PodioMag #5 Kasım

Sayı #5 Kasım 2020
Türkiye’nin ilk
Podcast Ajansı
Podfresh’in
aylık yayın
organıdır.
podcast magazine
Can Semercioğlu
İki ekosistemin kesişimi
Monokrom & Podfresh
Çağatay Gültekin
Podcast Reklamcılığı #2:
Podcast Reklam Türleri
Zeynep Karakurt
Magazini Guilty Pleasure
Olmaktan Çıkarmalıyız!
PODCAST DÜNYASINDA YAŞANANLAR, HABERLER
YAYINCILARLA RÖPORTAJLAR

5. sayıdan herkese merhaba!
Yine keyifle tüketeceğinizi düşündüğümüz, podcast haberleri,
gelişmeleri ve yazıları ile dolu bir PodioMag sayısı ile
karşınızdayız.
Öncelikle geçtiğimiz günlerde İzmir'de yaşanan ve hepimizi
kahreden deprem nedeniyle hayatını kaybeden tüm
vatandaşlarımıza rahmet, yaralılarımıza da
acil şifalar diliyoruz.
Podcast ekosistemi içinde önemli bir konumlandırmaya sahip
olan Podiolab internet sitemizi yenilemeye ve daha güncel
tutmaya başladık. Artık gün içinde dünya ve Türkiye'de gelişen
podcast haberlerini anlık olarak podiolab.com veya Podiolab
Twitter hesabımız üzerinden kolaylıkla takip edebileceksiniz.
Bu sayıdan itibaren PodioMag içinde de Podiolab bölümümüz
ile güncel podcast gelişme ve haberlerini sizlerle
buluşturmaya başlıyoruz.
Kasım ayı kapağımızda yer alan sevgili Sergen Deveci'ye
sonsuz teşekkürler. Dedikleri gibi olsun,
"Söylenenler yolunu bulur, biz kesin sarhoş oluruz."
PodioMag, Roundtable ve Bülten yayınlarımıza öneri, konuk,
sponsor olmak isteyenler bizlere ulaşabilir ve katkı
sunabilirler. Telegram ve Slack kanallarımız üzerinde abonelerimizle
anlık iletişimlerimiz de keyifli bir şekilde sürmekte.
Bu kanallara abone olmak için yazı içinde yer alan linke
tıklamanız yeterli olacaktır.
Bu aylık bizden bu kadar, 1 Aralık günü görüşmek üzere!
Uraz Kaspar / uraz@podfresh.co
yayın yönetmeni
uraz kaspar
editör
ilkan akgül
çeviri
oğuz bakır
yorum ve öneriler
feedback@podiomag.co
basın & tanıtım
editor@podiomag.co
reklam & sponsorluk
reklam@podiomag.co
iletişim
0531.3417109

hafta içi. her gün.

Podcast Reklamcılığı #2
Podcast Reklam Türleri
Previously on Podcast Reklamcılığı Dosyası
Podcast Reklamcılığı Dosyası’nın ilk yazısında, biraz istatistiklere göz atmıştık. Türkiye’de
dinlenme oranlarının artış trendinde olduğunu, bu sayede aslında markaların yavaş yavaş
iştahlarının açıldığını belirtmiştim. Hemen ardından, pandeminin başlamasıyla markaların
medya harcamalarını inceleyen iab, podcast reklamcılığına harcanan paranın artacağı yönünde
bir sonuca ulaştığını konuşmuştuk. Yani şu ana kadar podcast reklamcılığının neden
olması gerektiğine biraz medya ve istatistik açısından baktık. Nasıl olacağına çok küçük değinip
bugüne pas atmıştım geçen yazıda. Şimdi oradan kalan topu tamamlayıp markaların
podcast dünyasında, üretici, platform, network, gibi farklı partilerle nasıl ilerlediğini ele alalım
derinlemesine.
Hangi Tür Reklamlar Bulunuyor?
İlk Reklam Türünde İki Yol Var
Podcast reklamcılığı denildiğinde akla ilk gelen reklam, aslında diğer mecralarda da sıklıkla
karşılaştığımız pre-roll, mid-roll ve post-roll olarak adlandırılan, içeriği tüketirken bir anda karşınıza
çıkan reklamlar. “Yahu bir anda karşıma çıkmayan reklam mı kaldı artık?” dediğinizi duyar
gibiyim fakat birazdan tekrar döneceğim bu sorunuza. YouTube’da video izler gibi karşılaştığınız
bu reklamların size ulaşması temel olarak iki yolla gerçekleşir. İki seçenek dersek daha
doğru olur. Birincisinde yayıncının herhangi bir sürece müdahil olmasına gerek kalmadan,
doğrudan yayıncı veya dağıtıcı platform üzerinde (Spotify, Spreaker, Megaphone gibi) reklamverenlerin
belirli alanlar satın alarak kendi reklam ses dosyalarını yüklemeleriyle gerçekleşiyor.
Yayıncının burada yapması gereken tek şey, yayınını reklam alanlarına açmak. Pek çok hosting
firması, “monetization program” dedikleri bu yolla, yayıncıların, bölümlerinde istedikleri
alana reklam almalarına olanak sağlıyorlar.
Bölüme ses kaydıyla reklam yerleştirmenin bir diğer yolu ise doğrudan, yayıncı tarafından
bölüme kaydın yerleştirilmesi. Reklamveren tarafından üreticiye iletilen kayıt, hosting veya
dinleme platformunun müdahalesine ihtiyaç duyulmadan doğrudan dinleyiciyle buluşmuş
oluyor. Bu yöntem, yayıncıların reklamdan daha fazla gelir elde etmesine yardımcı oluyor
çünkü aracı parti ortadan kalkıyor. Türkiye, maalesef bazı hosting firmaları tarafından reklam
programlarına dahil edilmiyor. Podfresh’in bu alanda yaptığı çalışmalara birazdan değineceğim.
Bu paragrafta “ürün yerleştirme” bulunmaktadır.
Neredeyse tüm medya tüketimimize sirayet etmiş bir reklam türü olan ürün yerleştirme,
podcast mecrasında da başvurulan bir reklam türü. Yayının türüne, konusuna, diline, hedef
kitlesine gibi kriterlere daha fazla bakılan bu yolda, yayıncı bir nevi influencer veya marka
elçisi olarak konumlanıyor. Örneğin teknoloji podcastinde, yeni çıkan bir ürünün ücretli şekilde
tanıtımının yapılması bu reklam türüne girer. Burada bazı etik kurallar devreye giriyor. Bazı
yayıncılar, yayında marka ile işbirliği yapıldığını açıkça dile getirirken bazı yayıncılar kendi fikirleri
ve yorumlarıymış gibi yansıtabiliyorlar. Influencer pazarlamada da karşılaşılan bu etik sorun,
ülkemizde yasal olarak net bir çerçeveye oturtulmadığı için bir süre daha devam edecek gibi
görünüyor.

Ürün yerleştirmede de iki yöntem bulunuyor yine. Bir tarafta markanın doğrudan hazır bir
metin ile yayıncıya ürünün tanıtımını yaptırması yer alıyor. Burada hem yayıncıyı hem markayı
bazı zorluklar bekliyor. Reklamveren tarafından hazırlandığı sırıtmayan metinler yazmak için
yayıncının dilini çok iyi kavramış olmak ve onun ağzından çıkıyormuşçasına yazılması gerekiyor
cümlelerin. Bir diğer yöntemde bu zorluk bulunmuyor fakat bu sefer markayı başka bir
risk bekliyor. Yayıncıya yalnızca ürünü veya hizmeti tedarik edip daha fazlasına karışmayan
markalar, yayıncı tarafından ürün hakkında söylenenlere sınır ve hatta sansür koyamama
tehlikesiyle karşı karşıya kalıyorlar. Bu durum bazı anlaşmalarda, “markanın onayı olmadan yayıncı
bölümü yayınlayamaz” gibi maddelerle kısmen çözülse de dinleyiciler için en az reklam
kokacak yöntem budur.
Bursa’yı Sevenler ve Yaşatanlar Derneği’nin sunduğu yazımız devam ediyor.
Televizyonda gördüğümüz “X markasının sunduğu dizi keyfi başlıyor” tarzı spotlara, podcast
dünyasında da denk geliyoruz. Bu türde, reklamveren bir bölüme veya doğrudan programın
tamamına sponsor olarak ismini verme hakkına sahip oluyor. Markanın kontrolünün en yüksek
seviyede olduğu, oluşturmak istediği algıya kuvvetli bir şekilde destek veren sponsorluk
seçeneğinde dikkat edilmesi gereken faktörler ise ürün yerleştirme reklamından daha fazla
incelenmeli. Yani yayıncının sosyal medyadaki konuşmalarından, programın ismine genel konulardan;
bölüm içeriğine, süresine, kullanılacak müziklere kadar üretim konularına kadar söz
sahibi olmak isteyen markalar bu yöntemi tercih ediyorlar. Tabii ki daha yüksek oranda geri
dönüş elde edilen bu programların bütçeleri de diğer reklamlara oranla daha yüksek.
Sponsorlukla ilerleyen reklam türünde, “markalı iş” algısı diğer reklamlardan tabii ki daha fazla
oluyor. Bu yayınlarda, doğrudan veya dolaylı bir şekilde kullanıcıya marka ismi veya logosuyla
dinleyicilerin karşısına çıkıyor. Dinleyicilerin gözünde bu durumun hem avantajları hem dezavantajları
bulunabiliyor. Bir marka tarafından hazırlanan içeriğin taraflı olabileceğini düşünen
kullanıcılar olduğu kadar güven veren kurumlardan duyulan sözlerin inandırıcılığı ve etkisinin
daha fazla olduğunu ifade eden önemli bir kitle de bulunuyor. Sponsorluk kararlı alırken bu iki
yorum da göz önüne alınarak hareket edilmeli.

