріле ме?

Ақбота МҰРАТҰЛЫ:

- «Бизнестің жол картасы -

2025» бағдарламасына енгізілген

өзгерістерге сәйкес, биылдан бастап

франшизаға несие беріледі. Несие

алу кезінде кепілзат құны жетпеген

Жайық Хасанов Зарина Шаймерденова Ақбота Жылқыбеков

жағдайда да көмек көрсетіледі. Ол

үшін тұрғынға «Даму» кәсіпкерлікті

дамыту қорының облыстық филиалына

келіп, мамандардан кеңес

алуға болады.

Нұргүл, Павлодар қаласы:

- Менің төрт балам бар,

көпбалалы анамын. Көпбалалы

отбасыларға кәсіп ашу үшін 504

мың теңге көлемінде грант

береді деп естідім. Мұндай

сома көпбалалы отбасылардың

барлығына бірдей беріле ме,

әлде тұрмыстық жағдайларына

қарай үлестіріле ме? Оған қоса,

бұл 504 мың теңге бизнес бастауға

қаншалықты жетеді деп ойлайсыздар?

Тағы бір сұрақ - бұл

грантты тұрақты жұмысы

бар көпбалалы аналарға беру

қарастырылған ба?


- «Еңбек» бағдарламасы арқылы

атаулы әлеуметтік көмек алушылар

мен көпбалалы аналарға 504 мың

теңге грант беру қарастырылған.

Төрт және одан көп баласы бар

аналарға қойылар талаптар -

жұмыссыз болуы, яғни жыл басынан

бері зейнетақы аударымдарының

жасалмауы және «Бастау-Бизнес»

жобасы аясында 4 апталық оқу

курсынан өтуі. Бұл ретте «Еңбек»

бағдарламасының бірінші бағыты

бойынша тігін, маникюр курстарынан

да өтіп, гранттық конкурсқа

өтініш беруге болады. Кейін жобаларды

арнайы комиссия қарайды.

Қаржыға келер болсақ, 504 мың

теңгені кәсіпке қажет құралжабдықтарды

сатып алуға ғана

жұмсай аласыз. Мәселен, бұл

сомаға тігін машинасын алуға

болады. Кейін бір жыл аралығында

мониторинг жасап, қайтарымсыз

қаржының мақсатты жұмсалуын,

кәсіптің үздіксіз жұмыс істеуін

тексереміз.

Қайыржан, Баянауыл ауданы:

- Мен мал шаруашылығын

дамыту мақсатында несие алсам

деймін. Қай бағдарлама тиімді?

«Бизнестің жол картасы - 2025»

пе, әлде «Қарапайым заттар

экономикасы» ма?



2025» бағдарламасы аясында

төрт түлік сатып алуға қаржы

берілмейді. Бұл ретте жылдық

мөлшерлемесі 6 пайыз болатын

«Еңбек» бағдарламасының немесе 5

пайыздық мөлшерлемемен несиелер

берілетін «Қарапайым заттар

экономикасы» бағдарламасының

көмегіне жүгінгеніңіз жөн.

Маржан, Павлодар қаласы:

- Мен грант алып, бірақ

түрлі себепке байланысты

бизнесімді жүргізе алмай қалсам,

қаржыны қайтарып беремін бе?

Алған соманың үстіне пайыз

қосыла ма?


- Мемлекеттік бағдарлама

арқылы қайтарымсыз қаржы

алғандарға тиісті талаптар

қойылады. Атап айтқанда, кәсіпкер

жүйелі түрде салық төлеп, жаңа

жұмыс орындарын ашуы тиіс.

Бір жыл аралығында аталған

міндеттерді орындамаса, сот

арқылы қаражатты өндіріп алуға

тура келеді. Мұндай жағдайда

екінші деңгейлі банктердегі барлық

шоттарыңыз бұғатталып, Қазақстан

Республикасы шекарасының арғы

жағына шығуға шектеу қойылады.

Грант ретінде алған қаржыны

қайтарып алған жағдайда, ешқандай

пайыздық өтемақылар қосылмайды.

Мәселен, 3 млн. теңге алып,

оны мақсатты түрде іске асыра

алмасаңыз, сол 3 млн. теңгені

ғана қайтарасыз. Былтыр бұл

бағытта біздің басқарма тарапынан

ауқымды жұмыс жүргізіліп,

2010-2019 жыл аралығында алған,

бірақ жобаларын жүзеге асырмаған

тұрғындар 49 млн. теңгені

қайтадан мемлекеттік қазынаға

қайтаруда.

Гауһар, Павлодар қаласы:

- Соңғы уақытта жаңалықтарда

«Қарапайым заттар экономикасы»

деген бағдарлама

арқылы несие алуға болатынын

жиі айтылады. Ол кімдерге және

не үшін беріледі? Бағдарламамен

несие алу үшін не істеу керек?


- Былтыр Елбасы Нұрсұлтан

Назарбаевтың бастамасымен

«Қарапайым заттар экономикасы»

С

бағдарламасы басталып, оның

аясында 600 млрд. теңге бөлінді.

Бұл сома күнделікті өмірде жиі

тұтынатын өнімдерді шығаруға,

өңдеуге қатысты жобаларды

қаржыландыру мақсатында

жұмсалады. Мәселен, агроөнеркәсіптік

кешен саласында өз

ісіңізді бастағыңыз келсе, аталмыш

бағдарлама аясында 5 пайыздық

мөлшерлемемен несие ала аласыз.

Ал өнеркәсіптік жобаларға несие

6 пайызбен беріледі.


- Бұл ретте «Даму» кәсіпкерлікті

дамыту қоры қолдау көрсетеді.

Айталық, 3-5 млрд. теңге көлемінде

несие алуды қаласаңыз, қарыз

сомасының 50 пайызына кепілдік

бере аламыз.

Рүстем СМАҒҰЛОВ, Екібастұз

қаласы:

- Егер мен «Бизнестің жол

картасы - 2025» бағдарламасы

бойынша банктен 17 пайызбен

несие алсам, мемлекет несие

сомасының жартысын субсидиялай

ма?


- 17 пайыз деп отырғаныңыз -

тұтынушылық несиелер. Ал бизнеске

керек несиелерді екінші деңгейлі

банктер 14,25 пайызбен береді.

Яғни, субсидия алу үшін несиенің

пайыздық мөлшерлемесі 14,25-

тен аспауы тиіс.

Төлеген, Ақсу қаласы:

- Мен осыдан бірнеше жыл

бұрын грант алу конкурсына

қатысып, бірақ бір себептерге

байланысты ақша ала алмадым.

Биыл тағы қатыссам бола ма,

әлде бір-ақ рет өтініш беру

керек пе?


- Әрине қатыссаңыз болады.

Осы жылдың мамыр-маусым айлары

аралығында облыстық кәсіпкерлік

SARYARQA SAMALY

КӨКЖИЕК 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл 7

кеңейтудің тетіктері қандай?

басқармасына құжаттарыңызды

тапсыра аласыз. Бұл ретте бұған

дейін мемлекеттік грант конкурсына

қатысқан-қатыспағаныңыз

назарға алынбайды.

Медет, Успен ауданы:

- Мен ауылда шағын

кәсіпкерлікпен айналысамын.

Мемлекеттік бағдарлама арқылы

шетелдік мамандарды цехқа

шақырып, олармен тәжірибе

алмасуға болады дегенді

оқыдым. Қай мемлекеттен,

кімді шақыратынымды өзім

таңдаймын ба, әлде нақты бір

адамды жібере ме?



2025» мемлекеттік бағдарламасының

төртінші бағыты аясында «Аға

сеньорлар» жобасы жүзеге асырылады.

Оған сәйкес, шетелдік

озық мамандармен өз елімізде

тәжірибе алмасу мүмкіндігі

қарастырылған. Бағдарламаға биыл

енгізілген өзгерістер бойынша,

қазақстандық сарапшыларды да

өндіріс орныңызға шақыра аласыз.

Тек туыстарыңыз, достарыңыз,

таныстарыңыз, яғни сіз қалаған кез

келген адам келе алмайды. Арнайы

базада тіркелген, сіз еңбек ететін

кәсіпкерлік саласының қыр-сырын

жақсы білетін білікті сарапшыны

ғана жібереміз. Бұл жоба тегін

іске асатынын да ескергеніңіз

дұрыс. Яғни, қалтаңыздан қаржы

шығармайсыз.

Малика, Павлодар қаласы:

- Грант алу үшін қай салада

бизнес ашу керек? Тағы бір

сұрағым - «Бизнес-мектеп» деген

не? Оның «Бастау-Бизнестен»

қандай айырмашылығы бар?


- Мемлекет тарапынан

қайтарымсыз қаржы мал

шаруашылығынан басқа кез

келген салаға беріледі. Ол үшін

бизнес-жоспарыңыз нақты әрі

инновациялық, тың бағытта болуы

керек. Кейін ғалымдар, депутаттар,

бұқаралық ақпарат құралдары

және тағы басқа сала өкілдерінен

құрылған комиссия жобаңыздың

қоғам үшін мән-маңыздылығын

саралап, соған сәйкес шешім

шығарады.


- Тағы бір талап - «Бастау-


оқуларынан өткеніңіз туралы

сертификаттың болуы. Атап

өтерлігі, «Бастау-Бизнес» жобасы

бойынша жұмыссыздар ғана

4 апталық оқуға қатыса алады.

Ал «Бизнес-Мектеп» компоненті

екі жоба - «Бизнес-Өсім» және

«Бизнес-Кеңесшіден» тұрады. Егер

грант алғыңыз келсе, «Бизнес-

Кеңесші» бойынша білім алуыңыз

тиіс. Бұған дейін аталмыш оқуға

қарапайым тұрғындар қатысса,

бағдарламаға биыл енгізілген

өзгерістер негізінде 3 жылдан астам

уақыт бизнеспен айналысып келе

жатқан кәсіпкерлер ғана қатыса

алады. Сонымен қатар, бұған

дейін аталмыш жоба бойынша оқу

2 күн болса, қазір 10 күнге дейін

ұзартылды. Кәсіпкерлік сабақтары

онлайн түрде оқытылмайды.

Толығырақ мәлімет алып, «Бастау-


жобасының оқуларына тіркелу үшін

Павлодар қаласы, Луговая көшесі,

16 мекенжайының үшінші қабатында

орналасқан Өңірлік кәсіпкерлер

палатасына келсеңіз болады.

Қарлығаш, Ертіс ауданы:

- Мен бюджеттік салада

жұмыс істеймін. Өз бизнесімді

де бастағым келеді. Тұрақты

жұмысымды атқара жүріп, кәсіп

ашуға грант алсам бола ма? Әлде

ол тек жұмыссыз, декреттік демалыста

отырғандарға беріле ме?


- Тұрақты жұмысыңыз бола

тұра мемлекеттік грант конкурсына

қатысуға толық мүмкіндігіңіз бар.

Ол үшін жеке кәсіпкерлік ашып,

кәсіпкерлік негіздері оқуынан өтіп,

құжаттар тапсырсаңыз жеткілікті.

Нұрсұлтан, Баянауыл ауданы:

- Менің тұрақты жұмысым

бар. Бірақ одан шығып, туризм

саласында жеке кәсібімді

бастауды ойластырып жүрмін.

Осы орайда қояр сұрағым -

«Бастау-Бизнеспен» оқу тегін

бе? Сабақ неше күн жүреді?

Не үйретесіздер?



2025» мемлекеттік бағдарламасы

аясында «Бастау-Бизнес» бойынша

оқу тегін жүргізіледі. Оқу осы

жылдың наурыз айында басталады.

Егер аталмыш жоба аясында

білім алып, бизнес бастаймын

десеңіз, соңғы 2-3 айда шотыңызға

зейнетақы аударымдары жасалмауы

тиіс. Яғни, жұмыссыз болсаңыз

ғана қатыса аласыз. Сабақтар

Баянауыл ауданының орталығында

4 апта бойы түске дейінгі уақытта

өтеді. Оның барысында кәсіпкерлік

негіздерін, бизнес-жоспар құрып,

жеке кәсіпкерлік ісін жүргізіп, салық

және басқа да міндетті төлемдерді

жасаудың қыр-сырын үйренесіз.

Кейін 530 мың теңге көлемінде

грант алуға мүмкіндігіңіз болады.

Бұл қаржыны бизнесіңізге қажет

құрал-жабдықтарды сатып алуға

жұмсай аласыз.

Салтанат, Тереңкөл ауданы:

- Мен ауылда дүкен ашсам

деймін. Банктен несие алайын

десем, кепілзат сұрайды. Ал

менің үйімді кепілдік ретінде

алмайды. Сол кепілзатсыз-ақ

мемлекеттік бағдарламалардың

бірі арқылы несие алуға бола

ма? Немесе мемлекет кәсіпкерге

қандай да бір кепілдеме бере

ала ма?


- «Даму» кәсіпкерлікті дамыту

қоры қолдау көрсете алады.

Нақтысын айтқанда, егер сіздің

бизнеспен айналысқаныңызға

3 жыл толмаса, алатын несие

сомасының 85 пайызына дейін

кепілдеме бере аламыз. Мәселен,

сізге 1 млн. теңге керек делік.

«Даму» қоры 850 мың теңгеге

кепілдік береді, ал 150 мың теңгені

депозитіңізге салып, сол депозитті

кепілдік ретінде қоя аласыз. Егер

кәсіп бастағаныңызға 3 жылдан

астам уақыт болса, 50 пайыз

көлемінде кепілдік жасалады.

Айта кететін жайт, бұған дейін

шағын және орта бизнес 20 млн.

теңгеге дейін ғана несие ала

алатын. Бағдарламаға енгізілген

соңғы өзгерістерге сәйкес,

60 млн. теңгеге дейін екінші

деңгейлі банктен қарыз алуыңызға

болады.

Нұрхан, Екібастұз қаласы:

- Соңғы жаңалықтардан

ТҮЙІН:

бизнес үшін алған несиелерді

субсидиялау уақыты өзгергенін

естідім. Бұл бұған дейін алынған

несиелерге де қатысты ма? Мен

осыдан бес жыл бұрын 10 жылға

кредит алғам, соған субсидия

алсам бола ма?



2025» бағдарламасының бірінші

бағыты бойынша моноқалалар мен

ауылдық аймақтар кәсіпкерлері

50 пайыз, екінші бағыт аясында

облыс орталығының кәсіпкерлері

40 пайыз субсидия ала алады.

Бірақ соңғы өзгерістер 1 жыл

бұрын алған несиелерге ғана

қатысты. Өкінішке қарай, сіз несиені

5 жыл бұрын алғандықтан,

пайыздық мөлшерлеме субсидияланбайды.

Бақытжан, Ленин кенті,

Павлодар қаласы:

- Ленин кентінде үйім бар.

Соның жанына монша салып, оны

кәсіпке айналдырайын деп едім.

Мемлекет тарапынан қандай да

бір көмек бола ма? Грант алуға

қатысып, жеңілдетілген несие

ресімдей аламын ба?


- Мемлекеттік грант конкурсына

қатыса аласыз. Десе де, сізге

«Еңбек» бағдарламасының екінші

бағыты бойынша жеңілдетілген

несие ресімдеуге кеңес берер

едім. Соның аясында 16 млн.

теңгеге дейінгі сома 7 жылға дейін

6 пайыздық мөлшерлемемен

беріледі. Оған қоса, «Даму»

кәсіпкерлікті дамыту қоры 5 жылдық

мерзімге несие көлемінің 85 пайызына

дейін кепілдік қарастырады.

Ол үшін жұмыссыз болуыңыз да

міндетті емес. Тек жеке кәсіпкерлік

ашып, несие тарихыңыз жақсы

болса жеткілікті.

Айжан, Аққулы ауданы:

- Менің балам - студент.

Биыл колледж бітіреді. Бірақ

мамандығы бойынша программист

болып істегісі келмейді.

Фото, видеоға түсіретін жеке

кәсіпкерлік ашуды қалайды.

Диплом алған соң мемлекеттік

бағдарлама арқылы құралжабдығына

қажет қаржыны

қайтарымсыз негізде ала ала

ма? Әлде ол үшін еңбек өтілі

болуы міндетті ме?


- Әрине, алуына барлық

мүмкіндік бар. Өз ісін бастауды

қаласа, тиімді тетіктер ұсынатын

мемлекеттік бағдарламалар көп.

530 мың теңгеден 5 млн. теңгеге

дейін қайтарымсыз қаржы алуына

болады. Ол үшін Өңірлік кәсіпкерлер

палатасының мамандарынан кеңес

алғаны дұрыс.

Тілші сауалы:


2025» бағдарламасы қаржылай

көмек көрсетумен қатар,

инженерлік желілерді тартуда

айтарлықтай қолдау жасайды.

Осы туралы толығырақ айтып

өтсеңіз...


- Иә, бағдарлама аясында

инфрақұрылымды дамытуға да

болады. Кәсіпкерлік нысанына жылу,

су, жарық немесе кәріз желілерін

тарту үшін қаржы қарастырылады.

Атап айтқанда, жобалық-сметалық

құжаты дайын, мемлекеттік сараптамадан

өткен, жалпы құны

1 млрд. теңгеден аспайтын жобаларды

қаржыландырамыз. Бұл

қомақты қаржы болғандықтан,

іріктеу де қатаң түрде жүргізіледі.

Құны 100 млн. теңгеден асатын

жобаларға қаржы республикалық

бюджеттен, 50 млн. теңгеге дейінгі

жобаларға жергілікті қазынадан

қарастырылады. Кәсіпкердің жобасы

облыстық құрылыс басқармасымен

келісіліп, өңірлік үйлестіру

кеңесінде жан-жақты талқыланып,

құзырлы министрліктерде қорғалады.

Содан соң ғана қажетті инфрақұрылым

жүргізіледі. Мұнда да

кәсіпкерлерге салықтың тұрақты

түрде түсуі, жұмыс орындарының

ашылуы, инженерлік желілердің

мақсатты түрде пайдаланылуы

сияқты талаптар қойылады.

Арнайы топ мемлекеттік қолдауға

ие болған кәсіпорынның жұмысын

бір емес, бірнеше жыл бойы

бақылайды.

«Тікелей желіні» жүргізген -

Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА.

Редакциямызға алдын-ала келіп түскен сауалдар мен «Тікелей желі»

барысындағы толассыз қоңыраулар арқылы оқырман қауымның көкейінде

бизнес бастап, кәсіп кеңейтуге қатысты сұрақтардың көп екенін анық

байқадық. Меймандар әр сауалға тиянақты жауап беріп, ақыл-кеңестерін

айтты. Ендігі ретте тұрғындар мемлекеттік бағдарламаларда қарастырылған

барлық мүмкіндікті тиімді пайдаланып, ой-жоспарларын сәтті жүзеге асырса

екен дейміз. Шағын және орта кәсіпкерлік дамыса, қазынамыз молайып,

жаңа жұмыс орындары ашылып, әлеуметтің әл-ауқаты жақсара түсері

айқын.

8

20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл SARYARQA SAMALY

Абайдың ғылыми ойлары

Ұлы ағартушы, кемел ойшыл, жазба әдебиетін қалыптастырушы, әлемдік өркениетке ерекше

құбылыс болып еніп, қазақ поэзиясының қасиеті мен құдіретін көрсеткен ұлы ақын Абай

Құнанбайұлының 175 жылдық мерейтойын ұлықтау басталып та кетті.

Ел Президенті Қ.К.Тоқаевтың мақаласынан

бастау алған Абай бабамызға арналған

торқалы той қалыптасқан дәстүрде емес,

өзінің мазмұндық, құрылымдық, өнегелік

жағынан алғанда ерекше мәнге ие болып

отыр.

«Той тойлау үшін емес, ой ойлау үшін»

өткеніміз бен бүгінімізді дана Абай ілімімен

салыстыра отырып, асқаралы міндеттерді

айқындап, жеткен жетістіктерімізді саралап,

өркениетті елдер қатарына жету жолындағы

игі істерімізді саралау тұрғысында өткелі

отырған мерекелік шаралар ауқымы кімді

болса да бей-жай қалдыра алмайды.

Президент мақаласы Абай мұрасын

түсінуге жол ашады. Бүгінгі даму, рухани,

саналы, сапалық өріс Абай ойымен

ұштасып тұр. Осы даналық ой ұлтымызды

жаңылдырмай, өмір сынынан мүдірмей

өткізіп келе жатыр.

Егемендігін жариялаған күннен бастап

Елбасы, Қазақстанның Тұңғыш Президенті

Н.Ә.Назарбаев Абай Құнанбайұлы мұраларына

мемлекеттік саясат тұрғысынан

қарауға жаңа бағыт жасап берді. Бұған

ұлы Абайдың 150 жылдық торқалы тойын

әлемдік деңгейде, ЮНЕСКО шеңберінде

өткізгенін айтсақ та жеткілікті. Сол бағытбағдарды

ел Президенті Қ.К.Тоқаев

жалғастырып әкетті.

Ғалым ретінде Президент Қ.К.Тоқаевтың

Абай ұлылығын, кемеңгерлігін, даналығын,

кемелділігін тану үшін данагөй бабамыздың

мұрасына ғылыми тұрғыда қарау керектігі

жөніндегі сындарлы ойын ерекше қабыл

алдым. Абай бабамыздың ғылым-білімге

деген көзқарасын тану үшін Абайдың

ғылыми ойларын қайта жүрек елегінен

өткіздім.

Президент Қ.К.Тоқаев: «Қазір әлем күн

сайын емес, сағат сайын өзгеруде. Барлық

салада жаңа міндеттер мен тың талаптар

қойылуда. Ғылымдағы жаңалықтар адамды

алға жетелейді. Ақыл-оймен ғана озатын

кезең келді. Заман көшіне ілесіп, ілгері жылжу

үшін біз сананың ашықтығын қамтамасыз

етуіміз керек. Бұл қадам өркениеттің озық

тұстарын ұлттық мүддемен үйлестіре білуді

талап етеді» деп жазады.

Иә, осы жолдарды оқыған соң Абай

мұраттарын түсінесіз. Хакім Абай ұлт болу

үшін ең әуелі ғылым дамуы керек деп

біледі. Сондықтан да жаңа, жас ұрпақ

ғылымының қажеттігін бүгінгі күннің даму

процестерінен ғана емес, ұлы ойшыл

бабамыздың ғылымның қадірі мен қасиеті

туралы тұжырымдарынан табады.

Абай баба ғылымның міндеттерін жіктейді,

саралайды, атап көрсетеді:

– Әуелі білмек керек;

– Ғылымды үйренгенде, ақиқат мақсатпен

білмек үшін үйрену керек;

– Әрбір хақиқатқа тырысып, ыждаһатыңмен

көзің жетсе, соны тұт, өлсең айрылма!

– Білім-ғылымды көбейтуге екі қару

бар адамның ішінде: бірі – мұлахаза қылу

(ойласу, пікір алмасу), екіншісі – берік

мұхафаза қылу (сақтау, қорғау). Бұл екі

қуатты зорайту жаһатында болу керек.

...Бұлар зораймай, ғылым зораймайды.

– ... уайымсыз салғырттық деген бір

нәрсе бар, зинһар (абайлау – Б.Ж.) жаным,

соған бек сақ бол, әсіресе, әуелі – құданың,

екінші – халықтың, үшінші – дәулеттің,

төртінші – ғибраттың, бесінші – ақылдың,

ардың – бәрінің дұшпаны. Ол бар жерде

бұлар болмайды.

– Ғылымды, ақылды сақтайтұғын мінез

деген сауыты болады.

Иә, Абай хакімнің Отыз екінші қара

сөзінде жазылған ғылыми ғибраты ешқашан

ескірмейді, тозбайды. Ғылымға барған

адамның ар кодексі десе де болады.

Өйткені осы ойларға тереңдеп қарасаң,

ғылыми адам үшін, ол – ақиқат жолы,

білімге ұмтылу, білгеніңді қажетке жарату

жолы. Салғырттық құдай жолынан, халық

жолынан, ар жолынан тайдырады.

Бұл даналық сөз бүгінгі күнде де өз

өзектілігін жойған жоқ. Заманмен бірге

жасай беретін ілім екенін көрсетеді.

Адамдық, адалдық, қиянатқа жол бермеу,

надандықтан арылу – имандылық кілті.

Ғылым сол үшін керек. «Әуелі адамның

адамдығы ақыл, ғылым деген нәрселермен

көрінеді». Міне, Абай айтқан өлшем осы.

Сол талап, сол ғибрат қазір де қажет.

Абай ғылымды адам қасиетінің ең

биігіне көтереді. «Ғылым – Алланың бір

сипаты, ол – хақиқат, оған ғашықтық өзі

де хақлық, һәм адамдық дүр» дейді ақын

Отыз сегізінші қара сөзінде.

Ғылым адамды танытады, адам ғылымды

дамытады. Осылар өз биігіне жетіп,

үндестік тапса, қоғам дамиды, ой-өріс

кеңейеді. Міне, осыдан Абай ғылымның

үздіксіз даму процесінде болатынын, оның

диалектикасының бірлесе дамитынын

көрсетеді. Сондықтан да Абайды тану –

қоғамды тану, болашақты бағдарлау. Ол –

өмір заңы, адамзаттың өркениет жолы.

«Ғылым-құдірет» деп бағалайды ұлы Абай.

Ғылымның дамуы адамзатты жеті қат

аспанға шығарды, медицина дамыды,

алысты жақындатты. Елбасы Н.Ә.Назарбаев

жазғандай, «Заманалар ауысып, дүние

дидары өзгерсе де, халқымыздың Абайға

көңілі айнымайды».

Абай бабамыз «машина, фабрика адам

баласының рақаты, пайдасы үшін жасалса»

деп ғылымның күнделікті орнын биік қояды.

Ал тереңірек үңілсек, қоғамның қозғаушы

күші – ғылымда. Ғалымның қоғамдағы, өмірдегі

орнына Абай хакім жоғары баға береді.

Мына сөздерге назар аударып көрелікші.

Бұл Абайдың атақты Отыз сегізінші сөзі.

«Әрбір ғалым – хакім емес, әрбір хакім –

ғалым». Абай қоғамдық болмыстың кілтін

дәл табады. Ғалым – ғылымның адамы,

ол өз ой толғамын жаңалыққа, ізденіске

жұмсауы керек. Ал хакім ұйымдастырушы,

ол ғылымды дамытатын жолды табады.

Бүгінгі тілмен айтсақ қаржыландыру және

тиімділігін арттыру мәселесін шешуі керек.

Абай ғылымның тазалығы үшін күреседі.

Сол феодалдық-патриархалдық қоғамда

өмір сүрсе де, ол өз ұлтының болашағына

сенеді. Ғылым мал табу құралы емес, мал

ғылымды дамыту үшін қажет. Бұдан тағы

да өмір диалектикасын көреміз. Ғылым

жолымен, иман жолымен жүрген адамдар

ғана «толық мұсылман, толық адам» бола

алады. Бұдан Абай ілімінің ішкі бірлігі

мен рухани-мәдени күш-қуатын көреміз.

Ақын ғылым, білім, тазалық, имандылық,

шыншылдық, ақиқатшыл адамдар ғана

«толық адам» болса, қоғамның, заманның

қозғаушы күші болатынын айтады.

Қазақстан Республикасының Президенті

Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев: «Біз

ұлттық сананы жаңғыртамыз және бәсекеге

қабілетті ұлт қалыптастырамыз десек,

Абайдың шығармаларын мұқият оқуымыз

керек. Оның қоғамдағы түрлі үдерістерге

қатысты көзқарасы бүгінгі Қазақстан үшін

аса пайдалы. Өз заманының ғана емес,

қазіргі қоғамның да бейнесін танытқан

Абай – елдік мұраттың айнымас темірқазығы»,

деп ақынның тарихтағы, ұлт руханиятындағы

орнына жоғары баға береді.

Абай тойы – халық тойы. Халық тойы –

Абай тойы. Абай туған Семей өңірі тарихирухани

орталық болып қалыптаспақ. Жидебай

абаттандырылып, Құнанбай Өскенбайұлының

қорымы жаңартылады. Бұл қасиетті мекен

ұлт тәу ететін, ішкі және сыртқы туризм

жолы түйісетін құт мекен болмақ. Бұдан

да басқа кешенді шаралар қолға алынбақ.

Қазақстан сахналарында Абай туралы

пьесалар қойылып, Абай әндері асқақтата

шырқалады. «Абай» телесериалы түсіріліп,

халықаралық, республикалық деңгейдегі

сайыстар өтпек. Мұның бәрі Абай мұрасын

насихаттай отырып, ұлттың рухани өсуін

көрсететін болады. Абай поэзиясы әлемнің

сан тіліне аударылады. Міне, мұның бәрі

жаңа заман рухымен жүзеге асырылып,

ұл-қыздарымызды отансүйгіштікке тәрбиелейді.

Ұлы Абай бабамыз армандаған ғылым

егемен ел, тәуелсіз мемлекет болған

тұста түбегейлі орнықты. «Ғылым туралы»

заң қабылданып, ғылыми ой-жүйе жаңа

серпін алды. Біріншіден, ғалымдардың

шығармашылық ізденістері күрт өсті,

ғылыми жобалар мен бағдарламаларды

қаржыландыру мәселесі оңтайлы шешіліп

жатыр. Екіншіден, ғалымдардың әкімшілік,

бюрократтық құрылымдарға тәуелділігі

жойылды. Бұл ғылымды дамытудағы жаңа

бағыт болды. Аталған ғылыми жүйені реформалау

тікелей Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың

қолдауымен және басшылығымен жүзеге

асырылды.

Қазақстан Республикасының Президенті

Қ.К.Тоқаев Қазақстан халқына Жолдауында

«Ғылым саласындағы ахуал ерекше

назар аударуды талап етеді. Біз ғылымсыз

еліміздің дамуын қамтамасыз ете алмаймыз»,

деді. Енді Абай туралы мақаласында Ұлы

Абайдың «Пайда ойлама, ар ойла, талап

қыл артық білуге» деген өнегелі өсиетін

осы тұрғыдан ұғынуымыз қажет» деп ғылым

алдындағы жауапкершілік пен мақсатты

Абай ілімінен таратып, жаңа міндеттер

қойып отыр.

Ғылымы дамыған ел болуды армандаған

хакім Абай мұраттары ойдағыдай жүзеге

асуда. Қазір Қазақстанда ғылым мен инновацияны,

ғылым мен өндірісті жақындату,

оны коммерцияландыру тұрғысында дамыту

да қолға алынды. Бұл – Абай ілімінің

уақыт сынынан өтіп, мемлекеттік саясаттың

тірегіне айналып отырғанының белгісі.

Президент Қ.К.Тоқаевтың мақаласы

практикалық мәнімен құнды. Сондықтан

да Қазақстан Республикасының Үкіметі

мақалада айтылған тұжырымдар, міндеттер

мен мақсаттарды үйлестіре отырып

мемлекеттік бағдарлама құрса дұрыс болар

еді. Мақала Қазақстан қоғамының болашақ

жолын көрсеткен идеясымен ерекшеленеді.

Президент мақалада айтқан көптеген

тұжырым гуманитарлық, фундаментальды

ғылымның таяу жылдардағы мемлекеттің

бағдарламалары мен ғылыми жобаларына

арқау болатыны сөзсіз. Сонда

мемлекеттік органдар, ғылыми-мәдени,

қоғамтану институттары Президент, Елбасы

айтқан ой-тұжырымдарды Абай ілімімен

бірлестікте қарастыра алады. Осылай біз

Абай мұрасын тани отырып, өз-өзімізді

танимыз.

Абайдың ғылыми ойлары ескірмейді,

жасай береді.

Бақытжан ЖҰМАҒҰЛОВ,

сенатор, ҰҒА академигі, Абай

Құнанбайұлының 175 жылдық

мерейтойын дайындау және

өткізу жөніндегі мемлекеттік

комиссия мүшесі.

