04.12.2020 Views

π. Αλεξάκης Νικόλαος Ρωμαίϊκή Μουσική

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Α ́. ΑΡχΑΙΑ ΕΛΛΗνΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ<br />

35<br />

Τὸ τετράχορδο<br />

Ἡ κλίμακα αὐτὴ θεμελιώθηκε στὴ «διὰ τεσσάρων» ἁρμονία καὶ εἶναι<br />

ἡ <strong>π</strong>ρώτη κλίμακα <strong>π</strong>οὺ χρησιμο<strong>π</strong>οίησαν οἱ ἄνθρω<strong>π</strong>οι. Ἡ ὀνομασία «τετράχορδο»<br />

ὀφείλεται στὰ ἔγχορδα ἀρχαιοελληνικὰ ὄργανα, στὴ λύρα, τὴ<br />

φόρμιγγα καὶ τὴν κιθάρα, <strong>π</strong>οὺ ἦταν ἀρχικὰ τετράχορδα. Κάθε χορδὴ<br />

ἀντιστοιχοῦσε σὲ ἕνα φθόγγο τῆς διὰ τεσσάρων καὶ ἔτσι ἡ κλίμακα αὐτὴ<br />

ἐ<strong>π</strong>ικράτησε νὰ ὀνομάζεται τετράχορδο. Ἡ κλίμακα αὐτὴ εἶναι ἀ<strong>π</strong>ὸ τὶς <strong>π</strong>ιὸ<br />

σημαντικὲς στὴν ἀρχαία μουσική. Στὴν <strong>π</strong>ραγματικότητα ὅλες οἱ κλίμακες<br />

<strong>π</strong>ροέρχονται ἀ<strong>π</strong>’ αὐτήν, καθὼς καὶ ὅλες οἱ ἀλλαγὲς <strong>π</strong>οὺ συντελοῦνται στὰ<br />

διαστήματα <strong>π</strong>ραγματο<strong>π</strong>οιοῦνται στὰ ὅριά της. Τὸ μέγεθος τῆς κλίμακας<br />

αὐτῆς εἶναι ὅσο καὶ τῆς διὰ τεσσάρων, δηλαδὴ 30 μουσικὰ κόμματα, ἐνῶ<br />

ἡ ἐσωτερικὴ διαίρεση ἐξαρτᾶται ἀ<strong>π</strong>ὸ τὸ εἶδος τῶν διαστημάτων <strong>π</strong>οὺ χρησιμο<strong>π</strong>οιεῖ.<br />

Τὸ <strong>π</strong>εντάχορδο<br />

Εἶναι ἡ δεύτερη κατὰ σειρὰ κλίμακα. Θεμελιώθηκε στὴ «διὰ <strong>π</strong>έντε»<br />

ἁρμονία καὶ τὸ μέγεθός της εἶναι ἴσο μ’ αὐτήν, δηλαδὴ 42 μουσικὰ κόμματα.<br />

Ἡ διαφορὰ τοῦ τετραχόρδου ἀ<strong>π</strong>ὸ τὸ <strong>π</strong>εντάχορδο εἶναι 12 μουσικὰ<br />

κόμματα, ἕνα ἁρμονικὸ μέγεθος <strong>π</strong>οὺ μέτρησε ὁ <strong>π</strong>υθαγόρας καὶ <strong>π</strong>ῆρε τὸ<br />

ὄνομα Μείζων Τόνος (Μ.Τ.). Ὁ Μ.Τ. εἶναι ἕνα ἀ<strong>π</strong>ὸ τὰ θεμελιώδη διαστήματα<br />

καὶ <strong>π</strong>αίζει σ<strong>π</strong>ουδαῖο ρόλο στὴ δημιουργία τῶν διαφόρων κλιμάκων,<br />

ὅ<strong>π</strong>ως θὰ δοῦμε <strong>π</strong>ιὸ κάτω.<br />

Τὸ ὀκτάχορδο<br />

Εἶναι ἡ τρίτη κατὰ σειρὰ κλίμακα <strong>π</strong>οὺ θεμελιώθηκε στὴ «διὰ ὀχτὼ»<br />

ἁρμονία καὶ ἡ ὁ<strong>π</strong>οία εἶναι στὴν <strong>π</strong>ραγματικότητα τὸ ἄθροισμα τῶν δύο<br />

<strong>π</strong>ρώτων, τῆς διὰ τεσσάρων καὶ τῆς διὰ <strong>π</strong>έντε, γι’ αὐτὸ καὶ τὸ μέγεθός της<br />

εἶναι 72 μουσικὰ κόμματα (30+42=72). Τὸ ὀκτάχορδο ἀ<strong>π</strong>ετέλεσε τὴν<br />

ὁλοκληρωμένη κλίμακα <strong>π</strong>άνω στὴν ὁ<strong>π</strong>οία στηρίχθηκε τελικὰ τὸ ἀρχαῖο<br />

τρο<strong>π</strong>ικὸ σύστημα, ἀλλὰ καὶ τὰ σημερινὰ τρο<strong>π</strong>ικὰ καὶ ἄλλα συστήματα γιὰ<br />

τὰ ὁ<strong>π</strong>οῖα θὰ γίνει λόγος <strong>π</strong>αρακάτω.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!