Podfresh’ten Türkiye Podcast Reklamcılığı için Önemli Adım
Dünya genelinde önemli network ve yayıncıların tercih ettiği hosting firması Megaphone,
geçtiğimiz aylarda Türkiye’ye giriş yaptığını duyurmuştu. Bu güzel gelişmenin arkasında, bu
dergiyi size ulaştıran Podfresh’in girişimciliği ve başarısı yer alıyor. Türkiye podcast sektörü
için oldukça önemli gelişmelerin habercisi olan bu gelişme, programatik podcast reklamcılığı
konusunda altyapıyı hem yayıncılara hem marka ve ajans tarafına sunuyor. Podfresh kurucu
ortağı Uraz ve Aykut’un Podfresh Daily’de detaylı bir şekilde ele aldığı bu haberi buradan
dinleyebilirsiniz.
Kuralları veya normları henüz belirlenmemiş ve belki de uzun bir süre daha belirlenmeyecek
bir mecra podcast. O yüzden bu yazıda genel reklam türleri olarak bahsettiğim yöntemlerin
dışında çok daha farklı ve yaratıcı mecra kullanımları, dinleyicilerin karşısına çıkabilir. Özellikle
reklamcılık yarışmalarında, bu alanın ağırlığının artmasıyla renkliliğin artacağını düşünüyorum.
Podcast reklamcılığı dosyamız bir sonraki ay devam edecek. Bu sırada sizin denk geldiğiniz
ve “Bu çok iyi olmuş!” veya “Böyle de olmaz ki!” dediğiniz podcast reklam örnekleri varsa LinkedIn
üzerinden (buradan) bana ulaşabilirsiniz.
Önümüzdeki sayıda görüşmek üzere!
Çağatay
Gültekin

İlkan Akgül
Podcastiniz ile
gelir ve etkileşim
Podcast yayınızdan para kazanma, en azından Türkiye’de belli kitlelere ulaşmadığı sürece
tamamen sponsorluk ve reklam destekli bir modele bağlı. Ancak bunların da dezavantajları
yok değil: Örneğin bir reklamveren ile anlaştığınızda onun hassasiyetleri üzerinden yayınınızı
düzenlemeniz gerekebilir. Anlaşmadan çekildiğinde ise eğer bir bütçeniz onun tarafından
karşılanıyorsa ondan mahrum kalabilirsiniz. Her şey yolunda gitse bile bölüm verilerini yükseltmek
için kendinizi baskı altında hissedebilirsiniz. Bu yüzden reklamverenli bir model çok da
çekici gelmeyebilir.
Birçok podcast, içerikleri niş odaklı olduğu için geniş kitleler için tasarlanmıyor. Geniş bir kitleye
ulaşamayıp anaakımlaşmaması ise adil bir para kazanma rekabetten mahrum bırakabiliyor.
Böyle içerikler için ayrıca reklamveren bulmak da zor.
Peki neler yapalım?
Bağışlar
Radyo yayıncılığı gibi, bazı podcast yayıncıları da süreklilik vadederek dinleyicilerinden bağış
yapmasını isteyebilir. Tabi çoğu podcast oynatıcısı platform içerisinde dahili bir ödeme sistemine
sahip olmadığı için bunun için Patreon vb. mecralar kullanılabilir. Pek çok dinleyici sevdiği
şeyi desteklemeye istekli olsa da, Türkiye’de böyle bir ekonomik ortamda geri dönüş oranı
düşük olma eğiliminde olabilir ancak deneseniz ne kaybederseniz? Hiçbir şey.

Özel Ücretli Topluluk
Dinleyicilerinizle etkileşim kurmak ve geri
dönüş almak, kaliteli bir içerik oluşturmak
için oldukça önemli. Podcast mecrası
samimi bir ortam olduğundan dolayı dinleyicilerinize
ücretli bir topluluk sunabilirsiniz.
Ayrıca bu sadece ek bir gelir kaynağı oluşturmakla
kalmaz, çok hızlı bir fikir alışverişine
de imkan tanıyabilir.
Ücretli bir topluluk yaratabilmek için en
az iki tane bağımsız platforma ihtiyacımız
var. Birisi üyelikleri yönetmek, diğeri ise
etkileşimi kolaylaştırmak adına. Örneğin bir
Patreon ürünü olan Memberful’u kullanarak
üyelerinize Discord veya bir Facebook
ListenApp duydunuz mu?
Listen, bir podcast oynatısında yerleşik olarak sağlam bir topluluk deneyimi sunan türünün ilk
örneği. Dinleyicilerinizle aranızdaki mesafeyi kapatmak için özel olarak tasarlanmış bir platform.
Platformun sevilmesini çok sağlayan özelliklerden bahsetmek gerekirse şunları söyleyebiliriz:
Organik Entegre
Her bölümünüz, sohbet ve paylaşım başlatabilmek için bir pano görevi görüyor. İçeriklerinizi
farklı bir platform için tekrar kullanmak yerine, dinleyicilerinizle podcast’i dinledikleri her yerde
iletişim kurabilirsiniz. ListenApp, bölümü dinleyen, takılan ve bölüm hakkında sohbet eden
herkesi görebileceğiniz etkileşimli özel bölüm odalarına sahip. Hatta onları konuklarınızı ya da
konunuzu tartışmaya davet edebilir ve dinleyicilerin akıllarına gelebilecek soru ve sorunları
yanıtlayabilirsiniz. Türkiye’de yaşadığımız için orada bir grup kurmak zahmetli gibi olsa da,
neden yapılamasın? Çünkü...
Güvenli
Diğer forumların aksine, size davetli olarak ulaşabiliyorlar ve istemediğiniz insanları bunun dışında
tutmanıza imkan tanıyor. Dilediğiniz zaman da bir davet kodu oluşturabilir ve onları bu
odaya davet ederek içeriklerinizi paylaşabilirsiniz.
Organik Etkileşim
İnsanlar içeriklerinize erişmek adına farklı platformlara gitmesine gerek kalmadan tek bir yerden
kaydolup, dinleyip mecranın sosyal özelliklerine erişebilir. Yani dinleyicilerinize Facebook
sayfanızı ziyaret etmelerini ya da Slack kanalınızı hatırlatmalarını istemenize gerek kalmaz.
Çünkü sosyal medya etkileşimleri zaten arayüze entegre bir durumda.

Birinci sınıf bir marka deneyimi
Sosyal etkileşimleriniz için seçtiğiniz platform, marka imajınızın bir parçasıdır. Listen Uygulaması,
ürün tasarımında benzersiz bir şekilde öne çıkıyor ve dinleyicilerinizin hayal kırıklığına
uğramayacağına dair size güven veriyor.
Dinleyicilerinize doğrudan erişim
VIP üyeliğinize katılırken, Listen uygulaması üyelerinizin bir e-posta sağlamasını ve onlarla
iletişim kurmanız için size açık izin vermesini gerektiriyor. Yani çekirdek dinleyicilerinize doğrudan
erişim sahibi oluyorsunuz.
Açık bir podcast ekosistemi
Podcastleri özel kılan diğer çoğu platformun aksine, Listen uygulaması geniş çapta yayın
yaparken para kazanmanıza da olanak tanıyor. Herhangi bir podcast, uygulamanın dizinine
gönderilip açık bir ekosistem desteklenebilir.
Uzun sözün kısası, Türkiye’de şu anda bu ekosistem gelişmeye devam ederken, bir gelir modeli
oluşturmak için illa buranın anaakım olmasını beklememize gerek yok. Biraz zahmet, biraz
da yaratıcılık ile denemeye değer birçok seçenek bulabiliriz.

İki ekosistemin kesişimi:
monokrom.me
Can Semercioğlu
Hafta sonları birçoğumuz için dinlenmek,
gezmek, eğlenmek, zihni boşaltmak gibi
aktivitelerin 48 saate sıkıştırıldığı bir zaman
aralığı. Aynı zamanda yoğun geçen günlerden
kafamızı kaldırıp dikkatimizi hoşumuza gidecek
içeriklere yönelttiğimiz günler de genellikle
hafta sonları. Eskiden bazı gazetelerin Pazar
ekleri, hafta sonu dergileri daha entelektüel
bir tüketim yapmamıza imkân verirdi. Medyanın
durumu malum olunca bu yayınlar birer
birer yok oldu. İrili ufaklı kimi yayınlar da niche
içeriklerle hafta sonu tadını vermeye devam
ediyor. Ancak dolu dolu bir yayın bulmak imkânsıza
yakın.
İşte Monokrom böyle bir ihtiyacın sonucu
olarak, karantina günlerinde evde geçirilen
günlerde yarattığım bir girişim. Monokrom’da
hafta sonunda okunabilecek, zihninizi ve
ruhunuzu doyurabilecek içerikleri her hafta
Türkçe ve İngilizce kaynaklardan derliyorum.
Her Pazar saat 10.00’da da e-posta kutunuza
gönderiyorum. Bültende linkleri verip geçmiyorum,
kendimce bir açıklama da getiriyorum
olan bitene. Yeri geliyor birkaç hafta boyunca
okuduğum 8-10 yazıyı bir araya getirip bir
dosya konusu oluşturuyorum. Yurt dışında var
olan longread (uzun okuma) deneyimini biraz
Türkçeye taşımaya çalışıyorum.
İngilizce içeriklere yer vermek bir handikap gibi
gözükse de Monokrom abonelerinin İngilizceyle
bir sorunu yok. Zaten Monokrom’da hızla
büyüyüp on binlerce kişiye ulaşmak gibi bir
derdim hiç olmadı, olmayacak da. Önemli olan
abonelerin sürdürülebilirliği, Monokrom’un
yarattığı içerik ekosisteminin doyuruculuğunu
koruması.
Monokrom her şeyi saniyeler içerisinde tüketmeye
alışkın olanlar için uygun bir mecra değil.
Bir bültendeki tüm içerikleri baştan sona,
hakkını vererek okumak için 4-5 saat ayırmak
gerekiyor. Monokrom’un 1600 küsür abonesinin
birçoğunun bu vakti ayırdığını görmek
mutluluk verici. Bu yüzden abonelerin içerik
deneyimini geliştirmek için iş geliştirme planları
yapıyorum. Muhtemelen bunu ilk kez
söylüyorum ama Monokrom’u birkaç parçaya
bölmek bu planlardan en olası olanı. Abonelere
sağlam ve sıkı bir dosya, bir içerik listesi
ve podcast, kitap, sanat ve videodan oluşan
ayrı bir derleme göndermek sağlıklı bir sonuç
verecekmiş gibime geliyor. Tabii bunu zaman
gösterecek.
Monokrom ekonomiden teknolojiye, edebiyattan
yemek tariflerine, girişimcilikten felsefeye
kadar geniş bir içerik portföyüne sahip.
Tabii sadece yazıdan ibaret değil. Videolar,
görseller, animasyonlar olduğu kadar bir
dönem benim de ucundan kıyısından bulaştığım
ama çeşitli gerekçelerle devam ettiremediğim
podcast türü de Monokrom’un ayrılmaz
bir parçası.
İşte bu yüzden Podfresh’in kapısını çaldım ve
işbirliği yapmak istediğimi söyledim. El sıkıştık
ve artık Monokrom’un podcast kategorisini
tamamen Podfresh yönetecek. Böylece
podcast dinleyicisi Can’ın seçimleri yerine
podcast ekosisteminde önemli bir yere sahip
ve itici bir gücü olan Podfresh’in bakış açısıyla
podcast önerisi koymak mümkün oluyor.
Altını çizmek isterim, Monokrom ve Podfresh
arasındaki işbirliği bir reklam anlaşması değil.
Tersine birbirinden farklı ekosistemin birbirine
güç verme, omuz omuza verme hamlesi.
Bundan böyle ekosistemler sadece kendi
dinleyicilerini ve abonelerini değil, birbirlerinin
etki alanlarını da kapsayacak ve etkileyecek.
Monokrom ve Podfresh’in iş birliğinde tek bir
odak noktası var: Birbirimizi nasıl besleyebiliriz?
Benimsediğimiz bu değeri diğer girişimlerde
de görmek isteriz.