SARYARQA SAMALY

ҒАЖАЙЫП 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл 9

EXPO

Қазақ технологиясы - Дубайда

2017 жылы Қазақстанда

«Astana EXPO»

мамандандырылған

халықаралық көрмесі

жоғары деңгейде өткені

мәлім. Жасыл энергетиканы

дамыту тақырыбына

арналған шараны өткізу

арқылы еліміздің абыройы

аспандады. Қазақстаннан

кейін халықаралық шараны

өткізу құқығын Біріккен

Араб Әмірліктері иеленген

болатын. Биыл әлемнің

үздік технологиялары

Дубай қаласында таныстырылатын

болады. Оған

Қазақстан тәжірибесі бай

мемлекеттердің бірі ретінде

ерекше мәртебе бойынша

қатысады.

Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ

Дүниежүзі

дидарында

Дүниежүзілік EXPO көрмесі Дубай қаласында

2020 жылдың 20 қазаны мен 2021 жылдың

10 сәуірі аралығында «Болашақ үшін сана

сезімді біріктіру» тақырыбында өтеді.

ЭКСПО-2020 Дубай Ұйымдастырушысының

ақпараты бойынша 192 ел Көрмеге қатысатынын

растаған. Алты ай ішінде көрмеде 25,2 млн.

келуші көрмені аралайды деп күтілуде.

Дүниежүзілік көрме Дубай шаһарында

2020 жылдың 20 қазанынан 2021 жылдың

10 сәуірі аралығында «Ақыл-ойды біріктіріп,

болашақты құрамыз» тақырыбында өтеді.

Оның ішінде «Мүмкіндік», «Мобильділік» және

«Тұрақтылық» деген ұғымдардан тұрады.

Ұйымдастырушылар көрмені 25 млн. адам

тамашалайды деп күтуде. Айта кетсек,

ЭКСПО көрмесі Таяу Шығыста бірінші рет

өткізілмекші.

Көрме кешені «үш жапырақ» пішінде

ұсынылған және Біріккен Араб Әмірліктерінің

павильоны, сондай-ақ, көрме ұғымдарына

сай 3 тақырыптық кластер диаметрі 150

метрді құрайтын «Әл-Васл» плазасы орталық

нысанының қасында орналасады. БАӘ

павильонының жобасын испандық сәулетші

Сантьяго Калатрава, «Мүмкіндік» павильонын –

BIG (Bjarke Ingels Group), «Мобильділік» -

Foster and Partners, «Тұрақтылық» - Grimshaw

Architects жасады.

ЭКСПО кешенінің жалпы аумағы 438

га. құрайды. Оған 150 га. көлемінде көрме

аумағы, сондай-ақ, жерүсті метро стансасы,

«Dubai South Mall» сауда орталығы,

тұрғын үй, логистикалық және қонақ үй

нысандары кіреді.

Қазақстан павильонына

– 2 млн. адам

Естеріңізге сала кетейік, Қазақстан Республикасы

ЭКСПО-2020 көрмесіне қатысу

туралы шартқа 2018 жылғы 28 наурызда

қол қойған болатын. Келісімге Дубайдағы

Дүниежүзілік ЭКСПО-2020 көрмесінде Қазақстан

Республикасының Ұлттық секциясының бас

комиссары, «Астана ЭКСПО-2017» ҰК» АҚ

Басқарма Төрағасының орынбасары Аллен

Шәйжүнісов пен «ЭКСПО-2020 Дубай»

бюросының атқарушы директоры Наджиб

Мохаммед әл-Әли қол қойды.

Ресми ақпараттарға сүйенсек, Қазақстан

Республикасының Ұлттық павильонында еліміздің

тарихы, мәдениеті мен дәстүрі, цифрландыру,

көліктік-логистикалық әлеует саласындағы

стратегиялық бағдарламаларды жүзеге асыру,

халықаралық аренадағы жаһандық бастамалар

мен инновациялық технологияларды

дамыту және басқа да бағыттар ұсынылады.

ЭКСПО-2020 Дубайда ҚР Ұлттық күні 2020

жылдың 1 желтоқсанына жоспарланған.

Бүгінгі күні павильонның табысты жұмысы

үшін көрменің барлық кезеңіне арналған

мәдени-ойын-сауық және іскерлік іс-шаралар

бағдарламасы құрылуда.

Қазақстан павильонына 2 миллионнан

астам адам келеді. Бұл туралы Сауда және

интеграция министрлігі алқасының кеңейтілген

отырысында ведомство басшысы Бақыт

Сұлтанов айтты.

«Биылғы «ЭКСПО-2020 Дубай» дүниежүзілік

көрмесі «Ақыл-ойды біріктіріп, болашақты

құрамыз» тақырыбына арналып отыр. Қазақстан

павильоны АҚШ, Швейцария, Италия, Түркия

павильондарының жанындағы «Мүмкіндіктер»

тақырыптық кластерінде орналасатын болады.

Өткізу қабілетінің арқасында біздің павильонымызбен

жарты жылдың ішінде 2 млн-нан астам

адам танысады деп жоспарлап отырмыз», -

деп атап өтті Бақыт Сұлтанов.

Бұдан бөлек, Сауда және интеграция

министрі хабарлағандай, биыл Қазақстандағы

EXPO Іскерлік орталығының аумағында ДСҰ

12-ші Министрлік конференциясы өтеді.

«Конференция ДСҰ-ның жоғарғы жетекші

органы болып табылады, оның отырыстары

екі жылда бір рет өткізіледі. ДСҰ-ның 160-тан

астам елінен, 20 бақылаушы елден жоғары

деңгейлі делегаттардың, сондай-ақ халықаралық

және үкіметтік емес ұйымдардан, ТҰК, әлемдік

БАҚ өкілдерінің келетінін күтіп отырмыз», -

деп хабарлады Б.Сұлтанов.

Еске сала кетейік, ең ірі халықаралық

іс-шараларды ұйымдастырудағы елеулі

және сәтті тәжірибені, кез келген пішімдегі

конгресс-көрме іс-шараларын ең жоғары

деңгейде өткізуге арналған барлық қажетті

инфрақұрылымды және материалдықтехникалық

жасақтаманы ескере отырып,

«Астана ЭКСПО-2017» (QAZEXPOCONGRESS)

ұлттық компаниясы МК-12 ұйымдастырып

жүргізудің негізгі операторы болып анықталды.

Ұлттық Компания, Дубай (БАӘ) қаласында

өтетін ЭКСПО-2020 дүниежүзілік көрмесіне

Қазақстан Республикасының қатысуын

қамтамасыз етуге де жауапты.

Астана тәжірибесін

Дубай пайдаланады

Шынында, 2017 жылы «Astana EXPO»

көрмесін ұйымдастыру арқылы Қазақстан

әлемнің төрт тарабына танылды. Содан да

Дубай көрмесін өткізушілер Қазақстанның

жетістіктерін өздеріне пайдалануды жөн

санаған. Белгілі болғандай, Қазақстанды

«ЭКСПО-2020 Дубай» көрмесінің комиссарлар

алқасының басқарушы комитетіне

сайлады. Бұл туралы 2019 жылдың 29-30

қараша күндері Дубай қаласында (БАӘ)

өткен Көрменің IV Халықаралық қатысушылар

жиналысында мәлім болды. Онда Қазақстан

секциясының Бас комиссары А.Шәйжүнісов

Қазақстан Республикасының Көрмеге қатысуға

дайындығы туралы хабардар етті. Халықаралық

қатысушылар жиыны аясында ЭКСПО-2020

Дубай Комиссарлар алқасының Басқарушы

комитетінің құрамын анықтау бойынша қатысушы

елдердің дауыс беруі өтті. Басқарушы

комитеттің мүшелері Көрмеге қатысатын

Халықаралық Көрмелер Бюросына мүше

мемлекеттердің ұлттық секцияларының Комиссарларынан

сайланады. Дауыс беру нәтижелері

бойынша, Астана ЭКСПО-2017 Халықаралық

мамандандырылған көрмесін табысты

өткізгені ескеріле отырып, Қазақстан алғаш

рет Басқарушы Комитеттің құрамына сайланды.

Басқарушы Комитет құрылыс-монтаждау

жұмыстарын жүргізу және павильондардың

операциялық қызметі шеңберінде ЭКСПО-

2020 Дубай Ұйымдастырушысымен туындаған

барлық мәселелерді шеше отырып, Көрмеге

қатысушы елдердің мүдделерін білдіреді,

сондай-ақ, олардың Көрмеге табысты

қатысуын қамтамасыз ету үшін елдерге

консультациялық қолдау көрсетеді.

Қаражатты

қайта қарайды

Еске салайық, былтыр 23 желтоқсанда

Сауда және интеграция министрі Бақыт

Сұлтанов Қазақстан Дубайдағы EXPO

көрмесіне 9 миллиард теңге жұмсайтынын

мәлімдеген еді.

- Біздің павильонды дайындау жұмыстары

жүргізілді, былтырлары бюджеттен шамамен

9 миллиард теңге бөлінген. Бұл павильон

бөлшектеліп, Қазақстанға осы қаражаттың

есебінен әкелінеді, кейін ол өңірлерде немесе

астанада әрі қарай өз рөлін атқара береді, -

деді министр.

Алайда, бұл сома қысқартылуы мүмкін.

Бұл туралы 2020 жылдың 4 ақпанында ҚР

Сауда және интеграция министрі Бақыт

Сұлтанов мәлімдеді, Министрдің айтуынша,

көрмеге бөлінген қаржыны талқылауға арналған

комиссия күні әзірге белгісіз.

«EXPO көрмесіне бөлінген қаражатты

талқылау үшін комиссия күні әлі нақтыланған

жоқ. Біз оған дайынбыз. Себебі бұл бір күннің

жұмысы емес қой. EXPO-ға 2-3 жылдан

бері дайындық жүргізіп келе жатырмыз.

Былтыр да қаражат бөлінген.

Ұлттық экономика министрлігінде болған

қаражат біздің министрлік құрылғаннан кейін

бізге көшті. Сондықтан бірге талқылап, комиссияда

шешім шығарылады. Әрине, тапсырма

түскеннен кейін барлық тиімсіз қаражатты

қысқартамыз. Бұл тек тиімсіз қаражат емес,

бюджет шығындарын оңтайландыру жағынан

да қарастыру», - дейді Бақыт Сұлтанов.

«Бұл мәселелерді біздің комиссия қарайтын

болады: бұл бізге не береді, шығыны

қандай, әсері қандай және елге қанша

инвестиция тартылуы мүмкін. Егер комиссия

бұл шығындардың ақталмайтынын дәлелдесе,

онда дұрыс шешім шығарылады. Жалпы

біз қаражаттың осыған не басқа форумға

жұмсауды қарастырамыз», - деді ҚР Ұлттық

экономика министрі Руслан Дәленов.

Түйіндей келгенде, қазір Сауда министрлігі

Қазақстанның 2020 жылы Дубайда өтетін

EХРО-ға қатысуы айтарлықтай әсер беретінін

дәлелдеуі тиіс. Әзірге айтатын мәлімет: EХРО

2020 көрмесінде қазақстандық павильонның

құрылысына көлемі 3 420 шаршы метр

болатын ең үлкен бөлігінің бірі бөлінген.

Қазақстан Дубайдағы EXPO-да мемлекет

бюджеті есебінен павильондар салады, осы

арқылы елге инвестор тартуға ниетті.

«Ең алдымен Үкімет негізгі капиталға

инвестиция көлемін арттыру, тікелей шетелдік

инвестиция көлемін биылғы 24 миллиард

теңгеден 2025 жылға 34 миллиард долларға

дейін арттыру міндетін қойып отыр. Біз жыл

сайын Қазақстанға қосымша 10 миллиард

долларға шетелдік инвестициялар ағынын

ұлғайтуды жоспарлап отырмыз. Ол үшін

Дубайда жарты жыл бойы өтетін Дүниежүзілік

көрмеге қатысу өте маңызды», - деді бұл

туралы Премьер-министрдің бірінші орынбасары

- Қаржы министрі Әлихан Смайылов.

Ол көрмеге әлемнің түкпір-түкпірінен

инвесторлар қатысатынын және Қазақстанды

инвестициялық тартымды ел ретінде көрсету

маңызды екенін айтты.

«Мүмкіндіктердің Тақырыптық кластері

аясында Қазақстанның ұлттық павильоны

орнатылады. Ал павильонды қайта жаңғырту

және оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету

үшін 8,8 миллиард теңге немесе 22 миллион

доллар бөлінді. Егер біздің павильонға бару

нәтижесінде Қазақстанға қосымша шетелдік

инвестициялар келсе, онда бөлінген қаржы

жаңа өндірістер, жаңа жұмыс орындары

мен қосымша салықтар есебінен көп есе

өтеледі», - деп түсіндірді Смайылов.

Бұған дейін сауда және интеграция министрі

Бақыт Сұлтанов айтқандай, Дубайдағы көрмеден

кейін біздің павильон бөлшектеліп, Қазақстан

аумағына қайта әкелінеді.

Дубайда өтетін дүниежүзілік көрмеде Қазақстанның тәуелсіз ел ретінде

интеллектуалдық технологиялар сайысында өзіндік деңгейін көрсететініне

сенім білдіреміз.

Суреттер EXPO2020DUBAI.com сайтынан алынды.

10 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл АЛАҢ

SARYARQA SAMALY

Павлодар

облысы -

соғыс

жылдарында

(Басы газеттің 2020

жылғы №16 санында).

1941 жыл

1941 жылдың аяғына қарай облыс

тұрғындарын қорғаныс саласына дайындау

жұмыстары басталды. Қорғаныс пен

авиациялық химиялық құрылысқа жәрдемдесу

қоғамының ұйымдары 989 Ворошилов

атқышын, 2762 І дәрежелі Ворошилов

атқышын, 120 қол пулеметшісін, 55 Ворошилов

салт аттыларын, 40 қысқа толқынды

радисін, 18 телефоншыны, 4 морзисті

даярлап шығарды. Соғыс басталған жылы

облыстың өнеркәсіп және егін саласы ең

жоғарғы күшпен жұмыс істеді. Облыста

барлығы 2471 трактор, 1142 комбайн, 1101

жүк көлігі болды. Жалпы егістік аумағы

505,5 мың гектар еді. Оның тең жартысынан

астамы астық алқабы болатын.

Осы жылы облыс колхоздары майдан

даласына жіберу үшін жоспардан тыс

12910 центнер өнім алды.

1942 жыл

Осы жылдың қаңтар айынан бастап

облыстың өнеркәсіп орындары әскер

қатарында жүрген азаматтарды киімкешекпен

қамтамасыз ету мақсатында

арнайы тапсырыстар ала бастады. Алдымен

пималар, іш киімдер және жылы сырт

киімдер тіге бастады. Бірақ киім тігетін

материалдардың тапшылығына байланысты

жоспар толық орындалмады.

Осы жылдың ақпан айында облыс

орталығындағы №2924 эвакуациялық

госпиталі майдан шебіне жақын жерге

көшірілді. Наурыз айында Павлодар

қаласында танк жоюшылар командасы

құрылды. Оның құрамында 35 адам болды.

Сонымен қатар, 70 адамнан жасақталған

пулеметшілердің және 35 адамнан тұратын

минаметшілердің командасы да пайда

болды.

15 наурызға қарай Максим Горький

ауданында танк жоюшыларын дайырлау

бойынша жиындар аяқталды. Онда өндірістен

қол үзіп, 35 адам оқыды. Олардың жетеуі -

оқу нәтижелері бойынша «ең сауатты

әскер қатарына шақырылғандар» ретінде

Қызыл әскер қатарына алынды. 5 адам

жақсы, 8 адам орташа деген баға алды.

Осы айда Ермак ауданында танк жоюшы

әйелдер командасына арналған сабақтар

басталды. Команда құрамында 40 әйел

болды. Наурыз айының аяғына қарай

Цюрупа ауданының Шарбақты ауылында

25 қыз сапта тұру дайындығын жасады.

27 наурыз күні КСРО Жоғарғы Кеңес

Президиумының Жарлығымен лейтенант

Иван Скляровқа Кеңес Одағының батыры

атағы берілді.

Осы жылы сәуір айына дейін

Павлодар қаласы мен облыс аудандарына

эвакуацияланған 13371 адам орналастырылды.

28 сәуірдегі мәлімет бойынша, әскери

және қосымша байланыс бөлімдеріне

әйелдерді іріктеу үшін облыстық комиссия

құрылды. Мұндай комиссиялар қалалық

және аудандық еңбекшілер депутаттары

атқару комитеттерінің жанында да құрылды.

5 маусым күні қоршаудағы Ленинград

жауынгерлері мен қорғаушылар

үшін азық-түлік жинау айлығы аяқталды.

Павлодарлықтар 24 вагон өнім жинап,

Ленинград бағытына жіберді.

(Жалғасы бар).

Облыстық мемлекеттік архив

материалдарынан әзірлеген -

Тілеуберді САХАБА.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметке ғылымды

қаржыландырудың ашықтығын қамтамасыз ету және ғылыми

зерттеулердің сапасын арттыру жөнінде тапсырма берген

болатын. Осыған орай, халық қалаулылары «Қазақстан

Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ғылым

мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу

туралы» заң жобасын қарап, талқылауда. Осы құжатта неге

мән берілуі керек? Жалпы, ғылымды қаржыландыру жүйесінің

ашық әрі әділ болуы оның сапасын арттыруға кепіл бола ала

ма? Бұл сұрақтарды «Алаңның» талқысына салып көрген едік.

Жаңашылдық

ғылымды түлете ала ма?

Төлеуғазы ТОҚТАҒАНОВ,

Toraighyrov University көлік, машина жасау және

металлургия факультетінің деканы:

БӘРЕКЕЛДІ!

Бас жүлде - бізде!

Жақында Нұр-Сұлтан қаласында «Тәуелсіз елдің ұланы» атты

республикалық балалар мен жастар байқауы өтті. Оған Павлодар

қаласындағы №35 мектептің «Айналайын» театр үйірмесінің

оқушылары қатысып, бас жүлдемен оралды.

Аталмыш байқауға 3-23 жас

аралығындағы балалар мен жастар

қатысып, бақ сынады. Олардың қатарында

Тараз, Алматы, Қарағанды, Нұр-Сұлтан,

Атырау, Ақтау, Жезқазған және Павлодар

қалаларындағы орта мектеп оқушылары

мен шығармашылық ұжымдары бар.

Республикалық сайыста облыс намысын

қорғаған мектебіміздің «Айналайын»

театры Ұлы Жеңістің 75 жылдығына орай,

«Жойылсын жалғыз сөз - соғыс деген!»

тақырыпта әдеби-музыкалық композициясын

ұсынды. Көріністе жас жігіттер

- Парламент қабырғасында қаралып

жатқан құжаттың басты мақсаты – ғылым

бойынша гранттық, бағдарламалық

және мақсатты қаржыландырудың

ашықтығын қамтамасыз ету,

жемқорлыққа итермелеуі мүмкін

нормаларды алып тастау. Өкінішке

қарай, бізде ғылыми-техникалық

жұмыстың нәтижесін коммерциялаудың

қаржыландыру механизмі заңнамалық

тұрғыда толыққанды жазылмаған. Бұл

кемшіліктерді осы заң жобасы арқылы

реттеу көзделіп отыр. Яғни, заңда

гранттық қаржыландырудың механизмі

толығымен жазылады. Жасыратыны

- Егемен елімізді өркендетіп, экономикасын дамыту үшін

ең алдымен ғылым саласына мән берілуі керек. Сол үшін

қолынан іс келетін, ғылым жолын қуған талапты жастарды шет

елге жібермей, туған жерінде еңбек етуге шақыруымыз қажет.

Оларға мемлекет тарапынан жан-жақты қолдау көрсетілуі тиіс.

Бұл ретте, ғылымды әділ түрде қаржыландырудың маңызы

зор. Шыны керек, кейде жоғары жақта тамыр-танысы бар

адамдардың «бір қайнауы ішіндегі» ғылыми жобалары сын

тезінен өтпей-ақ, еш кедергісіз қаржыландырылып жатады.

Керісінше, көп ізденумен, үлкен еңбекпен келген болашағы

зор жобалардың ескерусіз қалып қоятыны қынжылтады. Міне,

осы жағдайды реттеу үшін ғылым туралы заңға өзгерістер

енгізіліп, отандық ғылым саласында «тазалықтың» сақталуы

қатаң бақыланса, нұр үстіне нұр болар еді.

- Шынымен де, соңғы уақытта елімізде

ғылыми жоба конкурстарын өткізуде

әділетсіздікке жол беріліп жататынын жиі

естіп жүрміз. Әрине, бұл - алаңдатарлық

жағдай. Сондықтан отандық ғылымның

дамуы үшін алдымен оны қаржыландыру

мәселесі қатаң қадағаланып, мемлекеттік

гранттар нағыз үздік жобаларға ғана

берілуі қажет. Ал «жүзден жүйрік шыққан

үздік жобалар» ашық түрде дауысқа

салынып, анықталғаны жөн деп ойлаймын.

Өкінішке қарай, қазір білім-ғылым

саласын бизнес көзіне айналдырып,

содан пайда тауып жүргендер де жоқ

емес. Осындай «шала сауаттылардың»

мен қыздардың мектеп табалдырығынан

майданға аттанғаны және соғыста ерлік

көрсеткені, ұрыс даласында қиыншылық

көргендері баяндалды.

Шара соңында көптен күткен қуанышты

сәтті қарсы алып, мәңгілік алауға гүл

шоғын қойып, «Жеңіс күні» әнін шырқады.

Небары 20 минуттың ішінде жас әртістер

көрермендерге ерекше әсер сыйлады.

Сөйтіп, байқау қорытындысы бойынша

павлодарлық оқушылардың өнері жоғары

бағаланып, бас жүлдені еншіледі. Қатысушылардың

әрқайсысына медаль тағылып,

Жәмилә НҰРМАНБЕТОВА,

ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты

(пікір интернеттен әзірленді):

жоқ, ғалымдар тарапынан «конкурстар әділетсіз өтті» деген

сыңайдағы шағымдар айтылуда. Сол себепті ашықтықты

қамтамасыз ету үшін ұлттық ғылыми кеңестің шешімдері

ашық дауыс беру жолымен әрі бекітілген бюджет аясында

өткенін қалаймыз. Сонымен қатар, заң жобасы конкурстарды

жариялау, оған қатысу туралы өтінімдер және конкурс шешіміне

дейінгі процестің толық барысын ашық ақпарат көздерінде

жариялауды көздейді. Демек, бұл конкурсты жариялаған

министрліктің сайтында барлық мәлімет ашық болуы тиіс.

Мені толғандыратын тағы бір

мәселе бар. Ол – отандастарымыздың

ғылыми жобаларына шетелдік

ғалымдардың эксперт ретінде

шақырылуы. Бұл, бір жағынан,

дұрыс та шығар. Алайда кейде

сол шетелдіктердің қазақстандық

ғылыми жобаларды өз пайдаларына

қолданып кеткені жайлы жайсыз

жағдайлар да орын алды. Сөйтіп,

«қолда барда алтынның қадірі жоқ»

демекші, өз елімізде бағаланбай,

аяқсыз қалып қойған жобалардың

шет елде кәдеге жарап жатқанын

естігенде, еріксіз ішің ашиды. Осындай

жағдайларға тосқауыл қою үшін

тиімді жобаларды өз ғалымдарымыз ашық түрде бағалап,

оның іске асуы үшін аянбай қолдау көрсетілуі қажет. Сонда

ғана отандық ғылым дамиды деп ойлаймын.

Бақытгүл МОЛДАҒАЛИ,

PhD докторы, доцент:

салдарынан бүгінде қазақстандық ғалымдардың атына кір келіп

жатқан жайы бар. Сөз жоқ, отандық ғылымда алға басу, өсу,

өрлеу бар. Соны ары қарай дамыту үшін осы іске жауапты

азаматтар адал болуы қажет. Сондықтан қолданыстағы заңға

ғылым мәселелеріне қатысты өзгерістер енгізілгені дұрыс деп

есептеймін. Мәселен, ұлттық ғылыми кеңестің құрамында тәжірибелі

әрі қазіргі технологияның қыр-сырынан хабары бар ғалымдар

болуы керек. Сонымен қатар, конкурсқа ұсынылатын ғылыми

жоба өзектілігімен бүгінгі заман сұранысына толық жауап бере

алатындай деңгейде болуы шарт. Сонда ғана ұтарымыз мол,

ұпайымыз түгел болады деп сенемін.

«Алаңды» үйлестірген – Нұржайна ШОДЫР.

дипломдармен марапаттады. Сондай-ақ,

командалық кубок ұсынылды.

Осы үйірмеге қатысқан 5-6-сынып

оқушыларын маңызды шараға дайындау

барысында көп жұмыстар жүргіздім. Атап

айтар болсам, Ұлы Отан соғысы туралы

фильмдер көрсетілді, қаламыздағы «Әскери

Даңқ» музейіне саяхат жасап, сол жерден

керекті мәліметтер алынды. Мектебіміздің

тарих пәнінің мұғалімі Қалқа Хамитқызы

балаларға дәріс оқып, сұрақтарына жауап

берді. Осындай дайындықтың нәтижесінде

жеңіске қол жеткіздік.

Сақыпжамал ОРАЗКЕНОВА,

№35 орта мектептің театр

үйірмесінің жетекшісі,

Павлодар қаласы.

SARYARQA SAMALY

ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА

20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл 11

24 ақпан, дүйсенбі

06:17 Таң намазының кіруі, 07:46 Күннiң шығуы, 13:10 Бесiн намазы,

16:34 Екiнтi намазы, 18:26 Ақшам намазы, 19:55 Құфтан намазы.

QAZAQSTAN

6:00 Әнұран

6:05 «Másele»

6:35 «Құрбылар»

7:00 «TAŃSHOLPAN»

10:00 «Шытынаған

тағдыр»

12:00 «NIET»

14:00 AQPARAT

14:10 «Көсем»

15:10 «Apta»

16:00 «100 JAŃA ESIM»

16:10 «Ұлттық арнада

ұмытылмас әндер»

17:00 AQPARAT

17:15 «ӘУЛЕТ АРЫ»

18:00 «ШЫТЫНАҒАН

ТАҒДЫР»

20:00 AQPARAT

20:30 «КӨЗҚАРАС»

20:35 «ASHYQ ALAŃ»

21:30 «КӨСЕМ»

23:20 «CЕН ДЕ БІР КІРПІШ

ДҮНИЕГЕ ...»

23:50 «Қайырлы кеш,

Қазақстан!».

0:50 AQPARAT

1:20 «Niet»

ERTIS

8:00 Әнұран

8:02 «ERTIS aqparat»

9:00 «ERTIS TAŃY»

10:00 «Отыңды

өшірме»

10:50 «ЦИФРЛЫҚ

ҚАЗАҚСТАН»

11:00 «Гүлпері»

11:50 «Сазды әуен»

12:00 «Желден жүйрік

көліктер»

12:15 «Іңкәр жүрек»



13:25 «1 СТУДИЯ»

14:05 «Таңдау»

15:05 - 17:55 Үзіліс



QAZAQSTAN

6:00 Әнұран

6:05 AQPARAT




тағдыр»

12:00 «NIET»

14:00 AQPARAT

14:10 «Көсем»

16:00 «Jan jylýy»

16:25 «Журналистік

зерттеу»

17:00 AQPARAT



ТАҒДЫР»

20:00 AQPARAT


21:30 «КӨСЕМ»

23:20 «АЗАМАТ»



0:50 AQPARAT

1:20 «Jan jylýy»

1:50 «НАПОЛИ» (Италия) -

«БАРСЕЛОНА»

(Испания). 1/8 финал.

ERTIS

8:00 Әнұран



10:00 «Отыңды өшірме»

10:50 «РУХАНИ

ЖАҢҒЫРУ»




көліктер»




13:25 «1 СТУДИЯ»


15:05 - 17:55 Үзіліс


18:25 «SPORT SPRINT»


18:25 «РУХАНИ

ЖАҢҒЫРУ»


19:00 «1 СТУДИЯ»

19:45 «Іздедім сені»

21:00 «ТЕЛЕВИЗИЯ

ТАҒДЫРЫМ»




23:00 «Тігіншілер»



ХАБАР

6:00 «7 күн»

7:10 «Бәсеке»

8:10 «Тобот»

8:40 «Мезгілсіз

махаббат»

9:30 «Бақталас»

10:20 «Листопад»

12:00 Жаңалықтар

12:15 «Баспанаға

бағыт»

12:45 Новости

13:00 «Простая жизнь»


махаббат»

16:30 «Қызық times»

17:45 «Абдулхамид хан»



20:50 «Народный

контроль»

21:00 Итоги дня




АСТАНА

6:00 «Ән мен әзіл»

6:30 «Күлдірген»

7:00 «Үздік әзілдер»

8:00 «Маша и

Медведь»

10:00 «Кулфи»

25 ақпан, сейсенбі


19:00 «1 СТУДИЯ»









ХАБАР



8:10 «Тобот»


махаббат»




12:15 «Баспанаға

бағыт»



14:50 «Мәдениет үйі»





20:50 Новый курс





АСТАНА




8:00 «Маша и

Медведь»

10:00 «Кулфи»

11:30 «Қара ниет»

12:30 «Қош келдіңіз!»

13:30 Vine Time

14:00 «Барышня-

Крестьянка»

15:10 «Глухарь»

16:30 «Біреудің есебінен»



13:30 Vine Time




16:30 «Біреудің

есебінен»


18:00 «Cыла»

20:00 ASTANA TIMES

20:55 Лотерея «777»


22:00 «Кулфи»

23:25 «Бір болайық»

0:25 Vine Time



есебінен»

2:55 «KazNet»

3:15 ASTANA TIMES

4:05 «Келін бақыты»


ЕВРАЗИЯ

6:00 «КОГДА ЗОВЕТ

СЕРДЦЕ»

7:00 «ТОЙ ЗАКАЗ»

7:30 «BASTY

BAGDARLAMA»

8:00 «ДОБРОЕ

УТРО»

11:00 «РАДИ ЛЮБВИ

Я ВСЕ СМОГУ!»

12:00 «QALAÝYM

LIVE»

15:35 «ВНЕЗАПНО 50»

18:00 «БАСТЫ

ЖАҢАЛЫҚТАР»

18:45 «BASTY PRIME»

20:00 «ГЛАВНЫЕ

НОВОСТИ»

20:45 «УЛИЦЫ РАЗБИТЫХ

ФОНАРЕЙ 16»

22:00 «П@УТINA»


ФОНАРЕЙ 16»

0:30 «ТРИГГЕР»


18:00 «Cыла»

20:00 ASTANA TIMES

20:55 Лотерея «777»


22:00 «Кулфи»

23:25 «Бір

болайық»

0:25 Vine Time



есебінен»

2:55 «KazNet»

3:15 ASTANA TIMES



ЕВРАЗИЯ


СЕРДЦЕ»


7:15 «БАСТЫ


8:00 «ДОБРОЕ УТРО»



12:00 «QALAÝYM

LIVE»

15:35 «НА САМОМ

ДЕЛЕ»

16:45 «ПУСТЬ

ГОВОРЯТ»

18:00 «БАСТЫ




НОВОСТИ»


ФОНАРЕЙ 16»



ФОНАРЕЙ 16»


1:20 «МУЖСКОЕ/

ЖЕНСКОЕ»

2:05 «П@УТINA»


СЕРДЦЕ»



ЖЕНСКОЕ»

2:05 «П@УТINA»


СЕРДЦЕ»


СТВ

06.00 «Жалғас Кеңесұлының

шығармашылық

кеші»

08.00 «Таңғы шоу»

11.05 «TOP SHOP»

11.20 «Смех с доставкой

на дом»

12.00 «TOP SHOP»

12.30 «Туған ел»

14.25 «TOP SHOP»

15.00 «Ән шашу»

16.30 «TOP SHOP»


17.25 «Осторожно

мошенники!»

