Fachowy Dekarz & Cieśla 2020/5

Zdj. 9. Błędne stosowanie różnych typów łączników w połączeniu.
Zdj. 10. Połączenie jętki z krokwią przy użyciu płytek perforowanych
(opis w tekście).
się awarie, na których w skutek takiej decyzji
dwie śruby M12 zostają zastąpione dwoma
wkrętami o średnicy 8 mm. Szacuję, że
w wyniku tej zamiany nośność takiego połączenia
została zredukowana 3-4-krotnie. Jest
to bardzo niebezpieczne zjawisko, zwłaszcza
w przypadku jętek stanowiących belki strychu.
Kolejną kwestią jest mieszanie typów łączników
w połączeniu. Chodzi o jednoczesne
stosowanie wkrętów i śrub (zdj. 9).
Część wykonawców tymczasowo łączy jętkę
z krokwiami na czas wiercenia i montażu śrub.
Jest to jak najbardziej poprawne rozwiązanie,
które znacznie ułatwia wykonanie docelowego
połączenia. Tymczasowe wkręty powinno się następnie
usunąć, bo pierwsze, nie mogą być one
traktowane jako równorzędny łącznik ze śrubą.
Niebezpieczną sytuacją jest pozostawienie
wkrętu i traktowanie go jako substytut jednej
z zaprojektowanych śrub w połączeniu. Prowadzi
to do redukcji nośności wykonanego
połączenia w stosunku do oryginalnie zaprojektowanego.
Generalnie nie powinno stosować
się w połączeniu łączników różnych typów.
Wynika to z ich odmiennej podatności i faktu,
że pod wpływem obciążenia nie pracują one
w tym samym momencie. Zamiast pracować
równolegle, połączenie niszczy się szeregowo.
Połączenia płytkami
perforowanymi
Jak wspomniałem na początku artykułu, połączenia
z użyciem płytek perforowanych są
jak najbardziej poprawne, ale niewygodne
z wykonawczego punktu widzenia. Aby poprawnie
i ekonomicznie wykonać połączenie
tego typu, należy również przestrzegać kilku
podstawowych zasad. Po pierwsze, płytki powinny
być montowane parami, po obu stronach
łączonych elementów. Zapobiega to tworzeniu
się mimośrodu i wprowadzaniu do połączenia
dodatkowych obciążeń. Gwoździując płytki
w obu elementach (jętce i krokwi), ilości wbijanych
gwoździ powinny być równe w jednym
i drugim elemencie. Należy dążyć do takich układów
wbijanych gwoździ, aby środek ciężkości
grupy gwoździ przechodził przez oś elementu
drewnianego. Na zdjęciu 10 przedstawione jest
przykładowe połączenie płytkami perforowanymi.
Najczęstszym błędem przy tego typu połączeniach
jest nieprzestrzeganie minimalnych
odległości łączników od krawędzi drewnianych
elementów. Przy okazji tego połączenia
warto wspomnieć o tych zasadach,
które obowiązują do wszelkich połączeń
z użyciem złączy ciesielskich i systemowych
gwoździ pierścieniowych. Wartości te określa
norma Eurokod 5 (pkt. 8.3.1.4) i są one
zależne od średnicy stosowanego łącznika.
W przypadku systemowych gwoździ pierścieniowych
(CNA) wynosi ona 4mm.
Minimalne odległości gwoździ od końca
i boku elementu drewnianego:
• odległość gwoździa od nieobciążonego końca
elementu a 3,c
= 10d = 10 x 4 = 4 0mm
• odległość gwoździa od obciążonego końca
elementu a 3,t
= 15d = 15 x 4 = 60 mm (zdj. 10)
• odległość gwoździa od nieobciążonego boku
elementu a 4,c
= 5d = 5 x 4 = 20 mm (zdj. 10)
• odległość gwoździa od obciążonego boku
elementu a 4,t
= 7d = 7 x 4 = 28 mm (zdj. 10)
Poza zapewnieniem minimalnych odległości
od krawędzi, należy w płytkach rozmieszczać
łączniki w taki sposób, aby nie zostały
przekroczone minimalne rozstawy wzdłuż
i w poprzek włókien.
Minimalne rozstawy gwoździ:
• rozstaw gwoździ w szeregu wzdłuż włókien
a 1
= 0,7 x 10d = 0,7 x 10 x 4 = 28 mm
• rozstaw gwoździ w szeregu w poprzek włókien
a 2
= 0,7 x 5d = 0,7 x 5 x 4 = 14 mm
Podsumowując, połączenie jętki (lub kleszczy)
z krokwią można wykonać na wiele sposobów.
Nośności tych rozwiązań mogą się znacznie
od siebie różnić. Rozmieszczenia łączników
w połączeniu nie można pozostawić przypadkowi.
Rozwiązanie stosowane na grzędzie
niekoniecznie sprawdzi się w przypadku jętki
stanowiącej strop poddasza. Należy pamiętać
o przestrzeganiu minimalnych normowych
odległości od krawędzi elementów drewnianych
i rozstawów łączników. W artykule nie
wspomniałem o bardzo dobrych tradycyjnych
połączeniach ciesielskich, bo jest to tak obszerny
temat, że zasługuje na oddzielny artykuł.
Choć połączenie jętki z krokwią jest
na tyle proste, że można sobie poradzić bez
pracochłonnych tradycyjnych rozwiązań.
W razie pytań dotyczących konstrukcji drewnianych
i sposobów łączenia ich poszczególnych
elementów, zachęcamy do kontaktu
z inżynierami z działu wsparcia technicznego
Simpson Strong-Tie. Z chęcią podzielimy się
z Państwem wiedzą i doświadczeniami naszymi
i naszej firmy. Tel: 22 865 22 00, e-mail:
poland@strongtie.com
•
mgr inż. Tomasz Szczesiak
Kierownik techniczny oddziału
Simpson Strong-Tie
69
FDC-05-2020.indb 69 28.10.2020 12:19:52