Magazini Guilty Pleasure Olmaktan
Çıkarmalıyız!
Podfireş bünyesinin nadide çıkışlarından PodioMag’deki ilk yazımdan herkese selam. Bu yazı
diğer sayılar ve sayfalardaki gibi pek bilgi verici olmayacağından buradan sonrasını okuyan
kişiler, sizlerle kaynaşmak isterim

girdiğinizi çok iyi biliyoruz. Bakın ben, çocuğumun doğumundan sonra disipline girmiş bir
kadın olarak jdgcsh. Size bir tavsiyem, yazık biraz magazin bakın, kim kiminle nerede bunları
takip edin.
Guilty pleasure olarak kendinize başka şeyler bulun yahu, deep web falan. İnsanlar sabah işe
başlamadan magazin sitelerini kontrol etmeden, arkadaşlarına gerekli gıybet linkleri yollamadan,
sigara molalarında iki Youtuber çekiştirmeden ne yapıyor merak ediyorum? Etmiyorum
aslında biliyorum. İşim gereği haftanın 5 günü ciddi metinler yazmak zorundayım, hatta yemek
ve sigara molalarına yanlış hesaplama yapıp erken ya da geç inersem aynı ciddi metinlerin
insan versiyonlarıyla karşılaşıyorum.
Buna bir dur deme vaktidir dostlar! Magazini gizli sekmelerden çıkarıp boynumuza asmalı,
kulağımıza, dişimize damlatmalıyız. Hatta aramızda konuştuklarımız kanayan yaramıza doğru
akarken onu alıp bağıra bağıra, gururla anlatmalıyız.
(Ne yaptım ya ben, İstiklal Marşı’na rakip mi oldum??)
İşte bu sebepten dünya için küçük benim için büyük bu olaya girdim ve Audacity’nin kayıt
tuşuna bastım. Kelimeler boğazımdan yukarı doğru çıktı ve sese dönüştü: (Alkışlar eşliğinde)
Yaramızda Kalsın’dan herkese merhaba, bu bir magazin podcast programıdır!
Zeynep
Karakurt

M. Kıvanç
Önder
Milyonlar ve Yanlışlar!
Bazı şeyleri, milyonlar aynı şekilde ve defalarca dile getirir fakat onu milyonlar söylüyor da
olsa, yanlış yanlıştır. Buna “fikir birliği” ile oluşturulmuş “gerçeklik” diyebiliriz. Hatta buna daha
da doğru bir ifade kullanıp “ağız birliği ile oluşuvermiş gerçek” demek daha da yerinde olabilir.
Daha da açalım dersek; gerçek olmayan veya hatta var dahi olmayan bir bilgi, önce ufak bir
grubun, ardından daha büyük kitlelerin dile getirmesi ile tekrarlanıyor da tekrarlanıyor, büyüyor
da büyüyor. Bir süre sonra da konuya tamamen yabancı yeni bireyler için, yeni bir “gerçeklik”
olarak algılanır oluyor. Bir safsata, sırf onu milyonlar dile getirdi diye “konsensüs yolu ile
imal edilmiş yeni gerçek” halini alıveriyor.
Marka iletişiminde yeni çağ
Bir dönem geçerli olan iletişim paradigmaları ve bundan türemiş kurallar da -bugün her ne
kadar milyonlar ve bazı mecralar sektörleri aksine ikna edebilmek için var güçleriyle uğraşıyor
olsalar da- o kurallar artık yok..
Bugün bir markanın bir ya da birkaç ürününü potansiyel alıcılarına ulaştırabilmesi için ihtiyaç
duyduğu arena, onbinlerin, yüz binlerin ya da milyonların yan yana saf tuttuğu mecralar değil.
Tam tersine markaların nitelikli, odaklı ve hatta olabildiğince daraltılmış bir hüzmeden dünyaya
bakan keskin ve net mecralara ihtiyaç. Klasik cümleyi hepimiz biliyoruz. “Gazeteler bitti, televizyon
bitti, radyolar bitti vs vs…” Fakat, açıkçası nitelikli iletişim arayışındaki markalar için bugün
artık YouTube, Facebook, Instagram dahi bitti…Maalesef gerçek bu.
Aşırı İdealize, Aşırı Stilize Hayatlar
Görsellik denen şey aslında bizim ve yaptıklarımızın en zehirli katmanı. Meram ve öz açısından
en “telmaşa” şeyler, olaylar, durumlar dahi, göze güzel göründüğü, abartılı biçimde stilize,
idealize ve estetize edilebildiği sürece makbul/muteber muamelesi görüyor. Ve ne mutlu ki bu
imkan podcast dünyasında yok. Bir podcast içerisinde abartılı biçimde estetize edebileceğiniz
yegane şey sadece kendi sesiniz. Ki bunu da büyük bir ihtimalle başta siz istemeyeceksinizdir.
Dolayısıyla podcast, yalın bir içerik biçimi olarak göze çarpıyor. Ve tam da bu, markalar için
“mesaj kakafonisinden” kendilerini sıyırmak ve kurtarmak için bir “çıkış bileti” olabilir.
Dingin, makul ve gerçekten strateji eksenli düşünebilen markalar, “normal şartlar altında”
podcastlere yatırım yapmayı, herkesten daha fazla istiyor olmalılar.
Marka yatırımları başladı
Nitekim ne mutlu ki, bunu isteyen ve hatta uygulayan markalar da var.
Geçtiğimiz haftalar içerisinde, Podfresh ve GarantiBBVA işbirliğinde Kodluyoruz - Achemist

Podcast adlı yeni bir podcast yayına başladı. Bu konuya dair yeterince bilgiyi zaten Podio-
Mag’in Kasım sayısında okuyor olacaksınız. Bu, bir markanın bütçe ayırarak kendi dikeyindeki
bir ya da birden fazla temaya uyan söylemleri içeren bir podcast yapımını, alanında uzman
bir podcast ajansına ürettirdiği -benim takip edebildiğim kadarıyla- ilk ya da belki başlıca yerel
örnek.
Elbette bu örneğin benzeri ya da daha gelişmişi nice örnekler yavaş yavaş karşımıza çıkmaya
başlayacak. Markalar, nitelikli içerik üreten, sesiyle, hitabetiyle, hissi olarak “oturuşu kalkışı”
ile karşısındakine “güven” hissini geçirebilen podcast yapımcıları ve/veya yayıncıları ile benzer
işbirliklerine gitmeye başlayacaklar.
Kendim de bir podcast yapımı ve yayıncısı olmam nedeniyle, amacı başka olan bu yazım
içerisinde spesifik marka adı anmaktan etik gerekçelerle geri duruyor olsam da şu kadarını
belirteyim ki yapmakta olduğum Servus adlı uzun format söyleşi podcastime, kafamda marka
karakteri olarak birebir uyan iki üç aday belirledim. Bunu yaparken temel kriter ise hep şu
oldu: Ürettiğim içeriğin duruşu ya da bu içeriği aktaran “ses, karakter” olarak benim duruşum,
aklımdan geçen o falanca markanın duruşu ile örtüşüyor mu? Buna samimi cevap vermek çok
önemli zira uyuşmama halinde yaptığınız şey “boş hayal kurmanın” ötesinde bir şey olmayacak.
İhtiyacınız olan şey, tüm podcast şovunuzun bir sponsora kavuşması, seçilmiş bazı ya da tüm
bölümlerin içerisinde belirlenmiş reklam alanlarında (örneğin bölümün başında, ortasında ya
da sonunda) bir veya daha fazla markanın reklam spotlarının çalması olabilir. Üçüncü ve yukarıda
bahsettiğim GarantiBBVA ve Podfresh işbirliğine en yakın seçenek ise, “paid content”
yani ücretli içerik üretimi modeli olabilir ki bu ilk iki modele kıyasla hem çok daha emek yoğun
hem de daha fazla zaman gerektirecek bir modeldir
Yakınlaşan Dünyaların Savaşı Çıkar mı?
Podcast üreten, yayan ve temsil eden dünya ile markaları temsilen iletişim-medya planlama-medya
satın alma ajansları dünyası birbirlerine yaklaşıyor ve bunun emareleri ortada. Bu
yakınlaşma ayrıca yerinde ve iyi de bir şey. Peki şimdilik birbirine yaklaşıyor olarak görünen bu
iki dünya, aradaki mesafe azaldıkça artan hızlarını kontrol edemeyip işi bir çarpışmaya doğru
götürür mü?
Ne demek istiyorum?
Bir süre sonra, hemen her alanda olduğu gibi sermayeyi elinde tutan taraf, eseri üreten tarafı,
eserini daha farklı üretmek konusunda sıkıştırmaya başlar mı? Bu konu bence yolun başındayken
ilişki yönetiminin tasarlanması ile yönetilebilir. Aksi durumda ise diğer her konuda olduğu
gibi, ekonomik derinliğin az olduğu Türkiye gibi ülkelerde sermaye, yani marka/ajans dünyası,
içerik üreticisinin üzerinde tahakkümünü arttırarak sürdürmeyi içgüdüsel olarak, hatta
kendisi dahi farkında olmaksızın eşyanın tabiatı gereği talep edebilir. Bu ilişkide haklı-haksız,
suçlu-suçsuz aranmaz. Burada yapılması gereken: tüm tarafların açık ve şeffaf biçimde hareket
etmesine elverişli ortamın yaratılması, içerik üretenlerin de yüksek ve nitelikli temsiliyet
ile yekvücut olması, üzerinde düşünülmüş, çalışılmış ilkeler ve kaideler seti ile masaya oturup
kalkması olmalı.
‘Dayanışma ve ortak hedef’ ilkesi altında örgütlenip kurumsallaşan podcast yapımcı ve yayıncılarının,
-her ne kadar “karşı dünya” diyerek karikatürize etmiş olsam da- marka, mecra ve
iletişim dünyası ile kuracağı ilişkiyi de bir “paydaşlık” felsefesine oturtarak, benzer yaklaşımı
onlardan da beklemesi, kendi sektör gelecekleri açısından hayati ve paha biçilemez olacak.
Yani sözün özü, podcast ekosisteminde irili ufaklı bir yerleri tutan her oyuncunun, daha şimdiden
yol yakınken bir nevi “meslek birliği” oluşumuna gitmesi kanımca önemli ve önceliklidir.