18.05 «Всадник

без головы»

18.55 «ГЛУХАРЬ-3»

20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»

20.20 «Территория

происшествий»

20.30 «АЙМАН-ШОЛПАН»

21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»

21.55 «Жаса Қазақ»


00.50 «Хроники

московского быта»


02.30 - «Ән - көңілдің

ажары»

КТК+ НОВОЕ ТВ

06.00 «Жүректен-жүрекке»

07.30 «Подкасты»

08.00 - 09.00

Профилактика

09.00 «Три товарища»

12.00 «Зеленая волна»

14.00 Т/с

15.00 «Сәтті күн»



20.00 «Кешкі ертегі»

20.05 «Бәрін білгім келеді»

20.10 «Айналайн-1»

СТВ








11.05 «TOP SHOP»

11.20 «Основной

инстинкт»

12.00 «TOP SHOP»

12.30 «Жан жылуы»

14.25 «TOP SHOP»


16.30 «TOP SHOP»


17.25 «Афоня».

18.00 «Чума-2020»

18.55 «ГЛУХАРЬ-3

20.00 «ПАНОРАМА

ДНЯ»




21.30 «ТӘУЛІК

ТЫНЫСЫ»

21.55 «Сыйласайық»

00.00 «ГЛУХАРЬ-3

00.50 «Одинокая

бродит гармонь...»


02.30 -06.00 «Ән -

көңілдің ажары»

КТК+НОВОЕ ТВ





14.00 Т/с







21.00 Т/с







21.00







КТК

07.05 «КТК» ҚОРЖЫНЫНАН»

07.20 «ДАУ-ДАМАЙСЫЗ»

07.50 «ЖАН ҚҰРБЫМ»

08.50 «МҰҢАЙМА,

НЕФИСЕ»

09.50 «ПРИВЕТ

ОТ АИСТА»

13.50 «НУЖНА НЕВЕСТА

С ПРОЖИВАНИЕМ»

15.50 «ДОЖИТЬ Д

О ЛЮБВИ»


18.00 «ҚАРА ТЕҢІЗ»

19.30 КЕШКІ

ЖАҢАЛЫҚТАР

20.00 «АСТАРЛЫ АҚИҚАТ»

21.00 ВЕЧЕРНИЕ

НОВОСТИ

21.40 «ШЕФ»

23.40 «КТО ТЫ?»


НЕФИСЕ»


03.15 -04.00 «АСТАРЛЫ

АҚИҚАТ»

ИРБИС

06.30 «Бақытты балапан»

08.00 «Fresh Тан»

10.00 «Открой глаза»

12.00 «На вилле»

15.00 «Жаным 2»

16.00 Документальный

фильм

17.30 «Иман нұры»

18.00 Новости

18.40 «Айтарым бар»


20.10 «Астерикс и Обеликс

против Цезаря»


23.10 «Алдар көсе»


00.40 «Город Бога»

КТК


07.20 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР


08.50 «МҰҢАЙМА, НЕФИСЕ»

09.50 НОВОСТИ

10.30 «РОЗЫСК»

11.50 «ШЕФ»

14.00 «КТО ТЫ?»

15.50 «ДОЖИТЬ ДО ЛЮБВИ»





21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ

21.40 «ШЕФ»

23.40 «КТО ТЫ?»



03.15 -04.00 «АСТАРЛЫ

АҚИҚАТ»

ИРБИС





10.40 «Агент Z»


12.40 «Астерикс и

Обеликс против

Цезаря»




фильм




20.10 «Мстители:

Игра для двоих»




00.40 «Белфегор —

призрак Лувра»


03.10 – 06.30

Документальный

фильм

НТК

07.00 «Разминка»


03.10 – 06.30


фильм

НТК


07.15 «Бүлдір-күлдір»

07.40 «Жұлдыздар

шеруі»

08.40 «Екі езу»

09.30 «УНИВЕР»

10.30 «МИР НАИЗНАНКУ»

11.20 «ШКОЛА

ЭКСТРАСЕНСОВ»

12.35 «ОДНАЖДЫ

В РОССИИ»

13.10 «МАЛЬЧИК

В ДЕВОЧКЕ»

15.00 «ҚАЛАУЛЫМ СЕН»

18.00 «РЕВЮ»

18.30 «Қыз қиялы»

19.30 «ФИТНЕС»

2 0 . 0 0 « Н Е У Л О В И М Ы Е »

22.00 «АСТРАЛ 3»


01.00 «РЕВЮ»

01.30 «Жұлдыздар шеруі»


02.40 – 05.00 «ҚАЛАУЛЫМ

СЕН»

7 АРНА

06.00 «Қыздар арасында»

0 6 . 3 0 « А з у л ы л а р ә у л е т і »

07.30 «Элиф»

08.30 «Славные парни»

10.50 «Помпеи 3D»

13.00 «Гу-гулет»

14.00 «А жобасы 2»

16.00 «Горничная»

1 7.1 0 « А н н а - д е т е к т и в »

18.10 «Мажор 3»

19.10 «Суперкопы»

20.00 «Форс Мажор»

21.00 «Бастық боламын»

22.00 «Элиф»

2 3 . 0 0 « А з у л ы л а р ә у л е т і »


01.10 «Вавилон Н.Э.»

03.30 «Айнаонлайн»

03.45 «Элиф»

04.30 «Жеңіп көр»




шеруі»


09.00 «РЕВЮ»




11.20 «ШКОЛА



В РОССИИ»

13.10 «НЕУЛОВИМЫЕ»


18.00 «РЕВЮ»



20.00 «НАПРОЛОМ»

22.00 «ОБИТЕЛЬ ЗЛА:

ВОЗМЕЗДИЕ»


00.50 «РЕВЮ»



02.40 – 05.00 «ҚАЛАУЛЫМ

СЕН»

7 АРНА


0 7 . 0 0 « А з у л ы л а р ә у л е т і »

08.00 «Элиф»

09.00 «Мажор 3»

10.10 «Смеяться

разрешается»

11. 3 5 « А н н а - д е т е к т и в »

12.45 «Жүрек сыры»

14.00 «Әкесінің баласы»

14.30 «Q-елі»

15.00 «Көнілді

тапқырлар алаңы»


1 7.1 0 « А н н а - д е т е к т и в »

18.10 «Мажор 3»




22.00 «Элиф»

2 3 . 0 0 « А з у л ы л а р ә у л е т і »




03.45 «Элиф»



20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА

12 SARYARQA SAMALY

26 ақпан, сәрсенбі



QAZAQSTAN

6:00 Әнұран

6:05 AQPARAT



10:00 «Шытынаған тағдыр»

( 12:00 «NIET»

14:00 AQPARAT

14:10 «Көсем»

16:00 «АЗАМАТ».

16:30 «Көшпенділер»

17:00 AQPARAT



ТАҒДЫР»

20:00 AQPARAT


21:30 «КӨСЕМ»

23:20 «БІР КҮН»



0:50 AQPARAT

1:20 «Көңілашар»

1:50 «ЛИОН»

(Франция) -

«ЮВЕНТУС»

(Италия).

1/8 финал.

ERTIS

8:00 Әнұран




10:50 «SPORT SPRINT»



12:00 «Желден

жүйрік көліктер»




13:25 «1 СТУДИЯ»


15:05 - 17:55 Үзіліс


18:25 «АМАНАТ»

QAZAQSTAN

6:00 Әнұран

6:05 AQPARAT


7:00 «TAŃS H O L P A N »


тағдыр»

12:00 «NIET»

14:00 AQPARAT

14:10 «Көсем»

16:00 «Иман өзегі»

16:25 «Ауылдастар»

17:00 AQPARAT



ТАҒДЫР»

20:00 AQPARAT


21:30 «КӨСЕМ»

22:30 «Сағындырған

әндер-ай!»

23:20 «Parasat maidany»


Қазақстан!»

0:50 AQPARAT

1:20 «Niet»

ERTIS

8:00 Әнұран




10:50 «АМАНАТ»




көліктер»




13:25 «1 СТУДИЯ»


15:05 - 17:55 Үзіліс





19:00 «1 СТУДИЯ»



19:00 «1 СТУДИЯ»









ХАБАР



8:10 «Тобот»





12:15 «Баспанаға бағыт»








20:50 «Біздің назарда»





АСТАНА




8:00 «Маша и Медведь»

10:00 «Кулфи»



13:30 Vine Time






18:00 «Cыла»

20:00 ASTANA TIMES

20:55 Лотерея «777»


22:00 «Кулфи»


0:25 Vine Time



1:55 «KazNet»

2:15 ASTANA TIMES



ЕВРАЗИЯ


СЕРДЦЕ»


7:15 «БАСТЫ





12:00 «QALAYM LIVE»

15:35 «НА САМОМ ДЕЛЕ»

16:45 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»

18:00 «БАСТЫ




НОВОСТИ»


ФОНАРЕЙ 16»



ФОНАРЕЙ 16»



ЖЕНСКОЕ»

2:05 «П@УТINA»


СЕРДЦЕ»


СТВ



27 ақпан, бейсенбі







23:00 «Жат мекен»



ХАБАР



8:10 «Тобот»





12:15 «Баспанаға бағыт»








20:50 Открытый диалог





АСТАНА





10:00 «Кулфи»



13:30 Vine Time






18:00 «Cыла»

20:00 ASTANA TIMES

20:55 Лотерея «777»


22:00 «Кулфи»


0:25 Vine Time



2:55 «KazNet»

3:15 ASTANA TIMES



ЕВРАЗИЯ


СЕРДЦЕ»


7:15 «БАСТЫ





12:00 «QALAÝYM LIVE»

15:35 «НА САМОМ ДЕЛЕ»

16:45 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»

18:00 «БАСТЫ




НОВОСТИ»


ФОНАРЕЙ 16»



ФОНАРЕЙ 16»



ЖЕНСКОЕ»

2:05 «П@УТINA»


СЕРДЦЕ»


СТВ








11.05 «TOP SHOP»

11.20 «Одинокая бродит

гармонь...»

12.00 «TOP SHOP»






11.05 «TOP SHOP»

11.20 «Две жизни

Майи Булгаковой»

12.00 «TOP SHOP»

12.30 «Соғады жүрек»

14.25 «TOP SHOP»


16.30 «TOP SHOP»


17.25 «Обмануть судьбу»

18.20 «Всадник

без головы»

18.55 «ГЛУ Х АРЬ-3»




20.30 «АЙМАН-

ШОЛПАН»


21.55 «Табиғатым

махаббатым»


00.50 «Трагедия маршала»







14.00 Т/с







21.00 Т/с







КТК


12.30 «Жігіт жасы 25+25»

14.25 «TOP SHOP»


16.30 «TOP SHOP»


17.25 «Мужчина

без комплексов»

18.20 «Осторожно,

мошенники!»






21.30 «ТӘУЛІК

ТЫНЫСЫ»

21.55 «Әпке»


00.50 «90-е. Папы К

арло шоу-бизнеса»


02.30 -06.00 «Ән -






12.00 «Твое Кино»


14.00 Т/с





20.05 «Бәрін білгім

келеді»


21.00 Т/с






02.45 Ночной

музыкальный канал



КТК








10.30 «ТРАССА СМЕРТИ»

11.50 «ШЕФ»

14.00 «КТО ТЫ?»







21.40 «ШЕФ»

23.40 «КТО ТЫ?»



03.15 -04.00 «АСТАРЛЫ

АҚИҚАТ»

ИРБИС







12.40 «Мстители:

Игра для двоих»




фильм




20.10 «Знаки»




00.40 «Король Нью-Йорка»


03.10 – 06.30


фильм

НТК




0 7 . 4 0 « Ж ұ л д ы з д а р ш е р у і » 03.45 «Элиф»

08.05 «Қыз қиялы» 04.30 «Жеңіп көр»

09.00 «РЕВЮ»



НЕФИСЕ»



11.50 «ШЕФ»

14.00 «КТО ТЫ?»

15.50 «ДОЖИТЬ

ДО ЛЮБВИ»






21.40 «ШЕФ»

23.40 «КТО ТЫ?»


НЕФИСЕ»


03.15 -04.00 «АСТАРЛЫ

АҚИҚАТ»

ИРБИС







12.40 «Знаки»




фильм




20.10 «Интересно знать...»

20.40 «Меняемся

воротами»




00.40 «Бермудский

треугольник»


03.10 – 06.30


фильм

НТК






11.20 «ШКОЛА



В РОССИИ»

13.10 «НАПРОЛОМ»


18.00 «РЕВЮ»



2 0 . 0 0 « Э Ф Ф Е К Т КО Л И Б Р И »

22.00 «ОБИТЕЛЬ ЗЛА:

ПОСЛЕДНЯЯ

ГЛАВА»


01.00 «РЕВЮ»



02.40 – 05.00

«ҚАЛАУЛЫМ

СЕН»

7 АРНА


0 7 . 0 0 « А з у л ы л а р ә у л е т і »

08.00 «Элиф»

09.00 «Мажор 3»



11 . 3 5 « А н н а - д е т е к т и в »



14.30 «Q-елі»




1 7.1 0 « А н н а - д е т е к т и в »

18.10 «Мажор 3»




22.00 «Элиф»

2 3 . 0 0 « А з у л ы л а р ә у л е т і »






09.00 «РЕВЮ»




11.20 «ШКОЛА



В РОССИИ»

1 3 . 1 0 « Э Ф Ф Е К Т КО Л И Б Р И »


18.00 «РЕВЮ»



20.00 «6 ДНЕЙ»

22.00 «ПО ТУ СТОРОНУ

ДВЕРИ»


00.50 «РЕВЮ»



02.40 – 05.00

«ҚАЛАУЛЫМ

СЕН»

7 АРНА


0 7 . 0 0 « А з у л ы л а р ә у л е т і »

08.00 «Элиф»

09.00 «Мажор 3»



11 . 3 5 « А н н а - д е т е к т и в »



14.30 «Q-елі»

15.00 «Шай ішейк»


1 7.1 0 « А н н а - д е т е к т и в »

18.10 «Мажор 3»




22.00 «Элиф»

2 3 . 0 0 « А з у л ы л а р ә у л е т і »






03.45 «Элиф»


0 7 . 4 0 « Ж ұ л д ы з д а р ш е р у і » 05.15 «Гу-гулет»

SARYARQA SAMALY

ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА


28 ақпан, жұма



QAZAQSTAN

6:00 Әнұран

6:05 AQPARAT

6:35 «Qyzyq eken...»

7:25 «Сәлем, Қазақстан!»

8:40 «24 SAǴAT TABIǴAT

QUSHAǴYNDA»

9:30 «Сиқырлы

сақшылар»


тағдыр»

12:00 «NUR TILEÝ»

12:35 «Перизаттар»

14:10 «Көсем»

15:10 «МАЗАЛАМАЙМЫН»

16:40 «Көкжалдар»


ТАҒДЫР»

20:00 «MÁSELE»

20:35 «ЖУРНАЛИСТІК

ЗЕРТТЕУ»

21:00 Айтыс

21:30 «КӨСЕМ»

22:30 «JAIDARMAN»

0:20 «Nur Tileý»


1:25 «Másele»

2:00 «Kóńil tolqyny»

ERTIS

8:00 Әнұран









көліктер»




13:25 «1 СТУДИЯ»


15:05 - 17:55 Үзіліс


18:25 «ИЗБРАННЫЕ»


19:00 «1 СТУДИЯ»






23:00 «Жат мекен»



ХАБАР



8:10 «Тобот»





12:15 «Патриот»




16:25 «Религия. Сегодня»

16:45 «Қоғамдық

талқылау»




20:50 Новый курс





АСТАНА





10:00 «Кулфи»



13:30 Vine Time






18:00 «Cыла»

20:00 ASTANA TIMES

20:55 Лотерея «777»


22:00 «Кулфи»


0:25 Vine Time


1:55 «Талан»

3:35 ASTANA TIMES


5:45 «Әзілстан»

ЕВРАЗИЯ

6:00 «ТОЙ БАЗАР»

7:00 «БАСТЫ


7:45 «ЖҰМА

УАҒЫЗЫ»




12:00 «QALAÝYM LIVE»

15:30 «ДАВАЙ

ПОЖЕНИМСЯ»

16:20 «ОТКРЫТИЕ

КИТАЯ»

16:55 «ЖДИ МЕНЯ».

КАЗАХСТАН»

18:00 «БАСТЫ


18:45 «ЗАҢ СӨЙЛЕСІН»


НОВОСТИ»

20:45 «ПОЛЕ ЧУДЕС»


ФОНАРЕЙ 16»



ФОНАРЕЙ 16»

1:35 «П@УТINA»

2:20 «ТОЙ БАЗАР»

3:05 «ЗАҢ СӨЙЛЕСІН»

СТВ






08.00 «Александр

Панкратов-Чёрный.

Мужчина без

комплексов»


10.00 «ІҢКӘР ЖҮРЕК-2»


11.05 «TOP SHOP»


12.00 «TOP SHOP»

12.20 «Жүрек тынысы»


14.25 «TOP SHOP»


15.40 «Борис Щербаков.

Вечный жених»

16.30 «TOP SHOP»


17.15 «Время Шелкового

пути»

17.45 «Неизведанный

Казахстан»

18.15 «Мужской формат»


НЕДЕЛИ»


21.30 «АПТАЛЫҚ ШОЛУ»

22.30 «Мәңгілік ел –

Қазақстан»

00.00 «Взвесимся на

брудершафт»

00.45 «Женщины

Олега Ефремова»

01.25 «Ән -







14.00 Т/с







21.00 «Әке серті»








КТК







11.50 «ШЕФ»

14.00 «КТО ТЫ?»





20.00 «ӘЙЕЛ ҚЫРЫҚ

ШЫРАҚТЫ-2».


21.40 «ОЖИДАЕТСЯ

УРАГАННЫЙ ВЕТЕР»



03.15 -04.00 «АҚИҚАТЫН

АЙТАЙЫҚ»

ИРБИС







12.40 «Интересно знать...»

13.10 «Меняемся

воротами»




фильм



фильм


20.10 «Президент

и его внучка»




00.40 «Знамение»


03.10 – 07.30


фильм

НТК



0 7 . 4 0 « Ж ұ л д ы з д а р ш е р у і »

08.20 «Vine Time»


09.00 «РЕВЮ»




11.20 «ШКОЛА



В РОССИИ»

13.10 «6 ДНЕЙ»


18.00 «СКУБИ -ДУ»

19.50 «ДОМ СТРАННЫХ

ДЕТЕЙ МИСС

П Е Р Е Г Р И Н »

22.20 «НИНДЗЯ»

00.20 «Ұ- NIGHT SHOW»


шеруі»


02.40 – 05.00 «ҚАЛАУЛЫМ

СЕН»

7 АРНА


0 7 . 0 0 « А з у л ы л а р ә у л е т і »

08.00 «Элиф»

09.00 «Мажор 3»



11 . 3 5 « А н н а - д е т е к т и в »



14.30 «Q-елі»

15.00 «Юморина»

17.10 «Спарта»

19.00 «Дизель шоу»


22.00 «Элиф»

23.00 «Азулылар

әулеті»

00.00 «Рэмбо:

Первая кровь-2»

02.00 «Кзландия»


03.45 «Элиф»





QAZAQSTAN

6:00 Әнұран

6:05 AQPARAT


7:25 «Жалынды

жастар»


QUSHAǴYNDA»

9:30 «Сиқырлы

сақшылар»


тағдыр»

12:00 «NUR TILEÝ»

12:35 «Перизаттар»

14:10 «Көсем»

15:10 «Мен ғашықпын»

16:10 «Тең-теңімен»


ТАҒДЫР»

20:00 «Másele»

20:35 «ЖУРНАЛИСТІК

ЗЕРТТЕУ»

21:00 «Ázil álemi»

21:30 «КӨСЕМ»

22:30 «Назар аудар»

0:50 «Msele»


1:50 «Nur Tileý»


QUSHAǴYNDA»

ERTIS

8:00 Әнұран

8:01 «Венди»

8:30 «Азия сөзі»

9:00 «Қазақ елі»

10:20 «Философия

джаза»

12:00 «1 Студия»

12:40 «ИЗБРАННЫЕ»

12:50 «Виспер»

13:00 «ӨЗЕКТІ СҰХБАТ»

13:10 «Қызыл алма»

14:00 - 16:00 Үзіліс

16:00 «1 СТУДИЯ»

16:40 «Питер Пен»

29 ақпан, сенбі

17:00 «Аяулы Арман»



19:00 «ҚАЗАҚСТАН

ТЫНЫСЫ»

19:35 «НАУМ ШАФЕР»

19:50 «Канадалық

шекара»

21:40 «Қазақстаным

Атамекенім!»

23:00 «Друзья»

ХАБАР

6:00 «Тамаша»


8:40 «Тобот»

9:10 «Патриот»

9:40 «Не туристы»

10:10 «Дорогая Кымбат»

10:30 «Селаполетела»

11:00 «От всего сердца»

12:00 «Жұлдызды

жекпе-жек»


15:15 Кино. «Шал»

17:00 «Астана» - «Кайсар»

18:30 «Махаббат қаласы»

20:15 «Отдел

журналистских

расследований»

21:00 «7 күн»

22:00 «Шерлок Холмс»

23:40 «Черный список»


1:30 «Мектеп»

АСТАНА


6:30 «Таинственный лес»


10:00 «Кулфи»



13:30 «Ел аузында»

14:20 Vine Time

14:50 «Буба»

15:20 «Ну, погоди!»

15:50 «Операция «Ы»

и другие

приключения

Шурика»

18:00 «Cыла»

20:00 «Итоги»


20:55 Лотерея «777»


22:00 «Кулфи»

23:25 «Алдараспан»

2:15 Vine Time

2:45 Той жыры

3:10 «KazNet»



ЕВРАЗИЯ

6:00 «ЧУЖИЕ ДЕТИ»

6:45 «ТАМАША CITY»


8:05 «БАСТЫ


8:50 «ҰШҚАЛАҚ»

9:00 «РОДНОЕ

СЕРДЦЕ»

12:45 «ФАБРИКА ГРЕЗ»

13:10 «SUPERQALA.KZ»

14:25 «ЛУЧШЕ ВСЕХ»

16:10 «ЖИЗНЬ ВЗАЙМЫ»

18:00 «СЕНБІЛІК


18:35 «SUPERQALA.KZ»

20:00 «ГЛАВНАЯ ТЕМА»

20:30 «СЕНАТ

ONLINE»

20:55 «НЕЧАЯННАЯ

РАДОСТЬ»

22:00 «П@УТINA+»

23:00 «НЕЧАЯННАЯ

РАДОСТЬ»

0:45 «ЛЮСИ»

2:20 «П@УТINA+»




СТВ






08.00 «Есть такая

профессия...»




11.05 «TOP SHOP»


12.00 «TOP SHOP»



14.25 «TOP SHOP»


15.40 «Две жизни

Майи Булгаковой»

16.30 «TOP SHOP»


17.15 «Время

шелкового пути»

17.45 «Неизведанный

Казахстан»

18.10 Мечты сбываются

и не сбываются


НЕДЕЛИ»


21.30 «АПТАЛЫҚ

ШОЛУ»

22.30 «Қазақтың

Қаражорғасы»

00.00 «Женщины

Александра

Абдулова»

00.40 «Богатырь

союзного значения»

01.15 «Ән - көңілдің

ажары»



08.30 «Шарайна»

09.00 «Чип пен Байт»

09.10 «Он саусақ»

09.25 «Ғажайыпстанға

саяхат»

09.40 «Күлегеш»


12.00 «Әй, Жарайсың»


13.00 Т/с


20.00 Т/с




00.00 «Твое Кино»




КТК

07.05 «ҮЛКЕН ҮЙ»

07.50 «КӨҢІЛДІ ОТБАСЫ»

08.50 «ӘЙЕЛ ҚЫРЫҚ

ШЫРАҚТЫ-2»

09.40 «ВЕРНИТЕ МНЕ

КРАСОТУ»

11.00 «ОЖИДАЕТСЯ

УРАГАННЫЙ ВЕТЕР»

14.40 «ПОЗДНЕЕ

РАСКАЯНИЕ»

18.30 КОНЦЕРТ ПАМЯТИ

МУРАТА НАСЫРОВА

21.00 «БОЛЬШИЕ

НОВОСТИ»

22.00 «СЕСТРА ПО

НАСЛЕДСТВУ»

01.40 «СВАДЬБА

ВСЛЕПУЮ»

03.00 «ӘБДЕН МЕЗІ

ЕТТІҢ ҚЫМБАТТЫМ!»

04.10 -04.50 «ҮЛКЕН ҮЙ»

ИРБИС




09.40 «Президент и

его внучка»


12.40 «Знамение»




фильм

18.00 «Ғажайыпстан

саяхат»

20.00 «В чужом ряду»

22.00 «Головой об лёд»


00.00 «Мумия»

03.00 – 07.30


фильм

НТК


07.50 «Том мен Джерри»

08.30 «Vine Time»

09.10 «INSTATV.KZ»

09.30 «СКУБИ -ДУ»

11.10 «МАША И

МЕДВЕДЬ»

11.30 «ХОРТОН»

12.50 «РАТАТУЙ»

14.45 «PRO - КИНО»

15.00 «Байқа, балақай!»

1 5 . 5 0 « B e k a +1 0 0 k g »


16.30 «Vine Time»


17.10 «ОПМАЙ,ОПМАЙ»

18.00 «ДОМ СТРАННЫХ

ДЕТЕЙ МИСС

П Е Р Е Г Р И Н »

20.20 «ТОР»

22.30 «ДИТЯ РОБОТА»

00.40 «Vine Time»




03.40 - 05.00

«Тематик-шоу»

7 АРНА


06.50 «Қуырдақ»



09.00 «Бабы, вперед!»





21.00 «Красотки в бегах»

23.00 «Бандитки»

01.00 «Кзландия»


04.00 «Q-елі»



20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА

14 SARYARQA SAMALY

1 наурыз, жексенбі



QAZAQSTAN

6:00 Әнұран


7:00 «Сәлем, Қазақстан!»

8:20 «Aqsaýyt»

8:45 «Dara jol»



тағдыр»

12:00 «АУЫЛДАСТАР»

12:30 «МЫҢ АЛҒЫС»

14:10 «Көсем»

15:10 Мультфильм

15:40 «ГАРРИ ПОТТЕР

ЖӘНЕ АЖАЛ

СЫЙЫ»


ТАҒДЫР»

20:00 «APTA»

20:45 «ҚҰТ МЕКЕН»


21:30 «КӨСЕМ»

22:30 «Армандай біл»

0:20 «Әндер мен

жылдар»


ERTIS

8:00 Әнұран

8:01 «Венди»

8:30 «Мәңгілік аспан

астында»

9:00 «Қазақ елі»

10:20 «Елім менің»


12:00 «1 Студия»

12:40 «НАУМ ШАФЕР»


13:00 «ӨЗЕКТІ СҰХБАТ»

13:10 «Қызыл алма»

14:00 - 16:00 Үзіліс

16:00 «1 СТУДИЯ»

16:40 «Питер Пен»

17:00 «Аяулы Арман»



19:00 «ҚАЗАҚСТАН

ТЫНЫСЫ»

19:35 «Джуманджи»

21:15 Ж. Кеңесұлының

концерті

23:00 «Друзья»

ХАБАР

6:00 «Тамаша»

7:40 «Бәсеке 2»

8:40 «Тобот»

9:10 «Сенат аксакалов»

9:40 «Жауынгер»

10:00 «Олжалы отбасы»

10:30 «Селаполетела»

11:00 «От всего сердца»

12:00 «Бір туынды

тарихы»

12:30 «Наш милый

доктор»

14:00 «Шерлок Холмс»


18:45 «Мәжіліс.kz»

19:15 «Жұлдызды

жекпе-жек»

21:00 «7 күн»

22:00 «Большая неделя»

23:00 «Khabar boxing»

0:15 «Черный список»

1:00 «Бәсеке 2»

АСТАНА


7:10 «Алдараспан»


10:00 «TeleBingo»

10:25 «Кулфи»



14:00 «Операция «Ы»

и другие

приключения

Шурика»

16:10 Vine Time


18:00 «Cыла»

20:00 «Astana аптасы»

20:40 «Аялы алақан»

20:55 Лотерея «777»


22:00 «Кулфи»

23:25 «Bas Times»

1:05 «Ел аузында»

1:50 «Итоги»

2:30 «Қызық болған»

3:40 «KazNet»



ЕВРАЗИЯ

6:00 «ЧУЖИЕ ДЕТИ»

6:45 «ТАМАША

CITY»


8:00 «СЕНБІЛІК



8:45 «ВОСКРЕСНЫЕ

БЕСЕДЫ»

9:00 «ХРАНИ ТЕБЯ,

Л Ю Б О В Ь М О Я »

12:45 «CONTENT»

13:15 «ОТ ПЕЧАЛИ

ДО РАДОСТИ...»

14:15 К ЮБИЛЕЮ ЮРИЯ

АНТОНОВА

16:00 «НЕВЕСТА НА

З А К А З »

18:00 «BASTY

BAGDARLAMA»

18:35 «КЕШКІ КЕЗДЕСУ»

20:00 «АНАЛИТИКА»

20:55 «БАРХАТНЫЙ

СЕЗОН»

22:00 «П@УТINA+»

23:00 «БАРХАТНЫЙ

СЕЗОН»

0:45 «КЛУБ ВЕСЕЛЫХ

И НАХОДЧИВЫХ»

2:45 «П@УТINA+»



СТВ


07.00 «АПТАЛЫҚ

ШОЛУ»

08.00 «Қазақстан -

байтақ өлке»

08.30 «Афоня»


НЕДЕЛИ»



11.05 «TOP SHOP»


12.00 «TOP SHOP»

12.30 «Сәулемді

елге түсірсем...»

14.25 «TOP SHOP»


15.40 «Без грима»

16.30 «TOP SHOP»


18.20 «Смех с доставкой

на дом»

19.20 «В поисках

Жванецкого»



22.20 «Әке мен Ана»

00.00 «Мужской

формат»

01.00 «Қазақстан -

байтақ өлке»

02.00 -06.00 «Ән -




08.30 «Шарайна»

09.00 «Чип пен Байт»

09.10 «Он саусақ»

09.25 «Ғажайыпстанға

саяхат»

09.40 «Күлегеш»




13.00 Т/с


20.00 Т/с







КТК

07.05 «КТК-да ҚАБАТОВ»

08.10 «ӘНДЕР МЕН

ЖЫЛДАР»

09.30 «СМЕЯТЬСЯ

РАЗРЕШАЕТСЯ»

11.20 «СЕСТРА ПО

НАСЛЕДСТВУ»

15.10 «ПРИЛИЧНАЯ

СЕМЬЯ СДАСТ

КОМНАТУ»

19.00 «ШАНШАР»

19.30 «УЛЫ ТАМШЫЛАР»

20.30 «ДАУ-ДАМАЙСЫЗ»

21.00 «ПОРТРЕТ НЕДЕЛИ»

22.00 «СЛУГИ НАРОДА»

22.30 «КАРТА МЕЧТЫ»

00.30 «СВАДЬБА

ВСЛЕПУЮ»

01.50 «ӨШПЕНДІЛІК»

02.50 «КТК-да ҚАБАТОВ»

03.50 -04.30 «КӨРІПКЕЛ»»

ИРБИС


саяхат»

09.00 «В чужом ряду»

11.00 «Головой об лёд»

12.00 «Мумия»



фильм


саяхат»

20.00 «Три икса 2:

Новый уровень»

22.00 «Динотопия:

Новые приключения»


00.00 «Маска Зорро»

03.00 – 06.30


фильм

НТК


07.50 «Том мен Джерри»

08.30 «Vine Time»


09.20 «ХОРТОН»

10.40 «РАТАТУЙ»

12.40 «ТОР»

14.45 «PRO - КИНО»

15.00 «ОПМАЙ,ОПМАЙ»

1 5 . 5 0 « B e k a +1 0 0 k g »


16.35 «Байқа, балақай!»