HİLMİ ÇALIŞ KULAK ULEMASI
Saymak için insan algısının üzerinde bir zaman kavramına ihtiyaç duyduğumuz dünyanın yaşam çizgisinde hep
geleceğe doğru ilerliyoruz. Bunun yanında bu dev küreyi kaplayan milyarlarca canlı türünden sadece biri olan
biz insanlarsa bu zaman çizgisinin en başından beri varmışız gibi davranıyoruz. O kadar sahiplendik ki bu küreyi,
ona istediğimiz gibi şekil vermeyi de, ondan başka küreleri ele geçirmeyi de hakkımızmış gibi davranmaktan geri
durmuyoruz. Peki bilinen en eski kalıntıları 50 bin yıl öncesine giden primat DNA'lı bu canlı türü bunları nasıl başardı?
Farklı bilim dallarında, farklı uzmanlıklara hakim insanlar tarafından farklı cevaplar arka arkaya sıralanabilir
bu soruya. Benim taraftar olduğum görüş ise anlatmaktan geçiyor.
1966 yılında Alman etnolog Kurt Ranke'nin ortaya attığı bir fikir pek aşina olmadığımız bir açıdan insanoğluna
bakmamızı sağlıyor. Genetik olarak insanlığı farklı dönemleri başarabildikleri ile tanımlanır. Örneğin ayakta durabilmeyi
başaran insan “Homo Erectus”, günümüzde yaşayan düşünebilen insan ise “Homo Sapiens”. Ranke bu
sıralamaya bir halka daha ekleyerek bir adım daha öteye götürür. “Homo Narrans” adını verir bu yeni buluşuna.
Yani “anlatan insan”. Masallar konusunda derin araştırmalar yapan Ranke, bu anlatılan masalların odak noktasının
insan olduğunu ve korktuğu ve anlamaya çalıştığı şeyleri, kendinden önce yaşayan insanların tecrübelerini
de kullanarak kendinden sonrakine anlatmaya başlar. Anlatmak kendi varlığının da bir kanıtıdır. Duvarlara el
izlerini bırakarak da anlatır, resim çizerek de anlatır. Mitlerle de anlatır, semavi dinlerin tabularıyla da. Şiirle anlatır,
romanla anlatır, sanatla anlatır, anlatır, anlatır. Ve insan anlattık sıra kaçınılmaz bir son olan ölümü de alt edeceğine
inanır. Homo sapiens'e gelene kadar geçen süreçte hayvan bedenine sığdırdığı ruhuyla insan, ortaya koyduğu
tüm başarıların arkasında işte bu sır vardır. Bana insanlığın başından bu yana değişmeyen şeyler nedir diye
sorarsanız cevabım üçtür; yemek, nefes almak ve anlatmak.
Şehirlerin daha da kalabalıklaştığı ve kendi özel alanımıza itildiğimiz bu yüzyılda da durum aynı. Herkes ya anlatmak
istiyor ya da anlatılanı dinlemek. Güzel olan 3. millenium buna oldukça fazla seçenekle imkan sunuyor.
İşte asıl mevzunun etrafında döndüğü podcast de insanın ilk dönemlerinden bu yana taşıdığı bir mirasın şekil
değiştirmiş halidir. Her gün binlerce podcast yayıncısı, milyonlarca saat sürecek yayın yapabiliyorsa hissettikleri
ama tam olarak anlamlandıramadıkları bu içgüdüyle hareket ettiklerindendir.
Podcast yayıncılığı haricinde hali hazırda mesleğim olan turist rehberliğini de belki bu yüzden tercih etmiştim.
Gün içinde yaklaşık sekiz ila on saat arasında bir süre içinde ve bir tur programı dahilinde bir şeyler anlatabilmek...
Geçmişi, bugün ile bağlantısı, bizi ne şekilde etkilediği, gidilen yerin dağı, taşı, suyu ağacı artık her ne varsa
hep anlatmak istedim ama yetmedi. Hep daha fazlasını anlatmak istedim ve bu isteğim neticesinde karşıma
podcast camiası çıktı. Bu mecra bana daha fazla olanak sağladı. Mekana bağlı olmadan, hava şartlarından etkilenmeden,
açlık-tokluk demeden ve bir de anlatılamayan hikayelerin hakkını verme olanağı tabii ki. Bizim rehber
camiası meraklıdır. Araştırmayı ve bilgisinin üzerine daha da eklemeyi çok sever. Biriken bu bilgiyi de anlatmaktan
zevk alır. Tek kriter iyi bir dinleyicidir bu alışverişte. Zerdüşt'ün yakındığı gibi 'beni dinlemiyorlar, ben bu kulaklara
uygun ağız değilim'. Podcastlerin bana verdiği en büyük nimet de işte bu oldu. Kendi kulaklarımı buldum ve
istediğim şeyin ulemalığını yapmaya başladım. Salgın anlattım, biyografi anlattım, mimari anlattım. Daha da var
anlatacaklarım. Anlatılan hikayelerin omuzları üstünde yükselen İstanbul ve imparatorluk geleneğinin ekonomisi
ve bunun kenti nasıl şekillendirdiği var.
Örneğin şehrin en eski merkezi olan Haliç Kıyılarında küçük bir gezinti yapsanız ne hikayeler çıkar anlatılacak. Kurulduğu
günden beri insan kalabalığında paranın bir elden diğerine geçtiği bir ticaret geleneği. Ya da karşı kıyıya
bakalım. Pera, Galata, veya Venedikli bir baba ve Rum bir annenin gayrımeşru ilişkisinden dünyaya gelip sonradan
Müslüman olmuş Alvise Giritti'nin anısına koyulan isimle Beyoğlu bize seslenir. Avrupa ticaretinin şekillendiği
önemli bir merkez olan bu nokta, aynı zamanda İstanbul'da, Venediklilerin de paraya yön verdiği bir noktadır.
Sıcak paranın bir şekilde buraya akması zamanla burayı bir finans merkezi haline getirir ve şu meşhur tabirle
'Galata Bankerleri' kendilerine anlatılacak bir hikayede yer bulur. Özellikle 1800'lü yılların ortalarından itibaren, değişen
ekonomik şartlara bağlı olarak Osmanlı Devleti de ihtiyaç duyduğu bankayı burada bulur. Adı Osmanlı ama
sahipleri İngiliz-Fransız ortaklığı olan ilk banka Kırım savaşını takiben kurulur. Uzun soluklu olmaz bu teşebbüs.
1863 yılında adını aldığı Osmanlı Devleti'nin de yönetime dahil olması ile daha güçlü bir yapıya ve bir kimliğe sahip
olan bu girişim ilkinden daha uzun soluklu olur ve hatta Cumhuriyet'e dek uzanır. 1892 yılında da devletin ihtiyaç
duyduğu maddi kaynakları toplayıp büyük rahatlama sağlayan Osmanlı Bankası için, Sultan II. Abdülhamit mimarı
Alexandre Vallaury'yi görevlendirir. Bu ustanın elinden çıkan ikiz binalar hala daha yerlerinde hikayeleri ile beraber
durmaktadır. Doğu ile Batı'nın kesişim noktasında bulunan Osmanlı Başkenti'ne yakışacak şekilde binaların
ön yüzü Neo-klasik yani batılı, Haliç'e bakan yüzü ise Oryantalist yani doğulu süslemelerle taçlandırılır.
Sahip olduğu hikayeleri bize cömertçe sunan İstanbul'un bu güzide iki binasından biri hala daha
TCMB olarak hizmet veriyor. Diğeri ise 1999 yılına kadar faaliyetlerine devam eden Osmanlı Bankası'nın merkez
binası olarak kullanılsa da bu bankanın 2001 yılında Garanti Bankası ile olan evliliğinden sonra müzeye çevrildi ve
kendi hikayelerini hala daha anlatmaya devam ediyor.
Şu kısa yazıda bile bir şeyler anlattım vaktinizi ve ilginizi bir parça çekerek. Çünkü tüm hikayeler sadece insanlar
tarafından anlatılmıyor ama kaynağı her ne olursa olsun hep insanlar için anlatılıyor.
Bu taş devrinde de aynıydı, bugün de aynı. Değişen sadece yol yöntem.

SOTE Podcast
Sergen Deveci
Çok büyük bir ekibimiz yok arkada. Akif ve ben yapıyoruz şu
an. Ben kaydı alıyorum sonra her şeyi Akif hallediyor. Sanatçı
psikolojisinden iyi anlayan bir arkadaş. Bölümlerimizin yayınlanmasında
hiçbir sıkıntı yaşamadık.
Yani işinde de iyi olduğunu belirtmezsem olmaz.
Şu an için SOTE adına her şey güzel gidiyor.