17.35 «Vine Time»

18.00 «ДИТЯ РОБОТА»

20.10 «ПАССАЖИР»


В РОССИИ»

23.00 «Ұ- NIGHT SHOW»


шеруі»

01.20 «Өмір мектебі»


03.20 «Vine Time»

03.40 - 05.00

«Тематик-шоу»

7 АРНА


06.50 «Қуырдақ»



09.00 «Фиксики»

09.30 «Юморина»

11.30 «Спарта»

13.20 «Дизель шоу»


16.30 «Әкесінің

баласы»

18.40 «Век Адалин»

21.00 «Дочь Чингисхана»

23.00 «Начни сначала»

01.00 «Рэмбо:

первая кровь-2»


04.00 «Q-елі»



ЖОБА

2020-2022 жылдарда

субсидиялауға жататын

Павлодар облысы бойынша

әлеуметтік мәні бар автомобиль

қатынастарының

тізбесін айқындау туралы

П а в л о д а р қ а л а с ы 2 0 2 0 ж ы л ғ ы

Қазақстан Республикасының

2003 жылғы 4 шілдедегі «Автомобиль

көлігі туралы» Заңының 14-бабы

1-тармағының 5) тармақшасына,

Қазақстан Республикасының

Инвестициялар және даму министрі

міндетін атқарушысының 2015 жылғы

25 тамыздағы «Әлеуметтік

маңызы бар жолаушылар тасымалдарын

жүзеге асырумен байланысты

тасымалдаушылардың шығындарын

бюджет қаражаты есебінен

субсидиялау қағидаларын бекіту

туралы» №883 бұйрығына сәйкес,

Павлодар облыстық мәслихаты

ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

1. Қоса беріліп отырған

қосымшаға сәйкес келесі 2020-

2022 жылдарда субсидиялауға

жататын Павлодар облысы бойынша

әлеуметтік мәні бар келесі автомобиль

қатынастарының тізімі

айқындалсын.

2. Осы шешімнің орындалуын

бақылау облыстық мәслихаттың

экономика және бюджет жөніндегі

тұрақты комиссиясына жүктелсін.

3. Осы шешім алғашқы ресми

жарияланған күнінен кейін күнтізбелік

он күн өткен соң қолданысқа

енгізіледі.

С е с с и я т ө р а ғ а с ы

Р. ГАЙНУЛИН.

Облыстық

м ә с л и х а т т ы ң х а т ш ы с ы

Б. БЕКСЕЙІТОВА.

Павлодар облысы мәслихатының

_ _ _ _ ж ы л ғ ы « _ _ » _ _ _ _ _ _ _ _

№ __ шешіміне қосымша

2020-2022 жылдарда

cубсидиялауға жататын

Павлодар облысының

әлеуметтік мәні бар

автомобиль

қатынастарының тізімі

№ Қала

р/с және

аудан

атауы

1 2 3

1 Ақсу

қаласы

2 Ақтоғай

ауданы

3 Железин

ауданы

Маршруттардың

тізімі

«Теміржол вокзалы

- Ескі монша»

«Теміржол вокзалы

- Солтүстік өткел

Евроазиаттық

энергетикалық

корпорациясы

Акционерлік

қоғамы»

«Ақсу орталық

ауруханасы -

Ягодка

бау-бақшасы»

«Ақсу орталық

ауруханасы -

«Ақсу су арнасы»

Коммуналдық

мемлекеттік

кәсіпорынның су

мұнарасы»

«Теміржол вокзалы-

Беловка кенті»

«Ақсу - Кұркөл -

Ақсу»

«Ақсу - Сольветка-

Ақсу»

«Ақсу - Сарышығанақ

- Ақсу»

«Ақсу - Парамоновка

- Ақсу»

«Ақсу - Ақжол -

Ақсу»

«Шолақсор -

Ақтоғай -

Шолақсор»

«Барлыбай -

Ақтоғай -

Барлыбай»

«Шұға - Ақтоғай -

Шұға»

«Железинка -

Моисеевка -

Железинка»

4 Ертіс

ауданы

5 Тереңкөл

ауданы

6 Аққулы

ауданы

7 Май

ауданы

8 Павлодар

ауданы

9 Успен

ауданы

«Ертіс - Қызылқақ -

Ертіс»

«Ертіс (Энергоорталық)

- Қызылжар -

Ертіс»

«Қызылағаш -

Селеті - Ертіс -

Селеті - Қызылағаш»

«Майқоңыр - Төбелес-

Ертіс - Төбелес-

Майқоңыр»

«Қосағаш - Ертіс -

Қосағаш»

«Тереңкөл ауылдық

округі

бойынша»

«Аққулы ауылдық

округі бойынша»

«Майқарағай -

Аққулы»

«Қазантай - Аққулы»

«Бесқарағай -

Аққулы»

«Баймолдино -

Аққулы»

«Жабағлы - Аққулы»

«Шоқтал - Аққулы»

«Көктөбе -

Ақшиман - Көктөбе»

«Үміт Апа (Жамбыл)-

Павлодар - Үміт Апа

(Жамбыл)»

«Ольгинка -

Павлодар -

Ольгинка»

«Маралды -

Павлодар - Маралды»

«Дмитриевка -

Қоңырөзек - Успен»

«Надаровка -

Вознесенка -

Чистополь - Успен»

«Тимирязево -

Ольховка - Успен»

10 Шарбақты

Қосқұдық -

«Шарбақты -

Яауданы Сахновка -

Шарбақты»

«Шарбақты -

Маралды - Көлбұлақ -

Жылыбұлақ -

Шарбақты»

«Халық радиосының» хабарлары

24 ақпан - 1 наурыз

24 ақпан - дүйсенбі

7.00 Радиостанцияның ашылуы.

ҚР Әнұраны

8.00-10.00 Таң.КЗ

11.15 «Айқын»

12.10-14.00 «Тілек Тime» -

сазды-сәлем бағдарламасы

14.15 «Бүгінгі күн тақырыбында»

15.15 «Дневной обход»

17.15 «Бүгінгі күн тақырыбында»

18.10 «Көзқарас» - тікелей эфир

20.15 «Туған жер - төрім мәңгілік»

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM

жиілігінде жалғасуы туралы

роликтер.

25 ақпан - сейсенбі


ҚР Әнұраны

8.00-10.00 Таң.КЗ

11.15 «Жастар жалыны»

12.10-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем

бағдарламасы

14.15 «Айқын»

15.15 «На тему дня»

16.15 «Айқын»

17.15 «Резонанс» - тікелей эфир

19.15«SMART поколение»



роликтер.

26 ақпан - сәрсенбі


ҚР Әнұраны

8.00-10.00 Таң.КЗ

11.15 «О главном» (ор)

12.10-14.00 «Тілек Тime»


14.15 «Атамекен» - тікелей эфир

15.15 «Айтпақшы» - тікелей эфир

17.15 «Тарих тағылымы»

18.15- 20.00 «Кеш емес»



роликтер.

27 ақпан - бейсенбі


ҚР Әнұраны

8.00-10.00 Таң.КЗ

11.15 Айқын



15.15 «Открытый микрофон»

16.15 «Өмірдің өзі»

17.10 «Ашық студия»

18.15-20.00 «Кеш емес»


жиілігінде жалғасуы туралы роликтер.

28 ақпан - жұма


ҚР Әнұраны

8.00-10.00 Таң.КЗ

11.15 «Білім.КЗ»



14.15 «Имандылық мектебі»

15.15 «Путь к успеху»

17.00 «Руханият»

18.15 «Айқын»

20.15 «Акцент недели»

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM жиілігінде

жалғасуы туралы роликтер.

29 ақпан - сенбі


ҚР Әнұраны

9.00 «Имандылық мектебі»

10.00 «Арена Павлодара»

12.10-14.00 «Тілек Тime»


14.00 «Ұлы дала әуендері»

16.15 «Аламан»

17.00 «Академия детства»

18.00 «Салт сыры»

20.00 «Жастар жалыны»



роликтер.

1 наурыз - жексенбі


ҚР Әнұраны

10.00 «Важно знать»

11.00 «Ұлы дала әуендері»



15.00 «Кітаптар сөйлейді»

15.30 «Wonder land»

16.00 «Halyg radiosynda» Апта»

17.00 «Өркен»

21.00 «Halyq radiosynda» Апта»



роликтер.

Жаңалықтар – 7.10 бастап 22.00-ге дейін әр сағатта. Бағдарламада

өзгерістер болуы мүмкін.

SARYARQA SAMALY

ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл 15

KAZAKH TV BALAPAN

QAZSPORT БІРІНШІ АРНА ЕЛ АРНА

ДҮЙСЕНБІ, 24 АҚПАН

4:45 Ролик 4:50 Ертегілер елінде 4:55 Байтақ ел

5:20 Бабалар ізімен 5:40 Казарт 6:05 Ролик 6:10

Сынақ 6:45 Жаңа буын 7:00 Күн айнасы 7:15 Ролик

7:20 Тарих. Тұлға. Тағылым 7:40 Кең дала 8:10 Ролик

8:15 Алтын тамыр 8:40 Кездесу орны - Қазақстан

9:10 Ролик 9:15 Рахат - саяхат! 9:45 Көшпенділер

мектебі 10:10 Ролик 10:15 Байтақ ел 10:40 Бабалар

ізімен 11:00 Казарт 11:25 Ролик 11:30 Сынақ 12:05

Дала дәмі 12:25 Ролик 12:30 Көне Шығыс өнері 12:55

Ролик 13:00 Күн айнасы 13:15 Ролик 13:20 Зәуре

14:00 Ролик 14:05 Тарих. Тұлға. Тағылым 14:25 Кең

дала 14:55 Ролик 15:00 Алтын тамыр 15:25 Кездесу

орны - Қазақстан 15:55 Ролик 16:00 Рахат - саяхат!

16:30 Көшпенділер мектебі 16:55 Жаңа буын 17:10

Ролик 17:15 Қарақатпен шай - Гүлзира Айдарбекова

18:00 Күн айнасы 18:15 Ролик 18:20 Байтақ ел 18:45

Бабалар ізімен 19:05 Көне Шығыс өнері 19:30 Ролик

19:35 Ережесіз әңгіме - Рүстем Жаныаманов 20:15

Ролик 20:20 Зәуре 21:00 Күн айнасы 21:15 Ролик 21:20

Алтын тамыр 21:45 Ертегілер елінде 21:50 Кең дала

22:20 Ролик 22:25 «Путь Лидера. Огненная река»

СЕЙСЕНБІ, 25 АҚПАН

0:01 Ролик 0:05 Тарих. Тұлға. Тағылым 0:25 Кең дала

0:55 Ролик 1:00 Алтын тамыр 1:25 Кездесу орны

- Қазақстан 1:55 Ролик 2:00 Рахат - саяхат! 2:30

Көшпенділер мектебі 2:55 Ролик 3:00 Күн айнасы

3:15 Ролик 3:20 «Менің күнәлі періштем» 4:48 Ролик

4:50 Байтақ ел 5:15 Бабалар ізімен 5:35 Құмсағат

5:50 Ролик 5:55 Сынақ 6:30 Салауатты ұлт 6:55 Ролик

7:00 Күн айнасы 7:15 Тарих. Тұлға. Тағылым 7:35 Кең

дала 8:05 Ролик 8:10 Алтын тамыр 8:35 Кездесу

орны - Қазақстан 9:05 Ролик 9:10 Рахат - саяхат!

9:40 Көшпенділер мектебі 10:05 Ролик 10:10 Байтақ

ел 10:35 Бабалар ізімен 10:55 Құмсағат 11:10 Ролик

11:15 Сынақ 11:50 Дала дәмі 12:10 Тоғысқан мәдениет

12:25 Ертегілер елінде 12:30 Ролик 12:35 Салауатты

ұлт 13:00 Күн айнасы 13:15 Ролик 13:20 Зәуре 14:00

Ролик 14:05 Тарих. Тұлға. Тағылым 14:25 Кең дала



Көшпенділер мектебі 16:55 Тоғысқан мәдениет 17:10

Ролик 17:15 Қарақатпен шай - Данияр Елеусінов 18:00

Күн айнасы 18:15 Ролик 18:20 Салауатты ұлт 18:45

Байтақ ел 19:10 Бабалар ізімен 19:30 Ролик 19:35

Ережесіз әңгіме - Ақжүрек Таңатаров 20:15 Ролик

20:20 Зәуре 21:00 Күн айнасы 21:15 Ролик 21:20

Тарих. Тұлға. Тағылым 21:40 Кең дала 22:10 Ертегілер

елінде 22:15 Ролик 22:20 «Менің күнәлі періштем»

CӘРСЕНБІ, 26 АҚПАН




Көшпенділер мектебі 2:55 Ролик 3:00 Күн айнасы 3:15

Ролик 3:20 «Аңшы бала» 4:35 Ролик 4:40 Байтақ ел

5:05 Бабалар ізімен 5:25 Ролик 5:30 Әдеби клуб 5:45

Құмсағат 6:00 Ролик 6:05 Сынақ 6:40 Дала дәмі 7:00

Күн айнасы 7:15 Ролик 7:20 Тарих. Тұлға. Тағылым

7:40 Кең дала 8:10 Ролик 8:15 Алтын тамыр 8:40

Табиғатпен тілдесу 9:10 Ролик 9:15 Рахат - саяхат!

9:45 Көшпенділер мектебі 10:10 Ролик 10:15 Байтақ

ел 10:40 Бабалар ізімен 11:00 Ролик 11:05 Әдеби

клуб 11:20 Құмсағат 11:35 Ролик 11:40 Сынақ 12:15

Дала дәмі 12:35 Ролик 12:40 «Шествие Золотого

человека по музеям мира: «Македония» 12:55 Ролик

13:00 Күн айнасы 13:15 Ролик 13:20 Зәуре 14:00

Ролик 14:05 Тарих. Тұлға. Тағылым 14:25 Кең дала

14:55 Ролик 15:00 Алтын тамыр 15:25 Табиғатпен

тілдесу 15:55 Ролик 16:00 Рахат - саяхат! 16:30

Көшпенділер мектебі 16:55 Әдеби клуб 17:10 Ролик

17:15 Қарақатпен шай - Маржан Арапбаева 17:55

Ролик 18:00 Күн айнасы 18:15 Ролик 18:20 Байтақ

ел 18:45 Бабалар ізімен 19:05 Алтын тамыр 19:30

Ролик 19:35 Ережесіз әңгіме - Ермахан Ыбрайымов

20:15 Ролик 20:20 Зәуре 21:00 Күн айнасы 21:15

Ролик 21:20 Құмсағат 21:35 Кең дала 22:05 Байтақ

ел 22:30 Ролик 22:35 «Аңшы бала»

БЕЙСЕНБІ, 27 АҚПАН





3:15 «Путь Боксера» 4:49 Ролик 4:55 Байтақ ел 5:20

Бабалар ізімен 5:40 Құмсағат 5:55 Ертегілер елінде

6:00 Ролик 6:05 Сынақ 6:40 Дала дәмі 7:00 Күн айнасы

7:15 Тарих. Тұлға. Тағылым 7:35 Кең дала 8:05 Алтын

тамыр 8:30 Ролик 8:35 Кездесу орны - Қазақстан 9:05

Көшпенділер мектебі 9:30 Рахат - саяхат! 10:00 Ролик

10:05 Байтақ ел 10:30 Бабалар ізімен 10:50 Құмсағат

11:05 Ролик 11:10 Сынақ 11:45 Дала дәмі 12:05 Азия

өрнегі 12:35 Ролик 12:40 «Шествие Золотого человеке

по музеям мира: «Турция» 12:57 Ролик 13:00 Күн

айнасы 13:15 Зәуре 13:55 Ролик 14:00 Тарих. Тұлға.

Тағылым 14:20 Кең дала 14:50 Ролик 14:55 Алтын

тамыр 15:20 Кездесу орны - Қазақстан 15:50 Ролик

15:55 Рахат - саяхат! 16:25 Көшпенділер мектебі

16:50 Бабалар ізімен 17:10 Ролик 17:15 Қарақатпен

шай - Тұңғышбай Жаманқұлов 18:00 Күн айнасы

18:15 Ролик 18:20 Байтақ ел 18:45 Бабалар ізімен

19:05 Құмсағат 19:20 Ертегілер елінде 19:25 Ролик

19:30 Ережесіз әңгіме - Мұқасан Шахзадаев 20:10

Ролик 20:15 Зәуре 20:55 Ролик 21:00 Күн айнасы


дала 22:10 Ролик 22:15 «Путь Боксера»

ЖҰМА, 28 АҚПАН





3:15 «Голос степей» 4:45 Ролик 4:50 Байтақ ел 5:15

Бабалар ізімен 5:35 Табиғатпен тілдесу 6:05 Құмсағат

6:20 Ролик 6:25 Сынақ 7:00 Күн айнасы 7:15 Ролик

7:20 Тарих. Тұлға. Тағылым 7:40 Кең дала 8:10 Ролик

8:15 Алтын тамыр 8:40 Кездесу орны - Қазақстан

9:10 Ролик 9:15 Рахат - саяхат! 9:45 Көшпенділер

мектебі 10:10 Ролик 10:15 Байтақ ел 10:40 Бабалар

ізімен 11:00 Табиғатпен тілдесу 11:30 Ролик 11:35

Сынақ 12:10 Дала дәмі 12:30 Ролик 12:35 «Шествие

Золотого человеке по музеям мира: «Майлайзия»

12:52 Ролик 13:00 Күн айнасы 13:15 Ролик 13:20 Зәуре


дала 14:55 Құмсағат 15:10 Ролик 15:15 Алтын тамыр

15:40 Кездесу орны - Қазақстан 16:10 Ролик 16:15

Рахат - саяхат! 16:45 Көшпенділер мектебі 17:10

Ролик 17:15 Қарақатпен шай - Дариға Бадықова

18:00 Күн айнасы 18:15 Ролик 18:20 Байтақ ел 18:45

Бабалар ізімен 19:05 Ролик 19:10 Дала дәмі 19:30

Ролик 19:35 Ережесіз әңгіме - Аян Өтепберген 20:15

Ролик 20:20 Зәуре 21:00 Күн айнасы 21:15 Ролик

21:20 Кең дала 21:50 Байтақ ел 22:15 Ролик 22:20

«Голос степей»

СЕНБІ, 29 АҚПАН

0:01 Ролик 0:05 Тарих. Тұлға. Тағылым - Темірбек

Жүргенов 1:00 Ролик 1:05 «Мустафа Шокай» 3:30

Ролик 3:35 Концерт «Дух кипчакской степи» 6:00

Ролик 6:05 Алтын тамыр 6:30 Көшпенділер мектебі

6:55 Кең дала 7:25 Ролик 7:30 Байтақ ел 7:55 Дала

дәмі 8:15 Рахат - саяхат! 8:45 Ролик 8:50 Концерт.

Қанат Үмбетов «Сезімді қайтейін» 10:35 Ролик 10:40

«Я Люблю тебя» / Feature film `Love You` 11:55 Ролик

12:00 Өгей жүрек 12:40 Өгей жүрек 13:20 Өгей жүрек

14:00 Өгей жүрек 14:40 Өгей жүрек 15:20 Өгей жүрек

16:00 Ролик 16:05 Тайны. Судьбы. Имена - Санжар

Асфендияров 16:55 Ролик 17:00 «Шествие Золотого

человеке по музеям мира: «Греция» 17:17 Ролик 17:20

Қызық times 18:20 Ролик 18:25 «Мустафа Шокай»

20:50 Ролик 20:55 Жұлдызды Жекпе-Жек - 2 22:35

Ролик 22:40 «Я Люблю тебя»

ЖЕКСЕНБІ, 1 НАУРЫЗ

0:01 Ролик 0:10 Өмірдің өзі мереке 0:30 Ортақ

шаңырақ 0:50 Ролик 0:55 «Земля отцов» 2:12 Ролик

2:20 Қазақстан халықы ассамблеясының 16 сессиясына

арналған «Астана: 20 жыл табыстар мен женістер»

салтанатты концерті 3:20 Ролик 3:25 Тарих. Тұлға.

Тағылым - Абай Құнанбаев 4:10 Ролик 4:15 Кең

дала 4:45 Алтын тамыр 5:10 Дала дәмі 5:30 Ролик

5:35 Рахат - саяхат! 6:05 Көшпенділер мектебі 6:30

Ертегілер елінде 6:35 Ролик 6:40 Байтақ ел 7:05

Бабалар ізімен 7:25 Құмсағат 7:40 Ролик 7:45 Концерт

Нұрсұлтан Оспанұлы «Көңіл қөктемі» 9:10 Ролик 9:15

«Біздің сүйікті дәрігер» 10:43 Ролик 10:50 Өмірдің

өзі мереке 11:10 Ортақ шаңырақ 11:30 Ролик 11:35

Өгей жүрек 12:15 Өгей жүрек 12:55 Өгей жүрек 13:35

Өгей жүрек 14:15 Өгей жүрек 14:55 Өгей жүрек 15:35

Ролик 15:40 Тайны. Судьбы. Имена - Райымжан

Марсеков 16:35 Ролик 16:40 Өмірдің өзі мереке 17:00

Ортақ шаңырақ 17:20 Ролик 17:25 Нурлан Өнербаев

«Жүректегі көктем» 19:00 Ролик 19:05 «Земля отцов»

20:22 Ролик 20:30 Жұлдызды Жекпе-Жек - 2 22:00

Ролик 22:05 «Біздің сүйікті дәрігер»


7:00 Әнұран 7:05 «Бой сергіт!» 7:15 «Кел, шырқайық!» 7:20

«Еркелер» 7:35 «Балапан және оның достары» 7:50 «Күн сәулелі

көжектер» 8:00 «Ғажайыпстанға саяхат» 8:10 «Жан-жануарлар

әлемі» 8:15 «Жиһанкез Кеми» 8:30 «Сиқырлы шам» 8:45 «Айдаһар

Дигби» 9:00 «Үйдеміз - үйренеміз» 9:05 «Ертегілер елінде» 9:15

«Көжектер» 9:30 «Хайди» 10:00 «Үйрен де жирен» 10:15 «Дейзи

мен Олли» 10:30 «Ойыншықтар» 10:45 «Білгім келеді» 10:55 «5

минут» хабары 11:00 «Күн сәулелі көжектер» 11:10 «Жиһанкез

Кеми» 11:25 «Сиқырлы шам» 11:35 «Хайди» 12:00 «Ертегілер

елінде» 12:15 «Дуда мен Дада» 12:30 «Сезім қаласы» 14:25

«Қоңыр қаз» 14:30 «Ертегілер» 14:45 «Дейзи мен Олли» 15:00

«Бауырлар додасы» 15:20 «Көке» 15:40 «Жиһанкез Кеми» 15:55

«Сиқырлы шам» 16:05 «Айдаһар Дигби» 16:15 «Ойыншықтар» 16:25

«Балапан және оның достары» 16:35 «Тәй-тәй» 17:00 «Ертегілер

елінде» 17:15 «Ғажайыпстанға саяхат» 17:25 «Білгім келеді» 17:35

«Көжектер» 17:50 «Тәжірибе алаңы» 17:55 «Күлдір-бүлдір» 18:40

«Үйрен де жирен» 19:00 «Күн сәулелі көжектер» 19:10 «Дара

тұлға» 19:15 «Ойыншықтар» 19:30 «Дейзи мен Олли» 19:45 «Дуда

мен Дада» 20:00 «Бауырлар додасы» 20:40 «Қоңыр қаз» 20:50

«Сәби» 21:00 «Шахмат патшалығы» 21:15 «Сезім қаласы» 21:45

«Ертегілер» 21:55 «Айдаһар Дигби» 22:10 «Сиқырлы бөлме» 22:20

«Хайди» 22:45 «Чемпион» 22:50 «Көжектер» 23:00 «Дейзи мен

Олли» 23:15 «Еркелер» 23:30 «Айдаһар Дигби» 23:45 «Балапан

және оның достары» 23:55 «Бесік жыры»






Дигби» 9:00 «Үйдеміз - үйренеміз» 9:05 «Ертегілер елінде»

9:15 «Көжектер» 9:30 «Хайди» 10:00 «Үйрен де жирен» 10:15

«Дейзи мен Олли» 10:30 «Ойыншықтар» 10:45 «Білгім келеді»

10:55 «5 минут» хабары 11:00 «Күн сәулелі көжектер» 11:10

«Жиһанкез Кеми» 11:25 «Сиқырлы шам» 11:35 «Хайди» 12:00

«Ертегілер елінде» 12:15 «Дуда мен Дада» 12:30 «Сезім қаласы»

13:00 «Күлдір-бүлдір» 13:45 «Ойыншықтар» 14:00 «Сәби» 14:25

«Қоңыр қаз» 14:30 «Ертегілер» 14:45 «Дейзи мен Олли» 15:00

«Бауырлар додасы» 15:20 «Көке» 15:40 «Жиһанкез Кеми» 15:55



елінде» 17:15 «Ғажайыпстанға саяхат» 17:25 «Білгім келеді» 17:35

«Көжектер» 17:50 «Тәжірибе алаңы» 17:55 «Күлдір-бүлдір» 18:40

















10:55 «5 минут» 11:00 «Күн сәулелі көжектер» 11:10 «Жиһанкез



«Сәби» 14:25 «Қоңыр қаз» 14:30 «Ертегілер» 14:45 «Дейзи мен

Олли» 15:00 «Бауырлар додасы» 15:40 «Жиһанкез Кеми» 15:55



елінде» 17:15 «Ғажайыпстанға саяхат» 17:25 «Білгім келеді»

17:35 «Көжектер» 17:50 «5 минут» 17:55 «Күлдір-бүлдір» 18:40




















«Күлдір-бүлдір» 13:45 «Ойыншықтар» 14:00 «Сәби» 14:20 «Кел,

шырқайық!» 14:25 «Қоңыр қаз» 14:30 «Ертегілер» 14:45 «Дейзи

мен Олли» 15:00 «Бауырлар додасы» 15:40 «Жиһанкез Кеми» 15:55



елінде» 17:15 «Ғажайыпстанға саяхат» 17:25 «Білгім келеді»

17:35 «Көжектер» 17:50 «5 минут» 17:55 «Күлдір-бүлдір» 18:40




















«Ойыншықтар» 14:00 «Сәби» 14:20 «Кел, шырқайық!» 14:25 «Қоңыр

қаз» 14:30 «Ертегілер» 14:45 «Дейзи мен Олли» 15:00 «Бауырлар

додасы» 15:40 «Жиһанкез Кеми» 15:55 «Сиқырлы шам» 16:05

«Айдаһар Дигби» 16:15 «Ойыншықтар» 16:25 «Балапан және

оның достары» 16:35 «Тәй-тәй» 17:00 «Ертегілер елінде» 17:15

«Ғажайыпстанға саяхат» 17:25 «Білгім келеді» 17:35 «Көжектер»

17:50 «5 минут» 17:55 «Күлдір-бүлдір» 18:40 «Үйрен де жирен»

18:55 «Чемпион» 19:00 «Күн сәулелі көжектер» 19:10 «Дара










«Еркелер» 7:35 «Дейзи мен Олли» 7:50 «Күн сәулелі көжектер»

8:00 «Ерден атаның әңгімелері» 8:50 «Көжектер» 9:00 «Дуда

мен Дада» 9:15 «Жан-жануарлар әлемі» 9:20 «Хайди» 9:45

«Маймылдар мекені» 10:00 «Толағай» 10:30 «Жиһанкез Кеми»

10:45 «Қоңыр қаз» 11:00 «Қуыр, қуыр, қуырмаш!» 11:45 «Дала

ойындары» 13:25 «Сиқырлы шам» 13:35 «Айдаһар Дигби» 13:50

«Тәй-тәй» 14:10 «Хайди» 14:35 «Дейзи мен Олли» 14:50 «Шахмат

патшалығы» 15:00 «Көжектер» 15:10 «Маймылдар мекені» 15:25

«Дуда мен Дада» 15:40 «Қоңыр қаз» 15:55 «Еркелер» 16:10

«Балапан және оның достары» 16:20 «Ғажайыпстанға саяхат»

16:35 «Күн сәулелі көжектер» 16:45 «Үш достың ерліктері»

17:00 «Жан-жануарлар әлемі» 17:05 «Маймылдар мекені» 17:15

«Қоңыр қаз» 17:20 «Дейзи мен Олли» 17:35 «Білгім келеді»

17:45 «Ертегілер елінде» 18:35 «Сиқырлы шам» 18:45 «Дуда

мен Дада» 19:00 «Балапан жұлдыз» концерттік 19:45 «Айдаһар

Дигби» 20:00 «Ханшайым мен Айдаһар» 21:30 «Жиһанкез Кеми»

21:45 «Хайди» 22:10 «Сиқырлы бөлме» 22:25 «Маймылдар

мекені» 22:40 «Күн сәулелі көжектер» 22:50 «Дейзи мен Олли»

23:00 «Айдаһар Дигби» 23:15 «Еркелер» 23:25 «Көжектер» 23:40

«Балапан және оның достары» 23:55 «Бесік жыры»


7:00 Әнұран 7:05 «Бой сергіт!» 7:15 «Кел, шырқайық!» 7:20 «Еркелер»

7:35 «Дейзи мен Олли» 7:50 «Күн сәулелі көжектер» 8:00 «Ерден

атаның әңгімелері» 8:50 «Көжектер» 9:00 «Құрастырушы Лева»

9:15 «Жан-жануарлар әлемі» 9:20 «Хайди» 9:45 «Маймылдар

мекені» 10:00 «Толағай» 10:30 «Жиһанкез Кеми» 10:45 «Қоңыр

қаз» 11:00 «Қуыр, қуыр, қуырмаш!» 11:45 «Дала ойындары»

13:25 «Сиқырлы шам» 13:35 «Айдаһар Дигби» 13:50 «Тәйтәй»

14:10 «Хайди» 14:35 «Дейзи мен Олли» 14:50 «Шахмат

патшалығы» 15:00 «Көжектер» 15:10 «Маймылдар мекені» 15:25

«Құрастырушы Лева» 15:40 «Қоңыр қаз» 15:55 «Еркелер» 16:10

«Балапан және оның достары» 16:20 «Ғажайыпстанға саяхат»

16:35 «Күн сәулелі көжектер» 16:45 «Үш достың ерліктері»

17:00 «Жан-жануарлар әлемі» 17:05 «Маймылдар мекені» 17:15

«Қоңыр қаз» 17:20 «Дейзи мен Олли» 17:35 «Білгім келеді» 17:45

«Ертегілер елінде» 18:35 «Сиқырлы шам» 18:45 «Құрастырушы

Лева» 19:00 «Балапан жұлдыз» 19:45 «Айдаһар Дигби» 20:00

«Білгіштер» 21:30 «Жиһанкез Кеми» 21:45 «Хайди» 22:10

«Сиқырлы бөлме» 22:25 «Маймылдар мекені» 22:40 «Күн сәулелі

көжектер» 22:50 «Дейзи мен Олли» 23:00 «Айдаһар Дигби»

23:15 «Еркелер» 23:25 «Көжектер» 23:40 «Балапан және оның

достары» 23:55 «Бесік жыры»


7:05 «ТОЛАҒАЙ». Отбасылар сайысы 7:35

ХОККЕЙ. Чемпионат Казахстана. HC ALMATY –

ERTIS 9:45 НОВОСТИ 9:55 БАСКЕТБОЛ. ЛИГА

ВТБ. «Матч Всех Звезд» 12:50 ХОККЕЙ. КХЛ.

«АДМИРАЛ» (Россия) – «БАРЫС» (Казахстан)

15:30 НОВОСТИ 15:40 УЕФА ЧЕМПИОНДАР

ЛИГАСЫНЫҢ ЖУРНАЛЫ 16:10 «ЖЕКЕ БАПКЕР».