Öncelikle şunu belirtmek istiyorum bu bizim SOTE ile konuk olduğumuz ilk yer. O yüzden
bizim için hep özel kalacaksınız. Bu yolculuğumuzu fark etmiş olmanızdan dolayı da büyük
mutluluk duyuyoruz.
İlk klasik soruyu ben sorayım ve hikayemiz başlasın.
“Nasıl tanıştınız?”
SOTE benim tamamen kendi anlatmak istediklerimin, konuşmak istediklerimin doğrultusunda
oluşan bir podcast programı. Üniversite yıllarımda özel bir radyoda çalışıyordum. Gece yayın
yapıyordum ama o zamanlar örnek aldığım ve dinlediğim radyo programcıları kadar özgür değildim.
Belirli formatların içerisinde ve gelen mesajlar ya da telefonlarla yürüyen bir programdı.
E şimdi ister istemez diğerlerine özeniyorsun, onlar gibi özgür olmak istiyorsun ama kimse
kimseye öyle kolay güvenemiyor. Tabii sonra yollarımız değişti derken radyodan ayrıldım ama
hani bilirsiniz böyle bazı şeyler vardır çok dramatik olmayacağım ama bazı şeyler içinizde kalır
ve hangi köprüden geçerseniz geçin onlar bir şekilde denizi aşarlar. Pandemi döneminde
kendimle çok daha fazla konuştuğumu fark ettim ya da birçok şeyi daha fazla dert ettiğimi.
Hatta ilk bölümü dinleme fırsatınız olursa, reklamımı yapayım hemen (: İlk bölüm “Konuşmazsam
çıldıracaktım” diye başlıyor. Bu sefer e madem kendi kendime yapacağım o halde kendi
istediğim şekilde olsun dedim. Müzik yok, reklam yok, telefon yok… Bunun benim için yarattığı
özgürlük alanını anlatabiliyor muyum? Siz nasıl okursunuz bilemiyorum ama ben şu an
yazarken dudaklarımı ısırıyorum. Seksi bir şeyden bahsetmiyorum tamamen verdiği keyiften
bahsediyorum. O yüzden ben SOTE’yi çok sevdim. İlk başta bölüm dakikaları 20-23 dakika
arasında iken son bölümlere doğru birden kendimi 40 dakika boyunca bir şeyler anlatırken
buldum. Açıkçası birçok işe başlarken kaygılıyımdır. İnsanların sevmesi, beğenmesi konusunda.
Dünyamızı biliyorsunuz. Her şey hakkında hemen yorum yapabiliyoruz ve hiç bilmediğimiz bir
şey olsa bile beğenmiyoruz. Ben açıkçası “Bunları görmezden geliyorum” diyen insanlar kadar
cesur değilim. Sadece kendi sevdiğim bir şeyi devam ettirecek gücü asla kendimde bulamam.
Düşünsenize derdiniz bir şeyler anlatmak, sohbet etmek ama karşınızda kimse yok!
Ne kadar korkunç…
Programda da sık sık belirtiyorum; siz sevin diye yapıyorum çünkü ben çoktan sevdim ama
gerçekten dinleyenlerden çok memnunum. Çok güzel geri dönüşler alıyorum. Şimdiden ilk
sezonumuzda 19 bölüm kaydettik. Bu benim için ciddi bir rakam çünkü çok yeni girdiğimiz bir
mecra. Bu işi yıllardır yapanları da elbette dinliyorum. Herkesin anlatmak istediği ya da aktarmak
istediği başka bir hikâye olması çok güzel. Medya sektörüne birçok insan “kendini keşfetme”
gibi bakıyor olabilir ama podcast ve SOTE benim için kesinlikle kaçış.
Programının ismi oradan geliyor zaten. Sosyal medyada belirli bir kitleye ulaştıysanız eğer bazen
bazı söylemlere daha dikkat etmek gerekiyor. Çünkü seni çok seven birisi senin sevdiğin
bir şeyi sevmeyebilir. Onu kırmak ya da üzmek istemem ama muhakkak benim de kendi derdimi
anlatacağım bir alanım olmalı. İşte SOTE benim ben olduğum yer gibi geliyor bana. İçini
birazcık hikaye biraz da şakalarla süsleyince, bakın gerçekten kendi programım diye söylemiyorum
ama o zaman nasıl geçiyor anlamıyorsunuz. Bana da dinleyenler söylüyor yani ben
onların yalancısıyım.
Çok büyük bir ekibimiz yok arkada. Akif ve ben yapıyoruz şu an. Ben kaydı alıyorum sonra her
şeyi Akif hallediyor. Sanatçı psikolojisinden iyi anlayan bir arkadaş. Bölümlerimizin yayınlanmasında
hiçbir sıkıntı yaşamadık. Yani işinde de iyi olduğunu belirtmezsem olmaz. Şu an için
SOTE adına her şey güzel gidiyor.
Umarım yolculuğumuz güzel olur ve yolumuz hep maviliklere çıkar.

* Bu yazı Oğuz Bakır tarafından "How to Craft Compelling Podcast Episode Titles" başlıklı yazıdan derlenmiştir.
DİNLEYİCİLER İÇİN PODCAST
BAŞLIKLARI ÖNEMLİDİR
Oğuz Bakır
Aralarında seçim yapmanız gereken yüzlerce podcast bölüm olduğunu düşünün. Hangi bölümü
dinleyeceğinizi nasıl seçersiniz?
Muhtemelen, yapacağınız seçimde bölüm başlıkları oldukça büyük bir etkiye neden olacaktır.
Bu nedenle, başlıklarınızın dinleyicilerinizin ilgisini çekecek olması çokça önemlidir.
İyi bir başlık, insanların bir bölümden tam olarak ne bekleyeceğini bir bakışta anlamasını sağlar.
İdeal olarak, potansiyel dinleyicileri görür görmez içine çekmesini istersiniz. Ancak, yalnıltıcı,
tık tuzağı olan başlıklardan uzak durmalısız. Elbette, sözlemesi her zaman yapmasından
daha kolaydır.
O zaman bu başlıkları nasıl daha ilgi çekici hale getirebileceğinizi şöyle sıralayabiliriz:
CLICKBAIT BAŞLIKLAR KULLANMAYIN
Elbette, bölümlerinizin başlıklarını insanların ilgisini çekmek için sansasyonel bir şekilde yazabilirsiniz.
Ancak, clickbait ya da gerçekçi olmayan başlıklar kullanmamalısınız.
Sadık bir dinleyici kitlesi oluşturmak istiyorsanız, onların güvenini kazanmanız gerekecektir ve
clickbait başlıklar olası sadık dinleyicilerinizi direkt olarak yok edecektir. Bölüm başlıklarınızın
vaat ettiklerini yerine getirmezseniz dinleyiciler size hemen sahtekar olarak nitelendirecek ve
podcastinizi bird aha dinlemeyecektir.
Podcast bölümünüzün en heyecan verici yerini
seçip başlığınıza taşıyabilirsiniz. Ama bölüm adınızı
“Şimdiye kadarki en utanç anım!” deyip, sonrasında
bu konuyla ilgili belirsizlik olursa, işte bu
clickbait bir başlık olacaktır. Başlıklarınızı, dinleyicilerin
tam olarak ne dinleyeceği hakkında gerçek
bir fikir vermek için kullanmak oldukça önemlidir.
ANAHTAR KELİMELER EN İYİ ARKADAŞINIZDIR
Bir dinleyici, sizin de içinde olduğu kategorideki bir içeriği arıyorsa, sizin podcatinizi bulması
için olabildiğince bölüm başlığınız ile ilgili anahtar kelimeler kullanmalısınız.

Burada, kendinizi hedef dinleyicilerinizin yerine koyun. Podcatinizi bulmak için nasıl arama
yapacaklar? Hangi kelimeleri kullanmalılar? Bu, “Amerika’da beyaz ayrıcalığı” ya da “COVID-19
sırasında flört ve ilişkiler” gibi her şey olabilir.
CLICKBAIT BAŞLIKLAR KULLANMAYIN
Elbette, bölümlerinizin başlıklarını insanların ilgisini çekmek için sansasyonel bir şekilde yazabilirsiniz.
Ancak, clickbait ya da gerçekçi olmayan başlıklar kullanmamalısınız.
Sadık bir dinleyici kitlesi oluşturmak istiyorsanız, onların güvenini kazanmanız gerekecektir ve
clickbait başlıklar olası sadık dinleyicilerinizi direkt olarak yok edecektir. Bölüm başlıklarınızın
vaat ettiklerini yerine getirmezseniz dinleyiciler size hemen sahtekar olarak nitelendirecek ve
podcastinizi bird aha dinlemeyecektir.
Apple Podcasts ve Spotify gibi uygulamar, insanların bir şeyler aradığı zaman hepsini ayrı
ayrı gösteriyor. Dolayısıyla, bunun gibi anahtar kelimeler SEO stratejiniz için harika olacaktır.
Ancak daha insani bir düzeyde, başlıklarınızı da okunaklı hale getirecektir. Eğer insanlar podcast
uygulamalarında arama yaparken, onlara kaliteli bir başlık sunarsanız, onlar da podcastinizin
kendileri için uygun olup olmayacağını anlayacaktır.
BAŞLIKLARINIZI İLGİ ÇEKİCİ HALE GETİRİN
Elbette podcastinize dair ilk izlenimler her zaman oldukça önemlidir. Ancak, başlıklarınızı podcastinizin
tonuna uygun seçmelisiniz. Örneğin, komedi kategorisinde bir yayın yapıyorsanız
ciddi ya da akademik bir başlık kullanmanız, dinleyicilerin pek de ilgisini çekmeyecektir. Ayrıca,
program kaydı öncesinde bölüm başlıklarınızı planlamalısınız. Halihazırda aklınızda bir başlık
olması, kayıt sırasında nasıl bir yol izleyeceğinize de yardımcı olacaktır.
BÖLÜM BAŞLIKLARI NE KADAR UZUN OLMALIDIR?
Bölüm başlıklarınız olabildiğince kısa olmalıdır. Hatta mümkünse
60 karakter kuralına uymanız gerekmektedir. Seçenekleri
gözden geçiren insanların çok da sabrı olmayabilir.
Başlığınız onlar için bir şey ifade etmezse direkt olarak
başka bir yayına geçeceklerdir. O yüzden, başlıklarınızı hızlı
ve kolay okunur yapmalısınız.
Çok fazla karakter içeren başlıklar, podcast dinleme uygulamalarında
'kırpılabilir'. Kırpılan bölümün nereden olduğu,
uygulamalara ve cihazlara bağlıdır.