Әсет Дүйсенов 16:30 ЖАҢАЛЫҚТАР 16:45

ДЗЮДО. Этап Мирового Гран-При. Дюссельдорф

(Германия). 3 день 19:05 НОВОСТИ 19:20

ХОККЕЙ. Чемпионат Казахстана. HC ALMATY

– ERTIS 22:00 НОВОСТИ 22:15 «QAZSPORT»

қонағы. Ерік Алғабек 22:35 «SPORT.KZ» 22:55

«Тур Лангкави. 23:15 ЖАҢАЛЫҚТАР 23:30

УЕФА ЧЕМПИОНДАР ЛИГАСЫНЫҢ ЖУРНАЛЫ


7:05 «SPORT.KZ» 7:25 ДЗЮДО. Этап Мирового

Гран-При. Дюссельдорф (Германия). 1

день 9:30 НОВОСТИ 9:40 «ЛИЧНЫЙ ТРЕНЕР».

Ольга Довгун 10:00 ХОККЕЙ. Чемпионат

Казахстана. HC ALMATY – ERTIS 12:20 «Тур

Лангкави. 12:40 «QAZSPORT» қонағы. Ерік

Алғабек 13:00 НОВОСТИ 13:10 ФУТБОЛ. Лига

Чемпионов УЕФА. 1/8 финал. «БОРУССИЯ»

(Дортмунд, Германия) – ПСЖ (Франция) 15:10

ЖАҢАЛЫҚТАР 15:20 ӘЙЕЛДЕР КҮРЕСІ. Азия

чемпионаты (Дели). Финал (-50, -55, -59, -68,

-76 кг) 17:50 НОВОСТИ 18:00 ХОККЕЙ. КХЛ.

«АДМИРАЛ» (Россия) – «БАРЫС» (Казахстан)

20:15 ЖАҢАЛЫҚТАР 20:30 ФУТБОЛ. Английская

Премьер-лига. «МАНЧЕСТЕР ЮНАЙТЕД» -

«УОТФОРД» 22:35 «QAZSPORT» қонағы. Садық

Мұстафаев 22:55 НОВОСТИ 23:10 ФУТБОЛ.

Лига Чемпионов УЕФА. 1/8 финал. «АТЛЕ-

ТИКО» (Испания) – «ЛИВЕРПУЛЬ» (Англия)

1:15 ЖАҢАЛЫҚТАР 1:30 ФУТБОЛ. Превью к

матчам. Студийная программа 1:50 ФУТБОЛ.

Лига Чемпионов УЕФА. 1/8 финал. «ЧЕЛСИ»

(Англия) – «БАВАРИЯ» (Германия)


7:05 «QAZSPORT» қонағы. Садық Мұстафаев

7:25 ФУТБОЛ. Немецкая бундеслига. «ВОЛЬ-

ФСБУРГ» - «МАЙНЦ» 9:25 НОВОСТИ 9:35

ФУТБОЛ. Лига Чемпионов УЕФА. 1/8 финал.

«ЧЕЛСИ» (Англия) – «БАВАРИЯ» (Германия)

11:45 ФУТБОЛ. УЕФА Чемпиондар лигасының

шолуы 12:15 НОВОСТИ 12:25 ӘЙЕЛДЕР КҮРЕСІ.

Азия чемпионаты (Дели). Финал (-53, -57,

-62, -65, -72 кг) 14:40 ЖАҢАЛЫҚТАР 14:50

ХОККЕЙ. КХЛ. «АМУР» (Россия) – «БАРЫС»

(Казахстан) 17:30 НОВОСТИ 17:45 ФУТЗАЛ.

Отборочный турнир ЧМ-2020. Элитный раунд.

КАЗАХСТАН - ЧЕХИЯ 19:30 ЖАҢАЛЫҚТАР

19:45 В гостях у «QAZSPORT». Галымбек

Кенжебаев 20:10 ФУТБОЛ. Лига Чемпионов

УЕФА. 1/8 финал. «НАПОЛИ» (Италия)

– «БАРСЕЛОНА» (Испания) 22:15 НОВОСТИ

22:30 ФУТБОЛ. Превью к матчу. Студийная

программа 22:50 ФУТБОЛ. ЛИГА ЕВРОПЫ

УЕФА. 1/16 финал. «БРАГА» (Португалия) –

«РЕЙНДЖЕРС» (Шотландия) 1:00 «ЖЕКЕ

БАПКЕР». Айдар Күмісбеков 1:15 ЖАҢАЛЫҚТАР

1:30 ФУТБОЛ. Превью к матчам. Студийная

программа 1:50 ФУТБОЛ. Лига Чемпионов

УЕФА. 1/8 финал. «РЕАЛ» (Мадрид, Испания)

– «МАНЧЕСТЕР СИТИ» (Англия)


7:05 «ЖЕКЕ БАПКЕР». Әсет Дүйсенов 7:25 В

гостях у «QAZSPORT». Галымбек Кенжебаев

7:45 ФУТБОЛ. ЛИГА ЕВРОПЫ УЕФА. 1/16

финал. «БРАГА» (Португалия) – «РЕЙНДЖЕРС»

(Шотландия) 9:45 НОВОСТИ 9:55 ХОККЕЙ.

КХЛ. «АМУР» (Россия) – «БАРЫС» (Казахстан)

12:15 НОВОСТИ 12:25 ФУТБОЛ. Лига Чемпионов

УЕФА. 1/8 финал. «ЛИОН» (Франция)

– «ЮВЕНТУС» (Италия) 14:30 ЖАҢАЛЫҚТАР

14:40 ФУТБОЛ. УЕФА Чемпиондар лигасының

шолуы 15:10 «МЕНІҢ ОЛИМПИАДАМ». Әділбек

Ниязымбетов 15:30 НОВОСТИ 15:40 ФУТБОЛ.

ЛИГА ЕВРОПЫ УЕФА. 1/16 финал. «ОЛИМ-

ПИАКОС (Греция) – АРСЕНАЛ (Англия) 17:40

ЖАҢАЛЫҚТАР 17:55 ГРЕК-РИМ КҮРЕСІ. Азия

чемпионаты (Дели). Финал (-55, -63, -77,

-87, -130 кг) 20:35 НОВОСТИ 20:50 «Ауыр

атлетика. Азия чемпионатына іріктеу» 21:10

ФУТБОЛ. Лига Чемпионов УЕФА. 1/8 финал.

«РЕАЛ» (Мадрид, Испания) – «МАНЧЕСТЕР

СИТИ» (Англия) 23:10 ЖАҢАЛЫҚТАР 23:25

ФУТБОЛ. Превью к матчам. Студийная

программа 23:45 ФУТБОЛ. ЛИГА ЕВРОПЫ

УЕФА. 1/16 финал. «ПОРТУ» (Португалия) –

«БАЙЕР» (Германия) 1:55 ФУТБОЛ. ЛИГА

ЕВРОПЫ УЕФА. 1/16 финал. «МАНЧЕСТЕР

ЮНАЙТЕД» (Англия) – «БРЮГГЕ» (Бельгия)


7:05 «Ауыр атлетика. Азия чемпионатына

іріктеу» 7:25 «ЛИЧНЫЙ ТРЕНЕР». Ольга Довгун

7:45 ФУТБОЛ. ЛИГА ЕВРОПЫ УЕФА. 1/16

финал.»АРСЕНАЛ» (Англия) – «ОЛИМПИАКОС»

(Греция) 9:50 НОВОСТИ 10:00 ФУТБОЛ. ЛИГА

ЕВРОПЫ УЕФА. 1/16 финал. «ПОРТУ» (Португалия)

– «БАЙЕР» (Германия) 12:05 ЖАҢАЛЫҚТАР

12:15 ФУТБОЛ. УЕФА Еуропа лигасының шолуы

13:10 НОВОСТИ 13:20 ФРИСТАЙЛ. Акробатика.

ЭТАП КУБКА МИРА (Алматы) 14:35

ЖАҢАЛЫҚТАР 14:50 ГРЕК-РИМ КҮРЕСІ. Азия

чемпионаты (Дели). Финал (-60, -67, -72, -82,

-97 кг) 17:30 НОВОСТИ 17:45 ФУТБОЛ. ЛИГА

ЕВРОПЫ УЕФА. 1/16 финал. «МАНЧЕСТЕР

ЮНАЙТЕД» (Англия) – «БРЮГГЕ» (Бельгия)

20:00 «Ұлттық спорт алаңы» 20:20 НОВОСТИ

20:35 ММА. Grand Prix. Alash Pride Turkestan

2020 1:05 ЖАҢАЛЫҚТАР


8:05 «Ұлттық спорт алаңы» 8:25 «Тур Лангкави.

Солнечный старт сезона для казахстанского

велоспорта» 8:45 ФРИСТАЙЛ. Акробатика.

ЭТАП КУБКА МИРА (Алматы) 9:50 НОВОСТИ

10:00 УЕФА ЧЕМПИОНДАР ЛИГАСЫНЫҢ

ЖУРНАЛЫ 10:30 ЖАҢАЛЫҚТАР 10:40 ЕРКІН

КҮРЕС. Азия чемпионаты (Дели). Финал (-57,

-65, -70, -79, -97 кг) 13:10 НОВОСТИ 13:20

ФУТЗАЛ. Чемпионат Казахстана. «ЖЕТІСУ» -

«ҚАЙРАТ» 15:20 ЖАҢАЛЫҚТАР 15:30 ФУТБОЛ.

Лига Чемпионов УЕФА. 1/8 финал. «РЕАЛ»

(Мадрид, Испания) – «МАНЧЕСТЕР СИТИ»

(Англия) 17:30 НОВОСТИ 17:40 ЕРКІН КҮРЕС.

Азия чемпионаты (Дели). Финал (-61, -74,

-86, -92, -125 кг) 20:15 «ТӨЛ КҮРЕС» 20:40

ЖАҢАЛЫҚТАР 20:55 ФУТБОЛ. Английская

Премьер-лига. «БОРНМУТ» - «ЧЕЛСИ» 23:05

ЖАҢАЛЫҚТАР 23:20 «OLYMPIC DREAM». 2

шығарылым 23:45 «Ауыр атлетика. Азия

чемпионатына іріктеу» 0:10 УЕФА ЧЕМПИ-

ОНДАР ЛИГАСЫНЫҢ ЖУРНАЛЫ 0:40 НОВОСТИ

0:55 ФУТБОЛ. Чемпионат Франции. «ТУЛУЗА»

- «РЕНН»


8:05 «ТӨЛ КҮРЕС» 8:25 «OLYMPIC DREAM».

2 шығарылым 8:50 ФУТЗАЛ. Чемпионат

Казахстана. «ЖЕТІСУ» - «ҚАЙРАТ» 10:55

ЖАҢАЛЫҚТАР 11:05 ФУТБОЛ. Английская

Премьер-лига. «БОРНМУТ» - «ЧЕЛСИ» 13:10

НОВОСТИ 13:25 ФРИСТАЙЛ. Могул. ЭТАП

КУБКА МИРА (Алматы) 14:40 ФУТЗАЛ. Чемпионат

Казахстана. «ЖЕТІСУ» - «ҚАЙРАТ» 16:25

ХОККЕЙ. КХЛ. Выездная студия 16:45 ХОККЕЙ.

КХЛ. Плей-офф. 1\4 финала Конференции

«Восток». Первая игра. «БАРЫС» (Казахстан)

19:30 ЖАҢАЛЫҚТАР 19:45 БАСКЕТБОЛ. Лига

ВТБ. «ЕНИСЕЙ» (Россия) - «АСТАНА» (Казахстан)

21:50 НОВОСТИ 22:05 УЕФА ЧЕМПИОНДАР

ЛИГАСЫНЫҢ ЖУРНАЛЫ 22:40 ЖАҢАЛЫҚТАР

22:55 ФУТБОЛ. Немецкая бундеслига. «ВЕРДЕР»

- «АЙНТРАХТ» 1:05 НОВОСТИ 1:20 «ЛИЧНЫЙ

ТРЕНЕР». Евгений Постников 1:40 ЖАҢАЛЫҚТАР

1:55 ФУТБОЛ. Испанская Ла Лига. «РЕАЛ»

(Мадрид) - «БАРСЕЛОНА»


05:30 «Комиссарша» 06:00

Новости 06:10 «Комиссарша»

07:20 «Играй, гармонь

любимая!» 07:55 «Часовой»

08:25 «Здоровье» 09:20 «Люди

и тигры» 10:00 Новости 10:25

«Жизнь других» 11:10 «Видели

видео?» 12:00 Новости 12:15

«Видели видео?» 13:20 «Теория

заговора» 14:15 «Триггер» 21:00

«Время» 21:30 «Триггер» 22:20

«Док-ток» 23:15 «Вечерний

Ургант» 23:45 «Эйфория»

01:20 «Мне не больно» 03:05

«Раба любви»


05:00 «Доброе утро» 08:00

Новости 08:05 «Доброе

утро» 08:30 «Ради любви я

все смогу!» 10:15 «Модный

приговор» 11:05 «Жить

здорово!» 12:00 Новости

12:25 «Время покажет» 15:00

Новости 15:30 «Давай поженимся!»

16:20 «Мужское /

Женское» 18:00 Вечерние

новости 18:25 «На самом

деле» 19:50 «Пусть говорят»

21:00 «Время» 21:30 «Триггер»

22:20 «Док-ток» 23:15 «Вечерний

Ургант» 23:50 «Право на справедливость»

00:45 «На самом

деле» 01:50 «Время покажет»

03:00 Новости 03:05 «Время

покажет» 04:10 «Мужское /

Женское»
















Ургант» 23:50 «На самом деле»


Новости 03:05 «Время покажет»

03:15 «Наедине со всеми»
















Ургант» 23:50 «На самом деле»


Новости 03:05 «Время покажет»

03:15 «Наедине со всеми»












новости 18:30 «Человек и

закон» 19:50 «Поле чудес»

21:00 «Время» 21:30 «Лучше

всех!». Новый сезон 22:50

«Вечерний Ургант» 23:40 «Элтон

Джон» 00:50 «Держи удар,

детка!» 02:40 «Здравствуйте,

я ваша тётя!» 04:20 «Семь

стариков и одна девушка»


06:00 «Доброе утро. Суббота»

09:05 «Умницы и умники»

09:45 «Слово пастыря» 10:00

Новости 10:30 «Честное слово»

11:15 «Видели видео?» 12:00

Новости 12:15 «Видели видео?»

13:35 «Я тебя никогда не

забуду» 15:25 «Криминальный

квартет» 16:55 «Кто хочет

стать миллионером» 18:15

«Сегодня вечером» 21:00

«Время» 21:20 Памяти Влада

Листьева 23:35 «Все разделяет

нас» 18+ 01:15 «Доброе

утро» 02:45 «Хроника пикирующего

бомбардировщика»

04:05 «На самом деле»


06:00 Новости 06:10 «Комиссарша»

07:55 «Играй, гармонь

любимая!» 08:35 «Часовой»

09:00 «Здоровье» 10:00

Новости 10:10 «Непутёвые

заметки» 10:25 «Жизнь других»

11:15 «Видели видео?» 12:00

Новости 12:10 «Видели видео?»

13:15 «Теория заговора» 14:00

«Добрыня Никитич и Змей

Горыныч» 15:05 Большой праздничный

концерт 16:40 «Зачем

я сделал этот шаг?» 17:35

«Точь-в-точь» 19:35 «Лучше

всех!» 21:00 «Время» 22:00

«Большая игра» 22:45 «Выше

неба» 00:30 «Заказ» 01:55

«Восхождение»


0:01 «Перекресток»

1:30 «Тағы да сүй» 3:00

«Көршілер» 4:00 «Арман

жолы» 4:55 «Ақсұңқар»

6:00 «Жеңіс семсері»

7:45 «Тағдыр жолы» 8:10

«Мергендер» 9:50 «Кинобизнес»

10:15 «Ликвидатор»


13:30 «Тағы да сүй» 15:00

«Көршілер» 16:00 «Өгей

жүрек» 18:00 «Аңшы бала»

19:15 «Тарих. Тағдыр. Тұлға»

20:00 «Балалық шаққа

саяхат» 21:30 «Театр»

21:40 «Суржекей - ангел

смерти»



1:30 «Тағы да сүй» 3:00


жүрек» 6:00 «Аңшы бала»

7:15 «Тарих. Тағдыр. Тұлға»

8:00 «Балалық шаққа

саяхат» 9:30 «Театр»

9:40 «Суржекей - ангел

смерти» 12:00 «Перекресток»

13:30 «Тағы да сүй»

15:00 «Көршілер» 16:00

«Өгей жүрек» 18:00 «Сказка

о прекрасной Айсулу» 19:15

«Бір туынды тарихы» 19:40

«Өтелмеген парыз» 20:55

«Рывок» 22:25- «Кемпір»



1:30 «Тағы да сүй» 3:00


жүрек» 6:00 «Сказка о

прекрасной Айсулу» 7:15

«Бір туынды тарихы» 7:40

«Өтелмеген парыз» 8:55

«Рывок» 10:25 «Кемпір»


13:30 «Тағы да сүй» 15:00


жүрек» 18:00 «Секер» 19:15

«Адамдық болмыс» 20:35

«Даладағы дүбір» 22:00-

«Молитва Лейлы»



1:30 «Тағы да сүй» 3:00


жүрек» 6:00 «Секер» 7:15

«Адамдық болмыс» 8:35

«Даладағы дүбір» 10:00

«Молитва Лейлы» 12:00

«Перекресток» 13:30 «Тағы

да сүй» 15:00 «Өгей жүрек»

17:00 «Шаңырақ» 18:00

«Аңыздар кітабы: Жұмбақ

орман» 19:30 «Кескекті

ердің сойы» 20:00 «Третья

сторона медали» 21:25

«Театр» 21:30 «Дүниежарық»

22:40 «Әкем екеуіміз»


0:01 «Перекресток» 1:30

«Тағы да сүй» 3:10 «Өгей

жүрек» 5:20 «Уақыт» 6:00

«Аңыздар кітабы: Жұмбақ

орман» 7:30 «Кескекті ердің

сойы» 8:00 «Третья сторона

медали» 9:25 «Театр» 9:30

«Дүниежарық» 10:40 «Әкем

екеуіміз» 12:00 «Перекресток»

13:30 «Тағы да сүй»

15:10 «Арман жолы» 16:05

«Жаужүрек» 18:00 «Все

из-за мужиков» 19:35 «Өмір

жолы» 20:10 «Жамбыл»

21:35 «Кинобизнес» 22:00

«Махаббат бекеті» 23:25-

«Бір туынды тарихы»



1:30 «Тағы да сүй» 3:10

«Жамбыл» 4:35 «Махаббат

бекеті» 6:00 «Все из-за

мужиков» 7:35 «Өмір жолы»

8:10 «Жамбыл» 9:30 «Кинобизнес»

9:55 «Махаббат

бекеті» 11:20 «Бір туынды

тарихы» 12:00 «Перекресток»

13:30 «Ән-аға» 16:10

«Қожанасыр тірі екен» 18:00

«Кенже» 19:35 «Открытый

показ» 20:00 «Девушка и

море» 22:10- «Махаббат

бесігі»


0:01 «Перекресток» 1:30

«Ән-аға» 4:15 «Махаббат

бесігі» 6:00 «Кенже» 7:35

«Открытый показ» 8:00

«Девушка и море» 10:10

«Махаббат бесігі» 12:00

«Перекресток» 13:30

«Ән-аға» 18:00 «Дала

дауысы» 19:45 «Нить»

20:15 «Беспокойная весна»

21:35 «Кинобизнес» 22:00

«Балалық шағымның

аспаны»

КАБЕЛЬДІК ЖӘНЕ СПУТНИКТІК ТЕЛЕДИДАР

16 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл ЗЕРДЕ

SARYARQA SAMALY

САНАДАҒЫ САН САУАЛ

Ғалымбек

ЖҰМАТОВ,

жазушы

«Нацмен» селосы

Жолымыз түсіп, еңбек ардагері Мойылжан Қанаевтың

өскен жері - Құлынды даласының бір шетіне қарай

жатқан Ресейдің Панкручихинский ауданындағы Нацмен

селосына барғанымыз бар. Селоның аты бұл жерде

саны аз халық тұрады деген мағына береді. Құлынды

даласы Тайганы жиектеген жерге аштықтан қашқан

ағайындарымыз барып тұрған екен. Осы ауыл жайын

тілге тиек етерде жыраққа кеткен туысқандарымыздың

«елім» деп өзегі өртеніп, қазақ ауылына талпынғаны

байқалады. Ресей өңірінде өмірінің өзегін тапқан еті

тірі азаматтың бірі Мойылжан Қанаев аудандық партия

комитетінің екіншісі хатшысы қызметіне дейін өскен.

Тіпті, бірінші хатшылыққа ұсынылар кезінде қазақ

тәрбиесінен оқшаулау қалған балаларын ойлап, Павлодар

облысының Шарбақты ауданына көшіп келген. Ауыл

шаруашылығының білікті маманы Ресейде алған тәжірибесін

қазақ жерінде пайдаланбақ болды. Бірақ қайда болсын

ізденетін адамдардың жолын бөгейтін білгіштер тосқауыл

қойып, оны жүзеге асырмай қойды. Аштықтан қашқан

қазақтар құраған село қазірде кішірейіп қалса да, әлі

тіршілігі бар. Сол жерде өскен малдың қоңдылығынан

жонынан бит домалайтынын көрдік. Өткен ғасырларда

Құлынды даласын жағалай қоныстанған бабаларымыз

Тайганы жиектеген өлкенің қысында қытымыр аяздың

елу градусты шамалайтын кезі көп болатынын білмеді

емес, білді. Бірақ алпыс-жетпіс метр биіктікті қуып өсетін

емен, қайыңдарының суықтан қорғап пана боларын

да білген ғой. Тіршіліктің жазғанын айтсаңшы. Аштық

қуған жұртшылық бабаларымызға пана болған өлкеден

қорған іздеп, қайта барған екен. Қай уақытта да құтпен

қарсы алары қазір де байқалып тұр. Жерді пайдалана

білгеннің үнемі ақ нан жейтініне, сүтке қанып, маймен

жүрек жалғайтынына тәнті болған едік. «Еңбек етсең,

емерсің» деген осы.

Интернет - әкем,

анам - желі

«Әкең қайда істейді, кәсібі қандай?» деген сауалға

баласы көзі атыздай болып ойлана қарап тұрады да:

«Әкем - бизнесмен!» деп таңдайын тақ еткізеді. Төбеден

тас түсіргендей түйінді жауап бердім деп маңғаздана

қозғалақтап қояды. Ал әкесі орманнан қарағай кесіп

сатып жүр ме, әлде көлге бір түссе ұшып шыға алмайтын

үй қаздарын қайықпен қырғидай аулап, сатып жүр

ме, ол жағынан хабарсыз. Бір білетіні үйге келуінен

кетуі көп болса да, әйтеуір «асыраушы» дегенге сай

тіршіліктің соңында жүретіні анық. Қыста шаңғы алып

беріп, жазда велосипед мінгізуге талпынбаса да, балаларын

ұялы телефоннан кенде қалдырмайды. Және

ол телефондары міндетті түрде интернетке қосылады.

Интернет барда, желілер қосылып тұрғанда әкесінің

ісіне, шешесінің күнделікті әңгімесіне бас қатырып

несі бар. Қайта «Мама, әнші Алтынайдың күйеуі Сәбит

үшінші рет Атыраулық әнші қызға үйленіпті ғой. Мен

қалай кеш білгенмін» - деп желідегі желдей ескен өсек

әңгімелерді таңертеңгі асын аузына алмас бұрын жеткізіп

отырған бала сәл қынжылып. «Бүгінгі заманның балалары

осындай, техникаға зерек. Ұйқыдан тұрысымен

телефонындағы барлық желілерді шарлап, жаңалықтарды

елден бұрын біліп отырады» - деп мақтанады шешесі.

Сосын таңғы шайдың үстінде; «Қазір мектепке барасың

ғой. Сабағыңды оқыдың ба?» деген жүз қайталанып,

әбден жауыр болған сұрағын қояды. «Қоя тұршы, мама.

Сабақ оқимын деп телефоннан бір қызықты хабарды

байқамай қалармын. Білесің бе, мама, қазір барлық

балалардың телефондары интернетке қосылған. Бір

кластасым естіген жаңалықтан қалып қойсам, масқара

ғой. Олай жұрттың соңынан қалғанымша мектепке

бармағаным жақсы...» Осындайды естігенде орталықтан

жырақ жатқаннан кейін әке міндетін интернет, шеше

міндетін желілер иемденіп кеткен-ау деп өкініп те қоямыз.

Қазір жол түсіп еліміздің астанасына жиі барамыз.

Бір жолы жолдасымыз - мәжіліс депутаты, үйіне таңғы

шайға шақырды. Конференцияның алдында шай ішіп,

бой жылытып алар мүмкіндік бар. Үлкен столды жағалай

отыра кеттік. Үлкен залдың шеткі тұсында екі бала

жан-жағына қарамастан, телефондарына шұқшиып отыр.

- Әй, мыналар сабағына бармаған ба? - деді үй иесі.

- Жүргізуші келді ғой. Қазір тездетіп барады, - деді

балалардың шешесі.

- Біз жолда бір себептермен кешігіп қалсақ, бұлар

мүлде мектепке бармай ма? Осы кезде ыңғайсызданған

жүргізуші басын қылтитты. Екі бала бір қора жұртшылықа

бұрылып қарамастан, сөмкелерін сүйретіп сыртқа беттеді.

(Жалғасы бар).

ЕМ-ДӘМ

Тұз

Тұздың пайдасы, халық емшілігіндегі маңызы туралы

өткенде жазған едік. Жалпы, қай ел болмасын тұзды

асқа қосу, түрлі сырқаттарды емдеуге, сондай-ақ төрт

мүлік малға беруде де жоғары мән беретіні белгілі.

Тұзбен сынған сүйекті емдеген. Ол

үшін түйенің шудасына (ұзын жүндері)

қара тұзды ұсақтап, оны ыстық суға

шылап 7 күн бойы сынған сүйекке

тартады. Сонда сынған жерде суық

қалмайды және кейін сары су тұрмайды.

Мұны «сормақта» деп атаған.

Қазақ нәресте дүниеге келген соң

күн аралатып тұзды суға шомылдырады.

Сонда баланың терісі тез ширап,

түрлі тері ауруының алдын алады.

Сонымен бірге, тұз денедегі судың

сақталып тұруына ықпал жасайды.

Қазір кейбіреулер диета сақтаудың

жолы осы деп, ет пен майды, тұзды

күнделікті тағамнан шектейді. Бұл

дұрыс емес. Адамның ағзасы, әсіресе

балалардың денсаулығы үшін ет-май,

тұз жеткілікті мөлшерде болуы тиіс.

Бір өкініштісі, қазіргі балалар тұзды

тағамнан гөрі тәттіге үйір, көп жағдайда

қант, химиялық қоспалары бар дәмдерді

жиі жейді. Бұл дұрыс емес. Балалар

арасындағы қан қысымы, тіпті обырдың

«жасарып» кеткені осылайша дұрыс

тамақтанбаудың салдары екенін

зерттеушілер жиі айтады. Тұзды

мөлшермен пайдалану керек. Егер

көп пайдалансаңыз, бүйрекке салмақ

түседі. Адам денесіне тұз жиналу –

EM-DÁM

Tuz

«Достық үйінде» өткен «Еңбекпен

көркейген өмір» атты дөңгелек үстелге

Темірболат Дәйкеновтің отбасы, туыстары,

әріптестері мен шәкірттері келді.

- Әр перзентке өз әкесі - асқар тау.

Әкеміз бізге туған ауылын, сол ауылдағы

әр шаңырақты қадірлеп, қастерлеуді

үйретті. Бізді адал еңбекке баулып,

өн бойымызға ұлттық тәлім-тәрбиені

сіңіре білді. Сонымен қатар, ұлтқа,

ұзақ уақыт қимыл жасамаудан яғни

терлемеуден пайда болады. Сондықтан

үнемі жүгіріп, қозғалып, ағзадағы

қалдық-тұздарды терлеу арқылы

шығарып тұру керек. Батыс аймақтарда

«Ащылау» деген дәстүр бар. Ыстық

күні тұзға пісірілген балықты жеп,

шөлдеп, терлеген сайын көк шай

ішеді. Сонда адам денесіндегі тұзды

термен дене тазарады, жасарады,

денсаулық жақсарады деп есептейді.

Бұл - бұрыннан келе жатқан дәстүр.

Қазақ бұрыннан төрт мүлік малға да

үнемі тұз жалатып, сор жерде шығатын

шөпке жайып, аунатып отырған.

Біздің түркі жұрты тұзды жақсы

пайдаланған. Қытай, Моңғолиядан келген

қазақтардың үлкендері, Талдықорған

жақтың тұрғындары шайды тұзбен

(шайға тұз салып) ішеді. Бұл шөл

басады және термен сыртқа шығып

жатқан тұздың орнын толтырады, зат

алмасуды жақсартады. Қазақтардың

көпшілігі етті тұздап сақтайды, піскен

етке тұздық құяды. Дегенмен тұзды

көп тұтынудан сақтаныңыз. Өйткені

ағзаға тұз көп барған кезде су ішу

керек, ал бұл қан қысымын көтереді,

артериялық гипертензияның даму

қаупін тудырады.

Tuzdyń paıdasy, halyq emshiligindegi mańyzy týraly ótkende jazǵan edik.

Jalpy, qaı el bolmasyn tuzdy asqa qosý, túrli syrqattardy emdeýge, sondaı-aq

tórt múlik malǵa berýde de joǵary mán beretini belgili.

Tuzben synǵan súıekti emdegen. Ol úshin

túıeniń shýdasyna (uzyn júnderi) qara tuzdy

usaqtap, ony ystyq sýǵa shylap 7 kún boıy

synǵan súıekke tartady. Sonda synǵan jerde

sýyq qalmaıdy jáne keıin sary sý turmaıdy.

Muny «sormaqta» dep ataǵan.

Qazaq náreste dúnıege kelgen soń kún

aralatyp tuzdy sýǵa shomyldyrady. Sonda

balanyń terisi tez shırap, túrli teri aýrýynyń

aldyn alady. Sonymen birge, tuz denedegi

sýdyń saqtalyp turýyna yqpal jasaıdy. Qazir

keıbireýler dıeta saqtaýdyń joly osy dep, et pen

maıdy, tuzdy kúndelikti taǵamnan shekteıdi.

Bul durys emes. Adamnyń aǵzasy, ásirese

balalardyń densaý-lyǵy úshin et-maı, tuz jetkilikti

mólsherde bolýy tıis. Bir ókinishtisi, qazirgi

balalar tuzdy taǵamnan góri táttige úıir, kóp

jaǵdaıda qant, hımıalyq qospalary bar dámderdi

jıi jeıdi. Bul durys emes. Balalar arasyndaǵy

qan qysymy, tipti obyrdyń «jasaryp» ketkeni

osylaısha durys tamaqtanbaýdyń saldary ekenin

zertteýshiler jıi aıtady. Tuzdy mólshermen

Денсаулықты жақсарту үшін үйде

тұзды кеңінен пайдалануға болады.

Мәселен, артық салмақтан арылу

үшін, аяқ-қолда ревматизм болса

ыстықтау ваннаға теңіз тұзын не қара

тұз (ас тұзы да жарай береді) салып,

15 минут тұзға жатқан жөн (мұндайда

қан қысымынан сақтаныңыз). Тұзды

су денені сергітіп, бойдағы жағымсыз

әсерді сорып алады. Бас ауырған

кезде тұзды суға шүберекті малып,

таңып тастаса жағдай жақсарады.

Сүйек қақсағанда 1 стақан бал,

1 стақан тұз және 1/5 стақан шомыр

шырынын араластырып, ауыратын жерге

таңып тастау керек. Қазақ арасында

кең тараған ұшықтау рәсімі де тұзбен

байланысты. Бас айналып, жүрек

айныса, тоңып немесе дене қызуы

көтерілсе, ұшынған деп түсініп, тұзбен

ұшықтаған. Ұшықтау кезінде ыстық не

суық суға тұз қосып, араластырып,

сырқатқа «ұшық-ұшық» деп дүркіндүркін

бүркіген. Тұз жамандықты,

уайымды, сырқатты әкетеді деген

осындай пайым бар. Бас ауырса,

қан қысымы көтерілсе, әрине, ең

алдымен дәрігерге қаралған жөн.