Kim Ki Bu
Kimiz Ki Biz?
Kimiz Ki Biz, Podfresh bünyesinde yayın yapan ve kendilerini “sohbetinden keyif alan iki arkadaşın
(Çağatay ve Rafet) hem ciddi hem geyik konularda farklı görüşlerini ifade ettikleri ve “kimiz ki biz ya”
diyerek bir karara varamadıkları bir sohbet muhabbet podcast kanalı” olarak tanımlayan bir yayın. Bugün,
Kimiz Ki Biz’in Kim’leri Çağatay ve Rafet, Kimiz Ki Biz’in hikayesini anlatacak. Söz onlarda.
1) Kimiz Ki Biz, Nasıl ve Neden Ortaya Çıktı?
Rafet: Çağatay ile 5-6 senelik bir arkadaşlığımız var. Bunun 3 senesi aynı ekipte 1 senesi ise aynı
ofiste yan yana masalarda geçti. Muhabbetimiz, sohbetimiz tüm bu dönemlerde gitgide daha keyifli
bir hal almaya başlamıştı. Çevremizdeki dostlarımız enerjimizin uyumundan bahsediyorlardı. Uzunca
bir süre “Bunu nasıl değerlendiririz?” sorusuna cevap aradık. Video içerik planlarımız oldu, başka başka
mecraları düşündük fakat profesyonel yaşantımız da bir noktada bizi frenliyordu.
Pandemi döneminin de başlamasıyla bunu değerlendirilebilir bir fırsat olarak gördük ve podcast
yapmaya karar verdik. Bu noktada araştırmalara başladık, Podfresh’in kurucu ortakları Uraz, İlkan ve
Aykut’un eğitimler katıldık. İkimiz de uzun süreler farklı farklı mecra ve markalara çeşitli içerikler ürettik.
Artık kendimize de bir şeyler üretmenin vakti geldi diye düşünüyorduk. Düşüncelerimi ve fikirlerimi
ifade etmeyi her zaman sevmişimdir. Podcast içerikleri üretmenin de yaratıcılığımın bu kısmındaki boşluğu
ideal şekilde doldurabileceğini düşündüm. Çağatay da, Podfresh Daily’de konuk olduğu bölümde
bu hikayeyi kendi açısından ele almıştı.
2) Kimiz Ki Biz’de Bir Bölüm Nasıl Ortaya Çıkıyor, Neler Konuşuyorsunuz?
Çağatay: Mikrofon sırası şimdi bende. Maalesef öyle ders niteliğinde bir hazırlık evremiz olmuyor bölüm
öncesinde. Özet olarak üç tarz Kimiz Ki Biz bölümü olduğunu söyleyebilirim. İlkinde ağırlıklı olarak
kendi hayatlarımızdan hikayeler sunduğumuz daha kişisel bölümler; ikinci türde bir konu hakkında (dijital
ve reklam dünyası, oyunlar vb) farklı görüşlerimizi konuştuğumuz ve sürekli birbirimizi inkar ettiğimiz
bölümler; son olarak da gündemle ilgili bazen yorum bazen de bilgilendirici özel bölümler kaydediyoruz.
Kayda girmeden önce genel olarak anahtar kelimelerle kendimize küçük notlar alıyoruz. Burada ben
Evernote’çuyum, Rafet ise Uraz Kaspar’ın önerisi üzerine Notion üzerinden ilerliyor. Kişisel konuların
ağırlıklı olduğu bölümlerde, doğaçlamaya ve hikaye anlatımına özen gösteriyoruz. Bilgi vermenin
önemli olduğu bölümlerde ise okumalar yapıp kaynaklar göstermeyi tercih ediyoruz. Bir Vikipedik
Şeyler değiliz ama sonuçta Kimiz Ki Biz di mi?
3) Kayıt sonrasında işler nasıl ilerliyor?
Rafet: Burada önce ben devreye giriyorum. Online olarak kaydettiğimiz bölümü Adobe Auditon üzerinden
editlemeye başlıyorum. Düzenleme, kesme-biçme, jingle eklemelerini burada yapıp pası Çağatay’a
atıyorum.
Çağatay: Rafet’in sağ kanattan ortaladığı topu göğsümde yumuşatıp dinlemesini yapıyorum ve final
haline karar veriyoruz. Hosting sistemi olarak kullandığımız Megaphone üzerine bölümü yükleyip bölüm
açıklamasını yazdıktan sonra gün içinde en fazla zaman geçirdiğim sitelerden birisi olan Canva’ya
yolculuğa geçiyorum. Sosyal medya üzerinde paylaşılacak görseli tamamladıktan sonra Hootsuite
isimli sosyal medya paylaşım aracına geçiyorum. Sosyal medya postunun zamanlamasını yaptıktan
sonra işin artık dinleyici yorumlarını bekleme aşamasına geçiyoruz.

4) Dijital Dünyanın İçinden Podcastin Bugününü ve Yarınını Nasıl Görüyorsunuz?
Rafet: Çağatay’la birlikte uzun zamandır Podcast dinler ve birbirimizle paylaşırız. Uzunca bir zamandır
da aramızda Podcastlerin hem globalde hem de ülkemizde nasıl ilerlemeler kaydettiğine dair bir
muhabbet vardı. “BU YIL MOBİLİN YILI ABİ!” gibi şakaları da bu minvalde değiştirir, takılırdık birbirimize.
Bugün için artık ülkemizde podcast ekosisteminin emekleme dönemini aşmaya bağladığını düşünüyorum.
Artık hem yayıncılar hem de dinleyiciler ayakları yere basar bir vaziyette bu ekosistemdeler.
Çağatay: Otuz bölüme yaklaşan podcast maceramızda oldukça az kurduğum bir cümleyi kuracağım
izninizle, “Rafet, sana katılıyorum.”. Podcast Reklamcılığı Dosyası’nda da karşıma çıkan sonuçlar,
Türkiye’nin podcast alanında en hızlı büyüme yaşayan ülkelerden birisi olduğunu gösteriyor. Pandemi
sebebiyle başlarda dijital dünyada artan üretim, tüketilme konusunda biraz yalpalasa da evde geçirilen
günlere değer katmak isteyen kullanıcılar podcasti keşfetti. Uzun yıllardır tüketen bizler için de yeni
seçenekler ortaya çıktı. Yarın, bu dünyanın daha sağlam temellerle ilerleyen ve kendi influencerlarını,
markalarını yaratacak bir sistem olacağını düşünüyorum. 2010’ların başında YouTube’da içerik üretmek
ne kadar öncü bir adımsa bu dönemde podcast üretimine başlamanın önemli olduğunu düşünüyorum.
Hatta bu söylemimi bir tık öteye götürüp “bugün podcast yapmaya başlamak, 70’lerde Beylikdüzü’nden
arsa almakla eşdeğer” diyorum.
5) Hangi Podcast Yayınlarını Takip Ediyorsunuz?
Çağatay: Bu sefer ben başlayayım. Podfresh ailesinin her üyesini en az birer bölüm dinlemişliğim
vardır. Kaçırmadığım ve yeni bölümünü iple çektiğim yayınları düşündüğümde ilk olarak Vikipedik
Şeyler, Kellerin Savaşı, ShortCAST, Verizekalılar, Kodluyoruz – Alchemist Podcast, Servus yayınlarını
sayabilirim. Podfresh reklamı yapıyor gibi olacak ama güne, Podfresh Daily’de, Aykut İbrişim ve Uraz
Kaspar’ın her gün podcastle ilgili yaptıkları konuşmaları dinlemek güzel geliyor. Özellikle seslerindeki
enerji ve girişteki telefon zili uyandırma servisi olarak da oldukça iş görüyor. Onun dışında sıkı takip
ettiğim Socrates Podcasts’te yer alan Socrates FC, bir podcast tarihi efsanesi olan Potacast, bizim de
takipçimiz olan (Twitter’da öyle en azından) Sinan Güler’le Soyunma Odası, dinlemekten keyif aldığım
yayınlardan. Rafet’in de söyleyeceğini tahmin ettiğim, sevgili Şimal’in hazırladığı fakat bir süredir sesini
duyamadığım Montalk, sevdiğim yayınlar arasında yer alıyor. Son olarak, ilk başlarda reklamcılıkla ilgili
dinlediğim ve hala takip ettiğim The Accidential Creative, çevreme tavsiye ettiğim bir program. Şimdi
Rafet’e bağlanıyoruz.
Rafet: Teşekkürler Çağatay. Bende durum şöyle, yerli ve yabancı birçok podcasti takip etmeye çalışıyorum.
Kimisi rutin olarak her bölümü yayınlandıktan kısa süre sonra dinliyorum kimisinde ise biriktirip
ilgimi çeken bölümleri dinleme yolunu seçiyorum. Öncelikle tabi Podfresh ailesinin kıymetli podcastlerinden
başlamak lazım; Vikipedik Şeyler, Kellerin Savaşı, Merak Listesi ve Teknolog Baba keyifle dinlediğim
programlardan bazıları. Ara ara açıp birçok podcastten de tadımlamayı severim. Bunun yanında
Çağatay gibi, tam anlamı ile rutin haline getirdiğim Podfresh Daily’ de hem Podcast ekosistemine
hakimiyetimi arttırmak hem de yeni şeyler keşfetmek için kaçırmadığım bir program. Arkadaşlarım tarafından
üretilen podcastler de var; Basecast ve Montalk her ne kadar zaman zaman ara verseler de
mutlaka yeni bölümünü takip ettiğim programlar. Geek’liğimi besleyen Pens & Pixels Popcast’i büyük
bir keyifle takip ediyorum.
6) Sizi Daha Sık Buralarda Görecek Miyiz?
Çağatay: Rafet’le giriş yapmıştık, benimle son verelim. Evet efendim, artık yalnızca podcast platformlarında
değil, çeşitli mecralarda da karşınıza çıkacağız. Bundan sonra her ay PodioMag’de, o ay ne konuştuk,
ek olarak ne söylemek istiyoruz ve sonraki ay neler olacak gibi konulardan oluşan yazılarımız
olacak. Bölüm 0.1 Güncellemesi bölümümüzde konuştuğumuz gibi farklı kanallarda bizi görebilirsiniz.
Beklemede kalın!