Әзірлеген – С.ТАУҚЫЗЫ.

ҒИБРАТТЫ ҒҰМЫР

Еңбекпен көркейген өмір

Облыстың білім беру саласында ұзақ жылдар бойы басшылық

қызмет атқарып, іскерлігімен көшбасшы бола білген

Темірболат Дәйкенов көзі тірі болса, 80 жасқа толар еді.

Осы мерейлі датаға орай ұлағатты ұстазды әріптестері

мен шәкірттері еске алды.

Қарлығаш ХАШЫМҚЫЗЫ

paıdalaný kerek. Eger kóp paıdalansańyz,

búırekke salmaq túsedi. Adam denesine

tuz jınalý – uzaq ýaqyt qımyl jasamaýdan

áǵnı terlemeýden paıda bolady. Sondyqtan

únemi júgirip, qozǵalyp, aǵzadaǵy qaldyqtuzdardy

terleý arqyly shyǵaryp turý kerek.

Batys aımaqtarda «Ashylaý» degen dástúr

bar. Ystyq kúni tuzǵa pisirilgen balyqty

jep, shóldep, terlegen saıyn kók shaı ishedi.

Sonda adam denesindegi tuzdy termen dene

tazarady, jasarady, densaýlyq jaqsarady dep

esepteıdi. Bul - burynnan kele jatqan dástúr.

Qazaq burynnan tórt múlik malǵa da únemi

tuz jalatyp, sor jerde shyǵatyn shópke jaıyp,

aýnatyp otyrǵan.

Bizdiń túrki jurty tuzdy jaqsy paıdalanǵan.

Qytaı, Mońǵolıadan kelgen qazaqtardyń

úlkenderi, Taldyqorǵan jaqtyń turǵyndary

shaıdy tuzben (shaıǵa tuz salyp) ishedi. Bul

shól basady jáne termen syrtqa shyǵyp jatqan

tuzdyń ornyn toltyrady, zat almasýdy jaqsartady.

Qazaqtardyń kópshiligi etti tuzdap saqtaıdy,

туған халқың үшін аянбай қызмет етудің

жолын көрсетті. Әкеміздің мұрындық

болуымен ашылған мұражай өңір

педагогтарына өз қызметін көрсетіп

тұр. Осы орайда, ол кісінің қажырлы

еңбегін бүгінгі ұрпаққа үлгі етіп, айтып

жүрген әріптестеріне, көпке өнеге

болар салиқалы ғұмырында үзеңгілес

болған достарына жылы естеліктері

үшін алғысымызды білдіреміз, - деді

Күмісай Темірболатқызы.

Жиын барысында қатысушылар

Т.Дәйкеновтің еңбек жолы мен жетістіктері

pisken etke tuzdyq quıady. Degenmen tuzdy

kóp tutynýdan saqtanyńyz. Óıtkeni aǵzaǵa

tuz kóp barǵan kezde sý ishý kerek, al bul qan

qysymyn kóteredi, arterıalyq gıpertenzıanyń

damý qaýpin týdyrady.

Densaýlyqty jaqsartý úshin úıde tuzdy

keńinen paıdalanýǵa bolady. Máselen, artyq

salmaqtan arylý úshin, aıaq-qolda revmatızm

bolsa ystyqtaý vannaǵa teńiz tuzyn ne qara

tuz (as tuzy da jaraı beredi) salyp, 15 mınýt

tuzǵa jatqan jón (mundaıda qan qysymynan

saqtanyńyz). Tuzdy sý deneni sergitip, boıdaǵy

jaǵymsyz áserdi soryp alady. Bas aýyrǵan

kezde tuzdy sýǵa shúberekti malyp, tańyp

tastasa jaǵdaı jaqsarady. Súıek qaqsaǵanda

1 staqan bal, 1 staqan tuz jáne 1/5 staqan

shomyr shyrynyn aralastyryp, aýyratyn

jerge tańyp tastaý kerek. Qazaq arasynda

keń taraǵan ushyqtaý rásimi de tuzben

baılanysty. Bas aınalyp, júrek aınysa, tońyp

nemese dene qyzýy kóterilse, ushynǵan dep

túsinip, tuzben ushyqtaǵan. Ushyqtaý kezinde

ystyq ne sýyq sýǵa tuz qosyp, aralastyryp,

syrqatqa «ushyq-ushyq» dep dúrkin-dúrkin

búrkigen. Tuz jamandyqty, ýaıymdy, syrqatty

áketedi degen osyndaı paıym bar. Bas aýyrsa,

qan qysymy kóterilse, árıne, eń aldymen

dárigerge qaralǵan jón.

Ázirlegen – S.TAÝQYZY.

жайлы құнды естеліктерімен бөлісті.

Сонымен қатар, педагогтың атына

көше беруді ұсынды.

Айта кетелік, Темірболат Ережепбайұлы

Дәйкенов 1940 жылы 10 ақпанда Качир

(қазіргі Тереңкөл) ауданының Жайлауағаш

ауылында дүниеге келген. Жастайынан

небір қиындықтарды басынан кешірген

азамат тағдырға мойымастан, білімге

құштар болып өсті. Оның ұстаздық

еңбек жолы 1958 жылы Тендік бастауыш

мектебінде мұғалімдіктен басталды.

Темірболат Ережепбайұлының

басшылығымен облыста әртүрлі

тақырыптарда ғылыми-әдістемелік

семинар, конференция, педагогикалық

оқу, байқау, көрмелер ұйымдастырылып,

ондай іс-шараларға ғалымдар мен

БАҚ өкілдерін жиі қатыстырып, озат

педагогикалық тәжірибелер облыс,

республика көлемінде таратылды.

SARYARQA SAMALY

ӘЛЕУМЕТ 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл 17

Донор болу -

өмір сыйлау

ДЕНСАУЛЫҚ

Павлодар облысында 105 адам жүрек, бүйрек және бауыр алмастыру

бойынша кезекте тұр. Өткен жылы өңірде мұндай күрделі ота жасалмаған.

Өйткені көз жұмған жақындарының дене мүшесін пайдалануға ешкім

келісім бермеген...

ҰЛТТЫҚ СПОРТ

Павлодарда балалар мен жасөспірімдер

және жастар арасында жекпе-жек ұлттық

спортынан ашық облыстық турнир өтті.

Жарысқа 7 жастан 20 жас аралығындағы

200-ден астам спортшы қатысты. Сегіз

бұрыш ішінде бойына батыр бабалардың

рухы қонған нағыз ержүрек жастар өз

мықтылықтарын дәлелдеді.

«Дала

көкжалдары»

Трансплантология латын тілінен

аударғанда «ауыстыру, алмастыру»

дегенді білдіреді. Қазіргі уақытта

дәрігерлер үшін сау адамның бүйрек,

жүрек, өкпе, бауыр және ұйқы

бездерін ауру адамға алмастырып

салу қиындық тудырмайды. Бүгінде

елімізде «Халықтың денсаулығы және

денсаулық сақтау жүйесі» жөнінде

жаңа Кодекс талқылануда. Құжатта

трансплантология шарасына да көңіл

бөлінген. Ондағы толықтырулар халық

арасында түсінбеушілік тудыруда.

Өйткені аталмыш Кодекстің жобасында

адам ағзаларын шетелге

шығару және мемлекетімізге өзге

елдердегі адамдардың дене мүшелерін

әкелу мәселесі қарастырылуда.

Қазақстандықтар бұл өзгеріс еліміздегі

адам ағзасын шетелдіктерге сатуға

әкелетінін айтып, қарсылық білдіруде.

Павлодарлық реанимотолог дәрігер,

трансплантология бойынша өңірлік

үйлестіруші Дмитрий Потеребух

мәселені былай түсіндіреді. Оның

айтуынша, елімізде туыстары шет

елдерде тұратын адамдар бар. Бұл

жаңашылдық туысқандар арасында

«көпір» орнатады. Мысалы, Қазақстан

азаматы Ресейде тұратын ағайынына

өз бүйрегін бере алады. Қайтыс болған

немесе тірі донорлардың ағазасы

шетелдіктерге беріледі деп қате

ойлаудың қажеті жоқ. Біздің елімізде

өзгенің ағзасына мұқтаж 2893 адам

кезекте тұр. Осыдан бір жарым жыл

бұрын бұл көлем 2500-ді құраған еді.

Сондықтан сау адамның ағзасына зәру

науқастардың қатары артып келеді, -

дейді дәрігер.

Ал Павлодар облысында мұндай

көмекті 105 адам қажет етеді. Бұл

ретте 87 адамға бүйрек алмастыру

керек. Оның ішінде 3 бала бар. Бұдан

бөлек, 9 ересек пен бір жасөспірімге

сау адамның бауыры қажет. 8 науқасқа

жүрек алмастыру керек. Өкінішіке қарай,

көп жағдайда науқастар донордың

келісімін күте алмай, бақилық болады

екен. Мұндай оқиғалар жүрек ауруына

шалдыққандарда жиі кездеседі.

Жоғарыдағы Кодексте қайтыс

болған адамның туысқандары

оның ағзасын беру немесе бермеу

жөнінде шешім қабылдай алатыны

жазылған. Алайда, жан тапсырған

адам тірісінде бір мүшесін кесіп

алуға қарсылық білдіретінін жазып

қалдырмаса, ол автоматты түрде

донор болады. Мұндай жағдайда

туыстарының пікірі ескерілмейді.

Бұл жаңашылдық та халық арасында

түсініспеушілік тудыруда.

- Егер адам тірі кезінде донорлықтан

қағаз жүзінде бас тартпаса, оның

ағзасы пайдаланылатын болады. Бірақ

біз туысқандарына қарсы шығып,

мұндай іске барған емеспіз. Егер

донордың көмегіне зәру болған

жағдайда туысқандарымен сөйлесіп,

психологтың да көмегіне жүгінеміз.

Жаңа Кодексте туыстарының келісімін

алу қарастырылуда. Сондықтан бұл

бағыттағы жұмыстар жалғасатын

болады. Бірақ донорлардың туыстарын

көндіру бізге оңайға соқпайды. Тіпті,

олар бізге қоқан-лоққы көрсеткен

жағдайлар да болды. Тағы бірде

әңгіме барысында ұлын жоғалтып

алған ана біздің ұсыныстан кейін

есінен танып қалған еді. Сондықтан біз

өлген адамның туыстарының пікіріне

қарсы шығып, оларды мәжбүрлей

алмайтынымызда айтқым келеді.

Мұндай отаны тек келісім арқылы

ғана жасаймыз, - дейді Дмитрий

Потеребух.

Дәрігердің сөзінше, жан тәсілім

еткен адамның туысқандары ағзасын

өзге адамға алмастыруға келісім

бергенде Нұр-Сұлтан қаласынан санавиация

шақыртылады екен. Тәжірибелі

мамандар қажетті дене мүшесін алып,

арнайы құжатты толтырады. Егер адам

оқыс жағдай кезінде қаза тапса, бұл

іске медициналық соттың мамандары

араласып, жағдайды тексереді.

- Аймағымызда донорлықтан бас

тартатындардың қатары артуда. Трансплантология

2012 жылдан бастап

елімізде қолданыла бастады. Алғаш

рет 2016 жылы өңірде 4 донордың

ағзасы пайдаланылды. 2017 жылы да

4 адамның дене мүшесі өзгеге өмір

сыйлады. 2018 жылы екі адамның

ғұмырын ұзарттық. Ал өткен жылы

ешбір ағза алмастырылмады. Оған

туысқандарының келісім бермеуі

себеп. Бұл жерде өлген адамның

жақындарынан бөлек, әйелі, баласы,

ата-аналарының да пікірі ескерілетінін

атап өту керек. Өкінішке қарай,

көпшілігі рұқсат бермей жатады.

Осы орайда, мына бір оқиғаны

айтқым келеді. 2017 жылы облысымызда

көп балалы ананың туғандары

оның ағзасын пайдалануға келісім

берді. Нәтижесінде біз 3 адамға өмір

сыйладық. Оның ішінде 13 жастағы

бала да бар еді, - дейді дәрігер.

Дмитрий Потеребух қайтыс болған

адамның туғандары жүрегінің өзге

адамның бойында соғып тұрғанына

қуанған сәттері де болатынын айтады.

- Өлген адамның жақындары

туысының жүрек қағысын тыңдау

үшін оның ағзасы алмасқан адамға

келген жағдайлар болды. Олар өзгеге

өмір сыйлай білді. Басқаның ғұмырын

ұзартуға келісті. Донорлыққа қарсылық

білдірген адамдар мұндай көмекке

зәру жандармен кездессе екен деймін.

Баласын өлімге қимай отырған ананың

сөзін естісе, келісімін береді деп

ойлаймын, - дейді дәрігер.

Әзірленіп жатқан Кодекстің жобасына

сүйенсек, әрбір адам өзінің

келісетінін немесе келіспейтінін жазып

қалдыруы керек екен. Сондықтан

әрқайсымыз «Донор болуға дайынсың

ба?» деген сауалға жауап беруге әзір

болуымыз керек сияқты. Қалғаны -

уақыттың еншісінде...


Павлодар облыстық Жекпе-жек ұлттық спорт

федерациясының президенті Жарқынбек Амантайұлының

айтуынша, біздің облыста осы жекпе-жек ұлттық

спорт түрімен 500-ден астам бала айналысады.

Федерацияның орталығы саналатын «Абылай» спорт

клубының өзінде 50-ден астам спортшы дайындалады.

Сол секілді «Өркен», «Алмаз» және «Бүркіт»

спорттық клубтарында көптеген жасөспірім жекпежекпен

шұғылданады. Сонымен қатар, Ақсу және

Екібастұз қалаларында да осы спорт түріне баулитын

орталықтар жұмыс істеуде.

Осы жолғы тартысты додада Нұр-Сұлтан, Семей,

Өскемен, Ақсу, Екібастұз және Павлодар қалаларындағы

жекпе-жек клубтарының тәрбиеленушілері өнер көрсетті.

Турнир екі күнге жалғасты. Алғашқы салмақ өлшеу

рәсімінің өзі бұрынғы жарыстардан өзгеше өтті. Ортаға

қасқыр терісін жамылып шыққан жас көкжалдар сегіз

бұрыш ішінде қандай қарсылас келсе де қаймықпай

шайқаса алатындарын көрсетті.

- Жекпе-жек ұлттық спортының панкратион және MMI

сынды ережесіз спорт түрлерінен айырмашылықтары

көп. Мысалы, мұнда дала заңдарына негізделген

ережелер бар. Яғни, кезінде ел мен жер үшін жауға

шапқан батыр бабалардың барлығы осы қоян-қолтық

жекпе-жекті жақсы меңгерген. Мұндай жарыстар

жасөспірімдердің рухын көтеріп, Отанын қорғауға деген

ынтасын арттырады. «Ұлттық» деп айдар тағуымыздың

себебі де – осы. Жекпе-жекпен шұғылданған әрбір

қазақ жігітін дала көкжалы деп атауға әбден лайық.

Сондықтан, ұлыңыздың рухы мықты болсын десеңіз,

жастайынан ұлттық спортқа баулыңыз. Ал өсе келе

өз жолын өзі таңдайды, - дейді Ж.Амантайұлы.

Астаналық «ALI-M team» қоян-қолтық ұрыс және

жекпе-жек спорт клубының бапкері Азамат Сәкеновтің

сөзінше, жекпе-жекке елордалық жастар да құштар.

Ол осы жарысқа жеті спортшы алып келіпті. Барлығы

финалға өтіп, үздік үштіктің қатарынан табылды.

Нәтижесінде екі алтын, бес күміс еншіледі.

- Біздің клубтың ашылғанына 4 жыл уақыт болды.

Бізде 7-14 жас аралығындағы балалар дайындалады.

Әр жарыстан алтынсыз қайтпаймыз. Осы жарысқа

клубтың екінші құрамын алып келдім. Бірінші құрамның

спортшылары жақында өтетін Қазақстан чемпионатына

іріктеу турниріне дайындалуда. Бүгінгі турнир

көпшіліктің көңілінен шығып жатыр. 35 келі салмақта

рингке шыққан Нұрбек Қарсақбай және 21 келі

салмақ дәрежесінде төбелескен Саян Совет есімді

шәкірттерім алтын алып, абыройымызды асқақтатты.

Ұйымдастырушыларға алғыс білдіреміз, - дейді

елордалық бапкер А.Сәкенов.

Жарыс қорытындысы бойынша командалық есепте

павлодарлық спортшылар жеңіске жетті. Жеңімпаздар

мен жүлдегерлердің барлығы алтын, күміс және қоладан

алқа тағынып, арнайы дипломмен марапатталды.

А.АСҚАРҚЫЗЫ.

18

20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл

SARYARQA SAMALY

Бағдарламаның

жемісі

Қоғамдық сананы өзгертіп, рухани тұрғыда жаңғыруды мақсат

еткен «Рухани жаңғыру» бағдарламасының жемісін павлодарлықтар

да молынан көруде. Аталған бағдарлама аясында аймағымызда

апта сайын түрлі тақырыптағы қызықты іс-шаралардың өтуі - соның

дәлеліндей. Жалпы, биыл өңірде 119 ірі жоба мен ауқымды шара

ұйымдастырылады деп жоспарлануда. Төменде ағымдағы жылдың

басынан бері атқарылған жұмыстарды атап өткенді жөн көрдік.

«Киіз үйді бірге

жасайық!»

«Рухани жаңғыру» бағдарламасын жүзеге

асыру мақсатында Тереңкөл ауданының

орталығындағы А.Н.Елгин атындағы №1

жалпы орта білім беру мектебінде «Киіз

үйді бірге жасайық!» атты ауқымды шара

өтті. Оған Тереңкөл ауылы әкімінің орынбасары

Данияр Жұмалинов, аудандық ішкі

саясат және тілдерді дамыту бөлімінің

басшысы Қайрат Алтаев, білім бөлімінің

әдістемелік кабинетінің меңгерушісі Гүлжия

Құсайынова, педагогикалық еңбек ардагерлері

Баян Суханкулова, Татьяна Кутышева және

этномәдени бірлестік өкілдері, сондай-ақ,

мектеп мұғалімдері мен оқушылары қатысты.

Ұйымдастырушылардың айтуынша, аталмыш

кештің басты мақсаты - оқушыларды

халқымыздың ұлттық қолөнері, музыкалық

аспаптар және тұрмыстық заттарымен таныстырып,

сол арқылы қазақ мәдениетін дамытуға

үлес қосуға баулу.

Аталмыш шара үш бөлім бойынша өтті.

Бірінші бөлімде балалар үйі мен балабақша

тәрбиеленушілері және мектеп оқушыларының

қатысуымен көпшілік назарына концерттік

бағдарлама ұсынылды. Екінші бөлімде

көрермендер «Киіз үй-FEST» және «Ата-бабалардың

ұлы сыйы» атты киіз үйлер көрмесін

тамашалады. Үшінші бөлімде киіз үйдің

іші-сыртын безендіру жұмыстары тәжірибе

жүзінде көрсетілді. Мәселен, 5-сынып оқушылары

технология пәнінің мұғалімі Каутц

Оксанамен бірге киіз үй жабдығына қажетті

бауларды әзірлесе, 6-сынып шәкірттері

қолөнер шебері Нүриля Серғалиевамен бірге

көрпелер тікті. Ал 7-сыныптағылар қосымша

білім беру мұғалімі Наталья Диковамен

бірге кілем дайындаса, 8-сынып оқушылары

жоғары санатты шебер мұғалім Татьяна

Агафоноваға ұлттық киімдер тігуге көмектесті.

Осы уақытта мектеп асханасында 9-10-

сынып оқушылары дастарқан әзірледі.

Жалпы, бұл кешке жиналған барлық бала

белсенді қатысты. Жасөспірімдердің жартысы

киіз үйді безендірумен айналысса, ер балалар

киіз үйдің қаңқасын құрып, оның құрылысының

әрбір бөлігі қалай дайындалатынын,

кереге, уық не үшін қажет екені жайлы қызықты

мағлұматтармен таныс болды. Сондайақ,

жоғары сынып шәкірттері өз қолдарымен

жасалған шаңырақ, кереге, уықты орнатты.

Көркем еңбек мұғалімі Дмитрий Давыдовскийдің

жетекшілігімен 5-сынып оқушылары сандық,

6-сыныптың шәкірттері домбыра,

7-сыныптағылар қамшы дайындады.

Шара соңында фотосессия ұйымдастырылды.

Алдағы уақытта бұл кабинетте

балалар үйі мен балабақша тәрбиеленушілеріне,

бастауыш сынып оқушыларына экскурсия

жүргізіледі деп жоспарлануда.

Осындай мазмұнды іс-шаралар ұлттық

сана-сезімді оятып, жастарымызды түрлі ұлт

өкілдерімен бірлікте өмір сүруге баулиды,

дейді ұйымдастырушылар.

Ұлттық ойын –

ұлт мұрасы

Ұлттық ойындар - рухани мұраның ажырамас

бөлігі. Халқымыз ежелден-ақ оның бала

тәрбиесіндегі алар орны ерекше екенін

түсінген. Бұл жөнінде «Рухани жаңғыру»

бағдарламасында да айтылғаны белгілі.

Осыған орай, Павлодар қаласындағы

№33 жалпы білім беру мектебінде ұлттық

ойындар фестивалі өтті.

Аталмыш шара ел ертеңі болар

жас ұрпақтың бойына ұлттық мәдени

құндылықтарды сіңіріп, қазақстандық

патриотизмді қалыптастыруды мақсат етті.

Фестивальдің ашылу рәсімінде мектеп

директорының міндетін атқарушы Салтанат

Мусина құттықтау сөз сөйлеп, барлық

қатысушыға сәттілік тіледі.

Спорт алаңында ұйымдастырылған

фестиваль бірнеше бағыттан тұрды. Атап

айтар болсақ, қазақша күрес, асық ату,

арқан тарту, бес тас және тоғызқұмалақ.

Қазақша күрес бойынша өткен жарысқа

2007-2009 жылғы жасөспірімдер қатысты.

Бұл доданы облысымызға белгілі спорт

жаттықтырушысы, Ленин кентінің құрметті

ақсақалы Жұмабай Жеткербаев жүргізді.

Жарыста 4 топ жаяу көкпар ойыны бойынша

күш сынасты. Ал асық атуға 5-6-сынып

оқушылары белсенді қатысып, жақсы ойын

көрсетті. Негізінен, бұл ойын түрі ептілік

пен тапқырлықты талап ететіні белгілі.

Балалар осы сыннан сүрінбей, қабілетті

екендіктерін дәлелдей білді. Қазақ халқының

ұлттық ойындарының бірі-бес тас 3-5-сынып

қыздарының арасында өткізілді. Арқан тарту

ойынына 6-7 сыныптың шәкірттері қатысты.

Сондай-ақ, тоғызқұмалақ ойынында 1-11

сынып аралығындағы оқушылар өздерінің

логикалық қабілеттері мен тапқырлықтарын

көрсетті.

Қатысушыларға күш-жігер, көңіл-күймен

қатар, топта жұмыс істей білуді, берекебірлікті

үйреткен шара жоғары деңгейде

өтті.

Ұлттық ойындарды насихаттау арқылы

жас ұрпақтың бойына қазақ халқының

мәдениетін сіңіріп, патриоттық тәрбиемен

сусындатамыз, дейді ұйымдастырушылар.

Абай есімі мәңгілік...

Қазақтың бас ақыны Абай Құнанбайұлының

175 жылдық мерейтойына арналған

іс-шаралар еліміздің түкпір-түкпірінде

ұйымдастырылуда. Ұлы тұлғаларымызды

ұлықтау - «Рухани жаңғыру» бағдарламасының

негізгі бағыттарының бірі. Осы мақсатта

облыс орталығындағы №24 жалпы білім

беру мектебінде «Қазақ халқының ұлы –

Абай Құнанбаев» атты республикалық

ғылыми-тәжірибелік конференция өтті.

Игі шараға аталмыш білім ордасының

оқушылары, Павлодар қалалық білім беру

бөлімінің мамандары, шаһар мұғалімдері,

педагогика магистрлері, көрнекті ғалымдар,

ғылым докторлары, сондай-ақ, басқа да

түрлі сала өкілдері қатысты.

Конференцияның мақсаты - ұлы Абайдың

әдеби мұраларын зерттеу және көпшілікке

насихаттау. Сол арқылы ұлттық мәдени

қорымызды байытып, ақын мұрасын ұрпақтан-ұрпаққа

жеткізу көзделген.

Іс-шараның бірінші бөлімінде Батыс

Қазақстан облысы, Қызылорда, Семей,

Қарағанды қаласындағы бірқатар білім

ордалары мен Toraighyrov университетінің

қатысуымен онлайн трансляция өтті.

Конференцияның екінші бөлімінде Павлодар

қаласындағы №24 жалпы білім беру

мектебінің директоры Нұргүл Рахымғожина

«Ұлы Абайдың мұрасы» тақырыбында баяндама

жасады. Сонымен қатар, абайтанушы,

ақын Даниял Әсенов, республикалық

Абай оқуларының жеңімпазы, 11-сынып

оқушысы Мақсат Көлтай бас ақынның

еңбектері жөнінде ой-пікірлерін ортаға

салды. Ал бір топ павлодарлық студенттер

мен мұғалімдер «Абайдың қара сөздері»

тақырыбында жазған ғылыми жобаларымен

таныстырды.

Тәжірибе бөлімінде ұстаздардың қатысуымен

2-4-сыныптар арасында «Қазақтың қос

ырысы, қосшысы», «Қазақтың бас ақыны»,

5-7-сынып оқушыларының арасында «Абайды

оқы, таңырқа!», 8-9 сыныптарда «Әлем

таныған Абай», 10-11 сынып оқушыларымен

«Абай жолы - ұрпақтар жолы» деген

тақырыптарда ашық сабақтар өткізілді.

Конференция соңында жеңімпаздар

арнайы дипломдармен марапатталды.

дарды жеңіп отырғанын айтады. Демек,

ұлы Абай да тоғызқұмалақ ойнаудың хас

шебері болған.

«Рухани жаңғыру» бағдарламасын жүзеге

асыру мақсатында Павлодар қаласына

қарасты Мойылды ауылындағы №38 жалпы

білім беру мектебінде тоғызқұмалақтан

турнир өтті. Оған шаһардың ауылдық елді

мекендеріндегі тоғызқұмалақ шеберлері

қатысып, білімдері мен біліктіліктерін

сарапқа салды.

Зияткерлік ойынға қатысуға 70 адам

ниет білдірді. Турнир 4 санатта, яғни,

16 жасқа дейінгі ұлдар мен қыздар, 16

жастан асқан ерлер мен әйелдер арасында

өтті. Жарыс швейцарлық жүйе бойынша

7 турдан (7 минуттан) тұрды.

Атап өтерлігі, аталмыш турнир Мойылды

ауылы әкімінің аппараты мен Павлодар

қалалық дене шынықтыру және спорт

бөлімінің қолдауымен ұйымдастырылды.

Ойын басталмас бұрын Мойылды

ауылының әкімі Ақылбек Смағұлов

қатысушыларды құттықтап, сәттілік тіледі.

Сондай-ақ, ол турнирді өткізудің негізгі

мақсаты – халық арасында ұлттық спорт

түрі тоғызқұмалақ ойынын насихаттап,

танымал ету және Павлодар қаласының

ауылдық аймақтарының тұрғындары

арасында достық пен ынтымақтастықты

нығайту екенін атап өтті.

Жарыс соңында жеңімпаздарға грамоталар

мен естелік сыйлықтар табыс етілді.

Тартысты өткен турнирдің қорытындысы

төмендегідей:

16 жасқа дейінгі ұлдар арасында:

I орын – Данат Нұғыманов (Ленин

кентіндегі №33 мектеп оқушысы);

II орын –Тілеубек Мұстафа (Мойылды

ауылындағы №38 мектеп оқушысы);

III орын – Санат Жоманов (Ленин

кентіндегі №33 мектеп оқушысы).

16 жасқа дейінгі қыздар арасында:

I орын – Аяжан Қабдылмәжит (Кенжекөл

ауылы, оқушы);

II орын –Береке Еркежан (Ленин

кентіндегі №33 мектеп оқушысы);

III орын – Дильназ Әлкеева (Мойылды

ауылындағы №38 мектеп оқушысы).

16 жастан асқан ерлер арасында:

I орын – Бекзат Бекбаев (Жетекші

ауылы);

II орын – Қайыргелді Азат (Кенжекөл

ауылы);

III орын – Қайсар Нұрәлінов (Павлодар

ауылы).

16 жастан асқан әйелдер арасында:

Тартысты турнир

Ұлы ойшыл, ағартушы ғалым, қоғам

қайраткері Абай Құнанбаевтың жас ұрпақ

біле бермейтін сан түрлі қыры бар. Соның

бірі – ол кезінде өз округіндегі ең мықты

ойыншы болған. Зерттеушілер ақынның

тоғызқұмалақ тақтасынан апталап бас алмай

ойнап, өзге өңірлерден келген атақты адам-

I орын – Асылбек Жанбота (Павлодар

ауылы);

II орын – Балнұр Шақубаева (Павлодар

ауылы);

III орын – Назым Маметова (Жетекші

ауылы).

Нұржайна ШОДЫР.

«Сарыарқа самалының» арнайы жобасы

«Пай-пай,

жас жұбайлар-ай!»

Елдегі қазақ театрларының сахнасынан түспей келе жатқан өміршең қойылымның бірі – драматург

Мұхаммедқали Қасеновтің қаламынан туған «Пай-пай, жас жұбайлар-ай» музыкалық комедиясы.

Мұнда қай заманда болмасын әр отбасында орын алатын түрлі жағдайлар кең көлемде

қамтылып, көрерменін күлдіре отырып, ойландыратын сәттер өте көп. Дәл осы спектакль 2017

жылдың соңында алғаш рет павлодарлық көрерменнің назарына ұсынылған болатын. Әу бастан-ақ,

жерлестеріміздің көңілінен шығып, басбармақпен бағаланған қойылым туралы кеңірек сөз етуді

жөн көрдік.

Толқын ӘДЕБИЕТОВА,

Зәуреш рөлінде:

Жастар

көруі

керек...


Мезгілсіз келген

телеграмма

Бұл - үш жас жұптың достық әзілқалжыңына

құрылған музыкалық комедия.

Десе де, қалжыңның астары қоғамды

жайлаған, бүгінгі күні үлкен дертке айналған,

сабырсыздық, сенімсіздік пен махаббатын

қадірлемеу тәрізді тақырыптарды арқау

етеді. Қойылым көтерген мәселелердің

салдарынан елімізде көптеген жанұялардың

шаңырағы шайқалуда. Бұл спектакль әр

отбасында күнделікті кездесетін жағдайларға

негізделген. Қызғаныштың қызыл отына

күйген жастар, гүл сезімдерін сенімсіздік

торлаған жұбайлар, бір-бірін түсіне алмайтын

және түсінуге тырыспайтын отбасылық одақ.

Комедия былай басталады: Зәуреш

пен Қасым, Бану мен Есет, Ғазиза мен

Багратион. Жаңадан отау құрған 3 жас

шаңырақ иелері. Күтпеген жерден Қасымның

телефонына смс-хат келеді. Онда Ләззат

есімді бикеш Қасымға өзін поездан күтіп

алуын жазған. Ал бұл хабарламаны жарынан

бұрын көрген Зәурештің санасын бірден

жаман ойлар жаулап алып, құрбыларының

көмегіне жүгінеді. Мәселені «майшаммен»

қараған достардың жорамалы Зәуреш пен

Қасымның ренішін одан әрі өршітіп, ақыры

ажырасуға дейін жетеді.