onur uğur duyulmazlık iksiri
21.yüzyıl “görünürlük” yüzyılı.
Gözden kaçmak, dijital ayak izleri bırakmamak neredeyse imkansız… Saklayacak bir kusurumuz
varsa 21.yüzyılda yaşamak büyük bir dezavantaj ancak görünmek istiyorsak büyük bir
nimet. İş hayatındaki başarılarımız için LinkedIn, Kürk Montolu Madonna okuduğumuzu bildirmek
için Instagram, 280 karakterle aklımıza gelen her konuda yorum yapmak için Twitter var.
Bir anda kaybolmak istesek görünmezlik iksirinden başka kullanabileceğimiz hiç bir metot yok.
Markalar da bunun farkında. Alışılagelmiş kanallar yerine görünürlüğün ürün olarak sunulduğu
mecralara yatırım yapıyorlar. Tüketicilerinin eleştiri ya da övgülerini bu kanallarda yönetmeye
çalışıyorlar. Üretim hatası olduğu savıyla ekşimiş yoğurdu aldığımız yere iade etmiyoruz
mesela. Önce resmini çekip markayı etiketleyip paylaşımını yapıyoruz. Biz yandıysak başkası
yanmasın diyoruz. Artık övgü ya da yergimiz etrafımızı etkileyebildiğimiz ölçüde derecelendiriliyor.
Diğer taraftan markalar etkileşimlerle büyüyor. Sosyal sorumluluk projeleri veya yaptıkları
eğitim destekleri müşterisi ile arasındaki buzları kırıyor. Bir ulusal kanala reklam vermektense
bir influencer kullanmak ya da hashtag çalışması yapmak çok daha düşük maliyetli ve içten.
Televizyonda izlediğimiz reklamlar artık o kadar da samimi gelmiyor değil mi? Hem birey hem
marka bazında hayatın normal akışındaki görünürlüğü daha bizden, daha çıkarsız algılıyoruz.
İşte tam olarak bu alanda işler karışıyor.
Kanadalı iletişim kuramcısı Marshall McLuhan 1960’lı yıllarda yaptığı çalışmalarla iletişim kanallarına
farklı bir bakış açısıyla bakmamızı sağladı. Kellerin Savaşı Podcast’in 12. Bölümünde “İnsanımız
telesekretere konuşur mu, konuşmaz mı?” konusunu tartışırken McLuhan’a küçük bir
göz kırpmıştık. İletişim bilimci “medium is the message” önermesiyle bizleri “içerik” kavramını
sorgulamaya yöneltmişti. Ne söylediğimizin değil nerede söylediğimizin öneminin altını çizmişti.
Burada küçük bir ek bilgi; McLuhan o yıllarda internet gibi yapıların dünyayı nasıl etkileyeceğine
dair oldukça başarılı öngörülerde bulunmuştur. “Medium is the message” yani araç
mesajdır teorisi içeriklerin önemsizliği üzerine bir önerme değil. İçerik elbette ki çok önemli
ancak içeriğin sunulduğu ortam çok daha önemli… Radyoda iletilen bir mesaj ile televizyonda
izlenilen bir mesajın kitleler üzerinde aynı etkiye sahip olmadığı kanıtlanmış bir gerçek.
Bunu daha anlaşılabilir hale getirmek için hepimizin mutlaka yaşadığı bir örneği hatırlayabiliriz.
Radyoda tam sizin için yapılmış bir şarkı var ve hemen müzik listenize eklemek istiyorsunuz.
Uygulamalardan gelişi güzel bir şekilde şarkıyı bulup listenize atıyorsunuz. Sonra bir daha
dinlemek istediğinizde şarkının klibini açıyorsunuz ve tombala. Şarkıyı bu kişi mi söylemiş? Kafanızdaki
gibi değil aslında. Ya daha yukarıda ya da daha aşağıda bir lezzetle dinliyorsunuz.
Hatta dinlediğinizde kadın olarak kafanızda canlanan sanatçı erkek çıkabiliyor. Demek ki müzik
cinsiyetler üstüdür diye düşünüyorsunuz. Günlük yaşantımızda küçük bir zaman aralığında
karşılaştığımız bir şarkı bile mesajın iletildiği kanal ile kafalarımızda şekilleniyor. Öyleyse görünürlük
peşinde olduğumuz 21.yüzyılda artık duyulmak da hayati önem taşıyor. Cümlelerimizi
karşımızdakinin hayal gücüyle birleştirmek, sesle verilen mesajımızı dinleyenin kafasındaki
şekliyle sunmak bizi yakınlaştırıyor. Dinlediğim yayınlarda konuşanın mimiklerini düşünüyorum,
anlattığı ciddi işlerde kaşlarını çattığını, eğlenceli içeriklerde çok eğlendiklerini hayal ediyorum.
Sırf bu sebeple radyo programlarının canlı instagram yayınlarını asla açmıyorum. Kafamda
küçücük bir masanın çevresinde, her yer kablolarla çevrilmiş şekilde bir mikrofon arkasında
değiller çünkü. Evimin salonunda oturuyorlar, onlara değil onlarla gülüyorum.
Görünmemek için görünmezlik iksiri konusunda ısrarcıyım. Yayıncılar ve markalar için ise şimdilik
bir duyulmazlık iksiri gerekmiyor. Sesli yayınlar her ne kadar revaçtaymış gibi görünse de
pazar halen çok bakir. Ama daha fazla duyulmak istiyorsak yapacaklarımız var. Çünkü sesli
mecralar evrimleşiyor. Podcast denilen RSS kodlarının etrafında bambaşka bir iletişim ağı her
geçen gün önem kazanıyor. Uyumak üzereyken dinlenilen bir podcastin mesajı iletme yetisi
neredeyse yüksek maliyetli reklamların önüne geçmekte. Zamanın kısıtlılığı karşısında birden
fazla konu başlığında çoklu görev halindeyken ulaştığımız sesli yayınlar bize sunulan reklamlar
değil bilincimizin bir parçası olmakta. Dinlediğimiz kişinin sesi ve hayalimizde yarattığımız
imaj öylesine birleşiyor ki artık karar alma süreçlerimiz kesişiyor. Görünürlüğün yanında duyulurluk
kavramı kollarını bireylere ve markalara açıyor. Heyecan dolu bir hızda podcast habitatı
genişliyor, hayatlarımızı yaşayış şeklimiz muazzam bir çeşitliliğe sahip oluyor.

Merhaba!
Çiğdem Öztabak
Podcaster I Head of Business
Development Podfresh.co
Her zaman öğrenecek yeni bir şeyler vardır
bir Vikipedik Şeyler mottosudur :)
Ben de hem Vikipedik Şeyler podcast’imin iki haftada bir
yayınlanan bölümlerini bu sayıdan itibaren dergiye taşıyorum
hem de siz tatlı podcast meraklılarına bilim, teknoloji
ve kültür ekseninde mini haberler veriyorum. Umarım
konular ilginizi çeker, yorum ve önerilerinizi beklerim.
Ülke sınırları içinde bir yapay zeka tarafından
yapılmış ilk podcast’i kaydetmiş olabilirim.
Articoolo adlı bir platformdan faydalanarak yapay zeka hakkında bir makale ürettim. Articoolo’nun
özelliği özgün içerik yazabilmek, siz de blog’larınız hatta podcast’leriniz için faydalanabilirsiniz.
Kendisine 2,3 kelime veriyorsunuz ve hoop size özgün bir içerik üretiyor. Türkçe dil
desteği yok şimdilik, İngilizce üretip üzerinde biraz düzeltme yapmanız gerekiyor.
Ben de yeni Vikipedik Şeyler bölümümde, yapay zeka tarihinden ve son gelişmelerden bahsettim.
Yapay zeka teknolojisi ile insanın yarışını aslında yine insanlar başlattı. Ünlü satranç dehası
ve dünya şampiyona Gary Kasparov’u yenen IBM’in Deep Blue bilgisayarından sonra, Google
Deepmind tarafından geliştirilen Alpha-go GO oyununu öğrenen ve oynanan bir yapay zekaydı
ve Go oyununu dünyada en iyi oynayan kişi Lee Sedol’a karşı Ekim 2015‘de kazanmıştı.
İnsanlar Go tahtasında kaybetti peki ya gerçek dünyada?
Yapay zeka ile ilgili makinelerin okuyabildiklerini ama okuduklarını gerçekte anlamadıklarını
iddia ediyorlar. Ancak bilgisayarlar yakın zamanda insan türünün yazmış olduğu her şeyi okumuş
olacaklar. Bu da makinelere
insanoğlundan daha öteye bakma yeteneğini verecek gibi duruyor.
Aslında şöyle düşünün; bu gezegen üzerindeki tüm başarımız benzersiz zekamıza dayanıyor.
Eğer daha fazla zekaya sahip olsaydık yapabileceklerimizin de sınırı yok gibi görünüyor.
Burada soru şu; neden bazılarımız Stephen Hawking, Bill Gates ve Elon Musk gibi dahiler bile
dahil, yapay zekanın insan türünün sonunu getirebileceğini düşünüyor? Sadece onlar da
değil, bizzat yapay zeka ve bilgisayar biliminin babası diyebileceğimiz, insan ile yapay zekayı
birbirinden ayırt etmek için bir test bile icat eden ve bu teste ismini veren Alan Turing de aynı
fikirde;
Endişesini aynen şöyle dile getirmiş. “Makineleri itaatkar bir pozisyonda tutabilsek bile, örneğin
güç ünitelerini stratejik anlarda kapatarak, insan türü olarak bizler çok aşağılanmış hissedeceğiz.”
Devamını öğrenmek isteyenleri bölüme davet ediyorum. :)

gözden kaçmasın köşesi
Netflix’in Ekim dizisi Queen’s Gambit
Bir dizi önerisi ile karşınızdayım ve bu dizi
sonrası da yeni bir Vikipedik Şeyler bölümü
geliyor. Konumuz : SATRANÇ
Soğuk Savaş zamanında geçen ve karakterin
yetişkinliğe geçiş evresine odaklanan bu
dizi dahiliğin; Beth Harmon adındaki oldukça
yetenekli bir satranç oyuncusunun kırılgan
ama bir o kadar da özgüvenli hayatına odaklanıyor.
Bir solukta bitirmek isteyeceğinize eminim.
Özellikle sinematografisi ve prodüksiyon
tasarımı ile de dikkat çekiyor çünkü hem
kitaptan uyarlayan hem de yöneten aslında
bildik bir isim olan Scott Frank. Kendisi Azınlık
Raporu, Godless ve Logan gibi yapımların da
yönetmeni ve 2 Oscar adaylığı bulunuyor.
Ayrıca bu dizi için gerçek oyunculardan
danışmanlık almışlar. Bunlardan biri de dünya
satranç şampiyona ve ilk yapay zekaya
yenilen Gary Kasparov. (Gerçi yapay zekaya
yenilişinde hala şüpheleri var.)
Oyuncuların dizideki tüm satranç oynadıkları
sahnelerde, oyun açılışları, oyun kazanma
taktikleri gerçek. Amerikalıların şu film olsa
bile gerçekten role girmeleri için her şeyi
öğrenmeleri şansını çok kıskanıyorum. Filmde
oynuyorum ayağına hiç birimizin vakti, parası
yetmeyecek şeyleri deneyimleme fırsatları
olmuyormuş gibi, bir de gidip en usta isimlerden
öğreniyorlar!
Queen’s Gambit ismi de aslında bir satranç
terimi. Onu da ve satranç hakkında bir çok
bilgiyi de artık Vikipedik Şeyler’de anlatacağım.
Neden satranç oynamıyoruz biz dedirten,
hemen kendime bir satranç kulubü aratan
bu diziyi şiddetle tavsiye ediyorum.

Yeryüzüne dair bir mecra: “Gezegen”
yakında yayında
P24 öncülüğünde, iklim ve çevre sorunlarını
merkezine alan yeni bir mecra “Gezegen”
Aralık ayı itibariyle yayın hayatına başlıyor.
P24 bünyesinde başta iklim krizi ve çevre
talanı olmak üzere yayın çizgisinde yeryüzünü
merkezine alan yepyeni bir mecrayı
hayata geçiriyoruz: Gezegen. Türkiye’nin
yoğun gündeminde kaybolan yerkürenin
sorunlarını bundan böyle bilgi odaklı bir bakış açısıyla Gezegen’de ele alıyoruz. İnternet adresimiz gezegen24.com
Aralık ayından itibaren yayın hayatına başlıyor, YouTube ve podcast yayınlarıyla da zenginleşiyor.
Gezegen, iklim ve çevre tartışmalarının rutin, “kullan at” bir habercilik anlayışıyla sınırlı kalmaması gerektiği
inancıyla kuruldu. Bir an için bile göz ardı edilemeyecek, yakıcı sorunlara çözüm sunmanın, onları daha iyi
anlamaktan ve anlatmaktan geçtiği inancıyla. Sadece konuşmak, farkındalık yaratmakla yetinmemek, ama
sürekli sormak, konuların köküne inmek, araştırmak, bilgilendirmek, yeri geldiğinde de harekete geçirmek
gerektiği inancıyla. Çünkü gezegen, gündemin gölgesinde kalmaktan çok daha iyisini hak ediyor.
Gezegen öncelikle bir ağ. Türkiye’nin dört bir yanında yaşam alanları için mücadele veren yurttaş hareketlerinin,
STK’ların, medya kuruluşlarının, avukatların, mühendislerin, akademisyenlerin ve çevre konusunda
uzmanlığı olan herkesin buluşabileceği bir platform. Webinarlar vasıtasıyla çevre ile ilgili en can alıcı konuların,
gündemde olsun veya olmasın, masaya yatırılacağı ve çözüm yollarının tartışılacağı, muhataplara söz
veren, onları dinleyen ve seslerini aktaran bir mecra. Aynı zamanda çözüm gazeteciliği anlayışıyla özgün
haberlere yer veren bir internet sitesi. Gezegen, sürdürülebilir yaşam alanlarına erişmek için önce izlediği
konu başlıklarını gündemde tutan, belgeleyen, tartışmalara katma değer kazandıran, çeperleri genişleten
ve fikri takibi ihmal etmeyen bir yayın çizgisi benimsiyor. Bunun için de çevre alanında habercilik deneyimi
olan ya da uzmanlaşmak isteyen gazetecilerle çalışmayı hedefliyor. Araştırmaya dayalı haberciliğin yanı
sıra, yaşam alanlarını koruyan ya da çevre talanı nedeniyle hayatları etkilenen yurttaşların hikâyelerini
aktarmak, beri taraftan teknik ve teknolojik inovasyonlara yer vererek çözüm gazeteciliğinin gelişmesini de
sağlamak Gezegen’in amaçları arasında. Kısaca, yeryüzüne dair her şey Gezegen’de.
İklim ve çevre yayıncılığının nihai gayesi gezegen için değişime katkı sunmak. Bu yüzden Gezegen’de çeşitli
konularda kampanyalar göreceksiniz. Araştırmacı ve sorgulayıcı yayıncılığın sağlayacağı birikimle politika
değişikliği mücadelelerine zaman zaman Gezegen de destek verecek, desteğinizi isteyecek. Daha yaşanabilir
bir ülke ve dünya temennisi taşıyan herkesle birlikte sorunlara daha fazla görünürlük katacak, çözüm
yollarını da yüksek sesle savunacak.
Kasım ayından itibaren Gezegen’in yayın akışı webinar buluşmalarıyla başlayacak. İlk altı
webinar konu başlıklarımız ise şöyle:
1- Çevre politikasızlığı: Talan kültürü, “greenwashing” ve duyarlı alternatifler.
2- Gıdada sansür çabası: Gıda güvenliği ve şeffaflık.
3- Enerji ve Madencilik: Yenilenebilir enerjide son durum, fosil yakıtlar, nükleer hazırlıklar. Maden Kanunu’nda
öngörülen değişiklikler.
4- ÇED raporları: Nedir, nasıl hazırlanır, neden önemlidir? Hazırlama süreci çıkar ilişkilerinden azade mi? Şirketler
ÇED raporlarına karşı nasıl bir tutum izliyorlar?
5- Covid-19 ve iklim: Hava kirliliği ve buna bağlı rahatsızlıklar Covid-19 gelişme riskini artırıyor mu? Tıbbi
atıklarla evsel atıklar ayrıştırılıyor mu? Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de hükümet, ekonominin ıslahı için
kirletici sanayilere desteklerini artıracak mı?
6- Kanal İstanbul ve “mega şantiye” ekonomisi: Kanal İstanbul İstanbul’un geriye kalan yeşil alanlarını nasıl
etkileyecek? Mega şantiye ve yeni konut inşaatına dayalı bir ekonomi anlayışından sürdürülebilir bir ekonomiye
nasıl geçilebilir?
Webinarların yanı sıra Gezegen’in internet sitesi Aralık ayından itibaren özel haberler, video-röportajlar, söyleşilerle
sizlerle. Şimdi dikkatimizi yeryüzünün dertlerine çeviriyoruz.

podiolab.com
podcast haberciliği
Bu sayıdan itibaren PodioMag'de sizler için geçtiğimiz
ayın öne çıkan Podcast haberlerini, Podiolab Özel sayfamızda
sizlere ulaştırmaktan mutluluk duyacağız. Ekipman
tanıtımlarından platform haberlerine, yeni başlayan
program bilgilerinden podcaste dair her şey bu sayfada!
Bu arada unutmayın! En yeni podcast haberleri her gün
Podiolab'in web sitesinde sizleri bekliyor olacak!
Spotify Üçüncü Çeyrek Raporunu Yayınladı
Spotify tarafından yayınlanan üçüncü çeyrek raporuna göre, aylık aktif kullanıcı sayısı 320
milyona, ücretli abone sayısı da 144 milyona yükseldi.
Popüler dijital müzik platformu Spotify, 2020 yılının üçüncü çeyreğine ait finansal raporunu
yayınlandı. Yayınlanan rapor ile beraber Spotify’ın aylık aktif kullanıcı sayısı da belli oldu. Dijital
müzik hizmetinin kullanıcı sayısında geçtiğimiz yıla kıyasla ciddi bir artış yaşandı.
Spotify, 2019 yılının üçüncü çeyreğinde 248 milyon milyon aylık aktif kullanıcı sayısına sahipti.
Bu sayı 2020 yılının ikinci çeyreğinde 299 milyona yükselirken 2020 yılının üçüncü çeyreğinde
ise 320 milyona ulaştı. Açıklanan verilere göre Spotify aylık aktif kullanıcı sayısı yıldan yıla %29
oranında arttı.
Ücretli abonelik (Premium üye) rakamlarına bakıldığında da, Spotify, 2019 yılının üçüncü çeyreğinde
113 milyon ücretli aboneye sahipti. Bu sayı 2020 yılının ikinci çeyreğinde 138 milyona
ulaşırken 2020 yılının üçüncü çeyreğinde ise 144 milyona erişti. Paylaşılan istatistiki bilgilere
göre dünyanın en popüler müzik platformu olan Spotify, ücretli abone sayısı yıldan yılda %27
oranında arttı.
Ayrıca Spotify, 2020 yılının ikinci çeyreğinde yaklaşık olarak 1,5 milyon podcast içeriğine
sahip iken, 2020 yılının üçüncü çeyreğinde 1,9 milyon podcast içeriğine ulaştı. Şirket ayrıca
Spotify kullanıcılarının yüzde 22’sinin bu çeyrekte podcast içerikleri ile önceki çeyreğe kıyasla
daha çok etkileşimde bulunduğunu açıkladı.

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu Podcast yayınlarına başladı
Podcast kültürü kurumsal hayata sirayet etmeye devam ediyor! İstanbul Büyükşehir Belediye
Başkanı Ekrem İmamoğlu, kendi ismi altında yeni bir podcast projesini hayata geçirdi. Bu podcast
serisinde kendisi, iş hayatı ve tecrübeleriyle ilgili konuşan İmamoğlu'nun podcast serisi
ilgi görmeye devam ediyor.
Podiolab'de duyursunu yaptığımız T.C Ticaret Bakanlığı tarafından başlatılan podcast projesi
sonrasında İmamoğlu’nun podcast kanalını hayata geçirmesi ve bunu kişisel olarak duyurması
oldukça dikkat çekici.
Deezer’dan 51 Ülkeye Podcast Erişimi Kararı
Deezer, Apple Podcast ve Spotify’ın podcast alanındaki çalışmaları sonrasında 51 ülkede
daha kullanıcılarına podcast erişimi sunacağını açıkladı.
Deezer tarafından yapılan açıklamada, Avrupa ve Güney Amerika’daki kullanıcılarının artık
podcast’lere erişebilecekleri belirtildi.
32 Avrupa ve 19 Latin Amerika ülkesindeki kullanıcılar artık Deezer uygulamasındaki “Müzik”
sekmesinin yanında bir de “Podcast” sekmesini görecek ve takip ettikleri podcastlere, kişisel
podcast önerilerine erişebilecekler.
Ayrıca, kullanıcıların içeriği konu başlığına göre sıralamasına yardımcı olacak 15 kategori ve
uzmanlık alanına göre kategorize edilmiş çeşitli podcastler sunan bir “Koleksiyonlar” bölümü
de bulunmaktadır. İşlevsellik açısından Deezer, dinleyicilerin bir podcaste geri dönmelerine ve
kaldıkları yerden devam etmelerine olanak tanıyan bir “Devam Ediyor” aracı da ekledi. Kullanıcıların
takip ettikleri podcastler tarafından yayınlanan yeni içeriği takip etmelerine yardımcı
olmak için bir de “En Son Bölümler” bölümü eklendi.

Spotify Lisans Alarak Türkiye’de Temsilcilik Açacak
Geçtiğimiz günlerde yaşanan RTÜK’ün Spotify’ın da aralarında bulunduğu platformların lisans
almadığı takdirde erişim engeli başvurusu kararı sonrasında Spotify’ın RTÜK’ten lisans alacağı
ve Türkiye’de temsilcilik açacağı açıklandı.
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK); Netflix ve Amazon Prime gibi platformlar ile lisans
konusunda anlaşma sağlarken, Spotify’a lisans alması konusunda 72 saat ek süre vermişti.
RTÜK’ün Stockholm’deki merkeze ilettiği uyarı sonrasında, Spotify’ın, yayın lisansı alacağı ve
Türkiye’de bir temsilcilik açacağı açıklandı.
RTÜRK’ÜN 12 EKİM TARİHLİ DUYURUSU
Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmeliğin
“İnternet ortamından yayın lisansı almadan yapılan yayın hizmetleri” başlıklı 10. maddesi
kapsamında;
İnternet ortamından yürütülen yayıncılık faaliyetine ilişkin olarak yayın lisansı başvurusunda
bulunabileceği, başvuru talebini içeren dilekçesi ve eki taahhütname ile birlikte üç aya tekabül
eden yayın lisans ücretini peşin olarak ödemesi halinde üç ay süresince yayınlarına devam
edebileceği,
Belirtilen süre içerisinde internet ortamından yayın lisansı verilmesi işlemlerinin tamamlanmaması
ve bu süre için de hesaplanacak yayın lisansı ücretini peşin olarak ödemesi halinde ilave
üç ay daha yayın hizmetlerini sunabileceği,
Başvuru talebini içeren dilekçesiyle birlikte taahhütnameyi sunmaz ve üç aya tekabül eden
yayın lisans ücretini peşin olarak ödemez veya yayın hizmetlerine bu duyuruyu müteakiben
yetmiş iki saat içerisinde son vermez ise, Üst Kurul tarafından 6112 sayılı kanunun 29/A maddesinin
ikinci fıkrası uyarınca sulh ceza hâkiminden söz konusu yayınla ilgili olarak erişimin
engellenmesi talebinde bulunulacağı ve ayrıca aynı kanunun 33. maddesinin birinci fıkrası
uyarınca ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunulacağı,
İhtar olunur.