Музыкалық комедиядағы басты кейіпкер

Зәуреш рөлін актерлар Толқын Әдебиетова

мен Ақтілек Ақдәулет, Қасымды Абзал Жақып,

Ғазизаны Айнаш Хабаев пен Еркежан Төлеубек,

Багратионды Ақсұлтан Әнуарбек, Бануды

Аида Садықова мен Айгерім Сүлейменова,

Есетті Бауыржан Манатбекұлы және Бекзатты

Рахат Жұмаханов сомдайды. Театрдың жас

актерлері шытырманға толы қойылымды

басынан аяғына дейін оқиға желісінің

басталуы мен шиеленісуін, шарықтау шегі

мен көтерілген мәселенің шешімін табуын

көрермен жүрегіне жеткізе білді.

Отбасы

құндылығын

ұмытпауымыз

керек

«Пай-пай, жас жұбайлар-ай» комедиясының

қоюшы режиссері жергілікті

көрерменге етене таныс. Ол - былтыр

Әмина Өмірзақованың туғанына 100 жыл

толуына орай ұйымдастырылған Қазақстан

драма театрларының ХХVII Республикалық

фестивалінде қазақ әдебиетінің классигі

Бердібек Соқпақбаевтың «Балалық шаққа

саяхат» қойылымымен «Үміт» аталымында

жеңіске жеткен жас режиссер Жангелді

Садықов.

- Бұл комедия айтарлықтай күрделі

болып көрінбегенімен, көзге көрінбейтін

нәзіктігі бар. Ол - отбасы құндылығын сөз

етуі. Себебі, бүгінгі таңда еліміз ажырасудан

әлем бойынша алдыңғы қатарда

тұр. Бұл - ұлтымыз үшін үлкен қасірет.

Қоғамымызда орын алып отырған осы

бір кемшін тұстың түбіне терең бойлап

қарайтын болсақ, күрмеуі қиын мәселе

жоқ. Сайып келгенде, жастардың сезімге

тұрақсыздығы, отбасылық құндылықты әлі

толық түсінбейтіні, жалпы, жанұя деген

қасиетті сөздің қадірін кетіріп, бас қосқаннан

кейін айрандай ұйып кетудің орнына іркіттей

іріп кетуге дайын тұратындарын көреміз.

Осындай қыз-жігіттердің көбейгені жалған

емес. Оны осы қойылымда көре аласыздар, -

дейді Ж.Садықов.

Режиссердің айтуынша, ол қойылым барысында

актерлердің ойыны мен шеберлігін,

тақырыпты түсініп, көрермен жүрегіне

жеткізуін басты назарға алған.

- Осы қойылымда әрбір отбасында

болмашы нәрседен басталатын ұсақ

кикілжіңдердің ақыры үлкен жанжалға

ұласып кететінін көрсетуді мақсат еттік.

Мысалы, Зәуреш пен Қасымның арасындағы

ұрыс сабырсыздықтан басталып отыр ғой.

Осындай қателіктерді бүгінгі жас шаңырақ

иелері қайталамаса екен деген ниетпен

қойылды. Негізгі мақсатымыз - күлдіре

отырып ойландырып, отбасылық бақыттың

бастауы береке мен бірлікте екенін көрсеткіміз

келді. Сол мақсатқа жеттік деп ойлаймын,

- дейді ол.

Бір қарағанда жеңіл болып көрінгенімен

арқалаған салмағы ауыр комедия хақында

тұрақты көрермендер де оң бағасын беруде.

- Театрда премьерасы болатын қойылымдардың

бірде-бірін жіберген емеспін.

Тіпті, кейбір спектакльдерді бірнеше рет

қайталап көруден жалықпаймын. Күнделікті

күйбең тіршіліктен шаршаған кезде рухани

демалу үшін өнер ордасына келетініміз

бар. «Пай-пай, жас жұбайлар-ай» комедиясынан

өмірдің ащы шындығын көруге

болады. Иә, көрерменін күлдіреді, бірақ,

терең ой салады. Актерлік құрам жас болса

да олардың шеберлігіне тәнтімін. Әсіресе,

Қасымның Зәурештің алдында тығырықтан

шығатын жолды іздеп, өзінің кінәсіз екенін

дәлелдеудің жолында жанын салуы, отбасын

сақтап қалуы үшін жанталасуы ерекше

күйге бөлейді. Бұл қойылымды соңғы

2 жылда 4 рет көрдім. Жалықтырмайтын

қойылымдардың бірі, - дейді театрдың

тұрақты көрермені Өмірбек Қасымов.

Айдос БЕКТЕМІР,

«Пай-пай, жас жұбайлар-ай» қойылымын

алғаш сахналаған режисссер, М.Әуезов

атындағы академиялық драма театрының

белді актері:

- Пьесаның ерекше жазылуы

автордың жазу мәдениетіне,

зейініне, мәнеріне байланысты.

«Абай жолын» неге бәріміз

жақсы көреміз? Ол –

Мұхтар Әуезовтің шебер

суреткерлігінде. Сол сияқты

Мұхамедқали Хасеновтің

шығармаларында да шеберлік

бар. Оның шығармаларынан

тазалық көремін. Таза жазатын

жазушыларды ұнатамын.

Өмірде лас дүниелер көп. Лас

дүниені жазудың қажеті

шамалы. Оны күнделікті айналамыздан

да көріп жүрміз. Сахнаға

былғанышты, лас нәрсені алып

шығуға болмайды. «Пай-пай,

жас жұбайлар-ай» спектакліне

дейін де шағын дүниелерді жасап

көрдім. Мен үшін бұл - орны бөлек

шығарма.

Біздің қоғамда Зәурештің

тағдырын кешіп, оның

қателігін қайталап жүрген

жастар жетерлік. Осы ретте

үлкендердің «қыздың

қырық жаны бар», «келіні

жақсы үйдің керегесі -

алтын» деген нақылдарын

естен шығармауымыз керек.

Алғаш осы рөл маған берілген кезде

қобалжыдым. Неге? Өйткені, Зәуреш

жасаған қателікті мен де жасадым.

Яғни, екі жастың бірін-бірі түсінбеуі,

к ө з с і з қ ы з ғ а н ы ш б а с ы м ы з д а н ө т т і . А р а д а

10 жыл өткеннен кейін өзімнің алғашқы

келін болып, табалдырық аттаған

сәттерімді сахнада сомдағандай күй

кештім. Негізі, бұл жағдай әрбір жас

келіннің басынан өткеніне сенімдімін.

Көбіне жас шаңырақ иелері еш нәрсенің

байыбына бармай, ақ-қарасын ажыратпастан

шу көтеріп, бірін-бірі ренжітіп

жатады. Бұл алғаш отау құрып, үлкен

өмірге қадам басқан жастардың ең

әуелі болашаққа деген көзқарасын

өзгертеді деп ойлаймын.

«Пай-пай, жас жұбайлар-ай» қойылымының

премьерасы өткеннен кейін өзімнің

таныстарымды осы қойылымға шақырдым.

Дәл сол уақытта олардың да арасында

Зәуреш пен Қасымның басындағыдай

жағдай орын алып жатқан болатын.

Екеуі бірге келіп, комедияны көргеннен

кейін өз істерінің қате екенін түсінді.

Қазір тәуба! Түтіндері тік ұшқан үлгілі

отбасының біріне айналып отыр. Сол

себепті, ең бірінші мен бұл спектакльді

жас отбасыларға, әсіресе келіндерге,

қыздарға көбірек көруге кеңес беремін.

Себебі, өзімізге дұрыс болып көрініп

тұрғанымен кей сәттерде оның расымен

де қателік екенін кеш білетін кездеріміз

көп болады. Сондықтан, өкініп, опық

жемес бұрын әр нәрсенің байыбына

барған жөн. Комедияның мақсаты да -

осы.

Түйін:

Біз ежелден-ақ «Қызым келіннен

ғибрат алып өседі, ұлым елімнен

ғибрат алып өседі» дейтін елдің

ұрпағымыз. Айналамыздан тек

жақсылықты көріп, үлкеннің өнегесіне

құлақ асып, кейінгіге үлгі болар

жол сала білсек, адамдығымыз осы

болар. Бастысы, елімізде бақытты

отбасылар саны арта берсін!

20

20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл БЕЛЕС

SARYARQA SAMALY

Салмақты іс, салиқалы ой иесі

ардагер журналист Жұмасейіт Бижан хақында

Адам баласының қоғамда бағалануы, дәріптелуі, ардақталуы

тікелей оның адамгершілік қасиеттеріне байланысты. Егер ол

айналасындағыларға қайырымды, адал болып, бүкіл қарымқатынастарын

адамгершілік тұрғысынан реттейтін болса,

нағыз адамгершілігі мол жан болып, қоғамдағы сыйлы бағасын

да, орнын да иемденеді. Жақсылық - адамның ойы, ниеті, ісәрекеті.

Жаман пиғылдардан аулақ болып, қай кезде болса да

адамға қол ұшын беріп көмектесетін, жанашырлық танытатын

адамды жақсы адам дейміз.

Жаны жайсаң, көңілі ашық, халқымыздың

ұлағатты ұлы ретінде ел мәртебесін

асқақтатып жүрген, сабырлы мінез, сырбаз

қалпынан, қарапайымдылығынан айнымайтын,

адамгершілігі мол, жүрген ортасына сыйлы,

мейірімді де қайырымды, асау асуларды

бағындырып, алып күшті ауыздықтап, оны

игі істерге бағыттай білген атпал азамат,

елін сүйген ер - Жұмасейіт Қоғабайұлы

Бижан ағамыз дәл осындай азамат.

Бекзат болмыс, тектілік адамды қашанда

биік көрсетеді дейді. Биіктігі де, тереңдігі де,

кеңдігі де бір басынан табылатын Жұмасейіт

Қоғабайұлының өмірбаянына көз салсақ,

ол - жастайынан еңбекке араласып, осы

заңғардың ұшар басында қалықтаған жан.

Жұмасейіт ағамыз қандай қызмет атқарса

да, тек ұлттық мүдде, мемлекеттің өркендеуі

үшін жасады. Оның қадірі, қоғамдағы салмағы

мен абыройы, туабітті табиғи қалпы, ірілігі,

ақсүйектігі, бекзаттылығы көзге көрініп

тұрады. Жүрген жеріне шапағатын сеуіп

жүретін, халық даналығындағы «Жақсы

адам жай келеді, жан-жағын байқай

келеді» дегендей, жақсы қасиетке ие жақсы

адам қандай іс атқарса да, туған елінің

мәдени–тарихи дамуына, яғни баспасөз–

медиа мәдениетінің даму жолына арнады.

Жұмасейіт Қоғабайұлының еңбек жолында

қаншама жұмыстар атқарылды. Оның бәрі

де өз халқымызға, туған жерімізге деген

адал сезім, ыстық махаббаттан жасалды.

Оның туған жері де - ерекше қазақы

ауыл. Түтіні түзу шығатын, қазақы болмыстың

қайнар ортасы. Үмітін үкілеген талай

бозбала–қыздар осы ауылдан қанат қағып,

ел мерейіне бөленгендері қаншама?!

Ол - Павлодар облысының Краснокутск

(қазіргі Ақтоғай) ауданының «Шұға» ауылы.

Бижан Жұмасейіт Қоғабайұлы да осы Шұға

ауылында 24.02.1940 жылы дүние есігін

ашқан. Қарапайым ауыл шаруашылығынан

басталған еңбек жолы Павлодар облыстық

телерадиокомпаниясының редакторы, аға

редакторы, бас редакторы, саяси шолушысы,

бас продюсері, телерадиокомпания

төрағасының орынбасары қызметтерімен

жалғасты.

1997-2004 жылдары Павлодар облыстық

сайлау комиссиясының жауапты мүшесі,

облыстық тілдер басқармасының бөлім бастығы,

облыс әкімі аппаратының жұртшылықпен

байланыс бөлімінің кеңесшісі, Павлодар

облыстық ауыл шаруашылығы департаментінің

БАҚ-пен байланыс жөніндегі бас маманы

және аудармашысы, Павлодар облыстық

теледидарының редактор-үйлестірушісі

қызметтерінде істеді.

Жұмасейіт Қоғабайұлының келелі

мәселелерді дамыту жолындағы игі істері,

халқына сіңірген еңбегі, қоғам үшін төккен

тері орынды бағаланып, халықтың ілтипатына

бөленді. Павлодар облыстық Журналистер

одағы сыйлығының (1981), Қазақстан

Журналистер одағы сыйлығының (1982),

КСРО Теледидары және радиосының үздігі

(1991), Қазақстанның Құрметті журналисі

(2009), С.Торайғыров атындағы Алтын

медальдерінің (2010, 2018), С.Торайғыров

атындағы сыйлықтың лауреаты (сертификат)

(2011), облыс алдындағы сіңірген еңбегі үшін

(2013), Ақтоғай ауданының Құрметті азаматы

(2014) төс белгілерінің, КСРО Мемлекеттік

телерадиокомпаниясының, Қазақ ССР-ы

Мемлекеттік телерадиокомпаниясының

Құрмет грамоталарының (1988-1989), облыс

әкімінің Құрмет грамоталарының (2015,

2016, 2017), облыс әкімі грантының (2008,

2016) иегері. «Тың және тыңайған жерлерді

игергені үшін» (1967), Еңбек ардагері (1987),

Павлодар облысына 75 жыл, «Қазақстан

Республикасының Тәуелсіздігіне 25 жыл»

(2016) мерекелік медальдерімен және

Құрмет орденімен (2018) марапатталған.

Жұмасейт Қоғабайұлы журналистік

қызметінде айтарлықтай белсенді қызмет

көрсетті. Қазақстан Тәуелсіздігінің алғашқы

1990-1994 жылдар аралығында Қазақ КСР

Жоғарғы Кеңесінің, ҚР қос палаталық

Парламентінің сессияларына қатысып,

репортаждар, шолулар жасады. ҚР Тұңғыш

Президенті Н.Ә.Назарбаев бүкілхалықтық

Президент сайлауы қарсаңында 1991 жылы

журналист Ж.Бижанға берген сұхбатында

1993 жылы тағайындаған халықаралық

«Болашақ» стипендиясы туралы идеясын

тұңғыш рет айтқан еді.

Осы жылдар бойы ол Қазақ КСР Жоғарғы

,,

Кеңесінің төрағалары, Е.Асқаровпен,

С.Әбділдинмен, Ә.Кекілбаевпен және Павлодар

облысынан сайланған Халық депутаттарымен

«Ел тынысы үшін», «Өзімшілдіктің сандырағы»,

«Тәуелсіз Қазақстаннның заңнамалық негіздері»,

«Жекешелендіру және біз», «Ұлттық сана

және бағыт», «Экономикалық реформаның

алғашқы баспалдақтары», «Парламент:

Сенат және Мәжіліс», «Ер жолы қайрат»,

«Уақытқа тиянақтылық қажет», «Өнегенің

өрісі кең», «Сайлаушылармен кездесу»,

«Күндей нұрлы ел боламыз», «Парасатты

Президент, кемеңгер көшбасшы» және

т.б. тақырыптар бойынша, ақпарттық,

проблемалық, портреттік сұхбаттар жасады.

Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің мәжілістерінен

«Таңертеңгілік мәжілісте», «Күн тәртібінде

Егемендік декларациясы», «Жетінші сессия»,

«Өмірге ақжол алған Заңдар», «Жол ашылатын

болды», «Тәуелсіздікті нығайту және қазіргі

бағытымыз» тақырыптары және Н.Назарбаевтың

Павлодарға сапары бойынша «Президент

Назарбаев Павлодарда», «Тынысты кездесу»

және С.Терещенконың «Премьер Павлодарда»,

«Сапар оң болсын», «Еуразия одағы –

қауышу қамы» (Ә.Кекілбаев, О.Сәбденов)

тақырыптарында репортаждар, «Өзін-өзі

билеген ел бақытты», «Тәуелсіздігімізді

ынтымақтасып нығайтайық», «Қазақстан

Халықтар Ассамблеясы», «Реформаны

тереңдету», «Қайта ынтымақтасу», «Ұлттың

биік рухы» тақырыптары бойынша телешолу,

«Қоғамдық келісім», «Әр ел өзін-өзі

көркейтсін» және т.б. тақырыптар бойынша

дөңгелек үстел хабарлары жергілікті

эфирден облыс аудиториясының назарына

арнайы ұсынылды. Журналист, публицист

Ж.Бижанның көп жылғы білім мен тәжірибемен

жинақталған бұл хабарлары «Ой толқыны» атты

журналис-тика факультетінің студенттеріне

арналған тәжірибелік нұсқаулық жинағына

енгізіліп, оқу үрдісінде пайдаға асты (2015

ж, 476 б.).

Қазақ КСР Жоғарғы Кеңес сессияларының

мәжілістерінде қаралған саяси- экономикалық

және әлеуметтік-мәдени мәселелерге

сәйкес облыс аудандарындағы проблемаларды

шешу жөнінде хабарлар дайындап

эфирден көрсетілді. Шалғайдағы ауылдар

проблемаларына арналған хабарларға бас

редактор ретінде ерекше көңіл бөлді.

Ж.Бижанның белсенді қызметінің нәтижесінде

Ғ.М.Шалахметовтің көмегімен жергілікті

студияда бұрын қазақ тілінде таратылатын

хабарлар уақытың жалпы көлемі

30 проценттен 50-де 50 процентке жеткізілді.

Осы негізде Ж.Бижан қазақ хабарларын

тарату бас редакциясында ақпараттық және

тақырыптық 5 редакция құрып, көрермендер

ризалығына ие болды. Бұл кезде ол қазақ

хабарларын тарату бас редакциясының

бағдарламаларында ұлттық сана, рухани

жаңғыру тақырыптары бойынша «Білгенге

маржан» айдары негізінде, Семейдегі Абай

мұражайынан репортаждар, Түркістаннан

танымдық хабарлар, солармен қатар, балаларға

ертегілер мен батырлар жырын оқытып,

оларды жатқа айтушыларды қатыстырап,

тұрақты хабарлар ұйымдастырды. Міне,

мұның барлығы - жанкешті еңбектің жемісі.

Ж.Бижанның өмірі мен қызметінің қоғамға

қажеттілігі мен маңыздылығы ескеріліп,

Республикалық теледидар туралы шығарылған

...Жұмасейіт аға – өмір көріп, білім мен ғылым нәрін

беріп жүрген үлкен жүректі ұлағатты ұстаз. Ұстаздың

қарапайымдылығы мен ұқыптылығы, еңбекке деген ерекше

ынтызарлығы өзгелерден оны ерекшелендіреді...

энциклопедияда (2011), Ертістің Павлодар

өңірі атты энциклопедияда және Павлодар

облысының «ЭКО» баспасынан жарық көрген

«Кто есть кто» жинағында жарияланды.

Ж.Бижанның журналистік шығармаларында,

публицистикаларында: қазақстандық

патриотизмді қалыптастыру, қоғамдағы

ұлт аралық және дінаралық келісімді

нығайту, азаматтық қоғам институттарын

және демократиялық саяси мәдениетті

дамыту, мемлекетіміздің шетел БАҚ-ы

алдындағы беделінің өсуіне байланысты

қазақ журналистикасының маңызды бағыттары

айқын байқалады. Ұлттық идеологиямызды

халықтың санасына сыналайтын негізгі құрал –

қазақ тілді басылымдар мен теле-радио.

Солар арқылы қоғамымыздың озық ойлы

азаматтары пікірлерін халыққа жеткізеді,

идеяларын ортаға салады. Міне, осы

қағидатты Жұмасейіт ағамыз берік ұстанған

ұлтжанды журналист болды. Ағамыздың

осындай дәрежеге жетуі, дана Абай атамыз

айтқандай, өзінің ыстық қайраты, нұрлы

ақылы, жылы жүрегінің арқасы деп білеміз.

Жұмасейіт аға – өмір көріп, білім мен

ғылым нәрін беріп жүрген үлкен жүректі

ұлағатты ұстаз. Ұстаздың қарапайымдылығы

мен ұқыптылығы, еңбекке деген ерекше

ынтызарлығы өзгелерден оны ерекшелендіреді.

Оның байсалды мінезі, қазақы ақжарқындығы

мен қызметіне деген адалдығы жас мамандар

үшін де, қоғам үшін де үлгі боларлық адами

қасиет иесі екенін танытады. Жұмасейт

Қоғабайұлы – «Замандастар тағылымы»,

С.Мағзұмовпен бірлескен авторлық туынды

«Ардақты елім - Ақтоғай» кітабының, «Дала

уалаяты» газеті (1888-1902): жеке тұлға және

қоғам» атты монографияның, «Журналист

шығармашылығындағы жаңа инновациялық

технологиялар» атты оқу құралының (2012),

«Журналист әдебі» (2008), «Ой толқыны»

атты студенттерге арналған тәжірибелік

нұсқаулықтардың (2015), «Павлодар теледидары:

журналистика кеңістігінде» атты

монографияның (2018), 50-ден астам

ғылыми мақалалардың, Республикалық және

облыстық теледидардан «Көзқарас», «Дәуір»

айдарымен берілген теле-ток-шоулардың

авторы. 2005 жылдан бастап ПМУ-де «Білік»

газетінің редакторы, ғылыми қызметкер,

2010 жылдан осы күнге дейін Toraighyrov

University-де аға ғылыми қызметкер және

доцент, профессор академиялық лауазымдарында

қызмет жасайды.

Оның оқылатын әр дәрісінің мазмұны -

өмірмен сабақтасып, ғылым қағидатымен

бекітіліп, түйінделіп отыратын салиқалы

сабақ. Оны шәкірттері мен әріптестері

қызыға, ойлана тыңдайды. Тұжырымды

ой түйіп, бағамды жоспар жасауға бағыт

алады.

Тәуелсіздігіміздің қабырғасы қатып,

бұғанасы бекуіне өлшеусіз үлес қосып,

еліміздің абыройын асырып, Ертіс – Баян

өңірінің бұқаралық ақпарат саясаты мен

мәдениетін өркендетудің көшбасшыларының

бірі ретінде танылған аса ірі БАҚ өндірісінің

ұйымдастырушысы, ұлттық дәуірлеуіміздің жаңа

өрісін ашып берген кәсіпкерлік қозғалыстың

сыннан өткен саңлақ сардары, талантты

тележурналист Жұмасейіт ағамыз мерейлі

80 жасқа толып отыр. Мемлекет және

қоғам қайраткеріне лайық қасиеттер: биік

білім, әр іске әділеттілік, ұлттық намыс,

жеке бастың тазалығы, халықтық мүдде,

мәдени өре кеңдігі, иман байлығы Жұмасейіт

ағаның бойынан молынан табылады.

Шарапатынан халқына шашу шашып, ел

намысы жолында еңбек етуге бүкіл саналы

ғұмырын арнаған ел ағасының қай тілеуі

де хақ Тәңірдің құлағына жетіп жатқандай.

Өз келешегіне өз қолымен жол салып,

адал еңбегімен жете алған біртуар қазақ

перзентінің өмір жолы мен өнегесі кейінгі

жеткіншіктерге адастырмас шамшырақтай

бағдар болары сөзсіз.

Асыл жар, ардақты әке, абыз ата бақытын

арқалаған Жұмасейіт ағамыз – отбасы мен

әулетінің биік бәйтерегі. «Жақсы адам –

Алланың нұры» дейді. Бірінші байлығым -

халқым деп білген, ойы биік, сөзі де, ісі де

ірі, жаны мен қолы бірдей таза, кішілік пен

кісіліктен жаралған, періште пейілді, тұғыры

биік тұлғаны мерейлі абыздық жасымен

құттықтай отырып, қуатты денсаулық, ұзақ

өмір тілейміз!

Жаныңда жүр жақсы адам демекші, тек

осындай Жұмасейіт ағамыз сияқты абызды

ақсақал, ұлықты ұстаз, қоғам қайреткері,

ақылшы адам жаныңда, қоғамда жүргенде

ғана Қазақ Елінің ұлттық құндылықтарының

мәңгілік болып, ұрпақтан–ұрпаққа жалғасын

табатынына сеніміміз мол болады.

А.Ф.ЗЕЙНУЛИНА.

ф.ғ.к., Toraighyrov University профессоры,

«Қазақ тілі және журналистика»

кафедрасының меңгерушісі.

SARYARQA SAMALY

ҚАУЛЫ


Жоба

Павлодар каласында 2020 жылға арналған мектепке

дейінгі тәрбие мен оқытуға мемлекеттік білім беру

тапсырысын, ата-ана төлемақысының

мөлшерін бекіту туралы

Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы

«Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік

басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңының 31-бабы

2-тармағына, Қазақстан Республикасының 2007 жылғы

27 шілдедегі «Білім туралы» Заңының 6-бабы 4-тармағы

8-1) тармақшасына сәйкес, Павлодар қаласының әкімдігі

ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Павлодар каласында 2020 жылға арналған мектепке

дейінгі тәрбие мен оқытуға мемлекеттік білім беру тапсырысы,

ата-ана төлемақысының мөлшері осы қаулының

қосымшасына сәйкес бекітілсін.

2. Осы қаулының орындалуын бақылау қала әкімінің

орынбасары С.А.Гладышеваға жүктелсін.

3. Осы қаулы алғаш ресми жарияланған күннен

бастап қолданысқа енгізіледі.

№

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Павлодар қаласының әкімі Қ.НҮКЕНОВ.

Павлодар қаласы әкімдігінің

2020 жылғы «__» _____________

№ __________ қаулысына

қосымша

Павлодар қаласында 2019 жылға арналған мектепке

дейінгі тәрбиемен оқытуға мемлекеттік білім беру

тапсырысының, ата-ана төлемақысының мөлшері

Мектепке дейінгі

тәрбие мен оқыту

ұйымдарының

атауы

Мектепке

дейінгі

тәрбие мен

оқыту ұйымдарының

тәрбиеленушілер

саны

Мектепке

дейінгі

ұйымдарда

тамақтану

үшін

ата-ананың

айына

ақы төлеу

мөлшері

(теңге)

Бір

тәрбиеленушіге

айына

орташа

құны кем

дегенде

(теңге)

1 2 3 4 5

10

Павлодар қаласы

әкімдігі Павлодар

қаласы білім беру

бөлімінің «Павлодар

қаласының №1 сәбилер

бақшасы» мемлекеттік

қазыналық

коммуналдық кәсіпорны







қазыналық коммуналдық

кәсіпорны








кәсіпорны








кәсіпорны








кәсіпорны








кәсіпорны








кәсіпорны








кәсіпорны








кәсіпорны






бақшасы – «ZamanStar»

білім беру дамыту

орталығы» мемлекеттік


кәсіпорны

230

(жергілікті

бюджет)

(республикалық

бюджет)

196


бюджет )

140


бюджет)

277


бюджет)


бюджет)

226


бюджет)


бюджет)

340


бюджет)


бюджет)

298


бюджет)


бюджет)

320


бюджет)


бюджет)

210


бюджет)


бюджет)

155


бюджет)


бюджет)

387


бюджет)


бюджет)

3 жасқа

дейін-9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін-10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

24642

2809

21091

2941

30468

3965

26371

3247

28386

3390

25167

3101

26777

3290

26937

3331

29502

3330

29609

3240

27129

3474

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

Павлодар қаласы әкімдігі


білім беру бөлімінің

«Павлодар қаласының

№1 сәбилер бақшасы»

мемлекеттік қазыналық





«№12 мемлекеттік тілде

оқытатын сәбилер



кәсіпорны





қаласының сөйлеу

қабілеті бұзылған балаларға

арналған түзету

үлгісіндегі №14 бала



кәсіпорны

Ленин кенті әкімі

аппаратының «Ленин

кентінің №15 сәбилер



кәсіпорны








кәсіпорны















кәсіпорны








кәсіпорны

Кенжекөл ауылдық

округі әкімі аппаратының

«Кенжекөл ауылының











кәсіпорны





қаласының туберкулез

жұқтырған балаларға

арналған санаторлық

үлгідегі №22 сәбилер



кәсіпорны








кәсіпорны















кәсіпорны





cөйлеу қабілеті бұзылған

б а л а л а р ғ а а р н а л ғ а н

№26 арнайы бала-



кәсіпорны








кәсіпорны

370


бюджет)


бюджет)

167


бюджет)


бюджет)

100


бюджет)


бюджет)

150


бюджет)


бюджет)

340


бюджет)


бюджет)

161


бюджет)


бюджет)

148


бюджет)


бюджет)

220


бюджет)


бюджет)

170


бюджет)


бюджет)

251


бюджет)


бюджет)

185


бюджет)


бюджет)

335


бюджет)


бюджет)

155


бюджет)


бюджет)

260


бюджет)


бюджет)

80


бюджет)


бюджет)

222


бюджет)


бюджет)

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

-

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

24467

3101

27470

3202

68329

6759

31453

3301

24855

3034

28368

3225

30432

3755

27000

3178

33461

3793

28248

3713

- 59354

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін - 10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

-

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

4929

26225

3363

28674

3368

29811

3646

67693

6158

27564

3710

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42








кәсіпорны






бақшасы – «Мерей» білім

беру-дамыту орталығы»










кәсіпорны








кәсіпорны








кәсіпорны








кәсіпорны








кәсіпорны








кәсіпорны

Ленин кенті әкімі

аппаратының «Ленин

кентінің шағын мектепке

дейінгі білім беретін

ұйым №36 сәбилер



кәсіпорны








кәсіпорны








кәсіпорны





ой-өрісі бұзылған

балаларға арналған

түзетулік үлгідегі №39

балабақшасы»










кәсіпорны








кәсіпорны





қаласының №42 мектепке

дейінгі гимназиясы»



кәсіпорны








260


бюджет)


бюджет)

335


бюджет)


бюджет)

331


бюджет)


бюджет)

175


бюджет)


бюджет)

210


бюджет)


бюджет)

200


бюджет)


бюджет)

325


бюджет)


бюджет)

370


бюджет)


бюджет)

55


бюджет)


бюджет)

156


бюджет)


бюджет)

290


бюджет)


бюджет)

60


бюджет)


бюджет)

140


бюджет)


бюджет)

125


бюджет)


бюджет)

275


бюджет)


бюджет)

150


бюджет)


бюджет)

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

-

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін - 10761

26959

3522

29252

3388

24589

3293

28969

3229

24641

2943

30240

3135

26524

3397

25029

3234

43612

3820

28882

3723

25717

3080

125446

13750

33955

3523

31293

3428

30000

3943

29136

3765

Жалғасы 22-бетте

22 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл ҚАУЛЫ

SARYARQA SAMALY

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

Басы 21-бетте








кәсіпорны








кәсіпорны








кәсіпорны

Мойылды ауылы

әкімі аппаратының

«Мойылды ауылының








№48 санаторлық сәбилер



кәсіпорны





қаласының №49 санаторлық

сәбилер бақ-

шасы» мемлекеттік


кәсіпорны



















№52 арнайы балабақшасы»



кәсіпорны



















№57 сәбилер бақшасы-

Көптілде тәрбиелеу

орталығы» мемлекеттік


кәсіпорны



















көру қабілеті бұзылған

балаларға арналған

мамандандырылған

үлгідегі №82 сәбилер



кәсіпорны








390


бюджет)


бюджет)

110


бюджет)


бюджет)

320


бюджет)


бюджет)

120


бюджет)


бюджет)

100


бюджет)


бюджет)

102


бюджет)


бюджет)

288


бюджет)


бюджет)

301


бюджет)


бюджет)

64


бюджет)


бюджет)

321


бюджет)


бюджет)

345


бюджет)


бюджет)

320


бюджет)


бюджет)

228


бюджет)


бюджет)

200


бюджет)


бюджет)

151


бюджет)


бюджет)

375


бюджет)


бюджет)

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

-

-

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

-

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін - 10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

-

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

26336

3196

34464

4485

25627

3360

47034

5390

84163

8453

84056

8430

24918

2905

26478

3395

94888

7598

25578

3252

25934

3377

20058

3139

29054

3097

26031

2959

60928

5027

24686

3183

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77












қаласының № 86

сәбилер бақшасы»














№96 сәбилер бақшасы –

«Радуга» үйлесімді даму

Орталығы» мемле-кеттік


кәсіпорны












































Павлодар ауылы әкімі

аппаратының «Павлодар

ауылының № 117







«№120 мемлекеттік тілде

оқытатын этномәдени

тәрбие беру орталығысәбилер

бақшасы»














№122 мектепке дейінгі

гимназиясы» мемлекеттік


кәсіпорны





№126 сәбилер бақшасы

– балалардың эстетикалық

даму орталығы»



«Smart kid» Сәбилер

бақшасы» жауапкершілігі

шектеулі серіктестігі

(келісім бойынша)

«Лингва» жауапкершілігі



«Жеке Бөбекжай

«СОЛНЫШКО»

мекемесі (келісім

бойынша)

«Самал» Оңалту Орталығы»

мүгедектердің

қоғамдық бірлестігі


270


бюджет)


бюджет)

242


бюджет)


бюджет)

226


бюджет)


бюджет)

292


бюджет)


бюджет)

362


бюджет)


бюджет)

390


бюджет)


бюджет)

260


бюджет)


бюджет)

348


бюджет)


бюджет)

170


бюджет)


бюджет)

300


бюджет)


бюджет)

156


бюджет)


бюджет)

365


бюджет)


бюджет)

376


бюджет)


бюджет)

180


бюджет)


бюджет)

327


бюджет)


бюджет)

160


бюджет)

175


бюджет)

150


бюджет)

50


бюджет)

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3 жасқа

дейін -

9728

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

24840

3026

26993

3190

25976

3094

30334

3937

23562

2956

22374

2779

29094

3731

24369

3124

31566

3373

26800

3314

36525

4451

24119

2928

23519

2930

32036

3769

26933

3664

- 20246

- 20246

- 20246

- 20246

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

«Игілік» балалар

сауықтыру –

дамыту орталығы»

жауапкершілігі



«Мини-центр

развития детей

«Асем-Ай»




«Инара» Балаларды

дамыту орталығы




«Baby Star KZ»




«Павлодар


жалпы орта білім

беру мектебі»


мекемесі (шағын

орталық)

«Павлодар






орталық)


№ 5 жалпы орта

білім беру мектебі»

мемлекеттік мекемесі

(шағын орталық)

«Павлодар

қаласының №

11 модульдік

үлгідегі жалпы

орта білім беру

бейіндік мектебі»



орталық)

«Павлодар






орталық)

«Павлодар






орталық)


№18 жалпы орта білім

беру мектебі» мемлекеттік


орталық)





орталық)





орталық)





орталық)





орталық)





орталық)





орталық)





орталық)


№36 экологиялық бағыттағы


беру бейіндік мектебі»







орталық)


№ 41 денешынықтыру –

сауықтыру бағытындағы

жалпы орта білім беру

бейіндік мектебі» мемлекеттік


орталық)


Жетекші жалпы орта

білім беру мектебі»



200


бюджет)

46


бюджет)

75


бюджет)

65


бюджет)

53


бюджет)


бюджет)

60


бюджет)


бюджет)

30


бюджет)


бюджет)

55


бюджет)


бюджет)

27


бюджет)


бюджет)

38


бюджет)


бюджет)

55


бюджет)


бюджет)

55


бюджет)


бюджет)

80


бюджет)


бюджет)

60


бюджет)


бюджет)

50


бюджет)


бюджет)

50


бюджет)


бюджет)

55


бюджет)


бюджет)

29


бюджет)


бюджет)

50


бюджет)


бюджет)

50


бюджет)


бюджет)

100


бюджет)


бюджет)

47


бюджет)


бюджет)

- 20246

- 20246

- 20246

- 20246

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

3-тен 7

жасқа

дейін -

10761

20550

3011

17258

2565

17950

2689

18527

2927

21327

3127

26289

4384

18967

2942

19270

2944

18097

2917

17293

2606

21125

3188

20485

3078

19355

2985

19178

2557

22148

3340

23787

3770

19831

3144

15465

2535

SARYARQA SAMALY

Құттықтаймыз!

Бейсекеев

Болат Жолдасұлы!

Құрметті әке, қадірлі ата!

Сізді 63 жасқа толу, зейнетке

шығуыңызбен шын жүректен

құттықтаймыз.

Осы жасқа жеткенше

өнегелі өмір сүріп, ұл-қыздарыңыздың

қызығы мен қуанышына,

немерелеріңіздің сүйіспеншілігіне

бөленіп, ағайын-туыс

ортасындағы алтын көпірдей

қадірлі қалпыңызды сақтап

келесіз.

Жүрегіңізге Алланың нұры құйылып, зор денсаулықпен

жасай беріңіз.

Ақсу қаласының құрметті

азаматы Біләлов Айтмұхамбет

Салахитденұлы 2020 жылдың

16 ақпанында 71 жасында

дүниеден өтті. Біләлов Айтмұхамбет

Салахитденұлы (жақындары арасында

Руслан деп атайтын) 1949 жылы

1 қазанда Павлодар облысы Павлодар

ауданының Шақат ауылында

дүниеге келді.

Айтмұхамбет Салахитденұлы

еңбек жолын 1974 жылы Красноармейка

ауылшаруашылық техникумын

бітіргеннен кейін Павлодар

облысы Краснокутск ауданының

Спартак кеңшарында механик болып

жұмыс атқарды. 1978 жылы Целиноград

ауылшаруашылық институтын

машина жасау мамандығы

бойынша бітіргеннен кейін Павлодар

облысы Ермак ауданындағы Калинин

кеңшарына бас инженер ретінде

жұмысқа жіберілді.

1981 жылы Калинин кеңшарының

директоры болып тағайындалды.

1991 жылы Потанин кеңшарының

директоры қызметіне ауыстырылды.

1996 жылы Ермак ауданы

әкімшілігі басшысының (әкімнің)

бірінші орынбасары және ауыл

Тілек білдірушілер:

жұбайы, балалары, немерелері.

(136)

Баянауыл ауданының әкімдігі Баянауыл курорттық

аймағының ресми логотипін бекіту үшін «Логотип»

ашық байқауын жариялайды. Бас жүлде - 500 мың

теңге.

Толығырақ, http://www.bayanaul.pavlodar.gov.kz/

zhaalytar/bayanauyl-tabiaty-talajdy-tamsandyran-lke.html

парақшасында.

(2027)

БІЛӘЛОВ

Айтмұхамбет Салахитденұлы

шаруашылығы бөлімінің бастығы

болып тағайындалды.

1999-2000 жылдары

кәсіпкерлік қызметпен айналысты.

2001-2004 жылдары Ақсу

қаласындағы №19 кәсіптік лицей

директорының оқу ісі жөніндегі

орынбасары. 2004 жылдан 2012

жылға дейін Ақсу қаласының ауыл

шаруашылығы бөлімі бастығының

орынбасары болып жұмыс істеді.

2012 жылдан бастап зейнеткерлік

демалысқа шықты. Бірақ

зейнеткерлік демалысқа шыққаннан

кейін де қоғамдық жұмыстарды

жалғастырды. «Ақсу» корпоративтік

қорының президенті болып жұмыс

істеді, Ақсу қалалық зағиптар

қоғамының төрағасы, облыстық

зағиптар қоғамы төралқасының

мүшесі болып сайланды. 2 бала,

2 немере және 2 шөбере

тәрбиелеп өсірді. Оның жарқын

бейнесі жүрегімізде мәңгі сақталады.

Жаратушы иеміз алдынан

жарылқасын. Иманы саламат

болғай. Марқұмның жатқан

жері жарық, топырағы торқа

болсын. Марқұмның отбасының,

туған-туыстарының қайғысына

ортақтасып, көңіл айтамыз.

ЫБЫРАЕВ Б.Ж., ОМАРҒАЛИЕВ М.Қ., ҚАЙЫРБАЕВА Н.Д., ОМАРХАНОВ Б.С.,

ҚАППАСОВ Б.М., НҮРКЕНОВА Б.Х., ЖАҚЫПОВ С.Т., АРЫНОВ З.А.,

СЫЗДЫҚОВ Т.У., ЕСІМХАНОВ Қ.Е., НАБИЕВ Н.А., КЕҢІСБАЕВ К.С.,

ТУГЕЛЬБАЕВ А.Б., АЛЬСЕИТОВ Қ.Ж., ЛЕВЧЕНКО В.И., АМЕРЖАНОВ

М.А., АБИЛЬТАЕВ М.М., АБЕНОВ А.А., ДАУЛЕТҚҰЛОВ С.К., МЕНДІБЕКОВ

А.О., МҰХАМЕТАЛИНОВ О.Х., ЛАТЫЕВ М.К., ОРАЗКЕНОВ И.У., ОМУР-

БАЕВ Б.Ш., РУБЦОВ Г.В., КИСЕНКОВ Ф.И., МҰҚАШЕВ К.А., ШАБАН-

БАЕВ Қ.Ш., ТҮСІПБЕКОВ Ж.А., БАЙГУРМАНОВ Е.Н., РАЗДЫКОВ М.Р.,

БЕЙСЕНБАЙ О.Б., БЕКҚОЖИН К.Н., БАЙБОЛАТОВ С., ҚОЖАНОВ Ж.О.,

СҮЛЕЙМЕНОВ К., ПРОХОРОВ А.Д., САМЕКЕЕВ К.С., ГЕБЕРТ Л.И.

Нұрсейітов Рымбек Құттымбайұлы

1944 жылы 2 ақпанда

туған. 1969 жылы Қарағанды

қаласының медициналық институтын

бітіріп Лебяжі ауданына

қарасты XXIII партсъезд (қазіргі

Черное) ауылының ауруханасына

бас дәрігер болып тағайындалды.

1981 жылы абыройлы адал қызмет

етіп, дәрежесі жоғарылап Лебяжі

ауданының ауруханасында бас

дәрігер қызметін атқарды. 1993

жылы Павлодар қаласының

жанындағы Мичурин ауылында

ашылған сауықтыру профилакториясына

ауысып, зейнеткерлікке

дейін қызмет атқарды. Жерден

шыққан табиғи минералды сумен

көптеген адамды сауықтырып

шығарды. Қазақстан мен Ресейден

келген адамдарға қайтадан

жаңа өмір сыйлады. Сол

істеген еңбегі ақталып, құрметке

бөленіп, үлкендердің батасын

алды. Көптеген мақтау қағазы,

мемлекеттік сыйлықтарға, «Үздік

дәрігер» атағына ие болған ағамыз

76 жасқа қараған шағында

бақилық болды.

(2028)

Нұрсейітов Рымбек Құттымбайұлын еске аламыз

Артында қалған жеңгеміз

Күнсұлу, балалары Бақыт, Тоты,

Марат, Тілеубек, Мадина, немережиендеріне

көңіл айтып, отбасында

амандық болсын.

Жатқан жері жарық, топырағы

торқа болып, қабірі нұрға толсын!

Ағамыздың 40 күндік еске алу

асы 23 ақпан күні сағат 12.00-де

«Ертіс» мейрамханасында беріледі.

Еске алушы:

қарындасы - Сақыш.

(153)

ХАБАРЛАМА 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл 23

ӘДЕБИЕТ

Болмысы бөлек

жазушы

Көрнекті кеңес жазушысы Всеволод

Вячеславович Иванов қазақ әдебиеті

мен мәдениетінің үлкен жанашыры

болған. Ол Павлодар облысындағы

Лебяжі селосында (қазіргі Аққулы

ауданындағы Аққулы ауылы) туғанмен,

жас жігіт шағынан Ресейге кетіп,

Петербург, Мәскеуде өмір сүрген. Ол

туған жерден шет жүрсе де, оған деген

сүйіспеншілігі мен бұрынғы таныстарына

деген құрметін әрдайым жоғары

ұстайды.

Мұны оның кейбір көркем шығармаларынан,

сондай-ақ күнделік жазбалары

мен хаттарынан анық көруге болады.

Күнделігіне 1947 жылғы 24 қыркүйекте

ол былай деп жазады: «... Ал, мен бұрынғысынша,

Қазақстанға баруға жиналудамын...

Ол жақта қарашада да күн райы жайлы,

сағынып жүрген тауларды аралауға болады...».

Қазақтың әлемге әйгілі жазушысы Мұхтар

Әуезовпен жақын дос болған. 1958 жылғы

6 қаңтарда оған жазған хатынан мынадай

сөздерді оқуға болады: «... Біз сені жақсы

көреміз, Мұхтар! ...көктемде көрікті және

қыста қары ұйытқыған Қазақстанды жақсы

көреміз. Біз сені еске түсіруді және сені оқуды

ұнатамыз. Сенің кітаптарыңда даналық бар,

аңғырттық бар. Ал аңғырт даналық – әлемдегі

ең ұлы нәрсе, ең мызғымас және мәңгілік

нәрсе ...». Ал жазушының «Біз Үндістанға

барамыз» атты көлемді романының жазылуына

Мұхтар досы себепші болған екен. Бұл

туралы романның «Сонда Мұхтар айтқан еді...»

деген алғысөзін жүрек жылуымен жазады.

Вс.Ивановтың жастық шағы Ресейдегі патша

үкіметінің құлап, жаңа социалистік мемлекет

орнап жатқан аумалы-төкпелі аласапыран

уақытпен тұспа-тұс келді. Оның өмірбаян

жазбаларынан талай қауіп-қатерді бастан

кешкенін, адамдардың қай жаққа барарын

білмей дағдарып, ақтардың, қызылдардың,

жасылдардың елге істеген неше түрлі қиянатын

көруге болады. «...Он төрт жасымнан бастап

қаңғырдым», – деп жазады өмірбаянында. «Бес

жыл баспахананың әріп терушісі, матрос, клоун

және пақыр – «дәруіш Бен-Али Бей» болдым;

қолыма шарманка алып Томды шарладым,

жәрмеңкеде актер, циркте өлең оқушы, тіпті

балуан да болдым». Ал мұндай істермен

шұғылдану кез келген адамның қолынан

келмейтіні анық. Ол үшін оның бойында

тапқырлық, ептілік, шешендік сияқты сан түрлі

өнер болуы керек. Мұның бәрі жазушылыққа

келуіне игі ықпал еткен болса керек. Олар

кейінгі жазған шығармаларына материал

болғанын байқауға болады.

Вс.Ивановтың 1973 жылы Мәскеудің «Художественная

литература» баспасынан сегіз томдық

шығармалар жинағы шыққан. Оның бірінші

томында алғысөз ретінде Л.Гладковскаяның

«Ізденіс жолы» атты жазушының творчествосы

туралы көлемді мақаласы берілген.

«Всеволод Ивановтың үлкен әдебиетке келуі

жарқын болды», – делінген осы мақалада.

«Ағымдағы әдебиетті шолудың біреуі де

оның шығармаларына баға бермей өтпеді.

Ивановқа жеке мақалалар арналды. Оны

мақтады, оған байланысты дау туындады. Жас

талантты түсінудегі басты әрі сенімді нәрсе

жаңалықты сезіну болды. Кейін Ивановтың

шығармаларында провинциялық Ресейдің

бейнесі көрініс тауып, онда барынша сан

алуан фигуралардың үлкен галереясы орын

тапқанда, суреткердің бейнелеушілік дарыны

өз кезінде қандай берік негіз алғаны, оның

шығармалары байқау мен әсер алудан

шын мәнінде алтын қормен қалай сенімді

қамтамасыз етілгені айқын болды».

Вс.Иванов 1916 жылдан хат жазысып

тұрған М.Горький оның алғашқы аяқ алысын

қолдап, әдеби дарынын таниды. Сонымен

бірге былайша қатаң ескерту жасайды: «...

егер Сіз өзіңізді жоғалтып алғыңыз келмесе,

пайдасыз ұсақ-түйекпен уақыт өткізгіңіз келмесе,

өздігіңізден мықтап білім алуыңыз керек».

А.Фадеев Вс.Ивановқа оның алпыс

жылдығына орай жазған хатында: «Өмірдегі,

тұрмыстағы, адам санасындағы осынау

беймәлім бетбұрысты өнерде қандай сөздермен

жазып шығуға болатыны ешкімге белгісіз еді.

Сонда бұл алғашқы сөздерді Сіз айттыңыз,

өз басыңыздан кешкендер туралы, өзіңізше,

қалай айтылуға тиіс болса, солай айтып

шықтыңыз. Иә, біз алдымызда өткен алғашқы

кеңес жазушыларынан үйрендік, біз сізді

сүйдік, сізге еліктедік, сізді көп оқыдық»

деп шығармашылық еңбегіне жоғары баға

беріпті.

Вс.Иванов – мол әдеби мұра қалдырған

тамаша талантты жазушы. Өмірдің ғажайып

сырларына үңілу, оны ақынша ұғыну,

бәріне терең халықтық мән беру оған тән

қасиеттер еді. Жазушының шығармалары

қазақ тіліне өте аз аударылған екен. Қазақ

тіліндегі кітаптары 1927, 1929, 1935 және

1986 жылдары шығарылыпты. Оларға тек

әңгімелері енгізіліпті. Қазір ең соңғы шыққан

кітабының өзін табу өте қиын. Сондықтан

тандаулы шығармаларының жинағын шығару

қажет деп ойлаймыз.

Наскенова Мағрипа (Мақа)

Қапсаттарқызын еске аламыз

Аққулы ауданы Қарақала

ауылының тұрғыны, аяулы ана,

немере–жиен, шөберелерінің сүйікті

әжесі Наскен келіні Мағрипаның

бақилыққа аттанғанына 40 күн

толып отыр.

Асыл анамыз - ұлын ұяға,

қызын қияға қондырып, балаларына

мейірбандылықпен қарап, өмірдің

ақ-қарасын ажыратуға бейімдеп,

тәлім-тәрбие нәрін сусындатқан жан.

Анамыздың жарқын бейнесін

еске алып, мәңгі ұмытпаймыз. Нұрға

толы жанары біздің жүрегімізде,

сағына еске ала отырып, осы өлең

жолдарын арнаймыз.

Жан ана, бүгін сізді еске аламыз,

Біз сізді әр күн сайын сағынамыз.

Қамқоршы, мейірімді, парасатты,

Қасиетіңе бас иіп, табынамыз.

Өмірде бал құрақтай бала сүйдің,

Немере, шөберелер, жиен сүйдің.

«Арманым жоқ» дегендей енді менің,

Қимастықпен қоштасып өте бердің.

Серік САТЫБАЛДИН,

Павлодар қаласы.

Жаның болсын жаннатта, жаным, Ана,

Тәнің болсын жұмақта, жаным, Ана.

О дүниенің жарығын біз тілейміз,

Топырағың торқа болсын, жаным, Ана!

Анамыздың қырқына арналған

ас 2020 жылғы 1 наурыз күні сағат

12.00-де Павлодар қаласы, Ломов

көшесі, 160 А мекенжайындағы

«Дастархан» мейрамханасында

беріледі.

Еске алушылар: Наскеновтер отбасы - балалары, келіндері,

немере-шөбере, жиендері. (143)

SARYARQA

SAMALY

МЕНШІК ИЕСІ:

«Павлодар облысы әкімінің

аппараты» мемлекеттік

мекемесі (Павлодар қаласы)

«Ертіс Медиа» ЖШС,

«Saryarqa samaly»

облыстық газеті

Газетке Қазақстан Республикасы

Ақпарат және коммуникациялар

министрлігі Ақпарат

комитетінің мерзімді басылымды,

ақпарат агенттігін және

желілік басылымды есепке

қою, қайта есепке қою туралы

19.06.2019 ж. №17747-Г куәлігі

берілген.

Газет 1979

жылы

«Құрмет

белгісі»

орденімен,

2014 жылы

«Алтын

жұлдыз»

жалпыұлттық

сыйлығымен

марапатталды.

ЖШС директоры

Асқар ШӨМШЕКОВ

Бас редактор

Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ

Телефоны: 66-15-30

ЖШС-нің мекенжайы:

Павлодар қаласы,

Қ.Сұрағанов көшесі, 21-үй.

Редакцияның мекенжайы:

140000, Павлодар қаласы,

Астана көшесі, 143-үй.

Теле/факс 66-15-30

Газеттің электронды

поштасы:

ssamaly29@gmail.com.

Бас редактордың

орынбасары - 66-14-61.

Жауапты хатшы - 65-12-74.

Әлеуметтік бөлім - 66-14-63,

66-15-31, 66-15-32.

Экономика, саясат- 66-14-64,

66-15-28, 66-14-65.

«Айналайын» - 66-14-63.

«Жас times» - 66-15-32.

Жарнама бөлімі:

s_samaIy_reklama@maiI.ru

66-15-42, 66-15-40.

Маркетинг және тарату

бөлімі - 66-15-41.

Фототілші, корректорлар -

65-12-74.

Газеттің нөмірі «Saryarqa

samaly»-ның компьютер

oрталығында теріліп, беттелді.

Газет аптасына үш рет шығады,

апталық таралымы 10048 дана,

бүгінгі көлемі 6 б.т.

«Дом печати» ЖШС баспаханасында

басылды. ҚР Павлодар

қаласы, Астана көшесі, 143-үй.

Газеттің сапалы басылуына

баспахана жауап береді.

Телефоны. 8 (7182) 61-80-26.

Басылуға қол қойылған

уақыты 17.00.

Тапсырыс - №315

Хаттар, қолжазбалар,

фотографиялар мен суреттер

рецензияланбайды және

қайтарылмайды.

Көлемі А4 (14 кегль)

форматындағы

2 беттен асатын материалдар

қабылданбайды.

Редакция оқырмандардан

түскен барлық хаттарды тегіс

жариялауды және оларға жауап

беруді міндетіне алмайды.

Жарнамалық

материалдардың

мазмұнына жарнама

берушілер жауап береді.

Нөмірді әзірлеу барысында

интернет ресурстарынан

алынған фотосуреттер де

пайдаланылды.

Авторлардың пікірлері редакция

ұстанған көзқарасқа сәйкес

келмеуі де мүмкін.

«Saryarqa samaly»-нда

жарияланған материалдарды

көшіріп немесе өңдеп басу

үшін редакцияның жазбаша

рұқсаты алынып, газетке

сілтеме жасалуы міндетті.

Баспа индексі 65441.

24 20 ақпан, бейсенбі, 2020 жыл ИІРІМ

SARYARQA SAMALY

ЖЕТІ АТАДАН ЖЕТКЕН ЖӘДІГЕР

Археолог тапқан олжалар

«Ertis» мультимедиялық

музейінде әйгілі

ғалым, археолог,

тарихшы, өнертанушы

және фольклоршы

Әлкей Марғұланның

қолжазбалары,

археологиялық олжалары

мен жеке заттары

сақтаулы тұр.

АБАЙДЫҢ ҚАРА СӨЗДЕРІ


ҰЛЫЛАР ҰЛАҒАТЫ

Қазақстандағы археология мектебінің

негізін салушы Әлкей Марғұланның еселі

еңбектері ұлан-ғайыр қазақ даласының

беймәлім қырларымен танысуға мол

мүмкіндік береді. Осы ретте елі үшін

аянбай еңбек еткен ғалымның өмір жолы

мен қазба жұмыстары кезінде табылған

бұйымдарымен «Ertis» мультимедиялық

музейіндегі «Ұлы даланың ұлы тұлғалары»

залында кеңінен танысуға болады.

- Бізде Әлкей Хақанұлының жеке заттары -

портфелі, бас киімі мен көзілдірігі бар.

Бұдан бөлек, ғалымның жеке құжаттары

мен кітаптары, археологиялық қазба

жұмыстары кезінде табылған олжалары

сақтаулы. Мұндай құнды жәдігерлер музейге

келген әр адамды бейжай қалдырмайды.

Әсіресе, мектеп оқушылары асқан

қызығушылықпен тамашалап, ғалымның

өмір жолымен танысуға құштарлық танытады,

- дейді «Ertis» мультимедиялық

музейінің экскурсия жүргізушісі Жәния

Жәнібекова. Оның айтуынша, бұл құнды

экспонаттарды музей қорына Toraighyrov

university тапсырған.

Әлкей Марғұлан 1904 жылы Баянауыл

ауданында дүниеге келген. Бала кезінен халық

ертегілері мен аңыздарын, әндерін тыңдап

өскен Әлкей Хақанұлы бес жасынан бастап

жазып, оқи білді, сондай-ақ «Қобыланды»,

«Алпамыс», «Көрұғлы», «Қозы Көрпеш–

Баян сұлу» сияқты халық дастандарын

жатқа білген.

Тың бастама

Бұқар жырау атындағы әдебиет және өнер музейі ұлы ойшыл,

шығыстың Аристотелі атанған Әбу Насыр әл-Фарабидің 1150

жылдығы мен қазақтың бас ақыны Абай Құнанбаевтың

175 жылдығына орай ерекше бастаманы қолға алды.

Бұқар жырау атындағы әдебиет және

өнер музейінде қос алыптың мерейтойына

орай өңірдегі зиялы қауым өкілдері,

ғалымдар мен студент жастар дөңгелек

үстел басына жиналды. Шарада Әбу Насыр

әл-Фараби мен Абай Құнанбаевтың өнеге

етіп қалдырып кеткен мол мұрасы жайында

ой бөлісті.

- Ағжан Машанидің жазуына

сүйенсек, әл-Фараби - медицина саласында

алғаш рет соқырішекке ота жасаған

адам. Яғни, Шам қаласынан үлкен керуен

жолға шығады. Сапар барысында керуен

басшысы қатты сырқаттанып, қасындағылар

оны «беті бері қарамайды» деп айдалаға

тастап кетуге бекінеді. Сонда Әл-Фараби

сол кісімен бірге қалып қояды екен. Арада 6

ай өткенде Бағдат қаласына керуен басшысымен

бірге оралғанда тұтас ел таң қалған

деседі. Сонымен қатар, музыканы зерттеуі

бойынша да керемет айтылған. Әл-Фараби

Қорқыт бабамыздың 4 күйін қағазға

түсіріп жазып кеткен, - дейді Бұқар жырау

атындағы әдебиет және өнер музейінің

әдебиет бөлімінің басшысы Ербол

Қайыров.

Ал Toraighyrov university-дің қазақ тілі

және журналистика кафедрасының профессоры

Әйгерім Шакарман әл-Фараби мен

Абай Құнанбаевты ұштастыру - заман

талабы, дейді.

- Әбу Насыр әл-Фараби «тәрбиесіз

берген білім - адамзат баласының қас

жауы», - деген еді. Ал Абай атамыз ұрпақ

Ә.Марғұланның зерттеулерінің негізгі

объектісі Орталық Қазақстан болды. Бұл

зерттеулер нәтижесінің бірінші кезеңі

«Орталық Қазақстанның ежелгі мәдениеті»

деген ұжымдық монографиясынан көрініс

тапты. Нәтижесінде аталған еңбек Шоқан

Уәлиханов атындағы Қазақ КСР Мемлекеттік

сыйлығына ие болды.

Археологиялық зертеулермен қатар

Әлкей Хақанұлы Шоқан Уәлихановтың

шығармалар жинағын басып шығару

жұмысына басшылық етті. Осы мақсатпен

ол Мәскеу, Санкт-Петербург, Омбы, Орынбор

қалаларындағы Шоқанға байланысты материалдарды

жинап, 1961-1965 жылдары

Шоқан Уәлихановтың алғашқы бес томдық

шығармалар жинағын дайындады.

Біздің заманымызға дейінгі

ІІ– І мыңжылдықтың басындағы Қазақстан

территориясын мекендеген тайпалардың

тарихы мен мәдениетін сараптауға арналған

«Орталық Қазақстанның Беғазы-Дәндібай

мәдениеті» монографиясы академик

Ә.Марғұланның отыз жылдан астам еңбегінің

нәтижесі болды.

300-ден астам ғылыми еңбектердің,

сонымен қатар, бірқатар монографияның,

100-ден аса энциклопедиялық

мақаланың авторы, академик Әлкей

Хақанұлы ғылыми әлемде мақсатынан айнымайтын

маман, дарынды ғалым ретінде

белгілі. Ғұлама ғалым археологтар мен

тарихшылардың бірнеше буынын даярлап,

одан көптеген шәкірттері тәлім-тәрбие,

ғылыми сабақ алды.

Суреттерді түсірген – автор.

тәрбиесіне қатысты «адамның адамшылығы

ақыл, ғылым, жақсы ата, жақсы ана, жақсы

ұстаз, жақсы досқа байланысты...», -

дейді. Осы қос алып екі дәуірде өмір

сүрсе де, тәрбиеге аса мән беріп, соны

болашақ ұрпаққа ұқтыруының өзі - үлкен

даналық. Абай - өте күрделі құбылыс.

Оны тек бір ғана заманның тегерішінде

қарай алмаймыз. Ол – тұтас бір әлем.

Абай әлемін тану – қазақты тану деген

сөз, - дейді Ә.Шакарман.

Жиын соңында меймандар мен

ұйымдастырушылар Абай Құнанбаевтың

«Желсіз түнде жарық ай» шығармасын

орындап, өңірімізде алғаш рет бастау алып

отырған акцияға старт берді. Ол - қос

алыптың даналық сөздерін автокөліктердің

терезесіне жапсыру. Қазіргі таңда

30-ға жуық өнегелі сөздер арнайы

жазылып, дайын тұр. Алдағы уақытта

даналардың айтып кеткен қанатты сөздерін

жинап-теріп, санын арттыруды көздеп

отыр.

Қ.МҮСӘЙІП.

ОНЫНШЫ СӨЗ

Біреулер құдайдан бала тілейді.

Ол баланы не қылады? Өлсем

орнымды бассын дейді, артымнан

құран оқысын дейді, қартайған

күнімде асырасын дейді. Осыдан

басқасы бар ма?

Балам орнымды бассын демек

не сөз? Өзіңнен қалған дүние иесіз

қалар дейсің бе? Қалған дүниенің

қамын сен жемек пе едің? Өліп

бара жатқанда өзгеден қызғанып

айтқаның ба? Өзгеге қимайтұғын

сенің не қылған артықша орның

бар еді? Баланың жақсысы - қызық,

жаманы - күйік, не түрлі боларын

біліп сұрадың? Дүниеде өзіңнің көрген

қорлығың аз болды ма? Өзіңнің қылған

иттігің аз болды ма? Енді бір бала

туғызып, оны да ит қылуға, оған

да қорлық көрсетуге мұнша неге

құмар болдың?

Артымнан балам құран оқысын

десең, тірлікте өзіңнің жақсылық

қылған кісің көп болса, кім құран

оқымайды? Егер жаманшылықты

көп қылған болсаң, балаңның оқыған

құраны сені неге жеткізеді? Тірлікте

өзіңе-өзің қылмаған істі, өлген соң

саған балаң кәсіп қылып бере ала

ма? Ахирет үшін бала тілегенің -

балам жасында өлсін дегенің. Егерде

ержетсін десең, өзі ержетіп, атаанасын

тұзақтан құтқарарлық

бала қазақтан туа ма екен? Ондай

баланы сендей әке, сенің еліңдей ел

асырап өсірмек пе екен?

Қартайғанда асырасын десең, о

да - бір бос сөз. Әуелі - өзің қаруың

қайтарлық қартаюға жетемісің,

жоқ па? Екінші - балаң мейірімді

болып, асырарлық болып туа ма,

жоқ па? Үшінші - малың болса, кім

асырамайды? Малың жоқ болса,

қай асырау толымды болады?

Баланың мал табарлық болары,

мал шашарлық болары - ол да екі

талай. Хош, құдай тағала бала

берді, оны өзің жақсы асырай білесің

бе? Білмейсің. Әуелі өз күнәңді өзің

көтергеніңмен тұрмай, балаңның

күнәсіне тағы да ортақ боласың.

Әуелі балаңды өзің алдайсың: «Әне,

оны берем, міне, мұны берем» деп.

Басында балаңды алдағаныңа бір

мәз боласың.

Жалғасы бар.

20 ақпан, 2020 жыл №20 (15490)

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?